'Quarantaine-stel' vrijgelaten uit isolatie • Excuses voor afhandeling 'coronavluchten'

Beveiliger teststraat Emmen liep gevaar bij brand

Bij een brand in een coronatestlocatie in Emmen tien dagen geleden was binnen een beveiliger aanwezig. In het programma Opsporing Verzocht werden vanavond beelden getoond van het incident. Daarop is te zien dat een man met vloeibaar materiaal een brand sticht.

De locatie raakte flink beschadigd door de brand en kon een dag later niet open gaan. Door adequaat ingrijpen van de beveiliger is erger voorkomen, zegt de politie. De man liep wel "groot gevaar". Verder waren er geen mensen in het pand aanwezig.

NOS-ploeg in VieCuri Medisch Centrum in Venlo, kijk mee

Het aantal coronapatiënten in ziekenhuizen blijft stijgen, ook in het VieCuri Medisch Centrum in Venlo. Verslaggever Joris van Poppel kon de afgelopen dag meekijken op de afdelingen. De coronazorg vraagt steeds meer van het personeel. Dit is hoe het er in het ziekenhuis aan toegaat:

Belgische ziekenhuizen moeten niet-dringende zorg twee weken uitstellen

Belgische ziekenhuizen moeten alle niet-dringende zorg per direct met twee weken uitstellen, meldt de Vlaamse zender VRT. Het gaat om zorg waarbij naderhand geen opname op de intensive care nodig is. Levensreddende operaties en therapieën zoals chemotherapie of dialyse kunnen wel gewoon doorgaan. De omroep baseert zich op een brief van een Belgisch overlegorgaan waarin overheden en experts zijn vertegenwoordigd.

"Het staat vast dat de toestroom van covidpatiënten de volgende weken zal aanhouden", schrijft het zogenoemde Hospital & Transport Surge Capacity Comité. De maatregelen die het land vier dagen geleden heeft ingesteld, zullen volgens het comité te laat effect hebben.

In de Belgische ziekenhuizen zijn momenteel 3750 covidpatiënten opgenomen, van wie 780 op de intensive care liggen. Sinds vrijdag moet de horeca om 23.00 uur dicht en moeten discotheken hun deuren gesloten houden.

Jasmijn (10) met jeugdreuma wil coronavaccinatie

Je laten vaccineren tegen corona mag pas als je 12 jaar of ouder bent. Maar de 10-jarige Jasmijn wil de prik nu al, omdat ze jeugdreuma heeft. Ze is bang om zwaar ziek te worden als ze besmet raakt met het coronavirus.

Bekijk hieronder de video:

GGD, KLM en Schiphol bieden excuses aan voor afhandeling 'coronavluchten'

Het testen van reizigers aan boord van de twee vluchten uit Zuid-Afrika vrijdag "ging niet zo soepel". De GGD Kennemerland erkent dat het in quarantaine plaatsen van de passagiers beter had gekund. De dienst biedt reizigers die de dupe zijn geworden excuses aan.

Volgens de GGD moest alles afgelopen vrijdag heel snel gebeuren. Aan het eind van de ochtend kreeg de dienst plots de opdracht om bij de reizigers op de twee vluchten een PCR-test af te nemen. Ook moest de GGD ervoor te zorgen dat positief geteste mensen in isolatie werden gebracht.

"Deze operatie - er dienden 602 mensen te worden getest - is onder grote tijdsdruk uitgevoerd", zegt de GGD Kennemerland. "Omdat er een nieuwe variant van het coronavirus rondgaat, konden we geen gebruik maken van de bestaande testlocatie op Schiphol en moest alles vanaf nul opgezet worden."

Meerdere passagiers klaagden over de wijze waarop zij in quarantaine werden gezet. Maar volgens directeur Bert van de Velden van GGD Kennemerland hebben de meesten van hen zich coöperatief opgesteld.

Ook luchtvaartmaatschappij KLM en luchthaven Schiphol bieden hun excuses aan voor de gang van zaken. KLM werd naar eigen zeggen overvallen door de plotseling aangepaste reisrestricties. "We balen er enorm van dat klanten mede door externe omstandigheden lange tijd geen duidelijkheid verschaft kon worden over het proces, zij zo veel uren aan boord moesten blijven en vervolgens op deze niet-klantvriendelijke wijze behandeld zijn."

Het bedrijf wil met gedupeerde klanten in gesprek gaan, maar van een mogelijke schadevergoeding is volgens persbureau ANP geen sprake.

Kamer niet te spreken over aanpak boostercampagne

De Tweede Kamer is niet te spreken over de aanpak van de boostercampagne. Die gaat veel te traag en moet nu echt versneld worden, vinden verschillende partijen. Demissionair minister De Jonge moet alle hulp aanvaarden die hij kan krijgen bij het zetten van prikken.

De Jonge claimde vanmiddag in de Eerste Kamer nog dat de campagne op stoom komt. Hij verwacht dat eind deze week 700.000 injecties gezet kunnen zijn. Dat zijn overigens niet alleen boosterinjecties, maar ook derde prikken voor mensen met een zwak afweersysteem. Het plan is om voor het eind van het jaar alle 60-plussers die dat willen een boosterprik te hebben toegediend.

Lees hieronder het hele artikel:

'Quarantaine-stel' vrijgelaten uit isolatie ziekenhuis Groningen

Het Spaans-Portugese stel dat zondag in gedwongen isolatie was geplaatst in een ziekenhuis in Groningen, is vrijgelaten. Dat zegt hun advocaat.

De burgemeester van Haarlemmermeer, waar Schiphol onder valt, heeft de kwestie overgedragen aan het Openbaar Ministerie Noord-Nederland en dat heeft besloten dat verdere isolatie niet nodig is, omdat de vrouw gisteren voor de tweede maal een negatieve PCR-testuitslag heeft gekregen. Ook de man mag uit quarantaine. Hij moest gedwongen in het ziekenhuis blijven omdat zijn partner positief was getest.

De Portugese vrouw en Spaanse man werden afgelopen weekend in quarantaine geplaatst in een hotel vlakbij Schiphol, omdat de vrouw na een vlucht vanuit Zuid-Afrika positief was getest. De twee vertrokken echter uit het hotel en werden vervolgens uit een vliegtuig gehaald door de marechaussee. Ze werden daarop in gedwongen isolatie gezet in Haren, in het Universitair Medisch Centrum Groningen.

In een interview zei de vrouw dat zij en haar man niet waren ontsnapt, maar dat de regels niet duidelijk waren.

Bijna 60 landen stellen inreisbeperkingen in vanwege omikron

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hebben sinds afgelopen zondag zeker 56 landen inreisbeperkingen ingesteld vanwege de omikronvariant. De WHO waarschuwt voor die aanpak, omdat dit grote gevolgen zou hebben voor de persoonlijke levenssfeer van mensen.

Volgens de organisatie zullen algemene inreisverboden er niet toe leiden dat de omikronvariant zich niet verder zal verspreiden. Daarom pleit de WHO dan ook voor het grondig testen van internationale reizigers en het instellen van quarantainemaatregelen.

Nieuwe Duitse leider mikt op vaccinatieplicht eind februari

Het Duitse parlement moet wat de nieuwe regeringsleider Olaf Scholz betreft nog dit jaar over een algemene vaccinatieplicht stemmen. Dat heeft Scholz, die het stokje volgende week van bondskanselier Angela Merkel overneemt, tegen Duitse media gezegd. De verplichting zou dan in eind februari kunnen ingaan.

Buurland Oostenrijk kondigde onlangs als eerste Europese land een vaccinatieplicht aan. In Oostenrijk en Duitsland zijn in verhouding minder mensen gevaccineerd dan in andere West-Europese landen. In Duitsland is ruim 68 procent van de bevolking volledig gevaccineerd. Met name in het zuiden en oosten van het land laten minder mensen zich inenten.

GGD: 15 nieuwe priklocaties open vanwege booster

Begin januari moeten er in Nederland 85 vaccinatielocaties beschikbaar zijn, verspreid over het land. Eind vorige week waren er nog 70 locaties open, maar dat aantal moet de komende periode worden opgehoogd vanwege de boosterprikken.

Volgens koepelorganisatie GGD GHOR Nederland zullen de komende tijd onder meer evenementenhallen worden ingericht als tijdelijke priklocatie. Op die locaties kunnen vanwege de huidige coronamaatregelen geen evenementen worden gehouden.

Om in korte tijd zoveel mogelijk boosterprikken te zetten, springen onder meer defensie en het Rode Kruis in. Op bestaande priklocaties worden verder de openingstijden verruimd. "We doen ons best om op korte termijn voor iedereen boven de 60 jaar een boostervaccinatie te organiseren", schrijft GGD GHOR.

Wie ten minste een half jaar geleden een laatste prik heeft gehad, komt in aanmerking voor een booster. Vanwege die regel verwacht de GGD pas eind maart 80 procent van de volledig gevaccineerden in Nederland nog eens te hebben geprikt.

België maakte gisteren bekend dat alle volwassen inwoners zich voor een boosterprik kunnen melden. In Frankrijk geldt dat beleid sinds afgelopen weekend al.

Eerste Kamer akkoord met mogelijkheid coronapas in niet-essentiële winkels

De Eerste Kamer steunt, zoals verwacht, de mogelijkheid om een coronatoegangsbewijs te vragen voor toegang tot niet-essentiële winkels en dienstverlening. Een meerderheid van de coalitiepartijen, PvdA, GroenLinks en 50Plus zal vanavond voor het wetsvoorstel van het kabinet stemmen, bleek tijdens het debat in de senaat.

Dat betekent niet dat voor het bezoek aan kledingwinkels, kappers of pretparken nu een QR-code verplicht is. Daarvoor moet het kabinet eerst nog een ministeriële regeling opstellen die moet worden goedgekeurd door beide Kamers.

Eerder deze maand ging de Tweede Kamer al akkoord met de mogelijkheid van het breder inzetten van het coronatoegangsbewijs.

RIVM: omikron-variant binnen Nederland verspreid

De omikronvariant van het coronavirus heeft zich ook binnen Nederland verspreid. Een van de Nederlanders die ermee besmet is, is niet in het zuiden van Afrika geweest.

Het gaat om een van de twee besmettingen die vandaag door het RIVM werden gemeld. "Die persoon heeft het virus waarschijnlijk opgelopen in Nederland. Hoe precies wordt nog onderzocht", zegt viroloog Chantal Reusken van het RIVM. Uit bron- en contactonderzoek moet blijken hoe deze persoon besmet is geraakt en hoeveel mensen hierbij betrokken zijn, zegt Reusken.

"In welke mate dat dan duidt op verdere verspreiding is heel erg afhankelijk van hoe deze persoon het heeft opgelopen. Het kan een heel kort lijntje zijn (iemand die in zuidelijk Afrika is geweest) en het kan ook zijn dat er meer personen tussen zitten." Deze week moet er meer duidelijk worden over dit besmettingsgeval.

Europese RIVM: 44 bevestigde omikrongevallen in EU

Elf Europese landen hebben tot nu toe melding gemaakt van in totaal 44 besmettingen met de omikronvariant. Dat meldt het Europees gezondheidsinstituut ECDC, de Europese evenknie van het RIVM. Het gaat om Oostenrijk, België, Tsjechië, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Portugal, Spanje en Zweden.

Bij de meerderheid van de bevestigde omikronbesmettingen gaat het om patiënten die recent in landen in zuidelijk Afrika zijn geweest. Voor alle bevestigde besmettingen geldt dat mensen ofwel asymptomatisch ziek werden (wel besmet, maar geen symtomen), of nauwelijks klachten hadden.

Daarnaast zijn er meerdere gevallen in beeld waarbij een besmetting met de omikronvariant wordt vermoed. Daar wordt momenteel onderzoek gedaan. Het ECDC noemt geen specifiek aantal. Buiten de Europese Unie en de Europese Economische Ruimte zijn er nog negen andere landen waar besmettingen met de nieuwe variant zijn vastgesteld.

In het VK zijn tot dusver veertien omikronbesmettingen geregistreerd, waarvan negen in Schotland. Die zijn volgens premier Sturgeon niet terug te voeren op reizen naar zuidelijk Afrika, maar op een besloten feestje vorige week.

Kamerleden bedreigd vanwege corona, voorzitter doet aangifte

Verschillende Tweede Kamerleden hebben de afgelopen tijd een dreigmail ontvangen. Kamervoorzitter Bergkamp zegt dat ze daarvan aangifte gaat doen. Ze wil weinig kwijt over de inhoud van de e-mail, behalve dat deze "coronagerelateerd" is.

De mails zijn volgens Bergkamp bedoeld om mensen bang te maken. "Het is te zot voor woorden dat dit gebeurt. Gewoon vreselijk", zegt ze. Wie de ontvangers zijn heeft zij niet gezegd.

Politici in Nederland krijgen steeds vaker dreigementen. Vorig jaar werd er 600 keer melding gemaakt van een mogelijke bedreiging. In 2019 was dat 393 keer. Bergkamp weet niet waarom het aantal dreigementen toeneemt. Wel ziet ze een verharding van het debat, onder meer op sociale media. Dat heeft volgens haar ook te maken met de ontwikkelingen rond corona.

RIVM: stabilisatie van aantal nieuwe coronameldingen

De afgelopen week is het aantal positieve testen dat het RIVM registreerde niet of nauwelijks gestegen. Ruim 155.000 keer viel de uitslag van de PCR-test bij de GGD positief uit; minder dan 1 procent meer dan de bijna 154.000 van de zeven dagen daarvoor. Het RIVM spreekt van een stabilisatie, die vermoedelijk het gevolg is van het maatregelenpakket van half november, dus nog voor dat van afgelopen weekeinde.

Aura Timen hoofd Infectieziektebestrijding bij het RIVM, over de ontwikkeling van de besmettingscijfers en de nieuwe omikronvariant:

Nederlandse Zorgautoriteit: een op de drie ziekenhuizen schrapt alle planbare zorg

De druk op de zorg neemt nog steeds toe, meldt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De planbare zorg voor bijvoorbeeld knie- en heupoperaties is door bijna alle ziekenhuizen afgeschaald en 25 ziekenhuizen verlenen helemaal geen planbare zorg meer. Dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van begin vorige week, meldt de NZa.

Door dit soort ingrepen uit te stellen, kan acute zorg (zorg die binnen 24 uur moet worden verleend om gezondheidsschade te voorkomen) verleend blijven worden. Deze zorg is nog steeds overal toegankelijk voor alle patiënten.

Daarnaast geven 24 van de 74 ziekenhuizen aan dat ook kritieke planbare zorg niet geheel volgens planning geleverd kan worden. Bijvoorbeeld hartoperaties of kankerbehandelingen moeten dan soms meerdere keren worden uitgesteld. In 19 ziekenhuizen lukt het niet altijd om deze zorg binnen de vereiste zes weken te verlenen. Dat is de termijn waarin die zorg moet plaatsvinden om gezondheidsschade te voorkomen. Begin vorige week lukte dat bij 14 ziekenhuizen niet.

Verder zijn er 36 procent minder operatiekamers in gebruik. Ook dat is een afname. Vorige week maandag was dit nog 29%.

Rijschoolhouders willen ook in het donker lesgeven

Naast sportclubs, restaurants en cafés moeten ook rijschoolhouders rekening houden met de nieuwe coronamaatregelen. Ze mogen vanaf 17.00 uur geen les meer geven en daar zijn ze niet blij mee.

"Het is in deze periode voor de ervaring van de leerlingen juist goed om in het donker en in de spits te rijden", zegt rijschoolhouder Dick Schreuder van 1-2 Drive Groningen tegen RTV Noord. "De eerste leerling rijdt om 08.00 uur 's ochtends nog net in het donker, maar het wordt al gauw weer licht. Normaal geven we les tot 20.00 uur 's avonds." Volgens hem is er weinig animo onder leerlingen om voor 07.00 uur de auto in te stappen.

Daarnaast lopen de wachttijden door de nieuwe maatregelen nog verder op. "We hadden tot voor kort een grote inhaalslag gemaakt en veel overgewerkt, maar op een gegeven moment is het op," zegt Schreuder. "De wachtlijst is groot. We werken nu met een stoplichtsysteem. Leerlingen die groen gemarkeerd staan, mogen zoveel mogelijk lessen volgen, omdat ze binnenkort moeten afrijden. Oranje zijn de leerlingen die de theorie al hebben gehaald en dus de rijlessen moeten bijhouden. En de rode leerlingen hebben nog geen theorie gehaald en moeten we helemaal in de wacht zetten."

FvD-fractievoorzitter in Senaat gaat in tegen vaccinatie-advies Baudet 

FvD-fractievoorzitter in de Eerste Kamer Paul Frentrop volgt zijn partijleider Thierry Baudet niet in de oproep aan mensen om zich niet te laten vaccineren. Tijdens een debat zei Frentrop, uitgedaagd door zijn voormalig partijgenoot Henk Otten, dat hij zelf wel gevaccineerd is. "Ik vind dat verstandig om te doen, mede gezien mijn gewicht."

De oproep van Baudet om je niet te laten prikken, hoeft niet te worden opgevolgd, zei Frentrop. "Ik ben geen medicus en ik zou het afraden om medische adviezen op te volgen van welke partijleider dan ook."

In reactie op Frentrop laat Baudet weten dat ze inderdaad van mening verschillen "over de baten en risico's van de coronavaccins", maar dat iedereen de vrije keuze heeft. "FvD is een voorstander van maximale vrijheid om te beschikken over het eigen lichaam."

GGD waarschuwt voor valse boosterprikmails

Koepelorganisatie GGD GHOR waarschuwt voor e-mails die uit naam van GGD's worden verstuurd. In die e-mails staat dat elke senior in Nederland verplicht een boosterprik krijgt. Wie op de link klikt om een afspraak te maken, komt uit bij een bankomgeving.

"Fraudeurs proberen senioren op deze manier geld afhandig te maken", schrijft GGD GHOR. De organisatie benadrukt dat boosterprikken vrijwillig en gratis zijn en dat GGD GHOR nooit e-mails stuurt met een uitnodiging. De koepel adviseert de e-mails niet te openen en ongelezen weg te gooien.

Advocaat Spaans-Portugees stel in isolatie: 'Nul reden om ze vast te houden'

Het Spaans-Portugese stel dat op verdenking van een coronabesmetting in isolatie vastzit, moet onmiddellijk worden vrijgelaten, zegt hun advocaat Bart Maes. De advocaat zegt dat het stel geen enkel strafbaar feit heeft gepleegd en dat hun coronatests negatief zijn.

Maes: "Ik heb de veiligheidsregio erop gewezen dat een coronatest onterecht als positief is aangemerkt. Daarna is mijn cliënte nog drie keer negatief getest. Haar vriend is altijd al negatief getest. Er is geen enkele reden deze mensen nog langer vast te houden." Gisteren kreeg de Portugese vrouw een negatieve uitslag op een nieuwe PCR-test, zei ze tegen RTL Nieuws.

De Portugese Carol Pimenta en haar Spaanse vriend Andrés Sanz zitten momenteel in isolatie in het Tuberculosecentrum van Beatrixoord in Haren, onderdeel van het UMC Groningen.

Herstelbewijs vanaf vandaag een jaar geldig

Het herstelbewijs van mensen die een coronabesmetting hebben gehad, is vanaf vandaag een half jaar langer geldig. Met deze verlenging is het herstelbewijs 365 dagen geldig om ruimtes binnen te gaan waar een coronatoegangsbewijs nodig is.

Het herstelbewijs is verlengd na een OMT-advies begin oktober, omdat herstelde coronapatiënten langer immuun zijn dan eerder werd aangenomen.

Scholen in Zwolle slaan de handen ineen en openen zelf een teststraat

Docenten van acht mbo en hbo-opleidingen in Zwolle kunnen voor een coronatest terecht bij hun eigen teststraat, schrijft RTV Oost. Volgens de scholen is de wachttijd bij de GGD zodanig opgelopen dat het sneller gaat om docenten met coronaklachten zelf te testen.

Vorig jaar oktober werd ook al een teststraat ingericht voor deze docenten. Zorgstudenten van deze scholen namen de testen af. "Door de huidige druk op de reguliere GGD-testlocaties is de wachttijd voor een afspraak en voor de testuitslag toegenomen", zegt Jan-Ernst van Driel namens de samenwerkende scholen. "Om uitval van het onderwijs zoveel mogelijk te voorkomen, is het voor onze scholen wenselijk dat we snel een test kunnen afnemen én snel de testuitslag krijgen. Dat organiseren we nu opnieuw met onze eigen coronatestlocatie in Zwolle."

De testen en de administratieve afhandeling achter de schermen worden geregeld door Hestia, een bedrijf dat mobiele teststraten aanbiedt.

Ongevaccineerde Griek van 60+ riskeert boete van 100 euro

Ongevaccineerde 60-plussers in Griekenland moeten zich voor 16 januari aanstaande laten inenten, heeft premier Mitsotakis bekendgemaakt. Volgens hem hebben slechts 60.000 van de 580.000 ongevaccineerde mensen boven de 60 jaar een prikafspraak gemaakt, ondanks dringende oproepen.

"En juist deze kritieke leeftijdsgroep komt in de ziekenhuizen en op de intensive care terecht", zei Mitsotakis. De premier verklaarde dat ze voorrang krijgen bij het maken van een prikafspraak.

Maar hij waarschuwde ook dat ongevaccineerde 60-plussers na 16 januari een boete van 100 euro per maand riskeren. Toch benadrukte hij dat de maatregel van verplichte vaccinatie voor 60-plussers niet als straf is bedoeld, maar ter bescherming.

Griekenland worstelt met een hoog aantal besmettingen en grote druk op ziekenhuis- en IC-bedden. Hoewel het aantal prikken afgelopen maand fors omhoog is gegaan, ligt het aantal sterfgevallen nog hoog. Afgelopen 24 uur overleden er 104 personen aan de gevolgen van het virus. 657 patiënten liggen op de intensive care.

RIVM: omikron in twee eerder afgenomen testmonsters gevonden

Het RIVM meldt dat het instituut de coronavariant omikron heeft aangetroffen in twee testmonsters die al eerder in november in Nederland waren afgenomen. Het gaat om monsters die zijn afgenomen bij de GGD op 19 en 23 november. Saltro, het lab dat de testen uitvoerde, heeft de monsters naar het RIVM gestuurd.

De monsters gaven in een speciale PCR-test een afwijking aan in het zogenoemde spike-eiwit. Daardoor ontstond het vermoeden dat het om de omikronvariant ging. De monsters zijn naar het RIVM gestuurd om dit te bevestigen. Gisteren bleek het bij twee inderdaad om de omikronvariant te gaan. Het is nog niet duidelijk of de betreffende mensen ook in zuidelijk Afrika zijn geweest.

Het RIVM heeft de GGD's waar de monsters zijn afgenomen geïnformeerd. De GGD's informeren de betreffende mensen en starten met bron- en contactonderzoek.

Duits hof: strenge coronamaatregelen waren wettig

De strenge coronamaatregelen eerder dit jaar in Duitsland waren niet in strijd met de grondwet, zo heeft het constitutionele hof in Karlsruhe bepaald. Dit vonnis maakt mogelijk de weg vrij voor nieuwe, strengere maatregelen in het land.

In Duitsland werd in april op de "federale noodrem" getrapt om het aantal besmettingen in te dammen. Voor heel Duitsland werden contactbeperkingen en een avondklok ingevoerd vanaf 22.00 tot 05.00 uur. Tegen de Duitse Wet Infectiebescherming kwamen heel snel veel klachten binnen: van getroffen burgers, juristen en politici. Vooral de toen geldende avondklok was volgens hen buitenproportioneel.

Volgens het hof maakten de maatregelen inbreuk op verschillende grondrechten, maar waren ze toch geoorloofd vanwege "het extreme gevaar van de pandemie".

Bondskanselier Merkel en haar beoogde opvolger Scholz praten vandaag met de deelstaatspremiers over nieuwe coronamaatregelen. Het aantal besmettingen loopt in Duitsland snel op. Daarnaast neemt het aantal gevaccineerden niet toe, houden mensen zich minder goed aan de coronaregels en neemt de druk toe op de IC's in verschillende deelstaten. Verspreid over het land stellen ziekenhuizen nu al planbare operaties uit.

Omikron bereikt ook Japan: reiziger uit Namibië

Japan heeft vandaag zijn eerste geval van de omikronvariant van het coronavirus bevestigd, bij een man die vanuit Namibië in het land was aangekomen. De nationaliteit van de man van in de dertig is niet bekendgemaakt.

De patiënt verblijft nu in een ziekenhuis. Japanse media meldden dat twee familieleden van de man negatief zijn getest en in quarantaine zijn geplaatst in een overheidsfaciliteit in de buurt van de luchthaven van Narita.

De Japanse regering houdt vanaf vandaag de grenzen dicht gaan voor praktisch alle buitenlandse bezoekers vanwege de omikronvariant. Dat besluit werd gisteren bekendgemaakt en komt een paar weken nadat het land juist was begonnen met een voorzichtige versoepeling van de inreisbeperkingen. Daarnaast zijn er strengere quarantaineregels voor Japanners die terugkeren uit het buitenland.

Ook Israël heeft besloten buitenlanders te weren. Andere Europese landen, waaronder Nederland, hebben beperkingen ingesteld voor zuidelijk Afrika.

Omzet horeca derde kwartaal bijna op niveau 2019

De omzet in de horeca steeg in het derde kwartaal van 2021 met 53,6 procent ten opzichte van het voorgaande kwartaal, meldt het CBS. Dat was vooral te danken aan de verdere versoepeling van de coronamaatregelen in juli, augustus en september en een toename van het aantal vakanties in eigen land. Hiermee kwam de omzet bijna op het niveau van voor het uitbreken van de coronacrisis.

De horeca werd hard getroffen door de coronamaatregelen. Restaurants en cafés moesten dicht blijven en ook toeristen uit het buitenland bleven weg. Hierdoor is het verschil tussen het tweede en derde kwartaal zo groot.

Het verschil in omzet van de cafés tussen de twee kwartalen was het grootst: die boekten in het derde kwartaal bijna 90 procent meer omzet dan in de voorgaande drie maanden. Bij restaurants nam die met 73,2 procent toe. Fastfoodrestaurants, snackbars en cafetaria's konden tijdens de lockdowns nog wel open blijven voor afhalen en bezorgen. Toch steeg de omzet tussen de twee kwartalen daar ook, met iets meer dan 18 procent.

De hotelsector bleef van alle bedrijfstakken in de horeca het verst verwijderd van pre-coronaniveau. De omzet verdubbelde weliswaar in vergelijking met het voorgaande kwartaal, maar in vergelijking met het derde kwartaal van 2019 lag de omzet nog bijna een kwart lager.

FNV wil met 'shop met mate'-disclaimer drukte aanpakken

De vakbond FNV wil dat winkelketens in reclames de disclaimer 'Shop met mate' gaan gebruiken. "Door de vele salesreclames is het onverantwoord druk in de winkels en distributiecentra. Alsof er geen corona is, alsof er niets aan de hand is. Wij willen dat de ketens verstandiger omgaan met hun reclamebeleid en klanten oproepen om verantwoord te shoppen", zegt Linda Vermeulen, bestuurder van FNV Handel.

De vakbond wil dat de disclaimer er komt tot grote winkelketens en supermarkten hun handhaving van de coronamaatregelen op orde hebben. Volgens de vakbond is dat nu vaak niet het geval. De FNV zegt dat winkelmedewerkers dagelijks de gevolgen van aanbiedingen merken. "In distributiecentra moeten er elke dag weer nieuwe groepen collega's aanrukken om de grote hoeveelheden bestellingen te verstouwen. In veel supermarkten en winkels zijn er geregeld momenten waarop het binnen veel te druk is."

De FNV heeft ook een voorbeeld-e-mail gemaakt die medewerkers naar hun directie kunnen sturen als zij vinden dat de maatregelen beter moeten worden nageleefd.

Winkeliersvereniging INretail zei eerder vertrouwen te hebben in de handhaving van de afstandsregels in winkels. "Er was al een dringend advies om afstand te houden en als het goed is, hebben ondernemers dat advies opgevolgd. Ook is er natuurlijk al ervaring opgedaan, dus dat zal zeker goed gaan lukken."

Coronapandemie verstoort ook aanpak hiv en aids

De coronapandemie heeft een vernietigend effect op de bestrijding van hiv en aids, blijkt uit een rapport van het Aidsfonds dat morgen op, Wereld Aids-dag, wordt gepubliceerd.

"We zien dat de helft van het aantal hiv-preventieprogramma's in de wereld ernstig verstoord is", zegt Mark Vermeulen, directeur van het Aidsfonds. Wereldwijd zijn er 22 procent minder hiv-testen uitgevoerd. Het gevolg daarvan is dat de hulporganisatie het aantal volwassenen dat in behandeling komt, minder hard ziet stijgen. "Bij kinderen zien we voor het eerst in twintig jaar zelfs een daling."

Terwijl dat volgens Vermeulen geen reëel beeld geeft van de situatie. "Er zijn signalen dat meer vrouwen thuis bevallen in plaats van in het ziekenhuis. De baby wordt dan niet getest op hiv, waardoor de noodzakelijke medicatie niet gegeven wordt."

Twee derde van de mensen met aids leeft in Afrika. De zorgen over covid-19 verdringen daar de zorgen over hiv en aids. "Testklinieken zijn omgevormd tot corona-testcentra, waar mensen niet meer terechtkunnen om zich op hiv te laten testen. De testklinieken die er nog wel zijn, worden minder bezocht omdat mensen bang zijn daar besmet te raken met corona."

Vermeulen doet een oproep aan het nieuwe kabinet om de wereldwijde vaccinverdeling te prioriteren. "Niemand is veilig tot we allemaal veilig zijn." Op dit moment is een kleine 7 procent van alle Afrikanen volledig gevaccineerd.

Ondernemers cultuur en creatieve sector vragen om aanpassing steunregels

Zzp'ers en flexwerkers in de creatieve en culturele sector willen dat het kabinet de corona-steunmaatregelen aanpast. Dat is nodig, schrijven ze in een brief aan de Tweede Kamer, omdat eerdere steunmaatregelen hen niet goed bereikten. De miljoenen zouden te veel bij de instellingen blijven hangen.

Om te voorkomen dat zij opnieuw buiten de boot vallen, zou er een vangnet moeten komen. Flexwerkers en zzp'ers zouden daarop terug moeten kunnen vallen, als ze kunnen aantonen dat schade die zij lijden niet door organisaties of andere regelingen gecompenseerd wordt. Ook zouden steunregelingen uitgebreid moeten worden, zodat ze beter toegankelijk worden voor flexwerkers en zzp'ers.

Bij eerdere steunrondes was het verweer van het kabinet dat het alleen lukt om op grote schaal steun te verlenen als dat generiek gebeurt. Maatwerk, per individuele benadeelde, zou te veel tijd kosten en onbegonnen werk zijn.

Aantal ongevaccineerde zwangere vrouwen op IC neemt toe

Het aantal ongevaccineerde zwangere vrouwen op de intensive care blijft stijgen, meldt Nieuwsuur. De toename is duidelijk te zien in het Rotterdamse Erasmus Medisch Centrum, waar sinds de zomer een verdubbeling is te zien van het aantal IC-opnames van zwangere vrouwen.

In totaal zijn er in het Erasmus MC 32 zwangere vrouwen op de IC terechtgekomen, de laatste afgelopen weekend. Van die vrouwen was niemand volledig gevaccineerd. Ook andere ziekenhuizen zien meer zwangere vrouwen op de IC's, maar daar gaat het om lagere aantallen.

Artsen en neonatologen hebben geen enkele twijfel dat een vaccinatie vrouwen en hun te vroeg geboren kinderen van de intensive care had kunnen houden.

Moderna verwacht dat vaccins minder effectief zijn tegen omikronvariant

De bestaande coronavaccins zijn waarschijnlijk veel minder effectief tegen de omikronvariant dan tegen eerdere varianten van het virus. Dat denkt de directeur van farmaceut Moderna, Stéphane Bancel. Hij verwacht dat het nog maanden gaat duren voordat vaccinmakers op grote schaal prikken kunnen produceren tegen nieuwe virusvarianten en waarschuwt dat het riskant is om de volledige vaccinproductie te richten op de omikronvariant terwijl er nog andere varianten rondwaren.

"Er is geen wereld, denk ik, waarin de effectiviteit op hetzelfde niveau ligt als tegen delta", zegt Bancel tegen de Financial Times. "Ik denk dat er een behoorlijke daling zal zijn. Ik weet simpelweg nog niet hoeveel, omdat we moeten wachten op de data. Maar alle wetenschappers die ik heb gesproken, die zeggen: 'dit wordt niet goed'."

De directeur van Moderna is beduidend negatiever over de kansen van de bestaande vaccins tegen de omikronvariant dan andere farmaceuten. Gisteren klonk Pfizer-bestuurslid Scott Gottlieb nog optimistischer. "In vaccinatiekringen is er redelijk wat vertrouwen in dat patiënten na zeker drie doses een redelijk goede bescherming hebben tegen deze variant", zei hij tegen de Amerikaanse zakenzender CNBC.

Moderna-directeur Bancel benadrukt echter dat wetenschappers bezorgd zijn omdat 32 van de 50 mutaties die zijn vastgesteld in de omikronvariant veranderingen zijn aan het spike-eiwit. De bestaande vaccins richten zich juist op deze uitsteeksels aan het virus. Volgens Bancel hadden deskundigen een zo ernstig gemuteerde variant van het virus pas over een jaar of twee verwacht.

'Relatief veel kinderen onder de 2 jaar opgenomen in Zuid-Afrika'

Het nationale instituut voor infectieziekten in Zuid-Afrika ziet dat er opvallend veel jonge kinderen zijn onder de mensen die recent zijn opgenomen in het ziekenhuis. Persbureau Bloomberg bericht dat kinderen onder de 2 jaar zo'n 10 procent van de opnames in een ziekenhuis in Tshwane uitmaken.

Waasila Jassat, verbonden aan het instituut, wijst erop dat het immuunsysteem van jonge kinderen nog niet zo ontwikkeld is en dat ze niet zijn gevaccineerd. Of de relatief hoge vertegenwoordiging van jonge kinderen onder opgenomen patiënten te maken heeft met de nieuwe omikronvariant van het coronavirus is niet zeker. Volgens Jassat kan het ook zijn dat ouders, en mogelijk artsen, sneller geneigd zijn naar het ziekenhuis te gaan en een kind daar te houden omdat er nog veel onzekerheden zijn over de omikronvariant.

Ook de komst van de deltavariant leidde ertoe dat relatief meer jongeren in het ziekenhuis belandden met corona. In Zuid-Afrika groeide het aantal opnames van jongeren en kinderen onder de 19 jaar met 43 procent, schrijft Bloomberg. Inmiddels worden ook kinderen vanaf 12 jaar gevaccineerd in Zuid-Afrika.

De Zuid-Afrikaanse regering heeft felle kritiek geuit op de maatregelen die internationaal zijn genomen nadat het wereldkundig had gemaakt dat er een nieuwe coronavariant was. Veel landen weren inmiddels vluchten uit Zuid-Afrika en landen in de regio. President Cyril Ramaphosa noemde de restricties oneerlijk en niet wetenschappelijk onderbouwd. Hij waarschuwde dat ze de economie van Zuid-Afrika zwaar zullen treffen. De toeristische industrie in het land, een belangrijke pijler van de economie, maakt zich grote zorgen; de ontdekking van omikron valt samen met het begin van het seizoen.

De Wereldgezondheidsorganisatie WHO zegt dat er nog veel vragen zijn over omikron, maar waarschuwt ook dat de variant wereldwijd een groot risico betekent. Afgaande op de eerste bevindingen zou omikron besmettelijker zijn dan de deltavariant, wat kan leiden tot toenemende aantallen besmettingen. De WHO sprak zich afgelopen dagen toch uit tegen drastische reisbeperkingen, zoals het sluiten van grenzen. Dat zou niet effectief zijn tegen verspreiding en bovendien het leven van mensen ontwrichten.

Biden: zorg over omikronvariant, maar geen reden voor paniek

De Amerikaanse president Biden noemt de nieuwe coronavirusvariant omikron reden tot zorg, maar geen reden voor paniek. Volgens hem staat vast dat de onlangs ontdekte variant ook in de VS zal opduiken.

Biden riep Amerikanen op om zich te laten inenten, een boosterprik te halen en mondkapjes te dragen. Van de totale Amerikaanse bevolking is nu 59 procent volledig gevaccineerd. Bijna 70 procent heeft ten minste één prik gekregen.

De Amerikaanse president zei verder dat hij geen nationale lockdowns overweegt om de verspreiding van de omikronvariant te stoppen. De VS heeft wel inreisbeperkingen ingesteld voor mensen die recent in zuidelijk Afrika zijn geweest. Volgens Biden is dat gedaan om tijd te winnen en meer mensen te vaccineren. De president beloofde dat hij donderdag laat weten hoe hij het virus in de winterperiode wil bestrijden.

Vooral Duitse en Belgische toeristen bleven weg deze zomer

Hotels, campings en andere overnachtingsplekken in Nederland hadden in de zomer meer gasten dan vorig jaar. Dat kwam vooral door een groei van het aantal Nederlandse bezoekers. Buitenlandse toeristen bleven juist weg, meldt het CBS. In totaal verwelkomde Nederland in het derde kwartaal zo'n 2,7 miljoen buitenlandse gasten, 400.000 minder dan een jaar eerder. In vergelijking met 2019, het pre-coronajaar, was de daling 55 procent.

Vooral Duitsers en Belgen wisten de weg naar Nederland nog niet zo te vinden. Uit die landen kwamen respectievelijk 1,3 miljoen (-34 procent) en 500.000 (-8 procent) gasten. Het CBS meldt dat dat waarschijnlijk te maken heeft met de oplopende besmettingscijfers in Nederland aan het begin van de zomer.

Spaans-Portugees stel zorgde in quarantainehotel voor 'vrij veel last'

Burgemeester Schuurmans van Haarlemmermeer heeft gereageerd op de zaak van het Spaans-Portugese stel dat dit weekend voortijd uit een quarantainehotel vertrok en pas in een vliegtuig werd tegengehouden. Volgens Schuurmans verzetten de twee zich vanaf het begin tegen de maatregelen. Ook in het hotel zou het stel voor "vrij veel last" hebben gezorgd.

Het stel zelf heeft geen goed woord over voor de manier waarop ze zijn behandeld. Volgens de vrouw zijn ze behandeld als honden. Ze zouden gisteren te horen hebben gekregen dat ze zich moeten verantwoorden voor de rechter. Lees er in dit stuk meer over.

Goedemorgen!

Welkom in het blog met coronanieuws uit binnen- en buitenland van dinsdag 30 november. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.