Netflix schort streamingdienst in Rusland op • Zorgen over kerncentrale Zaporizja
- Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne.
- Duizenden arrestaties gemeld bij protesten in Rusland.
- Grote zorgen bij atoomagentschap over kerncentrale Zaporizja.
- Evacuaties Marioepol opnieuw mislukt.
- Dag 11 van de oorlog: een overzicht.
Zelensky kritisch op Westen, 'sancties zijn niet voldoende'
President Zelensky heeft zich in een video op Facebook kritisch uitgelaten over zijn Westerse bondgenoten. "Voor morgen heeft Rusland beschietingen van ons grondgebied aangekondigd", zei hij, doelend op de Russische waarschuwing om Oekraïense militaire complexen aan te vallen. "Ik heb geen enkele wereldleider hierop horen reageren", zegt Zelensky. "Er werken daar duizenden mensen. Honderdduizenden wonen in de buurt. Dat is moord."
Volgens Zelensky moet het Westen veel harder op dit soort waarschuwingen reageren, bijvoorbeeld door extra sancties in te voeren. "De brutaliteit van de agressor is een duidelijk signaal aan het Westen dat de sancties die aan Rusland zijn opgelegd niet voldoende zijn."
Zelensky zegt dat alle daden van Rusland tegen de bevolking van Oekraïne niet vergeten worden. "God vergeeft niet. Niet vandaag, niet morgen. Nooit." De Oekraïense president wil dat er een tribunaal komt om mensen te berechten die zich schuldig maken aan misdaden.
Het Russische ministerie van Defensie kondigde zondag een aanval aan op militaire fabrieken in Oekraïne, meldt persbureau AP. Personeel is opgeroepen niet naar het werk te komen.
VS gelooft niet dat aanval Odessa ophanden is
De Verenigde Staten gelooft niet dat er een Russische aanval aankomt in of nabij de Oekraïense havenstad Odessa. Dat zegt een hooggeplaatste bron binnen het Amerikaanse ministerie van Defensie tegen persbureau Reuters.
De Defensiemedewerker reageert daarmee op de waarschuwing van de Oekraïense president Zelensky dat president Poetin de haven van Odessa wil bombarderen. Na die waarschuwing besloot de Franse president Macron eerder vandaag opnieuw met Poetin te bellen, voor de vierde keer sinds de Russische invasie van Oekraïne .
Reuters schrijft verder dat Rusland naar schatting zo'n zeshonderd raketten heeft gelanceerd sinds de invasie. Ook zou Poetin inmiddels ongeveer 95 procent van de strijdkrachten hebben ingezet die hij van te voren rondom Oekraïne had opgesteld.
Benefietconcert Concertgebouw levert ruim 100.000 euro op
Het benefietconcert van Oekraïense en Russische musici in het Amsterdamse Concertgebouw heeft vanavond 101.020 euro opgebracht. Het volledige bedrag gaat naar de hulporganisaties achter Giro555, waarvoor morgen ook een landelijke actie wordt georganiseerd. Het door de Oekraïense pianiste Anna Fedorova en de Russische celliste Maya Fridman georganiseerde concert trok ruim tweeduizend bezoekers en was daarmee uitverkocht.
Netflix schort streamingdienst in Rusland op
Netflix heeft zijn streamingdienst in Rusland opgeschort, zo laat het bedrijf in een verklaring weten. "Gezien de omstandigheden ter plaatse hebben we besloten om onze dienstverlening in Rusland op te schorten", staat te lezen. Het bedrijf treedt verder niet in details.
Vorige week besloot Netflix al om alle toekomstige projecten en acquisities uit Rusland tijdelijk stop te zetten. De streamingdienst had onder meer vier Russische 'Netflix Originals' (eigen producties) in de maak. Sinds 2016 is Netflix in Rusland beschikbaar. De dienst heeft er nog geen miljoen abonnees.
Fakkeltocht Zaandam voor Oekraïne
In Zaandam hebben honderden mensen meegelopen met een fakkeltocht voor Oekraïne. De tocht ging rond 19.30 uur van start bij het stadhuis en eindigde op een plein in het centrum van Zaandam.
Het standbeeld van Czaar Peter op het einde van de route werd in de kleuren van de Oekraïense vlag uitgelicht en deelnemers hielden een minuut stilte, schrijft NH Nieuws. De organisatie schat dat er zo'n vijfhonderd man aanwezig was.
"We zien de ellende, dag in dag uit. Mensen zijn verdrietig, boos, bang. Dat je dan niets kan doen en op de bank zit al die narigheid in je op te nemen, is niet fijn. Zo geven we uiting aan ons gevoel en laten we zien solidair te zijn", zei organisator Gerrit Gelderman.
Russen reizen naar Helsinki: 'Dit is de enige manier om het land te ontvluchten'
Na de Russische invasie in Oekraïne besluiten sommige Russen af te reizen naar buurland Finland. De angst bestaat dat de grens volledig dichtgaat en ze helemaal niet meer Rusland kunnen verlaten.
Referendum in Denemarken over meer EU-samenwerking op defensiegebied
Denemarken gaat een referendum houden over de vraag of Denemarken nauwer moet gaan samenwerken binnen de Europese Unie op het gebied van defensie. Het land heeft al bijna 30 jaar een uitzonderingspositie als het gaat om het gezamenlijke Europese veiligheids- en defensiebeleid.
Als Denemarken die uitzonderingspositie zou opgeven, zou Denemarken deel kunnen nemen aan Europese militaire missies. Ook zou Denemarken daardoor met andere EU-landen kunnen samenwerken bij de ontwikkeling en aankoop van militair materieel. Het is de bedoeling dat het referendum op 1 juni wordt gehouden.
Premier Frederiksen kondigde op een persconferentie ook aan dat de Denen vanaf 2033 2 procent van het bruto nationaal product aan defensie zullen uitgeven, zoals binnen de NAVO is afgesproken. Dat betekent het defensiebudget met ruim 2 miljard euro stijgt. Ook trekt Kopenhagen de komende twee jaar in totaal bijna een miljard euro uit voor versterking van het leger. Verder wil Denemarken "zo snel mogelijk" af van Russisch gas, maar wanneer precies is niet gezegd.
In beeld: wegblokkades in Kiev
In de Oekraïense hoofdstad Kiev worden uit voorzorg op veel plekken wegblokkades en checkpoints ingericht. Op meerdere plekken zijn ook anti-tankobstakels (zogeheten Tsjechische egels) geplaatst.
Oekraïne beperkt uitvoer van onder meer tarwe en zonnebloemolie
Oekraïense bedrijven die tarwe, mais, zonnebloemolie, pluimvee en eieren exporteren, moeten voortaan een exportvergunning aanvragen. Dat heeft de regering in Kiev besloten, meldt persbureau Interfax Ukraine. Oekraïne is een van de belangrijkste producenten in de wereld van graan en plantaardige oliën.
Eerder zei premier Shmyhal dat de regering had besloten de export van belangrijke producten voorlopig te beperken, maar hij specificeerde toen niet om welke producten het ging.
TikTok blokkeert livestreams en nieuwe berichten uit Rusland
Het socialemediaplatform TikTok laat voorlopig geen nieuwe berichten en livestreams meer toe vanuit Rusland. Het bedrijf zegt daartoe gedwongen te zijn vanwege nieuwe Russische wetgeving die de media in het land aan banden legt.
TikTok zegt te onderzoeken welke veiligheidsgevolgen de nieuwe wet heeft voor het bedrijf, dat in handen is van het Chinese Bytedance. De nieuwe wet is vrijdag door het parlement aangenomen en door president Poetin ondertekend. Iedereen die bewust "valse informatie" over de oorlog verspreidt kan rekenen op boetes of celstraffen tot 15 jaar.
"TikTok is een plaats voor creativiteit en entertainment", meldt het bedrijf in een verklaring. "Maar de veiligheid van onze medewerkers en gebruikers is onze hoogste prioriteit."
Oekraïne: 20.000 buitenlanders willen vechten
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken zegt dat bijna 20.000 buitenlanders zich hebben aangemeld om voor Oekraïne te gaan vechten tegen Rusland. Volgens minister Koeleba gaat het om vrijwilligers uit 52 landen, melden lokale Oekraïense media. Hij zei niet uit welke landen de vrijwilligers komen.
Vorige week zei president Zelensky al dat 16.000 mensen zich hadden gemeld om mee te vechten in Oekraïne.
Judofederatie: Poetin heeft hier geen functies meer
De internationale judofederatie heeft de Russische president Poetin uit alle functies gezet. Dat meldt de organisatie. Een week geleden meldde de bond al dat Poetin niet langer erevoorzitter en ambassadeur van de bond is.
De invloed van Poetin op het internationale judo was groot. Hij is zelf in het bezit van een de zwarte band in de sport. Het is niet direct duidelijk welke andere posities Poetin nog binnen de federatie had.
Ook vicevoorzitter Arkady Rotenberg van de Russische judobond is uit alle posities die hij nog had binnen de internationale judofederatie gezet. Rotenberg is een miljardair en vriend van Poetin. Hij is door de Verenigde Staten op de sanctielijst gezet.
Ook American Express doet Rusland in de ban
Het Amerikaanse creditcardbedrijf American Express stopt met zijn activiteiten in Rusland vanwege de Russische invasie in Oekraïne. De onderneming volgt daarmee de creditcardmaatschappijen Visa en Mastercard, die Rusland gisteren in de ban deden. American Express verlaat ook Belarus.
De stap betekent dat American Express-kaarten van Russische banken niet werken buiten Rusland. Internationale American Express-kaarten werken niet meer in Rusland.
Grote zorgen bij atoomagentschap over kerncentrale Zaporizja
Het hoofd van het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) zegt "extreem bezorgd" te zijn over de situatie rond de Oekraïense kerncentrale Zaporizja, die vrijdag door Rusland werd ingenomen. De grootste kerncentrale van Europa werkt wel en de medewerkers blijven doorwerken, maar zij worden nu aangestuurd door het Russische leger. Volgens het agentschap moeten de medewerkers voor alles wat ze doen toestemming vragen aan de Russen. Dat geldt ook voor onderhoudstaken.
"Het management en de medewerkers moeten hun vitale taken kunnen blijven uitvoeren, zonder extreme druk van buiten", zegt IAEA-directeur Grossi. Het IAEA zegt dat de Russen het mobiele netwerk rond de centrale en internetverbindingen hebben uitgeschakeld. Daardoor is de communicatie met de grootste kerncentrale van Europa zeer moeilijk.
Het atoomagentschap maakt zich ook zorgen over de situatie in Marioepol, waar volgens Oekraïne geen contact meer is met alle instituten die radioactief materiaal mogen gebruiken. Ook is er met de in 1986 ontplofte kerncentrale in Tsjernobyl moeilijk contact. De Oekraïense autoriteiten en personeel van de centrale kunnen alleen per e-mail communiceren.
Vrijdag werd de kerncentrale ingenomen. Ook bij de kerncentrale werd gevochten:
Oekraïense ambassadeur in VS: behandel Rusland als terreurstaat
De Oekraïense ambassadeur in de Verenigde Staten heeft de regering van president Biden opgeroepen met strengere sancties tegen Rusland te komen en meer wapens aan Kiev te leveren. Volgens de Oekraïeners moet Rusland behandeld worden als "terreurstaat".
In een interview met Fox News zegt de ambassadeur dat Rusland zich schuldig maakt aan oorlogsmisdaden als het aanvallen van burgers, ziekenhuizen en scholen. "Dit is een terreurstaat en we moeten Rusland als zodanig behandelen", zegt ze.
De ambassadeur pleit onder meer voor een volledige ban op de import van Russische olie en gas. Het Witte Huis zegt dat het daar, samen met Europese landen, naar kijkt. Wel is men voorzichtig omdat gevreesd wordt voor nog hogere brandstofprijzen en nog hogere inflatie. Vorig jaar importeerde de VS gemiddeld 20,4 miljoen vaten olie, zo'n 8 procent van de totale olie-import van de Verenigde Staten.
Persbureau: Russen schieten op betogers in Zuid-Oekraïne, vijf gewonden
Russische troepen hebben in de Zuid-Oekraïense stad Nova Kachovka het vuur geopend op betogers, zeggen ooggetuigen tegen het persbureau Interfax Ukraine. Daarbij zijn zeker vijf gewonden gevallen.
Zo'n 2000 inwoners van de stad waren de straat op gegaan om te demonstreren tegen de Russische bezetting van hun stad. Ze liepen met Oekraïense vlaggen en vroegen de Russen om te vertrekken. Volgens Interfax werd er ook in andere bezette gebieden betoogd.
De plaats Nova Kachovka ligt ten oosten van de belangrijke havenstad Cherson.
Poetin: Oekraïne verantwoordelijk voor gevechten bij kerncentrale
De Franse president Macron heeft opnieuw gebeld met de Russische president Poetin. De twee spraken bijna twee uur met elkaar. Aanleiding voor het gesprek was volgens het Élysée de waarschuwing van de Oekraïense president Zelensky dat Poetin de haven van Odessa wil bombarderen. Op welke informatie Zelensky zijn waarschuwing baseert, is niet duidelijk. Ook is niet bekend wat Poetin over een eventuele aanval op Odessa heeft gezegd.
Macron vroeg in het telefoongesprek ook naar de gevechten rondom de kerncentrale van Zaporizja afgelopen donderdag en vrijdag. Poetin zegt dat Oekraïne verantwoordelijk was voor wat hij "een provocatie" bij de kerncentrale noemt.
Het is de vierde keer sinds de invasie van Oekraïne dat Macron met Poetin belt. Aanstaande dinsdag ontvangt Macron de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken in Parijs om over de situatie in Oekraïne te praten.
VS: geloofwaardige berichten van aanvallen op burgers door Russen
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken zegt dat hij "zeer geloofwaardige berichten" heeft gezien van opzettelijke aanvallen door het Russische leger op burgers in Oekraïne. Blinken zegt bij CNN dat de Amerikaanse overheid de berichten gaat documenteren, zodat onderzocht kan worden of er oorlogsmisdaden zijn gepleegd.
Voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie heeft opgeroepen tot een onderzoek naar mogelijke Russische oorlogsmisdaden.
Beelden uit Irpin, nabij Kiev:
VN-mensenrechtenorganisatie: zeker 364 burgerdoden in Oekraïne
De VN-mensenrechtenorganisatie meldt dat er sinds de start van de Russische invasie in Oekraïne zeker 364 burgers om het leven zijn gekomen. Minstens 759 andere burgers zijn door het oorlogsgeweld gewond geraakt.
De in Genève gevestigde organisatie wijst erop dat de cijfers waarschijnlijk hoger liggen, maar het bureau meldt alleen doden en gewonden die het zelf bevestigd heeft gekregen. De Oekraïense autoriteiten melden veel hogere aantallen.
Russische politie meldt duizenden arrestaties bij protesten
De Russische politie zegt dat er bij protesten in heel Rusland 3500 mensen zijn opgepakt, meldt het Russische persbureau TASS. Ook het ministerie van Binnenlandse Zaken bevestigt dat er duizenden mensen zijn aangehouden. Alleen al in Moskou gaat het om 1700 arrestaties, in Sint-Petersburg zijn 750 aanhoudingen verricht, meldt het eveneens Russische persbureau RIA. Protesten tegen de oorlog in Oekraïne zijn in Rusland verboden.
De in Rusland gevestigde protestmonitor OVD-Info berichtte eerder vanmiddag dat er bij protesten in 44 Russische steden meer dan 1750 mensen zijn opgepakt. Inmiddels staat de teller bij OVD-Info op bijna 2600 arrestaties in 49 steden.
Poolse president herbergt Oekraïense vluchtelingen
President Duda van Polen heeft een aantal vluchtelingen uit Oekraïne onderdak geboden. Op initiatief van zijn vrouw Agata zitten sinds een paar dagen een aantal vluchtelingen in twee van zijn ambtswoningen, meldt het Poolse persbureau PAP.
In het land zijn sinds het begin van de Russische aanval op Oekraïne bijna een miljoen vluchtelingen aangekomen. Het Poolse staatshoofd heeft naast twee paleizen vier officiële villa's tot zijn beschikking.
Opnieuw veel betogers op de Dam in Amsterdam
Op de Dam in Amsterdam zijn opnieuw naar schatting honderden betogers op de been die demonstreren tegen de oorlog in Oekraïne. Mensen dragen onder meer Oekraïense vlaggen en protestborden, gericht tegen de oorlog en de Russische president Poetin. Het protest is een initiatief van vredesorganisatie Pax.
Evacuaties Marioepol opnieuw mislukt
De tweede poging om burgers te evacueren vanuit de zuidelijke Oekraïense havenstad Marioepol is mislukt. Dat meldt het Rode Kruis, dat van plan was 200.000 mensen te evacueren. Ook lokale autoriteiten melden dat de evacuatiepoging is mislukt. Dat komt volgens de Oekraïners door aanhoudende Russische beschietingen.
"Er kunnen geen veilige doorgangen zijn, omdat alleen de zieke geesten van de Russen besluiten wanneer er wordt geschoten en op wie", zegt een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken. Onduidelijk is of er vandaag een nieuwe evacuatiepoging komt.
Vanochtend maakte het stadsbestuur bekend dat er tot vanavond 20.00 uur een staakt-het-vuren van kracht is, zodat burgers de belegerde stad zouden kunnen ontvluchten. Pro-Russische rebellen zeiden een paar uur later dat er zo'n 300 mensen uit Marioepol zijn geëvacueerd, maar van Oekraïense zijde werd dat niet direct bevestigd. Gisteren liep een soortgelijke evacuatiepoging eveneens op niets uit. Russen en Oekraïners beschuldigden elkaar van het schenden van de gevechtspauze.
Vredesmars in centrum Roermond
Honderden mensen zijn vanmiddag begonnen aan een vredesmars in het centrum van Roermond. Op de Markt zongen ze gezamenlijk het Oekraïense volkslied. Daarna hielden ze een minuut stilte en luisterden ze naar een aantal Oekraïners die in Nederland verblijven.
Vervolgens liepen ze de binnenstad in. Veel mensen dragen een zonnebloem mee, het nationaal symbool van Oekraïne. "We willen met deze manifestatie vooral een boodschap van medeleven uitdragen naar alle getroffenen van de invasie in Oekraïne en een oproep doen voor het bieden van humanitaire hulp in de breedste zin van het woord", stellen de organisatoren van de vredesmars. "Tevens willen we iedereen die zich betrokken voelt bij het lot van de mensen uit Oekraïne de ruimte bieden om stil te staan bij de schendingen van mensenrechten door de oorlog tegen Oekraïne en de bedreiging voor de wereldvrede."
De vredesmars in Roermond is een van de vele anti-oorlogsdemonstraties, dit weekeinde. Gisteren was er ook een demonstratie van Russen in Nederland, bij de Russische ambassade in Den Haag. De initiatiefnemers daar zeiden zich te schamen voor de Russische inval in Oekraïne.
Veel Groningers bereid om gaskraan opnieuw te openen
Een opmerkelijk groot deel van de Groningers is bereid om de gaskraan weer verder (tijdelijk) open te draaien om de Russische president Poetin dwars te zitten.
Uit een enquête van het Dagblad van het Noorden komt naar voren dat 83 procent van de Groningers vindt dat Nederland moet stoppen met de import van Russisch gas.
De huisdieren van gevluchte Oekraïners worden hier opgevangen
President Zelensky: Russische raketten hebben vliegveld vernietigd
Rusland heeft met een raketaanval het burgervliegveld van de centraal-westelijke stad Vinnytsia vernietigd. Dat zegt de Oekraïense president Zelensky.
Eerder vandaag zeiden de autoriteiten van Oekraïne dat veiligheidsdiensten branden aan het blussen waren op het vliegveld. Die branden waren ontstaan na raketaanvallen.
'Meer dan 1750 arrestaties bij protesten in Rusland'
Bij protesten in Rusland zijn vandaag meer dan 1750 mensen gearresteerd, meldt de oppositionele in Rusland gevestigde protestmonitor OVD-Info. Dat gebeurde in 44 Russische steden. Protesten tegen de oorlog in Oekraïne zijn in Rusland verboden.
Het Russische ministerie van Binnenlandse Zaken waarschuwde gisteren dat illegale demonstraties zouden worden gestopt en dat de organisatoren ter verantwoording zouden worden geroepen.
Bekijk hier beelden van arrestaties in Moskou:
Burgers vluchten tijdens beschietingen op voorstad van Kiev
Irpin, een voorstad van Kiev, ligt onder vuur. Burgers proberen bussen te bereiken aan de rand van de stad, om te vluchten richting Kiev. Ook tijdens hun vlucht zijn er beschietingen. Naast burgers wordt ook een cameraploeg onder vuur genomen.
Volgens The Kyiv Independent zijn bij beschietingen op burgers zeker drie mensen omgekomen.
Minister Kaag van Financiën: 'We zullen een prijs betalen voor oorlog op Europees continent'
Russen kijken naar Chinees betaalsysteem als alternatief Visa en Mastercard
Verschillende Russische banken willen het betaalsysteem van het Chinese bedrijf UnionPay gaan gebruiken om het voor Russen mogelijk te maken in het buitenland te blijven betalen met hun creditcard. Visa en Mastercard maakten gisteravond bekend dat ze hun activiteiten in Rusland staken. Consumenten met een buitenlandse creditcard kunnen binnen een paar dagen niet meer in Rusland betalen en Russen met een pas van hun bank kunnen niet meer in het buitenland betalen.
Onder meer de grootste bank van Rusland, de Sberbank, zegt dat Russen binnen de landsgrenzen kunnen blijven betalen. Een betaalsysteem van de Russische centrale bank maakt het mogelijk om ook in verschillende landen van de voormalig Sovjetrepubliek te betalen. Ook in Cyprus en Turkije kunnen Russen dankzij dat systeem blijven afrekenen.
In landen in de rest van de wereld raadt de bank aan om snel geld van de Russische kaart te halen of grotere uitgaven te doen voordat de systemen niet meer werken. Om Russen opnieuw de mogelijkheid te geven in het buitenland te kunnen betalen, overwegen banken een samenwerking met het Chinese UnionPay. Dat bedrijf is in handen van de Chinese staat en heeft vooralsnog niet gezegd de samenwerking met Russische banken te willen stoppen.
UnionPay is de grootste verstrekker van betaalkaarten ter wereld en is sinds een paar jaar begonnen met de expansie buiten China. In Rusland wordt de betaalkaart op meer dan 600.000 plekken geaccepteerd.
Hoekstra: 'Alles op alles zetten om nucleaire oorlog te voorkomen'
Minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken vindt dat "alles op alles" gezet moet worden om een nucleair conflict met Rusland te voorkomen. Hij staat helemaal achter het besluit van de NAVO om geen no-flyzone in te stellen boven Oekraïne, omdat dit door Rusland opgevat kan worden als directe betrokkenheid van de NAVO met het conflict.
"Je loopt een aanmerkelijke kans op een rechtstreeks conflict tussen de NAVO en Rusland met het risico op een dramatisch grotere oorlog. Dan heb je potentieel veel meer de poppen aan het dansen", aldus de Nederlandse minister in het tv-programma Buitenhof.
Hoekstra spreekt openlijk over een nucleaire conflict en benadrukt dat het belangrijk is zeer behoedzaam te opereren. "Je moet alles op alles zetten om ervoor te zorgen dat het geen groter conflict wordt, een nucleair conflict. Hij wijst naar het verleden waarin een kernoorlog bijna is uitgebroken vanwege "verdere escalatie" of gewoon "een misverstand", zoals tijdens de Cuba-crisis in 1962 en in 1983 toen een Russische wachtcommandant een fout op de waarschuwingsradar even aanzag voor de komst van Amerikaanse kernkoppen.
Erdogan dringt aan op wapenstilstand
De Turkse president Erdogan heeft bij Poetin aangedrongen op een wapenstilstand in Oekraïne en open humanitaire corridors. Ook wil hij dat er een vredesovereenkomst wordt getekend.
Na afloop van een uur durend telefoongesprek tussen de twee leiders, zegt Ankara dat Turkije bereid is om bij te dragen aan een vreedzame oplossing van het conflict. In een verklaring zegt Ankara dat een staakt-het-vuren de bezorgdheid over de humanitaire situatie weg zou nemen.
"President Erdogan herhaalde zijn oproep om om samen de weg vrij te maken voor vrede", zegt zijn kantoor. De twee leiders bespraken ook de onderlinge banden.
Elf dagen oorlog in Oekraïne in tien foto's
Het is vandaag elf dagen geleden dat Rusland buurland Oekraïne binnenviel. Sindsdien zijn er dagelijks hevige gevechten en inmiddels zijn ruim 1,5 miljoen mensen op de vlucht geslagen naar het buitenland. Een kort overzicht in tien foto's:
Pro-Russische rebellen: 300 evacuaties uit Marioepol
Pro-Russische rebellen zeggen dat er zo'n 300 mensen uit Marioepol zijn geëvacueerd. De geëvacueerde burgers konden Marioepol en buitenwijken van die stad volgens Russische media verlaten in oostelijke richting naar het district Novoazovski.
Vanuit Oekraïense zijde zijn nog geen berichten naar buiten gekomen over evacuaties van inwoners van de zuidelijke havenstad Marioepol. Sinds vanochtend 09.00 uur Nederlandse tijd geldt een tijdelijke wapenstilstand. Die is opgezet om inwoners vanaf 11.00 uur Nederlandse tijd uit de stad te laten vertrekken.
Er zouden bussen worden ingezet om inwoners naar Zaporizja, zo'n 200 kilometer ten noordwesten van Marioepol te vervoeren. Gisteren werd ook al een tijdelijk staakt-het-vuren ingesteld maar dat werd later geschonden. Zowel Rusland als Oekraïne gaf elkaar daar de schuld van. Daardoor konden er gisteren geen inwoners worden geëvacueerd.
Meer arrestaties gemeld bij protesten in Rusland
In Rusland zijn meer dan 559 mensen opgepakt bij protesten tegen de oorlog in Oekraïne. Dat meldt de oppositionele in Rusland gevestigde protestmonitor OVD-Info. De arrestaties vonden plaats in 21 steden door het hele land. Eerder vanochtend werd nog melding gemaakt van ruim 316 arrestaties in zestien steden.
Dit zijn beelden van een protest in Irkoetsk:
Joodse vluchtelingen uit Oekraïne onderweg naar Israël
Drie speciale vluchten landen vandaag in Tel Aviv, afkomstig uit Moldavië, Roemenië en Polen. Aan boord van de vliegtuigen zitten 300 Joodse vluchtelingen uit Oekraïne, onder wie zo'n 100 weeskinderen. Het is het grootste transport van Oekraïners naar Israël sinds het begin van de oorlog, en naar verwachting niet het laatste:
Kerken in Lviv stromen vol
'Meer dan 316 demonstranten opgepakt in Rusland'
In zeker zestien steden zijn vandaag bij anti-oorlogprotesten meer dan 316 mensen opgepakt. Dat meldt een Russische oppositionele organisatie die bijhoudt waar demonstraties plaatsvinden. Op sociale media verschijnen beelden van verschillende protesten tegen de oorlog.
Bijna miljoen Oekraïners gevlucht naar Polen
Bijna een miljoen mensen zijn vanuit Oekraïne naar buurland Polen gevlucht, meldt de Poolse douane. Alleen al gisteren gingen 129.000 mensen de Poolse grens over. Vanochtend kwamen daar nog eens bijna 40.000 vluchtelingen bij.
De overgrote meerderheid bestaat uit Oekraïners. Maar er zitten ook vluchtelingen tussen uit Oezbekistan, Belarus, India, Nigeria, Algerije, Marokko en de Verenigde Staten, die in Oekraïne verbleven. Ruim 250.000 mensen zijn naar buurland Moldavië gevlucht, zegt de Moldavische president Sandu.
In totaal zijn meer dan 1,5 miljoen mensen op de vlucht geslagen naar verschillende buurlanden, meldt VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. Commissaris Filippo Grandi noemt het de snelst groeiende vluchtelingencrisis sinds de Tweede Wereldoorlog in Europa.
Oekraïense pianiste en Russische celliste houden benefietconcert
De Oekraïense pianiste Anna Fedorova en de Russische celliste Maya Fridman houden vanavond een benefietconcert in het Concertgebouw in Amsterdam. De opbrengst gaat naar Giro555 voor de slachtoffers van de oorlog in Oekraïne. Morgen is er een speciale actiedag op radio en tv voor Giro555.
Het benefietconcert wordt live uitgezonden op YouTube en op Radio 4.
De huidige situatie in Oekraïne
Overleg over mogelijke levering Sovjetstraaljagers aan Oekraïne
Krijgt Oekraïne 'oude' Sovjetstraaljagers uit Polen? Lees er meer over in dit bericht:
Hoe gaat de evacuatie uit Marioepol eruitzien?
Nu de tijdelijke wapenstilstand van kracht is in de zuidelijke havenstad Marioepol wordt duidelijk wat de plannen zijn om inwoners de stad uit te krijgen. De tijdelijke wapenstilstand is om 10.00 uur lokale tijd ingegaan (09.00 Nederlandse tijd) en duurt tot 21.00 uur.
Vanaf het middaguur (lokale tijd) rijden bussen vanuit drie locaties in de stad naar Zaporizja, zo'n 200 kilometer ten noordwesten van Marioepol, zeggen de autoriteiten in de stad volgens de BBC.
Burgers mogen ook met eigen auto's aansluiten in de kolonne, maar die automobilisten wordt gevraagd om achteraan de stoet te rijden. Vooraan rijdt het Rode Kruis. En alle stoelen in de auto's moeten gevuld zijn, zegt de gemeenteraad.
Ook buitenlandse vrijwilligers melden zich in Kiev: 'Ik moet dit gewoon doen'
Rusland claimt aanval op Oekraïense luchtmachtbasis
Rusland heeft de Oekraïense luchtmachtbasis Starokostiantyniv aangevallen en uitgeschakeld met precisiewapens voor de lange afstand, zegt het Russische ministerie van Defensie. De luchtmachtbasis ligt zo'n 300 kilometer ten westen van de hoofdstad Kiev.
"De Russische strijdkrachten blijven de militaire infrastructuur van Oekraïne aanvallen", zegt Igor Konashenkov, de woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie. Hij zegt dat Russische troepen ook een door Oekraïne bestuurd S-300-raketsysteem hebben vernietigd. Volgens hem heeft Rusland de afgelopen 24 uur tien Oekraïense vliegtuigen en helikopters neergehaald.
Oekraïne meldde vanochtend een reeks verliezen aan Russische kant.
Vandaag nieuwe poging humanitaire corridor in Marioepol
Er komt vandaag mogelijk toch een tijdelijk staakt-het-vuren om burgers uit Marioepol te laten vertrekken. De wapenstilstand is om 10.00 uur lokale tijd (9.00 uur Nederlandse tijd) ingegaan, melden de stadsautoriteiten.
De evacuatie start om 12.00 uur lokale tijd, zegt de gemeenteraad van Marioepol. De wapenstilstand zou tot 21.00 uur lokale tijd stand moeten houden.
Gisteren werd ook al een gevechtspauze ingesteld om burgers de kans te geven de stad te verlaten. Die wapenstilstand werd geschonden waardoor de evacuatie niet door kon gaan.
WHO bevestigt aanvallen op Oekraïense zorginstellingen
Er zijn aanvallen geweest op meerdere zorgfaciliteiten in Oekraïne. Dat bevestigt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Daarbij zouden zeker zes doden en elf gewonden zijn gevallen. De WHO onderzoekt nog meer meldingen van aanvallen.
Afgelopen week liet de gezondheidsorganisatie weten dat het berichten over aanvallen op ziekenhuizen en andere zorginstellingen gaat onderzoeken. De WHO veroordeelt de aanvallen.
"Zorgfaciliteiten, medewerkers en patiënten zijn geen doelwit", stelt de organisatie. WHO-chef Tedros Adhanom Ghebreyesus benadrukt in een tweet dat aanvallen op gezondheidsfaciliteiten "de medische neutraliteit en het internationaal humanitair recht" schenden.
Oekraïne zegt meer dan 88 Russische vliegtuigen en helikopters te hebben neergehaald
Het Oekraïense ministerie van Defensie heeft opnieuw melding gedaan van verliezen aan Russische kant sinds het begin van de oorlog. Zo zouden er 88 vliegtuigen en helikopters zijn verloren. Net als ruim 300 tanks en ook zouden er al 11.000 Russen zijn omgekomen.
Het ministerie claimt eveneens dat er tientallen artilleriesystemen zijn vernietigd. Deze cijfers zijn niet onafhankelijk geverifieerd. Rusland maakt nauwelijks cijfers bekend over verliezen in de oorlog.
Artsen zonder Grenzen: situatie Marioepol dramatisch
Artsen zonder Grenzen maakt zich grote zorgen over het lot van burgers in de zwaar getroffen zuidelijke havenstad Marioepol. Het centrum, en vooral de buitenwijken, worden volgens de organisatie dag en nacht gebombardeerd. Inwoners hebben moeite om aan essentiële levensmiddelen te komen: supermarkten zijn getroffen door aanvallen en zijn steeds leger, wat ook geldt voor apotheken. Verder is er geen elektriciteit, en dus geen verwarming noch drinkwater.
"Mensen drinken regenwater, of sneeuw. Als er niets gebeurt, vandaag of morgen, heeft dat rampzalige gevolgen", zegt Alex Wade van Artsen zonder Grenzen in onderstaande audioboodschap:
'Meer tanks en ander Russisch materieel in beslag genomen'
Oekraïne zou dertig eenheden van het Russische leger in beslag hebben genomen. Het gaat vooral om groot materieel als tanks en andere voertuigen. Dat zegt de Oekraïense tak van Radio Liberty op Twitter. Het materieel zou in de regio Charkov, in het noordoosten van Oekraïne, in beslag zijn genomen.
Correspondent: Israël lijkt bemiddelaar in conflict te willen zijn, bezoek afgestemd met VS, Europa
De Israëlische premier Bennett heeft gisteravond een onaangekondigd bezoek aan president Poetin van Rusland gebracht. In Israël wordt veel gesproken over de ontmoeting, zegt correspondent Ties Brock. "Wat hier wordt opgemerkt is dat het bezoek op zaterdag plaatsvond, dus op de Joodse rustdag. Dat Bennett op die dag reist, is opmerkelijk, want in principe mag hij van zijn geloof niet reizen op de sabbat. Een uitzondering geldt als er mensenlevens op het spel staan, en dat is volgens de premier het geval."
Na zijn gesprek met Poetin vloog Bennett door naar Duitsland om door te praten met bondskanselier Scholz. "Er lijkt een zekere strategie achter het bezoek aan Poetin te zitten", zegt Brock. "Het is van tevoren afgestemd met de Verenigde Staten, met Frankrijk en dus met kanselier Scholz, die vorige week ook al in Israël te gast was. En gisteravond heeft Bennett ook met president Zelensky van Oekraïne gesproken."
Over de inhoud van het gesprek met Poetin zijn weinig details bekendgemaakt. "We weten dat het voornamelijk over de oorlog in Oekraïne ging, en dat Bennett in het bijzonder zou hebben gesproken over de positie van Israëliërs en Joden in Oekraïne." In het land wonen zo'n 200.000 inwoners die in meer of mindere mate een Joodse afkomst hebben. Ook laat een woordvoerder weten dat gesproken is over de onderhandelingen met Iran over een atoomdeal.
"Israël lijkt in deze oorlog de rol van bemiddelaar te willen spelen, waar Oekraïne de regering van Bennett meermaals om gevraagd heeft. Wat zo'n rol gemakkelijker maakt, is dat Bennett de Russische invasie in tegenstelling tot het Westen niet scherp heeft veroordeeld. Ook staat Israël in nauw contact met Rusland over Syrië, waar Israël regelmatig bombardementen uitvoert die het coördineert met de Russische krijgsmacht in het land. Maar wat Bennets inspanningen in het Oekraïneconflict concreet kunnen opleveren, is nog de vraag. Gezien de situatie in Oekraïne zijn de verwachtingen beperkt." Morgen is de derde gespreksronde tussen Russische en Oekraïense delegaties gepland sinds het begin van de oorlog.
'Russische aanvallen op steden vertraagd'
De Russische aanvallen op steden worden sterk vertraagd door het Oekraïense leger, zegt de Britse militaire inlichtingendienst. "De omvang en kracht van het Oekraïense verzet blijft Rusland verrassen." Volgens de dienst reageert Rusland daarop door zich te richten op bevolkte gebieden op meerdere locaties als Charkov, Tsjernihiv en Marioepol."
De inlichtingendienst stelt dat Rusland eerder soortgelijke tactieken heeft gebruikt in Tsjetsjenië in 1999 en Syrië in 2016, "waarbij zowel lucht- als grondmunitie werd gebruikt". Rusland heeft tot nu toe steeds ontkend dat het zich richt op burgergebieden.
Bijzonder hoogleraar Oorlogstudies in Leiden Frans Osinga zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat Oekraïne een slimme verdediging heeft opgezet. "Het land weet dat het in aantallen in de minderheid is, hoewel het een groot leger heeft. Maar je wil een gevecht op open veld voorkomen. Ze focussen zich vooral op de verdediging van steden", aldus Osinga.
"Als verdediger ben je in het voordeel omdat je het gevecht kunt vertragen. En vervolgens kun je mobiele teams inzetten die in het land om de Russen heen zwermen en konvooien aanvallen." Volgens Osinga richten die teams zich vooral op het brandstofvervoer. "Die zijn essentieel om tanks en pantserwapens van brandstof te voorzien. Als je die uitschakelt, heb je onmiddellijk impact op het verloop van de strijd."
Osinga benadrukt wel dat Oekraïne nu misschien sterk is, maar dat de voorraden ook uitgeput raken.
Oekraïne: gisteren tien Russische toestellen neergehaald
Oekraïne zegt dat het gisteren is gelukt om vijf vliegtuigen, vier helikopters en een drone uit Rusland neer te halen. Ook zou het Oekraïense leger meerdere luchtaanvallen op Russische colonnes hebben uitgevoerd.
Door de aanvallen leed het Russische leger "significante verliezen in personeel en materieel", schrijft de Oekraïense communicatiedienst voor landverdediging op Telegram.
De verliezen worden niet bevestigd door Rusland. Door de oorlog is het moeilijk om onafhankelijke informatie uit het gebied te krijgen.
Gisteren bracht het Oekraïense ministerie van Defensie deze video naar buiten van het neerhalen van een Russische helikopter:
KLM haalt Oekraïense toeristen op
KLM heeft gisteren 278 Oekraïense toeristen opgehaald uit de Dominicaanse Republiek en naar Schiphol gebracht. Het gaat om vakantiegangers die gestrand waren nadat de Russen hun land binnen vielen.
KLM gebruikte voor de vlucht een vliegtuig dat vanwege een technisch mankement vast stond op het vliegveld van Port of Spain, de hoofdstad van Trinidad en Tobago. Na reparatie vloog het niet leeg terug naar Amsterdam, maar maakte het een omweg via de Dominicaanse stad Punta Cana. Daar werden de Oekraïners op kosten van de KLM opgepikt, meldt NH Nieuws. Op Schiphol krijgen ze hulp bij de rest van hun reis.
Het Dominicaanse ministerie van Toerisme meldde eerder deze week dat er in totaal zo'n 1900 Oekraïense toeristen vastzitten op het eiland. Er zijn ook nog eens 15.000 Russen gestrand in de Dominicaanse Republiek. De regering van het eiland is in overleg met Russische touroperators over hun terugvlucht. Maar hun repatriëring wordt ingewikkeld omdat Amerika, Canada en Europa hun luchtruim hebben gesloten voor Russische vliegtuigen.
Russische luchtaanvallen gemeld in Charkov en Tsjernihiv
Rusland heeft luchtaanvallen uitgevoerd op de steden Charkov en Tsjernihiv, meldt het Belarussische oppositiekanaal Nexta op basis van Oekraïense autoriteiten.
In Charkov, de tweede stad van Oekraïne, brak volgens Nexta door de luchtaanvallen brand uit in meerdere gebouwen. In de noordelijke stad Tsjernihiv zouden woonwijken zijn bestookt.
Het is niet duidelijk of er slachtoffers zijn gevallen bij de aanvallen van vannacht en vanochtend vroeg.
Vandaag meerdere demonstraties in Nederland
Op meerdere plekken in het land worden vandaag demonstraties gehouden tegen de Russische invasie in Oekraïne.
In Roermond begint om 13.00 uur een mars. Die wordt voorafgegaan door een gedicht en een toespraak van locoburgemeester Marianne Smitsmans en een minuut stilte voor de slachtoffers van de oorlog. Vervolgens lopen de deelnemers door het centrum van de stad. Hun is gevraagd een zonnebloem mee te nemen, het symbool van Oekraïne.
Gisteren was er onder meer een manifestatie op het Malieveld in Den Haag:
Polen wil nieuwe gevechtsvliegtuigen van VS als het straaljagers aan Oekraïne levert
De Poolse regering praat met de Verenigde Staten over de levering van MiG-29's straaljagers aan Oekraïne. Een voorwaarde van Polen is dat Amerika het gat in de vloot aanvult met F-16's. Dat bevestigen meerdere functionarissen van het Witte Huis aan de Amerikaanse nieuwssite Politico.
In Warschau wordt sinds vorige week gepraat over de levering van straaljagers aan Oekraïne. Het Witte Huis is er niet op tegen dat Polen gevechtsvliegtuigen levert, terwijl dat kan zorgen voor een escalatie tussen de NAVO en Moskou.
"We werken met de Polen aan deze kwestie en overleggen met de rest van onze NAVO-bondgenoten", zei een woordvoerder van het Witte Huis tegen Politico. Voor nu houdt Polen zijn straaljagers nog binnen de eigen landsgrenzen.
Polen vliegt sinds 2006 met F-16's, daarvoor gebruikte het de MiG-29 straaljagers. In 2020 bestelde het land ruim dertig F-35's. De eerste daarvan wordt over twee jaar geleverd.
Een MiG-29 tijdens een luchtshow in Polen:
Russische autoriteiten proberen hamsteren te voorkomen
De Russische autoriteiten hebben met landelijke supermarktketens afspraken gemaakt om hamsteren tegen te gaan. Supermarkten hebben de opdracht gekregen om de verkoop van basisvoedingsmiddelen per klant te beperken en ze mogen geen hoge marge rekenen. Volgens het Russische persbureau Tass gaat het onder meer om zuivelproducten, suiker en brood.
Het hamsteren neemt in Rusland toe nu het land te maken krijgt met de gevolgen van de economische sancties opgelegd door het Westen. Sommige goederen werden volgens het ministerie van Industrie en Handel in grote hoeveelheden ingeslagen om ze later weer te verhandelen. De maatregelen zijn genomen "om te verzekeren dat burgers de mogelijkheid hebben om betaalbare producten te blijven kopen", zegt het ministerie.
Biden in gesprek met Zelensky: blij met beslissing Visa om activiteit in Rusland te staken
De Amerikaanse president Biden heeft met zijn Oekraïense ambtgenoot Zelensky gesproken. Het telefoongesprek duurde een half uur, zegt het Witte Huis. Volgens Zelensky sprak hij met Biden over financiële steun voor zijn land en over de voortzetting van sancties tegen Rusland.
Biden zei tijdens het gesprek blij te zijn met de beslissing van Visa en Mastercard om hun activiteit in Rusland te staken, meldt het Witte Huis. Ook onderstreepte de Amerikaanse president dat het land actie onderneemt om het Rusland financieel moeilijk te maken. Verder werkt Biden samen met het Congres om extra geld aan Oekraïne te kunnen geven.
Daarnaast uitte Biden zijn zorgen over de recente aanval van Rusland op de kerncentrale Zaporizja.
In deze video leggen we uit waar de kerncentrale ligt, en wat er deze week gebeurd is:
Israëlische premier in Berlijn na gesprek met Poetin
De Israëlische premier Bennett heeft in Berlijn anderhalf uur lang met bondskanselier Scholz gesproken over de ontmoeting met de Russische president Vladimir Poetin die hij zaterdagavond in Moskou had. Bennett sprak zo'n drie uur lang met Poetin over de Oekraïnecrisis.
Volgens zijn woordvoerder bood Bennet tijdens de ontmoeting aan te bemiddelen in het conflict tussen Rusland en Oekraïne. De Israëlische regering heeft relatief goede betrekkingen met zowel Rusland als Oekraïne. Het is onduidelijk hoe Poetin daarop heeft gereageerd.
De bespreking tussen Bennett en Poetin vond plaats in nauw overleg met Duitsland, Frankrijk en de Verenigde Staten. Ook staat Bennett volgens zijn woordvoerder in voortdurend contact met Oekraïne. Na het gesprek met Poetin zou Bennett ook hebben gebeld met de Oekraïense president Zelensky.
Johnson wil met plan zorgen dat Russische invasie faalt
De Britse premier Boris Johnson heeft een plan met zes punten gemaakt dat ervoor moet zorgen dat de Russische invasie van Oekraïne faalt. Johnson wil dat Rusland economisch "maximaal pijn lijdt" en ervoor zorgen dat Oekraïne zich beter kan verdedigen.
In het plan staat niet dat het Westen militaire actie moet ondernemen tegen Rusland. Johnson zoekt steun van andere wereldleiders voor zijn ideeën.
Hij praat daar de komende week over met andere wereldleiders, zoals morgen met Rutte en de premier van Canada. Op dinsdag praat hij met de leiders van landen die te maken hebben met de toestroom van Oekraïense vluchtelingen, waaronder Polen en Hongarije.
Russisch vliegtuig met toestemming geland in Washington
Een Russisch vliegtuig is met Amerikaanse toestemming in Washington geland om twaalf Russische VN-diplomaten op te halen die de VS worden uitgezet. Volgens de VS hielden deze diplomaten zich bezig met spionage en vormen ze daarom een gevaar voor de nationale veiligheid.
De Verenigde Staten hebben net als andere westerse landen hun luchtruim gesloten voor Russische vliegtuigen in reactie op de Russische invasie van Oekraïne. Dit verbod werd tijdelijk opgeheven om de repatriëring van de twaalf diplomaten mogelijk te maken.
Welkom in dit liveblog
Goedenacht. In dit blog lees en bekijk je alle ontwikkelingen van de oorlog in Oekraïne van zondag 6 maart. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.