Oliedepots in Oekraïne in brand door luchtaanvallen • Kabinet stort 15 miljoen op Giro555
- Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne
- Alle mogelijke sancties tegen Rusland liggen op tafel, aldus Rutte
- Eindstand actie Giro555 is ruim 106 miljoen euro
- Olie- en gasprijs verder omhoog, beurzen omlaag
- Kremlin: einde "speciale operatie" als Kiev aan onze voorwaarden voldoet
- Het is dag 12 van de oorlog in Oekraïne. De belangrijkste feiten over de oorlog vind je in dit overzicht
Eindstand Giro555 actiedag: ruim 106 miljoen euro opgehaald
Giro555 heeft ruim 106 miljoen euro opgehaald bij de landelijke actiedag Samen in actie voor Oekraïne. Het geld is bedoeld voor humanitaire noodhulp aan Oekraïners, zoals onderdak, medische zorg en schoon drinkwater.
Poetin: Rusland stuurt geen dienstplichtigen en reservisten naar Oekraïne
Rusland stuurt geen dienstplichtigen en reservisten naar Oekraïne, heeft Poetin in een televisietoespraak gezegd. Er worden volgens de Russische president alleen beroepsmilitairen naar het front gestuurd.
"De vastgestelde doelen worden alleen uitgevoerd door professionele militairen", zei Poetin tijdens zijn toespraak. Hij zei ook dat er geen extra dienstplicht komt voor reservisten. Uit Rusland en Oekraïne komen ook - onbevestigde - berichten over Russische jongens van 17 of 18 die vrijwel onvoorbereid als militair naar Oekraïne worden gestuurd.
Kabinet stort 15 miljoen euro op Giro555
Het kabinet draagt 15 miljoen euro bij aan de inzamelingsactie van Giro555 voor noodhulp aan Oekraïne. Dat brengt de teller gezien de laatste tussenstand op zeker 75 miljoen euro.
Amsterdammers planten Oekraïense vlag op stuk grond van de schoonzoon van Poetin
Een groep Amsterdammers heeft een Oekraïense vlag geplant op een braakliggend terrein in Duivendrecht, schrijft AT5. Het stuk grond zou toebehoren aan de schoonzoon van Poetin, de Nederlandse zakenman Jorrit Faassen.
"Op minder dan 2000 kilometer afstand van uw vredige en vrije stuk grond is uw vader een geheel vrij land en haar bevolking aan het uitdunnen", staat op een bord dat bij de vlag is geplaatst. "Gebruik alsjeblieft je hart om hem te bereiken zodat hij het zinloze leed kan stoppen."
Oekraïne: oliedepots in brand
Na Russische luchtaanvallen zijn olieopslagplaatsen in twee steden in brand gevlogen, meldt de Oekraïense staatsnooddienst. Het gaat om depots in Tsjernihiv en Zjytomyr. In Zjytomyr zijn twee tanks met een capaciteit van 10.000 kubieke meter getroffen. In Tsjernihiv staan twee halfgevulde tanks met een capaciteit van 2000 kubieke meter in brand. Er zijn geen slachtoffers gevallen.
Op beelden van de staatsnooddienst zijn beelden van de brandende olietanks te zien:
Nederlandse voetballers mogen tijdelijk weg uit Rusland
Niet-Russische voetballers die in Rusland spelen, mogen tot eind juni voor een andere werkgever uitkomen, heeft de FIFA besloten. Dat geldt dus ook voor de Nederlanders Quincy Promes (Spartak Moskou), Gyrano Kerk (Lokomotiv Moskou) en Glenn Bijl (Krylya Sovetov Samara).
Russische clubs hebben tot en met donderdag de tijd om met hun niet-Russische spelers een regeling te treffen. Daarna hebben die spelers het recht hun contract eenzijdig op te zeggen.
De FIFPRO, de internationale belangenorganisatie voor profvoetballers, wilde eigenlijk dat spelers hun contract in Rusland helemaal mochten opzeggen, maar zo ver is het dus niet gekomen.
Lees hieronder het hele bericht:
Teller van Giro555-actie staat op ruim 63 miljoen
Meer dan 63 miljoen euro is er inmiddels opgehaald bij de landelijke inzamelingsactie van Giro555:
VS: Russen in noorden geen grote vorderingen gemaakt
De voorbije dagen hebben Russische militairen in het noorden en noordoosten van Oekraïne geen grote voortgang geboekt, zegt een woordvoerder van het Pentagon. Volgens het ministerie van Defensie is de stad Cherson inmiddels door de Russen ingenomen, maar de belangrijke havenstad Marioepol is niet in Russische handen. Wel proberen Russische eenheden Marioepol in te sluiten.
Marioepol is een belangrijke handelspost en van groot strategisch belang voor Oekraïne én Rusland. Als de stad in handen van de Russen komt, levert dat Moskou een directe verbinding op tussen de Krim en de zelfverklaarde volksrepublieken Donetsk en Loegansk.
Witte Huis heeft 'geen bezwaar' tegen zending Poolse straaljagers naar Oekraïne
Washington heeft er geen bezwaar tegen als Polen gevechtsvliegtuigen van het type MiG-29 naar Oekraïne stuurt, zegt woordvoerder Psaki van het Witte Huis. "We proberen het zeker niet tegen te houden of te ontmoedigen", zei ze tegen journalisten.
Wel reageert de VS terughoudend op de wens van Polen dat de Amerikanen de Poolse vloot dan aanvullen met F-16's, waar gisteren al berichten over naar buiten kwamen. Zo zijn er volgens het Witte Huis nog "logistieke uitdagingen". Ook wil de VS de uitruil van jachtvliegtuigen nog bespreken met de andere NAVO-lidstaten.
'Russische militairen plunderen in Irpin'
Gevluchte inwoners van Irpin, een voorstad van Kiev die zwaar gebombardeerd is, claimen dat de wijken daar geplunderd worden door Russische militairen.
"Ze grijpen wat ze kunnen gebruiken. En waar ze niks aan hebben, dat maken ze kapot", zegt een vrouw. Andere vluchtelingen vertellen over de bombardementen in hun wijken. Of de Russen inderdaad woningen en auto's plunderen, is niet onafhankelijk te verifiëren.
"Het is een ramp, de stad is bijna volledig kapot", zegt een vluchteling:
Meer dan 50 miljoen euro steun aan Oekraïne via Giro555
Via Giro555 is inmiddels 53,1 miljoen euro opgehaald op de landelijke actiedag voor Oekraïne:
VS, Duitsland, Frankrijk en VK roepen Rusland op om troepen terug te trekken
President Poetin moet zijn troepen onmiddellijk terugtrekken uit Oekraïne, is de oproep van de Amerikaanse president Biden, bondskanselier Scholz van Duitsland, de Franse president Macron en de Britse premier Johnson. De vier spraken elkaar online over de oorlog in Oekraïne.
Ze zijn vastberaden de sancties tegen Rusland en Belarus aan te scherpen. Ook willen ze Oekraïne economisch, militair en humanitair blijven steunen. "De bescherming van de burgerbevolking moet de hoogste prioriteit hebben", zei een Duitse regeringswoordvoerder na het onderhoud van de vier leiders.
Halsema veroordeelt ingooien ramen Russische supermarkt
De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema heeft het ingooien van de ramen van een Russische supermarkt in de hoofdstad op Instagram veroordeeld. De burgemeester noemt het onacceptabel dat de ramen van supermarkt Priwet Rossia zijn ingeslagen.
"We hebben een probleem met Poetin en de Russische staat, niet met de Russische bevolking of Russische Amsterdammers", schrijft Halsema. "Deze oorlog mag niet tot discriminatie leiden", vervolgt zij.
De afgelopen week kregen eigenaren van Russische supermarkten ook in andere steden ook met dreigementen te maken, Dat gebeurde vooral online en via de telefoon.
Solidariteit in Hongarije met Oekraïense vluchtelingen
Het opvangsysteem voor vluchtelingen in Hongarije is de afgelopen jaren onder premier Orbán sterk afgebouwd. Maar het bulkt er van de particuliere initiatieven: Facebookgroepen, speciale websites en ouderwetse flyers in kiosken. De afgelopen dagen zijn duizenden, waarschijnlijk zelfs tienduizenden mensen op deze manier geholpen.
Hoewel hieruit de solidariteit van Hongaren met Oekraïners blijkt, benadrukt de VN dat dit geen langetermijnoplossing is. "De organisaties waarmee wij samenwerken, bieden opvang aan voor twee tot drie weken. Als vluchtelingen meer tijd nodig hebben, moet er een duurzamere oplossing komen."
Lees hieronder het verhaal van verslaggever Heleen D'Haens:
Vrijwel zeker meer Nederlandse militairen naar Oost-Europa
Nederland stuurt de komende tijd vrijwel zeker meer militairen naar NAVO-landen in Oost-Europa. Het kabinet lijkt bereid verzoeken van de NAVO daartoe in te willigen, melden bronnen aan de NOS. Naar alle waarschijnlijkheid worden patriot-raketten naar Slowakije gestuurd.
Lees hieronder het hele bericht:
'Voldoende plekken om eerste stroom vluchtelingen op te vangen'
Er komen voldoende opvangplekken beschikbaar om de eerste stroom vluchtelingen uit Oekraïne op te vangen. Dat hebben de veiligheidsregio's voorafgaand aan het veiligheidsberaad laten weten. De regio's willen onder meer hotels en leegstaande kantoorpanden beschikbaar stellen.
"Wij hebben alleen nog een duidelijke opdracht van het kabinet nodig", zei voorzitter Bruls tegen persbureau ANP. De burgemeesters van het veiligheidsberaad hopen vandaag nog opdracht van het kabinet te krijgen.
Burgemeester Dijksma van Utrecht noemt de huisvesting "een immense puzzel". "Maar het moet wel", voegde zij toe.
Tussenstand: ruim 40 miljoen euro opgehaald via Giro555
Op de landelijke actiedag voor Oekraïne is tot nu toe ruim 40,9 miljoen euro opgehaald via Giro555:
Derde ronde gesprekken tussen Rusland en Oekraïne voorbij
De derde ronde gesprekken tussen delegaties uit Moskou en Kiev is afgelopen, melden internationale persbureaus. Daarbij is ook gesproken over de vluchtroutes voor burgers. Het gaat om zogenoemde humanitaire corridors, die burgers uit belegerde gebieden in staat stellen te vluchten. Een Oekraïense onderhandelaar liet weten dat er kleine stapjes zijn gezet op logistiek gebied, maar dat er over de gehele linie gezien geen significante vooruitgang is geboekt.
Een onderhandelaar aan de Russische zijde liet weinig los over het overleg.
In beeld: de opvang van vluchtelingen in Polen
Zeker 1,7 miljoen mensen zijn inmiddels Oekraïne ontvlucht, meldde de VN eerder vandaag. De schatting is dat er uiteindelijk tot wel vijf miljoen Oekraïners de grens over zullen trekken, van wie de meesten naar Polen zullen gaan.
Op dit moment zijn er al ruim een miljoen Oekraïense vluchtelingen opgevangen in Polen, schat de VN. Daar kunnen zij onder meer terecht in sporthallen waar veldbedden zijn neergezet, zoals op de beelden hieronder te zien is:
Oekraïne raamt schade aan infrastructuur op 10 miljard dollar
Oekraïne raamt de schade aan de infrastructuur sinds het uitbreken van de oorlog op zeker 10 miljard dollar (zo'n 9 miljard euro). Dat heeft de Oekraïense minister van Infrastructuur gezegd. Hij verwacht dat de meeste schade binnen een jaar te herstellen.
Kerkje in brand door Russische beschietingen
In Zavorichi, een dorp ten noordoosten van Kiev, zijn de dorpskerk en enkele huizen getroffen door Russische granaten en in brand gevlogen, schrijft de burgemeester van het dorp op Telegram.
Beelden van de brand in de dorpskerk worden gedeeld op sociale media. "Dit is waar ik en mijn peetzoon zijn gedoopt", schrijft een Twittergebruiker bij het delen van de video.
UnitedConsumers: morgen weer stijging adviesprijs benzine
De benzineprijzen gaan morgen opnieuw omhoog als gevolg van de oorlog in Oekraïne, voorspelt het Nederlandse consumentenadviesbureau UnitedConsumers. Het bureau volgt de adviesprijzen van brandstof al veel langer.
De gemiddelde adviesprijs voor een liter Euro95 (E10) gaat waarschijnlijk met meer dan 6 cent omhoog. De prijs komt daarmee uit boven 2,40 euro per liter. Een liter diesel wordt waarschijnlijk 8 cent duurder, waarmee de adviesprijs uitkomt rond de 2,15 euro per liter. Voor het weekend stegen de prijzen van brandstof ook al fors.
Nederlands centrum voor kinderoncologie vangt Oekraïense kinderen met kanker op
Het Prinses Máxima Centrum, het centrum voor kinderoncologie in Utrecht, pakt de behandeling op van Oekraïense kinderen met kanker. De eerste patiënten komen deze week in het ziekenhuis aan, meldt het centrum.
Volgens het Prinses Máxima Centrum is door de oorlog een acute noodsituatie ontstaan. De behandeling van kinderen met kanker moet daarom "noodzakelijkerwijs nu elders in Europa of in Nederland" doorgaan, zegt bestuurslid Rob Pieters op de website van het ziekenhuis.
Het centrum staat in contact met Polen en Duitsland om de opvang en coördinatie van de patiënten te regelen.
Oekraïens volkslied klinkt in verlaten straten van Kiev
In de verlaten straten in het centrum van Kiev klinkt het Oekraïense volkslied uit luidsprekers, is in de video hieronder te zien en te horen.
Inwoners van Melitopol demonstreren tegen Rusland
Inwoners van de zuidelijke Oekraïense stad Melitopol zijn de straat op gegaan om te demonstreren tegen de Russische invasie. Dat is te zien op beelden die op sociale media worden verspreid en door de NOS zijn geverifieerd. De betogers lopen over straat terwijl Russische tanks passeren.
Op andere beelden is te zien dat demonstranten het Oekraïense volkslied zingen. De stad met zo'n 150.000 inwoners is ruim een week geleden belegerd door Russische troepen.
Ook gisteren waren er protestacties in Melitopol en andere Oekraïense steden.
Rutte: 'Bedrijven moeten samenwerken in belang van de energiezekerheid'
Eventuele sancties tegen Rusland op het gebied van olie en gas mogen niet leiden tot onbeheersbare risico's voor de leveringszekerheid. Dat heeft minister-president Mark Rutte benadrukt op een persconferentie.
Oekraïne: dertien doden bij luchtaanval Makariv bij Kiev
In de stad Makariv bij Kiev zijn bij een bombardement dertien burgerdoden gevallen. Dat melden de hulpdiensten vanuit de hoofdstad. Ook de Oekraïense onderminister van Buitenlandse Zaken meldt dit op Twitter. Doelwit van de luchtaanval was een grote bakkerij. Ook zouden er vijf gewonden zijn gevallen.
De lichamen van de dertien slachtoffers zijn inmiddels onder het puin vandaan gehaald, zeggen de hulpdiensten. Voor de aanval plaatsvond zouden zo'n dertig mensen in de broodfabriek aanwezig zijn geweest.
VN meldt meer dan 400 burgerslachtoffers in Oekraïne
In Oekraïne zijn zeker 406 burgerdoden gevallen, waaronder 27 kinderen, bevestigt de Verenigde Naties. Ook zijn zeker 800 mensen gewond geraakt.
Het daadwerkelijke aantal doden en gewonden ligt waarschijnlijk hoger, schrijft de VN in een persverklaring. De meeste doden zijn gevallen door grote explosieven, beschietingen, raketten en luchtaanvallen.
VN: Meer dan 1,7 miljoen Oekraïners op de vlucht
Meer dan 1,7 miljoen Oekraïners zijn inmiddels op de vlucht geslagen voor de oorlog. Dat meldt de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR.
Dat betekent dat er dit weekend bijna een half miljoen mensen de grens over zijn gestoken naar andere landen in Europa; op vrijdag lag het aantal mensen dat uit Oekraïne op de vlucht was geslagen nog op 1,3 miljoen.
Rutte, Johnson, Trudeau: snel van Russisch gas en olie af
Premier Rutte heeft zojuist in Londen een persconferentie gegeven met zijn ambtgenoten Boris Johnson (VK) en Justin Trudeau (Canada). Het drietal had eerder vandaag overleg over de situatie in Oekraïne. De drie benadrukten dat het Westen de komende tijd eensgezind moet optrekken tegen Poetin.
"We hebben te maken met een agressor die steeds nieuwe grenzen overschrijdt", zei premier Rutte. Hij verwees onder meer naar de Oekraïense burgerdoden die de voorbije dagen zijn gevallen en de Russische overname van de kerncentrale Zaporizja. Hij stelde dat Nederland alle mogelijke sancties tegen Moskou overweegt, evenals Canada en het Verenigd Koninkrijk. Sancties tegen de Russische olie- en gassector horen daar wat hem betreft ook bij, maar, zo benadrukte Rutte tegelijk, de leveringszekerheid van energie aan Europa mag niet in het geding komen.
"De pijnlijke realiteit is dat we afhankelijk zijn van gas en olie uit Rusland. Dat afbouwen kost tijd", aldus Rutte. De drie premiers benadrukten dat de Europese landen snel op alternatieven voor Russisch olie en gas moeten overstappen.
Later vandaag zal premier Johnson nog overleggen met delegaties uit Frankrijk en Duitsland. Premier Rutte gaat woensdag met vijf ministers naar Parijs voor een overleg met president Macron.
Zonnebloemen voor Oekraïne: 'Mensen willen wat doen'
Een verkoper van tuinzaden zamelt geld in voor de landelijke actiedag van Giro555: 'Samen in actie voor Oekraïne'. De verkoper heeft besloten alle opbrengsten van de verkoop van zonnebloemen, de nationale bloem van Oekraïne, te doneren aan Giro 555. "En dan niet een klein stukje, maar gewoon alles", zegt ze.
De benefietactie van Giro555 heeft inmiddels al bijna 30 miljoen euro opgehaald.
Vrachtwagen rijdt door poort Russische ambassade Dublin, één arrestatie
In Dublin is een vrachtwagen door de poort van de Russische ambassade gereden. Eén man is gearresteerd. Niemand zou gewond zijn geraakt. De politie doet onderzoek naar het incident, schrijft de Ierse omroep RTÉ.
Wegen in de buurt van de ambassade zijn afgesloten.
Twee Oekraïense militairen geven elkaar het ja-woord
Opnieuw gesprekken tussen delegaties in Belarus
In Belarus zijn delegaties uit Rusland en Oekraïne voor de derde keer begonnen aan diplomatieke besprekingen. Dat melden persbureaus op basis van een diplomaat van de Oekraïense president Zelensky.
Oekraïne wil onder meer dat Moskou stopt met aanvallen op burgers. Op 28 februari en 3 maart vonden ook al zulke gesprekken plaats, maar die draaiden op niets uit. Op donderdag staat een ontmoeting van topdiplomaten uit beide landen gepland in Turkije.
Zelensky krijgt plein in Madrid, maar niet voor Oekraïense ambassade
De Oekraïense president Zelensky krijgt een naar hem vernoemd plein in de Spaanse hoofdstad Madrid. In een tweet zegt burgemeester José Luis Almeida hiermee Zelensky te willen eren voor zijn moedige optreden bij de Russische inval van zijn land.
"Als eerbetoon voor zijn heldhaftigheid en voorbeeld starten we de procedure zodat de rotonde voor de Oekraïense ambassade Volodymyr Zelensky heet", zo meldde Almeida vanochtend in een tweet.
Het gemeentelijke besluit van het rechtse gemeentebestuur leidde meteen tot boze reacties. Onder de vorige, progressieve Madrileense burgemeester Manuela Carmena kreeg het pleintje in 2018 al de naam van de belangrijke 19de-eeuwse Oekraïense schrijfster Lesya Ukrainka.
Het huidige gemeentebestuur reageerde snel en vond een ander plein om Zelensky te eren. En dus ligt "Plaza Volodymyr Zelensky" straks niet vóór, maar op vijfhonderd meter van de Oekraïense ambassade.
Russische turner riskeert straf voor omstreden symbool op wedstrijdpak
De Russische turner Ivan Koelijak riskeert een straf van de ethische commissie van de wereldturnbond FIG. Hij droeg gisteren bij wereldbekerwedstrijden in Doha een witte letter Z op zijn wedstrijdpak. Die letter is in Rusland uitgegroeid tot een symbool van nationalisme en wordt gebruikt door voorstanders van de Russische invasie in Oekraïne. Ook op militair materieel van het Russische invasieleger staat een witte 'Z' geschilderd.
Koeljak steunt de invasie openlijk en kan worden geschorst. Bij de wedstrijd stond hij als bronzenmedaillewinnaar naast de Oekraïense turner Ilja Kovtoen op het podium, die goud won. De sporters gaven elkaar geen hand.
Turkije: gesprek ministers Buitenlandse Zaken Oekraïne en Rusland
De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavosoglu zegt op Twitter dat hij een ontmoeting heeft gearrangeerd tussen zijn collega's van Rusland en Oekraïne, Lavrov en Koeleba. Ze praten in het gezelschap van Cavosoglu met elkaar in de marge van het Diplomatieke Forum dat op 10 maart in de Turkse stad Antalya wordt gehouden. Ook Russische media melden dat er een ontmoeting aanstaande is.
Hoekstra: Nederland staat open voor NAVO-lidmaatschap Finland
Nederland staat open voor een NAVO-lidmaatschap van Finland. Tijdens een bezoek aan het land zei minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken dat Nederland een eventueel verzoek van Finland om lid te worden van de NAVO zal steunen.
Finland wilde tot nu toe geen lid worden van de NAVO, maar dat is door de oorlog in Oekraïne veranderd. Een meerderheid van de Finnen is voor toetreding, bleek onlangs na onderzoek. De relatie tussen Finland en buurland Rusland is door de oorlog veranderd: Helsinki heeft na de Russische invasie de kant van Oekraïne gekozen en onder meer wapens geleverd.
De Finse minister van Buitenlandse Zaken Haavisto verklaarde tijdens het bezoek dat het nu nog te vroeg is om te zeggen of Finland het verzoek zal doen. Finland werkt wel al jaren samen met de NAVO.
Defensiedeskundige Bob Deen: 'Rusland heeft weinig terreinwinst geboekt dit weekend'
Rusland: aanval stopt als Oekraïne aan onze voorwaarden tegemoetkomt
Rusland eist dat Oekraïne onmiddellijk de gevechten staakt, neutraliteit opneemt in zijn grondwet, de Krim erkent als Russisch grondgebied en de separatistische republieken Donetsk en Loegansk erkent als onafhankelijke staten. Als dat gebeurt, zal Moskou de "speciale operatie" in Oekraïne direct stopzetten. "Dat is alles", zei de woordvoerder van het Kremlin, Dmitri Peskov, vlak voor aanvang van de derde ronde van besprekingen tussen Rusland en Oekraïne tegen persbureau Reuters.
Volgens Peskov is Oekraïne op de hoogte van deze voorwaarden. Wat betreft de neutraliteit van het land zei hij dat Oekraïne in de grondwet moet opnemen dat het van geen enkel blok lid wordt. Rusland heeft geregeld aangegeven dat het zich bedreigd voelt door de aanwezigheid van de NAVO aan zijn grenzen en dat dat de invasie in Oekraïne rechtvaardigt.
Peskov zei ook dat Rusland verder geen gebied in Oekraïne claimt. "We zijn bijna klaar met de demilitarisering van Oekraïne. Dat maken we af. Maar het belangrijkste is dat Oekraïne zijn gevechtshandelingen beëindigt."
Tussenstand actiedag Giro555: ruim 29,5 miljoen euro opgehaald
Op de landelijke actiedag voor Oekraïne is tot nu toe ruim 29,5 miljoen euro opgehaald:
De actie op tien radiozenders en op sociale media ging om 06.00 uur van start. Toen stond de teller op 21,4 miljoen euro.
NPO Radio 2, NPO 3FM, NPO Radio 5, Qmusic, Radio 538, Radio 10, Radio Veronica, SLAM!, Sublime en 100% NL vormen maandag samen Radio555. Vanavond is op NPO 1, RTL 4 en SBS het televisieprogramma Samen in actie voor Oekraïne te zien.
Overzicht van corridors vanuit Oekraïense steden
Inwoners van Kiev worden via een evacuatieroute naar Belarus gebracht, naar de stad Gomel. Ook rond Marioepol, Charkov en Soemy zijn corridors om burgers te evacueren. Ook zij moeten naar gebied dat door Russen gecontroleerd wordt.
Hieronder een overzicht van de humanitaire corridors vanuit Kiev, Marioepol, Charkov en Soemy:
Zwitserse journalist beschoten door Russisch leger
De auto van een Zwitserse journalist, Guillaume Briquet, is gisteren beschoten door Russische troepen. Nadat zijn auto tot stoppen was gedwongen, namen de militairen onder meer zijn papieren, geld, foto- en videoapparatuur en laptop in beslag. Dat melden de Oekraïense politie en Briquet zelf. Daarna mocht de journalist weer verder rijden.
Het incident gebeurde in de buurt van Mykolaiv, in het zuiden van Oekraïne. "Gewond door een Russisch commando", schrijft de journalist op zijn Facebookpagina. Hij plaatste gisteren een foto van zichzelf met daarop een wond naast zijn rechteroog.
Onder meer op de Facebookpagina van de Oekraïense politie zijn foto's te zien van de beschoten auto en het ziekenhuisbezoek:
Rode Kruis: evacuatie Marioepol mislukte vanwege mijnen op de afgesproken route
Een van de redenen dat de evacuatie van burgers uit Marioepol in het weekend mislukte, is dat er mijnen lagen op een van afgesproken veilige routes de stad uit. Dat zegt Dominik Stillhart van het International Rode Kruis tegen de BBC. "Het moet voor alle partijen volstrekt helder zijn wat de afspraken zijn voor wij ze kunnen uitvoeren."
Er was met beide strijdende partijen dagenlang onderhandeld over de evacuaties, zegt Stillhart, maar het lukte niet ze op een lijn te krijgen over een gevechtspauze. Zo'n overeenkomst moet "concreet, uitvoerbaar en gedetailleerd" zijn, terwijl het tot nu toe niet verder is gekomen dan principeafspraken. Die werden vanwege gebrek aan duidelijkheid over de routes en voor wie ze golden onmiddellijk geschonden, aldus Stillhart.
Beelden van de evacuatiepoging:
Geen Russische vertegenwoordigers bij hoorzitting in Den Haag over oorlog
Rusland is niet aanwezig bij de zaak die Oekraïne heeft aangespannen bij het Internationaal Gerechtshof in het Vredespaleis in Den Haag. De Russische ambassadeur in Nederland heeft gemeld dat er niemand komt, zei het gerechtshof vandaag bij het begin van de zaak. Er werd niet gezegd waarom.
President Zelensky stapte eind februari naar het hoogste gerechtshof van de Verenigde Naties en vroeg om Rusland op te dragen de invasie te stoppen. "We eisen dat Rusland verantwoordelijk wordt gehouden voor het manipuleren van het concept genocide om agressie te rechtvaardigen", schreef de Oekraïense president eerder op Twitter.
In de aanloop naar de Russische inval beschuldigde Rusland Oekraïne van een genocide op Russischtalige en pro-Russische inwoners van de volksrepublieken Donetsk en Loegansk. Poetin erkende eerst de onafhankelijkheid van die twee regio's en viel daarna Oekraïne binnen. Oekraïne zegt dat er helemaal geen genocide was.
Extra communicatie over testen Nederlands luchtalarm
De ruim 4200 sirenes in Nederland worden vandaag om 12.00 uur getest, zoals op iedere eerste maandag van de maand. Het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft de veiligheidsregio's verzocht om daar extra over te communiceren vanwege de oorlog in Oekraïne.
De Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant meldt op zijn website dat mensen zich geen zorgen hoeven te maken als de sirenes afgaan. "De sirenes worden getest, zodat iedereen het geluid herkent bij een ramp of zwaar ongeval." Als de sirenes langer dan 90 seconden en meerdere keren achter elkaar loeien, is er sprake van een alarm.
Het geluid van het Nederlandse luchtalarm:
Olie- en gasprijs verder omhoog, beurzen omlaag
Door de onzekerheid rond de oorlog in Oekraïne stijgen de prijzen van olie en gas verder. Olie werd zo'n 9 procent duurder en kost nu zo'n 129 dollar per vat. Die stijging komt mede doordat de Amerikaanse minister Blinken van Buitenlandse Zaken dit weekend zei dat de VS en bondgenoten een mogelijk verbod op de import van olie uit Rusland aan het bespreken zijn.
De gasprijs, die sterk kan fluctueren, stond rond 09.00 uur vanochtend op zo'n 260 euro per megawattuur, een stijging van ongeveer 35 procent ten opzichte van vrijdag.
De Amsterdamse beurs opende rond de 664 punten, een verlies van zo'n 1,3 procent. In Azië gingen de aandelenmarkten ook omlaag. De beurs in Tokio sloot met een verlies van 2,9 procent.
Eerste beelden van de evacuatie uit Kiev
In Kiev zijn de evacuaties via humanitaire corridors begonnen:
China belooft Oekraïne humanitaire hulp, maar blijft Rusland steunen
Het Chinese Rode Kruis zal zo gauw mogelijk humanitaire hulp naar Oekraïne sturen, zegt minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi. Aan de andere kant beschrijft hij de vriendschapsband met Rusland als "zeer stabiel". "Hoe onheilspellend de internationale situatie ook is, China en Rusland zullen hun veelomvattende strategische partnerschap van coördinatie voortzetten in het nieuwe tijdperk."
China heeft de Russische aanval op Oekraïne niet veroordeeld en noemt het geen invasie. Ook heeft het land het Westen gevraagd "de terechte zorgen van Rusland over de veiligheid" serieus te nemen.
Op een persconferentie zei Wang dat de oorzaak van de situatie in Oekraïne gecompliceerd is. "Het oplossen van complexe problemen vereist kalmte en rationaliteit. Het helpt niet om olie op het vuur te gooien en tegenstellingen uit te vergroten."
Correspondent Sjoerd den Daas volgde die persconferentie en plaatste vanochtend updates op Twitter:
Nederlander in Mykolaiv: tactiek lijkt uithongeren tot we ons overgeven
In de Zuid-Oekraïense stad Mykolaiv woont de Nederlander Bas Agterbos met zijn vrouw en twee kleine kinderen. In het NOS Radio 1 Journaal vertelde hij dat ze de ochtend hebben doorgebracht in de badkamer vanwege aanhoudende lichtflitsen en overvliegende bommen.
Het wordt steeds gevaarlijker in de stad, tussen Odessa en Cherson, zegt hij. "Ze hebben ons vanochtend behoorlijk bestookt. Geen militaire dingen, maar alleen maar woningen en ziekenhuizen. Het lijkt erop dat ze alle grenzen hebben losgelaten en terreur willen veroorzaken." De winkels zijn leeg en er staan rijen voor brood. "We zijn echt afgesneden. Het lijkt een beetje de tactiek: laten uithongeren en dan hopen dat we ons overgeven."
De opbrengst van de actie van Giro555 moet volgens hem in eerste instantie naar medicijnen en andere benodigdheden voor ziekenhuizen. In een geboortekliniek bij hem in de buurt zit iedereen in de kelder. "Alles raakt op. Luiers, natte doekjes, injectienaalden, het standaard spul dat je na gebruik moet weggooien."
'Rusland nog niet gestopt met beschietingen ondanks aankondiging evacuatie'
Rusland houdt zich niet aan de aankondiging van humanitaire corridors en een staakt-het-vuren in verschillende steden, zegt het Oekraïense ministerie van Defensie, kort nadat een tijdelijk bestand zou ingaan. Persbureau AP meldt inderdaad beschietingen in een buitenwijk van Kiev. Volgens het Oekraïense ministerie zijn reddingswerkers bezig om branden te blussen, veroorzaakt door de raketten.
Eerder vandaag meldde het Russische ministerie van Defensie om 08.00 uur Nederlandse tijd, 10.00 uur Russische tijd, een staakt-het-vuren in te stellen in bij Kiev, Marioepol, Charkov en Soemy. Dat zegt persbureau Interfax. Oekraïense burgers krijgen zo de kans om de steden te verlaten.
Gisteren mislukte een tweede poging om inwoners van de zuidelijke havenstad Marioepol te evacueren. Daarvoor was opnieuw een tijdelijk staakt-het-vuren afgesproken, maar dat werd geschonden.
AP meldt ook beschietingen in Mykolajiv, in het zuiden van Oekraïne. Voor die stad was geen bestand aangekondigd.
Oekraïens kind zonder ouders grens naar Slowakije overgestoken
Een Oekraïense jongen van 11 is in zijn eentje de grens met Slowakije overgestoken, na een reis van honderden kilometers vanuit Zaporizja, waar Russische militairen de controle over de kerncentrale overnamen. Dat meldt het Slowaakse ministerie van Binnenlandse Zaken.
Hij had een rugzak, een plastic zak en een paspoort bij zich en op zijn hand stond een telefoonnummer geschreven. Hij kwam alleen, omdat zijn moeder - zijn vader leeft niet meer - in Oekraïne moest blijven om voor haar andere kinderen en haar zieke moeder te zorgen.
Het kind werd bij de grens opgevangen door Slowaakse vrijwilligers en kreeg eten en drinken. Dankzij het telefoonnummer op zijn hand kon hij contact opnemen met familie in de Slowaakse hoofdstad Bratislava, die hem daarna kwam ophalen. Zijn moeder heeft in een videoboodschap de Slowaken bedankt voor het redden van het leven van haar zoon.
Landelijke actiedag voor Oekraïne: 'Met zijn allen de schouders eronder'
Om 06.00 uur is de landelijke actiedag voor Oekraïne begonnen.
"Het is een druppel op een zeer gloeiende plaat", zei radio-dj Sander Lantinga vanochtend. "Maar als je je steentje bij kan dragen is dat best eervol en dienstbaar. En ook wel fijn dat we met zijn allen in dit land de schouders eronder zetten."
Vanavond is op verschillende zenders ook het televisieprogramma Samen in actie voor Oekraïne te zien.
Zo werd de actiedag op de radio gestart:
Humanitaire corridors en staakt-het-vuren in verschillende steden
Het Russische leger stelt vandaag om 08.00 uur Nederlandse tijd, 10.00 uur Russische tijd, een staakt-het-vuren in bij Kiev, Marioepol, Charkov en Soemy. Dat meldt het Russische ministerie van Defensie, zegt persbureau Interfax. Oekraïense burgers krijgen zo de kans om de steden te verlaten.
De corridors worden volgens het ministerie opgezet op verzoek van de Franse president Emmanuel Macron. Het wordt volgens het Russische ministerie ook ingegeven door de erbarmelijke situatie in die steden.
Gisteren mislukte een tweede poging om inwoners van de zuidelijke havenstad Marioepol te evacueren. Daarvoor was opnieuw een tijdelijk staakt-het-vuren afgesproken, maar dat werd geschonden. Beide partijen gaven elkaar daarvan de schuld.
Zelensky: 'Rusland pleegt doelbewust moord'
President Zelensky heeft zich kritisch uitgelaten over zijn westerse bondgenoten. Ook zei de president dat alle daden van Rusland tegen de bevolking van Oekraïne niet vergeten worden. "God vergeeft niet. Niet vandaag, niet morgen. Nooit."
Bekijk hieronder een klein deel van zijn toespraak, die gisteravond werd gepubliceerd op Facebook:
Giro555-actiedag voor Oekraïne begonnen, teller nu al op ruim 21 miljoen
Aan het begin van de landelijke actiedag voor Oekraïne staat de teller op Giro555 al op 21,4 miljoen euro. De benefietactie ging om 06.00 uur van start op tien radiozenders en sociale media. De zenders NPO Radio 2, NPO 3FM, NPO Radio 5, 100% NL, Qmusic, Radio 538, Radio 10, Radio Veronica, SLAM! en Sublime vormen vandaag samen Radio555. Dj's van de radiozenders zijn de hele dag in wisselende combinaties te horen. De dj's doen verslag van de inzamelingsactie en geven ruimte aan persoonlijke verhalen. De NOS verzorgt nieuwsupdates over de situatie in Oekraïne.
Vanavond is op NPO 1, RTL 4 en SBS het televisieprogramma Samen in actie voor Oekraïne te zien. Doel van de actiedag is om zoveel mogelijk geld voor de slachtoffers van de oorlog in Oekraïne op te halen.
Beelden van 'neerhalen Russisch gevechtsvliegtuig'
Volgens de Oekraïners is bij Charkov een Russische Soechoj-25 neergehaald door twee luchtdoelraketten. Op de beelden is te zien dat Oekraïense militairen juichen. Hun claim kan niet onafhankelijk worden bevestigd.
Op meerdere plekken in Oekraïne beschietingen gemeld
Op meerdere plekken in Oekraïne zijn vannacht beschietingen gemeld. Zo schrijft The Kyiv Independent dat in de buurt van de zuidelijke havenstad Odessa een dorp beschoten is.
Een journalist van The New York Times meldt op Twitter dat de zuidelijke stad Mykolajiv vannacht aangevallen is:
Het Belarussische oppositiekanaal Nexta meldt een grote explosie in Loegansk. Er zou een oliedepot in brand zijn gevlogen. Volgens het Russische staatspersbureau RIA ging het om een raketaanval van Oekraïense veiligheidstroepen.
Verder meldt Nexta verwoestingen door luchtaanvallen in Ovroetsj, vlak bij de grens met Belarus.
Leger Oekraïne: Rusland bereidt zich voor op bestorming Kiev
Het leger van Oekraïne zegt op Facebook dat Rusland zich voorbereidt op de bestorming van de hoofdstad Kiev. De Russen zouden bezig zijn met het "verzamelen van middelen" voor de inname van de stad. Ondertussen zijn Russische troepen bezig om Irpin en Boetsja in te nemen, twee steden die net buiten Kiev liggen. Van daaruit is het nog slechts enkele kilometers naar de noordwestelijke stadsgrenzen.
Volgens een adviseur van de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken hebben de Russen een relatief grote hoeveelheid materieel en troepen verzameld op routes naar Kiev.
Japan praat met VS en Europa over verbod op import Russische olie
De regering van Japan praat met de Verenigde Staten en Europa over een verbod op de import van Russische olie. Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden zoekt uit of het mogelijk is om de import van olie uit Rusland wettelijk te verbieden.
Vanwege de besprekingen stegen de prijzen per vat naar het hoogste niveau sinds 2008, meldt de BBC. Brentolie - de wereldwijde oliebenchmark - piekte tot boven 139 dollar per vat, voordat de prijs weer daalde tot onder de 130.
Amerikaans Congres overweegt verbod op import Russische olie
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden bekijkt of het mogelijk is om de import van olie uit Rusland wettelijk te verbieden, zegt voorzitter Pelosi in een brief. Het Huis overweegt met een wetsvoorstel te komen dat Rusland "verder isoleert van de wereldeconomie", schrijft ze. Ook is het Congres van plan om deze week een verzoek van de regering-Biden over noodhulp aan Oekraïne goed te keuren. De regering had om 10 miljard dollar (ruim 9,2 miljard euro) gevraagd voor humanitaire, militaire en economische steun.
KPMG en PwC trekken zich terug uit Rusland
De advies- en accountantskantoren PwC en KPMG zetten al hun activiteiten in Rusland stop vanwege de invasie van Oekraïne. KPMG stopt voorlopig ook met de werkzaamheden in Belarus, waarvan in totaal zo'n 4500 medewerkers consequenties ondervinden, meldt persbureau Reuters.
PwC is al meer dan dertig jaar actief in Rusland. Het besluit om daar voorlopig te stoppen, heeft gevolgen voor zo'n 3700 personeelsleden.
Groot-Brittannië geeft nog eens 90 miljoen euro aan Oekraïne
Groot-Brittannië maakt ruim 90 miljoen euro vrij voor hulp aan Oekraïne. De Britse premier Johnson zegt dat het bedrag bovenop de 266 miljoen euro komt die het land al eerder had vrijgemaakt.
Het bedrag, dat wordt verstrekt via de Wereldbank, is onder meer bedoeld om de kerntaken van de Oekraïense overheid overeind te houden. "Hoewel alleen Poetin het lijden in Oekraïne volledig kan beëindigen, zal de nieuwe financiering van vandaag degenen blijven helpen die worden geconfronteerd met de verslechterende humanitaire situatie", zei Johnson.
Gisteren kondigde de premier een plan met zes punten aan dat ertoe moet leiden dat Rusland het nog zwaarder krijgt in de strijd tegen Oekraïne. Het uiteindelijke doel is dat de Russen hun doen niet bereiken, aldus Johnson. Ook wil hij dat Rusland economisch "maximaal pijn lijdt". Vandaag praat hij erover met premier Rutte en de Canadese premier Trudeau.
Russen proberen ondertussen hun land te ontvluchten:
'Rusland zoekt Syrische strijders voor gevechten in steden'
Syriërs die bedreven zijn in stedelijke gevechten worden door Rusland geronseld om te vechten in Oekraïne, meldt The Wall Street Journal. Amerikaanse regeringsfunctionarissen melden aan de krant dat Rusland zulke soldaten nodig heeft, nu het erop lijkt dat de gevechten zich naar steden verplaatsen.
De Syrische soldaten zouden onder meer ondersteuning moeten bieden bij het innemen van de Oekraïense hoofdstad Kiev. Een deel van hen zou al in Rusland zijn aangekomen om zich voor te bereiden op de oorlog. Wat hun rol precies wordt, willen de Amerikaanse functionarissen volgens de krant nog niet zeggen.
The Wall Street Journal verwijst wel naar berichten op een Syrische nieuwswebsite. Daarop wordt gemeld dat Rusland geld biedt aan Syriërs die in Oekraïne "als bewaker" ingezet willen worden.
Anonymous hackt Russische staatstelevisie, laat beelden oorlog zien
De hackersgroep Anonymous heeft naar eigen zeggen meerdere Russische staatszenders onderbroken om beelden van de oorlog in Oekraïne uit te zenden. Ook was er volgens de hackers een statement tegen de oorlog te zien.
Anonymous claimde eerder het Russische ministerie van Defensie en een wapenfabrikant uit Belarus te hebben gehackt.
Rusland: Oekraïne heeft plannen om eigen nucleaire reactor op te blazen
Volgens het Russische ministerie van Defensie is Oekraïne van plan om zelf een nucleaire reactor in de Oost-Oekraïense stad Charkov op te blazen. Dat meldt het Russische staatsmedium Spoetnik.
Oekraïense troepen hebben volgens het ministerie explosieven op de reactor geplaatst. Ze zouden van plan zijn de reactor op te blazen en daarna Rusland te beschuldigen van een raketaanval. Vervolgens zou Moskou ook beschuldigd worden van het veroorzaken van een ecologische ramp, zegt het Russische ministerie van Defensie tegen Spoetnik. Buitenlandse journalisten zijn al in Charkov aangekomen om de gevolgen van die ramp vast te leggen, meldt het staatsmedium.
Gisteren beschuldigde Oekraïne Russische troepen nog van het afvuren van raketten op een natuurkundig onderzoeksinstituut in Charkov, waarin nucleair materiaal ligt opgeslagen en waar ook een kernreactor staat. Volgens de binnenlandse geheime dienst van Oekraïne had die aanval, die niet is bevestigd, een milieuramp kunnen veroorzaken.
Afgelopen donderdag brak er brand uit bij de Zuidoost-Oekraïense kerncentrale Zaporizja na een Russische aanval. Een van de zes reactorgebouwen van Zaporizja zou zijn beschadigd:
Oekraïne wil invasie stoppen via Internationaal Gerechtshof
In het Internationaal Gerechtshof in Den Haag zijn vandaag hoorzittingen over de oorlog in Oekraïne. President Zelensky kondigde vorige week al aan dat het land naar het hoogste gerechtshof van de Verenigde Naties zou stappen. Oekraïne hoopt daarmee een einde aan de Russische invasie te kunnen afdwingen. Het land vraagt het gerechtshof om de Russen op te dragen de militaire operaties in Oekraïne te stoppen.
Rusland is naar eigen zeggen het oosten van Oekraïne binnengevallen om de inwoners van de zelfverklaarde volksrepublieken Loegansk en Donetsk te beschermen tegen "de genocide van het regime in Kiev". Oekraïne stelt nu bij het Internationaal Gerechtshof dat de claim van genocide onwaar is en geen juridische rechtvaardiging biedt voor een invasie.
Uitspraken van het hoogste gerechtshof van de VN worden over het algemeen door landen opgevolgd, maar het gerechtshof kan ze niet afdwingen.
Oekraïne: Rusland heeft nachtelijke beschietingen opgevoerd
Volgens een Oekraïense functionaris heeft Rusland de nachtelijke beschietingen van steden in Oekraïne opgevoerd. De Russen zouden steden verspreid over het land bestoken met raketten.
"De laatste golf van raketaanvallen kwam nadat het donker was geworden", zei een adviseur van president Zelensky op de Oekraïense televisie, meldt persbureau AP. Volgens hem worden onder meer de buitenwijken van Kiev en delen van Tsjernihiv, Mykolaiv en Charkov momenteel beschoten. In Charkov, in het oosten van Oekraïne, zijn ook woonwijken geraakt, melden lokale functionarissen. Ook zou daar een televisietoren zijn beschadigd bij een Russische aanval.
Zelensky kritisch op Westen, 'sancties zijn niet voldoende'
President Zelensky heeft zich in een video op Facebook kritisch uitgelaten over zijn westerse bondgenoten. "Voor morgen heeft Rusland beschietingen van ons grondgebied aangekondigd", zei hij, doelend op de Russische waarschuwing om Oekraïense militaire complexen aan te vallen. "Ik heb geen enkele wereldleider hierop horen reageren. Geen woord, alsof de westerse leiders vanavond zijn opgelost." Volgens de president werken er duizenden mensen in de militaire complexen en wonen er nog eens honderdduizenden bij in de buurt. Een aanval op de complexen staat daarom gelijk aan moord, zei hij. "Met voorbedachten rade."
Volgens Zelensky moet het Westen veel harder op dit soort vooraankondigingen reageren, bijvoorbeeld door extra sancties in te voeren. "De brutaliteit van de agressor is een duidelijk signaal aan het Westen dat de sancties die aan Rusland zijn opgelegd niet voldoende zijn."
Zelensky zegt dat alle daden van Rusland tegen de bevolking van Oekraïne niet vergeten zullen worden. "God vergeeft niet. Niet vandaag, niet morgen. Nooit." De Oekraïense president wil dat er een tribunaal komt om mensen te berechten die zich schuldig maken aan misdaden.
Het Russische ministerie van Defensie kondigde gisteren een aanval aan op militaire fabrieken in Oekraïne, meldt persbureau AP. Personeel van de fabrieken is opgeroepen niet naar het werk te komen.
Welkom in dit liveblog
Goedemorgen. In dit blog lees en bekijk je alle ontwikkelingen van de oorlog in Oekraïne van maandag 7 maart. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.