Hongaarse oppositieleider Péter Magyar wint fors • Grote winst partij Meloni in Italië

EINDE LIVEBLOG

We sluiten dit liveblog, bedankt en tot de volgende keer!

De verwachte zetelverdeling vlak voor middernacht

Socialistische Volkspartij lijkt nipte winnaar in Denemarken

In Denemarken gaat de Socialistische Volkspartij in een spannende nek-aan-nekrace met de sociaaldemocraten aan kop bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. De partij haalt 17,4 procent, zo blijkt uit de voorlopige verkiezingsuitslag.

De rechts-liberale Venstre verliest en levert bijna 9 procentpunten in. De rechts-populistische Deense Volkspartij verliest meer dan 4 procentpunten en kreeg 6,4 procent.

Terugblik op de verkiezingsavond

Oppositieleider Péter Magyar wint sensationeel in Hongarije

In Hongarije heeft de nieuwe oppositiepartij van Péter Magyar een sensationele winst behaald. Zijn Tisza-partij, die pas onlangs werd opgericht, lijkt af te stevenen op 31 procent van de stemmen.

De partij Fidesz van premier Orbán blijft de grootste, met zo'n 44 procent. Bij de vorige verkiezingen in 2019 haalde Fidesz nog een absolute meerderheid van 52,5 procent.

Magyar is ideologisch verwant met Orbán, maar keert zich tegen de corruptie waar Orbán en zijn partijgenoten zich volgens hem aan schuldig maken.

Spanje: Partido Popular wint fors

In Spanje is de Partido Popular de grootste geworden volgens de exitpolls. De christendemocratisch-conservatieve partij won ten opzichte van 2019 ruim 12 procent en staat nu op ruim 32 procent. De sociaal-democratische PSOE verloor licht en gaat van 32,9 procent naar 30,2 procent. Het radicaal-rechtse Vox stijgt van 6,3 naar 10,4 procent.

De uitslag zal met gemengde gevoelens worden ontvangen door de Spaanse premier Pedro Sanchez, denkt EU-correspondent Kysia Hekster. "Spanje is een van de weinige landen met een sociaaldemocratische regeringsleider. Sanchez waarschuwde vóór de Europese verkiezingen dat de ziel van Europa op het spel zou staan. Verwacht werd toen nog dat de radicaal-rechtse partijen heel goed zouden gaan scoren. Nou, ze hebben gewonnen, maar die hele grote aardverschuiving lijkt het niet te worden. Zelf heeft hij dus wel nipt de verkiezingen verloren van de christendemocraten. Die blijven in het Europees Parlement veruit de grootste partij en ook in de Europese Raad hebben die de meeste regeringsleiders aan tafel."

GroenLinks-PvdA, NSC en Volt blij met eigen uitslag

GroenLinks-PvdA is bij de Europese verkiezingen in Nederland met 8 zetels de grootste partij geworden. De PVV is de grote winnaar en gaat van 1 naar 6 zetels. Dat is 1 zetel minder dan in de exitpoll. Volt krijgt er juist 1 zetel bij en komt op 2 zetels. BBB komt het parlement binnen met twee zetels, NSC met 1 zetel.

Nieuwe prognose zetelverdeling Europees Parlement

Er is een nieuwe prognose van de zetelverdeling in het nieuwe Europees Parlement. Daarin blijven de christendemocraten de grootste met 186 zetels, 4 meer dan in 2019. Ze worden gevolgd door de sociaaldemocraten, die van 154 naar 133 zetels zakken. De liberalen verliezen fors: van 108 naar 82.

De Groenen gaan van 74 naar 53 zetels. Radicaal-rechts verliest ook, van 73 naar 60 zetels. De conservatieven winnen en gaan van 62 naar 70 zetels. Het aantal zetels van radicaal-links gaat omlaag, van 41 naar 36. Verder komt een aantal niet-gebonden en nieuwe partijen samen op 100 zetels.

Volgens deze prognose houden de gevestigde partijen (christendemocraten, sociaaldemocraten en liberalen) de meerderheid in het Europees Parlement, wel met iets minder zetels.

EVP-fractieleider wil samenwerking met sociaaldemocraten en liberalen

EVP-fractievoorzitter Manfred Weber wil dat zijn christendemocratische partij een coalitie aangaat met de sociaaldemocratische en liberale fracties in het Europees Parlement. In de nieuwe samenstelling hebben die fracties nog steeds een meerderheid.

Bij de Duitse omroep ZDF zei hij dat de EVP wil samenwerken met die fracties om meerderheden voor elkaar te krijgen. Weber riep de andere fracties op om mee te doen.

Wat hem betreft blijft EVP-lijsttrekker Von der Leyen de voorzitter van de Europese Commissie, het dagelijks EU-bestuur.

Vlaams Belang wel grootste Vlaamse partij in Europa

Bij de Europese verkiezingen in Vlaanderen heeft Vlaams Belang zoals het nu lijkt de meeste stemmen gehaald. Bij de verkiezingen voor het Vlaamse parlement lijkt de rechts-radicale partij de conservatieve N-VA net voor te moeten laten gaan, maar ook daar zijn nog niet alle stemmen geteld.

Vlaams Belang staat bij de verkiezingen voor het Europees Parlement met 98 procent van de stemmen geteld op 23,3 procent van de stemmen. Dat is 4 procentpunt meer dan in 2019. De N-VA volgt met 22,3 procent van de stemmen. De Open VLD van de Belgische premier De Croo is ook hier de grote verliezer. Deze liberale partij zakte kreeg 6,6 procentpunt minder stemmen dan vijf jaar geleden.

Grote winst voor partij Meloni in Italië

De radicaal-rechtse partij Fratelli d'Italia van premier Meloni heeft forse winst geboekt bij deze Europese verkiezingen. De partij gaat van 6 naar 28 procent van de stemmen. Als tweede eindigt de centrumlinkse Partito Democratico met 23 procent. De Vijfsterrenbeweging leverde fors in: die staat op de derde plaats met 12 procent, 5 procent minder dan in 2019. Forza Italia gaat van 8,8 naar 9 procent.

De exitpoll in Italië komt overeen met de verwachtingen. De winst van Fratelli d'Italia is zelf iets groter dan gepeild. Meloni's besluit om zichzelf als lijsttrekker naar voren te schuiven heeft goed uitgepakt, ook al is ze helemaal niet van plan om naar Brussel te gaan, zegt correspondent Heleen D'Haens.

De linkse PD, die al bijna twee jaar fel oppositie voert tegen Meloni, doet het met 23 procent iets beter dan verwacht. Hun stemmen zullen vooral afgesnoept zijn van de Vijfsterrenbeweging, die sterk verliest ten opzichte van vijf jaar geleden. Ook de rechtse Lega van Matteo Salvini, die in 2019 nog heel populair was, is electoraal een kopje kleiner gemaakt. De partij wordt kleiner dan Forza Italia van wijlen Silvio Berlusconi en is zo de minst populaire partij in de regeringscoalitie. Dat zal ook voor het binnenlands bestuur gevolgen hebben.

De ogen in Rome, maar ook in Brussel, zijn nu vooral gericht zijn op de toespraak die Meloni later vannacht geeft, aldus D'Haens. Mogelijk zegt ze daarin iets over de koers die haar partij in Brussel zal varen. Gaat ze de gematigd rechtse commissievoorzitter Von der Leyen steunen, met wie Meloni goed samenwerkt, of de veel radicalere Marine Le Pen, die in Frankrijk een forse overwinning behaalde? De keuze van Meloni zal hoe dan ook bepalend zijn voor de richting die de EU de komende jaren inslaat.

Definitieve prognose voor Nederland: GL/PvdA de grootste

Om 23.00 uur is de definitieve prognose bekendgemaakt van de verkiezingsstrijd in Nederland, waar afgelopen donderdag al is gestemd.

Uit de cijfers blijkt dat GroenLinks/PvdA de meeste zetels behaalt: 8 van de 31 zetels die voor Nederland zijn te verdelen. Dat is wel één zetel minder dan vijf jaar geleden. GroenLinks/PvdA worden gevolgd door de PVV, die van 1 naar 6 zetels gaat.

Daarna volgen VVD (4 zetels), CDA (3 zetels), D66 (3 zetels), BBB (2 zetels), Volt (2 zetels), NSC (1 zetel), SGP (1 zetel), en PvdD (1 zetel). Forum voor Democratie en de ChristenUnie verdwijnen uit het Parlement. De SP wist opnieuw geen zetel te veroveren.

De uitslag komt grotendeels overeen met de exitpoll van Ipsos I&O.

In Denemarken is linkse Socialistisk Folkeparti de grootste

Volgens een exitpoll in Denemarken kreeg de linkse Socialistisk Folkeparti de meeste stemmen: 18,4 procent, een stijging van meer dan 5 procent ten opzichte van 2019. Dit ging ten koste van de de liberalen van Venstre, die vijf jaar geleden de grootste waren. Ook de sociaaldemocraten van premier Frederiksen verloren, maar bleven de tweede partij.

In de campagne in Denemarken was defensie een belangrijk thema, net als in andere Scandinavische landen en de Baltische staten. Dat heeft alles te maken met de oorlog in Oekraïne. Denemarken levert net als Nederland F-16's aan Oekraïne en leidt ook piloten op. Door de oorlog zijn de Denen Europagezinder dan ooit. Drie van de vier Denen is voor het EU-lidmaatschap. Dat is nog nooit zo hoog geweest. Ze willen ook meer samenwerking in Europa.

Deskundige: 'Middenpartijen blijven de dienst uitmaken'

In de uitzending NOS Europa Kiest: de uitslagen duidt Luuk van Middelaar van het Brussels Institute for Geopolitics de cijfers die tot nu toe bekend zijn. Hem valt op dat de opkomst hoger is dan bij de laatste Europese verkiezingen. "Je ziet dat de EU steeds meer leeft."

Hij signaleert een ruk naar rechts, wat in Duitsland en Frankrijk duidelijk is te zien in de exitpolls, maar Van Middelaar benadrukt ook dat die winst niet groter is dan verwacht. "De grote middenpartijen verschuiven wat onderling, maar houden een vrij ruime meerderheid in het Europees Parlement. Dus die opkomst van radicaal-rechts heeft wel gevolgen als het gaat om bepaalde beleidsterreinen misschien, maar die middenpartijen zullen toch eerst elkaar opzoeken."

Breuklijn Rusland

Daarbij is het nog de vraag hoe goed de rechts-radicale partijen in het parlement met elkaar zullen samenwerken. "Er loopt een breuklijn door die partijen en dat is Rusland. Sommige zijn fel pro-Oekraïne, andere, zoals die van de Hongaarse premier Orbán, zijn meer ambigu daarin."

Aankomend Nederlands premier Schoof wacht een zware klus in Brussel, verwacht de analist. "Allereerst omdat hij nieuw is, maar ook omdat hij niet zelf is gekozen. Hij zit straks in de Europese Raad aan tafel met mensen die allemaal met hun hoofd op verkiezingsaffiches hebben gestaan, en die zullen denken: wie is die Dick Schoof? Hij zal in het begin nog niet veel vrienden hebben. Dat het Europees Parlement wat meer naar rechts schuift, weegt daar niet tegenop."

Von der Leyen: samen bouwen we een bastion tegen extremisten

"Samen bouwen we een bastion tegen extremisten", zegt Ursula von der Leyen. Ze reageert op de resultaten van de exitpolls die aangeven dat de christendemocraten waarschijnlijk de grootste fractie in het Europees Parlement blijven vormen. Von der Leyen is de spitzenkandidaat van de christendemocraten en momenteel voorzitter van de Europese Commissie. Ze wil de komende vijf jaar opnieuw de Commissie leiden.

De toespraak van president Macron na nederlaag

De Franse president Macron kondigde vanavond na de exitpoll nieuwe parlementsverkiezingen aan. Macron sprak over een "zware beslissing". "Ik heb besloten jullie opnieuw te laten kiezen voor het parlement, dus ik ontbind vanavond het parlement", zei Macron vanuit het Elysée.

EU: 'Opkomstpercentage tot nu toe ongeveer 51 procent'

Op basis van eerste schattingen is het opkomstpercentage voor de Europese Parlementsverkiezingen ongeveer 51 procent, meldt de Europese Unie. Daarmee lijkt de opkomst iets hoger uit te komen dan in 2019, toen 50,6 procent van de stemgerechtigden stemde.

In Nederland gingen afgelopen donderdag ook meer kiezers naar de stembus dan bij de Europese verkiezingen van vijf jaar geleden. Het opkomstpercentage was met 46,8 procent het hoogste sinds 1989.

Nog niet in alle Europese lidstaten zijn de stembureaus gesloten: in Italië sluiten de laatste stembussen pas om 23.00 uur. Het opkomstpercentage kan dus nog oplopen.

Dit waren de opkomstpercentages per land bij de Europese Parlementsverkiezingen in 2019:

Correspondent Christiaan Paauwe in Warschau: 'Feest voor premier Tusk'

Correspondent Christiaan Paauwe is in Polen bij de verkiezingsbijeenkomst van de pro-Europese middenpartij Burgercoalitie, die in dat land volgens de exitpoll de grootste wordt. Het betekent feest voor de partij van premier Tusk, zegt Paauwe. Het is voor het eerst in tien jaar dat de PiS-partij niet meer de grootste is bij een verkiezing in Polen. "Voor Tusk is de exitpoll een duidelijk teken dat Polen weer een leidende rol speelt in de EU."

RN-lijsttrekker Bardella: 'Dag 1 van het post-Macron-tijdperk'

Kort voordat de Franse president Macron nieuwe parlementsverkiezingen aankondigde, reageerde RN-partijleider Bardella op de verkiezingswinst van zijn partij. "Vanavond is er een wind van hoop opgestoken in Frankrijk. En die is nog maar net begonnen", zei Bardella. Op X noemde de lijsttrekker van de radicaal-rechtse partij vandaag "dag 1 van het post-Macron-tijdperk".

Duitse oppositie: kiezers willen koerswijziging

De Duitse oppositieleider Friedrich Merz van de christendemocratische CDU zegt dat de overwinning van zijn partij bewijst dat kiezers een koerswijziging willen. Exitpolls voorspellen dat de unie van CDU en CSU met 29,5 procent van de stemmen de grootste partij van het land wordt.

"Het doorvoeren van een echte koerscorrectie is nu dringend noodzakelijk in het belang van ons land en ik roep de regering op om dat de komende dagen te doen", aldus Merz. "We kunnen niet op dezelfde voet doorgaan als in de afgelopen tweeënhalf jaar."

De stemming is volgens Merz "echt de laatste waarschuwing" voor de coalitie van bondskanselier Scholz in de aanloop naar de Duitse parlementsverkiezingen. Die staan gepland voor de herfst van 2025.

De radicaal-rechtse AfD eindigt volgens de prognose met 16,5 procent op de tweede plaats, een flinke stijging voor de partij die in 2019 nog maar 11 procent van de stemmen kreeg. "We hebben het goed gedaan omdat mensen meer anti-Europees zijn geworden," aldus AfD-partijleider Alice Weidel.

De sociaaldemocratische SPD van bondskanselier Scholz krijgt slechts 14 procent van de stemmen in de prognoses. Dat is het slechtste resultaat ooit van de partij in een Duitse algemene verkiezing.

Burgerplatform van premier Tusk aan kop in Poolse exitpoll

In Polen zijn de stembureaus gesloten. Het Burgerplatform van premier Tusk gaat volgens de exitpoll aan kop met 38,2 procent van de stemmen. De nationalistische oppositiepartij Recht en Orde (PiS) staat op de tweede plek met 33,9 procent.

In Polen zijn 53 zetels in het Europees Parlement te verdelen.

President Macron kondigt nieuwe parlementsverkiezingen aan na nederlaag

De exitpoll in Frankrijk laat een flinke overwinning zien voor Rassemblement National: twee keer zoveel stemmen als de nummer twee Besoin d'Europe, een samenwerkingspartij van verschillende partijen, waaronder de partij van president Macron.

Die erkent zijn nederlaag, zegt het parlement te ontbinden en kondigt nieuwe parlementsverkiezingen aan. "Ik kan niet doen alsof er niets is gebeurd", zegt Macron in een toespraak vanuit het Elysée. De eerste verkiezingsronde zal eind deze maand op 30 juni gehouden worden. Een week later volgt de tweede ronde, aldus de president, die zegt nog vanavond het decreet voor de parlementsverkiezingen te ondertekenen.

Ook noemt Macron de winst van radicaal-rechts een gevaar voor de het land en Europa.

Bekijk de toespraak van Macron hier:

Eerste prognose zetelverdeling EP: christendemocraten blijven grootste

De eerste prognose van de zetelverdeling van het Europees Parlement is zojuist bekendgemaakt door voorzitter Roberta Metsola van het Europees Parlement. "Er wordt nog gestemd", benadrukt Metsola, die de hoop uitsprak dat zoveel mogelijk European van hun stemrecht gebruik zullen maken.

Op basis van de eerste indicatie blijven de christendemocraten de grootste fractie in het parlement, gevolgd door de sociaaldemocraten. De liberalen en groenen verliezen zetels, terwijl de radicaal-rechtse fractie de grootste zetelwinst behaalt.

De zetelverdeling in het Europees Parlement op basis van de eerste prognose is als volgt:

De voorlopige uitslagen volgen na het sluiten van de laatste stembureaus in Italië. Dat zal om 23.00 uur zijn.

Bekijk alle exitpolls en de prognose van de zetelverdeling van het Europees Parlement hieronder:

EU-correspondent Kysia Hekster: 'Regeringspartijen worden afgestraft'

Voor Duitsland en Frankrijk liggen de exitpolls in de lijn der verwachtingen, zegt EU-correspondent Kysia Hekster. "Voor alle 27 lidstaten zijn de Europese verkiezingen toch wel nationale verkiezingen. Je ziet dat regeringspartijen nu worden afgestraft."

Voor liberale en groene partijen is de verwachting dat ze harde klappen krijgen en dat rechts-conservatief en radicaal-rechts gaan profiteren. "Hoe groot ze gaan worden is nog de vraag."

Spanje en Italië leveren eveneens veel Europarlementariërs, dus dat is nog spannend, zegt Hekster, maar al die andere landen samen hebben er ook veel, dus die zijn volgens de EU-correspondent interessant om te volgen.

"Het lijkt wel al vast te staan dat de twee fracties die op dit moment de grootste zijn in het Europees Parlement, de christendemocraten en de sociaaldemocraten, dat na vanavond zullen blijven."

Frankrijk-correspondent Frank Renout: 'Historische score'

De 31,5 procent van de stemmen die de rechts-radicale Rassemblement National volgens de exitpolls heeft behaald is een historische score, zegt correspondent Frank Renout, die aanwezig is bij de verkiezingsbijeenkomst van de partij. Daar wordt flink feest gevierd. "Het is maar één keer eerder gebeurd dat een partij bij Europese verkiezingen hoger scoorde dan de partij van Marine Le Pen nu. De prognoses wezen al op een grote verkiezingswinst voor Rassemblement National, maar vergeleken met vorige verkiezingen is dit een groot verschil."

Voor Renaissance, de partij van president Macron, betekent de exitpoll een flink verlies. "Zijn partij doet het slecht. Renaissance is nog wel tweede, maar met maar de helft van het aantal stemmen dat Rassemblement National behaalde. Macron heeft al geen absolute meerderheid in het parlement meer, en nu dan deze verkiezingsnederlaag. Dat is een nieuwe smet op zijn blazoen."

Exitpoll: Spaanse christendemocraten nipte voorsprong op sociaal-democraten

Ook in Spanje zijn de stembureaus gesloten. Op basis van de exitpoll lijkt de christendemocratische partij Partido Popular (PP) de eerste te worden bij de Europese verkiezingen, op de voet gevolgd door de sociaaldemocratische partij (PSOE) van premier Sánchez.

De radicaal-rechtse partij Vox volgt op grote afstand.

Exitpoll: grote overwinning in Frankrijk voor radicaal-rechts

Zoals verwacht lijkt de radicaal-rechtse partij Rassemblement National (RN) op basis van de exitpoll verreweg de grootste partij te worden bij de Europese verkiezingen. De partij heeft ruim 30 procent van de stemmen behaald volgens de exitpoll.

In de peilingen leek RN-partijleider Bardella ongeveer twee keer zoveel stemmen te kunnen rekenen als de partij Renaissance van president Macron. De lijsttrekker van die partij, Valérie Hayer, zou volgens de peilingen rond de 15 procent van de stemmen krijgen. De exitpoll bevestigt dit.

Finse exitpoll: liberale regeringspartij aan kop

In Finland, waar 15 zetels voor het Europees Parlement te verdelen zijn, lijkt de liberaal-conservatieve partij Kokoomus de grootste te worden met 4 zetels, één meer dan in 2019. Vihrea Liitto (de Groene Liga) had er 3 en gaat naar 2 volgens de exitpoll. De Linkse Alliantie (Vasemmistoliitto) haalt wel 3 zetels, de Sociaal-Democratische Partij krijgt er 2 evenals middenpartij Keskus. De radicaal-rechtse partij Ware Finnen (PS), die 2 zetels had, krijgt volgens de exitpoll één zetel, evenals de vooral op de Zweedstalige bevolking gerichte RKP.

Premier Orpo (Kokoomus) ziet in de uitkomst van de exitpoll "het sterke vertrouwen van het volk" in zijn partij. "Dat voelt heel goed." Ook de Linkse Alliantie, die er 2 zetels bij lijkt te krijgen, is tevreden. "Dit is een enorm prachtig resultaat, veel beter dan ik ooit had durven verwachten", aldus partijvoorzitter Li Andersson.

De SDP, die net als in 2019 op 2 zetels lijkt uit te komen, hoopt nog op een beter resultaat in de einduitslag, zegt leider Antti Lindtman.

Door schandalen omringde partijprominenten AfD afwezig op partijkantoor

AfD-partijleider Alice Weidel reageert enthousiast op de Duitse exitpoll. "Geen enkele partij heeft zoveel gewonnen als wij. Daarmee laat de kiezer duidelijk zien dat hij eurokritischer is geworden en dat de EU opnieuw moet worden opgebouwd", zegt ze tegen de NOS.

De rechts-radicale partij kampte de afgelopen weken met meerdere schandalen, rondom spionage voor Rusland en China, en vanwege omstreden uitspraken van AfD-lijsttrekker Maximilian Krah. Om die reden werd de partij uit de Europese ID-fractie gezet. De huidige Europese AfD-fractie zei eerder van Krah af te willen. Ook tegen de nummer 2, Petr Bystron, loopt een onderzoek vanwege omkoping en witwassen.

Krah en Bystron zijn vanavond niet aanwezig op het partijkantoor in Berlijn. Weidel wil niet zeggen waar Krah op dit moment is en wat er met hem moet gebeuren. "Dat is aan de nieuwe Europese fractie. Mijn mening doet er niet toe", aldus de partijleider. De schandalen doet ze af als een "mediastorm tegen de partij, die alsmaar doorgaan".

Weidel zegt dat de AfD nu "zorgvuldig en zonder haast" met andere Europese partijen in gesprek gaat over samenwerking. Op de vraag of er ook gesprekken met de Nederlandse PVV worden gevoerd, antwoordt ze: "De PVV vind ik natuurlijk geweldig, en Wilders is erg belangrijk."

In de video hieronder reageert Weidel op de exitpoll:

Regeringspartij Nieuwe Democratie grote winnaar in Griekenland

De Griekse regeringspartij Nieuwe Democratie lijkt op basis van de exitpoll de grote winnaar te zijn van de Europese Parlementsverkiezingen in Griekenland. De radicaal-linkse oppositiepartij Syriza heeft op basis van de exitpoll ongeveer 17 procent van de stemmen gehaald, waar ND rond de dertig procent binnenhaalde.

Alle uitslagen zijn ook zichtbaar in deze tool:

Nog een halfuur voor de sluiting van de Franse stembureaus

Over iets meer dan een halfuur sluiten de stembureaus in Frankrijk. De exitpoll die snel daarna zal volgen wordt met spanning afgewacht, want het land oefent met 81 zetels een grote invloed uit op het Europees Parlement. De verwachting is dat de radicaal-rechtse partij van Marine Le Pen de winnaar wordt. Haar partij, Rassemblement National heeft al maanden een grote voorsprong in de peilingen. De lijsttrekker, Jordan Bardelle, zou volgens die peilingen ongeveer twee keer zoveel stemmen krijgen als zijn uitdager Valérie Hayer, de kandidaat van de partij van president Macron.

Slowaakse politici reageren op gelekte uitslagen

De eerste Slowaakse politici hebben inmiddels gereageerd op de gelekte uitslagen van de Europese parlementsverkiezingen in het land. Officieel mogen de uitslagen pas om 23.00 uur bekendgemaakt worden, maar de krant Dennik N deelde eerder vanmiddag al de gelekte voorlopige uitslagen. Volgens die uitslagen zou de liberale partij Progressief Slowakije (PS) de winnaar zijn, gevolgd door de regeringspartij Smer van premier Fico.

Op X bedankt voormalig minister-president en Europarlementariër Ludovit Odor van PS "iedereen die gisteren is komen stemmen". Hij deelt daarbij een foto met vijf anderen. Dat lijkt een verwijzing naar de zes zetels die zijn partij volgens de gelekte uitslagen heeft bemachtigd.

Duitsland-correspondent Charlotte Waaijers:

"Zoals verwacht zijn de christendemocraten veruit de grootste geworden. Geen enorm verschil met vijf jaar geleden, wel een behoorlijke verbetering ten opzichte van de nationale verkiezingen van 2021.

Met name De Groenen, deel van de onpopulaire Duitse regering, verliezen flink. Dat de SPD vooral ten opzichte van de laatste landelijke verkiezingen flink verliest, is een klap voor bondskanselier Scholz.

Bij de AfD vieren ze de tweede plaats als enorme overwinning; er werd hard gejuicht toen de prognose binnenkwam. De afgelopen weken streden ze met De Groenen en SPD om de tweede plaats. Ze hadden dus ook vierde kunnen worden.

Wat in het algemeen opvalt is dat de opkomst zeer hoog was, de hoogste sinds 1979. Het zal interessant zijn om te zien of kiezers die eerder thuisbleven nu massaal op de AfD hebben gestemd."

Gejuich bij de AfD om tweede plek volgens exitpoll

Bij Alternative für Deutschland (AfD) gaat gejuich op als de exitpoll bekend wordt gemaakt, ziet Duitsland-correspondent Chiem Balduk bij een bijeenkomst op het partijkantoor in Berlijn-Wittenau. Bij de vorige Europese verkiezingen haalde de partij 11 procent van de stemmen, nu staat de partij op 16,5 procent.

EU-burgers in Nederland vandaag naar de stembus

De meeste inwoners van Nederland gingen donderdag al naar de stembus, maar sommigen kunnen vandaag pas hun stem uitbrengen bij een van de ambassades in Nederland.

In de video hieronder vertellen onder meer Roemenen en Polen over hun gang naar de Europese stembus:

Stembureaus Duitsland gesloten, christendemocraten de grootste

Ook in Duitsland zijn de stembureaus nu gesloten. Op basis van de eerste exitpoll lijken de christendemocraten net als vijf jaar geleden de grootste partij te zijn geworden met 29,5 procent, met een ruime voorsprong op de nummers 2 en 3.

Het was in Duitsland deze verkiezingen vooral spannend wie de tweede partij zou worden. Die strijd ging tussen de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD), de pro-Europese De Groenen en de sociaaldemocratische SPD. AfD lijkt op basis van de exitpoll tweede te zijn geworden met 16,5 procent van de stemmen, gevolgd door de SPD met 14 procent van de stemmen. De Groenen halen op basis van deze exitpoll 12 procent van de stemmen.

Duitsland heeft met 96 zetels de grootste afvaardiging in het nieuwe Europese Parlement, waar in totaal 720 zetels te verdelen zijn. Daarna volgt Frankrijk met 81 zetels. Daar sluiten de stembureaus over twee uur, waarna er ook een exitpoll volgt.

Bekijk hier de exitpoll vlak na het sluiten van de Duitse stembureaus:

Oostenrijkse exitpoll: conservatieve FPÖ wint, tweede plek onduidelijk

In Oostenrijk lijkt de radicaal-rechtse regeringspartij FPÖ de grootste partij te zijn worden bij de Europese verkiezingen, meldt omroep ORF op basis van een exitpoll. Wie de tweede plek verovert is nog spannend: op basis van de exitpoll lijkt de conservatieve ÖVP 23,5 procent van de stemmen binnen te halen, gevolgd door de sociaaldemocratische SPÖ met 23 procent van de stemmen.

Daarmee zou de FPÖ zes zetels krijgen, en de ÖVP en SPÖ beide vijf zetels. Vanwege de foutmarge in exitpolls kan de FPÖ de zesde zetel nog kwijtraken en zouden alle drie de partijen evenveel zetels kunnen bemachtigen in het Europees Parlement.

Aantal stembureaus België langer open

In België laten de uitslagen van de verkiezingen wat langer op zich wachten. De stembureaus zouden om 16.00 uur sluiten, maar vanwege lange wachttijden is het stemmen hier en daar verlengd.

In vijf stembureaus in Sint-Lambrechts-Woluwe is het nog erg druk en die blijven daarom tot 18.00 uur open. In België wordt vandaag ook gestemd voor de landelijke en regionale verkiezingen. De officiële resultaten van die verkiezingen komen dus later binnen dan verwacht.

Wanneer worden de exitpolls verwacht?

De voorlopige uitslagen mogen pas vanaf 23.00 uur bekend gemaakt worden, maar voor die tijd zullen er al wel exitpolls verschijnen. Hieronder zie je wanneer de exitpolls worden verwacht:

De Europese Unie komt rond 20.30 uur met een eerste indicatie van hoe het nieuwe Europees Parlement eruit komt te zien. Na het sluiten van de laatste stembureaus volgt er een update. De laatste bijgewerkte prognose verwacht de EU om 01.00 uur.

De Nederlandse exitpoll van afgelopen donderdag is hier te vinden. Ook de uitslagen zullen daar verschijnen.

Britten stemmen voor het eerst niet mee

Deze Europese verkiezingen zijn de eerste sinds 1979 waaraan de Britten niet meedoen. Hoewel de Britse kiezers al in 2016 via een referendum kozen voor de Brexit, duurde het nog tot 2020 voordat het Verenigd Koninkrijk daadwerkelijk uit de Europese Unie stapte. Daarom kon er in 2019 in het VK gewoon nog worden meegestemd voor het nieuwe Europese Parlement. Nadat het VK de EU definitief had verlaten, werden in 2020 tientallen Britse zetels over andere EU-landen verdeeld.

Duitsland-correspondent Chiem Balduk over een nieuwe groep jonge kiezers

"Voor het eerst mogen 16- en 17-jarigen in Duitsland ook stemmen bij de Europese verkiezingen. Het gaat om zo'n 1,4 miljoen nieuwe stemmers. De verlaging is door de huidige regering ingevoerd om jongeren op jongere leeftijd te betrekken bij de politiek.

"Ik vind het een goed idee, wij kunnen echt wel nadenken en meebeslissen over Europa", zegt de 17-jarige Marcus. Hij is samen met zijn moeder naar een stembureau in Berlijn-Wittenau gekomen, maar het is zijn eigen beslissing om te stemmen vandaag. Ook veel van zijn vrienden zijn gaan stemmen, zegt hij. "Op school hebben we speciale lessen gevolgd hierover."

Het gaat om een omvangrijke groep. Toen dit voorjaar uit kiezersonderzoek bleek dat bij jongeren de AfD de grootste partij is, was de schok groot bij linkse partijen. In voorgaande jaren waren juist De Groenen veruit de meest populaire partij onder jongeren. Het AfD-succes zou door hun aanwezigheid op TikTok komen, waarop andere partijen met een heus TikTokoffensief kwamen. Vandaag zal blijken of dat de stemming onder de minderjarige kiezers heeft kunnen keren.

Onder Duitsers is er weinig enthousiasme over de verlaging, zo bleek uit opinieonderzoek. Alleen onder kiezers van De Groenen en Die Linke is een meerderheid voorstander van de maatregel. Vooral rechtse kiezers zijn erop tegen. Onder de AfD is driekwart tegen, terwijl juist die partij zou profiteren van de verlaging.

De 17-jarige Marcus houdt zijn stemkeuze geheim, maar hij zegt dat onder klasgenoten vooral De Groenen en CDU populair zijn, zegt hij. De stemlokalen in Duitsland zijn nog tot 18.00 geopend."

Rechts-radicale Bardella aan kop in Franse peilingen

Naar verwachting wordt het Europees Parlement rechtser dan het nu is. De ogen zijn daarbij vooral gericht op Frankrijk, waar de rechts-radicale Jordan Bardella van Rassemblement National (RN) de grote favoriet is. De partijgenoot van Marine Le Pen zou volgens de peilingen twee keer zoveel stemmen kunnen krijgen als de kandidaat van de partij van president Macron. RN is erg kritisch over de EU, al heeft de partij eerdere plannen om uit de EU te stappen laten varen.

Rond 20.00 uur zal de exitpoll uit Frankrijk verschijnen.

Lees hier meer over de rechts-radicale Franse kandidaat Bardella:

Slowaakse krant deelt gelekte uitslagen verkiezingen

De Slowaakse krant Dennik N heeft de gelekte voorlopige uitslagen van de verkiezingen gedeeld. Het is niet duidelijk hoe de krant aan de uitslag komt en of die overeenkomt met de werkelijke stemmen.

Net als Nederland heeft het land de Europese Parlementsverkiezingen er al opzitten. De liberale partij Progressief Slowakije (PS) zou volgens de gelekte gegevens de winnaar zijn, gevolgd door regeringspartij Smer van premier Fico, die onlangs een gewelddadige aanslag overleefde.

PS heeft volgens Dennik N 27,8 procent van de stemmen gekregen, Smer kreeg 24,8 procent van de stemmen. Bij de vorige verkiezingen in 2019 werd Smer ook tweede. De extreemrechtse partij Republika zou derde zijn geworden.

Op X gaan de gelekte resultaten rond:

Vanwege een Europese wet mogen de resultaten van de Europese verkiezingen pas naar bekendgemaakt worden als de laatste stembureaus in de laatste EU-lidstaten gesloten zijn. In Italië sluiten de laatste stembureaus pas vanavond om 23.00 uur.

Wat doet het Europees Parlement?

Vandaag wordt bekend wie er plaats mogen nemen op de 720 zetels in het Europees Parlement. Maar wat is de rol van dat parlement?

In de video hieronder legt EU-correspondent Kysia Hekster het in één minuut uit:

Bij welke EU-fractie zitten de Nederlandse partijen?

Bijna 360 miljoen Europeanen mogen bij deze verkiezingen hun stem uitbrengen. Ze stemmen daarbij op partijen uit hun eigen land. Zo stonden er op het Nederlandse stembiljet alleen Nederlandse politieke partijen. Na de verkiezingen moeten al die politieke partijen uit verschillende landen samenwerken in een Europese fractie, ook wel 'families' genoemd.

De afgelopen periode waren er zeven politieke families. Nieuwkomers BBB en NSC willen zich graag aansluiten bij de grootste fractie van het Europees Parlement waar ook CDA en ChristenUnie bij horen: de Europese Volkspartij (EVP). Maar in de EVP ligt de samenwerking van de twee nieuwe partijen met de PVV gevoelig.

Bekijk hier bij welke Europese 'familie' de Nederlandse partijen horen:

Italië-correspondent Heleen D'Haens over Italiaans experiment tijdens de verkiezingen:

"Italiaanse studenten die ergens anders wonen dan de gemeente waar ze geregistreerd staan, kunnen dit weekend voor het eerst stemmen in hun woonplaats. Zo'n 450.000 jongeren zijn ingeschreven bij hun ouders, bijvoorbeeld omdat dat moet voor hun studiebeurs, maar verblijven in een studentenstad. Om te stemmen moesten zij tot nu toe de vaak dure en lange reis ondernemen naar hun geboortedorp. Dit keer konden ze zich van tevoren registreren om te stemmen waar ze wonen.

Het is nog maar een begin, zegt Tomas Osborn, activist bij Voto dove Vivo ('ik stem waar ik woon'). In totaal telt Italië zo'n 4,9 miljoen zogeheten fuori sede: mensen die voor werk of studie elders verblijven dan waar ze geregistreerd staan. Dat is meer dan 10 procent van de stemgerechtigden.

"De regering geeft in dit experiment alleen de mogelijkheid aan studenten om te stemmen waar ze wonen. Werkenden hebben die mogelijkheid nog niet. Die worden in zekere zin gediscrimineerd", zegt Osborn.

Het thema leeft sterk in Italië, omdat het politieke ongelijkheid tussen de regio's vergroot. Veruit de meeste fuori sede komen uit zuidelijke regio's, waar de economie minder sterk is ontwikkeld. Terugreizen om te stemmen duurt vaak lang omdat ook het openbaar vervoer er slechter is dan in het noorden.

Hoewel velen dit experiment zien als een stap in de goede richting, blijkt het enthousiasme onder studenten om te stemmen vooralsnog niet groot. Van de 450.000 studenten hebben zich nog geen 24.000 geregistreerd. "De regering heeft dit erg laat aangekondigd", relativeert Osborn. "Veel studenten hadden er nog niet van gehoord." Hij hoopt dat de regeling bij volgende verkiezingen wordt uitgebreid voor werkende fuori sede."

Ook de Nederlandse uitslagen komen vanavond pas om 23.00 uur

Nederland ging afgelopen donderdag al naar de stembus, maar de uitslagen volgen pas vanavond. Een Europese wet bepaalt dat resultaten van de Europese verkiezingen pas naar buiten mogen worden gebracht "na sluiting van de stembussen in de lidstaat waar de kiezers het laatst hun stem uitbrengen". De laatste stembureaus sluiten in Italië om 23.00 uur. De Nederlandse stemmen zijn al wel geteld.

Volgens de definitieve exitpoll van onderzoeksbureau Ipsos I&O in opdracht van de NOS zijn GroenLinks-PvdA en de PVV de grootste partijen geworden. GroenLinks-PvdA lijkt acht zetels te halen, één minder dan de twee partijen bij de vorige verkiezingen, toen ze nog afzonderlijk meededen, opgeteld behaalden. De PVV boekt een grote winst en stevent af op zeven zetels. Dat zijn er zes meer dan in 2019.

Er geldt in de exitpolls een foutmarge van één zetel per partij. Dat kan voor sommige partijen grote gevolgen hebben. Partijen die in de exitpolls op nul zetels staan, kunnen alsnog een zetel krijgen. Andersom geldt dat partijen die nu op één zetel staan die misschien niet krijgen en niet in het Europees Parlement belanden.

Belgen stemmen, ook landelijke en regionale verkiezingen

Ook de Belgen stemmen vandaag voor het Europees Parlement. Maar bij de zuiderburen zijn vandaag ook landelijke en regionale verkiezingen. De peilingen voorspellen dat het radicaal-rechtse Vlaams Belang het grootst wordt in Vlaanderen. In het Franstalige deel van het land stemmen de Walen veel linkser.

De opkomst zal hoog zijn, want België kent een opkomstplicht. In 2019 kwam 88 procent van de kiesgerechtigden opdagen voor de Europese parlementsverkiezingen.

Lees hier meer over de Belgische verkiezingen:

Bekende Europese politici brengen stem uit

In 21 van de 27 EU-lidstaten wordt vandaag gestemd voor het Europees Parlement. In Nederland, Ierland, Letland, Slowakije, Tsjechië en Malta zitten de verkiezingen er al op. Veel bekende politici hebben vanochtend al hun stem uitgebracht.

In de video hieronder zie je onder meer Marine Le Pen (Frankrijk), Victor Orbán (Hongarije) en Donald Tusk (Polen) hun stem uitbrengen:

Volg de verkiezingen via de NOS

De NOS doet live verslag van de uitkomst van de Europese verkiezingen. De uitslagen worden verwacht vanaf 23.00 uur, maar voor die tijd komen verschillende lidstaten al met exitpolls. De exitpolls en voorlopige uitslagen zijn te vinden in dit liveblog en op een speciale uitslagenpagina.

Ook kun je vanaf 21.30 uur op deze site, in de NOS-app en op NPO 2 kijken naar NOS Europa Kiest: de uitslagen, met schakelingen naar correspondenten in de hele EU. Op NPO Radio 1 praten we je vanaf 20.30 uur bij over de gebeurtenissen in Brussel en de Europese hoofdsteden.

Welkom!

Welkom in dit liveblog over de verkiezingen voor het Europees Parlement. Hier lees je alles over het verloop van de laatste verkiezingsdag, de exitpolls en de voorlopige uitslagen die vanavond bekend worden gemaakt.

In dit artikel lees je waar het bij deze verkiezingen in verschillenden EU-landen om draait: