Midden-Oostenblog
Oorlog in Gaza
NOS NieuwsAangepast

Mogelijk meer hulp via zuiden Gaza • Oxfam reageert sceptisch

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen. Hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen. Hier bekijk je onze interactieve special over de machtsstrijd in het Midden-Oosten.


Oxfam: gevechtspauze geen oplossing voor voedseltekort

Hulporganisatie Oxfam Novib, die actief is in Gaza, is sceptisch over de "tactische gevechtspauze" die het Israëlische leger heeft aangekondigd. "We hebben eerder gezien dat beloftes die zijn gedaan niet werden waargemaakt", zegt Mirjam van Dorssen, die hulpacties van Oxfam coördineert vanuit Nederland, tegen Nieuwsuur.

De dagelijkse gevechtspauze tussen 08.00 uur en 19.00 uur in een klein gebied bij Rafah moet ertoe leiden dat meer hulp Gaza binnen kan via de door Israël gecontroleerde grensovergang Kerem Shalom. Vrachtwagens met hulpgoederen komen daar nu vaak vast te staan, vertelt Van Dorssen. "Het is te onveilig voor VN-organisaties om de goederen vanaf daar naar andere delen van Gaza te brengen." Een gevechtspauze zou zeker helpen, zegt ze. "Hulpgoederen zouden zich daar dan niet meer ophopen."

De Israëlische regering reageerde echter ontstemd op het plan van het leger. Volgens Israëlische media zou de legertop vervolgens aan premier Netanyahu hebben verzekerd dat alle gevechten gewoon doorgaan. Onduidelijk is nu wat er in de praktijk overblijft van de gevechtspauze.

Hoe dan ook moet er veel meer gebeuren voor het oplossen van de tekorten aan voedsel en medicijnen, zegt Van Dorssen. "Zeker in het noorden van Gaza is de nood catastrofaal, daar gaan mensen dood van de honger. Er moet veel meer hulp binnenkomen en daar zal deze tactische pauze geen oplossing voor zijn. De enige oplossing is een staakt-het-vuren."

Legertop stelt Netanyahu gerust

De Israëlische premier Netanyahu heeft de legertop om opheldering gevraagd over het besluit om dagelijks in het zuiden van de Gazastrook een gevechtspauze in te lassen zodat meer hulp het gebied binnen kan. Dat zegt een diplomatieke bron, zo melden Israëlische media. Netanyahu zou hebben duidelijk gemaakt dat hij het besluit onaanvaardbaar vindt. Vervolgens is er navraag gedaan bij de legertop. Netanyahu kreeg toen te horen dat de gevechten in Rafah doorgaan zoals gepland, aldus de bron.

Ook minister van Defensie Gallant wist vooraf niet van het besluit.

Tienduizenden Israëliërs de straat op

In Israël zijn gisteravond opnieuw tienduizenden mensen de straat op gegaan voor de vrijlating van gijzelaars in de Gazastrook en tegen de regering van premier Netanyahu. De protesten waren in meerdere steden. De Israëlische nieuwssite Haaretz meldt dat demonstranten in Tel Aviv eisten dat Netanyahu instemt met een bestand waarbij de gevechten worden beëindigd, zodat er met Hamas een overeenkomst kan worden gesloten over de vrijlating van de gijzelaars.

In een videotoespraak zei de vorige week bevrijde gijzelaar Andrej Kozlov dat er voor de gijzelaars die nog worden vastgehouden door Hamas maar één oplossing is: "Een deal tussen Israël en Hamas." Hij noemde de demonstranten helden. Volgens de politie zijn bij de demonstratie in Tel Aviv twaalf mensen aangehouden.

Hamas stelt als voorwaarde voor een gijzelaarsovereenkomst dat er op zijn minst een garantie komt dat Israël zal stoppen met vechten. Op dit moment is de regering van Netanyahu daar niet toe bereid. Aangenomen wordt dat er nog ongeveer 120 gijzelaars worden vastgehouden door Hamas. Hoeveel van hen nog in leven zijn, is onduidelijk.

Opnieuw tienduizenden demonstranten de straat op in Tel Aviv

Mogelijk meer hulp via zuiden Gaza

De Israëlische strijdkrachten lassen een 'tactische gevechtspauze' in voor een klein deel van de zuidelijke Gazastrook bij Rafah. De dagelijkse pauze tussen 08.00 uur 's ochtends en
19.00 uur 's avonds moet ertoe leiden dat meer hulp het gebied binnen kan. Het is de bedoeling dat vrachtwagens via de door Israël gecontroleerde grensovergang Kerem Shalom veilig naar een snelweg in de buurt rijden die het zuiden met het noorden verbindt. Vandaar worden de hulpgoederen verder over de Gazastrook verspreid. De Israëlische strijdkrachten zeggen dat de tactische gevechtspauze, die gisteren van kracht werd, met de VN en hulporganisaties is afgestemd.

Het leger benadrukt dat de operaties tegen Hamas in Rafah doorgaan.

De extreemrechtse minister Ben-Gvir heeft zich fel tegen de tactische gevechtspauze uitgesproken. "Wie dit heeft besloten is een dwaas en moet weg", zei Ben-Gvir. Volgens The Times of Israel worden besluiten over dit soort gevechtspauzes door de strijdkrachten genomen en worden die niet ter goedkeuring voorgelegd aan het kabinet. Ben-Gvir is tegen elke vorm van hulp aan de Gazastrook.

Zeker acht Israëlische militairen gedood in Zuid-Gaza

In Zuid-Gaza zijn zeker acht Israëlische militairen gedood. Het leger spreekt van een explosie, maar geeft geen verdere details. Het is uitzonderlijk dat Israël zo veel militairen verliest op een dag. Er is niets gezegd over gewonden.

Eerder vandaag meldde de gewapende tak van Hamas dat strijders Israëlische militairen hadden aangevallen in het zuiden van de Gazastrook. Volgens die verklaring was het een "complexe hinderlaag" waarbij meerdere soldaten werden gedood. Het is nog onduidelijk of het gaat om dezelfde aanval, maar het ligt wel voor de hand.

Hamas stelt dat een Israëlische bulldozer werd geraakt met een raketwerper. Dat zou gebeurd zijn in Tal as-Sultan, een voorstad van Rafah. Toen andere militairen de gewonden te hulp kwamen, zou ook hun gepantserde voertuig zijn opgeblazen met een raketwerper. Hamas zegt niet hoeveel Israëliërs bij de aanval zijn gedood. Het is geregeld voorgekomen dat de militanten beweren veel meer slachtoffers te hebben gemaakt dan Israël bekendmaakt.

Israëlische militairen in Rafah, foto uit mei

Brandend schip op Rode Zee aan het zinken

Een vrachtschip dat donderdag werd geraakt door raketten op de Rode Zee staat in brand en zinkt. Een Britse zeevaartautoriteit zegt dat tegen persbureau Reuters. De bemanning van het vaartuig is geëvacueerd. Het is onduidelijk of het schip nog te redden valt, en of daartoe een poging wordt gedaan.

Het lijkt te gaan om de Verbena, een schip dat vaart onder vlag van Palau en een Oekraïense eigenaar heeft. Het schip werd twee dagen geleden ten oosten van de Jemenitische stad Aden aangevallen. Het schip werd tweemaal getroffen door raketten van de Houthi's in Jemen.

Een opvarende raakte daarbij zwaargewond. De Nepalese zeeman is naar het Nederlandse marineschip Karel Doorman overgebracht voor medische behandeling. Het Nederlandse fregat is onderdeel van een internationale coalitie om de scheepvaart in de Rode Zee te beschermen.

De Houthi-rebellen hebben de afgelopen maanden zo'n vijftig passerende vrachtschepen aangevallen. Ze zeggen dit te doen uit solidariteit met de Palestijnen in Gaza, maar de beschoten schepen hebben geregeld geen link gehad met Israël. De Houthi's hebben al eens een vrachtschip tot zinken gebracht. De Rubymar zonk in maart, en had een vrachtlading meststoffen aan boord. Ook zijn drie opvarenden gedood bij Houthi-aanvallen.

Gewapende Houthi-strijders in hoofdstad Sanaa

Dertig doden gemeld bij Israëlische aanvallen in Gaza

De afgelopen dag zijn dertig Palestijnen gedood bij Israëlische aanvallen in Gaza, schrijven Palestijnse media. Er wordt niet vermeld hoeveel van hen Hamas-strijders waren; volgens het lokale ministerie van Volksgezondheid waren de meeste slachtoffers vrouwen en kinderen. Het Israëlische leger zegt dat Hamas raketaanvallen heeft uitgevoerd vanuit humanitaire zones in Gaza. Twee raketten hebben Israël bereikt, maar landden in open gebied.

Onder meer in de omgeving van Gaza-Stad en Rafah is de afgelopen dag gevochten. Het leger zegt in Rafah meerdere militanten te hebben gedood, maar noemt geen aantal. Ook zijn volgens de verklaring tunnels, wapens en munitie van Hamas aangetroffen. Militairen zouden zijn beschoten met raketwerpers en mortieren. Eveneens wordt vermeld dat er een luchtaanval op een huis in de zuidelijke stad is uitgevoerd.

Tienduizenden doden

Bij dit soort bombardementen op woningen zijn volgens Palestijnse media opnieuw families omgekomen. Het totale gemelde dodental staat inmiddels op ruim 37.000 in Gaza. Het leeuwendeel van de slachtoffers zijn vrouwen en kinderen; deze statistieken worden door internationale organisaties betrouwbaar geacht. In de cijfers wordt niet vermeld hoeveel Hamas-strijders zijn gedood, of hoeveel burgers zijn omgekomen bij bijvoorbeeld mislukte raketlanceringen van Hamas. Wel is volgens onderzoekers duidelijk dat de meeste slachtoffers vallen bij Israëlische luchtaanvallen in woonwijken, waar Hamas actief is.

Het leger zegt allerlei maatregelen te nemen om burgerslachtoffers te voorkomen. Maar bij een reddingsactie om vier Israëlische gijzelaars te bevrijden werden onlangs ruim 200 Palestijnse doden gemeld. Volgens ziekenhuismedewerkers waren de meeste slachtoffers van deze luchtaanval op vluchtelingenkamp Nuseirat vrouwen en kinderen.

Een vrouw kijkt naar de ravage in Nuseirat, foto: vandaag

Israël deelt video van luchtaanval op motor Libanon: 'Hezbollah-militant gedood'

Het Israëlische leger heeft de bestuurder van een rijdende motor in het zuiden van Libanon gedood met een luchtaanval. De bestuurder was onderdeel van de Hezbollah-militie, schrijft het leger in een bericht op X.

Na de aanval van Hamas op 7 oktober schaarde de Libanese militante beweging Hezbollah zich direct achter Hamas. Sindsdien voeren de gezworen vijanden Hezbollah en Israël onafgebroken aanvallen op elkaar uit, met slachtoffers aan beide kanten tot gevolg.

De afgelopen weken neemt de spanning tussen de twee partijen toe. Premier Netanyahu zei begin vorige week dat het Israëlische leger klaar is om "een offensief uit te voeren". Dat zou kunnen betekenen dat het Israëlische leger Zuid-Libanon binnenvalt.

Gisteren schreef de Amerikaanse nieuwszender CBS News op basis van gesprekken met anonieme functionarissen dat de Amerikaanse regering zich steeds meer zorgen maakt over het uitbreken van een groter gewapend conflict in de regio.

Hezbollah is de belangrijkste partner van militaire grootmacht Iran en krijgt veel wapens en financiële middelen van dat land. Israël en Libanon vochten de afgelopen jaren meerdere oorlogen uit, maar volgens experts is de slagkracht van Hezbollah inmiddels vele malen groter dan tijdens eerdere oorlogen.

Wie is Hezbollah en wat willen ze?

'Amerikaanse leger vernietigt radarsystemen Houthi's'

Het Amerikaanse leger zegt de afgelopen 24 uur zeven radarsystemen van de Houthi-rebellen te hebben verwoest. De systemen werden volgens het Amerikaanse militaire commando voor het Midden-Oosten (Centcom) gebruikt om schepen aan te vallen op de Rode Zee. Ook twee onbemande boten (USV's) van de Houthi's zouden zijn verwoest.

De Jemenitische rebellen vallen al maandenlang schepen aan in de Rode Zee. Zij zeggen dit te doen als reactie op de Israëlische militaire operatie in de Gazastrook en hebben zich solidair verklaard aan de Palestijnen. Op initiatief van de Verenigde Staten werd in december een internationale coalitie opgezet om scheepvaart in de regio te beschermen. De Rode Zee is een belangrijke route voor de wereldhandel: bijna een derde van alle verscheepte containers doet de Rode Zee aan.

Die coalitie lijkt tot dusver weinig effect te hebben: de aanvallen op de vrachtschepen nemen de afgelopen tijd zelfs toe. Gisteren vielen de Houthi-rebellen nog drie schepen aan. Bij een aanval op een Oekraïens vrachtschip raakte een zeeman zwaargewond.

Inmiddels noemen Amerikaanse media het conflict met de Houthi's "de meest intense strijd voor de Amerikaanse marine sinds de Tweede Wereldoorlog". Volgens de VS en bondgenoten worden de Houthi's gesteund door Iran.

Bemanning stuurloos Grieks schip in Rode Zee gered

De bemanning van een Grieks vrachtschip dat beschadigd was geraakt bij een aanval van Houthi-militanten is geëvacueerd. Het verlaten schip, de Tutor, drijft nu rond in de Rode Zee, meldt de Britse organisatie Maritime Trade Operations. Eén matroos wordt vermist.

Door de aanval, in de buurt van de Jemenitische haven Hodeida, kwam er water de Tutor binnen en ontstond er schade aan de machinekamer, waardoor het schip onbestuurbaar werd.

De door Iran gesteunde Houthi's eisten de verantwoordelijkheid op voor de raketaanval op de Tutor en een ander schip, de Verbena, in de Golf van Aden. Nog twee andere schepen raakten afgelopen week beschadigd door raketten.

Pier voor kust Gaza weggehaald vanwege slecht weer

De door de VS aangelegde drijvende pier voor de kust van Gaza wordt tijdelijk weggehaald vanwege slecht weer. Dat meldt persbureau AP. De pier wordt naar de Israëlische haven Ashdod gesleept en zou volgende week weer terug moeten worden geplaatst. Het is de zoveelste keer dat er problemen zijn met de pier, die meer niet dan wel in gebruik is geweest.

Kort na ingebruikname medio mei werd een deel van de vrachtwagens die vanaf de pier de Gazastrook in reden werden geplunderd voordat ze hun eindbestemming konden bereiken. Vervolgens, op 25 mei, sloegen hoge golven delen van de pier af. Twee weken later waren de herstelwerkzaamheden voltooid en begonnen de operaties weer. Maar twee dagen later legde het Wereldvoedselprogramma van de VN om veiligheidsredenen het werk op de pier stil. Twee opslagloodsen van de hulporganisatie waren door raketten geraakt waarbij een medewerker verwondingen op had gelopen.

Daarnaast heersen er twijfels bij de VN en andere hulporganisaties om de pier te gebruiken, omdat veel mensen in Gaza geloven dat deze is gebruikt door het Israëlische leger bij de bevrijdingsactie van vier gijzelaars. Hierbij werden volgens de autoriteiten in Gaza meer dan 270 Palestijnen gedood. De VS en Israël ontkennen dat de pier is gebruikt.

De vrees van de VN is dat samenwerking met de VS-troepen die gestationeerd zijn op de pier de neutraliteit en onafhankelijkheid van hulpverleners in het geding kunnen brengen, en daarmee hun veiligheid. "Deze aantijgingen zijn zeer, zeer zorgwekkend", zei VN-noodhulpcoördinator Martin Griffiths op een conferentie eerder deze week. "We zullen heel voorzichtig zijn met wat we beoordelen en wat we concluderen."

Een vrachtwagen rijdt over de pier toen deze nog wel in gebruik was

Verpleegkundige AzG gewond in dodelijke Israëlische luchtaanval Gaza

Bij een Israëlische luchtaanval op een appartementenblok waar afgelopen nacht meerdere doden vielen, zijn ook een verpleegkundige van Artsen zonder Grenzen en haar 9-jarige kind zwaargewond geraakt. Dat schrijft de hulporganisatie op X.

AzG schrijft dat er zeker zeven doden, onder wie drie kinderen zijn gevallen bij de aanval, die plaatsvond in Noord-Gaza. Het Palestijnse persbureau Wafa spreek van zes burgerdoden. Op beelden van reddingswerkzaamheden die gedeeld worden op sociale media is de zien dat slachtoffers uiteengereten en verkoold zijn.

De toestand van de verpleegkundige en haar kind is stabiel, aldus AzG. Sinds het begin van de oorlog zijn vijf medewerkers van de organisatie omgekomen in Gaza.

In een andere luchtaanval in Deir Al-Balah in Centraal-Gaza zijn vanochtend twee Palestijnen omgekomen, meldt nieuwszender Al Jazeera. Het Israëlische leger zegt op X afgelopen nacht luchtaanvallen in het noorden en het midden van de Gazastrook te hebben uitgevoerd, met als doelwitten gebouwen waar Hamas zat of munitiedepots waren.

Persbureau Reuters maakte foto's van de nasleep van de aanval in Deir Al-Balah:

  • Reuters
    Nasleep van een Israëlische aanval in Deir Al-Balah
  • Reuters
    Nasleep van een Israëlische aanval in Deir Al-Balah
  • Reuters
    Nasleep van een Israëlische aanval in Deir Al-Balah

Gewonde zeeman behandeld op Nederlands marineschip

De zeeman die bij een Houthi-aanval gewond is geraakt, is overgebracht naar het Nederlandse marineschip Zr. Ms. Karel Doorman voor behandeling. Dat schrijft de marine missie van de EU op X.

De Jemenitische Houthi-rebellen beschoten gisteren het vrachtschip Verbena me twee raketten, waarbij brand aan boord uitbrak. Een Nepalese zeeman die zwaargewond raakte, werd naar de Karel Doorman gebracht voor een operatie. Op het Nederlandse schip is ook een Zweeds militair traumateam aanwezig.

De Karel Doorman neemt deel aan de EU-missie die is opgetuigd om de scheepvaart in de Rode Zee en Golf van Aden te beschermen tegen Houthi-aanvallen. De missie staat los van een missie van de VS en het VK, die in tegenstelling tot de EU ook doelwitten in Jemen beschieten.

De Houthi's voeren al maanden aanvallen uit op schepen in de wateren rond Jemen, naar eigen zeggen uit solidariteit met de Palestijnen in Gaza. Gisteren beschoten de Houthi's drie schepen, waarvan zover bekend alleen de Verbena werd geraakt. Eerder deze week werd het Griekse schip Tutor zwaar beschadigd door een raketaanval van de Houthi's. Een reddingsoperatie om de bemanning in veiligheid te brengen is nog aan de gang.

Het marineschip Zr. Ms. Karel Doorman

Gewapende tak Hamas: twee gijzelaars omgekomen door Israëlisch vuur

Twee Israëlische gijzelaars die in de Gazastrook worden vastgehouden zouden een paar dagen geleden zijn omgekomen bij een Israëlische luchtaanval op Rafah. Dat zegt de gewapende tak van Hamas, de Qassam-brigades, in een video op hun Telegram-kanaal.

In de video worden geen namen van de omgekomen gijzelaars genoemd en wordt geen bewijs geleverd. De Israëlische regering "wil niet dat jullie gijzelaars terugkeren, behalve in doodskisten", aldus de Qassam-brigades. Israël heeft vooralsnog niet gereageerd op het bericht.

Afgelopen zaterdag bevrijdden Israëlische troepen vier gijzelaars uit vluchtelingenkamp Nuseirat in Centraal-Gaza. Volgens het ministerie van Gezondheid in Gaza kwamen bij de operatie minimaal 274 Palestijnen om. De volgende dag deelde de Qassam-brigades via hun Telegram-kanaal dat er ook drie gijzelaars waren omgekomen, onder wie een Amerikaans burger. Een Israëlische woordvoerder noemde dat een "flagrante leugen".

Onenigheid tussen Israëlische ministeries over Frans bemiddelingsvoorstel

Het Israëlische ministerie van Defensie en het ministerie van Buitenlandse Zaken lijken het oneens te zijn over een Frans bemiddelingsvoorstel tussen Hezbollah en Israël. De Franse president Macron zei gisteren dat Frankrijk, de VS en Israël zouden gaan samenwerken om de spanningen rond de Israëlisch-Libanese grens te verminderen.

De Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant reageerde vandaag en zei dat Israël niet zal deelnemen aan zo'n samenwerking. "Terwijl wij een rechtvaardige oorlog voeren en ons volk verdedigen, heeft Frankrijk een vijandig beleid tegen Israël gevoerd", schreef Gallant op X, in zowel Hebreeuws, Engels als Frans.

Hoge ambtenaren van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken schrijven nu echter dat deze "aanvallen" tegen Frankrijk "onjuist en ongepast" zijn, meldt The Times of Israel. Ze benadrukken dat Frankrijk een bondgenoot van Israël is en in april nog een rol had bij het afslaan van de grote Iraanse raket- en drone-aanval. "Het ministerie van Buitenlandse Zaken zal de belangen van Israël aan de noordelijke grens blijven verdedigen met alle relevante spelers", aldus de diplomaten.

De Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant vorig jaar

VS legt Israëlische groep sancties op vanwege blokkeren hulp

De VS gaat sancties opleggen aan de Israëlische groep Tsav 9, die verantwoordelijk is voor het tegenhouden en aanvallen van hulpkonvooien bestemd voor Gaza. Dat meldt Reuters op basis van Amerikaanse functionarissen.

Tsav 9 - Hebreeuws voor Bevel 9 - bestaat uit gedemobiliseerde reservisten en kolonisten uit de bezette Westelijke Jordaanoever. De afgelopen maanden heeft Tsav 9 meerdere keren vrachtwagens met hulpgoederen voor Gaza tegengehouden, geplunderd of in brand gestoken. De groep zegt zelf hulpgoederen tegen te houden om te zorgen dat deze niet in handen van Hamas vallen.

Het gaat om financiële sancties. Eerder stelde de VS sancties in tegen kolonisten die betrokken waren bij aanslagen op Palestijnen, en tegen een Palestijnse militante groep op de Westoever. "We richten ons op individuen en entiteiten die de vrede, veiligheid en stabiliteit van de Westelijke Jordaanoever bedreigen, ongeacht religie, etniciteit of locatie", zegt een functionaris van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.

Beschadigd hulpkonvooi na een aanval van kolonisten vorige maand

In Gaza is een groot tekort aan voedsel en medische benodigdheden. Twee kinderen zijn deze week overleden aan de gevolgen van ondervoeding, aldus Palestijnse media. De Wereld Gezondheidsorganisatie heeft sinds het begin van de oorlog 32 sterfgevallen als gevolg van ondervoeding gedocumenteerd, het merendeel jonge kinderen. Volgens de directeur van het Kamal Adwan Hospital in het noorden van Gaza lopen op dit moment meer dan 200 Palestijnse kinderen het risico te overlijden door ondervoeding.

Het VN-Wereldvoedselprogramma heeft grote problemen hulp onder de bevolking te verspreiden te midden van de gevechten in de Gazastrook:

Hulp in Gaza in beeld: '250 dagen oorlog voelen als 250 jaar'

Drie doden na Israëlische aanval Rafah

Israël heeft drie Palestijnen gedood bij een aanval op een buurt ten westen van de stad Rafah, melden verslaggevers van Al Jazeera.

Een aantal weken geleden riep het Internationaal Gerechtshof Israël op onmiddellijk te stoppen met het militaire offensief in Rafah. Israël houdt zich daar niet aan en blijft aanhoudende aanvallen op de zuidelijke stad in de Gazastrook uitvoeren.

Het Israëlische leger zei vanochtend nog altijd aanwezig te zijn in het gebied. Over aanvallen van vandaag berichtte het leger niet. Wel werd een video gedeeld waarin is te zien hoe afgelopen woensdag het hoofd van het zuidelijke commando van het leger de militairen in Rafah toesprak. Hij zei toen dat het leger net zo lang blijft doorgaan tot alle doelen zijn bereikt.

Geen hadj voor Palestijnen in de Gazastrook

Meer dan 1,5 miljoen pelgrims wereldwijd starten vandaag in Mekka met de hadj, de islamitische bedevaart. Vanuit de islam moeten alle moslims die in goede gezondheid verkeren en het zich kunnen veroorloven één keer in hun leven de hadj verrichten.

Ook 2500 Palestijnen uit Gaza waren geselecteerd voor de reis dit jaar. Het is echter voor hen, net als voor de rest van de Palestijnse bevolking, onmogelijk de Gazastrook te verlaten.

In plaats daarvan laat het Saudische ministerie van Islamitische Zaken 2000 Palestijnse families uit de bezette Westelijke Jordaanoever afreizen naar Mekka.

Opnieuw kind overleden door ondervoeding

Vanochtend is opnieuw een kind in de Gazastrook overleden als gevolg van ondervoeding, melden Palestijnse media.

In het noorden van Gaza lopen op dit moment meer dan 200 Palestijnse kinderen het risico te overlijden door ondervoeding, citeert nieuwszender Al Jazeera de directeur van het Kamal Adwan Hospital.

Honderdduizenden mensen kampen met "catastrofale honger", zei secretaris-generaal Tedros van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gisteren over de ernstige voedseltekorten in de Gazastrook. Hij noemde daarbij een getal van 8000 ondervoede Palestijnse kinderen, maar het werkelijke aantal ondervoede kinderen ligt waarschijnlijk nog hoger. Volgens de WHO-chef zijn er nog maar twee centra waar ernstig ondervoede patiënten kunnen worden behandeld.

De behandeling van kinderen die ernstig ondervoed zijn vereist wekenlange ononderbroken zorg met speciaal voedsel, veilig water en andere medische ondersteuning, zegt Unicef. Aan al die dingen is een groot tekort in de Gazastrook, doordat hulpverlening nauwelijks het gebied in komt. Daarnaast moet de Palestijnse bevolking steeds opnieuw op de vlucht slaan voor het Israëlisch leger. Ook dat bemoeilijkt de distributie van voedsel in het gebied.

Sinds de Israëlische overname van de grensovergang bij Rafah is die grensovergang gesloten. Het was tot die tijd een van de belangrijkste toevoerlocaties van humanitaire hulp. Het Internationaal Gerechtshof riep eind vorige maand op tot heropening van de grensovergang en vroeg Israël onmiddellijk te stoppen met het offensief in Rafah. Israël heeft daaraan geen gehoor gegeven.

Ook de hulp via de tijdelijke pier waar een deel van de hulp via zee het gebied moet bereiken is opnieuw stilgelegd. Volgens het Wereldvoedselprogramma (WFP) is dat vanwege de veiligheid van de medewerkers. Afgelopen zaterdag werden opslagloodsen van het WFP in Gaza bestookt met raketten, zei de directeur van de organisatie.

Familieleden van de door ondervoeding en uitdroging overleden 10-jarige Eyad Hegazi rouwen

Spanningen in grensgebied Israël-Libanon nemen toe

Na de dood van een hooggeplaatste commandant van Hezbollah, deze week bij een Israëlische luchtaanval in Libanon, zijn de spanningen in het grensgebied tussen Israël en Libanon toegenomen. "Sinds de aanval gingen er een recordaantal raketten de grens over naar Israël", zegt Midden-Oosten-correspondent Daisy Mohr in het NOS Radio 1 Journaal.

De meeste raketten zijn door het Israëlische luchtafweersysteem neergehaald, maar een aantal is ingeslagen in open gebied. "Het is droog natuurgebied, daardoor zijn er allemaal bosbranden ontstaan", zegt correspondent voor Israël en de Palestijnse gebieden Nasrah Habiballah. Verder zijn er twee Israëlische militairen lichtgewond geraakt. "Een groot deel van het noordelijke grensgebied is al maanden een afgesloten militair gebied. De meeste bewoners zijn geëvacueerd."

Aan beide kanten van de grens maken mensen zich grote zorgen over de komende periode. Vrede in het grensgebied lijkt ver weg te zijn. "Hezbollah zegt niet over een diplomatieke oplossing te kunnen praten, totdat er een staakt-het-vuren is in Gaza", zegt Mohr. De groepering heeft in de afgelopen dagen een grote hoeveelheid nieuwe wapens laten zien. "Mogelijk willen ze dit graag laten zien als waarschuwing of als afschrikkingsmethode voor wat een grotere oorlog zou kunnen betekenen voor de regio."

In Israël zijn de meningen verdeeld over hoe dat land met de situatie moet omgaan. Recente onderzoeken laten zien dat 40 procent van de bevolking vindt dat Israël een oorlog moet aangaan met Hezbollah. Volgens correspondent Habiballah zijn mensen bang dat Hezbollah hetzelfde kan doen als Hamas op 7 oktober. "Geëvacueerde mensen uit het noorden vertrouwen niet meer op een diplomatieke oplossing. Ze willen Hezbollah weg uit het grensgebied en willen een soort bufferzone."

Zwaargewonde bij eerder gemelde Houthi-aanval

Bij de Houthi-aanval op het Oekraïense vrachtschip Verbena in de Golf van Aden is een zeeman zwaar gewond geraakt, zegt het Amerikaanse legerkwartier Centcom, zonder de nationaliteit te noemen. Het schip vervoerde houten bouwmaterialen van Maleisië naar Italië. Eerder vandaag meldde het Britse veiligheidsbedrijf Ambrey al dat er brand was uitgebroken op het schip door de inslag van twee raketten.

De Houthi's hebben de verantwoordelijkheid voor de aanval op de Verbena opgeëist. De Jemenitisch rebellengroep heeft vandaag in totaal drie schepen aangevallen in Arabische en Rode Zee, zegt hun woordvoerder op televisie. Bij de andere twee aanvallen zijn geen gewonden of schade gemeld. Luchtaanvallen van de VS en het VK op de Houthi's lijken vooralsnog weinig effect te hebben gehad: de aanvallen op vrachtschepen zijn doorgegaan en nemen recent zelfs toe.

Gantz: 'Libanon moet branden' als aanvallen Hezbollah doorgaan

Voormalig Israëlische minister Benny Gantz steunt verdere militaire actie tegen Hezbollah. Als de aanvallen van Hezbollah niet stoppen, "moet Libanon branden", zegt Gantz op de Israëlische televisie. Hij vindt dat de tienduizenden Israëliërs die zijn geëvacueerd uit Noord-Israël uiterlijk 1 september terug moeten kunnen keren.

Begin deze week stapte Gantz op als minister in het oorlogskabinet uit onvrede over de aanpak van de oorlog in Gaza van premier Netanyahu.

De beschietingen tussen Hezbollah in Libanon en het Israëlische leger zijn verhevigd nadat Israël eerder deze week een hoge Hezbollah-commandant doodde. Hezbollah sloeg terug met een grootschalige raketaanval, waarna Israël weer Hezbollah-doelen in Libanon bestookte. Vandaag woedden er wederom grote branden in Israël en Libanon als het gevolg van de beschietingen.

Twee Israëlische militairen zijn vandaag lichtgewond geraakt na beschoten te zijn met een anti-tankraket uit Libanon, zegt het leger. Reddingswerkers in Libanon zeggen een gewonde uit een beschoten huis te hebben gehaald. Ondertussen voert het Israëlische leger in het noorden van het land oefeningen uit om "gevechtsklaar" te zijn, schrijft een legerwoordvoerder op X. "De strijdkrachten zijn getraind om met verschillende oorlogsscenario's aan het noordfront om te gaan", aldus de woordvoerder.

Een raket van Hezbollah wordt onderschept door de Israëlische luchtafweer

Twee Palestijnen gedood bij Israëlische inval op Westoever

Het Israëlische leger zegt twee Palestijnse militanten te hebben gedood tijdens een 13-uur lange inval in de plaats Qabatiya, nabij Jenin op de bezette Westelijke Jordaanoever. Het Palestijnse ministerie van Gezondheid op de Westoever bevestigt een van de twee doden, een 21-jarige man.

Ook heeft het leger meerdere Palestijnen gevangen genomen. Volgens Palestijnse bronnen zijn er bij de inval verwoestingen aangericht in Qabatiya. Israël voert regelmatig invallen uit op de Westelijke Jordaanoever, naar eigen zeggen om voortvluchtige Palestijnen op te sporen. Volgens de VN zijn er sinds 7 oktober vorig jaar meer dan 380 Palestijnen gedood bij dergelijke invallen.

Correspondent Nasrah Habiballah neemt je in deze video mee langs de vele Israëlische checkpoints op de Westelijke Jordaanoever:

Wat de bezetting van de Westelijke Jordaanoever betekent voor de bewoners

Nieuwe aanval op schip voor kust Jemen

Een vrachtschip in de Golf van Aden heeft vlam gevat na te zijn geraakt door twee raketten, vermoedelijk afgeschoten door de Houthi's in Jemen. Het Britse veiligheidsbedrijf Ambrey zegt dat het schip van Maleisië op weg naar Italië was en past binnen "het profiel van een Houthi-doelwit".

Het Britse maritieme agentschap UKMTO maakt daarnaast melding van een tweede incident, waarbij een explosie in de buurt van een vrachtschip in de Rode Zee plaatsvond. De Houthi's beschieten al maanden schepen die volgens hen een connectie hebben met Israël of Israëlische bedrijven om de Palestijnen in Gaza te steunen. Een militaire coalitie, onder leiding van de VS, is aanwezig om de scheepvaart te beschermen. Luchtaanvallen op de Houthi's lijken vooralsnog weinig effect te hebben gehad: de aanvallen op vrachtschepen zijn doorgegaan en nemen recent zelfs toe.

Gisteren raakte een drone van de Houthi's ook al een vrachtschip in de Rode Zee. Het Amerikaanse leger heeft op zijn beurt drie raketlanceerinstallaties en een drone van de Houthi's in Jemen vernietigd, zegt het Amerikaanse legerkwartier Centcom op X. Door de aanvallen kiezen veel rederijen voor andere routes. De container-scheepvaart door de Rode Zee is sinds december vorig jaar met 90 procent afgenomen, staat in een rapport van de Amerikaanse militaire inlichtingendienst.

De Houthi-rebellen voeren al tien jaar strijd met regeringstroepen. De oorlog in Gaza heeft de situatie voor burgers in Jemen nog moeilijker gemaakt:

Zo raakt de crisis in het Midden-Oosten de burgers van Jemen

Israëlische leger trekt dieper Rafah in

Het Israëlische leger is na zware nachtelijke bombardementen dieper het westen van Rafah ingetrokken. Dat vertellen inwoners van de stad in de zuidelijke Gazastrook aan de persbureaus Reuters en AFP. Veel Palestijnen zijn 's nachts uit hun huizen of tenten gevlucht.

West-Rafah kwam onder "intens vuur" van vliegtuigen, helikopters en drones, artillerie en marineschepen, zegt een inwoner. Zowel het Israëlische leger als de Qassam-brigades, de gewapende tak van Hamas, meldt hevige straatgevechten in Rafah. Israël zegt meerdere Palestijnse strijders te hebben gedood.

In eerste stadia van de oorlog was Rafah een toevluchtsoord voor Palestijnen. Sinds het begin van het Israëlische offensief in Rafah vorige maand zijn meer dan een miljoen mensen de stad ontvlucht. Ze verblijven nu grotendeels in tenten in het gebied Al-Mawasi, langs de kust naast Rafah, en Deir Al-Balah in Centraal-Gaza.

Volgens het ministerie van Gezondheid in Gaza, dat onder controle staat van Hamas, zijn er de afgelopen 24 uur zeker 30 Palestijnen gedood in Israëlische aanvallen.

Palestijnen vluchten uit Rafah na hevige bombardementen

PAX: 'Onbestaanbaar' dat Nederland zaken doet met Israëlische wapenfabrikant

Vredesorganisatie PAX Nederland is kritisch over het plan van het Nederlandse ministerie van Defensie om een bestelling te plaatsen bij de Israëlische wapenfabrikant Elbit Systems. "Het is onbestaanbaar dat Nederland zaken blijft doen met Israël alsof er de afgelopen maanden niets gebeurd is", schrijft PAX op X.

Elbit is een belangrijke wapenleverancier voor het Israëlische leger, onder meer van drones. Critici vinden dat het bedrijf daarmee bijdraagt aan mensenrechtenschendingen. Volgens een gisteren verschenen VN-rapport heeft, naast Hamas, ook het Israëlische leger zich in de oorlog in Gaza schuldig gemaakt aan oorlogsmisdaden.

Het ministerie is van plan om "zelfbeschermingssytemen" voor Hercules-transportvliegtuigen te bestellen bij Elbit, staat in een kamerbrief. Een woordvoerder van het ministerie vertelt Het Financieel Dagblad dat de bestelling conform het landenbeleid van het kabinet is. Nederland mag volgens dit beleid wapens inkopen in Israël. Nederland heeft eerder zaken gedaan met Elbit voor onder andere onderdelen van straaljagers en artillerie, schrijft het FD.

PAX en andere organisaties voeren al langer campagne tegen een nieuw defensieverdrag tussen Israël en Nederland. De Tweede Kamer heeft dit verdrag al goedgekeurd, de Eerste Kamer moet er nog over stemmen.

Een Hercules-transportvliegtuig

Hezbollah-aanvallen tegen Israël gaan door

De Hezbollah-militie in Libanon heeft Israël voor de tweede dag op rij met een groot aantal projectielen aangevallen. Volgens Israël zijn er vandaag al 40 raketten op Israël afgeschoten. Daarnaast waren er drone-aanvallen.

Meerdere raketten zijn door de luchtafweer onderschept, andere sloegen wel in. Een kwam terecht in een kibboets, het is niet bekend wat de schade daar is. Voor zover bekend zijn elders twee mensen gewond geraakt. Ook zijn er nieuwe natuurbranden ontstaan.

Gisteren vuurde Hezbollah zeker 160 raketten op Israël af. Dat was een vergelding voor de dood van een Hezbollah-leider op dinsdag en de grootste Hezbollah-aanval sinds het begin van deze Gazaoorlog. Hezbollah is een bondgenoot van Hamas in Gaza. Het zegt dat de aanvallen doorgaan zolang de oorlog in Gaza doorgaat.

De vrees is dat de beschietingen over en weer uitgroeien tot een groter gewapend conflict tussen Hezbollah en Israël. Premier Netanyahu zei begin vorige week dat het Israëlische leger klaar is om "een offensief uit te voeren". Dat zou betekenen dat het Israëlische leger Zuid-Libanon binnenvalt.

Israëlische brandweerlieden bij een brand die door een Hezbollah-aanval is ontstaan

Menselijke resten gevonden aan grens met Gaza, mogelijk vermiste Israëliër

In Israël zijn bij werkzaamheden aan een kruispunt aan de grens met Gaza menselijke resten gevonden. De politie vermoedt dat het om het stoffelijk overschot gaat van iemand die bij de terreuraanval van Hamas van 7 oktober om het leven is gekomen. De resten lagen op een plek waar die dag hard is gevochten.

Het is niet bekend of het om een lichaam gaat van een vermiste Israëliër of een omgekomen terrorist. De resten zijn naar een instituut in Tel Aviv gebracht voor forensisch onderzoek.

Lichamen van Hamas-militanten die bij de aanval van 7 oktober werden doodgeschoten

Studentenactie Israël voor vrijlating gijzelaars

Studenten in heel Israël lopen vandaag weg uit de collegebanken om solidariteit te betuigen met de gijzelaars die nog vastzitten in Gaza. De duur van de actie varieert van twee uur tot de hele dag. De verwachting is dat de opleidingen ook meedoen en de lessen die gepland stonden niet laten doorgaan.

De studentenvakbond die de actie organiseert, eist de onmiddellijke vrijlating van alle gijzelaars, hun reïntegratie in de samenleving en de begrafenis van hen die zijn omgekomen.

Israël schiet met katapults grondgebied Libanon in brand

Het leger van Israël zet een historisch wapen in om brand te stichten in het zuiden van Libanon. Het gebruikt de katapult om brandende projectielen over de grensmuur te slingeren, blijkt uit een bericht van een militair correspondent van The Times of Israël.

Nu de zomer bijna is begonnen, breekt geregeld brand uit in natuurgebieden aan beide kanten van de grens. Het dichtbegroeide gebied aan de Libanese kant vormt een bedreiging voor de Israëliërs aan de andere kant, omdat "terroristen" Israël vandaaruit ongezien kunnen aanvallen. Als de bomen en struiken in de as zijn gelegd, wordt dat een stuk moelijker.

Hezbollah schiet geregeld natuurgebieden in Noord-Israël in brand. Het is niet bekend in hoeverre dat met opzet is of dat de branden ontstaan door afzwaaiende raketten of drones.

330.000 ton afval, een bijkomend probleem van de oorlog

De VN-hulporganisatie voor Palestijnse vluchtelingen UNRWA zegt dat bij en in bewoonde gebieden in Gaza bergen met afval zijn ontstaan. Door de vernietiging en totale ontwrichting wordt het afval niet meer opgehaald en verwerkt.

Het zou inmiddels om zo'n 330.000 ton afval gaan. Dat brengt risico's met zich mee voor het milieu en de gezondheid van mensen. Kinderen doorzoeken de bergen afval naar dingen die nog bruikbaar zijn. Ze ademen stoffen en dampen in die uit de bergen ontsnappen, zegt UNRWA.

Kinderen doorzoeken een afvalberg voor iets bruikbaars

Meldingen van beschietingen op al-Mawasi en gevechten in Rafah

Het Palestijnse persbureau Wafa en nieuwszender Al Jazeera maken melding van hevige aanvallen op al-Mawasi, een gebied langs de zuidelijke kust van Gaza, waar Palestijnse vluchtelingen volgens Israël veilig kunnen verblijven. Tienduizenden Palestijnen hebben daar tenten en andere noodonderkomens opgezet. Israël zou dit gebied of delen ervan over land, vanuit de lucht en de Middellandse Zee hebben aangevallen. Het Israëlische leger ontkent dat het daar aanvallen heeft uitgevoerd.

Het zuidelijk deel van dit gebied grenst aan Rafah. Daar wordt nog altijd hard gevochten. Het Israëlische leger zegt dat gisteren vanuit de lucht 45 doelen zijn geraakt. Het zou gaan om gebouwen waar "terreurgroepen" verbleven, vijandelijke strijders, lanceerinstallaties en andere infrastructuur. Of dit klopt, kan niet worden gecontroleerd.

Grondtroepen zouden in close combat-gevechten zeker tien tegenstanders hebben gedood, onder wie iemand die aan de aanval van Hamas op 7 oktober zou hebben meegedaan. Ook dit bericht is niet te verifiëren.

Een beeld van al-Mawasi eind vorige maand

Hamas: wij stellen ons positief op, Israël moet nu ja zeggen

Hamas heeft gisteravond laat in een verklaring benadrukt dat het zich "volledig positief" opstelt in de onderhandelingen over een staakt-het-vuren in de Gazaoorlog. Hamas roept de VS op om Israël onder druk te zetten om het plan voor een permanent-staakt-het-vuren dat op tafel ligt te accepteren. De terreurorganisatie wijst erop dat de Amerikanen herhaaldelijk hebben gezegd dat Israël dat doet, maar "we hebben van geen enkele Israëlische regeringvertegenwoordiger een bevestiging gehoord".

Vermoedelijk reageert Hamas op uitlatingen van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken die gistermiddag zei dat de militante organisatie "talloze aanpassingen" aan het huidige plan voorstelt. Een aantal daarvan is volgens hem onhaalbaar. Nationaal veiligheidsadviseur Jake Sullivan zei daarna dat veel van de aanpassingen die Hamas voorstelt klein zijn en niet onverwacht, anderen wijken flink af van wat er in de resolutie staat die de VN-Veiligheidsraad maandag heeft aangenomen.

De Israëlische krant Haaretz schrijft dat Hamas wil dat Israël zich binnen een week volledig uit Gaza terugtrekt. In het plan dat de Amerikaanse president Biden eind vorige maand presenteerde, is volledige terugtrekking op z'n vroegst na zes weken aan de orde. In ruil hiervoor, zo stelt Hamas, worden om de drie dagen steeds drie gijzelaars vrijgelaten, dood of levend. Uiteindelijk zouden er dan in totaal 33 ontvoerde mensen aan Israël worden overgedragen.

Volgens Haaretz zou negatief op deze aanpassingen zijn gereageerd. Het lijkt uitgesloten dat premier Netanyahu en andere leden van zijn kabinet ermee zullen instemmen. Netanyahu heeft ook steeds gezegd dat het pas tot een staakt-het-vuren kan komen als Hamas volledig is vernietigd. Dat is duidelijk nog niet het geval. Er wordt nog altijd hard gevochten, ook in delen van Gaza die Israël eerder onder controle leek te hebben.

Dit zijn de details uit het voorstel van Biden:

Houthi's treffen schip met zeedrone en projectielen

Een vrachtschip in de Rode Zee is zeker tweemaal getroffen door aanvallen van de Houthi's. Volgens de militie, die de macht heeft over een deel van Jemen, is het vaartuig geraakt met een zeedrone en projectielen. De aanval is bevestigd door de Britse autoriteiten.

De onder Liberiaanse vlag varende Tutor is mogelijk aan het zinken. De bemanning heeft laten weten dat het schip water maakt. Het vaartuig ligt voor de kust van de Jemenitische stad Hodeida. Over gewonden of slachtoffer is nog niets bekend.

De Houthi's hebben al eens een vrachtschip tot zinken gebracht. Ook zijn drie opvarenden gedood bij zulke aanvallen, die volgens de Houthi's gericht zijn tegen schepen die een link hebben met Israël. Sinds november zijn ruim vijftig commerciële schepen op de Rode Zee, Arabische Zee, en de Golf van Aden onder vuur genomen.

Britse en Amerikaanse straaljagers zouden vandaag opnieuw doelwitten in Jemen hebben aangevallen. Daar maken Houthi-gelieerde media melding van, maar er is nog geen officiële bevestiging. Een militaire coalitie, onder leiding van Washington, is aanwezig om de scheepvaart te beschermen. Luchtaanvallen op de Houthi's lijken vooralsnog weinig effect te hebben gehad: de aanvallen op vrachtschepen zijn doorgegaan. De Houthi's zeggen dat er zeker zestien mensen zijn gedood en tientallen verwond bij luchtaanvallen door de VS en zijn bondgenoten.

8000 kinderen in Gaza ernstig ondervoed

Bij ruim 8000 kinderen in Gaza is ernstige ondervoeding vastgesteld, zegt de secretaris-generaal van Wereldgezondheidsorganisatie WHO. "Ondanks berichten dat er meer voedsel zou worden geleverd, is er geen bewijs dat de mensen die dit het hardst nodig hebben voldoende eten krijgen", zei Tedros Adhanom Ghebreyesus tegen journalisten.

Hij benadrukt dat honderdduizenden mensen te kampen hebben met "catastrofale honger". Het verschilt per gebied in Gaza hoe nijpend de situatie is. Het werkelijke aantal ondervoede Palestijnse kinderen ligt waarschijnlijk hoger dan de door Tedros genoemde 8000. Er is een groot tekort aan medisch personeel in Gaza. Als gevolg van tekorten en oorlogshandelingen zijn er volgens de WHO-chef nog maar twee centra waar ernstig ondervoede patiënten kunnen worden behandeld.

Sinds het begin van de oorlog zijn in Gaza honderden artsen en verplegers omgekomen. Ook zijn volgens de door Hamas aangestuurde autoriteiten zeker 37.000 Palestijnen gedood, van wie 15.000 kinderen. In deze statistieken wordt geen onderscheid gemaakt tussen Hamas-strijders of burgers.

Een ondervoed kind in een ziekenhuis in Deir al-Balah

'Hamas eist volledige terugtrekking uit Gazastrook Israël in week tijd'

In ruil voor vrijlating van Israëlische gijzelaars eist Hamas dat Israël in een week tijd zijn troepen terugtrekt uit Gaza. Dat schrijft krant Haaretz op basis van bronnen bij Hamas en Israëlische functionarissen. Vanuit Tel Aviv is negatief op het tegenvoorstel gereageerd; de kans lijkt nihil dat premier Netanyahu ermee akkoord zal gaan.

Tot nu was nog onbekend welke aanvullende eisen Hamas had gesteld aan het door de VS opgestelde plan voor een wapenstilstand. De Israëlische krant komt als eerste met details, maar het is onduidelijk of Haaretz het officiële document heeft ingezien. "De aanpassingen die wij hebben voorgesteld zijn bedoeld ter garantie dat de terugtrekking en de wapenstilstand in de eerste fase wordt bereikt", wordt een anonieme Hamas-bron geciteerd door Haaretz.

Op de eerste dag van de wapenstilstand moet Israël alle beschietingen staken en zijn leger weghalen uit dichtbevolkte gebieden in Gaza, zo luidt de eis van Hamas. Stapsgewijs moeten binnen een week alle militairen weg zijn uit de Palestijnse enclave. Ter vergelijking: in het voorstel van de VS zou dit pas op z'n vroegst na zes weken aan de orde zijn.

In ruil hiervoor, zo stelt Hamas, worden om de drie dagen steeds drie gijzelaars vrijgelaten, dood of levend. Uiteindelijk zouden er in totaal dan 33 ontvoerde mensen worden overgedragen aan Israël. Hamas eist dat China, Rusland en Turkije garant staan voor deze deal.

Een door het Israëlische leger vrijgegeven foto van militairen in Gaza

De Amerikaanse minister Blinken gaf vanmiddag al aan dat Hamas wat de VS betreft onrealistische eisen stelt. De militante Palestijnse organisatie "heeft het voorstel om de gijzelaars vrij te laten volgens het plan van president Biden verworpen", zegt een anonieme Israëlische functionaris tegen de krant. Premier Netanyahu heeft aangegeven het voorstel van Hamas te verwerpen.

Beschietingen tussen Hezbollah en Israël nog gaande

Het Israëlische leger heeft een reeks luchtaanvallen uitgevoerd in Zuid-Libanon. Deze bombardementen volgen op een grote raketaanval door Hezbollah vanochtend op Noord-Israël. Volgens de laatste informatie van het Israëlische leger zijn inmiddels 215 projectielen afgevuurd door Hezbollah. In het noorden van het land klinkt lokaal opnieuw het luchtalarm.

Voor zover bekend is niemand gewond geraakt bij de raketaanvallen op Israël. De meeste projectielen zijn neergehaald door de geavanceerde luchtafweersystemen van Israël op kwamen terecht in open gebied. De brandweer heeft bosbranden geblust die door de beschietingen zijn veroorzaakt.

Een vliegtuig van de Israëlische brandweer blust de bosbranden

Het is nog onduidelijk of en hoeveel slachtoffers er zijn gevallen bij de laatste Israëlische luchtaanvallen op Hezbollah-doelen. Het leger heeft beelden vrijgegeven van exploderende gebouwen.

Hezbollah zegt dat het de aanvallen de komende tijd gaat opvoeren. Daarmee lijken de dagelijkse beschietingen tussen de militante beweging en het Israëlische leger in een hogere versnelling beland. Hezbollah voerde de grote aanval vandaag uit als vergelding voor het ombrengen van een hoge commandant door Israël.

Blinken en Hamas halen naar elkaar uit over voorstel wapenstilstand

De VS en Hamas beschuldigen elkaar openlijk van het stellen van onrealistische eisen aan de onderhandelingstafel. Dat is de afgelopen uren duidelijk geworden nu de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken in Qatar is aangekomen. Hij is daar voor nader overleg over het voorstel voor een wapenstilstand in ruil voor vrijlating van de gijzelaars in Gaza.

Op een persconferentie samen met de Qatarese premier zei Blinken dat de militante organisatie "talloze aanpassingen" aan het huidige plan heeft voorgesteld. Een aantal van deze eisen is volgens hem onhaalbaar. Andersom ontkent een Hamas-functionaris dat er überhaupt nieuwe aanpassingen zouden zijn voorgesteld. Ook zegt hij dat Blinken "onderdeel is van het probleem en niet van de oplossing".

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken (l) en de premier van Qatar, Mohammed Al-Thani

Over welke aanpassingen het precies gaat, is officieel niets vrijgegeven. Anonieme Egyptische bronnen zeggen dat Hamas harde garanties wil hebben van Washington. De terroristische organisatie wil zeker weten dat Israël zich houdt aan de huidige voorwaarden van het door de VS voorstelde plan. Het zou specifiek gaan om het punt dat het, stapsgewijs, een permanente wapenstilstand wordt en dat Israël al zijn troepen terugtrekt uit Gaza.

Volgens de Amerikanen staat Israël achter het plan, maar in het openbaar laat de Israëlische regering tegenstrijdige geluiden horen. Premier Netanyahu blijft zeggen dat de oorlog niet beëindigd kan worden voordat Hamas totaal verslagen is. Een eventueel akkoord lijkt zeker nog niet binnen handbereik. Het is al diverse keren gebeurd dat de onderhandelingen op het laatste moment zijn stukgelopen.

In deze afbeeldingen zie je de details die bekend zijn over het voorstel.

'14 doden bij Israëlische aanvallen in Gaza'

Bij een Israëlische luchtaanval in Gaza-Stad, in het noorden van de Gazastrook, zijn vanochtend zes burgerdoden gevallen, melden nieuwszender Al Jazeera en het Palestijnse persbureau Wafa. Bij eerdere aanvallen afgelopen nacht vielen er al zeven doden in Gaza-Stad en werd een kind gedood in Rafah, bericht Wafa.

Het Israëlische leger schrijft in een bericht op X de afgelopen dag luchtaanvallen te hebben uitgevoerd op meer dan dertig Hamas-doelen in de Gazastrook. Of daar ook doelen in Gaza-Stad bij zaten, schrijft het leger niet. Ook benoemt het niet of de aanvallen deze ochtend nog plaatsvonden. Wel meldt het leger bij straatgevechten in Rafah meerdere militanten te hebben gedood, zonder uitspraken te doen over burgerslachtoffers.

Israëlische militaire voertuigen manoeuvreren in de Gazastrook

Beelden van de Hezbollah-aanval

Hezbollah heeft zeker 170 raketten en granaten afgevuurd op Israël als vergelding voor de dood van een commandant in een Israëlische luchtaanval. De meeste raketten werden onderschept of landden in open terrein. Wel werd een fabriek in het noorden van Israël geraakt. Het Israëlische leger heeft weer in reactie daarop meerdere Hezbollah-doelen in Libanon aangevallen.

Het leger deelde beelden van de aanval in Noord-Israël:

Grote aanval Hezbollah op Noord-Israël

Vrachtschip geraakt in Rode Zee

Een vrachtschip in de Rode Zee heeft een noodoproep afgegeven na te zijn geraakt bij een veronderstelde Houthi-aanval. Het schip voer in de buurt van de Jemenitisch havenstad Hodeida, die in handen is van de Houthi's. Dat zegt het Britse veiligheidsbedrijf Ambrey, zonder verdere informatie te geven over schade of slachtoffers.

Los hiervan zegt het Amerikaanse Centrale Commando dat het gisteren twee lanceerinstallaties voor kruisraketten in Houthi-gebied heeft vernietigd. De Houthi's vallen regelmatig schepen aan voor de kust van Jemen, naar eigen zeggen om de Palestijnen in Gaza te steunen tot er een staakt-het-vuren komt.

De VS en VK beschieten Houthi-doelwitten om de scheepsvaart door de Rode Zee te beschermen. Afgelopen weekend zeiden de Houthi's een Brits marineschip te hebben aangevallen met ballistische raketten.

Wat betekent vertrek van ministers uit Israëlisch oorlogskabinet?

Het vertrek van de ministers Gantz en Eisenkot uit het Israëlische oorlogskabinet komt volgens sommige deskundigen maanden te laat. Een wapenstilstand in Gaza is daardoor verder weg dan ooit en premier Netanyahu kan nieuwe verkiezingen voorlopig uitstellen. Analisten denken dat met het vertrek van Gantz de extreemrechtse stemmen in Netanyahu's coalitie meer invloed zullen krijgen.

"Het oorlogskabinet had in december al moeten opstappen, toen duidelijk werd dat Netanyahu alle deals blokkeert en zijn eigen politieke carrière het belangrijkste vindt", zegt Yossi Mekelberg, onderzoeker bij de Britse denktank Chatham House en gespecialiseerd in Israëlische politiek, tegen de NOS. "Netanyahu zal proberen de verkiezingen zo lang mogelijk uit te stellen."

Lees hier meer over het vertrek van de ministers:

VN-onderzoek: oorlogsmisdaden van Hamas en Israël bij begin Gaza-oorlog

Zowel Israël als Hamas hebben in de eerste maanden van de oorlog in Gaza oorlogsmisdaden gepleegd, zo stelt een onderzoekscommissie van de VN in een vandaag verschenen rapport. De onderzoekscommissie bestempelt de Israëlische aanvallen op Gaza daarnaast als misdaden tegen de menselijkheid vanwege het hoge aantal burgerdoden.

De onderzoekscommissie baseert haar conclusies op interviews met slachtoffers en getuigen, medische rapporten, forensische analyse, satellietbeelden en berichten in de media. Het onderzoek beslaat de periode van 7 oktober, de dag van de aanslagen van Hamas op 7 oktober, tot eind december 2023.

De oorlogsmisdaden die Hamas en Israël volgens het rapport hebben gepleegd zijn bijvoorbeeld marteling, moord of opzettelijk doden en inhumane of wrede behandeling. In het geval van Israël komt daar het gebruiken van uithongering als oorlogswapen bij.

"Het immense aantal burgerslachtoffers in Gaza en de wijdverbreide vernietiging van civiele objecten en infrastructuur waren het onvermijdelijke resultaat van een strategie die werd ondernomen met de bedoeling om maximale schade aan te richten", stelt de onderzoeksommissie. Het rapport wordt volgende week in de mensenrechtencommissie van de VN besproken.

De diplomatieke missie van Israël bij de VN verwerpt de bevindingen. De onderzoekscommissie dient volgens de Israëlische VN-ambassadeur "een bekrompen politieke agenda tegen Israël".

Palestijnen naast een kapot geschoten gebouw in Gaza vorige week

Israëlische leger: 160 raketten afgevuurd vanuit Libanon

Na een eerste aanval met 90 raketten zijn er nog eens 70 raketten vanuit Libanon op Israël afgevuurd, zegt het Israëlische leger. De meeste zouden zijn onderschept of geland in open gebied. Er is wel een fabriek in het Noord-Israëlische dorp Sasa geraakt. Voor zover bekend zijn er geen slachtoffers.

Het Israëlische leger zegt dat het één van de lanceerplekken van de raketten heeft vernietigd met een luchtaanval.

De raketaanval is volgens Hezbollah een vergelding voor de Israëlische aanval van gisteren waarbij een hoge Hezbollah-commandant werd gedood. Hezbollah zegt ook de fabriek in Sasa te hebben geraakt, waar wapens zouden worden geproduceerd. Daarnaast zouden verschillende militaire doelen in het noorden van Israël zijn beschoten.

Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken deelde beelden van de raketaanval op X:

Hezbollah: grootste aanval op Israël aan de gang

Vanuit Libanon zijn zo'n 90 "projectielen" op het noorden van Israël afgevuurd, zegt het Israëlische leger. "Noord-Israël wordt nu gebombardeerd", schrijft een woordvoerder van het leger op X.

Hezbollah-bronnen zeggen dat de Libanese militante beweging verschillende typen raketten heeft afgevuurd op Israël en noemen het "de grootste aanval sinds het begin van de oorlog", meldt de Israëlische krant Haaretz.

Een deel van de raketten is onderschept en een deel is ingeslagen en heeft branden veroorzaakt, aldus een Israëlische woordvoerder. Er zijn geen berichten over slachtoffers. Hezbollah en het Israëlische leger beschieten elkaar vrijwel dagelijks sinds het begin van de oorlog in Gaza. Gisteren werden een hoge Hezbollah-commandant en drie andere militanten gedood bij een Israëlische luchtaanval in Libanon.

De vlaggen van Hezbollah (l) en Israël

VN-coördinator Kaag: 'Gaza gevaarlijkste plek ter wereld voor hulpverlening

"Gaza is op dit moment de gevaarlijkste plek ter wereld voor hulpverlening", zegt Sigrid Kaag. De voormalig minister van Financiën en Buitenlandse Zaken is sinds januari VN-coördinator Humanitaire Hulp en Wederopbouw in Gaza. Ze is de afgelopen maanden meerdere keren in Gaza geweest. De vernietiging is enorm, vertelt ze. "Ik denk dat er zich geen woorden voor lenen, zo dramatisch is het. Het wordt vaak beschreven als hel op aarde en ik denk dat dat juist is."

De hulpverlening wordt bemoeilijkt door het Israëlische offensief in Rafah, waardoor een miljoen Palestijnen op de vlucht zijn. "Ze hebben weer hun plastic tentjes moeten oppakken en zijn met z'n allen op een nog veel kleinere plek gaan zitten", zegt Kaag. "Al zijn er voorraden aan de grens, dan is het ontzettend moeilijk en vaak heel onveilig om überhaupt tot hulpverlening en distributie over te gaan."

Over de resolutie van de VN-Veiligheidsraad over een onmiddellijk staakt-het-vuren zegt Kaag: "Laten we kijken of dat nieuw perspectief gaat geven. En wij moeten met z'n allen klaarstaan om nog veel meer te doen om die kans en dat raampje dat opengaat als er een staakt-het-vuren is ten volle te benutten. Want de burgerbevolking in Gaza heeft veel te lang moeten wachten."

Lees hier meer:

VS bestudeert reactie Hamas op voorstel wapenstilstand

De Verenigde Staten bestuderen op dit moment de reactie van Hamas op het Israëlische voorstel voor een wapenstilstand. Dat zei Witte Huis-woordvoerder John Kirby, die daarmee bevestigde dat de Hamas-reactie was ontvangen. Verder gaf hij geen details.

Wat er precies in de reactie van Hamas staat, is niet bekend. Volgens Izzat al-Risheq, een vooraanstaand lid van de politieke tak van Hamas die zetelt in Qatar, is het in ieder geval de opening van "een breed pad" richting een eventuele deal over een staakt-het-vuren. De reactie van de terreurbeweging is "verantwoord, serieus en positief", aldus Risheq in een persverklaring.

Wel zouden er "amendementen" zijn voorgesteld die "het staakt-het-vuren, de terugtrekking uit Gaza, wederopbouw en gevangenenruil" moeten onderstrepen, zei een Hamas-woordvoerder eerder tegen persbureau AP. Het blijft dus de vraag in hoeverre Hamas het voorstel heeft geaccepteerd in de verstuurde reactie.

Een man fietst langs een verwoest gebouw van het Shifa-ziekenhuis in Gaza-Stad

Hezbollah bevestigt dood commandant

Hezbollah heeft via de eigen communicatiekanalen de dood van een hoge commandant bevestigd. De commandant, Taleb Abdullah, kwam samen met zeker drie anderen om bij een luchtaanval in het zuiden van Libanon. Volgens een veiligheidsbron van persbureau Reuters is Abdullah de hoogste Hezbollah-commandant die om het leven is gekomen sinds het uitbreken van de oorlog tussen Israël en Hamas.

Ter illustratie: rook stijgt op boven een Zuid-Libanees dorp na een Israëlische luchtaanval op 4 juni

'Hooggeplaatste Hezbollah-commandant gedood in Zuid-Libanon'

Bij een Israëlische luchtaanval op de Zuid-Libanese plaats Joya zijn zeker vier doden gevallen. Dat schrijft nieuwszender Al Jazeera. Een van de doden is volgens persbureau Reuters een hooggeplaatste commandant van Hezbollah. Het persbureau baseert zich daarbij op drie anonieme veiligheidsbronnen.

Hoewel niet duidelijk is welke commandant zou zijn gedood, gaat het volgens de veiligheidsbronnen om iemand die net zo hoog in rang stond als Wissam al-Tawil, de hoge Hezbollah-commandant die Israël in januari doodde bij een luchtaanval.

De militante beweging wordt gesteund door Iran en voert geregeld aanvallen uit op Israël vanuit het zuiden van Libanon. Andersom valt Israël geregeld Hezbollah aan in Libanon. Sinds het uitbreken van de oorlog tussen Israël en Hamas zijn de spanningen in het grensgebied tussen Israël en Libanon flink opgelopen.

Zowel het Israëlische leger als Hezbollah heeft nog niet gereageerd op de aanval.

Hamas en Islamitische Jihad leveren 'positieve' reactie in op plan wapenstilstand

Hamas zegt in een persverklaring dat het een officiële reactie heeft verstuurd aan onderhandelaars, op het Israëlische voorstel voor een wapenstilstand. In de verklaring, die samen met de andere strijdgroep Islamitische Jihad naar buiten is gebracht, zegt Hamas dat het "klaar is om op een positieve manier" een deal te bereiken met Israël, en zo de oorlog ten einde te brengen.

Een woordvoerder van Hamas bevestigde tegen persbureau Reuters dat het een officiële reactie heeft overgebracht aan tussenpersonen uit Qatar en Egypte. Dit ging echter in vage bewoordingen: "Onze reactie bevestigt ons standpunt dat de zionistische agressie tegen ons volk moet stoppen, dat Israëlische troepen weg moeten uit Gaza, dat Gaza herbouwd moet worden en dat er een serieuze uitruil moet komen van gevangenen."

In de afgelopen maand liet Hamas al eerder weten instemmend te reageren op het plan voor een wapenstilstand, dat vorige maand door de Amerikaanse president Biden werd onthuld.

Wat behelst het plan? Een kort overzicht:

VS levert 400 miljoen dollar extra noodhulp, roept andere landen op 'stapje extra te zetten'

De VS gaan voor ruim 400 miljoen dollar aan humanitaire hulp leveren aan Palestijnen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever, meldt het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken. In totaal komt de Amerikaanse hulp dan op zo'n 674 miljoen dollar. De VS is daarmee naar eigen zeggen de grootste humanitaire hulpverlener aan de Palestijnen.

"We roepen ook alle andere donoren op om acties op te zetten die de levens redden van Palestijnen", zo staat in de verklaring. De nieuwe hulp zal bestaan uit voedsel, drinkwater, medische hulpmiddelen, onderwijs, onderdak en psychologische hulp.

In een toespraak op een conferentie in Jordanië gaf minister van Buitenlandse Zaken Blinken landen een veeg uit de pan "die een hoop lawaai maken over het leed van Palestijnse mensen, maar vervolgens niet of nauwelijks hulp bieden. En dan gaat het ook om landen die een hoop te geven hebben. Het is tijd voor iedereen om een stapje extra te zetten." Blinken noemde geen namen van landen, die hij op de korrel nam. Volgens de minister is pas een derde van de benodigde noodhulp voor Gaza opgehaald, en moet er nog voor zo'n 2,3 miljard dollar ingezameld worden.

Nijmeegse opleiding beëindigt samenwerking met Israëlische universiteiten

De opleiding Geografie, Planologie en Milieu van de Radboud Universiteit verbreekt de banden met Israëlische universiteiten, zo meldt het Nijmeegse universiteitsblad Vox. De vakgroep doet dit uit protest tegen de mensenrechtenschendingen in Gaza, zo schrijft professor Arnoud Lagendijk in een toelichting op LinkedIn. "Als betrokken en kritische academici geloven wij dat onze toewijding aan sociale rechtvaardigheid niet ophoudt bij wat wij schrijven of doceren over conflicten, grenzen, steden en onrechtvaardigheid."

Lagendijk schrijft dat de banden met de Israëlische universiteiten Tel Aviv University en Hebrew University of Jerusalem verbroken worden "totdat deze universiteiten hun betrokkenheid beëindigen bij deze oorlog, de apartheid, de onteigeningen en de militaire bezetting" door Israël. Praktisch gezien betekent deze stap vooral dat de opleiding geen uitwisseling van studenten meer faciliteert met de Israëlische universiteiten, zo vertelt Lagendijk aan Vox.

Het college van bestuur van de Radboud Universiteit liet eerder weten geen voorstander te zijn van het stopzetten van alle individuele samenwerkingen met onderwijsinstellingen in een bepaald land. "Samenwerkingen tussen wetenschappers of tussen onderzoeksgroepen in gebieden waar mensenrechtenschendingen plaatsvinden - en daarmee bedoelen we zowel onderzoekers als docenten en studenten - kunnen er juist aan bijdragen om over de vijandelijkheden heen gezamenlijke (wetenschappelijke) doelen na te streven, en zo ook een open lijn betekenen die kritische stemmen hoorbaar maakt en een steun in de rug kan geven."

Eerder deze week schreven de rectoren van de meeste Nederlandse universiteiten in een opinieartikel dat zij de banden met Israëlische universiteiten niet willen verbreken, ongeacht de maatschappelijke druk.

Vorige maand demonstreerden studenten in Nijmegen tegen de oorlog in Gaza

WSJ: Hamas-leider Sinwar ziet voordeel in hoge aantal burgerdoden

De afgelopen maanden heeft Yahya Sinwar, de militair leider van Hamas, steeds een verdrag voor een wapenstilstand met Israël tegengehouden, omdat hij verwacht dat de vele Palestijnse burgerdoden in het voordeel van Hamas werken. Dat meldt The Wall Street Journal op basis van tientallen berichten die Sinwar aan Hamas-onderhandelaars in Qatar stuurde. Deze zijn door de krant ingezien. Het is onduidelijk om wat voor soort berichten het gaat - mail, WhatsApp of anderssoortig.

"We hebben de Israëliërs precies waar we ze hebben willen", zo zegt Sinwar in een van deze berichten. In een ander bericht noemt hij burgerslachtoffers bij bevrijdingsbewegingen, zoals hij Hamas ziet, "noodzakelijke offers". De dood van Palestijnse burgers "brengt nieuw leven in de aders van deze natie, en zorgt ervoor dat deze tot volle glorie en eer kan komen."

Dit is geen nieuw geluid van Sinwar, die al jaren voor de huidige oorlog tegen journalisten zei dat een eventuele Israëlische invasie van Gaza tot pr-voordeel voor Hamas zou leiden.

Uit de onderschepte berichten wordt wel duidelijk, schrijft WSJ, dat Sinwar vlak na de aanslagen in oktober verbaasd was over de wreedheid van de Hamas-strijders, en door de betrokkenheid van andere Palestijnen bij de moordpartijen, martelingen en ontvoeringen van Israëlische burgers. "We hebben de controle verloren. Er zijn mensen hierbij betrokken geraakt, die dat niet hadden moeten doen."

Lees hier meer over Hamas-leider Sinwar:

Yahya Sinwar in Gaza-Stad, vorig jaar

2000 vrachtwagens met hulp bij grens Rafah

Meer dan 2000 vrachtwagens met humanitaire hulp en commerciële goederen staan in Egypte te wachten aan de grens met Gaza. Dat meldt het EU-orgaan voor Civiele Bescherming en Humanitaire Hulp.

Op X deelt het orgaan een filmpje van de vele vrachtwagens:

De vrachtwagens kunnen de grensovergang Rafah niet passeren. Sinds Israël op 7 mei Rafah binnenviel en de grenspost overnam, is deze dicht. Tot dan toe was Rafah de belangrijkste doorvoerplek voor humanitaire hulpgoederen naar Gaza. Die levering van hulpgoederen, die al ontoereikend was, is sindsdien nog verder ingestort.

Op een conferentie in Jordanië hebben diverse leiders uit het Midden-Oosten vandaag een oproep gedaan om de toegang tot humanitaire hulp sterk te verbeteren. De Egyptische president Sisi riep landen wereldwijd op om "Israël te dwingen om te stoppen met het gebruiken van honger als wapen". De Jordaanse koning Abdullah zei dat humanitaire hulp niet op een staakt-het-vuren kan wachten. En president Abbas van de Palestijnse Autoriteit zegt dat het de verantwoordelijk is van de VN-Veiligheidsraad en de internationale gemeenschap om Israël onder druk te zetten om alle grensovergangen te heropenen.

VN-mensenrechtenbureau: vorig weekend mogelijk oorlogsmisdaden

Het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties zegt dat er afgelopen weekend mogelijk oorlogsmisdaden zijn gepleegd door Israëlische militairen en Palestijnse gewapende groeperingen. Dat zou zijn gebeurd bij de Israëlische operatie waarbij vier gijzelaars zijn bevrijd. Volgens het Gazaanse ministerie van Volksgezondheid zijn daarbij zeker 274 Palestijnen gedood, onder wie veel vrouwen en kinderen.

"De manier waarop de inval in zo'n dichtbevolkt gebied werd uitgevoerd, doet ernstige twijfels rijzen of de beginselen van onderscheid, proportionaliteit en voorzorg zoals vastgelegd in het oorlogsrecht door de Israëlische strijdkrachten werden gerespecteerd", zegt woordvoerder Laurence van het VN-mensenrechtenbureau.

Tegelijkertijd wijst hij ook naar de gewapende groeperingen. Door gijzelaars ten tijde van oorlog vast te houden in dichtbevolkte gebieden "brengen ze zowel de levens van Palestijnse burgers als die van de gegijzelden extra in gevaar. Al deze acties, van beide partijen, kunnen neerkomen op oorlogsmisdaden", zegt Laurence.

Zaterdag bevrijdde Israël vier gijzelaars uit vluchtelingenkamp Nuseirat. In Israël was er blijdschap, terwijl er in Gaza gerouwd werd om de vele doden en gewonden:

Een dag met twee gezichten: blijdschap in Israël, verdriet in Gaza

Bij de terreuraanval van Hamas op 7 oktober werden zo'n 250 mensen ontvoerd en meegenomen naar de Gazastrook. Meer dan 100 van hen werden in november tijdens een wapenstilstand van een week vrijgelaten in ruil voor zo'n 240 Palestijnse gevangenen. Israël vermoedt dat er op dit moment nog 116 gijzelaars worden vastgehouden. Onder hen zouden zeker 40 doden zijn.

Wat houdt het voorstel over het staakt-het-vuren in?

De Amerikaanse president Biden presenteerde op 31 mei een plan voor een wapenstilstand in de Gazastrook. Dat voorstel werd gisteravond in een resolutie gesteund door de VN-Veiligheidsraad. Het plan bestaat uit drie fases:

In fase 1 wordt een periode van zes weken van voorlopige wapenstilstand aangehouden door Israël. Het leger trekt dan ook zijn troepen terug uit bevolkte delen van Gaza. Hamas laat een aantal gijzelaars vrij, onder wie vrouwen, gewonden en senioren. In ruil daarvoor laat Israël Palestijnse gevangenen vrij. Ook rijden in deze fase dagelijks 600 vrachtwagens met hulpgoederen Gaza binnen en keren Gazaanse burgers weer terug naar hun huis.

Als de onderhandelingen in de eerste fase langer duren dan zes weken, zal het tijdelijke bestand zo lang duren als nodig is om een akkoord te bereiken.

In fase 2 van het plan verlaten Israëlische troepen heel Gaza. Ook wordt de tijdelijke wapenstilstand opgewaardeerd naar 'een permanent einde van de strijd'. Verder worden alle resterende gijzelaars vrijgelaten door Hamas, onder wie ook mannen en militairen. In ruil daarvoor komen er meer Palestijnse gevangenen vrij.

In fase 3 wordt een begin gemaakt aan de wederopbouw van Gaza, met hulp van de VS en andere landen. Ook worden in deze fase de overblijfselen van overleden gijzelaars door Hamas overgedragen aan Israël.

Bekijk hier hoe Biden het plan presenteerde:

'Dit is een beslissend moment, tijd om de oorlog te stoppen'

Hamas accepteert resolutie Veiligheidsraad

Hamas accepteert de resolutie van de VN-Veiligheidsraad over een staakt-het-vuren en is bereid verder te onderhandelen over de details. Dat meldt de hooggeplaatste functionaris Sami Abu Zuhri aan persbureau Reuters. Kort nadat de Veiligheidsraad gisteravond de resolutie had aangenomen, was er al een eerste positieve reactie van Hamas. Nu is er dus ook een formele reactie.

Abu Zuhri zegt de resolutie te accepteren over de wapenstilstand, de terugtrekking van Israëlische militairen en de ruil van gegijzelden die door Hamas zijn ontvoerd voor Palestijnse gevangenen die door Israël zijn vastgezet. "De Amerikaanse regering staat een zware beproeving te wachten", zegt de Hamas-functionaris. "Om zich aan de resolutie te houden, moet de VS de bezetting (Israël, red.) overtuigen om de oorlog onmiddellijk te beëindigen."

De Amerikaanse minister Blinken van Buitenlandse Zaken is verheugd over de reactie van Hamas en noemt deze een "hoopvol teken". Blinken is deze week weer in Israël. Hij zegt dat premier Netanyahu gisteravond tegenover hem zijn steun heeft uitgesproken voor het voorstel dat president Biden onlangs presenteerde.

Hoewel er dus positieve reacties zijn, zullen de betrokken partijen alsnog met elkaar aan de onderhandelingstafel diverse plooien moeten gladstrijken.

De Amerikaanse minister Antony Blinken van Buitenlandse Zaken is weer op bezoek in Tel Aviv

'Hoop is dat resolutie druk op beide kampen verhoogt'

Wet over dienstplicht voor ultraorthodoxen overleeft stemming

Het Israëlische parlement gaat een wetsvoorstel over dienstplicht voor ultraorthodoxe Israëliërs verder behandelen. In een stemming gisteravond werd het voorstel niet afgewezen. Voordat de wet definitief wordt aangenomen, moet er eerst nog een aantal parlementaire sessies plaatsvinden.

Over het voorstel is veel te doen. Sinds de oprichting van de staat Israël in 1948 is het zo dat ultraorthodoxe Joden, ook charedim genoemd, het recht hebben om een religieuze studie te doen in een zogenoemde jesjiva. Zo kan een charedi-man onder zijn dienstplicht uitkomen door van zijn 18e tot 26e in een jesjiva te studeren. Daar bestuderen ze de Thora, werken ze niet en zijn ze volledig afhankelijk van overheidssubsidies.

De stemming in de Knesset gisteravond

Sinds het begin van de oorlog is de kritiek op de charedim toegenomen. Volgens een rondgang van het Israël Democratie Instituut in februari wil zo'n 70 procent van de Joodse Israëliërs dat ook de ultraorthodoxen in dienst gaan. De gemeenschap zelf is verdeeld: sommigen zien niets in een dienstplicht, anderen hebben zich in een eerder stadium aangemeld als vrijwilliger voor het leger.

In het huidige wetsvoorstel staat dat mannen niet meer van hun 18e tot hun 26e kunnen worden uitgesloten van dienstplicht, maar van hun 18e tot hun 21e. Daardoor zouden ze dus eerder het leger in kunnen. Wel zou het aantal ultraorthodoxe militairen worden beperkt.

Buiten het Israëlische parlement, de Knesset, was er ten tijde van de stemming een demonstratie aan de gang. De families van de gegijzelden door Hamas eisen dat de politiek meer doet om hun geliefden te bevrijden.

Ook Egypte en Palestijnse president reageren positief op staakt-het-vurenplan

Naast Hamas hebben ook Egypte en de Palestijnse president Mahmoud Abbas positief op het plan voor een staakt-het-vuren gereageerd. Zo verwelkomde Abbas maandagavond laat de resolutie van de VN-Veiligheidsraad.

Volgens het Palestijnse persbureau Wafa omschreef de president de resolutie als "een stap in de goede richting om een eind te maken aan de oorlog van genocide die gaande is tegen ons volk in de Gazastrook". Ook Egypte is positief, is te lezen in een verklaring van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Verder is ook demissionair minister Bruins Slot van Buitenlandse Zaken blij met de aangenomen resolutie.

"Het is nu belangrijk dat er een onmiddellijk staakt-het-vuren komt", zegt ze op X:

Kabinet wil UNRWA onder voorwaarden weer steunen

Het demissionaire kabinet is onder voorwaarden bereid om weer geld vrij te maken voor de VN-hulporganisatie voor Palestijnnse vluchtelingen UNRWA. Om voor uitbetaling in aanmerking te komen, moet UNRWA wel aan een aantal voorwaarden voldoen, schrijft demissionair minister Schreinemacher (Ontwikkelingssamenwerking). De drie miljoen euro die ze reserveert, maakt deel uit van een breder pakket voor humanitaire steun voor Gaza.

Het kabinet schortte begin dit jaar de financiële steun aan UNRWA op, nadat Israël UNRWA-medewerkers van betrokkenheid bij de aanval van Hamas op Israël van 7 oktober had beschuldigd. Andere landen deden hetzelfde.

Namens de VN deed de Franse oud-minister van Buitenlandse Zaken Catherine Colonna onderzoek naar de beschuldigingen. De conclusie was dat de bewijzen die Israël gaf niet waren onderbouwd.

Kinderen maken huiswerk in een school van UNRWA in een kamp bij Gaza-Stad

Hamas positief over staakt-het-vurenplan

De leiding van Hamas heeft na het aannemen van de resolutie in de Veiligheidsraad over het staakt-het-vurenplan voor Gaza positief gereageerd. Het is onduidelijk of de groep onvoorwaardelijk met het plan instemt.

"We bevestigen dat we bereid zijn om via de bemiddelaars te onderhandelen over hoe we de uitgangspunten kunnen realiseren, in lijn met de eisen van de bevolking en het verzet", aldus Hamas.

Het plan voorziet in een permanent staakt-het-vuren, volledige terugtrekking van het Israëlische leger uit de Gazastrook, een ruil van gijzelaars tegen gevangenen, een plan voor de wederopbouw, het herstel van de aanvoer van humanitaire hulp en de terugkeer van vluchtelingen naar hun woningen.

De Israëlische premier Netanyahu zegt dat hij alleen over een permanent staakt-het-vuren wil praten als de Hamas-milities en het Hamas-bestuur volledig zijn ontmanteld.

De politieke leider van Hamas, Ismail Haniyeh, eerder dit jaar

Veiligheidsraad steunt plan voor staakt-het-vuren in Gaza

De VN-Veiligheidsraad heeft zich in een resolutie achter het plan voor een staakt-het-vuren geschaard, dat vorige maand door de Amerikaanse president Biden is gepresenteerd. De Amerikaanse ambassadeur bij de VN zei vandaag dat dit plan "de beste en meest realistische kans is om deze oorlog in ieder geval tijdelijk te stoppen". Volgens de Amerikanen heeft Israël het plan geaccepteerd.

De resolutie roept Hamas op om ook met dit plan akkoord te gaan. Zowel Hamas als Israël krijgt de opdracht de afspraken in dat plan volledig en zonder te vertragingen uit te voeren. Veertien leden van de Veiligheidsraad stemden voor, Rusland onthield zich van stemming.

Het is maar de vraag of Israël en Hamas zich iets van deze uitslag aantrekken. Hamas reageerde in eerste instantie positief, maar een formeel antwoord laat nog op zich wachten. De Israëlische premier Netanyahu zegt dat president Biden eind mei niet het volledige plan heeft gepresenteerd en dat er pas over een permanent staakt-het-vuren kan worden gesproken als de Hamas-milities en het Hamas-bestuur volledig zijn ontmanteld.

De Amerikaanse VN-ambassadeur Linda Thomas-Greenfield bij de Veiligheidsraad

Arts: bevrijde gijzelaars dagelijks mishandeld

De arts die verantwoordelijk is voor het gezondheidsonderzoek van de bevrijde Israëlische gijzelaars, zegt dat ze in de acht maanden dat Hamas ze gevangen hield dagelijks zijn mishandeld.

"Het was een harde, harde ervaring, met veel mishandelingen, elke dag", zei Itai Pessach tegen CNN. "Elk uur , zowel fysiek als mentaal, dat gaat je verstand te boven."

Pessach behandelde ook de gijzelaars die tijdens het bestand in november vrijkwamen. Volgens hem waren deze vier gijzelaars er door de duur van de gevangenschap aanmerkelijk slechter aan toe. "De combinatie van psychische stress en slechte voeding, te weinig eten, beperkte bewegingsruimte, geen of te weinig zonlicht en nog veel meer hebben aanmerkelijke gevolgen voor de gezondheid", aldus de arts.

De bevrijde gijzelaar Andrei Kozlov is door zijn bevrijders terug in Israël

Israëliërs demonstreren in konvooi voor onderhandelingen over gijzelaars

Vandaag trok een konvooi van 120 auto's van Noord- naar Zuid-Israël. De deelnemers vroegen aandacht voor het lot van de Israëlische gijzelaars in Gaza. Ze willen dat de regering met Hamas onderhandelt over de vrijlating van de Israëlische gijzelaars.

Op de daken van de auto's waren foto's van gijzelaars te zien:

Konvooi vraagt aandacht voor Israëlische gijzelaars

Israëlische minister wil zorgen dat Palestijnse staat er nooit komt

De Israëlische minister van Financiën Smotrich zegt dat hij de oprichting van een Palestijnse staat wil voorkomen. "We zullen feiten op de grond realiseren waarmee we garanderen dat die Palestijnse staat er nooit komt."

Smotrich maakte zijn opmerking kort voor een ontmoeting tussen de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken en de Israëlische premier Netanyahu. De VS, de belangrijkste bondgenoot van Israël, is voorstander van een Palestijnse staat naast de staat Israël. In het gesprek met Netanyahu ging het vooral over de beëindiging van de oorlog in Gaza. Blinken vindt net als de opgestapte minister van het Israëlische oorlogskabinet Gantz dat Netanyahu met een plan moet komen voor het naoorlogs bestuur van Gaza.

Smotrich is de voorman van de extreemrechtse beweging Religieus Zionisme. Hij liet eerder al weten dat hij voorstander is van de vestiging van Israëlische kolonisten in Gaza. Dat zou de oprichting van een levensvatbare Palestijnse staat verder bemoeilijken.

De Palestijnse Staat zou in ieder geval uit Gaza en de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever moeten bestaan. Het Palestijnse gebied op de Westelijke Jordaanoever is nu al totaal versnipperd, omdat daar in de loop der jaren zo'n 150 illegale Israëlische nederzettingen zijn verrezen.

Minister Smotricht (r) en premier Netanyahu (l) voor een kabinetszitting

Israëlische minister haalt opnieuw uit naar Spanje

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Katz gaat door met het aanvallen van de Spaanse regering, omdat het land vorige maand de Palestijnse staat ekende. Spanje, en ook Ierland en Noorwegen, wilden zo duidelijk maken dat ze een tweestatenoplossing als enige oplossing zien voor het al meer dan zeventig jaar durende conflict tussen Israël de Palestijnen.

Katz maakte daarop bekend dat het Spaanse consulaat in Jeruzalem niets meer voor Palestijnen op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever mag doen. "Iedereen die ons schaadt, zullen wij schade toebrengen", zei hij. Vandaag reageerde hij opnieuw, met een verwijzing naar de Europese verkiezingen waarbij de partijen van de Spaanse premier Sanchéz en vicepremier Diaz zetels moesten inleveren. Op een met AI gemaakte afbeelding zitten beide onder de eierstruif. Op de achtergrond kijken mensen lachend toe.

"De Spanjaarden hebben de coalitie van Sanchéz en Diaz gestraft met een klinkende nederlaag bij de verkiezingen", schrijft Katz. "Het blijkt dat het steunen van Hamas-moordenaars en -verkrachters electoraal niet winstgevend is."

Veiligheidsraad stemt over resolutie van VS over staakt-het-vurenplan

De VN-Veiligheidsraad stemt vandaag nog over een Amerikaanse resolutie die zich achter het staakt-het-vurenplan voor Gaza schaart dat president Biden op 31 mei heeft gepresenteerd. Om aangenomen te worden, moeten zeker negen landen voor stemmen en moeten permanente leden als Rusland en China geen veto uitspreken. Het is nog onduidelijk hoe deze landen zullen stemmen.

In de ontwerpresolutie staat dat Israël het staakt-het-vurenplan heeft geaccepteerd. Het is de vraag of dat zo is. Premier Netanyahu heeft zich er in felle woorden tegen gekeerd. Hamas wordt opgeroepen om dat ook te doen. Ook wordt beide landen gevraagd zich aan de afspraken in dit plan te houden, zonder nieuwe eisen te stellen.

Het plan kent drie fasen. In de eerste fase gaat een volledig staakt-het-vuren in en komt een deel van de Israëlische gijzelaars vrij, in ruil voor Palestijnen die in Israël gevangen zitten. Ook komt de distributie van hulp op gang en trekt het Israëlische leger zich terug uit de bewoonde gebieden in Gaza.

In de resolutie staat dat het staakt-het-vuren in stand blijft als na zes weken meer tijd nodig is voor de onderhandelingen over de verdere uitvoering van het akkoord.

Een zitting van de VN-Veiligheidsraad in New York

'VS sprak over deal met Hamas over vrijlating Amerikaanse gijzelaars'

Binnen de Amerikaanse regering is een plan besproken voor onderhandelingen met Hamas over de vrijlating van gijzelaars met een Amerikaanse nationaliteit. De regering-Biden zou zo willen voorkomen dat deze Amerikanen langer gegijzeld blijven als de onderhandelingen tussen Hamas en Israël over een staakt-het-vuren en de vrijlating van alle gijzelaars mislukken. Dat hebben bronnen in Washington die van het plan op de hoogte zijn gebracht tegen NBC News gezegd.

De Amerikaanse regering denkt dat Hamas vijf mensen met een Amerikaanse nationaliteit vasthoudt. Ook wil ze dat Hamas de stoffelijke resten van drie Amerikanen overdraagt, die bij de terreuraanval van 7 oktober door Hamas zouden zijn gedood. Hamas heeft de lichamen daarna vermoedelijk meegenomen naar Gaza.

De bronnen waarmee NBC News sprak, weten niet wat Hamas in ruil kan verwachten.

De VS onderhandelt niet rechtstreeks met Hamas. De onderhandelingen zouden met tussenkomst van Qatarese bemiddelaars worden gevoerd. Het is onduidelijk of de VS dit plan doorzet. Het Witte Huis wilde tegen NBC News geen reactie geven.

Famile van Omer Neutra, een van de vijf Amerikaanse gijzelaars in Gaza

Gebouwen Rijksuniversiteit Groningen beklad

Twee gebouwen van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) zijn beklad. Op een pand in het centrum staan de teksten "We will make you pay" en "We will not forgive", oftewel "we zullen het jullie betaald zetten" en "we zullen niet vergeven". Ook zijn er ruiten ingegooid. De universiteit heeft aangifte gedaan van vandalisme, zegt een woordvoerder tegen RTV Noord.

Verderop in de stad is de psychologiefaculteit met rode verf beklad. Ook staat er "Free Palestine" op de gevel van het Heymansgebouw.

Het is niet de eerste bekladding in Groningen. Half april werden er teksten op het Academiegebouw gekalkt. Pro-Palestijnse betogers vragen Nederlandse onderwijsinstellingen al maanden om de banden met Israël te verbreken. Maar dat zijn de universiteiten niet van plan, lieten ze afgelopen zaterdag weten.

Een schoonmaker is bezig om de verf van het Heymansgebouw te verwijderen:

Pand Rijksuniversiteit Groningen beklad

Blinken in Caïro voor bliksembezoek

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken is geland in Caïro. In de Egyptische hoofdstad praat hij met president Sisi over de laatste versie van het voorstel voor een staakt-het-vuren in Gaza. Hij zal benadrukken hoe belangrijk het is dat Hamas ermee instemt. Israël zou al akkoord zijn gegaan.

Vanmiddag vliegt Blinken door naar Israël, waar hij eerst met premier Netanyahu en vervolgens met minister van Defensie Gallant spreekt.

Het is al het achtste bezoek van Blinken aan de regio sinds het uitbreken van de oorlog begin oktober. Na Israël reist hij door naar Jordanië en Qatar. Morgen is hij in Jordanië bij een internationale conferentie over de noodzaak van meer humanitaire hulp voor de Gazastrook. Daar is ook Sisi bij aanwezig, evenals VN-secretaris-generaal Guterres. Nederland stuurt minister van Buitenlandse Zaken Bruins Slot.

Minister Blinken afgelopen vrijdag

Oplegger van kolonisten in brand gestoken

Onbekenden hebben vannacht een vrachtwagen met oplegger van kolonisten in brand gestoken op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever. De trailer is helemaal uitgebrand. Niemand raakte gewond.

Het Israëlische leger spreekt van twee terroristen die de boerderij Sde Ephraim aanvielen. Militairen zijn een klopjacht gestart om de daders te vinden.

Sde Ephraim is volgens The Times of Israel een illegale 'buitenpost' van Israëlische kolonisten op een heuvel die toebehoort aan een Palestijns dorp, Ras Karkar. In het verleden zijn er vaker botsingen geweest tussen de kolonisten en de oorspronkelijke bewoners. Volgens Peace Now, een Israëlische organisatie die landroof op de Westoever documenteert, werd de illegale boerderij in 2018 opgericht.

Bewakingsbeelden van de brandstichting:

Wereldvoedselprogramma: werk op pier ligt stil

Een paar dagen nadat de tijdelijke pier voor hulpgoederen bij Gaza was hersteld, zijn de werkzaamheden alweer stil komen te liggen. Het Wereldvoedselprogramma (WFP) van de Verenigde Naties heeft de distributie van noodhulp via de pier voorlopig gepauzeerd.

WFP-directeur Cindy McCain zei gisteren op de Amerikaanse zender CBS dat ze vreest voor de veiligheid van haar medewerkers. Op zaterdag zijn twee opslagloodsen van het WFP in Gaza bestookt met raketten, zei ze. Een medewerker is daarbij gewond geraakt.

Het WFP werkt samen met onder meer de Amerikaanse overheidsdienst USAID om hulpgoederen via de pier de Gazastrook binnen te krijgen. De pier is door Amerikaanse militairen aangelegd en wordt ook door het leger beheerd. USAID zegt dat hulporganisaties momenteel een veiligheidsanalyse uitvoeren voordat de werkzaamheden worden hervat. Hoelang dat gaat duren, is onduidelijk.

Amerikaans consulaat Sydney aangevallen

Het Amerikaanse consulaat in de Australische stad Sydney is vannacht aangevallen. Volgens de politie is op bewakingsbeelden te zien hoe iemand met een hamer gaten in het glas slaat. De dader verfde ook twee omgekeerde rode driehoeken op de gevel. Zo'n driehoek is een pro-Palestijns symbool.

Ook premier Albanese legt een direct verband met de oorlog in de Gazastrook en roept op tot een beschaafd debat. Hij zegt dat "mensen zijn getraumatiseerd door wat er in het Midden-Oosten gebeurt, met name mensen met familie in Israël of in de Palestijnse bezette gebieden". Maar het beschadigen van het Amerikaans consulaat doet niets voor de Palestijnse zaak, zegt Albanese.

De politie doet onderzoek naar de aanvaller. Volgens een woordvoerder van het consulaat kunnen de werkzaamheden er vandaag gewoon doorgaan.

Amerikaans consulaat Sydney aangevallen

VS: Houthi's vielen schepen Golf van Aden aan

Twee raketten, afgevuurd vanuit Jemen, die in de nacht van zaterdag op zondag twee schepen hebben geraakt in de Golf van Aden, komen van de Houthi-rebellen. Dat heeft het Amerikaanse legerkwartier Centcom bevestigd. Een van de raketten raakte een containerschip. Daarbij brak er brand uit, maar het schip kon zijn vaart voortzetten. Niemand raakte gewond.

Een andere raket werd "succesvol vernietigd" voordat die schade aan kon richten, zo meldt Centcom. De aanval vond plaats zo'n 150 kilometer ten zuidoosten van de Jemenitische stad Aden. Ambrey en UKMTO, de Britse overheidsdienst die scheepvaart in het gebied coördineert, meldden beide dat er nog een schip werd geraakt door een "onbekend projectiel" in de Golf van Aden.

Al maanden bestookt de Jemenitische Houthi-militie marine- en vrachtschepen die verbonden zouden zijn aan Israël of westerse landen, uit protest tegen de aanhoudende oorlog in Gaza. Dat doen ze doorgaans met drones en ballistische raketten. Aanvallen met kleine bootjes komen minder vaak voor.

In Jemen is het al bijna tien jaar oorlog. De crisis als gevolg van 7 oktober en de Gaza-oorlog heeft het leven nóg moeilijker gemaakt. Correspondent Daisy Mohr maakte er dit verslag:

Zo raakt de crisis in het Midden-Oosten de burgers van Jemen

VS wil dat V-raad stemt over bestand Gaza

De Verenigde Staten hebben de VN-Veiligheidsraad gevraagd te stemmen over hun voorstel voor een plan voor een onmiddellijk staakt-het-vuren en vrijlating van gijzelaars in Gaza.

Volgens diplomatieke bronnen van het Franse persbureau AFP is de stemming gepland voor later vandaag. Lidstaten zouden gisteren een derde versie hebben ontvangen van het plan van de Amerikaanse president Biden, dat in drie fasen tot een "duurzaam staakt-het-vuren" moet leiden. Volgens AFP staat in deze versie dat Israël akkoord gaat met het voorstel en wordt Hamas erin opgeroepen ook in te stemmen.

De eerste fase van het plan bestaat uit een onmiddellijk en volledig staakt-het-vuren, de vrijlating van een deel van de door Hamas gekidnapte gijzelaars en een uitwisseling met Palestijnse gevangenen, distributie van humanitaire hulp in de hele Gazastrook en de terugtrekking van het Israëlische leger uit bevolkte gebieden in Gaza.

De wapenstilstand zou in eerste instantie zes weken gelden, maar wordt volgens het plan verlengd als onderhandelaars na die periode nog werken aan een permanent vredesplan.

Welkom

Welkom in het liveblog over de crisis in het Midden-Oosten. Het liveblog van vorige week kan je hier teruglezen.