Sinds het Israëlische offensief in Rafah is de levering van hulpgoederen aan Gaza, die al maandenlang ontoereikend is, nog verder ingestort. Toen Israëlische troepen op 7 mei Rafah binnenvielen, namen ze ook de grenspost over. Tot dan toe was Rafah de belangrijkste doorvoerplek voor humanitaire hulpgoederen naar Gaza. Maar nu zit de grenspost al ruim drie weken potdicht.
Op een gegeven moment stonden 2000 vrachtwagens aan de Egyptische kant van de grens te wachten en begon de voedselhulp weg te rotten. Vrachtwagenchauffeur Mahmoud Hussein vertelde aan persbureau Reuters dat ze eten moesten weggooien. "Appels, bananen, kippenvlees en kaas, veel is bedorven. Een ander deel wordt teruggestuurd en verkocht voor een kwart van de prijs."
Twee derde minder vrachtwagens
Per dag komen gemiddeld nog maar 58 vrachtwagens de Gazastrook in, vergeleken met 176 vrachtwagens voordat de grenspost dichtging. De VN-hulporganisatie OCHA maakte dat vandaag bekend. Voor een normale bevoorrading van Gaza zijn 500 tot 600 vrachtwagens per dag nodig, maar dat wordt al sinds het begin van de oorlog niet meer gehaald.
Sinds 7 mei zijn de transporten volledig opgedroogd.
En dan was er nog de drijvende pier die het Amerikaanse leger had aangelegd. Daarover zijn tot nu toe 137 vrachtwagens Gaza binnengekomen. Maar die levenslijn ligt al drie dagen stil. De pier werd gedeeltelijk weggeslagen door het onstuimige weer op zee.
Honger
Volgens OCHA verslechtert de voedselsituatie nu opnieuw. 95 procent van de jonge kinderen krijgt eenzijdige voeding. Geregeld hebben kinderen een dag lang helemaal geen eten.
"Er was een periode dat er wat meer voedsel binnenkwam, maar nu is het weer veel minder", vertelt Mirjam van Dorssen, hoofd van ontwikkelingsorganisatie Oxfam in de Palestijnse gebieden en Israël. "We zijn afhankelijk van wat we Gaza binnen kunnen brengen. Het was al erg moeilijk, maar nu is het eigenlijk helemaal hopeloos geworden. Dat is enorm zorgelijk, mensen hebben honger. De grenzen moeten open en er moet veel meer hulp naar binnen."
Ook Artsen zonder Grenzen heeft last van de sluiting van Rafah. "Sinds 7 mei zijn de transporten volledig opgedroogd", zegt directeur Karel Hendriks. Weliswaar is de grensovergang Kerem Shalom een paar dagen geleden weer opengegaan, maar die is onveilig.
"Ik begrijp dat er gisteren een konvooi vrachtwagens via die grensovergang is binnengekomen, maar dat een aantal weer moest omkeren omdat de route dwars door een actief strijdgebied loopt", zegt Hendriks. "Daarom zeggen we al tijden dat er een staakt-het-vuren nodig is in Gaza."
Oxfam maakt evenmin gebruik van Kerem Shalom, zegt Van Dorssen. "We moeten Israël toestemming vragen om daar goederen op te halen, maar het duurt heel lang voor je die krijgt, en soms krijg je die toestemming helemaal niet. Voor de veiligheid is dat lastig."
Israël controleert de wegen in- en uit de Gazastrook:
Als vrachtwagens al Gaza binnenkomen, doemen weer nieuwe problemen op. De transporten worden altijd gecoördineerd met het Israëlische leger. Maar desondanks stuit bijna de helft van de transporten toch op Israëlische blokkades, stelt OCHA. Soms mogen ze helemaal niet verder, soms moeten ze urenlang wachten bij Israëlische checkpoints. En soms besluiten hulporganisaties zelf maar om het transport vanwege de veiligheid te laten terugkeren.
In grote delen van Gaza is het een wetteloze chaos, zegt directeur Hendriks van Artsen zonder Grenzen. Die organisatie verdeelt onder meer drinkwater onder de bevolking. "De wanhoop en overlevingsangst zijn zo groot dat we bij elke watertruck een lokaal comité moeten oprichten om toe te zien op de distributie, zodat de waterlevering niet bestormd wordt."
Ikram al-Ham en haar gezin zijn teruggekeerd naar Khan Younis, in het zuiden van Gaza. Ze wonen in hun kapotgeschoten huis, zonder elektriciteit of stromend water:
Die waterleveranties zijn overigens enorm teruggelopen sinds de sluiting van de grens bij Rafah. Want daardoor komt er ook veel minder brandstof naar Gaza. "We verdeelden elke dag een half miljoen liter water onder de bevolking", zegt Hendriks. "Maar sinds de afsluiting van grenspost Rafah zijn we terug naar niet eens een tiende daarvan. Dat komt doordat er nu geen diesel meer is voor het transport, terwijl de productiecapaciteit van de ontziltingsinstallatie er wel is."
Ook Oxfam heeft ermee te maken. Van Dorssen noemt het een enorm probleem. "Er is geen brandstof voor de vrachtwagens. De VN zorgt voor de verdeling, maar het is ook nodig voor elektriciteit, bakkerijen en waterzuivering. Het gebrek aan brandstof is een enorm obstakel voor het transport."
