Zelensky dinsdag te gast in Witte Huis • Oekraïense sportminister twijfelt over Spelen
In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen van de oorlog in Oekraïne.
Zelensky dinsdag te gast in Witte Huis
De Oekraïense president Zelensky is komende dinsdag te gast bij president Biden in het Witte Huis. Militaire samenwerking en eenheid zijn de twee hoofdthema's van het bezoek aan de VS, meldt Zelensky's woordvoerder. Het Witte Huis spreekt in een verklaring van een "cruciaal moment" waarop Oekraïne extra hulp nodig heeft.
Van alle bezoeken aan de VS door de Oekraïense leider is dit mogelijk het meest beladen. Onlangs werd een miljardensteunpakket voor Oekraïne tegengehouden in het Huis van Afgevaardigden. De Republikeinse Partij is kritisch over extra hulp aan Kyiv en wil het steunpakket pas goedkeuren als er ook meer geld gaat naar strengere asielmaatregelen.
De VS is veruit de belangrijkste bondgenoot van Oekraïne. Met het oog op de presidentsverkiezingen volgend jaar, waar Republikein Trump voorligt in de peilingen, maakt Kyiv zich ernstig zorgen over het vervolg van de oorlog. Het voorlopig geblokkeerde hulppakket heeft een waarde van 110 miljard dollar, waarvan ruim de helft voor Oekraïne is bedoeld. De rest van het pakket is bestemd voor Israël, Taiwan en de Gazastrook.
Oekraïense sportminister twijfelt over deelname Spelen
De sportminister van Oekraïne Matviy Bidnyi weet nog niet zeker of het land meedoet aan de Olympische Spelen van volgend jaar in Parijs. Het zou volgens de minister niet in het belang van het land zijn. Bidnyi doet de uitspraak twee dagen na het besluit van het Internationaal Olympisch Comité (IOC) om individuele sporters van Rusland en Belarus onder neutrale vlag mee te laten doen. Teams uit beide landen mogen niet meedoen aan de Spelen.
"We moeten de voors en tegens zeer zorgvuldig afwegen", aldus de minister. Maar meedoen aan de Spelen wordt volgens hem onmogelijk als het IOC "handlangers van het bloedige Russische regime" tolereert.
Zelensky in Argentinië voor inauguratie president Milei
De Oekraïense president Zelensky is vanmiddag in Argentinië voor de inhuldiging van de nieuwe president Javier Milei. Dat meldt persbureau Reuters. Het bezoek werd eerder al op berichtendienst Telegram aangekondigd.
De reis van Zelensky zal naast de inauguratie ook draaien om de steun van Argentinië aan Oekraïne. De nieuwe president en Zelensky spraken kort na de verkiezingswinst van Milei met elkaar. Zelensky bedankte hem voor de steun aan Oekraïne. Milei wil een top voor Oekraïne en alle Latijns-Amerikaanse landen organiseren.
De radicaal rechtse Javier Milei kwam vorige maand als winnaar uit de bus tijdens de verkiezingen, nadat hij won van zijn tegenstander Sergio Massa. Hij is voor het versoepelen van de wapenwetgeving en zegt voor radicale vrijheid en verandering te staan.
Standbeeld van Rode Leger-commandant verwijderd in Kyiv
In de Oekraïense hoofdstad Kyiv hebben gemeentewerkers een ruiterstandbeeld van een Rode Leger-commandant verwijderd. Het beeld van Mykola Shchors te paard, dat in de jaren 50 in het centrum van de stad is geplaatst, werd onder applaus van een kleine groep toeschouwers van zijn voetstuk getakeld. Het beeld zal in het nationale luchtvaartmuseum worden opgeslagen.
"Derussificatie en decommunisatie gaan door", zegt directeur Mychailo Budilov van de afdeling Territoriale Controle van de stad. "We hebben al meer dan 60 monumenten ontmanteld die verband houden met de geschiedenis en cultuur van Rusland en de Sovjet-Unie."
Het verwijderen van Sovjet-monumenten, die voor veel Oekraïners symbool staan voor Russisch imperialisme, heeft een vlucht genomen sinds de Russische inval in februari van vorig jaar.
Onduidelijkheid over toestand Navalny: 'Al dagen geen contact'
Het team van de gevangengezette Russische oppositieleider Navalny krijgt al vijf dagen geen contact met hem. Over de 47-jarige oppositieleider is bekend dat hij een slechte gezondheid heeft.
Het team van Navalny sloeg alarm toen hij niet, zoals gebruikelijk, via een videoverbinding aanwezig was bij een rechtszaak. Het gevangenispersoneel zei dat de videoverbinding was uitgevallen door een gebrek aan elektriciteit. Ook waren brieven aan of van Navalny volgens het team al een week niet bezorgd.
Navalny is in augustus veroordeeld tot nog eens negentien jaar cel, na eerder al tot 11,5 jaar cel te zijn veroordeeld. Hij is onder meer aangeklaagd voor "het oprichten van een extremistische beweging". Navalny bracht met zijn anti-corruptiestichting sinds 2011 misstanden aan het licht, zoals de bouw van een miljardenpaleis aan de Zwarte Zee dat in bezit zou zijn van president Poetin.
Amerikaans-Russische auteur Masha Gessen op Russische opsporingslijst
Rusland heeft de Amerikaans-Russische journalist en schrijver Masha Gessen op de opsporingslijst gezet. In het land loopt een strafzaak tegen de auteur, die wordt beschuldigd van het verspreiden van valse informatie over het Russische leger.
Aanleiding voor de strafzaak is volgens Russische media een interview van Gessen met de prominente Russische journalist Joeri Doed. Hierin bespraken zij onder andere de wreedheden die het Russische leger beging in de Oekraïense plaats Boetsja. Hier werden in april 2022 honderden burgers vermoord.
Gessen woont in de Verenigde Staten, heeft zowel een Russisch als een Amerikaans paspoort. De auteur staat bekend als een Rusland-criticus. Gessen zal waarschijnlijk niet worden gearresteerd, tenzij de auteur naar een land reist dat een uitleveringsverdrag heeft met Rusland.
Oekraïnse militairen oefenen met Nederlanders in Duitsland
In Oekraïne zijn zorgen of de bondgenoten het land wel blijven steunen. Deze week oefenden Nederlandse militairen samen met Oekraïners in Duitsland.
Russische raketten raken meerdere doelen in Charkiv
Russische raketten troffen vanmorgen verschillende appartementen en auto's. Twee mensen zijn gewond geraakt.
Sporters uit Rusland en Belarus mogen naar Olympische spelen
Russische en Belarussische atleten mogen onder een neutrale vlag deelnemen aan de Olympische Spelen van Parijs in 2024. Dat heeft het Internationaal Olympisch Comité bekendgemaakt. Russische en Belarussische volksliederen en logo's zijn hierbij verboden.
Sporters die de oorlog in Oekraïne actief steunen, worden niet toegelaten tot de Spelen.
Lees er meer over in dit artikel:
Stroomvoorziening onder druk
De stroomvoorziening in Oekraïne staat onder druk door constante aanvallen van Rusland op het elektriciteitsnetwerk. Volgens de regering in Kyiv is op 492 plekken in het land de stroom uitgevallen. Aanbieder Ukrenergo roept de bevolking op stroom te sparen: gisteren werd er een recordhoeveelheid afgenomen en vandaag lijkt het niet minder te worden.
Hoewel Oekraïne voor de oorlog elektriciteit exporteerde zijn er inmiddels tekorten door de constante Russische aanvallen op het stroomnet. Om aan de vraag te kunnen voldoen moest er deze week een beroep worden gedaan op Polen en Roemenië.
Rusland hoopt de bevolking te breken door te warmte en licht te ontnemen. Daarom zijn centrales en hoogspanningskabel geregeld doelwit. Ukrenergo meldt dat een energiecentrale in het oosten beschadigd is geraakt en een andere uit staat voor noodreparaties. De situatie is in de winter nijpender doordat er meer verwarmd moet worden en er minder zonneschijn is voor zonnepanelen.
Na weken weer omvangrijke raketaanval, 1 dode
Voor het eerst in weken heeft Rusland weer met raketten een omvangrijke aanval uitgevoerd op Oekraïne. Negentien werden er door bommenwerpers afgevuurd, daarvan zegt Oekraïne er 14 te hebben neergehaald. De afgelopen tijd zette Rusland vooral onbemande drones in voor luchtaanvallen.
Bij de aanval in de vroege ochtend kwam in Centraal-Oekraïne zeker een persoon om het leven. Vier mensen raakten gewond, twee van hen zijn er slecht aan toe.
Doelwit waren volgens de Oekraïense autoriteiten stroomvoorzieningen en een industrieel complex. Door neerkomende brokstukken werden echter ook enkele woningen geraakt.
Poetin gaat voor herverkiezing
De Russische president Poetin heeft officieel zijn kandidatuur bekendgemaakt voor de presidentsverkiezingen van volgend jaar. Dat zal dan zijn vijfde termijn worden en zijn derde achterelkaar. In 2020 was speciaal voor Poetin de grondwet aangepast om meer dan twee opeenvolgende termijnen mogelijk te maken. De 71-jarige Poetin zou hiermee zeker tot 2030 en wellicht tot 2036 kunnen aanblijven.
Correspondent Iris de Graaf zegt dat het wel heel gek moet lopen wil Poetin de verkiezingen niet winnen:
Oekraïne omzeilt Poolse grensblokkade met trein
Oekraïne heeft voor het eerst een trein ingezet om een blokkade van vrachtwagens aan de grens met Polen te omzeilen. 23 vrachtwagens werden zo van Oekraïne naar Polen getransporteerd, hun chauffeurs volgden in een bus. Oekraïne hoopt deze methode op grote schaal in te kunnen gaan zetten, ook in omgekeerde richting. Afspraken daarover worden nog uitgewerkt.
Boze Poolse vrachtwagenchauffeurs laten al weken slechts mondjesmaat Oekraïense vrachtwagens de grens passeren. Ze zijn boos over de uitzonderingspositie die de EU Oekraïne heeft gegeven vanwege de oorlog. De chauffeurs spreken van concurrentievervalsing omdat hun buitenlandse collega's goedkoper werken en aan minder regels hoeven te voldoen.
Momenteel staan er volgens Oekraïne zo'n 3000 trucks stil aan de grens. Voor landgenoten kan het weken duren voordat ze de grens passeren, al worden er uitzonderingen gemaakt voor bederfelijke waar. De nieuwe treinverbinding moet verlichting bieden.
'Amerika helpt Oekraïne met ontwikkeling eigen defensie-industrie'
Oekraïne en de VS hebben afgesproken samen te werken in de ontwikkeling van de defensie-industrie in Oekraïne. Dat zegt Andri Jermak, de stafchef van president Zelensky op zijn Telegramkanaal. Het is de bedoeling dat er productiefaciliteiten worden gebouwd in Oekraïne om de strijdkrachten te voorzien van wapens op het gebied van luchtverdediging en de productie van munitie. Daarnaast moeten er voorzieningen komen voor reparatie en onderhoud van militair materieel.
Hiervoor hebben de twee landen op een conferentie voor de defensie-industrie in Washington een document ondertekend. Jermak zegt dat het Amerikaanse ministerie van Defensie en industriële partners Oekraïne technisch gaan ondersteunen bij het opzetten van projecten die gericht zijn op het verbeteren van verouderde luchtverdedigingssystemen. Dat wordt gedaan door die systemen van westerse munitie te voorzien.
Volgens Jermak krijgt Oekraïne dankzij de samenwerking met de Amerikanen het vermogen om op korte termijn succes te boeken op het slagveld. Daarnaast levert die volgens de Oekraïense stafchef op lange termijn een bijdrage aan het economisch herstel en de versterking van de defensiecapaciteiten.
Russische verkiezingen op 17 maart 2024
Het Russische hogerhuis heeft 17 maart 2024 gekozen als dag van de komende presidentsverkiezingen. President Poetin heeft nog niet laten weten of hij meedoet. De kans is groot dat hij dat bekendmaakt op een grote persconferentie die hij houdt op 14 december.
Over andere presidentskandidaten is ook nog weinig bekend. Hoogstwaarschijnlijk schuift de Communistische Partij de leider naar voren. Andere oppositiegroeperingen kijken naar mogelijkheden om deze verkiezingen te gebruiken als referendum. Zo hopen ze stemmen te mobiliseren van Russen die tegen de oorlog in Oekraïne zijn.
Tenzij er gekke dingen gebeuren, verandert er waarschijnlijk weinig in Rusland. Ook onder de Russen worden de verkiezingen beschouwd als een procedure waarbij niks verandert. Veel tegenstanders van president Poetin zijn monddood gemaakt. Sommigen zijn gedood, anderen zitten lange celstraffen uit. Een van de bekendste oppositieleiders, Aleksej Navalny, zit een lange celstraf uit.
De Russen kiezen in maart de president voor een ambtsperiode van zes jaar.
Biden: 'Als Poetin Oekraïne inneemt, zal hij daar niet stoppen'
De Amerikaanse president Joe Biden heeft gezegd dat "als Poetin Oekraïne inneemt, hij daar niet zal stoppen". Volgens Biden zou Rusland daarna in staat zijn om een NAVO-lid aan te vallen "en zullen Amerikaanse soldaten met Russische soldaten moeten vechten".
Eerder werd bekend dat de Republikeinen in de Amerikaanse senaat de miljardensteun voor Oekraïne hebben geblokkeerd. Biden noemde het in een speech "verbijsterend" dat de VS op een punt is gekomen "waar Republikeinen in het Congres bereid zijn Poetin het grootste geschenk te geven waar hij op kan hopen". Hij doelde daarmee op het niet goedkeuren van de steun voor Oekraïne.
Ook de Oekraïense president Zelensky zegt dat Rusland erop rekent dat de westerse steun aan Oekraïne instort. Daarvoor waarschuwde hij tijdens een online afspraak met de leiders van de G7, een groep van zeven industrielanden waaronder de Verenigde Staten.
Biden wil dat het Congres nog voor de vakantieperiode eind deze maand werk maakt van een nieuw steunpakket. In afwachting daarvan krijgt Oekraïne van de VS een beperkter steunpakket: 175 miljoen dollar.
Niet alleen in de VS ligt de steun voor Oekraïne onder druk. In Europa is een nieuw steunpakket van 50 miljard euro ook nog niet goedgekeurd. Dat komt onder meer door verzet van de Hongaarse premier Orbán.
Senaat VS blokkeert miljardensteun voor Oekraïne
De Amerikaanse Senaat heeft een nieuw steunpakket voor Oekraïne ter waarde van 61 miljard dollar (bijna 57 miljard euro) geblokkeerd. Om het voorstel aan te nemen waren 60 voorstanders nodig, maar hun aantal bleef steken op 49. De rest van de honderd senatoren stemde tegen.
Zij willen in ruil voor hun steun strengere maatregelen bij de grens met Mexico, waar de immigratie de afgelopen tijd flink is toegenomen. De Republikeinen vinden dat eerst de problemen in eigen land moeten worden opgelost, voordat wordt gekeken naar het buitenland.
De Democratische president Biden zei dat de hulp niet kan wachten en dat "de Republikeinen in het Congres bereid zijn Poetin het grootste geschenk te geven waar hij op kon hopen". Wel zei Biden dat hij bepaalde toezeggingen wil doen over de grens met Mexico als dat nodig is om het pakket door het Congres te krijgen.
De VS is verreweg de grootste bondgenoot van Oekraïne als het gaat om steun met militair materieel. Washington leverde al voor tientallen miljarden dollars aan hulp aan Kyiv.
'Oud-parlementslid Oekraïne in Rusland gedood door veiligheidsdienst'
Een Oekraïens oud-parlementslid is in de buurt van Moskou gedood, meldt de Oekraïense online krant Oekrainska Pravda op basis van bronnen bij veiligheidsdiensten. Dat zou gedaan zijn door agenten van de Oekraïense veiligheidsdienst SBU. Ook volgens de Financial Times, die zich baseert op eigen bronnen, zit de dienst achter de moord. Kiva zou zijn gedood met handwapens, zegt een van de bronnen.
De 46-jarige Ilya Kiva was een voorstander van de Russische invasie van Oekraïne en een tegenstander van president Zelensky. Toen Russische tanks op 24 februari 2022 Oekraïne binnenreden, schreef Kiva op sociale media dat "het Oekraïense volk bevrijding nodig heeft" en dat "Oekraïners, Wit-Russen, Russen één volk zijn".
Hij vluchtte vorig jaar naar Rusland nadat hij was beschuldigd van verraad en hij zijn mandaat als lid van het parlement had verloren.
Gewonde Roman doet mee aan danswedstrijd in Oekraïne
Erdogan vraagt wederdienst voor NAVO-lidmaatschap Zweden
De Turkse president Erdogan wil F-16's van de Verenigde Staten in ruil voor instemming met toetreding van Zweden tot de NAVO.
Erdogan zegt dat als het Amerikaanse Congres de verkoop van F-16-gevechtsvliegtuigen aan Turkije goedkeurt, het Turkse parlement tegelijkertijd kan instemmen met de toetreding van Zweden tot de NAVO.
Turkije is lid van de NAVO en het land wil voor 40 miljard euro nieuwe F-16's kopen. De Amerikaanse regering is akkoord, maar het Congres moet er nog mee instemmen.
Zweden wil sinds de inval van Rusland in Oekraïne graag toetreden tot de NAVO, maar het land toe te laten tot het bondgenootschap is instemming van alle lidstaten nodig. Erdogan gebruikt dat om politieke druk uit te oefenen.
Poetin brengt flitsbezoek aan VAE en Saudi-Arabië
De Russische president Poetin is aangekomen in de Verenigde Arabische Emiraten voor een ultrakort bezoek. Hij reist vandaag nog door naar Saudi-Arabië om uiterlijk morgen weer terug te zijn in Rusland, waar hij dan de Iraanse president ontvangt.
Poetin komt niet zo vaak meer in het buitenland. Zijn reismogelijkheden zijn fors beperkt door het arrestatiebevel dat het Internationale Strafhof tegen hem heeft uitgevaardigd. De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) en Saudi-Arabië hebben het oprichtingsverdrag van het strafhof niet ondertekend of geratificeerd.
Poetin spreekt in VAE met president Mohammed Bin Zayed al-Nahyan en in Saudi-Arabië met de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman.
Olie en sancties omzeilen
Volgens correspondent Geert Groot Koerkamp wil Poetin met dit bezoek laten zien dat Rusland ondanks de sancties niet geïsoleerd is. Over het doel van de reis is weinig bekendgemaakt. Wel is duidelijk dat Poetin met een grote delegatie op pad is, onder wie de minister voor energiezaken. Het gesprek zal in de VAE en Saudi-Arabië zeker over olie gaan.
Daarnaast zijn de VAE sinds de oorlog in Oekraïne een belangrijke handelspartner, zegt Groot Koerkamp in het NOS Radio 1 Journaal: "Via de Emiraten kunnen handelsstromen toch hun weg vinden van en naar Rusland." Daarmee kan Rusland de sancties omzeilen die het Westen na de inval in Oekraïne instelde.
Ook in Saudi-Arabië zal het over Oekraïne gaan, zo is de verwachting. Het land heeft eerder bemiddeld bij de uitwisseling van krijgsgevangenen tussen Rusland en Oekraïne.
Oekraïne zegt dat Rusland 48 drones heeft ingezet
Rusland heeft vannacht 48 drone-aanvallen uitgevoerd op Oekraïne, zegt de Oekraïense luchtmacht. 41 daarvan zouden zijn vernietigd door het Oekraïense luchtverdedigingssystemen voordat ze hun doel bereikten. Of de rest van de drones schade heeft aangericht, is niet bekend.
De luchtmacht zegt dat alle aanvalsdrones gemaakt zijn door Iran. Het zou gaan om zogenoemde 'Shahed kamikaze-drones'.
Zelensky spreekt toch niet voor senatoren
De Oekraïense president Zelensky houdt vannacht toch geen toespraak voor Amerikaanse senatoren. Senaatsleider Schumer kondigde gisteren aan dat Zelensky via een videoverbinding zou spreken. Later zei Schumer dat er iets tussengekomen was, zonder details te noemen.
De aankondiging van Schumer volgde op een waarschuwing van het Witte Huis dat het geld voor Oekraïne bijna op is. Het Congres, het Amerikaanse parlement, heeft nog niet besloten of en hoe Oekraïne in de toekomst gesteund wordt. Vooral in het Huis van Afgevaardigden, waar de Republikeinen de meerderheid hebben, is weerstand tegen nieuwe miljarden voor de oorlog tegen Rusland.
Schumer had over de toespraak gezegd dat senatoren van Zelensky zelf zouden horen "wat er precies op het spel staat".
Arrestaties in Nederland en België om verkoop elektronica aan Rusland
De Nederlandse en Belgische politie hebben vandaag zes mensen opgepakt die de sancties tegen Rusland zouden hebben geschonden. Een Belgische zakenman verkocht Rusland elektronica en andere technologie die het in de oorlog tegen Oekraïne zou kunnen gebruiken. Sinds Rusland bijna twee jaar geleden Oekraïne binnenviel, is de export van zulke spullen verboden.
In België werden vier personen meegenomen voor verhoor, in Nederland twee. De politie deed de invallen in Rotterdam, Sluis en het Belgische Knokke en Eeklo na aanwijzingen van de Amerikaanse opsporingsdiensten, schrijft Omroep Zeeland. Het OM meldt dat die al eerder een onderzoek hadden ingesteld naar 'de illegale export van dual-use goederen uit de VS en het witwassen van geld'. Zulke goederen, zoals microchips en turbinemotoren, kunnen zowel voor onschuldige apparaten worden gebruikt als voor drones, raketten en ander wapentuig.
Volgens het Amerikaanse ministerie van Financiën maken de verdachten onderdeel uit van een inkoopnetwerk dat elektronica aanschafte die Rusland militair kan gebruiken. Daarvoor gebruikten ze een aantal bedrijfjes over de hele wereld. De export zou al jaren aan de gang zijn. De Belgische hoofdverdachte werkte samen met zijn broer en een Russische geheim agent.
Stafchef Zelensky luidt noodklok over uitblijven nieuw steunpakket
Als de Verenigde Staten een besluit over een nieuw militair steunpakket voor Oekraïne blijven uitstellen, dreigt Oekraïne de oorlog te verliezen. Dat zegt Andri Jermak, de stafchef van president Zelensky. Hij reageert daarmee op een waarschuwing van de directeur Begroting van het Witte Huis. Die schreef gisteren in een brief aan het Amerikaanse parlement dat het geld voor Oekraïne bijna op is. Ze vroeg het Congres om voor het einde van het jaar een akkoord te sluiten over een nieuw steunpakket. Met name de Republikeinen liggen dwars.
Stafchef Jermak, die voor de tweede keer in een paar weken tijd in Washington is, probeert parlementariërs en overheidsfunctionarissen ervan te overtuigen dat nieuwe militaire steun van levensbelang is voor Oekraïne. Jermak zei ook dat Oekraïne voor volgend jaar "een plan" heeft, zowel op het militaire als diplomatieke vlak.
Nederland stelt 17 miljoen beschikbaar voor justitie Oekraïne
Demissionair minister Bruins Slot van Buitenlandse Zaken heeft Oekraïne 17 miljoen euro toegezegd. Daarvan is 9 miljoen euro bestemd voor het project Restoring Dignity and Justice in Ukraine. Dat ondersteunt de Oekraïense justitiële sector met name in de strijd tegen seksueel en gender-gerelateerd geweld. De overige 8 miljoen euro gaat onder meer naar het Openbaar Ministerie en de politie in de gebieden die zijn heroverd op Rusland.
Bruins Slot sprak tijdens een tweedaags bezoek aan Oekraïne met president Zelensky en minister Koeleba van Buitenlandse Zaken. In die gesprekken zei ze dat de oorlogsmisdaden die tegen Oekraïners zijn begaan niet onbestraft mogen blijven. Ook noemde ze de oorlog een zaak van lange adem, waarin de EU en de NAVO Oekraïne moeten blijven steunen. "Als we hierin verslappen, geven we Poetin precies waar hij op hoopt."
De minister sprak met de Oekraïense ombudsman Loebinets over de ontvoering van duizenden Oekraïense kinderen door Rusland. Onderwerp van gesprek was onder meer hoe Nederland kan helpen bij het herenigen van deze kinderen met hun families.
Oekraïne zoekt duizenden dronepiloten
Drones zijn onmisbaar sinds het allereerste begin van de oorlog, maar er is een groot tekort. Fabrieken draaien overuren en pilotenopleidingen zoeken naarstig naar nieuwe studenten.
Nieuwsuur maakte deze reportage:
Orbán dreigt opnieuw met veto over Oekraïne op EU-top
De Hongaarse premier Orbán heeft zijn dreigement om de EU-top van deze maand te laten mislukken kracht bijgezet. In een brief aan voorzitter Michel van de Europese Raad schrijft hij dat deze top geen besluit kan nemen over de start van de onderhandelingen met Oekraïne omdat niet aan alle voorwaarden is voldaan. Orbán raadt Michel daarom aan niet op een besluit aan te sturen, aldus het Duitse persbureau DPA.
Volgens Orbán is het voornemen om met Oekraïne te gaan onderhandelen in strijd met de besluiten van de EU-top van juni vorig jaar. De 27 regeringsleiders stemden toen unaniem in met het EU-kandidaatlidmaatschap van Oekraïne en Moldavië. Beide landen moesten wel aan allerlei voorwaarden voldoen voordat de eigenlijke onderhandelingen over toetreding kunnen beginnen. Zo moest de Oekraïense regering meer doen aan corruptiebestrijding en moesten de rechtsstaat en de democratie worden versterkt.
De Europese Commissie gaf vorige maand groen licht voor de start van de onderhandelingen. Volgens Commissievoorzitter Von der Leyen had Oekraïne het afgelopen jaar "verbluffende" vooruitgang geboekt. Wel moesten extra stappen worden gezet wat betreft anti-corruptiewetgeving en de bescherming van minderheden. Pas als ook aan die voorwaarden is voldaan, vermoedelijk in het voorjaar van 2024, kunnen de toetredingsonderhandelingen echt beginnen.
De regeringsleiders van de EU-lidstaten buigen zich volgende week over dit advies, op 14 en 15 december. De overgrote meerderheid is voor, maar Orbán dreigt met een veto. Dat geldt ook voor een voorstel voor uitbreiding van de financiële steun aan Oekraïne.
Oekraïne nu het meest gemilitariseerde land van de wereld
Een jaar na de Russische aanval op Oekraïne is Oekraïne het meest gemilitariseerde land ter wereld. Dat zegt het Bonn International Centre for Conflict Studies (BICC) in Duitsland. Oekraïne neemt de eerste plaats over van Israël, dat jaar in jaar uit bovenaan stond in de BICC-lijst.
Het BICC kijkt bij het opstellen van de index naar de militaire uitgaven per land, het aantal militairen, het aantal zware wapens, het bruto binnenlands product en andere indicatoren. De cijfers zijn ontleend aan het voorgaande jaar.
Na Oekraïne en Israël eindigde Armenië als derde. Rusland staat op de tiende plaats, de VS op de 25ste, Nederland op de 91ste.
Nepal verzoekt Rusland geen Nepalezen in zijn leger op te nemen
De Nepalese ambassadeur in Moskou heeft de Russische regering gevraagd geen Nepalezen meer in het Russische leger op te nemen. Naar schatting van Nepal hebben 150 tot 200 Nepalezen zich bij het Russische leger aangemeld nadat president Poetin in mei dienstneming voor buitenlanders mogelijk had gemaakt.
Nepal verbiedt zijn onderdanen om in een ander buitenlands leger te vechten dan dat van India of het Verenigd Koninkrijk. Toch gebeurt dit. Volgens de ambassadeur worden zijn landgenoten gelokt met de beloften van hoge beloningen die ze zullen ontvangen. Als de ambassade met hen in contact komt, wijst het personeel ze op de risico's en proberen ze hen terug te sturen. Dit gebeurt dagelijks, zegt de ambassadeur.
Volgens het Nepalese ministerie van Buitenlandse Zaken zijn in de oorlog in Oekraïne zeker zes Nepalezen gesneuveld. Nepal wil dat hun resten worden opgegraven en naar huis worden gestuurd en dat Rusland hun families een schadevergoeding aanbiedt.
Oekraïne heeft zeker een Nepalees krijgsgevangen gemaakt. Ook in het Oekraïense leger zouden Nepalezen meevechten, hoeveel is niet bekend.
Baerbock: opname Balkanlanden in EU van belang voor onze veiligheid
De Duitse minister Baerbock van Buitenlandse Zaken zegt dat de toelating van Balkanlanden tot de EU bijdraagt aan de veiligheid in Europa. "De staten op de westelijke Balkan horen bij onze Europese Unie. Dat is geen loze kreet, maar geheel in het belang van onze veiligheid. De EU kan gezien de Russische veroveringsdrang in Centraal-Europa geen grijze gebieden veroorloven."
Baerbock doelt op Albanië, Bosnië en Herzegovina, Kosovo, Noord-Macedonië, Montenegro en Servië. Met Servië, Noord-Macedonië, Montenegro en Albanië onderhandelt de EU al over toetreding.
Nieuwe eigenaar Heineken-brouwerijen in Rusland kondigt naamsverandering aan
De voormalige Heineken-tak in Rusland heeft een naamsverandering aangekondigd. De naam United Breweries Heineken maakt plaats voor United Breweries - Holding. Afgekort is er dus geen verschil. Ook het logo verandert. Daarop zijn brouwtanks te zien, maar het kleurenschema blijft hetzelfde.
Heineken was sinds 2002 actief in Rusland. Het 1800 medewerkers tellende bedrijf produceerde behalve bier ook frisdranken. Vanwege de instelling van sancties tegen Rusland ging de Russische tak in de verkoop. Dat werd een kostbare zaak: de nieuwe eigenaar betaalde deze zomer het symbolische bedrag van 1 euro en op de verkoop en vertrek schrijft Heineken 300 miljoen euro af.
Rusland meldt aanvallen van tientallen drones uit Oekraïne
Rusland zegt dat de Russische luchtverdediging de afgelopen nacht 41 Oekraïense drones heeft vernietigd. 26 daarvan vlogen boven Russisch grondgebied, de rest boven de Zee van Azov of de door Rusland bezette Krim.
Over schade of slachtoffers wordt niets gezegd. Het bericht is niet bevestigd door onafhankelijke bronnen.
Lees hier meer over de drone-aanvallen:
Oekraïne: tien Russische drones neergehaald
Oekraïne zegt dat het vannacht tien Russische drones heeft neergehaald. Er zouden er zeventien zijn gelanceerd, de tien neergehaalde bevonden zich boven verschillende regio's van het land. Ook zouden er zes S-300 raketten gelanceerd zijn in de oostelijke regio Donetsk en het zuidelijke Cherson. Er is geen schade gemeld.
Zowel Rusland als Oekraïne maakt steeds vaker gebruik van drone-aanvallen. Drones zijn goedkoper dan andere wapens.
Zelensky gaat Amerikaanse senatoren toespreken over belang steun
De Oekraïense president Zelensky zal vandaag Amerikaanse senatoren via een videoverbinding toespreken, nadat het Witte Huis gisteren had gewaarschuwd dat het geld voor Oekraïne bijna op is. De Democratische leider Schumer kondigde het digitale bezoek van Zelensky aan. Op die manier zouden de senatoren volgens hem van Zelensky zelf kunnen horen "wat er precies op het spel staat".
Het Congres heeft nog niet besloten of het de strijd van Oekraïne tegen Rusland wil blijven steunen. Binnen de Amerikaanse politiek is daar veel verdeeldheid over. Vooral in het Huis van Afgevaardigden, waar de Republikeinen een krappe meerderheid hebben, is niet iedereen voor de miljardensteun aan Oekraïne. De Amerikaanse steun is cruciaal voor Oekraïne, omdat de VS veruit de meeste financiële en wapensteun geeft aan het land.
Harde kritiek op Zelensky vanuit politieke top en spanningen met legertop
De eenheid in de Oekraïense politieke top staat onder druk. De burgemeester van Kyiv, Vitaly Klytsjko, beschuldigt president Zelensky van autoritair gedrag. Ondertussen zijn er tekenen van een groeiend conflict tussen Zelensky en commandant der strijdkrachten Valeri Zaloezjny. Volgens de goed geïnformeerde Oekrajinska Pravda overweegt Zelensky de generaal te vervangen.
Lees meer hierover in dit uitgebreide artikel:
Lula nodigt Poetin uit voor G20: 'Arrestatie aan de rechters'
De Braziliaanse president Lula heeft bij een bezoek aan Duitsland gezegd dat de Russische president Poetin een uitnodiging zal krijgen voor de G20 volgend jaar in Brazilië. Of Poetin dan wordt opgepakt, gezien het internationale arrestatiebevel dat tegen hem loopt, liet Lula in het midden. Lula zei dat dat aan rechters is.
Brazilië is aangesloten bij het Internationaal Strafhof, dat het arrestatiebevel heeft uitgevaardigd vanwege onder meer de deportatie van kinderen uit Oekraïne. Lula zei dat het Braziliaanse lidmaatschap van het Strafhof "verplichtingen schept", zonder met zoveel woorden te zeggen dat de Russische president dus opgepakt zal worden zodra hij Brazilië aandoet.
Lula zei eerder dit jaar nog in antwoord op vragen of Poetin wordt opgepakt als hij afreist naar Brazilië dat de Russische president met alle egards zal worden ontvangen. De G20 is volgend jaar in Rio de Janeiro.
Poetin bleef in augustus nog weg van een top van de BRICS-landen in Zuid-Afrika, hij liet zich vertegenwoordigen door minister Lavrov van Buitenlandse Zaken. Ook Zuid-Afrika is aangesloten bij het Internationaal Strafhof.
Rusland bevestigt dood Russische generaal
Rusland bevestigt dat plaatsvervangend commandant Vladimir Zavadsky in Oekraïne is omgekomen. Majoor-generaal Zavadsky was commandant van het 14e regiment van het Russische leger.
Oekraïne zei op 28 november al dat de generaal was omgekomen. Volgens het Oekraïense nieuwssite Ukrainska Pravda stapte Zavadsky op een landmijn, die daar mogelijk was geplaatst om Oekraïense troepen te hinderen.
Witte Huis heeft bijna geen geld meer voor steun Oekraïne
Het Witte Huis heeft bijna geen geld meer om Oekraïne te helpen in de oorlog tegen Rusland. Dat schrijft Shalanda Young, directeur van het Bureau Management en Budget, vandaag in een brief aan Mike Johnson, voorzitter van het Huis van Afgevaardigden.
In oktober vroeg president Biden het Congres om een steunpakket van 106 miljard dollar voor hulp voor Oekraïne en Israël. Het voorstel kon niet op goedkeuring rekenen van de onlangs gekozen voorzitter Johnson.
Rusland: Oekraïne valt oliedepot in Loehansk aan met drones
Gisteravond hebben Oekraïense strijdkrachten een oliedepot in Loehansk met drones aangevallen, meldt het Russische staatspersbureau RIA. Door de aanval brak er brand uit, die kort daarna geblust werd.
Kort voor de aanval waren in het door Rusland gecontroleerde Loehansk geluiden van drone-motoren te horen. Er is geen informatie over mogelijke slachtoffers, meldt RIA.
Oekraïne: Rusland lanceert 23 drones
Rusland heeft vannacht 23 drones en een kruisraket afgevuurd, zegt de Oekraïense luchtmacht via Telegram. Volgens de luchtmacht zijn de raket en achttien van de gelanceerde drones vernietigd voordat ze hun doelen hadden bereikt. Over schade of slachtoffers wordt niets gemeld. Er werd in minstens negen regio's in Oekraïne luchtafweer ingezet.
Eerste 30 vrachtwagens passeren pas geopende Oekraïens-Poolse grensovergang
De eerste 30 vrachtwagens uit Oekraïne hebben de grensovergang Uhryniv-Dolhobyczów aan de Oekraïens-Poolse grens gepasseerd. Deze grensovergang werd vannacht om 01.00 uur geopend. Sinds 6 november zijn er protesten bij de Oekraïens-Poolse grens, waardoor er vier grensovergangen geblokkeerd zijn.
Poolse transportbedrijven demonsteren tegen wat zij zien als oneerlijke concurrentie. Vanwege de Russische invasie in februari vorig jaar besloot de EU 'solidariteitsroutes' te openen om transport van en naar Oekraïne te vereenvoudigen. Een vergunningensysteem voor Oekraïense chauffeurs, bedoeld om de Europese markt te beschermen, werd opgeschort.
Sindsdien kan een onbeperkt aantal vrachtwagens de grens over. Dat leidt tot oneerlijke concurrentie voor Poolse transportbedrijven, vinden de actievoerders. De eisen van de Poolse transportbedrijven zijn tot op heden niet ingewilligd.
Nieuw liveblog
Welkom in het nieuwe liveblog over de oorlog in Oekraïne. Lees hier het blog van vorige week terug.