'Doden bij aanvallen op scholen Gaza-stad' • Herdenkingen en protesten na dood Haniyeh
In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.
- Twee doden door mesaanval op straat in Israëlische stad Holon
- Frankrijk roept burgers op Libanon te verlaten
- Iran: Haniyeh kwam om door korteafstandprojectiel van buitenaf
- VS stuurt extra vliegdekschip en oorlogsschepen naar Midden-Oosten
Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen. Hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen. Hier bekijk je onze interactieve special over de machtsstrijd in het Midden-Oosten.
Herdenkingen en protesten na dood Haniyeh
Op meerdere plekken in de wereld is dit weekend stilgestaan bij de dood van Hamas-leider Haniyeh, die begin deze week in Iran werd geliquideerd.
Onder meer in Indonesië, Turkije en Marokko gingen mensen de straat op, maar ook bijvoorbeeld in een moskee in Johannesburg werd Haniyeh herdacht. Ook in de Australische stad Sydney ging een groep moslims de staat op om hun ongenoegen te uiten over de oorlog in Gaza en de dood van Haniyeh
Wall Street Journal: Iran negeert oproep tot terughoudendheid
Iran heeft de verzoeken van Amerikanen en Arabische landen om terughoudend op te treden na de moord op Hamas-leider Haniyeh afgewezen, meldt The Wall Street Journal. Volgens de krant heeft het land zaterdag aan Arabische diplomaten laten weten dat het Iran niet kan schelen of hun reactie op de moord een oorlog kan veroorzaken.
Iran zwoer wraak nadat Haniyeh begin deze week in Teheran werd vermoord. Hoewel Israël daar niets over zegt, wordt algemeen aangenomen dat dat land achter de aanslag zit. In Israël wordt steeds meer rekening gehouden met een grote Iraanse tegenreactie.
Ondertussen hebben ook de ministers van Buitenlandse Zaken van de G7-landen alle partijen die betrokken zijn bij het huidige conflict in het Midden-Oosten vanavond opgeroepen om "af te zien van elk initiatief dat de weg van dialoog en gematigdheid zou kunnen belemmeren en een nieuwe escalatie zou kunnen aanmoedigen".
Meldingen van beperkt gps-signaal in en rond Tel Aviv
Inwoners van Tel Aviv melden aan de Israëlische krant Haaretz dat zij slechts sporadisch gebruik kunnen maken van apps die met gps werken zoals Google Maps. Het gps-signaal is hoogstwaarschijnlijk bewust geblokkeerd door het Israëlische leger. Hiermee zou het voor Hezbollah en Iran lastiger moeten worden om aanvallen met drones of raketten uit te voeren die gps gebruiken.
Iran heeft aangekondigd wraak te willen nemen voor de aanslag op Hamas-kopstuk Ismail Haniyeh, die begin deze week in Teheran is gedood. Daar zit Israël achter, zeggen Iran en Hamas, iets wat Israël bevestigt noch ontkent. Ook het door Iran gesteunde Hezbollah zwoer wraak voor de dood van hun hoogste commandant, een aanval die Israël wel heeft opgeëist.
Taxi-apps
Gps-verstoringen komen vaker voor in het noorden van Israël aan de grens met Libanon sinds de aanval van Hamas op 7 oktober. Daar worden regelmatig aanvallen uitgevoerd door Hezbollah. Maar in Tel Aviv komt het weinig voor dat het gps-verkeer op deze wijze wordt gehinderd. Onder andere gebruikers van taxi-apps melden dat hun adres in sommige gevallen niet meer gevonden kan worden.
In april werd het gps-signaal geblokkeerd boven Tel Aviv en Jeruzalem toen een Iraanse aanval werd verwacht. Daarvoor was een hoge commandant van de Iraanse Revolutionaire Garde gedood in de Syrische hoofdstad Damascus. Hoewel Israël die aanval niet opeiste, wordt aangenomen dat dat land daarachter zit. Als vergelding vuurde Iran enkele dagen later honderden drones en raketten af op Israël. De meeste daarvan konden uit de lucht worden geschoten.
'25 doden bij Israëlische aanval op twee scholen in Gaza-stad'
Het Israëlische leger heeft twee schoolgebouwen in Gaza-Stad aangevallen. Daarbij zijn volgens Al Jazeera zeker 25 mensen gedood en raakte een onbekend aantal mensen gewond. Een woordvoerder van een aan Hamas gelieerde veiligheidsdienst zegt tegen de nieuwszender dat zo'n 80 procent van de slachtoffers kind is. In de scholen scholen volgens Al Jazeera ontheemde kinderen.
Volgens het Israëlische leger werden de scholen gebruikt als schuilplaatsen en commandocentra door een bataljon van Hamas. Of dat zo is, valt moeilijk na te gaan. Volgens Israël zijn er voorafgaand aan de aanval allerlei maatregelen genomen om het risico op burgerdoden te beperken, maar ook dat is lastig te controleren.
Israël beschuldigt Hamas-strijders ervan zich bewust op te houden op plekken waar burgers zich bevinden om hen als menselijk schild te gebruiken.
Frankrijk roept ook burgers in Iran op land te verlaten
Nadat Frankrijk eerder vandaag al Fransen in Libanon had opgeroepen het land zo snel mogelijk te verlaten vanwege de oplopende spanningen in de regio, volgt er nu ook zo'n oproep voor Franse burgers in Iran. Het ministerie van Buitenlandse Zaken wordt adviseert Fransen "vanwege het verhoogde risico op regionale militaire escalatie en gezien het risico van sluiting van het Iraanse luchtruim en luchthavens" het land te verlaten als dat mogelijk is.
Daarnaast tipt het ministerie Franse burgers in Iran om bijeenkomsten de komende tijd te vermijden en op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in de regio.
'Huis aanvaller Holon binnengevallen'
Israëlische militairen zijn op de bezette Westelijke Jordaanoever het huis binnengevallen van de 34-jarige Palestijn die vanochtend twee mensen doodstak in Holon, een stad ten zuiden van Tel Aviv. Dat melden bronnen tegenover tv-zender Al Jazeera.
Er zouden zo'n tien militaire voertuigen bij het huis in de stad Salfit staan. Buurtbewoners en journalisten die in de buurt pogen te komen van het huis, worden tegengehouden, schrijft Al Jazeera. De inval werd al verwacht toen Israël eerder vanochtend de toegang tot Salfit afsloot.
Zeldzaam bezoek Jordaanse minister aan Iran
De Jordaanse minister van Buitenlandse Zaken Safadi reist vandaag bij hoge uitzondering naar Teheran. Volgens persbureau AP is Safadi de hoogste Jordaanse politicus die Iran bezoekt in ruim twintig jaar.
Daar zal hij volgens zijn ministerie "een bericht" van koning Abdullah II overbrengen aan de nieuwe Iraanse president Pezeshkian "over de situatie in de regio en de bilaterale relaties". Ook staat er een ontmoeting met de Iraanse waarnemend buitenlandminister Kani op het programma, schrijven onder meer Iraanse staatsmedia.
Safadi poogt met zijn bezoek Iran waarschijnlijk op andere gedachten als het gaat om een militaire actie tegen Israël, na de recente liquidatie van Hamas-kopstuk Haniyeh in Teheran. Het is de vraag of hij daarin slaagt. Iran heeft eerder al met ferme taal laten weten de moord op Haniyeh te gaan vergelden. Jordanië en Iran onderhouden diplomatieke banden met elkaar, maar die banden zijn fragiel. Zeker nadat Jordanië Israël had geholpen bij het afslaan van de aanval van Iran op Israël in april.
Naast Jordanië poogt ook Egypte op te treden als bemiddelaar tussen Israël en Iran, als eveneens een land met banden met beide landen. De Egyptische minister van Buitenlandse Zaken Badr Abdel-Atti zou met zijn Iraanse ambtgenoot in telefoongesprek hebben aangedrongen op kalmte en terughoudendheid.
Onduidelijkheid over tegenreactie Iran, Hezbollah
Vier dagen na de dood van de politiek leider van Hamas in de Iraanse hoofdstad Teheran en de bijna gelijktijdige liquidatie van een hooggeplaatste Hezbollah-commandant in Beiroet, is het nog altijd afwachten wat de reactie zal zijn van Iran en Hezbollah. De bondgenoten hebben vergeldingsaanvallen aangekondigd, maar het blijft onduidelijk hoe die er precies uit zullen zien, wanneer die zullen komen en of ze daarbij samen zullen optrekken.
Negar Mortazavi, Iran-kenner en verbonden aan de Amerikaanse denktank Center for International Policy, zegt tegen Al Jazeera dat Iran de aanval op Haniyeh in Teheran in ieder geval als iets ernstiger ziet dan de aanval van Israël op het Iraanse consulaat in Damascus in april. Daarbij kwam een hoge commandant van de Iraanse Revolutionaire Garde om het leven. Iran besloot toen als vergelding vanaf eigen grondgebied honderden raketten en drones op Israël af te vuren, waarvan met afstand de meesten werden neergehaald.
"Maar ze zien dit als een grotere escalatie, omdat het binnen Iran is gebeurd. Het gebeurde daarnaast in het hart van de hoofdstad, bij een belangrijke gast. En ook nog eens na een belangrijke politieke gebeurtenis: de inauguratie van de president", zegt Mortavazi.
Gissen
Mortavazi gist alleen hoe een eventuele tegenreactie eruit zal zien. Ze legt uit dat de aanval in april vooral symbolisch was: het was de eerste rechtstreekse aanval van een ander land op Israël in decennia en vooral bedoeld om te laten zien wat voor raketten en drones Iran in het wapenarsenaal heeft. De schade werd bewust zo beperkt mogelijk gehouden. De aanval werd via achterkamers aangekondigd, zegt ze, zodat er voldoende tijd was voor voorbereiding. Ze vermoedt dat een eventuele nieuwe tegenreactie zal lijken op de aanval van Iran op Israël in april, maar dan wel groter en vanuit meerdere fronten. "Want dit was ook een gelijktijdige aanval op Hezbollah én Hamas. Dus die twee bondgenoten van Iran kunnen ook een rol gaan spelen."
Er gaan verschillende verhalen rond over de manier waarop Haniyeh werd omgebracht Teheran. Lees in dit stuk waarom de liquidatie van de Hamas-leider in de Iraanse hoofdstad "hoe dan ook gezichtsverlies" is voor Iran:
Beeld Anne Frank in Amsterdam opnieuw beklad met rode verf
Het beeld van Anne Frank op het Merwedeplein in Amsterdam-Zuid is opnieuw beklad met rode verf. De handen zijn rood gemaakt en op de sokkel is de tekst 'Free Gaza' gespoten.
Een voorbijganger ontdekte de bekladding vanochtend, zegt een woordvoerder van de politie. De gemeente gaat het beeld schoonmaken en de politie is een onderzoek gestart. Getuigen worden verzocht zich te melden, schrijft stadsomroep AT5. Het is de tweede keer in korte tijd dat het beeld van Anne Frank wordt beklad.
'Toegang tot stad Westoever afgesloten'
Israëlische troepen hebben de toegang tot de stad Salfit op de bezette Westelijke Jordaanoever afgesloten. Dat schrijft tv-zender Al Jazeera. De 34-jarige Palestijn die vanochtend vroeg twee Israëliërs doodstak in de stad Holon, ten zuiden van Tel Aviv, zou afkomstig zijn uit Salfit. Het afsluiten van de toegang tot de stad hint er volgens een Al Jazeera-journalist in Ramallah op dat het Israëlische leger waarschijnlijk Salfit gaat binnenvallen.
"Wat vaak gebeurt na dit soort aanvallen is dat militairen het huis van de aanvaller binnenvallen, familieleden en vrienden verhoren, en normaliter ook het huis vernielen. Dat past in het beleid van het verwoesten van huizen van Palestijnen die verantwoordelijk worden gehouden voor het aanvallen op Israël", aldus journalist Niba Ibrahim.
Ibrahim verwacht ook dat Israël de eisen voor toegang tot Israël vanuit de Westoever voor arbeiders verder gaat aanscherpen na de mesaanval. De aanvaller van vanochtend zou illegaal Israël zijn binnengekomen.
Hoogste militair VS in Midden-Oosten is in regio
Het hoofd van het Amerikaanse militaire commando voor het Midden-Oosten (Centcom), generaal Michael Kurilla, is gisteren aangekomen in de regio. Dat schrijft de Amerikaanse nieuwssite Axios op basis van anonieme overheidsfunctionarissen. De reis van Kurilla naar het Midden-Oosten was al gepland, maar mogelijk gaat hij zijn bezoek nu gebruiken om een soortgelijke regionale coalitie op te zetten als in april. Toen werd Israël door een divers bondgenootschap, dat bestond uit de VS en ook landen uit de regio, beschermd tegen een aanval van Iran.
Dat land nam Israël met honderden drones en raketten onder vuur, die voor het overgrote deel werden neergehaald. De aanval was een vergelding voor een Israëlische aanval op het Iraanse consulaat in Damascus. Daarbij kwam een hoge commandant van de Iraanse Revolutionaire Garde om het leven. Eerder deze week werd in de Iraanse hoofdstad Teheran de politiek leider van terreurgroep Hamas, Ismail Haniyeh, omgebracht. Kort daarvoor werd in Beiroet de hoge Hezbollah-commandant Fuad Shukr gedood. Iran en Hezbollah hebben Israël aangewezen als schuldige achter die liquidaties en kondigden aan met vergeldingsaanvallen te komen.
De VS heeft inmiddels extra oorlogsschepen en straaljagers naar de regio gestuurd. Volgens Axios rekent de VS op een soortgelijke vergeldingsaanval als in april. Maar mogelijk zal de aanval nu wel groter zijn en zal Hezbollah hierbij een rol spelen. De aanval vindt op z'n vroegst plaats op maandag, zeggen bronnen tegen de nieuwssite.
Tweede dode door mesaanval Holon
Er is een tweede persoon omgekomen bij de mesaanval op straat in de Israëlische stad Holon, vanochtend vroeg. Een man van in de 80 zou aan zijn verwondingen zijn bezweken, schrijft de krant Haaretz op basis van een verklaring van het Shamir-Assaf Harofeh-ziekenhuis. Bij de mesaanval kwam ook een 66-jarige vrouw om het leven.
Ook de aanvaller, volgens de politie een Palestijn van de bezette Westoever, zou inmiddels zijn overleden. Hij werd neergeschoten door een agent en zwaargewond naar het ziekenhuis gebracht, aldus The Times of Israel.
Na de aanval ging de ultranationalistische Israëlische minister Ben-Gvir (Nationale Veiligheid) naar de plek waar de vrouw werd doodgestoken. Tegenover journalisten zei hij dat "onze oorlog niet alleen tegen Iran is, maar ook hier". Ben-Gvir zei dat dit de reden was waarom er in de afgelopen acht maanden 150.000 wapenvergunningen zijn verstrekt aan Israëlische burgers. "Ik roep alle burgers op de wapens op te pakken, en ze te gebruiken."
Ook Frankrijk roept burgers op Libanon te verlaten
Frankrijk roept Franse staatsburgers op om Libanon te verlaten. In een update op de site van het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken wordt er gewaarschuwd voor "de risico's van militaire escalatie in het Midden-Oosten" en staat het advies om "zo snel mogelijk" nog een commerciële vlucht naar Frankrijk te boeken, nu die vluchten nog steeds beschikbaar zijn. Daarnaast herhaalt het ministerie in de update het "dringende" advies om niet naar Libanon af te reizen.
Eerder riepen de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk hun burgers al op Libanon te verlaten en Nederland heeft het reisadvies voor het land al sinds oktober op rood staan. Dat betekent dat reizen naar het land sterk wordt afgeraden. "Wat uw situatie ook is: reis er niet heen. Het is er te gevaarlijk", staat op de overheidssite met reisadviezen. Verder adviseert Nederland burgers om Libanon te verlaten "als dat veilig kan", en anders te verblijven op een veilige plaats en de nodige voorraden in te slaan.
Afgelopen nacht werden door Hezbollah vanuit het zuiden van Libanon nog tientallen raketten afgevuurd op het noorden van Israël. Volgens het Israëlische leger zijn de meeste raketten onderschept door de luchtafweer, een kwam neer in het dorp Beit Hillel. Daar zou brand zijn uitgebroken. Het leger zegt dat er niemand gewond is geraakt. In reactie op de raketaanval van Hezbollah heeft het leger naar eigen zeggen de lanceerinstallatie aangevallen en andere doelen in Zuid-Libanon.
De spanning tussen de militante beweging, die steun krijgt van Iran, en Israël loopt al maanden op. Eerder deze week doodde Israël nog een hoge Hezbollah-commandant.
Lees in onderstaand artikel hoe Nederlanders in Libanon de oplopende spanningen ervaren:
Vrouw doodgestoken op straat in Holon
In de Israëlische stad Holon, gelegen ten zuiden van Tel Aviv, is in de vroege ochtend op straat een vrouw doodgestoken. Volgens de krant Haaretz was ze 66 jaar. De vermoedelijke aanvaller is door een politieagent neergeschoten. Het is niet duidelijk of hij nog leeft. De politie zegt tegen The Times of Israel dat het gaat om een Palestijn uit de uit de stad Salfit, gelegen op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever. Hij zou illegaal Israël zijn binnengekomen, schrijven meerdere media.
De aanvaller stak ook nog op twee andere plekken mensen neer, waarbij in totaal nog eens drie mensen gewond raakten. Een 70-jarige man is er het slechtst aan toe.
Doden bij aanval op tentenkamp Gaza
Bij een Israëlische aanval op een tentenkamp voor ontheemden in de Gazastrook zijn volgens Palestijnse en Arabische media vijf mensen gedood. Ook zijn er zeker zestien mensen gewond geraakt. Op beelden is een grote brand te zien op de binnenplaats van het Al Aqsa-ziekenhuis, in het midden van de Gazastrook. Daar hadden Palestijnse vluchtelingen een veilig heenkomen gezocht. Het Israëlische leger heeft nog niet op de berichten gereageerd. Bij andere Israëlische aanvallen kwamen afgelopen nacht zeker zeven Palestijnen in Gaza om het leven.
Op de beelden is te zien hoe Palestijnen de brand proberen te blussen:
Na twee weken weer Houthi-aanval
Twee weken lang hebben de Houthi's uit Jemen geen aanvallen uitgevoerd op het internationale vrachtverkeer in de Golf van Aden, maar gisteren werd weer een vrachtschip geraakt, op zo'n 225 kilometer ten zuidwesten van Aden. De schade bleef beperkt: er was geen brand, geen olielekkage en er werd geen water gemaakt. Ook raakte er niemand aan boord gewond. Volgens beveiligingsbedrijf Ambrey gaat het om een vrachtschip onder Liberiaanse vlag dat van de Verenigde Arabische Emiraten naar Jeddah in Saudi-Arabië voer.
De Houthi's lieten wel vaker een pauze vallen in de aanvallen die ze sinds november uitvoeren op schepen. Tot nu toe zijn daarbij zeker zeventig schepen geraakt, twee daarvan zijn gezonken. Ook werd een schip kort gekaapt door de rebellen. In totaal kwamen vier opvarenden om het leven. De Houthi's houden vol dat de aanvallen bedoeld zijn om Israël en zijn bondgenoten te raken vanwege de strijd in Gaza, maar feitelijke lijkt het vaak om willekeurige aanvallen op passerende schepen te gaan.
Geplaatst explosief, korteafstandsprojectiel? Raadsels rond de dood van Haniyeh
Er gaan verschillende verhalen rond over de manier waarop Hamas-leider Haniyeh werd omgebracht in de Iraanse hoofdstad Teheran. Was het een vooraf geplaatst explosief of toch een korteafstandsprojectiel? Hoe dan ook is de moord op Hamas-leider Haniyeh hoe dan ook problematisch voor Iran, zegt Midden-Oosten-deskundige Paul Aarts.
Landen roepen burgers op Libanon te verlaten
Meerdere landen hebben hun burgers wederom opgeroepen Libanon te verlaten, waaronder de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Zo heeft de Amerikaanse ambassade in Beiroet haar burgers opgeroepen om "met elk beschikbaar ticket" het land te verlaten.
Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken roept mensen al maanden op om het land te verlaten, vorige week nog met een extra bericht: "Als je veilig kunt vertrekken, doe dat dan nu. De veiligheidssituatie kan snel verslechteren, waardoor het moeilijk kan worden om te vertrekken of hulp te krijgen." Het is niet bekend hoeveel Nederlanders er op dit moment in Libanon zijn.
Niet alleen roepen landen op om Libanon te verlaten, ook wordt geadviseerd eventuele reizen naar Israël uit te stellen. Canada waarschuwt burgers bovendien om Israël te vermijden vanwege de opgelopen spanning in het gebied. "Zonder aankondiging kan de veiligheidssituatie verslechteren. Als het conflict verergert, kan dat invloed hebben op de mogelijkheden om te vertrekken", staat er in het vernieuwde reisadvies van Canada.
Hezbollah vuurt tientallen raketten af op noorden Israël
Hezbollah heeft tientallen raketten afgevuurd op het noorden van Israël. De militante beweging, die steun krijgt van Iran, meldt dat de aanval een reactie is op aanvallen van Israël op Kfar Kela en Deir Siriane in het zuiden van Libanon, waarbij burgers gewond zouden zijn geraakt.
Volgens The Times of Israël is een groot deel van de raketten onderschept door het Israëlische luchtafweersysteem. Lokale autoriteiten in het noorden van Israël zeggen dat een aantal raketten is neergekomen in de buurt van Beit Hillel en dat er in het gebied brand is uitgebroken. Over eventuele slachtoffers is niks bekendgemaakt.
Na de dodelijke aanslagen in Beiroet en Teheran, waarbij een hoge Hezbollah-commandant en Hamas-leider Haniyeh werden gedood, groeit de angst voor een breder conflict in het Midden-Oosten. Iran houdt Israël verantwoordelijk voor de dood van Haniyeh en heeft vergeldingsacties aangekondigd.
Dat het daarbij hulp krijgt van bondgenoten, zoals Hezbollah, is niet uitgesloten. Eerder zei Iran al dat het verwacht dat Hezbollah doelen zal gaan bestoken die dieper in Israël liggen en zich daarbij niet alleen tot militaire doelen zal beperken.
Hamas start procedure voor selecteren opvolger Haniyeh
Hamas is begonnen met de procedure om een vervanger voor hun onlangs gedode politiek leider Haniyeh te selecteren. Hij werd afgelopen dinsdag omgebracht in de Iraanse hoofdstad Teheran. De beoogde opvolger, Saleh al-Arouri, kwam afgelopen januari al om bij een aanval.
In een verklaring laat Hamas weten dat het is begonnen aan een "breed consultatieproces". Haniyeh was de politieke leider van Hamas, al ligt het echte zwaartepunt van Hamas volgens analisten bij mensen als Yahya Sinwar. Sinwar is in de praktijk de leider van de militaire vleugel van Hamas.
'Zeker 15 doden bij aanval op school waar Palestijnen schuilden'
Bij een Israëlische luchtaanval op een schoolgebouw in Gaza-stad zijn zeker 15 doden gevallen. De Arabische nieuwszender Al Jazeera spreekt over 17 doden. Zestig mensen raakten gewond. Volgens Hamas schuilden er Palestijnse ontheemden in de school.
"Overal liggen lichaamsdelen, het is een enorm bloedbad", schrijft een journalist van Al Jazeera in Gaza-stad. "De school is compleet verwoest."
Israël zegt het gebouw onder vuur te hebben genomen omdat het "een schuilplaats voor terroristen" zou zijn. Hamas gebruikte de school als commandocentrum, stelt het Israëlische leger.
Uiteenlopende theorieën over dood Hamas-leider Haniyeh in Teheran
Er gaan verschillende berichten rond over de manier waarop Hamas-leider Haniyeh dinsdag zou zijn omgebracht in de Iraanse hoofdstad Teheran. Hamas en bondgenoot Iran weten zeker dat Israël achter de aanval zit. Dat land heeft de aanval niet opgeëist, maar ook niet ontkend. Direct na de aanval beloofden Iraanse leiders en Hamas wraak te zullen nemen voor de actie.
Eerder deze week berichtte The New York Times op basis van Iraanse bronnen dat Haniyeh werd gedood met explosieven die twee maanden eerder al geplaatst werden op de plek waar hij deze week in Teheran verbleef. Vanochtend ontkende de Iraanse Revolutionaire Garde dat. Volgens hen werd Haniyeh gedood met een korteafstandsprojectiel dat werd afgevuurd van buiten zijn verblijfsplaats.
"Of het nou gebeurde met een vooraf geplaatst explosief of met een korteafstandsprojectiel, voor Iran is het hoe dan ook problematisch dat Haniyeh werd omgebracht op hun grondgebied", zegt Midden-Oosten-deskundige Paul Aarts. "Iran is een land dat zich altijd bedreigd heeft gevoeld en dat maakt territoriale soevereiniteit een uiterst gevoelig thema voor de Iraniërs. Als de theorie van The New York Times blijkt te kloppen en het explosief al een aantal weken geleden werd geplaatst, is dat echter extra ernstig. Dat zou namelijk betekenen dat er mollen zitten in het Iraanse veiligheidsapparaat; een gezichtsverlies zoals we dat niet eerder hebben gezien."
"Dat Iran nu stelt dat Haniyeh is omgebracht met een korteafstandprojectiel zou een manier van Iran kunnen zijn om de zaak af te zwakken, maar dat is natuurlijk speculatief", zegt Aarts. Het feit dat er vandaag grootschalige razzia's plaatsvinden onder de diverse Iraanse veiligheidsdiensten zegt volgens hem veel over de ernst van de zaak. Er zijn intussen al heel wat arrestaties verricht.
"Niemand weet nog hoe de reactie van Iran eruit gaat zien en waarschijnlijk wordt daar ook in Teheran nog druk over gesproken", aldus Aarts. "Voor Iran is het belangrijk om met een afgemeten reactie te komen: iets heviger dan medio april toen het een grootschalige aanval uitvoerde op Israël maar daar van tevoren voor waarschuwde, maar zwak genoeg om een totale oorlog te voorkomen. Daar zit Iran niet op te wachten."
Israël: Hooggeplaatst Hezbollah-lid gedood
Het Israëlische leger zegt vanochtend een prominent Hezbollah-lid te hebben gedood bij een aanval in het zuiden van Libanon. Ali Abd Ali was volgens het leger betrokken bij de planning en uitvoering van aanvallen langs de grens met Israël. Het leger spreekt van "een grote klap" voor Hezbollah.
Hezbollah bevestigt op Telegram dat Ali Abd Ali is gedood.
Eerder deze week doodde Israël al de hoogste militaire commandant van Hezbollah, Fuad Shukr, in Beiroet. Het bombardement in Libanon was een vergeldingsaanval voor de raketaanval op de door Israël bezette Golanhoogten. Daarbij kwamen twaalf jongeren om het leven.
Iran: Haniyeh kwam om door korteafstandprojectiel van buitenaf
De Iraanse Revolutionaire Garde zegt dat Hamas-leider Ismail Haniyeh is gedood door een korteafstandsprojectiel dat werd afgevuurd van buiten zijn verblijfsplaats. Volgens Iran had het projectiel een explosief van 7 kilogram. Wat voor wapen ervoor gebruikt zou zijn, meldt Iran niet.
Haniyeh kwam eerder deze week om het leven door een aanslag op hem in de Iraanse hoofdstad toen hij daar was voor de beëdiging van de nieuwe president Masoud Pezeshkian.
Iran benadrukt nog eens dat het Israël beschuldigt van de moord. Ook zegt het land dat de Verenigde Staten van de aanval op de hoogte waren en ermee ingestemd hebben. Israël heeft de aanval op Haniyeh niet opgeëist, maar ook niet ontkend. De Iraanse Revolutionaire Garde zegt opnieuw dat er naar aanleiding van de aanval een tegenreactie zal komen gericht op Israël.
Iraanse staatsmedia ontkennen berichten in westerse media, waaronder in The New York Times, dat er twee maanden geleden al een bom was geplaatst in de verblijfplaats van Haniyeh.
VS stuurt extra vliegdekschip en oorlogsschepen naar Midden-Oosten
Het Amerikaanse leger stuurt een extra vliegdekschip naar het Midden-Oosten vanwege de aangekondigde vergeldingsactie van Iran en Hamas naar aanleiding van de moordaanslag op Hamas-leider Ismail Haniyeh. Ook stuurt de VS extra oorlogsschepen en gevechtsvliegtuigen naar de regio.
Volgens defensiewoordvoerder John Kirby kan de VS er niet vanuit gaan dat zij geen doelwit zijn van de verwachte aanvallen. "Daarom moeten we ervoor zorgen dat we de juiste middelen en capaciteiten daar hebben." Een deel van de oorlogsschepen die het Amerikaanse leger stuurt, zette het ook in toen Iran in april een grootschalige aanval uitvoerde op Israël. Die wisten een groot aantal rakketten te onderscheppen.
Volgens Amerikaanse media is het de grootste verplaatsing van troepen richting het Midden-Oosten sinds de start van de oorlog in Gaza.
'Iran arresteert zeker twintig verdachten na moord Haniyeh'
Volgens de Amerikaanse krant The New York Times heeft Iran zeker twintig mensen gearresteerd die betrokken zouden zijn geweest bij de liquidatie van Ismail Haniyeh in Teheran. Volgens de krant gaat het om hoge Iraanse inlichtingenofficieren en militaire functionarissen.
Haniyeh kwam eerder deze week om het leven bij een aanval in Teheran. Hij was de politieke leider van de terroristische beweging Hamas. Haniyeh was in de Iraanse hoofdstad voor de beëdiging van de nieuwe president Masoud Pezeshkian. Hamas en bondgenoot Iran weten zeker dat Israël achter de aanval zit. Dat land heeft de aanval niet opgeëist, maar ook niet ontkend. Direct na de aanval hebben Iraanse leiders en Hamas wraak gezworen voor de actie.
Israëlische luchtaanval doodt lokale Hamas-leider op Westoever
Bij een luchtaanval van het Israëlische leger op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever zijn zeker vijf mensen omgekomen. De aanval vond plaats in Tulkarem, een Palestijnse stad in het noorden van de Westoever.
Volgens Palestijnse media is een van de omgekomen personen een lokale leider van Hamas. Hij zou in een auto hebben gezeten ten tijde van de aanval. Het Israëlische leger bevestigt het bombardement.
Sinds de terreuraanval van Hamas van 7 oktober hebben Israëlische troepen en kolonisten volgens de laatste cijfers van de VN zeker 554 Palestijnen op de Westoever gedood. Palestijnse militanten doodden in dezelfde periode 14 Israëliërs. Vorige maand oordeelde het Internationaal Gerechtshof in Den Haag dat de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever, het nederzettingenbeleid en de beperkingen die Israël oplegt aan de bewegingsvrijheid van Palestijnen, in strijd zijn met het internationaal recht.
WSJ: Iraanse diplomaat spreekt van snelle en krachtige reactie
"Onze reactie zal snel en krachtig zijn." Dat heeft een Iraanse diplomaat tegen de Amerikaanse krant The Wall Street Journal (WSJ) gezegd. Alle pogingen van Amerikaanse en Arabische diplomaten om een escalatie van het conflict tussen Iran en Israël te voorkomen, stuitten op stilte van Iran en bondgenoot Hezbollah.
De Iraanse diplomaat, op de hoogte gebracht door zijn regering, zegt tegen WSJ dat die pogingen geen nut hebben. "Israël heeft alle rode lijnen overschreden." Na de dodelijke aanslagen in Teheran en Beiroet, waarbij een hoge Hezbollah-commandant en Hamas-leider Haniyeh werden gedood, groeit de angst voor een breder conflict in het Midden-Oosten.
In de krant zegt een Amerikaanse functionaris dat een reactie van Iran waarschijnlijk binnen enkele dagen tot een week zal plaatsvinden. Vandaag maakte het Amerikaanse ministerie van Defensie bekend dat het zijn legermacht in Israël gaat versterken. Er worden onder meer extra straaljagers en marineschepen naar het Midden-Oosten gestuurd.
Demonstraties tegen doden Hamas- en Hezbollah-leiders
In verschillende landen waren vandaag hordes demonstranten op de been uit onvrede over het doden van Hamas-leider Haniyeh en Hezbollah-leider Shukr. Haniyeh werd vandaag begraven in Qatar. Israël heeft nog niet bevestigd achter de aanval op Haniyeh te zitten, maar over het algemeen wordt aangenomen dat Israël verantwoordelijk is. Afgelopen dinsdag doodde Israël Shukr, de hoogste militaire Hezbollah-commandant, met een luchtaanval op Beiroet.
VN: 63 procent van gebouwen in Gaza verwoest of beschadigd
63 procent van alle gebouwen in de Gazastrook is verwoest of beschadigd geraakt sinds 7 oktober. Dat melden de Verenigde Naties op basis van satellietbeelden.
Door de satellietbeelden konden de VN ook de hoeveelheid puin in de Gazastrook berekenen. Dat is nu 42 miljoen ton, een verdubbeling sinds januari. In Gaza-stad is de verwoesting het grootst, maar het afgelopen halfjaar werd de meeste schade aangericht in Rafah.
Vrijwel direct na de terroristische aanslag van Hamas op 7 oktober begon Israël met luchtaanvallen in Gaza. Volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid zijn er sindsdien in Gaza meer dan 39.000 Palestijnen gedood. 90 procent van de inwoners van Gaza is volgens VN-vluchtelingenorganisatie UNRWA intern ontheemd.
VS gaat legermacht Midden-Oosten versterken vanwege dreiging Iran
De Amerikaanse minister van Defensie Austin heeft Israël laten weten dat de VS zijn legermacht in het Midden-Oosten gaat versterken "om de verdediging van Israël te ondersteunen". Austin heeft hierover gesproken met zijn Israëlische ambtgenoot Gallant. Hoe die versterking eruit gaat zien is nog niet besloten, zegt een woordvoerder van het Pentagon.
Sinds Hamas-leider Haniyeh deze week werd gedood in de Iraanse hoofdstad Teheran, groeit de angst voor een breder conflict in het Midden-Oosten. Israël heeft niet bevestigd dat het de liquidatie heeft uitgevoerd, maar algemeen wordt wel aangenomen dat Israël erachter zit. Iran heeft wraak gezworen.
In april vuurde Iran honderden raketten en drones af op Israël als vergelding voor een Israëlisch bombardement op het Iraanse consulaat in Damascus. Israël wist het luchtoffensief vrijwel volledig af te slaan. Dat gebeurde mede met de hulp van het Amerikaanse leger, dat in de dagen voorafgaand aan de vergeldingsactie veel militair materieel naar de regio verplaatste.
Imam Al-Aqsamoskee opgepakt voor preek ter ere van Hamas-leider Haniyeh
Israël heeft de imam van de Al-Aqsamoskee in Jeruzalem, Ikrima Sabri, opgepakt omdat hij een preek ter ere van de gedode Hamas-leider Haniyeh heeft gehouden bij het vrijdaggebed. Hij wordt verdacht van opruiing en steun aan terrorisme. Hamas-leider Haniyeh is vandaag begraven in Qatar. "Wij vragen Allah om genade met hem te hebben en hem in het paradijs te plaatsen", zei Sabri tijdens zijn preek.
De Israëlische minister van Nationale Veiligheid Ben-Gvir bevestigt de arrestatie in een bericht op X. "Sabri is in zijn huis opgepakt om verhoord te worden. Mijn beleid wat betreft opruiers is duidelijk: zero tolerance", is te lezen. Op de foto die daarbij is geplaatst, zit een onherkenbaar gemaakte man aan een bureau met daarnaast een Israëlische vlag. "Hij wordt nu verhoord onder de vlag waar hij zo van houdt", schrijft de Israëlische minister.
Een advocaat van Sabri stelt dat de Imam geen wetten heeft overtreden. Volgens hem is er sprake van politieke vervolging.
Hamas heeft de arrestatie veroordeeld. "De arrestatie van Imam Ekrima en zijn ondervraging is een directe agressie tegen onze spirituele leiders", is te lezen in een verklaring. Hamas roept op tot de onmiddellijke vrijlating van Sabri en vraagt Islamitische landen om de arrestatie te veroordelen.
De Al-Aqsamoskee ligt op de Tempelberg, die zowel binnen het jodendom als de islam wordt beschouwd als de heiligste plek van Jeruzalem. Het gebied is net als de rest van Oost-Jeruzalem sinds 1967 in handen van Israël.
KLM vliegt tot zeker 26 oktober niet naar Tel Aviv
KLM heeft besloten alle vluchten van en naar Tel Aviv voor een langere periode op te schorten. Tot zeker 26 oktober wordt er niet gevlogen op de Israëlische stad. In mei liet de luchtvaartmaatschappij al weten de vluchten van en naar Tel Aviv in juli en augustus te annuleren. Die termijn wordt nu dus verlengd.
De luchtvaartmaatschappij vloog na de aanslag van Hamas op 7 oktober een aantal maanden niet op Tel Aviv, maar hervatte de vluchten weer in april. Een maand later besloot KLM de vluchten op de stad toch weer te schrappen "in verband met de aanhoudende onrust".
Kirby: 'VS bereid om middelen naar Midden-Oosten te sturen'
De Verenigde Staten zijn bereid om "middelen" naar het Midden-Oosten te sturen in het geval dat zij dat nodig achten. Dat zegt woordvoerder John Kirby van de Amerikaanse Nationale Veiligheidsraad tegen de CNN. "De VS evalueert voortdurend zijn positie in het Midden-Oosten en om er zeker van te zijn dat we hebben wat we nodig hebben om onszelf, onze troepen, onze faciliteiten te verdedigen, maar ook onze bondgenoten en partners zoals Israël."
Sinds Hamas-leider Haniyeh eerder deze week werd gedood in de Iraanse hoofdstad Teheran, groeit de angst voor een breder conflict in het Midden-Oosten. Israël zelf heeft niet bevestigd dat het de liquidatie heeft uitgevoerd, maar algemeen wordt wel aangenomen dat die het werk van Israël is. Gisteren meldde The New York Times op basis van drie Iraanse bronnen dat de hoogste leider van Iran een bevel heeft uitgevaardigd om Israël rechtstreeks aan te vallen als vergelding voor de dood van het Hamas-kopstuk.
UNRWA-chef waarschuwt voor hepatitis A in Gaza, bijna 45.000 gevallen
Philippe Lazzarini, hoofd van de VN-organisatie UNRWA voor Palestijnse vluchtelingen, waarschuwt voor de explosieve toename van hepatitis A in Gaza. De VN-organisatie heeft sinds 7 oktober bijna 40.000 gevallen vastgesteld in de opvangcentra van de organisatie, schrijft hij in een bericht op X. In dezelfde periode vóór de oorlog waren dat er 85.
Vooral de leefomstandigheden maken mogelijk dat het virus zich snel kan verspreiden onder de bevolking. Veel mensen in Gaza hebben nauwelijks toegang tot schoon water, schone toiletten en mogelijkheden om hun leefomgeving hygiënisch te houden.
Hepatitis A is een ontsteking van de lever. Geelzucht (geel oogwit) kan een van de klachten zijn van het virus. Hepatitis A is meestal mild, maar kan af en toe een ernstige ziekte veroorzaken.
Beelden van uitvaart Hamas-leider in Qatarese hoofdstad Doha
Israël boos op Turkije vanwege eerbetoon aan Hamas-leider
De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Katz heeft de vice-ambassadeur van Turkije op het matje geroepen, omdat op de Turkse ambassade in Tel Aviv de vlag halfstok hangt. Turkije betoont daarmee eer aan de omgebrachte Hamas-leider Haniyeh die vandaag in Qatar wordt begraven. In Turkije geldt vandaag nationale rouw.
"Israël accepteert geen uitingen van rouw voor een moordenaar als Ismail Haniyeh", laat Katz weten. "Als ambassademedewerkers willen rouwen, laat ze dan naar Turkije gaan en rouwen met hun baas Erdogan, die de terroristische organisatie Hamas omarmt en zijn moorddadige acties steunt."
De relatie tussen de landen is in de loop van de Gazaoorlog aanzienlijk verslechterd. President Erdogan zei maandag zelfs dat Turkije Israël zou kunnen binnenvallen om de Palestijnen te helpen. Katz zei dat Erdogan daarmee in de voetsporen van de opgehangen Iraakse dictator Saddam Hoessein trad. "Laat hij zich herinneren wat er toen gebeurde en hoe dat afliep."
Afscheidsplechtigheid Hamas-leider Haniyeh in Qatar
In Doha is in een moskee de afscheidsplechtigheid gaande voor de omgebrachte politiek leider van Hamas Ismail Haniyeh. De plechtigheid wordt door duizenden mensen bijgewoond, onder wie de vicepresident van Iran. Haniyehs stoffelijke resten worden daarna overgebracht naar een begraafplaats ten noorden van de Qatarese hoofdstad.
De omstandigheden waaronder Haniyeh woensdag in Teheran om het leven kwam, zijn nog onduidelijk. Aangenomen wordt dat Israël erachter zat. Volgens Hamas werd het gastenverblijf waar Haniyeh verbleef, getroffen door een raket. Ook een lijfwacht van Haniyeh kwam daarbij om.
The New York Times berichtte echter dat twee maanden geleden al een explosief is geplaatst op de plek waar Haniyeh deze week in Teheran verbleef. Die bom zou op afstand zijn bediend.
Iran en zijn bondgenoten houden Israël verantwoordelijk en zeggen dat ze de dood van Haniyeh zullen wreken.
Al Jazeera: omgebrachte journalist was geen lid van Hamas
Nieuwszender Al Jazeera spreekt met klem tegen dat de door Israël omgebrachte journalist Ismail al-Goul lid was van Hamas en deelnam aan de terreuraanval van Hamas op Israël op 7 oktober. De nieuwszender noemt dat een op niets gebaseerde beschuldiging, bedoeld om "de moord met voorbedachten rade op onze collega te rechtvaardigen".
Al-Goul en de eveneens voor Al Jazeera werkende cameraman Rami al-Rifi waren woensdag aan het werk bij het geboortehuis van het geliquideerde Hamas-kopstuk Haniyeh. Ze droegen persvesten en ook op hun auto stond vermeld dat ze journalisten waren.
Volgens het Israëlische leger was Al-Goul lid van een elite-eenheid van Hamas en leerde hij andere leden hoe ze hun acties moesten opnemen. Ook zou hij betrokken zijn geweest bij het registreren van aanvallen op Israëlische troepen en de publicatie van die opnames.
Al-Ghoul werd begin dit jaar door Israël gearresteerd toen hij verslag deed bij het Al-Shifa-ziekenhuis. Hij werd na twaalf uur weer vrijgelaten. Al Jazeera meldde toen dat de journalist was gemarteld door het leger.
Israël meldt dood leider Islamitische Jihad
Het Israëlische leger zegt dat het een leider van de terreurgroep Islamitische Jihad heeft gedood. Mohammed al-Jabari zou de tweede man zijn geweest van de afdeling die wapens produceert. Hij zou verantwoordelijk zijn geweest voor het financiering daarvan.
Het leger meldt verder dat er nog steeds gevochten wordt in Rafah, de stad in het zuiden van de Gazastrook. Israël is sinds begin mei bezig om het Palestijnse verzet daar te vernietigen. Ook elders in Gaza gaan de gevechten door.
De oorlog begon op 7 oktober met een aanval van Hamas en andere terroristische groepen op Israël. Daarbij werden 1200 Israëliërs en mensen met een andere nationaliteit omgebracht.
De Israëlische regering zei dat het Hamas en groepen als Islamitische Jihad voor eens en voor altijd zou vernietigen. De burgerbevolking is daarbij niet ontzien: in de nu bijna tien maanden durende oorlog zijn meer 39.500 Palestijnen omgekomen en meer dan 91.000 Palestijnen gewond geraakt. Hele stadsdelen zijn compleet verwoest en 1,9 miljoen Palestijnen moesten hun huis verlaten.
Fatah stuurt tweede man naar Doha voor begrafenis Hamas-leider Haniyeh
De Palestijnse bevrijdingsbeweging en politieke partij Fatah stuurt zijn vicevoorzitter Mahmoud al-Aloul naar de begrafenis van Hamas-leider Haniyeh, vandaag in Doha. Fatah is de belangrijkste partij binnen de Palestijnse Autoriteit op de Westelijke Jordaanoever.
Fatah was jarenlang de rivaal van Hamas, maar de oorlog in de Gazastrook lijkt de groepen nader tot elkaar te brengen. Vorige week tekenden Fatah en twaalf andere Palestijnse groepen in Peking een verklaring over het versterken van de Palestijnse eenheid.
Hamas-topman Mousa Abu Marzouk zei dat is afgesproken dat er een "interim-regering voor nationale verzoening" komt in de Palestijnse gebieden, "die de eenheid van de Westelijke Jordaanoever, Jeruzalem en de Gazastrook" moet tonen.
Australië: Israël doodde hulpverleners WCK niet met opzet
Het Israëlische leger heeft zeven medewerkers van de hulporganisatie World Central Kitchen (WCK) in april niet met opzet gedood. Hun dood bij een Israëlische luchtaanval was het gevolg van een reeks fouten bij het Israëlische leger, van opzet is niets gebleken. Dat is de uitkomst van een onderzoek in opdracht van de Australische regering.
Het Israëlische leger erkende vrijwel direct dat bij de aanval op 1 april een ernstige fout was gemaakt. Toch bleef het de vraag hoe dit kon gebeuren. Over het transport van humanitaire goederen door WCK waren duidelijke afspraken gemaakt met het Israëlische leger en vanuit de lucht waren de auto's duidelijk herkenbaar aan de WCK-logo's op het dak.
Een van de slachtoffers was een Australische. De Australische regering stuurde daarom een luchtmachtofficier naar Israël om onderzoek te doen. Hij concludeert dat de Israëlische legereenheid die de aanval uitvoerde niet op de hoogte was van het transport. De door WCK ingehuurde beveiligers werden voor terroristen aangezien. De veronderstelling was dat zij de auto's hadden gekaapt. Rechtstreekse communicatie met het transport was niet mogelijk. "Uitgaande van de informatie die ik tot mijn beschikking heb, concludeer ik dat de WCK-medewerkers niet bewust of met opzet zijn aangevallen", zegt de luchtmachtofficier.
De Australische minister van Buitenlandse Zaken Wong zegt dat haar regering Israël aansprakelijk blijft stellen voor "onverdedigbare" doden. "Dit was geen uitzondering. De VN zegt dat sinds het begin van de oorlog meer dan 250 hulpverleners zijn omgekomen en de afgelopen weken is een aantal VN-auto's aangevallen."
Ook het Israëlische leger kondigde na de aanslag een onderzoek aan:
Israël bevestigt journalist Al Jazeera te hebben gedood: 'Was betrokken bij 7/10'
Het Israëlische leger bevestigt gisteren een journalist van nieuwszender Al Jazeera te hebben gedood. De journalisten Ismail al-Ghoul en Rami al-Rifi waren gisteren bij vluchtelingenkamp Shati in Noord-Gaza, waar ze filmden bij het geboortehuis van de geliquideerde Hamas-kopstuk Haniyeh. De journalisten droegen persvesten en ook op hun auto was kenbaar gemaakt dat ze journalisten waren. Al Jazeera, als enige internationale nieuwsorganisatie permanent aanwezig in Gaza, sprak gisteren over "de jongste aanval in een systematische doelwitcampagne tegen journalisten en hun families".
In een bericht op Telegram noemt het Israëlische leger alleen al-Ghoul en niet cameraman al-Rifi. Het leger zegt dat de journalist een medewerker van de militaire tak van Hamas is en deelnam aan de Hamas-aanval op 7 oktober. Hij was volgens het leger verantwoordelijk voor het opnemen en publiceren van beelden van aanvallen op het Israëlische leger en instrueerde ook anderen daarin. Het leger geeft geen bewijzen voor deze beschuldiging.
Al-Ghoul werd begin dit jaar gearresteerd door het Israëlische leger toen hij verslag deed bij het Al-Shifa-ziekenhuis. Hij werd toen na twaalf uur weer vrijgelaten. Al Jazeera meldde toen dat de journalist was gemarteld door het leger.
Eind vorig jaar beschuldigde Israël meerdere medewerkers van VN-hulporganisatie UNRWA ervan rechtstreeks betrokken te zijn geweest bij de aanval op 7 oktober. Als gevolg daarvan pauzeerden meerdere westerse landen hun donaties aan de organisatie. Het onafhankelijke 'Colonna-rapport' concludeerde in bredere zin dat er geen bewijs is dat medewerkers van UNRWA banden hebben met leden van Hamas, Colonna keek niet naar twaalf specifiek beschuldigde medewerkers. De meeste landen hebben hun steun voor de VN-hulporganisatie inmiddels weer hervat.
Volgens het Comité ter Bescherming van Journalisten (CPJ) zijn sinds het begin van de oorlog 111 journalisten en medewerkers van mediabedrijven omgekomen. Het is daarmee volgens het CPJ het dodelijkste conflict voor journalisten in de meer dan dertig jaar dat de organisatie de cijfers hierover bijhoudt.
'Vijf doden bij Israëlische aanval in Libanon'
Libanese media melden meerdere doden en gewonden na een Israëlische aanval op een dorp in het zuiden van het land. De slachtoffers zouden een Syrische vrouw en haar vier kinderen zijn. Vijf anderen zouden gewond zijn geraakt. Israël heeft nog niet op de berichten gereageerd.
Sinds afgelopen najaar zijn er vrijwel dagelijks aanvallen over en weer geweest langs de Israëlische en Libanese grens.
Zeker vijftien doden gemeld bij Israëlische aanval op school in Gaza-Stad
Bij een Israëlische aanval op een school in Gaza-Stad zijn zeker vijftien doden gevallen, melden Palestijnse autoriteiten. Tientallen anderen zouden gewond zijn geraakt. In het gebouw zouden Palestijnse vluchtelingen opgevangen worden.
De Israëlische luchtmacht heeft de aanval op de school bevestigd en zegt dat het doelwit van de aanval Hamasstrijders waren. De luchtmacht beweert op X "vele stappen" te hebben ondernomen om de kans op burgerslachtoffers te verkleinen en verwijt Hamas de Palestijnse bevolking in te zetten als menselijk schild.
Israël zegt vaak dat het burgerslachtoffers zo veel mogelijk probeert te voorkomen, maar onderzoeken van journalisten en mensenrechtenorganisaties spreken dat tegen. Volgens VN-hulporganisatie OCHA zijn inmiddels bijna 40.000 Palestijnen gedood sinds het uitbreken van de oorlog.
Hezbollahleider Nasrallah kondigt reactie aan op liquidatie Shukr
Hezbollahleider Hassan Nasrallah ontkent dat de Libanese militante beweging Hezbollah achter de aanval op een voetbalveldje in Majdal Shams op de door Israël bezette Golanhoogten zit. Bij die aanval afgelopen weekend kwamen 12 jongeren om het leven en raakten tientallen anderen gewond.
Het Israëlische leger liet eergisteren weten als reactie hierop Hezbollahcommandant Shukr in de Libanese hoofdstad Beirut te hebben gedood. Het leger zegt dat de commandant verantwoordelijk was voor de aanval op het stadje Majdal Shams.
Nasrallah heeft een toespraak gehouden op de begrafenis van Shukr. Hij zei dat Hezbollah door verschillende landen is gevraagd niet te reageren op de aanval in Beirut, maar dat Hezbollah absoluut met een tegenreactie zal komen. Ook zei hij dat het Israëlische antwoord op een Hezbollahaanval zal bepalen of de oorlog escaleert.
De oorlog is in een nieuwe fase beland, nu Israël een rode lijn heeft overschreden, zei de Hezbollahleider. Hij verwees daarbij ook naar de liquidatie van Hamaskopstuk Haniyeh in Teheran, die hij een aanval op de "eer van Iran" noemt. De Israëliërs kunnen "woede en wraak" verwachten van alle groepen die Gaza steunen, zei Nasrallah.
New York Times: 'Bom die Haniyeh doodde al twee maanden geleden geplaatst'
The New York Times bericht dat er twee maanden geleden al een explosief is geplaatst op de plek waar Haniyeh deze week in Teheran verbleef. Dat meldt de Amerikaanse krant op basis van meerdere bronnen, waaronder twee Iraanse functionarissen.
Vlak na de explosie werd er gespeculeerd dat Israël een luchtaanval had uitgevoerd op het gastenverblijf van de Iraanse Revolutionaire Garde met bijvoorbeeld een drone. Maar volgens de bronnen die de NYT heeft gesproken is dit niet het geval en was er sprake van een bom die op afstand werd bediend.
Iran en Hamas beschuldigen Israël van de liquidatie, maar Israël zelf heeft niet hardop gezegd achter de moord op Haniyeh te zitten. Het Israëlische leger heeft wel bekendgemaakt verantwoordelijk te zijn voor de aanslag op Hezbollahcommandant Shukr in Libanon, een dag eerder.
Zorgen bij journalistenorganisaties nadat Israël twee Al Jazeera-journalisten doodt
Journalistenorganisaties maken zich grote zorgen over het lot van journalisten in Gaza. Aanleiding is de dood van twee Al Jazeera-journalisten, gisteren terwijl ze verslag deden vanuit Gaza.
De oorlog in Gaza is het dodelijkste conflict voor journalisten sinds er in 1992 werd begonnen met het bijhouden van het aantal doden onder verslaggevers. Tot nu toe zijn er minstens 120 journalisten omgekomen.
Journalisten in Gaza gooien uit protest hun beschermende persvesten op een hoop:
Reuters: Iran spreekt met bondgenoten over mogelijke vergeldingsactie
Iraanse topfunctionarissen komen later vandaag samen met de vertegenwoordigers van regionale bondgenoten om te spreken over een mogelijke vergeldingsactie op Israël. Dat meldt persbureau Reuters op basis van vijf anonieme bronnen. Vertegenwoordigers van de Palestijnse groeperingen Hamas en de Islamitische Jihad, evenals de Houthi's uit Jemen, Hezbollah uit Libanon en Iraanse milities uit Irak zullen de bijeenkomst in Teheran bijwonen, schrijft Reuters. Deze antiwesterse groepen worden gesteund door Iran, die ze de 'As van verzet' noemt.
Na de liquidatie van de politiek leider van Hamas, Ismail Haniyeh, in de Iraanse hoofdstad, zei Iran wraak te willen voor de aanslag op zijn grondgebied en "de plicht te hebben" om Haniyeh's dood te vergelden. Israël zelf heeft niet bevestigd dat het de aanval heeft uitgevoerd, maar algemeen wordt wel aangenomen dat die het werk van Israël is. Zowel Iran als Israël stelde na de liquidatie niet uit te zijn op escalatie.
In april vuurde Iran honderden raketten en drones af op Israël, als vergelding voor een Israëlisch bombardement op het Iraanse consulaat in Damascus. Het was voor het eerst dat Iran Israël op eigen grondgebied aanviel op een deze schaal. Israël wist het luchtoffensief vrijwel volledig af te slaan.
Israëlische minister van Defensie: 'Uitschakeling Deif belangrijke mijlpaal'
De Israëlische minister van Defensie Gallant noemt het uitschakelen van Hamas-Leider Mohammed Deif "een belangrijke mijlpaal in het proces van ontmanteling van Hamas". Het Israëlische leger voerde op 13 juli een luchtaanval uit op Khan Younis met Deif als doelwit, maar zei achteraf "niet helemaal zeker" te weten of de leider van de militaire tak van Hamas was omgebracht. Nu stelt Israël inlichtingen te hebben verkregen die de dood van de Hamas-leider bevestigen. Het is niet duidelijk op welke informatie Israël zich nu baseert.
In een bericht op X zegt Gallant over Deif dat "de Osama Bin Laden van Gaza" op 13 juli is geëlimineerd. Op de foto die hij bij het bericht deelt, is te zien hoe hij een streep zet door de naam van de Hamas-leider op een verder geblurd bord. Volgens Gallant bewijst de dood van Deif dat Hamas uiteenvalt.
Leger Israël zegt Hamas-leider Deif te hebben gedood bij luchtaanval op 13 juli
Het Israëlische leger zegt te kunnen bevestigen dat Hamas-leider Mohammed Deif is omgekomen bij een luchtaanval op Khan Younis op 13 juli. Vlak na de liquidatiepoging zei de Israëlische premier Netanyahu "niet helemaal zeker" te weten of de leider van de militaire tak van Hamas was omgebracht. Het is niet duidelijk op welke informatie Israël zich nu baseert.
De 58-jarige Hamas-leider wordt door Israël gezien als een aanstichter van de aanslagen op Israël van 7 oktober vorig jaar en was een van de belangrijkste doelwitten van Israël. Hij had meer dan twintig jaar de leiding over de al-Qassam-brigade, de gewapende tak van Hamas. Er zijn maar een paar foto's van hem: een als twintiger, een ander waar hij gemaskerd op staat en een beeld van zijn schaduw.
Momenteel vindt in de Iraanse hoofdstad Teheran een herdenkingsdienst plaats voor de politiek leider van Hamas, Ismail Haniyeh. Hij was een belangrijke diplomatieke speler in de onderhandelingen over de oorlog in Gaza, maar volgens analisten ligt het echte zwaartepunt van Hamas bij mensen als Yahya Sinwar en Mohammed Deif.
Premier Maleisië bekritiseert Meta na verwijderen Facebook-bericht over Hamas-leider
De Maleisische premier Anwar Ibrahim heeft kritiek geuit op Meta, het moederbedrijf van Facebook, vanwege het verwijderen van een bericht over de moord op Hamas-leider Ismail Haniyeh. Anwar had een opname van een telefoongesprek met een Hamas-functionaris geplaatst om zijn medeleven te betuigen. De video werd even later verwijderd.
Het Zuidoost-Aziatische moslimland onderhoudt goede banden met de politieke leiding van Hamas. Premier Anwar ontmoette Haniyeh afgelopen mei nog in Qatar.
"Laat dit een duidelijke en ondubbelzinnige boodschap zijn aan Meta: stop met deze lafheid", schrijft Anwar in een nieuw Facebook-bericht. Maleisië diende eerder al een klacht in bij Meta vanwege het verwijderen van berichten over de ontmoeting van premier Anwar en Hamas-leider Haniyeh in Qatar.
'(Pro-)Palestijnse berichten minder zichtbaar'
Meta ligt al langer onder vuur omdat het bedrijf berichten van Palestijnse en pro-Palestijnse gebruikers zou censureren. Sinds het begin van de oorlog tussen Hamas en Israël melden met name (pro-)Palestijnse gebruikers van Instagram en Facebook een onverklaarbare afname van zichtbaarheid van hun berichten wanneer die over de Palestijnen gaan. Meta ontkent dat dat fenomeen, ook wel shadowbanning genoemd, bestaat.
Afgelopen mei uitte ook de toezichtraad van Meta kritiek op de manier waarmee het bedrijf omgaat met berichten over het Midden-Oosten. "We hebben gezien hoe Meta berichten lager plaatst zodat het bereik ervan afneemt", zei Nighat Dad, een advocaat die deel uitmaakt van de raad.
Uitvaartceremonie politiek leider Hamas in Teheran
In de Iraanse hoofdstad Teheran zijn duizenden mensen op de been om deel te nemen aan de uitvaartceremonie van de politiek leider van Hamas Ismail Haniyeh. Hij kwam om het leven bij een luchtaanval in Teheran, waar hij was wegens de inhuldiging van de nieuwe Iraanse president. Volgens experts zit Israël achter de aanval.
De opperste leider van Iran, ayatollah Ali Khamenei, bad bij Haniyehs kist. Na de dienst wordt het lichaam van Haniyeh overgebracht naar Qatar, waar hij morgen zal worden begraven.
Haniyeh was de meest zichtbare leider van Hamas en al decennialang verbonden aan de organisatie. Hij was een belangrijke diplomatieke speler in de onderhandelingen over de oorlog in Gaza.
Op beelden is te zien dat er veel mensen op de been zijn om deel te nemen aan de herdenkingsdienst:
Waarom twee liquidaties, en waarom nu? 'Dit kan zomaar misgaan'
In één etmaal raakt Israël drie vijanden. Dinsdag doodt het leger de hoogste commandant van de militante beweging Hezbollah. Niet veel later wordt de hoogste politieke leider van Hamas, Ismail Haniyeh, geliquideerd.
Haniyeh werd gedood in Teheran, waarmee ook aartsvijand Iran getroffen is bij de dubbele aanval. Iraanse leiders hebben wraak gezworen. Waarom neemt Israël nu dit risico, en vergooit het bovendien de kansen op een snelle wapenstilstand met Hamas?
Nieuwsuur sprak met verschillende experts:
VN-Veiligheidsraad roept op tot diplomatieke oplossingen om breder conflict te voorkomen
Afgelopen nacht is de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties bijeengekomen na de dood van de politiek leider van Hamas Ismail Haniyeh. Hij kwam volgens Iran om het leven bij een luchtaanval op zijn huis in Teheran. Israël heeft nog niet bevestigd achter de aanval te zitten, maar experts twijfelen er niet over dat Israël verantwoordelijk is.
Meerdere landen riepen op tot een diplomatieke oplossing om een breder conflict in het Midden-Oosten te voorkomen. China, Rusland en Algerije veroordeelden de moord op Haniyeh. De Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk wezen juist op de steun van Iran aan "destabiliserende actoren" in de regio. Daarmee doelen ze waarschijnlijk op de 'As van Verzet', een aan Iran gelinkt netwerk van gewapende groepen in het Midden-Oosten.
Robert Wood, de Amerikaanse vice-ambassadeur bij de VN, riep VN-lidstaten die invloed hebben op Iran op om "de druk op het land op te voeren om te stoppen met het escaleren van de proxy-oorlog met Israël en andere actoren". Bij een proxy-oorlog zijn twee landen niet in een direct gewapend conflict verwikkeld, maar voeren zij die oorlog door middel van steun aan andere partijen.
Afgelopen dinsdag liquideerde Israël ook al de hoogste commandant van de militante beweging Hezbollah met een luchtaanval in Beiroet. Volgens het Israëlische leger zat hij achter de raketaanval op een voetbalveldje in het stadje Majdal Shams op de door Israël bezette Golanhoogten. Bij die aanval kwamen twaalf kinderen en jongeren om het leven en vielen tientallen gewonden.
New York Times: 'Ayatollah Khamenei wil dat Iran Israël rechtsreeks aanvalt'
De hoogste leider van Iran, ayatollah Ali Khamenei, heeft een bevel uitgevaardigd om Israël rechtstreeks aan te vallen als vergelding voor de dood van Hamas-kopstuk Haniyeh. Dat meldt The New York Times op basis van drie Iraanse bronnen, onder wie twee leden van de Iraanse Revolutionaire Garde.
Iran en Hamas hebben Israël beschuldigd van de liquidatie van Haniyeh. Hij kwam volgens Iran om het leven bij een luchtaanval op zijn huis in Teheran. Israël zelf heeft de aanval niet bevestigd, maar algemeen wordt aangenomen dat het het werk van Israël is.
Dit voorjaar vuurde Iran honderden drones en raketten af op Israël. Het was voor het eerst dat Iran openlijk Israël aanviel op een dergelijke schaal. Israël wist de aanval grotendeels af te slaan. De Iraanse aanval was een reactie op het bombarderen van het Iraanse consulaat in Damascus.
Waardering maar ook zorgen in Israël na liquidaties
Wat zijn de gevolgen van de liquidatie van Haniyeh voor Hamas?
Ismail Haniyeh was de meest zichtbare leider van Hamas, en al decennialang verbonden aan de organisatie. Hij was een belangrijke diplomatieke speler in de onderhandelingen over de oorlog in Gaza en de pogingen die te beëindigen:
Qatar belt met Iran
De Qatarese premier en minister van Buitenlandse Zaken hebben in een telefoongesprek gesproken met de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, meldt het staatspersbureau van Qatar.
Eerder vandaag waarschuwde premier al-Thani dat de liquidatie van Hamas-leider Haniyeh de onderhandelingen tussen Israël geen goed doet. "Wat valt er te bemiddelen als de ene partij de onderhandelaar van de andere kant liquideert?", schreef de premier op X.
Netanyahu: 'Op alle scenario's voorbereid'
"Israël heeft verpletterende klappen uitgedeeld aan Iraanse proxies", zei de Israëlische premier Netanyahu vanavond in een korte toespraak. Hij verwijst daarmee naar de aanvallen op Hezbollah en Hamas, twee van de groeperingen die door Iran worden gesteund met geld en wapens. De namen van de gedode Hezbollah-commandant Shukr en Hamas-leider Haniyeh noemde hij niet.
Netanyahu zei wel nog dat er "uitdagende dagen aankomen" en dat er sinds de aanval op Beiroet vanuit allerlei kanten bedreigingen klinken. Israël is op alle scenario's ingesteld, zei Netanyahu.
Dat was ook de boodschap van het hoofd van de Israëlische luchtmacht die kort daarvoor aankondigde dat de luchtmacht verdedigt en aanvalt op "alle oorlogsfronten". "We zijn voorbereid en staan binnen enkele minuten klaar voor elke gebeurtenis, waar die zich ook voordoet. We zullen optreden tegen iedereen die de burgers van Israël probeert te schaden, er is geen locatie die voor ons te ver is om aan te vallen."
Hezbollah bevestigt dood van commandant Shukr, Nasrallah spreekt
Hezbollah bevestigt de dood van de hoogste militaire commandant van de militante Libanese beweging. Gisteren voerde het Israëlische leger een aanval uit op een gebouw in een zuidelijke buitenwijk van Beirut. Doelwit was Hezbollahcommandant Fuad Shukr. Zijn begrafenis zal morgen plaatsvinden en Hezbollahleider Nasrallah zal dan een toespraak houden, luidt de aankondiging.
Volgens het Israëlische leger zat Shukr achter de raketaanval op een voetbalveldje in het stadje Majdal Shams op de door Israël bezette Golanhoogten. Bij die aanval kwamen twaalf kinderen en jongeren om het leven en vielen tientallen gewonden.
VN-Veiligheidsraad houdt spoedvergadering
De VN-veiligheidsraad zal vandaag bijeenkomen vanwege de moordaanslag in Teheran op Hamas-kopstuk Haniyeh. De spoedvergadering is aangevraagd door Iran. Dat verzoek is ingewilligd door Rusland, dat op dit moment voorzitter is van de VN-Veiligheidsraad.
Het voorzitterschap van de Veiligheidsraad wisselt elke maand tussen de vijftien leden van het orgaan.
'Lichaam Hezbollahcommandant Shukr aangetroffen onder puin'
Het lichaam van Hezbollahcommandant Fuad Shukr is gevonden onder het puin van het gisteren door een Israëlische aanval getroffen gebouw in de zuidelijke buitenwijken in Beirut. Dat meldt persbureau Reuters op basis van anonieme veiligheidsbronnen.
Na de aanval waren er tegenstrijdige berichten over het lot van Shukr. Veiligheidsbronnen hielden tegenover Reuters nog een slag om de arm of de commandant van de militante Libanese beweging was gedood. Saudische media meldden rond dezelfde tijd dat zijn lichaam werd bewaakt in een ziekenhuis in Beiroet.
Hezbollah heeft voor zover bekend de dood van Shukr nog niet bevestigd.
Twee journalisten van Al Jazeera gedood bij aanval in Noord-Gaza
Twee journalisten van nieuwszender Al Jazeera zijn gedood bij een Israëlische aanval in het noorden van de Gazastrook. Dat bevestigt Al Jazeera. Het gaat om Ismail Al-Ghoul, een verslaggever voor het Arabische station van de zender, en cameraman Ramy El Rify.
Ze waren in het verstedelijkte vluchtelingenkamp Shati in Noord-Gaza, om daar te filmen bij het geboortehuis van Hamas-leider Ismail Haniyeh. Eerder vandaag deed Al-Ghoul nog verslag vanuit Shati over hoe er daar werd gereageerd op de liquidatie van Haniyeh, die in de Iraanse hoofdstad Teheran werd gedood.
Volgens het Comité ter Bescherming van Journalisten, een internationale belangenorganisatie voor journalisten, zijn er in Gaza sinds het begin van de oorlog 111 journalisten en medewerkers van mediabedrijven omgekomen. Het Comité noemt de oorlog in Gaza het dodelijkste conflict voor journalisten sinds het in 1992 is begonnen met het bijhouden van cijfers. Israël heeft nog niet gereageerd op de dood van de journalisten.
'Acht doden bij drone-aanval in Centraal-Gaza'
Bij een Israëlische drone-aanval in de plaats Az-Zawayda in Centraal-Gaza zijn acht doden gevallen. Dat meldt het Palestijnse persbureau Wafa. Ook in Khan Younis in het zuiden en Gaza-Stad in het noorden worden luchtaanvallen en slachtoffers gemeld.
Een fotograaf van persbureau AFP maakte foto's van de plaats van de aanval in Az-Zawayda. Daar op is een verwoest bestelbusje te zien. AFP meldt ook dodelijke slachtoffers, maar specificeert niet hoeveel. Gisteravond meldde nieuwszender Al Jazeera negen doden bij een aanval op het verstedelijkte vluchtelingenkamp Bureij, in de buurt van Az-Zawayda.
Het ministerie van Volksgezondheid in de door Hamas bestuurde Gazastrook meldt in de afgelopen 24 uur in totaal 45 doden bij Israëlische aanvallen. Het Israëlische leger zegt op X de afgelopen dag tientallen doelen in de Gazastrook te hebben aangevallen. De grondoperaties in Rafah in het zuiden en in Centraal-Gaza gaan door, en daarbij zegt het leger militanten te hebben uitgeschakeld.
Palestijnen op Westoever demonstreren voor Haniyeh
In meerdere steden op de bezette Westelijke Jordaanoever zijn Palestijnen de straat op gegaan om hun steun te betuigen aan de gedode Hamasleider Haniyeh. In Ramallah zwaaiden betogers met groene Hamasvlaggen, meldt persbureau AP.
"Het volk wil de Qassam-brigades", scandeerden de betogers, verwijzend naar de militaire tak van Hamas. Openlijke steun voor Hamas is zeldzaam in Ramallah, waar de Palestijnse Autoriteit zetelt en de rivaliserende Palestijnse partij Fatah domineert.
Palestijnen demonstreerden ook in de steden Hebron (Al-Khalil in Arabisch) en Tubas, meldt persbureau Reuters. Ook daar werd met Hamasvlaggen gezwaaid. Eerder vandaag hadden Palestijnse politieke fracties op de Westelijke Jordaanoever opgeroepen tot een staking en demonstraties tegen de liquidatie van "de grote nationale leider Ismail Haniyeh".
Woordvoerder Israël: geen commentaar op dood Hamas-leider
Een woordvoerder van de Israëlische regering zegt geen commentaar te geven op de dood van Hamas-leider Haniyeh. "Wij geven geen commentaar op dat specifieke incident", zei hij in een persverklaring.
Over het algemeen wordt aangenomen dat Israël achter de liquidatie van Haniyeh in de Iraanse hoofdstad Teheran zit. Meerdere Iraanse politici hebben gezegd de dood van Haniyeh te zullen vergelden. Israël staat in de allerhoogste staat van paraatheid met het oog op Iraanse vergeldingsacties, zegt de woordvoerder.
Blinken: VS niet betrokken bij liquidatie Haniyeh
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken heeft kort gereageerd op de liquidatie van Hamas-leider Haniyeh in Teheran. Hij zei in gesprek met een televisiezender in Singapore dat de VS er "niet betrokken bij was en er niet van wist".
Een andere Amerikaanse minister, Lloyd Austin van Defensie, heeft vandaag zijn Israëlische collega Gallant gesproken over de dreiging van Hezbollah en andere door Iran gesteunde groepen. Austin benadrukte zijn "onwrikbare toewijding aan de veiligheid van Israël".
De minister van Buitenlandse Zaken van Iran wijst wel met een beschuldigende vinger naar de VS. Hij zegt dat de VS verantwoordelijkheid draagt voor de dood van Haniyeh, omdat het Israël steunt.
Israëlische militairen voorgeleid op verdenking van verkrachting gevangene
Negen Israëlische militairen zijn gisteren voorgeleid op verdenking van zware mishandeling en verkrachting van een Palestijnse gevangene. Maandag waren ze gearresteerd op de militaire basis Sde Teiman.
Deze basis dient als gevangenenkamp voor Palestijnen uit Gaza en is berucht. Ex-gevangenen, Israëlische klokkenluiders en mensenrechtenorganisaties spreken al langer over de ernstige mishandeling van gevangenen in Sde Teiman.
Uit onvrede over de arrestaties bestormde een ultrarechtse menigte, inclusief politici, de basis. Deskundigen noemen het een ongekende rebellie tegen het leger, die tot diepe verdeeldheid in Israël leidt.
Nieuwsuur maakte een reportage over de bestorming en omstandigheden in Sde Teiman:
Defensieminister: Israël wil geen oorlog, maar 'voorbereid op alles'
De Israëlische minister van Defensie Gallant zegt dat Israël geen oorlog wil, maar voorbereid is op alle scenario's. "Jullie moeten er klaar voor zijn", zei Gallant bij een bezoek aan soldaten.
Gallant refereerde specifiek aan een oorlog met Hezbollah, schrijven Israëlische media. Israël en Hezbollah beschieten elkaar sinds oktober vorig jaar vrijwel dagelijks. De spanningen zijn verder opgelopen na een Israëlische aanval in Beiroet, die gericht was op een hoge commandant van Hezbollah. Enkele uren later volgde ook nog de liquidatie van de politiek leider van Hamas, Ismail Haniyeh, in Teheran.
Premier Qatar: Wat valt er nog te bemiddelen?
Sheikh Mohammed Al-Thani, de premier van Qatar, waarschuwt dat de liquidatie van Hamas-leider Haniyeh de onderhandelingen tussen Israël en Hamas over een staakt-het-vuren en gevangenenruil in Gaza geen goed doet. Al-Thani is een belangrijke bemiddelaar bij die gesprekken, Haniyeh zat namens Hamas aan tafel.
"Wat valt er te bemiddelen als de ene partij de onderhandelaar van de andere kant liquideert?" schrijft Al-Thani op X. "Vrede heeft serieuze partners nodig."
De onderhandelingen tussen Hamas en Israël zaten ook voor de liquidatie al muurvast. Gesprekken afgelopen zondag in Rome over een nieuw voorstel van Israël liepen op niets uit.
Iran roept om wraak voor Haniyeh, maar 'geen intentie' te escaleren
Iraanse leiders roepen om wraak voor de liquidatie van Hamas-leider Ismail Haniyeh in Teheran. De hoogste leider van Iran, ayatollah Khamenei, zegt dat Iran de plicht heeft de dood van Haniyeh te vergelden.
De Revolutionaire Garde, een elite-eenheid binnen het Iraanse leger, zegt dat er een "pijnlijke en harde reactie" zal komen van Iran en zijn bondgenoten. Hezbollah in Libanon is een belangrijke bondgenoot van Iran, net als de Houthi's in Jemen.
De Iraanse president Pezeshkian zegt het land zich zal verdedigen en dat Israël spijt zal krijgen van de aanval in Teheran. Overigens heeft Israël de verantwoordelijkheid voor de liquidatie vooralsnog niet opgeëist.
De Iraanse vicepresident slaat een andere toon aan, en zegt dat Iran niet de intentie heeft het conflict te escaleren. Iran kondigde drie dagen van rouw aan voor Haniyeh. Morgen is er een uitvaartplechtigheid in Teheran, daarna wordt zijn lichaam naar Qatar gebracht om daar begraven te worden.
Ayatollah Khamenei sprak gisteren nog met Hamas-leider Haniyeh:
Libanon verwacht reactie Hezbollah op aanval Beiroet
De Libanese regering verwacht dat Hezbollah de Israëlische aanval op een hoge Hezbollah-commandant in Beiroet zal vergelden. Dat zegt de minister van Informatie, Ziad Makary. De regering vreest dat de situatie uit de hand zal lopen en is voorbereid op grootschalige evacuaties als het zover komt, aldus Makary.
Het doelwit van de Israëlische aanval was Hezbollah-commandant Fuad Shukr. De militante groepering heeft zijn dood vooralsnog niet bevestigd. Volgens het Libanese minister van Volksgezondheid zijn er vier burgers omgekomen bij de aanval.
Enkele uren na de aanval in Beiroet werd Hamas-leider Haniyeh in Teheran geliquideerd, waardoor de spanning nog verder is opgelopen. Een politicus van Hezbollah, die namens de groepering in het Libanese parlement zit, zegt in een reactie: "De vijand eist oorlog, en wij zijn er klaar voor".
Qatar: liquidatie Haniyeh 'gevaarlijke escalatie'
Het ministerie van Buitenlandse Zaken van Qatar noemt de liquidatie van Hamas-leider Ismail Haniyeh een "gruwelijke misdaad en gevaarlijke escalatie". Haniyeh woonde in Qatar. Dat land heeft goede relaties met Hamas.
"Het roekeloze Israëlische gedrag [..] zal ertoe leiden dat de regio in een cyclus van chaos terecht komt", zegt het ministerie. Qatar is bemiddelaar in de onderhandelingen tussen Israël en Hamas over een staakt-het-vuren, waar Haniyeh namens Hamas een belangrijke rol in had.
Ook China heeft de dodelijke aanval op Haniyeh veroordeeld en zegt "hoogst bezorgd" te zijn over de mogelijke gevolgen. Vorige weken sloten Hamas en Fatah, de andere grote Palestijnse partij, in China een akkoord over het vormen van een eenheidsregering.
VN-Rapport: waterboarding en honden ingezet tegen Palestijnse gevangen
Palestijnse gevangen krijgen in Israëlische detentiecentra te maken met waterboarding, honden en soms seksueel geweld. Dat staat in een nieuw VN-rapport, dat is opgesteld op basis van gesprekken met vrijgelaten gevangenen en andere bronnen.
Duizenden Palestijnen zijn sinds het begin van de oorlog gevangengenomen. Velen werden door het Israëlische leger meegenomen bij controleposten terwijl ze op de vlucht waren, andere werden gevangengenomen in scholen en ziekenhuizen.
Er werd veelal geen reden gegeven voor hun detentie en ze hebben ook geen toegang tot een advocaat. Gevangenen worden vaak geblinddoekt, geboeid en daarna naar "kooiachtige" gevangenissen in militaire bases gebracht, aldus het VN-rapport. Daar zouden ze ook voor lange periodes gedwongen worden om niets anders dan luiers te dragen. 53 Palestijnen zijn in gevangenschap overleden.
"De getuigenissen die zijn verzameld wijzen op een reeks van afschuwelijke daden, zoals waterboarding en het loslaten van honden op gevangenen. Het is een schaamteloze schending van het internationale mensenrecht en humanitaire recht", zegt de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, Volker Türk. Hij roept Israël in het rapport op om de gevangenen onmiddellijk vrij te laten. Hij vindt ook dat de Israëlische gijzelaars in Gaza moeten worden vrijgelaten.
Het Israëlische leger zegt de beschuldigingen in het rapport te onderzoeken. Ook zou de bedoeling zijn om een van de detentiecentra die in het rapport genoemd worden, geleidelijk af te bouwen.
Moord op Haniyeh veroordeeld
De Palestijnse president Abbas heeft de moord op Hamas-leider Haniyeh veroordeeld, schrijft het Palestijnse persbureau Wafa. Abbas spreekt van "een laffe daad" en zegt dat de dood van de leider "een serieuze escalatie" is in de strijd tussen Israël en Hamas. Volgens Hamas zit Israël achter de dood van Haniyeh, maar dat land heeft de aanval nog niet opgeëist. Hezbollah zegt in een statement dat het verzet tegen Israël door de moord alleen maar resoluter wordt.
Ook Turkije veroordeelt de moord op Haniyeh. "Opnieuw is duidelijk geworden dat de regering van Netanyahu niet de intentie heeft om vrede te bereiken", schrijft het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken.
De Russische viceminister van Buitenlandse Zaken Bogdanov spreekt volgens staatspersbureau RIA van "een absoluut onacceptabele moord", die zal leiden tot "verdere escalatie van spanningen". De Amerikaanse defensieminister Lloyd Austin denkt dat een bredere oorlog in het Midden-Oosten nog te vermijden is. "Ik denk dat er altijd ruimte en mogelijkheden zijn voor diplomatie."
Hezbollah reageert op claim Israël
De militante beweging Hezbollah heeft gereageerd op de claim van Israël dat het de hoogste commandant Fuad Shukr heeft gedood. Volgens Hezbollah was Shukr wel in het gebouw in Beiroet dat werd geraakt door de aanval, maar het rept met geen woord over de vraag of de commandant is omgebracht.
Gisteravond claimde het Israëlische leger dat het Hezbollah-commandant heeft gedood, maar heeft daar nog geen bewijs voor geleverd. In de verklaring van het Israëlische leger wordt hij omschreven als de rechterhand van de hoogste Hezbollah-leider, Hassan Nasrallah.
Doden en gewonden na luchtaanval VS in Irak
In Irak zijn minstens vier mensen gedood door een droneaanval op een basis van voormalige strijders ten zuiden van Bagdad, melden de Irakese autoriteiten. Ook raakten er meerdere mensen gewond.
Volgens persbureau Reuters hebben de Verenigde Staten de luchtaanval uitgevoerd. Een Amerikaanse functionaris, die anoniem wil blijven, zei dat de aanval werd uitgevoerd om door de VS geleide coalitietroepen in Irak te "verdedigen". Militanten op de basis zouden op het punt hebben gestaan drones te lanceren tegen Amerikaanse militairen in de regio.
Het Amerikaanse leger heeft ongeveer 2500 manschappen in Irak en 900 in Syrië als onderdeel van een internationale coalitie tegen Islamitische Staat. Irak en de VS spreken sinds eind januari over de geleidelijke afbouw van de door de Amerikanen geleide militaire missie in Irak.
Hamas-leider Haniyeh gedood
De hoogste leider van Hamas, Ismail Haniyeh, is gedood in de Iraanse hoofdstad Teheran. De militante beweging heeft dat bekendgemaakt in een verklaring. Vanuit Israël is nog niet gereageerd op het nieuws.
Haniyeh is sinds 2017 de politieke leider van Hamas. Hij verliet de Gazastrook in 2019 en leefde in ballingschap in Qatar. De Hamas-leider was in Teheran voor de beëdiging van de Iraanse president Masoud Pezeshkian, samen met andere Hamas-functionarissen. Hamas spreekt van een "een zionistische luchtaanval op zijn woning in Teheran, nadat hij aanwezig was geweest bij de inauguratie van de nieuwe president van Iran".
Meer over de dood van Haniyeh lees je in onderstaand artikel:
Israël zegt dat 'nummer 2 van Hezbollah' is gedood bij aanval Beiroet
Het Israëlische leger claimt dat het eerder op de avond Hezbollah-commandant Fuad Shukr heeft gedood bij de luchtaanval op de Libanese hoofdstad Beiroet. De militante beweging in Libanon heeft de dood van Fuad Shukr nog niet bevestigd.
Het leger schrijft op X dat Shukr, ook bekend als Hajj Mohsin, de hoogste militaire commandant van Hezbollah is. Hij wordt omschreven als rechterhand van Hezbollah-leider Hassan Nasrallah.
De aanval op Beiroet was een vergeldingsaanval voor de raketaanval op de de door Israël bezette Golanhoogten afgelopen weekend. Shukr zou verantwoordelijk zijn voor die aanval.
Israël heeft nog geen bewijs geleverd voor de dood van Shukr.
Inwoners Gaza zien polio opleven: 'We zijn echt bang'
Het ministerie van Gezondheid in Gaza zegt dat er polio is uitgebroken in het gebied. Een plaatselijke cameraploeg maakte voor de NOS deze opnamen in het Nasser-ziekenhuis in Khan Younis.
WHO evacueert 85 zieken en zwaargewonden uit Gaza
De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft 85 ernstig zieke en zwaargewonde Palestijnen uit Gaza via een vliegveld in Israël overgebracht naar de Verenigde Arabische Emiraten. De WHO spreekt van de grootste medische evacuatie sinds het uitbreken van de Gazaoorlog in oktober vorig jaar. Onder de evacués zijn 53 patiënten met kanker en 20 zwaargewonden.
"Ondanks de kapotte wegen en de onveiligheid in Gaza en de risico's voor de eigen veiligheid, wist het WHO-team patiënten uit heel Gaza onder zeer moeilijke omstandigheden naar de grensovergang Kerem Shalom te brengen", schrijft de WHO. Kerem Shalom is een grensovergang met Israël in het zuiden van Gaza. Van daar ging het verder naar het vliegveld bij Eilat in het uiterste zuiden van Israël, waar een toestel klaarstond om de patiënten en begeleidend medisch personeel en familieleden naar Abu Dhabi te vliegen.
"We hopen dat dit de weg effent voor het instellen van evacuatiecorridors via alle mogelijke routes naar andere landen", zei WHO-topman Tedros. "We hopen ook dat medische evacuaties vanuit de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem, worden hersteld. Duizenden zieke mensen lijden, zonder dat dit nodig is. Maar boven alles roepen we op tot een staakt-het-vuren."
Veel brokstukken op straat na Israëlische aanval in Beiroet
De aanval van Israël op het appartementencomplex in Beiroet leidde ook tot veel schade op straat, is te zien op beelden die in de avond werden gemaakt.
Israël claimt aanval op Hezbollah in Beiroet
Het Israëlische leger zegt een aanval te hebben uitgevoerd op de Libanese hoofdstad Beiroet. De aanval is volgens het leger een antwoord op de raketaanval van de militante beweging Hezbollah op de door Israël bezette Golanhoogten afgelopen weekend. Bij die aanval op een voetbalveldje in het stadje Majdal Shams kwamen zeker twaalf jongeren om het leven en raakten tientallen anderen gewond.
Het doel van de Israëlische aanval van vandaag was de commandant die verantwoordelijk was voor deze aanval, schrijft het leger op X.
Op sociale media gaan beelden rond van rook vlak bij het Bahman-ziekenhuis in de wijk Dahiyeh.
Zij keerden terug naar Khan Younis: 'Genoeg is genoeg'
VS stelt extra sancties in tegen Iraans raketten en drone-programma
Het Amerikaanse ministerie van Financiën heeft sancties ingesteld tegen vijf personen en zeven entiteiten die betrokken zijn bij het Iraanse raketten- en droneprogramma. Dat meldt persbureau Reuters.
Volgens het ministerie gaat het om personen en entiteiten in Iran, China en Hong Kong, die een rol hebben bij het aanschaffen van onderdelen voor ballistische raketten en drones.
In april kondigde de EU extra sancties aan tegen Iran, gericht op de Iraanse productie van ballistische raketten. Die volgden op de Iraanse aanval met raketten en drones op Israël, die weer een vergelding was op een Israëlische aanval op Iraanse officieren in Syrië.
Iran is een belangrijke bondgenoot van Hamas en Hezbollah. Vandaag sprak Hamas-leider Haniyeh in Teheran met de Iraanse opperste leider Khamanei en met de nieuwe president Pezeshkian.
Campagne tegen tanker met F-16-brandstof voor Israël
Activisten en politici voeren actie om een Amerikaanse olietanker te verhinderen onderweg naar Israël een bevoorradingsstop te maken. Het schip, de Overseas Santorini, vervoert brandstof voor F-16- en F-35-straaljagers van Texas naar Israël.
Een groep van achttien Britse parlementsleden stuurde gisteren een brief naar hun minister van Buitenlandse Zaken met de oproep te verhinderen dat het schip kan aanmeren in de haven van Gibraltar. Dat is een Brits overzees gebied in het zuiden van Spanje. Volgens de politici is dat belangrijk, omdat de haven van Gibraltar anders medeplichtig kan worden bevonden aan schendingen van het internationaal recht door Israël in de oorlog in Gaza.
Spaanse protesten
De Overseas Santorini was gisteren op weg naar de Spaanse havenstad Algeciras voor een tussenstop, maar na protesten van Spaanse activisten en vakbonden zette het schip koers naar Gibraltar, meldde de Britse krant The Guardian. Nu heeft het schip simpelweg 'Middellandse Zee' als bestemming opgegeven, volgens de informatie op websites die het maritieme verkeer monitoren.
SOMO, een Nederlands collectief van onderzoekers gericht op multinationals, schrijft op X dat het schip nu weinig mogelijkheden meer heeft om aan te meren en te bevoorraden op de route naar Israël. De exploitant van het schip, een Amerikaanse bedrijf, heeft niet gereageerd op het protest en het is onbekend of het niet kunnen aanmeren tot problemen leidt voor de bemanning.
Spanje, binnen Europa een van de meest Israël-kritische landen, heeft al eerder schepen die wapens naar Israël vervoeren verboden in Spaanse havens aan te meren.
Dode bij aanvallen Hezbollah op Israël
Bij een raketaanval van Hezbollah op Noord-Israël is een dode gevallen. Dat melden Israëlische media. Het zou gaan om een burger in een dorp dicht tegen de grens met Libanon.
Hezbollah zegt een legerbasis in de buurt van dat dorp met raketten te hebben beschoten, in een vergelding voor Israëlische aanvallen vannacht. Daar zouden Israëlische militairen bij zijn geraakt, maar dat bevestigt Israël niet. Het Israëlische leger zegt wel op X dat Hezbollah tien raketten heeft afgevuurd, maar dat de meeste daarvan zijn onderschept. Israëlische artillerie heeft de plekken beschoten waarvandaan de raketten werden gelanceerd.
De spanningen langs de Israëlisch-Libanese grens zijn opgelopen na de dood van twaalf kinderen bij een raketaanval in het dorp Majdal Shams op de door Israël bezette Golanhoogten. Israël houdt Hezbollah verantwoordelijk en heeft gezegd de aanval "stevig" te zullen vergelden. Gisteren en vannacht werden al drie Hezbollahstrijders gedood bij Israëlische aanvallen. Hezbollah zegt dan weer met luchtafweer op Israëlische straaljagers boven Libanon te hebben geschoten, en deze zo te hebben gedwongen tot terugtrekking.
Uit vrees voor escalatie deed de Britse minister van Buitenlandse Zaken op X een oproep aan Britten in Libanon het land te verlaten. Ook Frankrijk, Duitsland en de VS hebben hun burgers opgeroepen Libanon te verlaten.
Druzen-leiders wijzen vergelding tegen Hezbollah af
Leiders van de druzengemeenschap in het getroffen dorp Majdal Shams wijzen de Israëlische roep om vergelding tegen Hezbollah af. Dat meldt persbureau AFP. "Wij verwerpen het vergieten van zelfs maar een druppel bloed onder het voorwendsel van wraak voor onze kinderen", zeggen de gemeenschapsleiders.
Majdal Shams, gelegen op de Golanhoogten, werd zaterdag geraakt door een raket waarbij twaalf kinderen werden gedood. Israël zegt dat de raket uit Libanon kwam en geeft Hezbollah de schuld. Premier Netanyahu bezocht het dorp maandag na de begrafenis van de slachtoffers en beloofde hard terug te zullen slaan.
Enkele honderden dorpelingen demonstreerden al tegen het bezoek van Netanyahu. Ze verweten hem de dood van de kinderen te misbruiken voor politieke doeleinden en riepen op tot een eind aan het geweld.
De Golanhoogten werden in 1967 door Israël veroverd op Syrië en in 1981 de facto geannexeerd. De internationale gemeenschap, op de VS na, erkent die annexatie niet en beschouwt de Golanhoogten als bezet gebied. De druzen zijn een religieuze minderheid die verspreid over Libanon, Syrië, Israël en Jordanië wonen. Veel druzen op de Golanhoogten hebben het Israëlisch staatsburgerschap afgewezen en voelen zich meer Syrisch.
Polio-uitbraak in Gaza, vaccineren en isoleren moeilijk
Het ministerie van Gezondheid in Gaza zegt dat er polio is uitgebroken in het gebied. Polio is een zeer besmettelijke ziekte die kan leiden tot een verlamming en hersen- of hersenvliesontsteking.
Iemand met polio hoort in isolatie te gaan, liefst met een eigen badkamer, om zo de kans op het besmetten van anderen te verkleinen, zegt Nicole van Batenburg, woordvoerder van het Rode Kruis.
Maar in het dichtbevolkte en door oorlog geteisterde Gaza is dat nagenoeg onmogelijk. Daarbij is er een schromend gebrek aan hygiëne, schoon drinkwater, eten en medicijnen. De WHO stuurt nu een miljoen poliovaccins naar Gaza, maar het is lastig deze op de juiste plek te krijgen. "Wij zijn bang dat het virus zich verder zal verspreiden", zegt Van Batenburg.
Lees hier meer:
Israëlische leger trekt zich terug uit oosten van Khan Younis
Het Israëlische leger heeft zich teruggetrokken uit het oosten Khan Younis, waar het een week geleden een nieuw grondoffensief was begonnen. Het leger zegt op X dat de operatie voltooid is en dat het meer dan 150 militanten heeft gedood. Internationale hulporganisaties spraken eerder van honderden doden en gewonden tijdens aanvallen op Khan Younis sinds vorige week, onder wie veel vrouwen en kinderen.
Inwoners die terugkeren naar hun huizen treffen enorme verwoestingen aan. Nieuwszender Al Jazeera meldt, op basis van verslaggevers ter plekke, dat hulpverleners na de terugtrekking van het leger vanochtend 20 lichamen onder het puin vandaan hebben gehaald.
Sinds het begin van het offensief vorige week maandag waren meer dan 180.000 mensen uit Khan Younis gevlucht, volgens de VN. Afgelopen zaterdag kondigde het leger nog een grote aanval aan in het zuiden van de stad en vaardigde het een evacuatiebevel uit voor wijken die eerder als veilig waren aangemerkt.
Ontheemden Palestijnen keren vandaag terug naar hun huizen het oosten van Khan Younis:
Israël doodt Hezbollahstrijder bij serie aanvallen op Libanon
Het Israëlische leger heeft afgelopen nacht een serie aanvallen op doelen van Hezbollah in Zuid-Libanon uitgevoerd, en daarbij een Hezbollahstrijder gedood. Dat zegt het leger op X. Hezbollah bevestigt de dood van de strijder op Telegram.
De spanningen lang de Israëlisch-Libanese grens zijn opgelopen na de dood van twaalf kinderen bij een raketaanval in de plaats Majdal Shams op de Golanhoogten afgelopen zaterdag. Israël geeft Hezbollah de schuld en heeft gezegd terug te zullen slaan. De vraag is hoe zo'n aanval eruit gaat zien. Anonieme Israëlische functionarissen zeiden tegen persbureau Reuters dat Israël Hezbollah pijn wil doen, maar geen frontale oorlog wil uitlokken.
Zo'n aanval zou wel groter zijn dan de dagelijkse beschietingen tussen Hezbollah en Israël die sinds het begin van de oorlog in Gaza onafgebroken door zijn gegaan. Hierbij zijn al honderden doden gevallen aan de Libanese kant, en tientallen aan de Israëlische. Tienduizenden mensen in Israël en Libanon hebben het grensgebied moeten ontvluchten.
Bondgenoten van Israël roepen op tot kalmte en de-escalatie. De Amerikaanse minister van Defensie Austin zegt dat de VS een diplomatieke oplossing wil en de Italiaanse premier Meloni roept Israël op niet "in de val" van vergelding te lopen. Meerdere vliegtuigmaatschappijen, waaronder Lufthansa, Airfrance en Aegean, hebben uit vrees voor escalatie vluchten naar Beiroet geschrapt.
Israël wil dat NAVO Turkije lidmaatschap ontneemt na uitspraken Erdogan
Israël wil dat de NAVO Turkije zijn lidmaatschap ontneemt, omdat president Erdogan Israël heeft bedreigd. Erdogan waarschuwde gisteren dat zijn land zou kunnen ingrijpen in Israël om de Palestijnen te helpen. Het is niet de eerste keer dat de Turkse president felle kritiek uit op het Israëlische offensief in de Gazastrook.
De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Katz vindt dat Turkije uit de NAVO moet "in het licht van de dreigementen van de Turkse president Erdogan om Israël binnen te vallen en zijn gevaarlijke retoriek". Ook suggereerde Katz "dat het slecht kan aflopen met de Turken".
De minister gaf diplomaten de opdracht dringend contact op te nemen met alle NAVO-leden.
'Polio-epidemie uitgebroken in Gaza'
Het ministerie van Gezondheid in Gaza zegt dat in het gebied een polio-epidemie is uitgebroken. Daar werd al voor gevreesd, nadat begin deze maand het poliovirus in rioolwatermonsters was aangetroffen. Topman Tedros van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zei vorige week al dat een een uitbraak een kwestie van tijd was.
Polio is een zeer besmettelijke ziekte die van mens op mens kan worden overgedragen. Bij een kleine groep getroffenen kan een besmetting tot verlamming en hersen- of hersenvliesontsteking leiden. De tijd tussen besmetting en de eerste verschijnselen is meestal zeven tot veertien dagen.
De WHO stuurt een miljoen poliovaccins naar Gaza, die moeten de komende weken worden toegediend. Het Israëlische leger maakte vorige week zondag bekend dat het zijn militairen in Gaza gaat vaccineren.
Nieuw blog
Welkom in het liveblog over de crisis in het Midden-Oosten. Het blog van vorige week is hier terug te vinden.