Gynaecologen in Nederland slaan alarm omdat het aantal ongevaccineerde zwangeren dat op de intensive care belandt, stijgt. Die toename is duidelijk te zien in het Rotterdamse Erasmus Medisch Centrum, waar sinds de zomer een verdubbeling is te zien van het aantal IC-opnames van zwangere vrouwen.
Gynaecoloog Hans Duvekot van het Erasmus MC heeft tot nu het leven van al deze vrouwen kunnen redden, maar het is in zijn ogen wachten op het eerste slachtoffer. Duvekot is niet alleen bezorgd over de lichamelijke impact op de aanstaande moeders, maar ook over de mentale gevolgen. ''Ze liggen hier wekenlang op de beademing en dan kan het gebeuren dat we toch het kind met een keizersnede moeten halen. Terwijl de moeder nog in een kunstmatige coma ligt. De impact daarvan is enorm.''
In totaal zijn er in het Erasmus MC 32 vrouwen op de IC terechtgekomen, de laatste werd afgelopen weekend opgenomen. Van die vrouwen was niemand volledig gevaccineerd. Ook andere ziekenhuizen in Nederland zien meer zwangere vrouwen op hun IC's, maar daar gaat het nog om lagere aantallen. Waarom Rotterdam zo'n brandhaard is, is volgens Duvekot niet duidelijk. "Wat we wel weten is dat de toename kwam nadat de Britse variant en nu de deltavariant zijn intrede deed. En we weten dat alle vrouwen die op de IC belanden, niet zijn gevaccineerd.''
De vrouw uit onderstaand filmpje was ongevaccineerd en kreeg corona. Daardoor moest haar kind al na 26 weken via een spoedkeizersnede worden gehaald:
Christianne de Groot, bestuurslid van de NVOG, vertelt dat ze als gynaecoloog geregeld te maken krijgt met zwangere vrouwen die zich niet willen laten vaccineren. "In het begin van de vaccinatiecampagne waren we voorzichtig. Inmiddels weten we dat het vaccin veilig is voor zwangere vrouwen." Toch is naar schatting nog steeds maar 30 tot 50 procent van de zwangere vrouwen gevaccineerd.
Vroeggeboorte
IC-opname heeft een grote impact op moeder én kind. Bij zeven procent van de landelijk opgenomen vrouwen moest de baby tijdens de IC-opname met een keizersnede gehaald worden. "Vrouwen worden dan na drie weken aan de beademing wakker met een lege buik. Het merendeel van de vrouwen is dan enorm in de war", vertelt Duvekot. "Zelfs zo erg dat we de psychiater erbij moeten halen. Het is natuurlijk ook vreselijk."
Hoewel covid als ziekte tot nu toe niet erg schadelijk lijkt voor de pasgeboren baby's, is het vroegtijdig beëindigen van de zwangerschap dat wél. Het kindje is nog niet volgroeid en komt terecht op de afdeling neonatologie, de 'IC voor pasgeborenen'. Daar worden ze kunstmatig in leven gehouden met infusen en beademing, in ieder geval tot de uitgerekende datum. Kindjes worden nu soms al bij 26 weken vroegtijdig uit de buik gehaald, omdat het anders met moeder of kind te slecht gaat.
Op de afdeling neonatologie van het Wilhelmina Kinderziekenhuis in Utrecht heeft afdelingshoofd Manon Benders al veel covidbaby's voorbij zien komen. Die liggen in isolatie en hebben extra veel zorg nodig. Dat betekent een dubbele belasting voor verplegend personeel en artsen, die voor corona al te maken hadden met een tekort aan IC-capaciteit voor vroeggeborenen.
'Slechte start'
Benders omschrijft wat de hoge risico's zijn van vroeggeboorte voor een baby: "Er is een risico op infecties, hersenbloeding, darmontstekingen, wat allemaal gevolgen kan hebben op de lange termijn voor de rest van je leven. Het is een enorm slechte start, die bovendien voorkomen had kunnen worden."
Artsen en neonatologen hebben geen enkele twijfel dat een vaccinatie de kans aanzienlijk verkleint dat vrouwen en hun te vroeg geboren kinderen op de IC terechtkomen. "Je ziet dat ze er na deze traumatische ervaringen vaak spijt van hebben, dat ze zich niet lieten vaccineren", zegt Benders. Duvekot sprak een patiënte die zelfs na wekenlang verblijf op de IC nog ontkende dat ze corona had. "Maar de meesten willen zich zo snel mogelijk laten vaccineren", aldus Duvekot.
