26.000 acute zorgmedewerkers ingeënt • Horecazaken blijven 17 januari toch dicht

Liveblog gesloten

Hierbij eindigen we dit blog. Morgenochtend vindt u al het nieuws weer in een nieuw liveblog op onze site.

'Johnson heeft niet zoveel mogelijkheden meer'

Burgemeester Khan van Londen heeft de noodtoestand uitgeroepen nu het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames enorm is gestegen.

Correspondent Tim de Wit vertelt over het beddentekort in de Londense ziekenhuizen:

Mogelijk ook besmettelijkere Amerikaanse coronamutatie

De speciale corona-werkgroep van het Witte Huis houdt er rekening mee dat er in de VS ook een besmettelijkere Amerikaanse variant rondgaat van het coronavirus. Daar schrijven de nieuwszenders CNBC en CNN over. De mutatie zou een verklaring kunnen zijn voor de steeds snellere verspreiding van het virus in de Verenigde Staten. Mogelijk is de variant tot 50 procent besmettelijker.

De werkgroep pleit volgens de nieuwszenders voor een agressieve aanpak, zoals het gebruik van betere mondkapjes. Eerder werd al bekend dat de variant die voor het eerst in Groot-Brittannië opdook ook in de Verenigde Staten rondgaat.

Volgens CNN en CNBC wil de werkgroep onder meer dat er zo snel mogelijk wordt gestart met het inenten van ouderen en kwetsbaren. "Geen vaccin moet in de vriezer blijven, maar moet nu worden gebruikt", schrijft de taskforce.

Kringloop barst uit z'n voegen door coronasluiting

De kringloopwinkels mogen nog gewoon spullen aannemen, maar zijn vanwege de lockdown wel gesloten voor de verkoop. Daardoor zijn de opslagplaatsen tot de nok toe gevuld met spullen die normaal gesproken worden verkocht. Ook bij kringloop De Arm in Utrecht staat de opslag propvol.

26.000 medewerkers in acute zorg ingeënt

In de acute zorg zijn sinds woensdag 26.000 medewerkers gevaccineerd. Dat meldt het Landelijk Netwerk Acute Zorg. Sommige kleine ziekenhuizen hebben inmiddels al hun medewerkers uit de acute zorg de eerste inenting tegen het coronavirus gegeven. Andere ziekenhuizen gaan komend weekend door met inenten. Over drie weken moeten de medewerkers uit de acute zorg, zoals artsen en verpleegkundigen op de intensive care en de spoedeisende hulp, nog een keer worden ingeënt. Het coronavaccin van Pfizer/BioNTech moet twee keer worden toegediend voor maximale bescherming.

Minister De Jonge spreekt over 27.000 zorgmedewerkers. Hij telt ook de zorgmedewerkers van verpleeghuizen en kleinschalige woonvormen mee. Die vallen niet onder de acute zorg.

Nieuwe coronawet in Zweden direct gebruikt, maatregelen aangescherpt

Een nieuwe coronawet die eerder vandaag in het Zweedse parlement is aangenomen en zondag in werking treedt, wordt ook direct gebruikt. Premier Löfven heeft aangekondigd dat vanaf die dag het aantal bezoekers in winkels, sportscholen en zwembaden wordt gelimiteerd. Per persoon moet 10 vierkante meter beschikbaar zijn.

Verder mogen niet meer dan acht mensen bij elkaar komen, terwijl dat nu nog een onbeperkt aantal is. Alleen bij evenementen is het aantal bezoekers nu al beperkt tot acht. Wie zich niet houdt aan de regels, kan rekenen op een boete. Ook kunnen winkels of panden worden gesloten. Zweden meldde vandaag 7187 nieuwe besmettingen.

Matthijs de Ligt test positief op corona

Matthijs de Ligt is positief getest op het coronavirus. Dat maakt zijn club Juventus bekend. De 21-jarige verdediger zit in zelfisolatie. Hij mist zo in ieder geval zaterdagavond de thuiswedstrijd tegen Sassuolo en de bekerwedstrijd tegen Genoa van aanstaande woensdag. Volgende week zondag speelt Juventus de kraker tegen rivaal Internazionale.

Ook senaat akkoord met verplichte coronatest voor reizigers uit buitenland

Een verplichte negatieve coronatest voor reizigers die uit het buitenland naar Nederland reizen, heeft definitief een wettelijke basis gekregen. Na de Tweede heeft ook de Eerste Kamer ingestemd met een spoedwet die de verplichting regelt. Alleen Forum voor Democratie stemde tegen. Gisteren ging een grote meerderheid van de Tweede Kamer ook al akkoord.

Het kabinet diende het wetsvoorstel afgelopen woensdag in en het is de bedoeling dat de wet morgen ingaat. Het kabinet vond eigenlijk dat er geen wet nodig was voor de verplichte PCR-test. Maar nadat de Haagse rechtbank vorige week in een kort geding had bepaald dat het gezin van de jurist van actiegroep Viruswaarheid zonder test naar Nederland mocht vliegen, besloten de ministers De Jonge, Grapperhaus en Ollongren toch met een nieuw voorstel te komen.

Horecazaken toch niet open op 17 januari, maar als winkels opengaan

Tientallen afdelingen van Koninklijke Horeca Nederland die van plan waren op 17 januari weer open te gaan, hebben dat besluit opgeschort. Volgens een woordvoerder van de afdeling Breda komt dat vanwege de huidige coronasituatie. Het nieuwe plan is om open te gaan als ook de winkels dat weer mogen.

"De datum halen we weg, maar we koppelen nu de heropening van de horeca aan de opening van winkels. Dat kun je niet los van elkaar zien", zegt Johan de Vos van de afdeling Breda. "Of het nou wel of niet mag: we kunnen niet anders. Het gaat niet meer zo zijn dat de horeca moet gaan wachten. Dat krijgen we financieel niet meer verkocht, dat gaat gewoon niet meer."

Volgens De Vos wordt het "kantje boord" voor horecazaken om ook deze periode financieel te overleven. "We voelen redelijk aan dat de lockdown verlengd gaat worden, maar gaat er nog een maand bij komen, dan ben ik heel benieuwd wat er gaat gebeuren", zegt hij. "Het kan zijn dat individuele ondernemers zeggen dat ze opengaan, omdat ze er qua kosten niet meer uit komen. Je zit nu wel in de blessuretijd van het financieel rekbare."

RIVM: zwangere vrouwen in sommige gevallen wel vaccineren

De meeste vrouwen die in verwachting zijn, krijgen het advies te wachten met een coronavaccinatie tot na de zwangerschap. Maar voor twee groepen is een prik wél verstandig, adviseert een werkgroep van het RIVM. Het gaat om zwangere vrouwen die onderliggende ziekten hebben, zoals hart- of longproblemen of ernstig overgewicht. Ook voor zwangeren die veel worden blootgesteld aan corona, bijvoorbeeld in de zorg, wordt vaccineren aangeraden.

Coronasituatie in Londen niet meer onder controle

Burgemeester Sadiq Khan van Londen zegt dat de verspreiding van het coronavirus in zijn stad niet meer onder controle is. Hij heeft daarom de noodtoestand afgekondigd, wat eerder gebeurde bij onder meer de brand in de Grenfell Tower in 2017 en verschillende terreuraanslagen.

Volgens Khan is 1 op de 30 mensen in Londen besmet met het virus, in in sommige delen zelfs 1 op de 20. In de Londense ziekenhuizen liggen momenteel meer dan 7000 mensen met het coronavirus, een derde meer dan tijdens de piek in april. Tegen de BBC zegt de burgemeester dat de Londense ambulancedienst per dag nu zo'n 8000 noodoproepen krijgt. Dat zijn er veel meer dan de 5500 telefoontjes die normaal op een drukke dag binnenkomen.

Bekijk hier wat Khan over de toestand in zijn stad zegt:

Rutte: duurt even voor we allemaal iets van vaccins merken

De ontwikkelingen rond de vaccins volgen elkaar snel op, zei premier Rutte in zijn wekelijkse persconferentie. "Maar dat betekent niet dat we van de ene op de andere dag van het virus verlost zijn. Het duurt nog een tijd voordat we het collectief gaan merken."

Rutte verwees onder meer naar het bericht dat de Europese Unie nog eens honderden miljoenen doses van het Pfizer-vaccin bestelt, waardoor er ook in Nederland veel meer beschikbaar komen. "Het betekent dat er licht is aan het einde van tunnel. Laten we hopen dat we aan het einde van het jaar van de ellende af zijn."

Dinsdag geven Rutte en minister De Jonge van Volksgezondheid weer een persconferentie over de coronamaatregelen. De premier wil daar nog niet op vooruitlopen, maar hij herhaalt nog eens dat het aantal besmettingen op dit moment nog te hoog is. "Ik kan niet de garantie geven dat de lockdown wordt opgeheven."

'Afstand scholieren wél belangrijk', zeggen OMT-leden nu

Het idee dat middelbare scholieren een beperkte rol spelen in de overdracht van corona was "een vergissing", zegt OMT-lid en kinderarts Karóly Illy. De anderhalvemetermaatregel op middelbare scholen werd in de zomer losgelaten op advies van het Outbreak Management Team (OMT). Uit onderzoek van Nieuwsuur blijkt dat er nog veel vragen leven over de wetenschappelijke onderbouwing van dat advies.

Lees er meer over in dit artikel:

RIVM: Zuid-Afrikaanse variant vastgesteld in Nederland

De Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus is voor het eerst in Nederland vastgesteld, meldt het RIVM. Het gaat om iemand in de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant. Bij die persoon werd op 22 december een testmonster afgenomen, gisteren werd vastgesteld dat het gaat om de Zuid-Afrikaanse variant. Het is niet bekend waar diegene het virus heeft opgelopen.

Volgens het RIVM is er nog veel onduidelijk over de Zuid-Afrikaanse variant. Hij lijkt, net als de Britse mutatie, besmettelijker. Onderzocht wordt nog hoe het virus reageert op de huidige vaccins. Farmaceut Pfizer zei vandaag dat zijn vaccin ook lijkt te werken tegen de Zuid-Afrikaanse en Britse mutatie.

Volgens het rijksinstituut is er tot nu toe geen reden om aan te nemen dat het ziekteverloop anders of ernstiger is dan bij de variant die op dit moment het meeste in Nederland wordt gevonden.

ING: schade in winkelstraat nu veel groter

De economische schade in de winkelstraat is tijdens de tweede lockdown veel groter dan tijdens de lockdown in het voorjaar, zegt het economisch bureau van ING. De pinomzet bij winkels als kledingzaken, bouwmarkten en speelgoedwinkels ligt door de verplichte winkelsluitingen 78 procent lager dan het normale niveau. In de eerste golf was dat nog 41 procent. Bij kledingwinkels is de pinomzet met 98 procent gedaald.

In maart mochten niet-essentiële winkels gewoon openblijven, maar ging een deel van de zaken vrijwillig dicht. Andere winkels namen maatregelen om toch open te blijven. Nu zijn de niet-essentiële winkels tot zeker 19 januari dicht. Wel hebben veel winkels afhaalpunten gecreëerd of bezorgen ze producten thuis.

Volgens ING is niet overal de pin-omzet zo ver onder het normale niveau gezakt als in maart. "Zo hebben veel restaurants de klap van de lockdown kunnen verlichten door sneller over te stappen op bezorging en afhaal." Online is wel meer gekocht: de waarde van deze aankopen lag in de tweede helft van december zo'n 60 procent hoger dan normaal.

Nederlandse naalden geschikt voor 6 doses Pfizer-vaccin

De injectienaalden die Nederland heeft ingekocht om coronavaccins toe te dienen, zijn geschikt om zes doses in plaats van vijf doses uit een flesje Pfizer-vaccin te halen. Dat laat het RIVM weten aan de NOS.

Nederland heeft niet de naalden die het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) vandaag adviseerde, maar een ander type. "Met onze naalden kost de handeling meer precisie, maar lukt het ook", zegt een woordvoerder van het RIVM. Het RIVM is vooralsnog niet van plan om alsnog de meest geschikte naalden in te kopen. Nederland heeft nu 25 miljoen naalden en spuiten voor de coronavaccinatie-campagne.

Farmaceut Pfizer bevestigt aan de NOS dat er met de juiste naalden 20 procent meer doses uit ieder flesje kan worden gehaald. Tot vandaag heeft Nederland 288.000 doses ontvangen, daar komen nu grofweg 58.000 doses bij. Samen kunnen daarmee 173.000 mensen worden gevaccineerd.

GGD's willen op termijn naar miljoen inentingen per week

De gezamenlijke GGD's willen, zodra er voldoende vaccins beschikbaar zijn, een miljoen inentingen per week gaan zetten. Volgens koepelorganisatie GGD GHOR Nederland wordt alles in gereedheid gebracht om massaal te gaan vaccineren.

Tot 15 januari dienen de zes GGD's die als eerste beginnen zo'n 12.500 vaccins toe die in eerste instantie beschikbaar zijn. Vanaf 15 januari worden de vaccins die de komende weken worden geleverd, uitgedeeld aan zorgmedewerkers in de langdurige zorg. Er komt wekelijks een partij vaccins binnen en er is volgens de koepel dan voldoende beschikbaar om 200.000 zorgmedewerkers twee keer te vaccineren.

Die periode wordt ook gebruikt om ervaringen op te doen, zegt de GGD. "Het moet veilig zijn en blijven, en net als aan een productielijn telt daarvoor elk onderdeel", zegt directeur Nicolette Rigter. "Dat gaat van het perfectioneren van de logistieke operatie van het klaarzetten van het vaccin tot de details zoals hoe zetten we de stoelen neer waar mensen een kwartier op mogen wachten ná de vaccinatie?"

Volgens Rigter is het streven om in iedere gemeente een vaccinatielocatie in te richten. "Dicht bij de mensen zodra de aantallen en de logistieke eigenschappen dat toelaten. Maar ook daarvoor geldt: kijk naar wat kan en wat werkt. Hoeveel mensen kunnen we goed en verantwoord vaccineren op elke locatie? Gelukkig is de vaccinatiebereidheid heel hoog, mensen staan in de rij. Daar willen we natuurlijk direct aan tegemoet kunnen komen zodra er voldoende vaccins zijn."

8169 nieuwe coronabesmettingen gemeld, iets meer dan gemiddelde

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 8169 nieuwe bevestigde coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 1549 minder dan gisteren. Het aantal van 8169 is hoger dan het gemiddelde van afgelopen week, toen er per dag gemiddeld 7724 mensen positief getest werden. Gemiddeld genomen daalt het aantal positieve tests.

In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er zijn dus meer patiënten uit het ziekenhuis ontslagen of overleden dan dat er werden opgenomen. Er liggen nu 2644 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2764), van wie 708 op de IC (gisteren: 712), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Er werden 249 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdelingen, 18 nieuwe opnames meer dan gisteren. Op de intensive care werden 37 patiënten opgenomen, bijna allemaal doorgestroomd vanaf de verpleegafdelingen. Dat zijn 8 opnames meer dan gisteren.

Bij het RIVM werden 89 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren waren dat er nog 85. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 93 doden per dag, tegen 87 doden per dag een week eerder.

België wil in september vaccinatiecampagne hebben afgerond

De Belgische overheid wil in september de vaccinatiecampagne hebben afgerond. Vanaf eind deze maand wordt het zorgpersoneel ingeënt tegen het coronavirus, vanaf maart de 65-plussers, de risicopatiënten en mensen met een essentieel beroep. Vanaf juni komt dan de rest van de bevolking aan de beurt, meldt de VRT. In september moet dan 70 procent van de mensen zijn gevaccineerd. Dat zou voldoende zijn om het coronavirus onder controle te krijgen.

Sinds deze week zijn de Belgen al aan het prikken in de woonzorgcentra, maar er is stevige kritiek op de vaccinatiecampagne, omdat die te langzaam zou gaan. De campagne wordt daarom nu versneld, zegt minister Vandenbroucke van Volksgezondheid. Dat kan, omdat België eind deze maand een beperkte hoeveelheid van het Moderna-coronavaccin geleverd krijgt. Ook kan het inenten sneller gaan omdat er geen vijf maar zes doses uit het een flacon van het Pfizer-vaccin kunnen worden gehaald. Daarnaast hebben de Belgen hoge verwachtingen van het vaccin van AstraZeneca, waar het Europees Geneesmiddelenbureau mogelijk eind deze maand nog een besluit over neemt.

Minister De Jonge van Volksgezondheid zei deze week dat eind september alle volwassenen in Nederland de kans moeten hebben gehad om zich te laten inenten.

Vaccinaties voor medewerkers verpleeghuiszorg bijna volgeboekt

De GGD's zeggen dat de vaccinatiebereidheid bij zorgmedewerkers in de verpleeghuiszorg enorm hoog is. Binnen vijf dagen hebben bijna 200.000 medewerkers een afspraak gemaakt om zich tegen het coronavirus te laten vaccineren. In de verpleeghuizen werken 260.000 mensen.

Volgens de GGD's zijn bijna alle vaccinatiemogelijkheden volgeboekt, omdat er niet genoeg vaccin meer beschikbaar is. Medewerkers voor wie geen plaats meer is, komen op een wachtlijst. Op z'n vroegst komen ze over enkele weken aan de beurt.

De GGD in Rotterdam en Utrecht zijn vanmorgen begonnen met inenten.

Ferry naar Harwich vaart niet wegens besmetting bemanning

De veerboot Stena Hollandica die vanuit Hoek van Holland op Harwich vaart, blijft vrijdag aan de kade vanwege een corona-uitbraak onder het personeel. Zestien van de zestig werknemers zijn besmet en zitten in quarantaine, schrijft RTV Rijnmond. Passagiers en vrachtverkeer voor Harwich kunnen wel gebruik maken van de Stena Brittanica van dezelfde rederij. Die vertrekt vrijdagavond.

De vakbond van zeevarenden Nautilus maakt zich grote zorgen om de besmettingsrisico's voor zijn leden. Zeevarenden werken vaak maandenlang samen met hun collega's aan boord in dezelfde ruimtes. Wanneer één collega besmet is met het coronavirus is de kans op besmetting van alle andere bemanningsleden groot, zegt de bond. De uitbraak op de Stena Hollandica is daar een voorbeeld van.

Als een besmetting op de oceaan plaatsvindt, is er volgens de bond sprake van een acuut gezondheidsprobleem, omdat er geen ziekenhuis in de buurt is. De bond wil daarom dat zeevarenden voorrang krijg bij vaccinaties.

Matthijs van Nieuwkerk besmet met coronavirus

Presentator Matthijs van Nieuwkerk is positief getest op het coronavirus. En daarom gaat de uitzending van het tv-programma Matthijs Gaat Door morgen niet door. Volgens omroep BNNVARA heeft Van Nieuwkerk lichte coronaverschijnselen en blijft hij thuis. "Hij en de redactie werken vanuit huis en hopen snel weer een uitzending te kunnen maken", zegt de omroep.

Ook Britten keuren Moderna-vaccin goed

De Britse geneesmiddelenautoriteit heeft het coronavaccin van de Amerikaanse farmaceut Moderna goedgekeurd. Dat heeft het Britse ministerie van Gezondheid bekendgemaakt. Het is het derde vaccin dat groen licht krijgt voor gebruik in het Verenigd Koninkrijk.

Het ministerie meldt ook dat er nog eens tien miljoen extra doses van het Moderna-vaccin in bestelling zijn. In totaal hebben de Britten nu 17 miljoen doses van het middel besteld. De eerste leveringen worden dit voorjaar verwacht.

De Britse goedkeuring volgt kort op de Europese. Het Europese Geneesmiddelenagentschap (EMA) keurde woensdag het vaccin goed voor de Europese markt. Dat advies werd enkele uren daarna overgenomen door de Europese Commissie. In de VS en Canada werd het vaccin van Moderna eind vorig jaar al goedgekeurd.

EMA neemt mogelijk nog deze maand besluit over AstraZeneca

AstraZeneca vraagt waarschijnlijk volgende week om groen licht voor gebruik van zijn coronavaccin in de Europese Unie. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) komt dan volgens EMA-directeur Cooke mogelijk voor eind januari met een besluit.

Nederland heeft 11,7 miljoen doses van het vaccin besteld, goed voor bescherming van zo'n 5,8 miljoen mensen. Volgens het Verenigd Koninkrijk, waar het vaccin van AstraZeneca al gebruikt wordt, ligt de effectiviteit van het vaccin na de eerste dosis op 70 procent. Ook beschermt het dan tegen ernstige ziekteverschijnselen. AstraZeneca-topman Soirit zei eind vorige maand dat het bedrijf "de winnende formule" had gevonden en claimde een effectiviteit van 95 procent.

Het EMA heeft twee vaccins al beoordeeld, van Pfizer/BioNTech en van Moderna. Die kregen een positief oordeel, waarna de Europese Commissie ze toeliet.

Bevolking Tokio ziet deze zomer liever geen Spelen

Steeds minder Japanners zien het zitten dat de Olympische Spelen in Tokio deze zomer doorgaan. De afgelopen dagen liep het aantal coronabesmettingen in het land flink op en pas eind februari wordt een begin gemaakt met vaccineren.

"De ziekenhuizen zijn er heel slecht op voorbereid. Die zijn nog ingericht op honderden gevallen per dag. Als coronapatiënt kom je hier nauwelijks meer een ziekenhuis in", zegt correspondent Kjeld Duits. Ook zijn er op dit moment weinig beperkende maatregelen van kracht in Tokio.

Maurits Hendriks, technisch directeur van sportkoepel NOC*NSF begrijpt dat Japanners ongerust zijn:

Een dosis meer uit Pfizer/BioNTech-flacon bij gebruik van goede spuit

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) zegt dat er niet vijf, maar zes doses uit een flacon met het Pfizer/BioNTech-vaccin kunnen worden gehaald als de juiste spuit wordt gebruikt.

Dat betekent dat er met hetzelfde aantal flesjes meer mensen kunnen worden gevaccineerd. Het EMA waarschuwt wel dat er minstens 0,3 milliliter in de flacon over moet zijn na het zetten van de vijfde prik. Als dat niet zo is, moet het flesje worden weggegooid. De inhoud van flacons mengen om zo meer te prikken, mag niet.

Of Nederland over de juiste injectiespuit beschikt is niet bekend. België heeft ze wel. "Door de vorm blijft er nauwelijks vloeistof achter", zegt Thomas De Rijdt van het Universitair Ziekenhuis in Leuven tegen Het Nieuwsblad. De voorzitter van een Belgische huisartsenvereniging zegt dat de Belgen daardoor een vijfde meer mensen dan verwacht kunnen vaccineren.

Coronamaatregelen in provincie China nu besmettingen oplopen

In de Chinese provincie Hebei zijn de coronamaatregelen nog verder aangescherpt vanwege de oplopende besmettingscijfers. "Alleen vandaag al zijn daar 127 nieuwe gevallen bij gekomen. Voor Nederlandse begrippen is dat weinig, maar voor China zijn het er 127 te veel", zegt correspondent Sjoerd den Daas.

De maatregelen houden onder andere in dat je de provincie niet meer in of uit kan. Dat treft miljoenen mensen. Alleen al Shijiazhuang, de hoofdstad van de provincie, telt elf miljoen inwoners.

Ook in Peking zijn de autoriteiten alert. Vorige week is in een wijk van Peking een tiental besmettingen vastgesteld. De hele wijk is getest, ook alle chauffeurs van Uber. Iedereen die naar Peking komt, moet nu een negatief testresultaat laten zien.

Volgende maand wordt het Chinese Nieuwjaar gevierd. Dat is traditioneel een dag die je met familie doorbrengt. "Daarvan zegt men nu, doe het absoluut alleen als het noodzakelijk is", zegt Den Daas. "Nu is het aantal gevallen nog goed beheersbaar. Dat wil men graag zo houden."

Islamitische raad Indonesië keurt Chinees vaccin goed voor moslims

Het hoogste islamitische orgaan in Indonesië heeft het Chinese Sinovac-vaccin halal verklaard en daarmee geschikt voor gebruik voor moslims.

Het middel kan nog niet worden gebruikt, het wachten is op groen licht van de Indonesische voedsel- en geneesmiddelenautoriteit. Die kijkt nog naar de resultaten van tests met het vaccin in Brazilië en Turkije en Indonesië zelf.

Militairen ingezet op verpleegafdeling in ziekenhuis Voorburg

Defensie zet sinds gisteren vier militaire zorgverleners in op de vestiging van het Reinier de Graaf ziekenhuis in Voorburg. Ze werken op een tijdelijke afdeling voor niet met corona besmette patiënten. Daardoor komen er voor coronapatiënten bedden vrij op de hoofdlocatie van het ziekenhuis in Delft.

Op de afdeling in Voorburg liggen kwetsbare ouderen die geen medische zorg meer nodig hebben, maar wachten op thuiszorg of een plek in een verpleeghuis.

De defensiemedewerkers blijven in ieder geval tot 27 januari. "Hun hulp is erg welkom en we zijn hier als ziekenhuis dankbaar voor", zegt een woordvoerder van het ziekenhuis.

Mensen met antistoffen in bloed mogelijk achteraan in vaccinatierij

Het kabinet laat onderzoeken of mensen die corona hebben gehad en antistoffen in hun bloed hebben, misschien als laatste gevaccineerd kunnen worden. Het zou kunnen dat zij minder baat hebben bij een prik en dan ligt het voor de hand om anderen voor te laten gaan.

Minister De Jonge zei vanmorgen dat de Gezondheidsraad en de corona-experts van het Outbreak Management Team zich over dit vraagstuk buigen.

Premier Rutte en minister De Jonge geven naar verwachting volgende week weer een persconferentie over de coronamaatregelen. Rutte zei deze week al dat hij verwacht dat er geen versoepelingen komen. In Den Haag wordt rekening gehouden met een verlenging van de lockdown met twee weken.

Doodskisten stapelen zich op voor crematoria in Tsjechië

Crematoria in het oosten van Tsjechië kunnen de stroom coronaslachtoffers niet meer aan. Het crematorium van Ostrava beschikt over drie ovens. Ze draaien 24 uur per dag, maar de doodskisten stapelen zich op en voor onderhoud aan de ovens is geen tijd.

Iedere dag komen er honderd doden bij, twee keer meer dan het crematorium kan verwerken. De bouw van een vierde oven wordt versneld, maar zo lang willen de autoriteiten niet wachten. Ze hebben het crisiscomité van de regering om raad gevraagd.

Tsjechië is zwaar getroffen. Woensdag werden 17.688 nieuwe besmettingen geteld, een record.

"Ik reken erop dat de situatie niet beter wordt, maar helaas nog slechter". zegt de directeur van het crematorium in Ostrava:

EU bestelt nog eens 200 miljoen doses van het Pfizer-vaccin met optie op 100

De Europese Commissie heeft nog eens 200 miljoen doses van het Pfizer/BioNTech-vaccin besteld met een optie op nog eens 100. 75 miljoen doses zijn in het tweede kwartaal van dit jaar al beschikbaar, zei Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. De Commissie bestelde eerder al 300 miljoen doses.

De bestelling houdt mogelijk verband met kritiek uit Duitsland en andere EU-landen op het gezamenlijke inkoopbeleid. De Commissie wees die kritiek van de hand. De bestelde hoeveelheid zou voldoende moeten zijn, de vraag was eerder of producenten hun vaccins op tijd konden leveren, zei de Commissie.

In de Duitse stad Marburg is een nieuwe fabriek van BioNTech in aanbouw. Als die zoals gepland in februari in gebruik wordt genomen, kan de productie op grote schaal worden opgevoerd, zei de Duitse minister van Volksgezondheid Spahn onlangs nog. "Dan worden de bestelde doses geleverd."

De Europese Commissie deed bestellingen bij vijf andere vaccinproducenten. Met het nieuwe contract meegerekend, heeft de EU nu meer dan twee miljard doses besteld. Volgens Von der Leyen zijn dat er meer dan genoeg om alle inwoners van de EU te vaccineren.

Belgische superspuit levert 70.000 vaccins extra op

België weet uit de 350.000 doses van het Pfizer-vaccin 70.000 extra doses te halen dankzij de inkoop van een speciale spuit. "Onze overheid heeft heel goede spuiten gekocht. Door de vorm blijft er nauwelijks vloeistof achter", zegt Thomas De Rijdt, diensthoofd van de apotheek van het UZ Leuven in Het Nieuwsblad.

Omdat er minder vloeistof in de spuit achterblijft, heb je minder nodig om de juiste hoeveelheid vaccin toe te dienen. "We kunnen een vijfde meer mensen vaccineren", zegt Roel Van Giel, voorzitter van huis­artsenvereniging ­Domus Medica.

Volgens de bijsluiter zit in een flacon van het Pfizer-vaccin ­voldoende vloeistof voor vijf injecties. Het Nieuwsblad schrijft dat het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) de bijsluiter aanpast als het mogelijk is om vloeistof voor zes injecties uit een flesje te halen.

Brisbane in lockdown om hotelschoonmaker met virus

Een deel van Brisbane gaat drie dagen in lockdown omdat een schoonmaker van een hotel de zeer besmettelijke Britse variant van het coronavirus heeft opgelopen. Brisbane telt tot nu toe weinig positief geteste personen. Mensen die besmet bleken te zijn, waren meestal reizigers.

De maatregel geldt vooralsnog voor vijf delen van de Australische stad. "Door dit nu drie dagen te doen, kunnen we voorkomen dat dat dertig dagen wordt", zei de premier van de deelstaat Queensland, waar Brisbane de hoofdstad van is.

App ontwikkeld voor mensen met prikangst

De komende maanden zullen zoveel mogelijk mensen in Nederland gevaccineerd worden tegen corona. Maar dat is niet iets waar iedereen naar uitkijkt; ongeveer 35 procent van de mensen heeft prikangst.

Elisabeth Huis in 't Veld, verbonden aan de Tilburg University en bloedbank Sanquin, deed er onderzoek naar. "Heel veel mensen kunnen onwel worden, ook al denken ze dat ze niet bang zijn. Dus ze worden duizelig, bleek, ze gaan zweten, krijgen hartkloppingen of moeten overgeven. Tot en met het verlies van je bewustzijn." Volgens Huis in 't Veld is het een probleem dat tussen de oren zit: "Je hersenen reageren heel heftig op het zien van naalden en bloed. Dat kan ervoor zorgen dat je een hele heftige emotionele reactie krijgt."

Daarom is er nu een speciale app ontwikkeld voor mensen met prikangst. Daarin speel je voordat je wordt ingeënt een spelletje waarbij je een puzzel moet oplossen. De camera van je telefoon houdt in de gaten wat je stressniveau is, waardoor er kleuren veranderen zodat je je stressniveau bewust minder kan laten worden. "We willen voorkomen dat je je in de wachtruimte zit op te vreten en dat je vol spanning bij de prik aankomt", zegt In 't Veld.

Rode Kruis wil noodopvang dak- en thuislozen tot april openhouden

Het Rode Kruis en de branchevereniging van opvanglocaties Valente willen dat de noodopvang voor dak- en thuislozen tot april openblijven, als de lockdown naar verwachting al enige tijd voorbij zal zijn. De reden is dat het aantal hulpaanvragen onder andere door de coronacrisis toenam.

Bij de opvanglocaties melden zich steeds meer mensen die hun baan kwijt zijn of als gevolg van de crisis op een andere manier in financiële problemen zijn geraakt. "Vooral nu in de coronacrisis is het belangrijk dat alle dak- en thuisloze mensen weten dat ze in elk geval gedurende de winter terecht kunnen in de noodopvang. En dat ze zich geen zorgen hoeven te maken over of, en welke opvang wanneer open is", zegt Heleen van den Berg van het Rode Kruis. Een aantal gemeenten heeft al toegezegd dat de noodopvang langer openblijft.

Het Rode Kruis helpt opvanglocaties bij grote drukte met mensen en materialen. Zo worden dekens, kussens en middelen voor persoonlijke verzorging verstrekt en worden Rode Kruismedewerkers ingezet bij de ontvangst van dak- en thuislozen. Het afgelopen jaar kreeg het Rode Kruis zes keer meer hulpverzoeken van opvanglocaties dan in 2019.

Veel oversterfte in laatste week 2020 bij kwetsbare groepen

In de laatste week van 2020 zijn er zo'n 1700 chronisch zieken, kwetsbare ouderen, bewoners van verpleeghuizen en mensen met een ernstige verstandelijke of lichamelijke beperking overleden. Dat is ongeveer 40 procent (500) meer dan normaal in die periode, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

In de rest van de bevolking was het sterftecijfer zoals verwacht mag worden voor deze tijd van het jaar. Er overleden 2080 Nederlanders, ruim 200 minder dan een week eerder.

Sinds de laatste week van september zijn er volgens het CBS 6700 mensen meer overleden dan normaal in deze periode. In de tweede golf van coronabesmettingen is de relatieve oversterfte het hoogst in Noord-Brabant en Zuid-Holland.

Noodopvang op scholen overvol, mede door onrealistisch beeld bij ouders

De noodopvang op scholen voor kwetsbare kinderen of kinderen van ouders met een cruciaal beroep loopt vol. Organisaties in de onderwijssector schatten dat 25 tot 40 procent van de kinderen op dit moment in de noodopvang zit.

Er is een groot verschil met de eerste lockdown vorig jaar. "Ouders met een cruciaal beroep waren in de eerste lockdown veel angstiger en hielden hun kinderen thuis. Nu hebben ze zoiets van: ik moet echt aan het werk, anders raak ik mijn baan misschien kwijt", zegt adjunct-directeur Jet Lovink van de Columbusschool in Almere. In de eerste lockdown kwamen daar gemiddeld 18 kinderen naar school, nu zijn het er 80.

Volgens Lovink denken veel ouders dat in de noodopvang les wordt gegeven, zoals op een normale schooldag. Dat is niet zo zegt ze, er wordt vooral toezicht gehouden: "Of je nou thuis of in de noodopvang achter je laptop zit: je krijgt gewoon dezelfde les. Het is niet alsof er een leraar nog extra voor de klas staat in de noodopvang."

Rob van Ooijen van de schoolleidersvereniging AVS roept ouders op om alleen gebruik te maken van de noodopvang als het echt niet anders kan. "De scholen hebben qua ruimte misschien wel genoeg plek, maar je moet ook het personeel hebben. Daar is vaak al een tekort aan. Nu helpen gymleraren, onderwijsassistenten en stagiaires."

Volgens Marjet Winsemius van de Stichting Voor Werkende Ouders lopen de spanningen in gezinnen waar de kinderen thuisblijven op. Werkgevers moeten daarom meer ruimte bieden om werk en zorg voor kinderen te combineren.

Pfizer optimistisch over werking vaccin tegen virusmutaties

Het vaccin van Pfizer/BioNTech lijkt ook te werken tegen de mutatie van de zeer besmettelijke varianten van het coronavirus die in het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika rondgaan. Dat zegt het bedrijf op basis van een laboratoriumstudie die het samen met wetenschappers van de Universiteit van Texas heeft uitgevoerd. De studie is nog niet door onafhankelijke wetenschappers beoordeeld.

Het onderzoek werd uitgevoerd met bloed van twintig proefpersonen die met het Pfizer/BioNTech-vaccin waren geïnjecteerd. Een woordvoerder van Pfizer zegt dat het vaccin niet alleen tegen de N501Y-mutatie in de Britse en Zuid-Afrikaanse virusvariant werkt, maar ook tegen vijftien andere mutaties. "Dat is goed nieuws", zei de woordvoerder. "Maar dit betekent niet dat het ook tegen elke andere mutatie zal werken."

De onderzoekers willen binnen enkele weken tests met andere mutaties in beide virusvarianten afronden.

Bijwerkingencentrum trekt extra personeel aan

Bijwerkingencentrum Lareb heeft tientallen mensen extra aangenomen om te onderzoeken of er onverwachte bijwerkingen zijn van de coronavaccins. Dat schrijft de Volkskrant.

Gevaccineerden kunnen zelf via een website aangeven of ze bijwerkingen hebben. Onderzoekers van Lareb kijken vervolgens of dat zou kunnen komen door het vaccin.

Agnes Kant, de directeur van Lareb, houdt rekening met veel meldingen. Daarom zijn er extra onderzoekers nodig, al noemt Kant het business as usual voor het bijwerkingencentrum. "Maar dan wel op een intensieve manier."

Deel bestelde coronavaccins later dan verwacht in Nederland

Een deel van de coronavaccins die door de Europese Unie zijn besteld komt later dan minister De Jonge heeft beloofd. De Jonge schreef maandag aan de Kamer dat hij verwacht dat er in de eerste drie maanden van dit jaar 8 miljoen vaccins worden geleverd. Uit een rondgang van de NOS langs farmaceuten blijkt dat er daarvan zeker 1,1 miljoen later komen. Dat betekent mogelijk dat 550.000 Nederlanders later zullen worden ingeënt dan De Jonge schreef, omdat van die vaccins twee doses per persoon nodig zijn.

2600 klachten bij coronavakantiemeldpunt Consumentenbond

Bij het coronavakantiemeldpunt van de Consumentenbond zijn sinds de opening half december ruim 2600 meldingen binnengekomen. Het zijn vooral klachten over trage terugbetalingen bij een geannuleerde vlucht of het niet kunnen inwisselen van vouchers voor geld.

Ook zijn sommige ticketwebsites slecht bereikbaar. Vanwege de uitbraak van het coronavirus zijn vakanties en reizen geannuleerd of omgeboekt. De Consumentenbond had het meldpunt in het leven geroepen om te kijken of luchtvaartorganisaties, reisorganisaties en boekingswebsites zich aan de regels houden wat betreft het compenseren van reizigers.

Welkom

Welkom bij het liveblog met het belangrijkste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het coronablog van gisteren is hier terug te lezen.