'Kans klein op advies intrekken avondklok' • MKB blij met afhaalmogelijkheden winkels

Liveblog gesloten

We sluiten het coronablog van dinsdag 2 februari. Morgen openen we een nieuw liveblog met het belangrijkste coronanieuws. Fijne nacht!

MKB-Nederland blij met afhaalmogelijkheden

MKB-Nederland is blij dat niet-essentiële winkels vanaf 10 februari open mogen voor afhalende klanten die vooraf hebben besteld. "We hebben er hard voor geknokt om dit mogelijk te maken", zegt voorzitter Jacco Vonhoff. Hij hoopt dat consumenten hierdoor meer lokaal gaan shoppen. "Ik denk dat met name de mode- en boekwinkels er veel aan hebben."

Volgens de organisatie voor het midden- en kleinbedrijf kan het afhalen van producten op een verantwoorde manier. "Als we ons houden aan de regels - en dat hebben we afgesproken - dan kunnen klanten alleen in tijdsloten langskomen. En als je eenmaal hebt gehaald wat je nodig hebt, dan moet je ook weer weg. Dus ik denk niet dat hele volksstammen door die straat heen gaan."

Von der Leyen: minder vaccins in eerste kwartaal dan waarop was gerekend

Nederland kan in het eerste kwartaal nog rekenen op zo'n 4 miljoen vaccins, genoeg voor 2 miljoen mensen. Dat blijkt volgens bronnen uit een toelichting die de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, heeft gegeven in het Europees Parlement. Minister De Jonge schreef in een brief aan de Kamer nog dat hij uitging van 7,6 miljoen doses in het eerste kwartaal.

Dat het er 3,5 miljoen minder zijn, is vooral te verklaren uit het feit dat AstraZeneca minder vaccins kan leveren. De vraag blijft of de Commissie dat aantal nog omhoog kan krijgen.

In het tweede kwartaal worden volgens Von der Leyen 300 miljoen vaccins geleverd aan de EU, waarvan er 11,7 miljoen voor Nederland zijn. Dat is genoeg voor ten minste 5,8 miljoen mensen. Er worden dan ook vaccins van Janssen geleverd, waarvan per persoon maar één dosis nodig is. Er worden dus ook in het tweede kwartaal minder vaccins geleverd dan waarop De Jonge volgens de brief rekent. Hij spreekt daarin van 19 miljoen doses.

Het verschil is mogelijk deels te verklaren uit het feit dat in de brief al rekening wordt gehouden met 2 miljoen vaccins van farmaceut Curevac.

Wat betreft het Russische vaccin Spoetnik-V temperde Von der Leyen de verwachtingen. Toelating ervan is mogelijk, dat loopt via het EMA, maar dan moet Rusland wel opening van zaken geven. De vraag is of de Russen daartoe bereid zijn.

De eerste levering van het vaccin van farmaceut Janssen verwacht Von der Leyen in april. Daarvoor moet nog een goedkeuringsverzoek worden ingediend.

Merkel: eind maart 10 miljoen mensen in Duitsland ingeënt

De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft in een interview met de tv-zender ARD gezegd dat zelfs in het somberste scenario voor het begin van de herfst iedereen in Duitsland die dat wil kan zijn ingeënt met een coronavaccin.

Eind maart kunnen al 10 van de 83 miljoen inwoners zijn gevaccineerd. Merkel kreeg kritiek op het vaccinatiebeleid. Ze zegt dat het niet sneller had gekund, omdat Duitsland en de andere EU-landen afhankelijk zijn van de productie van vaccins in Europa.

Wanneer de maatregelen eindigen is volgens de bondskanselier nog niet te bepalen. Dat hangt ervan af hoe de maatregelen worden nageleefd en de ontwikkeling van varianten van het virus, zoals de Britse.

OMT-lid: kans klein dat we adviseren avondklok in te trekken

Hoofd infectieziekten van de GGD Anja Schreijer verwacht niet dat het Outbreak Management Team (OMT) eind deze week het kabinet zal adviseren om de avondklok op 10 februari in te trekken. "Die kans is denk ik erg klein", zei Schreijer, een van de vaste zeven leden van het OMT, vanavond in talkshow M.

Volgens haar zijn er simpelweg nog te veel onzekerheden, waarmee ze met name doelt op de verspreiding van de Britse variant. "En het ziet er heel zorgelijk uit, van wat ik tot nu gezien heb, zeker als je de scholen gaat openen en het allemaal nog niet precies weet. Dat had ook misschien iets duidelijker gezegd kunnen worden", zei Schreijer in een reactie op de persconferentie van het demissionaire kabinet vanavond. "We leven gewoon nog even in een periode van onzekerheid."

Partij voor de Dieren wil briefstemmen voor iedereen

De Partij voor de Dieren stapt naar de rechter om te vragen of iedereen de mogelijkheid kan krijgen om bij de Tweede Kamerverkiezingen half maart per brief te stemmen. Wanneer het kort geding dient, is nog niet bekend. De partij vindt het onterecht, en een vorm van discriminatie, dat alleen 70-plussers per post mogen stemmen vanwege hun kwetsbaarheid voor het coronavirus. "Deze extra mogelijkheid wordt andere kiezers onthouden", zegt de partij.

De keuze van het kabinet voor briefstemmen voor 70-plussers - dat zijn 2,4 miljoen kiezers - is gebaseerd op adviezen van het RIVM. In de Eerste en Tweede Kamer leefde al de gedachte dat dit leeftijdsdiscriminatie zou kunnen zijn. Maar minister Ollongren zegt dat voor mensen jonger dan zeventig niet objectief gezegd kan worden dat daar het risico net zo groot is. Daarnaast is het stemmen via volmacht al uitgebreid van twee naar drie mensen.

De Partij voor de Dieren wil het briefstemmen mogelijk maken voor de jongere kiezers "met onderliggende ziekten die het RIVM ook als kwetsbaar aanmerkt" en voor de kiezers die liever niet naar een stemlokaal gaan. De partij stelt dat het voor sommige partijen voordelig uitpakt als alleen 70-plussers mogen briefstemmen.

De maatregelen voor komende tijd

Wat hebben premier Rutte en minister De Jonge aangekondigd over de coronamaatregelen? In dit artikel een overzicht van de blijvende en veranderende maatregelen voor de komende tijd:

De Jonge: Spoetnik-vaccin inkopen nog niet aan de orde

Inslaan van het Russische Spoetnik V-vaccin is voorlopig een brug te ver voor minister De Jonge. "Dan zullen ze eerst een toelating tot de Europese markt moeten aanvragen bij het EMA", zei de minister. "Ik weet niet of ze dat gaan doen."

Eerder vandaag verscheen in het medische tijdschrift The Lancet een wetenschappelijk artikel waarin de suggestie is dat het Spoetnik V-vaccin voor 91,6 procent effectief is. Dat is gebaseerd op voorlopige resultaten van de vaccinatie van 20.000 mensen.

De Russische claim dat het vaccin effectief is, werd vorig jaar in de westerse wereld met scepsis ontvangen. Het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) wil het middel pas beoordelen en eventueel goedkeuren als de volledige resultaten van alle testfasen bekend zijn. In Rusland werd het middel in augustus goedgekeurd.

Winkeldeuren op een kier open, voor afhalen

Winkels gaan vanaf 10 februari open voor het afhalen van bestellingen. Bestellen kan vooral online of telefonisch. "Het afhaalpunt is buiten, kan alleen als je een bepaald tijdsslot is gegeven, in je eentje", zei Rutte. Ook moet er minimaal vier uur zitten tussen bestellen en afhalen, "om funshoppen tegen te gaan".

Op 17 december alle niet-essentiële winkels gesloten. Op dit moment is er al een aantal winkels open voor afhaal. Het gaat om onder meer doe-het-zelfzaken, eet- en drinkgelegenheden en coffeeshops. Hetzelfde geldt voor bibliotheken.

De deuren van winkels gaan weer open, maar op een kier. Afhalen wordt mogelijk onder strikte voorwaarden, legde Rutte uit.

Overwogen om scholen pas na voorjaarsvakantie te openen

Er is over nagedacht om het openen van de scholen en opvang over de voorjaarsvakanties heen te tillen, zei Rutte. "Maar dan zouden scholen nog langer dicht zijn." Dat kan afhankelijk van de regio een of twee weken schelen.

De Jonge komt met aangepaste routekaart voor 'weg terug'

Minister De Jonge heeft zoals aangekondigd een richting aangegeven voor een terugkeer naar het 'normale' leven. "De weg terug gaat behoedzaam, in kleine stapjes", zegt minister De Jonge. "Deze routekaart biedt houvast, maar dit is niet de laatste versie."

Hij denkt verder dat de achterstand bij het vaccineren snel ingelopen wordt, maar waarschuwt dat ook de komende tijd tegenvallers in de bevoorrading kunnen voorkomen.

OMT gevraagd om advies over hele pakket maatregelen

"Vanwege de grote zorgen vragen wij het OMT opnieuw te adviseren over het hele pakket aan maatregelen", zei Rutte. Hij doelde daarmee ook op de avondklok, die vooralsnog eindigt op 10 februari, maar dus mogelijk wordt verlengd.

"We verwachten dat advies eind deze week", zei premier Rutte in de persconferentie. "Dan zullen we opnieuw de balans opmaken."

Rutte zei verder dat nog niet is besloten of de avondklok eventueel zal worden verlengd na 10 februari. Rutte: "We wisten voor deze persconferentie al dat we daar niets over konden zeggen, omdat het minimaal twee weken duurt voordat er iets over het effect is te zeggen".

Maatregelen basisonderwijs; middelbare scholen niet open voor maart

"Meestal krijgen volwassen het virus van andere volwassenen, niet van kinderen", zei Rutte over het openen van basisonderwijs en kinderopvang per 8 februari. Het risico van het openen van de basisscholen en de kinderopvang is volgens Rutte niet groot. Er was vrees voor het Britse virus in deze context, maar "verspreiding onder kinderen en door kinderen is beperkt", aldus de premier.

Er worden wel extra maatregelen genomen, benadrukte hij. "Bij een positieve test van een kind gaat de hele klas of groep in quarantaine en laat zich testen op dag 5. Verder gaan we intensiever testen en bron- en contactonderzoek doen."

Het middelbaar onderwijs gaat zeker niet open voor begin maart, zei Rutte. En dan nog alleen maar als er 1,5 meter afstand kan worden gehouden. Eind februari wordt hierover meer bekendgemaakt. Er zijn op dit moment wel al een paar uitzonderingen. Zo mogen eindexamenleerlingen nog naar school.

Rutte: bij alleen oude variant waren versoepelingen mogelijk geweest

Premier Rutte zegt dat gezien de besmettingscijfers versoepelingen mogelijk waren geweest als het enkel ging om de "klassieke, oude" variant van het coronavirus. De R-waarde van dat virus ligt inmiddels ruim onder de één, wat betekent dat de epidemie wordt ingedamd. Ook het RIVM zei vanmiddag al dat de varianten op het virus "roet in het eten gooien".

"Maar de R-waarde van de Britse variant staat op 1,3", zei Rutte. "We kunnen niet om die snelle opkomst heen. We zullen de rekening gepresenteerd krijgen als we nu te optimistisch zouden zijn."

Rutte: onzekere en spannende fase van de coronacrisis

"We zitten in een spannende en ook onzekere fase van de coronacrisis", zei premier Rutte aan het begin van de persconferentie over de coronamaatregelen. "We snakken allemaal naar zekerheid, naar een duidelijk plan. We kunnen laten zien welke richting het opgaat. Dat hebben we gevat in een routekaart." Deze routekaart is online te vinden.

"Doorrekeningen wijzen op een derde golf die onvermijdelijk op ons afkomt", zei Rutte. Nu is al twee derde van de besmettingen van de Britse variant, die 1,5 keer besmettelijker is dan de 'oude variant'.

Daarom wordt de huidige lockdown bijna helemaal verlengd tot 2 maart, op 23 februari wordt gekeken of dat haalbaar is.

Schoolleiders: deel OMT-adviezen onwerkbaar

Ook de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) vindt dat een deel van de OMT-adviezen voor veel scholen niet werkbaar zijn. "In het OMT zitten ook geen schoolleiders. Zij zijn net zo min onderwijsexperts als dat wij virologen zijn." Uit een peiling van de vereniging blijkt dat 79 procent van de schoolleiders open wil in het belang van de leerlingen. 58 procent wil dat in het belang van de leraren. Daarin ziet de AVS een tegenstelling tussen onderwijskwaliteit en veiligheid.

Een onwerkbaar advies is volgens de bestuurders bijvoorbeeld het opdelen van leerlingen in duo's, die dan van elkaar geen afstand hoeven te houden maar wel van de andere klasgenoten. "Opdelen in groepjes wordt heel lastig, dat vraagt veel organisatie en je krijgt dan heel veel verschillende groepjes in een ruimte."

De schoolleiders wachten het nieuws over de protocollen op de basisscholen af, maar gaan "er niet van uit dat de dingen die het OMT heeft gezegd, ook zomaar overgenomen worden. Die adviezen moeten eerst verder worden uitgezet".

Onderwijsbond: onrust onder personeel over heropening scholen

De Algemene Onderwijsbond (AOb) is na gesprekken met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap nog niet gerust op de heropening van de basisscholen. "Er is veel onduidelijkheid en onrust onder het onderwijspersoneel. Wij hebben aangedrongen op een zorgvuldige opening", zegt AOb-bestuurder Jelmer Evers.

De bond krijgt naar eigen zeggen veel signalen van verontruste leden, met onder meer vragen over de uitvoerbaarheid van de veiligheidsmaatregelen. "Er zouden kinderen in quarantaine moeten als ze meer dan een kwartier binnen anderhalve meter van een besmet klasgenootje zijn geweest. Dat is natuurlijk op geen enkele manier bij te houden", zegt Evers.

Een deel van het onderwijspersoneel ziet de beslissing om de scholen te heropenen volgens de AOb als een politiek besluit. "Het OMT-rapport schetst een zeer zorgelijk beeld, het OMT is ook verdeeld over het openen van de scholen. Daarnaast wordt er ook onderzoek in het buitenland gedaan en worden er in andere landen verschillende afwegingen gemaakt." De bond roept het kabinet op om transparant te communiceren over de afwegingen die zijn gemaakt.

Leden van de bond willen ruimte om bijvoorbeeld lesdagen in te korten, de mogelijkheid behouden om thuis te werken of om eventueel fysiek les te geven aan halve groepen. "En medewerkers zouden echt nooit moeten worden gedwongen om naar school te komen. Zo lang mensen niet gevaccineerd zijn, is naar scholen komen wat ons betreft strikt vrijwillig. Dat zou ook moeten worden vastgelegd", aldus Evers.

Derde aanhouding voor datadiefstal GGD

Er is een derde verdachte aangehouden in verband met het datalek bij de GGD. Het gaat om een 25-jarige man uit Amstelveen die sinds vandaag vastzit. Volgens RTL Nieuws, dat het lek vorige week ontdekte, was hij een medewerker van de GGD.

Eerder werden al twee GGD-callcentermedewerkers, een 23-jarige man uit Alblasserdam en een 21-jarige man uit Heiloo, opgepakt. Zij zouden privégegevens hebben verhandeld van mensen die zich op het coronavirus hadden laten testen.

RIVM: heropening basisonderwijs leidt tot toename besmettingen

Het RIVM verwacht dat de heropening van het basisonderwijs gaat leiden tot een stijging van het aantal besmettingen. "Maar de stijging is enigszins op te vangen door ons aan de maatregelen te houden en de rest van de maatregelen natuurlijk te handhaven", zegt Aura Timen, hoofd Infectieziektenbestrijding van het RIVM.

Ze zegt dat er "enige ruimte" is voor deze versoepeling, maar zegt dat de besmettingscijfers er wel door zullen oplopen. "Aanvaardbare risico's", zegt Timen.

Britse oorlogsveteraan 'Captain Tom' (100) overleden

De 100-jarige Britse oorlogsveteraan Tom Moore is overleden. Dat heeft zijn familiebekendgemaakt. 'Captain Tom' werd vorig jaar wereldberoemd toen hij rondjes liep door zijn tuin om geld op te halen voor de Britse gezondheidszorg. De actie was een groot succes: hij haalde 33 miljoen pond op, omgerekend 37 miljoen euro. Hij werd daarvoor geridderd door koningin Elizabeth.

Twee dagen geleden werd bekend dat Tom Moore besmet was met het coronavirus en dat hij was opgenomen in het ziekenhuis. Zijn dochter vertelde toen dat hij niet op de IC lag. Hij was niet gevaccineerd en werd de afgelopen weken al behandeld voor een longontsteking.

Kabinet wil sneller vaccineren door nog minder in voorraad te houden

Het kabinet wil het vaccineren versnellen door nog minder voorraad aan te houden, zeggen ingewijden tegen de NOS. Hoe dat precies wordt geregeld, verschilt per vaccin. De bedoeling is om alle leveringen die binnenkomen direct te gebruiken voor de eerste vaccinatie.

Wat het Pfizer-vaccin betreft, stapt het kabinet af van de strategie om per twee eerste prikken die zijn gezet, één tweede prik op voorraad te hebben. Het beleid wordt nu om voor enkele dagen voorraden aan te houden, met de verwachting dat die tijdig worden aangevuld.

Verder wordt het beleid om voor de vaccins van AstraZeneca en Moderna nauwelijks voorraden aan te houden. Voor dat eerste vaccin geldt dat er tien tot twaalf weken tussen de twee prikken moet zitten. Het idee is dat de voorraad binnen die tijd wel kan worden aangevuld.

Grootschalige testen in Bunschoten en Dronten

De Utrechtse gemeente Bunschoten begint volgende week met het grootschalig testen op het coronavirus. Alle inwoners vanaf zes jaar worden uitgenodigd om mee te doen aan het onderzoek. In de christelijke gemeente met bijna 22.000 inwoners zijn al enige tijd relatief veel besmettingen. De proef van het ministerie van Volksgezondheid moet beter zicht geven op de verspreiding van het virus.

Dronten, in Flevoland, begint volgende week met dezelfde proef. In Dronten zijn niet opvallend veel besmettingen geregistreerd. Wel is de testbereidheid er groot. Eerder werden dit soort grootschalige coronaonderzoeken al gedaan in Lansingerland, in Zuid-Holland, en in de Rotterdamse wijk Charlois.

Iedereen vanaf twaalf jaar krijgt een PCR-test, waarbij met een wattenstaafje een uitstrijk wordt genomen van neus- en keelslijm. Voor kinderen van zes tot twaalf jaar zijn kindvriendelijke mondspoelkits, waarbij de kinderen een slokje water uitspugen dat vervolgens wordt getest.

Kamer bezorgd over onderwijs in coronatijd

De Tweede Kamer maakt zich grote zorgen over de gevolgen in het onderwijs, nu de coronamaatregelen daar steeds langer duren. Alle voorstellen die de verschillende partijen in moties hebben gedaan, zijn bij de stemmingen van vandaag aangenomen.

De Kamer wil dat het kabinet elke week een OMT-advies vraagt over de mogelijkheid om meer onderwijs op school te geven. Verder wil de Kamer nog voor de verkiezingen van 17 maart het door minister Slob beloofde 'Nationaal Programma Onderwijs na Corona' hebben. Daar moet het demissionaire kabinet ook bij aangeven welke investeringen de komende jaren nodig zijn om onderwijsachterstanden weg te werken.

Pabostudenten en andere studenten met een relevante studie zouden, eventueel betaald, hun stage kunnen doen bij leerlingen die thuisonderwijs krijgen, vinden de partijen. En zij hebben uitgesproken dat de "loonkloof" tussen het primair onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs ten opzichte van het voortgezet onderwijs gedicht moet worden.

Oudertelefoon komt met schreeuwfunctie voor gefrustreerde ouders

De Oudertelefoon, die vorig jaar aan het begin van de corona-uitbraak werd gelanceerd als luisterend oor voor ouders en opvoeders, wil bellers de mogelijkheid geven om hun frustratie te uiten door te schreeuwen. Naast een ondersteunend gesprek met een vrijwilliger, biedt de Oudertelefoon bellers nu ook de optie om heel hard in de hoorn te schreeuwen, met metalmuziek aan de andere kant van de lijn. "Omdat je als ouder soms helemaal geen zin hebt om te praten, maar gewoon even frustratie wil uiten", schrijft de organisatie.

Het nummer is sinds maart 2020 te bellen voor vragen, onzekerheden en problemen over opvoeden. Oprichter en directeur Rolien Sandelowsky zegt dat veel ouders dat doen, met herkenbare problemen. "De spanning loopt hoog op thuis, je bent niet altijd de opvoeder die je zou willen zijn. Daar kun je met ons over praten, maar we merkten ook dat een heleboel ouders niet verlangen naar een dialoog, maar zich vooral even willen uiten. Daarom hebben we de schreeuwfunctie toegevoegd."

Bellers die geen vragen hebben of willen schreeuwen, kunnen ook een derde optie kiezen: de Oudertelefoon biedt sinds deze week ook telefonisch rustgevende meditaties aan.

Onverwacht extra prikken in Culemborg

Landelijk zijn er extra vaccins beschikbaar. Bij een priklocatie in Culemborg, waar Omroep Gelderland over schrijft, is er de komende dagen daarom extra ruimte om ouderen te vaccineren. 85-plussers die een brief ontvingen met een uitnodiging om een inenting te halen, worden door de GGD Gelderland-Zuid opgeroepen om zo snel mogelijk een afspraak te maken via het landelijk telefoonnummer dat in de brief staat vermeld.

Minder besmettingen, maar nieuwe varianten 'gooien roet in eten'

Het aantal coronabesmettingen is volgens het RIVM afgelopen week met 20 procent gedaald, naar 28.628. Minder mensen lieten zich testen, waardoor het percentage positieve testen nauwelijks terugliep: van 11,7 procent naar 11,4. Het zou volgens het RIVM de goede kant opgaan met de epidemie, ware het niet dat de besmettelijker varianten van het virus "roet in het eten gooien".

Het RIVM schat dat het bij twee derde van de besmettingen gaat om de variant die in het Verenigd Koninkrijk een grote druk op de ziekenhuizen veroorzaakt. Naast de Britse variant zijn ook de Zuid-Afrikaanse variant (23 keer) en twee Braziliaanse varianten (twee keer) aangetroffen in Nederland.

Mensen met de nieuwe varianten steken meer anderen aan. De Britse variant heeft een R-getal van 1,28. Dat betekent dat 100 besmette mensen 128 anderen infecteren.

Russisch vaccin lijkt veilig en effectief, schrijft The Lancet

Het Russische Spoetnik V-vaccin is voor 91,6 procent effectief. Dat suggereert een artikel in het Britse medisch tijdschrift The Lancet op basis van voorlopige resultaten van de vaccinatie van 20.000 vooral witte testpersonen. Daar zaten ook 2144 ouderen bij. Driekwart kreeg het vaccin toegediend, de rest een placebo.

Er kwamen geen ernstige bijwerkingen aan het licht. Voor een optimale injectie zijn twee injecties binnen 21 dagen nodig. In de tussenliggende periode raakte 0,1 procent van de gevaccineerden besmet en 1,3 procent van de testpersonen die het placebo ontvingen.

De Russische claim dat het vaccin effectief is, werd vorig jaar in de westerse wereld met scepsis ontvangen. Het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) wil het middel pas beoordelen en eventueel goedkeuren als de volledige resultaten van alle testfasen bekend zijn.

Vaccins van Pfizer/BioNTech, AstraZeneca en Moderna zijn door het EMA al goedgekeurd voor toelating tot de Europese markt. Farmaceut Janssen liet vorige week weten dat het zo snel mogelijk een aanvraag zal indienen.

Rusland keurde het Spoetnik V-vaccin in augustus al goed, vertrouwend op resultaten van eerdere testfases. In eerste instantie werden gezondheidswerkers ingeënt, sinds januari is het voor de hele bevolking beschikbaar.

Grootste krimp eurozone, maar minder dan gevreesd

De economie van de eurolanden is afgelopen jaar met 6,8 procent gedaald. Dat blijkt uit de eerste berekening van statistiekenbureau Eurostat. Het is de grootste krimp sinds de metingen in 1995 begonnen, maar minder groot dan in de zomer werd gedacht. De Europese Commissie hield toen rekening met een krimp van 8,7 procent.

Na een grote economische klap in de eerste helft van het jaar was er in het derde kwartaal een stevig herstel van de economie. Vanwege nieuwe coronabeperkingen kromp de economie in de eurozone in de laatste drie maanden van het jaar opnieuw.

In Spanje, Italië en Oostenrijk was de krimp afgelopen jaar het grootst. Hoe groot de klap voor de Nederlandse economie was, is nog niet bekend. Het Centraal Bureau voor de Statistiek publiceert die cijfers later deze maand.

OMT-lid Marc Bonten: verleng de avondklok

"Verleng de avondklok met ten minste twee weken." Dat is het advies van Marc Bonten, arts-microbioloog en lid van het Outbreak Management Team (OMT), aan het kabinet.

Nu de basisscholen openen, moeten alle andere maatregelen overeind blijven, zei hij in het NPO Radio 1-programma 1op1. "Dat staat ook klinkklaar in het advies van het OMT. Zolang we niet weten wat het effect is, moeten we denk ik niet tornen aan de avondklok, want die hebben we heel hard nodig om de R-waarde verder omlaag te krijgen."

De arts-microbioloog voegde eraan toe dat het kabinet andere redenen dan medische kan hebben, om de avondklok af te schaffen. "Dat kan."

In het OMT-advies staat dat de "mogelijke nadelige effecten" van de heropening van de basisscholen en kinderopvang opgevangen lijken te kunnen worden, als de andere maatregelen voorlopig gehandhaafd blijven.

Bronnen rond het kabinet zeiden het afgelopen weekend tegen de NOS dat de avondklok op 10 februari wordt ingetrokken als het aantal besmettingen blijft dalen. De laatste weken is dat het geval. Gisteren werd het laagst aantal besmettingen sinds 1 oktober gemeld.

Minister Slob van Onderwijs maakte zondag bekend dat de basisscholen aanstaande maandag weer open mogen. Gisteren waarschuwden de burgemeesters in het Veiligheidsberaad het kabinet de avondklok niet na een paar weken weer in te voeren als die wordt geschrapt.

Hongarije ontvangt eerste partij Russische Spoetnik-vaccin

In Hongarije komt vandaag de eerste levering aan van de in totaal 40.000 Russische Spoetnik V-vaccins die zijn besteld. Hongarije is het enige EU-land dat de Russische vaccin heeft gekocht. Het Europees Medicijnagentschap (EMA) heeft het middel nog niet goedgekeurd.

De Hongaarse premier Orbán sprak eerder zijn ergernis uit over de trage verspreiding van coronavaccins in de EU. Hij zei dat hij behalve Russische ook Chinese vaccins wil aanschaffen en binnen een paar weken alle Hongaren wil inenten. Het land heeft bijna 10 miljoen inwoners. Het is onduidelijk of de vaccins die nu geleverd worden, meteen kunnen worden gebruikt. Bijna twee weken geleden was er nog geen vaccinatieplan.

De fabrikant van Spoetnik V deed op 20 januari een verzoek tot goedkeuring bij het Europese Geneesmiddelenagentschap (EMA). Anke Huckriede, hoogleraar vaccinologie aan het UMCG, zei zaterdag tegen de NOS dat het EMA het middel pas zal beoordelen en als alle studies naar de werking en effectiviteit zijn afgerond.

85-plussers aan de beurt in Jaarbeurs Utrecht: 'Niet leuk, maar het moet gebeuren'

In de Jaarbeurs in Utrecht is vanochtend een grote priklocatie geopend. Vandaag kunnen de eerste 700 mensen er terecht. Uiteindelijk moeten hier 2800 mensen per dag kunnen worden gevaccineerd.

De komende tijd komen er in het hele land priklocaties bij, vaak is dat in sporthallen.

In Utrecht zijn vandaag zelfstandig wonende 85-plussers welkom:

Coronaprotocol voor Franse scholen aangescherpt

Op Franse scholen is het coronaprotocol aangescherpt. De regering wil voorkomen dat ze dicht moeten, omdat nieuwe besmettelijker varianten zich verspreiden.

Als in een klas de Britse variant opduikt, moet de hele klas een week thuis blijven, of het nou om een leerling of leerkracht gaat. Tot gisteren waren er drie besmette personen nodig om een hele klas naar huis te sturen. Bij de verdenking dat iemand besmet is, wordt de klas ook naar huis gestuurd, maar wordt van geval tot geval bekeken wat er verder aan maatregelen nodig is.

Zodra er op de kleuterschool één kind besmet is, wordt de hele klas een week naar huis gestuurd. Vanaf 8 februari moet in kantines en klassen voortaan 2 meter afstand worden gehouden. Dat is nu nog 1 meter.

Vaccineren Japan moet nog beginnen, experts adviseren spelen zonder publiek

Hoewel in Tokio en andere grote steden de noodtoestand geldt, heeft de Japanse regering nog geen begin gemaakt met het opstarten van een vaccinatieprogramma. Pas eind februari staan de eerste zorgmedewerkers op de rol om geprikt te worden. De 'gewone' burger komt op z'n vroegst in mei aan de beurt.

Volgens correspondent Kjeld Duits zijn slechte ervaringen uit het verleden de reden voor het laat op gang komen van het vaccinatieprogramma. "In de jaren 80 ging het mis in de vaccinatiecampagne voor de bof, de mazelen en de rode hond", zei hij in het NOS Radio 1 Journaal. "1800 mensen kregen gezondheidsproblemen en de regering moest een flinke schadevergoeding betalen. Japan is toen heel behoedzaam geworden. Door deze behoedzaamheid doen weinig Japanse bedrijven onderzoek naar vaccins."

Alle coronavaccins moeten nu uit andere landen worden ingevoerd. Japanse experts zijn bang dat buitenlandse medicijnen niet veilig zijn voor Japanners. "In 2003 stierven 25 patiënten omdat de dosis van een buitenlandse medicijn te zwaar bleek voor Japanners. Dus er zijn experts die zeggen dat Japan eigen onderzoek moet doen. Een geluk is dat Japan relatief weinig coronabesmettingen heeft en ook weinig sterfgevallen: 6000. "Dat is minder dan de helft van de sterfgevallen die we in Nederland zien. Japan heeft meer dan zeven keer zo veel inwoners."

Op 23 juli beginnen de Olympische Spelen. Het plan was dat er voor juli voldoende vaccinaties zouden zijn om de hele bevolking in te enten. Dat is niet haalbaar, zei de verantwoordelijke minister anderhalve week geleden. Japanse experts denken dat de spelen kunnen doorgaan als er heel strenge maatregelen worden genomen. "Zoals alle sporters en coaches dagelijks testen, sporters niet gezamenlijk te laten eten en de evenementen laten plaatsvinden zonder publiek", zegt Duits.

Cel- en taakstraffen voor vijf deelnemers rellen Museumplein

Vijf mannen die op 24 januari in Amsterdam meededen aan de rellen op het Museumplein zijn door de politierechter bestraft. Een 30-jarige man uit Medemblik kreeg de zwaarste straf: zes weken cel, waarvan drie weken voorwaardelijk, en 40 uur taakstraf. Hij maakte zich schuldig aan openlijke geweldpleging tegen de politie.

Strafverzwarend was dat het de week daarvoor ook was misgegaan op het Museumplein en dat hij en de anderen naar het Museumplein waren gekomen voor een demonstratie die verboden was. Vier andere mannen kregen een kortere gevangenisstraf en in een paar gevallen ook een taakstraf van 40 uur opgelegd. De vijfde veroordeelde kreeg 40 uur taakstraf omdat hij het bevel van de politie om te vertrekken niet had opgevolgd.

Vier van de vijf mannen moeten daarnaast een bedrag tot 500 euro storten in een fonds dat zal worden gebruikt om een deel van de schade van de rellen te herstellen.

Huis-aan-huistesten in Engeland om Zuid-Afrikaanse variant op te sporen

In acht gebieden in Engeland begint vandaag een huis-aan-huisonderzoek naar de aanwezigheid van de Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus. Drie gebieden liggen in Londen, de andere vijf in andere delen van Engeland. Elk gebied telt zo'n 10.000 inwoners.

Een Britse onderminister noemt het opduiken van de Zuid-Afrikaanse variant "zorgwekkend, zeer zorgwekkend". "We zitten nog in een hachelijke fase en dan zien we dat nieuwe varianten zich verspreiden."

Net als de Britse variant is ook de Zuid-Afrikaanse variant van het virus waarschijnlijk besmettelijker dan eerder bekende varianten. De mutatie bindt zich sterker en gemakkelijker aan menselijke cellen. Experts weten nog niet zeker in hoeverre de bestaande coronavaccins er bescherming tegen bieden.

In een fysiotherapiepraktijk in Gorinchem bleken vorige week meerdere mensen besmet met de Zuid-Afrikaanse variant van het virus. Zeker achttien patiënten en medewerkers van de praktijk testten positief.

Grote Maria Magdalena-expositie in Utrecht tot juni uitgesteld

Het Museum Catharijneconvent in Utrecht heeft de opening van zijn Maria Magdalena-tentoonstelling uitgesteld tot 25 juni. Door de coronacrisis kan de expositie over de heilig verklaarde metgezel van Jezus nog niet worden geopend, schrijft RTV Utrecht.

Aan de expositie is jarenlang gewerkt en omvat in bruikleen gegeven werken van internationaal gerenommeerde musea. De opening was in eerste instantie op 19 februari gepland.

Maria Magdalena is een bijbelse vrouw die kunstenaars al eeuwen inspireert. In overleveringen verschijnt ze als vrouw van lichte zeden, als heilige en zelfs als echtgenote van Jezus. Op afbeeldingen zalft, verleidt, huilt, bidt, verkondigt en bekeert ze. Ook verricht ze wonderen.

FIFA-baas Infantino twijfelt niet: WK voetbal in 2022 in volle stadions

De wereldvoetbalbond FIFA is er zeker van dat de stadions bij het WK voetbal volgend jaar in Qatar vol zullen zitten. "Corona zal dan verslagen zijn", zegt FIFA-baas Gianni Infantino.

Profvoetballers hoeven bij het vaccineren geen voorrang te krijgen. Kwetsbare groepen en hulpverleners hebben voorrang:

Studenten projecteren positieve boodschappen op Eindhoven Centraal

Eindhovense studenten projecteren sinds gisteravond positieve beelden en boodschappen op het station van Eindhoven. Iedereen kan via Instagram boodschappen aandragen, die worden geplaatst onder de noemer #EindhovenIs. Het is een reactie op de avondklokrellen van 24 januari die vooral aan en rond het station veel schade aanrichtten.

"Na die rellen willen we graag iedereen een hart onder de riem te steken, in deze periode die toch al moeilijk is", zeggen de initiatiefnemers Mayke Scheffer en Gijs Neerhof van de TU. "En we willen Eindhoven zo, samen met iedereen in de stad, in een goed licht zetten, na het negatieve nieuws van vorige week." Dertig andere studenten van de TU Eindhoven en de hogeschool Fontys doen mee.

Het indienen van suggesties voor de projectie van #Eindhovenis kan via het Instagramaccount @eindhoven_is. De mooiste teksten worden geprojecteerd op de zijkant van het station, ondersteund met mooie beelden.

Hulplijn voor mkb'ers in psychische nood

Twee organisaties voor het midden-en kleinbedrijf hebben een hulplijn geopend voor ondernemers die hun hart willen luchten over geestelijke en lichamelijke klachten die het gevolg zijn van de crisis. Vanaf vandaag kunnen ze 088-9990000 bellen. Daar zitten vijf dagen per week twintig vrijwilligers klaar voor een praatje.

Directeur van het Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf (INK) Michiel Hordijk komt ondernemers tegen met klachten die variëren van somberheid tot fysieke klachten en het niet weten hoe zakelijke worstelingen met het gezin kunnen worden besproken. "De stress voor sommige mensen duurt nu al zo lang en is door de lockdown erger geworden. Dat is ze in het lijf gaan zitten", zegt hij.

Tijdens de financiële crisis in 2008 kwam hij met zijn eigen bedrijf in een neerwaartse spiraal, "harder dan hij bevatten kon". Hulp vond hij bij een mede-ondernemer die de tijd voor hem de nam en naar hem luisterde. "Alleen dat al luchtte op." Ook Ondernemend Nederland (ON) steunt het initiatief.

Epidemiologen sceptisch over voorgenomen versoepelingen

De epidemiologen Patricia Bruijning, Alma Tostmann en Amrish Baidjoe raden het kabinet af om coronamaatregelen te versoepelen nu de Britse variant van het virus oprukt. Bruijning, van het UMC Utrecht, en Tostmann, van het Radboud UMC, kunnen zich nog wel wat voorstellen bij het heropenen van de basisscholen, maar verdere versoepelingen zouden onverstandig zijn.

Half januari sprak premier Rutte nog zijn zorgen uit over deze coronavariant. Rutte noemde de beelden en cijfers die uit het Verenigd Koninkrijk en Ierland kwamen "alarmerend". Daarna werd de avondklok ingevoerd, vooral vanwege de snelle opmars die deze variant aan het maken was. Maandag bleek dat inmiddels de helft van alle nieuwe coronabesmettingen in Nederland door deze variant wordt veroorzaakt.

Als epidemioloog Tostmann het voor het zeggen zou hebben, zou ze de voorgenomen versoepelingen nog een week of twee uitstellen. "Dan til je het over de krokusvakantie heen en kun je kijken hoe het er dan voor staat." Ook Bruijning en Amrish Baidjoe van de London School of Hygiene and Tropical Medicine pleiten tegen het nu al versoepelen van te veel maatregelen.

Bruijning: "Dat we de basisscholen opendoen is niet omdat het supergoed gaat - al gaat het ook niet superslecht - maar omdat iedereen de maatschappelijke druk voelt. Dat moet vervolgens niet vertaald worden in: 'als je basisscholen open doet, kunnen andere maatregelen ook versoepeld worden'."

Nieuw liveblog

Welkom in het coronaliveblog van dinsdag 2 februari. Volg hier al het belangrijkste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het blog van gisteren teruglezen kan hier.