Zelensky wil strengere straffen voor corruptie • Schade in Russische regio Koersk door drones

'Russische zakenman gebruikt westerse banken ondanks sancties'

De Russische zakenman Konstantin Malofejev heeft Amerikaanse en Europese bankrekeningen gebruikt om geld in te zamelen voor weeshuizen in door Rusland bezette Oekraïense regio's, meldt de New York Times. Dat terwijl er al bijna tien jaar geleden sancties aan hem werden opgelegd door westerse landen. De stichting van Malofejev doneerde het geld aan weeshuizen in de Donbas en Zaporizja.

Volgens Oekraïne zijn bijna 20.000 Oekraïense kinderen gedeporteerd door Rusland sinds de Russische invasie in Oekraïne. Minder dan 400 van hen zijn volgens de Oekraïense cijfers inmiddels teruggekeerd.

De Russische president Poetin en de Russische commissaris voor kinderrechten Lvova-Belova bedankten Malofejev eerder dit jaar voor zijn inspanningen met betrekking tot de kinderen in de Donbas. Het Internationaal Strafhof vaardigde in maart dit jaar een arrestatiebevel uit tegen Poetin en Lvova-Belova vanwege Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne. De deportaties van kinderen uit Oekraïne naar Rusland werden daarvoor als belangrijkste reden genoemd.

Zelensky wil corruptie in oorlogstijd gelijkstellen aan verraad

De Oekraïense president Zelensky wil corruptie gelijkstellen aan verraad zolang Oekraïne in staat van beleg is. Hij zei dat vandaag in een interview op de nationale televisie, meldt The Kyiv Independent. Zelensky wil het plan voor de nieuwe wetgeving komende week voorleggen aan het parlement. Op verraad staat tot 15 jaar gevangenisstraf. Voor corruptie gelden op dit moment lagere gevangenisstraffen of boetes.

De Oekraïense president denkt dat een dergelijke wet effect zal hebben, in ieder geval zolang de oorlog duurt. Maar hij zei ook dat hij er niet zeker van is dat zo'n wet daadwerkelijk wordt aangenomen.

Zelensky beloofde bij zijn aantreden in 2019 al een einde te maken aan corruptie in Oekraïne. Sinds de Russische invasie in Oekraïne is de roep om hervormingen, ook vanuit Europese bondgenoten, sterker geworden.

Eerder deze maand kondigde Zelensky aan alle hoofden van regionale militaire rekruteringscentra te ontslaan vanwege corruptie. Eerder dit jaar ontsloeg hij om die reden ook een aantal viceministers, een plaatsvervangende stafchef en vijf regionale gouverneurs.

Dode en gewonde gemeld in Cherson

Lokale autoriteiten in Cherson melden dat er een dode en een gewonde zijn gevallen bij Russische beschietingen op de stad. Halverwege de middag werd de stad beschoten, waardoor een vrouw op straat om het leven kwam. Een andere inwoner van de stad is naar het ziekenhuis gebracht en is er ernstig aan toe, zeggen de autoriteiten.

De Oekraïense regio Cherson viel kort na de invasie door Rusland in Russische handen. Afgelopen najaar heroverden Oekraïense troepen de regio. Sindsdien wordt het gebied regelmatig beschoten door de Russen.

Gisteren berichtten de autoriteiten over een 83-jarige vrouw die als gevolg van beschietingen was overleden. Twee anderen raakten toen gewond.

Tweede schip vaart door tijdelijke doorgang Zwarte Zee

Opnieuw heeft een schip de haven van Odesa verlaten. Het is het tweede schip dat gebruikmaakt van een door Oekraïne ingestelde doorgang op de Zwarte Zee. Rusland trok zich eerder deze maand terug uit de graandeal, die een veilige doorgang garandeerde voor schepen die graan vervoeren over de Zwarte Zee.

Het schip dat nu de haven heeft verlaten vervoert staalproducten die bedoeld zijn voor landen in Afrika, schrijft de Oekraïense minister van Infrastructuur op platform X. Het schip lag al sinds februari vast in de haven.

Rusland heeft laten weten dat schepen die gebruikmaken van Oekraïense havens in de Zwarte Zee als doelwit kunnen worden beschouwd. Onlangs werden door een Russisch oorlogsschip nog waarschuwingsschoten gelost richting een vrachtschip.

Oekraïense drones richten schade aan in Koersk

Oekraïne heeft vannacht 16 drones op de Russische regio Koersk afgestuurd, schrijft de Oekraïense krant Pravda. De krant citeert een anonieme bron van de Oekraïense veiligheidsdiensten die dit bevestigt. De drones zouden volgens de bron Russisch materieel hebben geraakt en vernietigd.

De Russische gouverneur van de regio meldde eerder vandaag dat een Oekraïense drone een woongebouw in de stad had geramd. Volgens de gouverneur raakte niemand daarbij gewond.

Ook Russisch onderzoeksteam bevestigt dood Wagner-leider Prigozjin

Een Russisch onderzoeksteam heeft bevestigd dat Wagner-leider Prigozjin om het leven is gekomen bij de vliegtuigcrash van afgelopen woensdag. Volgens de onderzoekers is de identiteit van alle inzittenden van het vliegtuig vastgesteld op basis van genetische testen.

Het onderzoeksteam zegt dat de identiteit van de tien slachtoffers overeenkomt met de namen op de passagierslijst. Duidelijk was al dat de naam van Prigozjin op die lijst stond. Het staat nu ook definitief vast dat Dmitri Oetkin om het leven is gekomen, de andere topman van de Wagner-groep.

Oekraïne: vier raketten neergehaald, schade en gewonden door puin

In de regio Kyiv zijn vanochtend twee gewonden gevallen en hebben tien gebouwen schade opgelopen na raketaanvallen van het Russische leger. Dat zegt de gouverneur van de regio.

De raketten zijn volgens het Oekraïense leger neergehaald en puin is terechtgekomen op gebouwen. Daardoor ontstond er schade aan de panden.

Het leger zegt dat er vier kruisraketten zijn neergehaald. Er waren meldingen van acht raketten, maar vermoedelijk waren vier van die meldingen vals.

Opnieuw Russische aanvallen op Oekraïne

Verschillende regio's in Oekraïne zijn vanochtend aangevallen met Russische raketten, melden de regionale autoriteiten. In onder meer de buitenwijken van de hoofdstad Kyiv werd het luchtafweergeschut geactiveerd.

Volgens een militaire functionaris zijn "vijandelijke projectielen die op weg waren naar Kyiv" vernietigd door de Oekraïners. Bij de aanval werden onder meer kruisraketten ingezet, meldt hij. Ook de gouverneur van de regio Tsjerkasy, in het midden van het land, meldt dat het luchtafweer geactiveerd is.

Er is niets bekend over eventuele schade of slachtoffers.

Twee gewonden bij Russische aanval op Cherson

Bij een Russische aanval in Cherson zijn vandaag twee burgers gewond geraakt, zegt het militaire bestuur van de regio. Volgens de autoriteiten beschoten de Russische troepen het stadscentrum. Een 41-jarige vrouw werd in het ziekenhuis opgenomen. Ook raakte een 70-jarige vrouw gewond.

Eerder vandaag meldde de gouverneur van de regio, Prokoedin dat er een 83-jarige vrouw was omgekomen. Bij nachtelijke beschietingen liep een 83-jarige vrouw brandwonden op. Ze overleed in het ziekenhuis aan haar verwondingen.

'Aanval op Krim door nieuwe, moderne Oekraïense raket'

Bij de Oekraïense aanval op de Krim afgelopen donderdag is een "nieuwe volledig moderne" raket gebruikt van Oekraïense makelij, volgens Oleksi Danilov. Danilov is de secretaris van de Nationale Veiligheids- en Defensieraad in Oekraïne.

De Krim werd in 2014 door Rusland geannexeerd. Volgens het internationale recht is dat illegaal en de meeste landen erkennen de annexatie dan ook niet. De Oekraïense president Zelensky herhaalde deze week dat Oekraïne een einde zal maken aan de Russische bezetting van de Krim.

Drie Oekraïense piloten omgekomen bij oefening

Volgens berichten in de media zijn zaterdag drie piloten omgekomen bij een botsing tussen twee vliegtuigen in Oekraïne. Twee L-39 trainingsvliegtuigen zijn vrijdagavond in de lucht met elkaar in botsing gekomen in de regio Zjytomyr, aldus bronnen.

De piloot Andri Pilsjtsjykov, bekend onder zijn pseudoniem "Juice", is een van de slachtoffers, melden verschillende bronnen. Pilsjtsjykov was een bekende MiG-29-straaljagerpiloot die deelnam aan de luchtverdediging van Kyiv. In interviews met westerse media zoals The Washington Post, CNN, en BBC News had hij herhaaldelijk gevraagd om de levering van westerse F-16 straaljagers.

Vorige week bevestigde demissionair premier Rutte op een persconferentie met president Zelensky dat Nederland en Denemarken F-16's gaan leveren aan Oekraïne. Nederland heeft momenteel 42 van deze straaljagers, maar het is nog onduidelijk hoeveel er daarvan naar Kyiv zullen gaan.

Amerikaanse journalist weer in beroep tegen verlenging voorarrest

De Amerikaanse journalist Evan Gershkovich is in hoger beroep gegaan tegen zijn verlengde voorarrest. Donderdag besloot de rechter dat Gershkovich nog eens drie maanden vast moet zitten, tot 30 november.

Gershkovich werd op 29 maart in Jekaterinenburg gearresteerd op beschuldiging van spionage, waar een gevangenisstraf van maximaal twintig jaar op kan staan. Er is nog geen datum vastgesteld voor zijn proces.

Zijn voorarrest werd in mei ook al met drie maanden verlengd. Gershkovich ging in april en juni ook in beroep tegen zijn voorlopige hechtenis. Dat leverde niets op. De Verenigde Staten hebben Rusland meermaals opgeroepen om Gershkovich vrij te laten. Volgens de Amerikaanse regering en The Wall Street Journal zijn de beschuldigingen ongegrond.

Washington zegt dat de zaak tegen hem nep is en heeft de vrijlating geëist van zowel Gershkovich als Paul Whelan, een Amerikaans staatsburger die in 2020 is veroordeeld voor spionage. Whelan heeft daarvoor een straf van 16 jaar in een Russische strafkolonie gekregen. Ook Whelan heeft de beschuldigingen altijd ontkend.

Burgers omgekomen bij aanval op café

In de buurt van de Oost-Oekraïense stad Koepjansk zijn twee burgers omgekomen bij een Russische aanval, zegt de gouverneur van de regio Charkiv. Ook raakte iemand gewond.

Volgens de gouverneur werd een café in het dorp Podoly door de Russen onder vuur genomen. De streek ligt op enkele tientallen kilometers van de grens met Rusland.

Oekraïense commandant: bijna heel Robotyne ingenomen

Het strategisch belangrijke dorp Robotyne, dat het Oekraïense leger begin deze week binnenviel, is bijna helemaal in handen van de Oekraïners. Een commandant van het Oekraïense leger in Robotyne zegt tegen persbureau Reuters dat de laatste Russen zich hebben verschanst in twee huizen.

"We zijn de grote wegen die vollagen met landmijnen overgestoken", zegt de commandant die de strijdnaam Kombat gebruikt. Hij verwacht snel verder te kunnen oprukken, omdat de Russische verdedigingslinies verderop minder sterk zijn. "We stoppen niet. Hierna komt Berdjansk en dan meer. Ik heb mijn mannen duidelijk gemaakt: ons doel is niet Robotyne, ons doel is de Zee van Azov.

Het Institute for the Study of War, een Amerikaanse militaire denktank, omschreef de Oekraïense aanvallen op Robotyne eerder als tactisch significant. Een opmars in het gebied zou de Oekraïense strijdkrachten in staat kunnen stellen te gaan opereren buiten gebieden die bezaaid zijn met Russische mijnen.

Drone bij Moskou, vliegverkeer stilgelegd

Het vliegverkeer van en naar de drie luchthavens van Moskou heeft vannacht enkele uren stilgelegen, melden Russische staatsmedia. 24 vluchten op Sjeremetjevo, Domodedovo en Vnoekovo liepen volgens Ria Novosti vertraging op en acht zijn geannuleerd.

De staatsmedia vermelden niet waarom het vliegverkeer werd stilgelegd, maar waarschijnlijk heeft het te maken met een gelijktijdige droneaanval op de Russische hoofdstad. De Moskouse burgemeester Sobjanin zegt dat de luchtverdediging een drone heeft neergehaald in het Istra-district op zo'n 50 kilometer van het Kremlin. Volgens hem zijn er geen slachtoffers gevallen en richtte de drone geen schade aan.

Zwarte dozen gevonden bij neergestort vliegtuig Prigozjin

In Rusland zijn de zwarte dozen gevonden van het privévliegtuig van Wagner-leider Prigozjin, dat woensdag neerstortte. De vluchtrecorders worden bekeken door een onderzoekscommissie. Die meldt verder dat er tien lichamen zijn gevonden, zonder iets te zeggen over de identiteit.

Wat er precies is gebeurd is nog altijd onduidelijk. De VS zegt dat het toestel in ieder geval niet is neergehaald met een raket. Experts zeggen tegen CNN dat er vermoedelijk een explosie was aan boord van het vliegtuig.

'Grootschalige drone-aanval op Russische posities op de Krim'

Het Oekraïense leger en de geheime dienst SBU hebben een grootschalige drone-aanval uitgevoerd op Russische militaire posities op de Krim. Dat melden Oekraïense media. Er zouden tientallen Russische militairen zijn gedood en gewond.

Volgens de berichten was het doelwit van de aanval de 126ste Brigade van de Russische Zwarte Zeevloot in het dorp Perevalnoje. Dat dorp ligt in het zuiden van het Krim-schiereiland, niet ver van Simferopol, de hoofdstad van de regio.

De Oekraïense drones zouden de Russische luchtverdediging hebben weten te omzeilen en een munitiedepot en ander militair materieel hebben getroffen. De berichten zijn niet geverifieerd.

Eerder vandaag meldde het Russische ministerie van Defensie nog dat tientallen Oekraïense drones onschadelijk waren gemaakt bij een aanval op de Krim.

Loekasjenko: 'Heb Prigozjin gewaarschuwd'

De Belarussische president Loekasjenko zegt dat hij de omgekomen Wagner-leider Prigozjin en tweede man Oetkin heeft gewaarschuwd dat hun leven in gevaar was, en dat ze hun troepen in Belarus moesten houden. Die waarschuwingen werden volgens hem door Prigozjin in de wind geslagen.

Loekasjenko zou tijdens de opmars van Wagner-troepen naar Moskou afgelopen juni tegen Prigozjin gezegd hebben dat hij zou sterven als hij de muiterij doorzette. "Naar de hel ermee, ik zal sterven", zou het antwoord zijn geweest van de Wagner-voorman, die vervolgens overigens wel de opmars staakte.

Later zou Loekasjenko Prigozjin en Oetkin nog eens gezegd hebben dat ze moesten uitkijken. Wanneer dat was, wordt niet duidelijk uit de berichtgeving van het Belarussische staatspersbureau Belta.

Loekasjenko - een goede kennis van wijlen de Wagner-leider én een belangrijke bondgenoot van Rusland - zegt ook dat de Russische president Poetin niets met het vliegtuigongeluk van Prigozjin en Oetkin te maken heeft. "Ik ken Poetin. Hij is berekenend, heel kalm, dralend zelfs. Ik kan mij niet voorstellen dat Poetin het gedaan heeft, dat hij de schuldige is. Daarvoor is het gewoon een te onbehouwen en onprofessionele daad."

Poetin eist per decreet 'trouw en loyaliteit' van paramilitairen

De Russische president Poetin heeft een decreet ondertekend waarin paramilitaire strijders worden gedwongen om een eed van trouw af te leggen aan Rusland, zoals reguliere militairen dat ook moeten doen. Het bevel komt twee dagen na de dood van Jevgeni Prigozjin, hoofd van de paramilitaire groep Wagner, Hij kwam om het leven bij een vliegtuigcrash.

Wagner wordt niet bij naam genoemd, maar geldt als de bekendste paramilitaire groep van Rusland. De maatregel geldt voor alle zogenoemde vrijwilligersformaties, een term die in Rusland meestal gebruikt wordt voor huurlingenlegers. Het decreet zou bedoeld zijn voor "het vormen van de spirituele en morele basis voor de verdediging van de Russische Federatie".

De huurlingen moeten volgens het decreet "trouw en loyaliteit" aan Rusland zweren en "de bevelen van commandanten en leidinggevenden strikt opvolgen". Prigozjin verzette zich lange tijd fel tegen de legerleiding en het ministerie van Defensie en kwam met zijn huurlingen zelfs kort in opstand.

Ook een aantal andere hooggeplaatste Wagner-mensen lijkt aan boord te zijn geweest van het verongelukte vliegtuig, waardoor een machtsvacuüm bij het huurlingenleger kan zijn ontstaan. Wagnerstrijders hebben een belangrijke rol gespeeld bij de oorlog in Oekraïne, vooral bij de langbevochten inname van het stadje Bachmoet.

In hartje Moskou wordt Prigozjin herdacht

In Moskou, dichtbij het Kremlin, zijn bloemen gelegd en kaarsen aangestoken voor de overleden Jevgeni Prigozjin, baas van huurlingenleger Wagner. President Poetin noemde hem een verrader na diens mislukte machtsgreep twee maanden geleden, maar herdacht hem deze week wel als getalenteerd zakenman. Hoe dan ook ontkent het Kremlin elke betrokkenheid bij zijn dood.

Kremlin: betrokkenheid Poetin bij vliegtuigcrash is 'complete leugen'

Volgens Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov is het een "complete leugen" dat president Poetin iets te maken heeft met de dood van Jevgeni Prigozjin, de huurlingenleider die deze week omkwam bij een vliegtuigcrash. Al snel daarna lieten westerse inlichtingendiensten doorschemeren daar de hand van de Russische president in te zien. Ook de Amerikaanse president Joe Biden zei dat "in Rusland vrijwel nooit iets gebeurt zonder dat Poetin erachter zit." Volgens Peskov zijn dat allemaal "speculaties over de tragische dood van de passagiers van het vliegtuig".

Op een telefonische persconferentie met journalisten zei Peskov dat het nog niet zeker is dat Prigozjin in het vliegtuig zat. "Alle noodzakelijke forensische analyse, inclusief genetische tests, wordt nu uitgevoerd. Zo gauw er een officiële conclusie mogelijk is, zullen we die naar buiten brengen."

'Kopstuk Russische neonazi-militie opgepakt in Finland'

Een leider van de Russische neonazi-militie Rusich is opgepakt in Finland, meldt de Finse nieuwssite MTV. Jan Petrovski staat op de Europese en Amerikaanse sanctielijsten op verdenking van terrorisme in Oost-Oekraïne, in 2014 en 2015. Daarnaast zou hij als commandant het afgelopen jaar hebben deelgenomen aan de strijd in Oekraïne, aan Russische zijde. Oekraïne heeft om zijn uitlevering gevraagd en dat wordt door de Finse autoriteiten overwogen.

De Russische ambassade in Finland zegt het gaat om een Russische burger, die van de ambassade consulaire bijstand krijgt. Petrovski werd geboren in de Sovjet-Unie en woonde jaren in Noorwegen. Daar werd hij in 2016 uitgezet, vanwege zijn banden met extreemrechtse organisaties zoals de Soldaten van Odin. Ook zou hij in Syrië hebben meegevochten met milities aan de zijde van president Assad.

De paramilitaire organisatie Rusich bestaat grotendeels uit Russische neonazi's, die al sinds 2014 meevechten aan Russische zijde, als onderdeel van het Wagner-huurlingenleger. Rusich staat bekend om zijn buitensporige wreedheid. Dat was voor de EU en de VS reden om Petrovski en mede-oprichter Aleksej Miltsjakov op te nemen op de sanctielijst. In april van dit jaar plaatste de groep een video op sociale media van de onthoofding van een Oekraïense militair, met de waarschuwing dat "er nog velen zullen volgen". Het is niet duidelijk of het Oekraïense uitleveringsverzoek met deze video te maken heeft.

Van Petrovski bestaan geen officiële foto's, maar op sociale media worden veel beelden van de Rusich-kopstukken gedeeld, zoals deze via @wartranslated. Met links Miltsjakov en rechts Petrovski:

Heineken nu echt weg uit Rusland

Bierbrouwer Heineken heeft zijn Russische bieractiviteiten voor het symbolische bedrag van 1 euro verkocht en vertrekt definitief uit Rusland. Het gaat om zeven brouwerijen en 1800 lokale medewerkers. Op de verkoop aan de Russische industriële Arnest Group schrijft Heineken 300 miljoen euro af.

Volgens Heineken duurde het vertrek langer dan verwacht, maar is de toekomst van de Russische medewerkers veilig gesteld en vertrekt het bedrijf nu op verantwoorde wijze.

Lees meer in dit nieuwsbericht:

Hoe gaat het verder met Wagner, nu de oprichters zijn overleden?

De volledige top van het tot voor kort gevreesde Russische huurlingenleger Wagner lijkt in een klap van het toneel verdwenen. Het bedrijf was al aan het wankelen na de mislukte coup van een paar maanden geleden en experts verwachten nu dat het ophoudt te bestaan. Wat gebeurt er nu met de tienduizenden strijders die nog in dienst zijn? Lees meer in dit artikel:

Nieuwe sancties VS wegens deportatie Oekraïense kinderen

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft sancties aangekondigd tegen dertien mensen en organisaties die betrokken zouden zijn bij de gedwongen deportaties van Oekraïense kinderen.

"De Verenigde Staten zullen niet toekijken terwijl Rusland deze oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid pleegt", zei de Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties Linda Thomas-Greenfield tijdens een bijeenkomst van de VN Veiligheidsraad.

Het Internationaal Strafhof vaardigde in maart arrestatiebevelen uit voor de Russische president Vladimir Poetin en de Russische kinderrechtencommissaris Maria Lvova-Belova wegens het illegaal deporteren van honderden Oekraïense kinderen. Volgens Oekraïne heeft Rusland sinds het begin van de oorlog ruim 19.500 kinderen gedeporteerd of met geweld uit huis verdreven.

Pentagon: Prigozjins toestel niet neergehaald met luchtafweerraket

Niets wijst erop dat het privévliegtuig van Wagnerleider Prigozjin is neergehaald met een luchtafweerraket, zegt een Pentagon-woordvoerder op een persconferentie in Washington. Gisteren gingen berichten rond dat het toestel mogelijk was neergehaald door luchtafweergeschut. Maar het Pentagon sluit deze theorie een dag later uit.

Het blijft onduidelijk wat er wel is gebeurd. Volgens anonieme functionarissen gaan Amerikaanse inlichtingendiensten uit van een opzettelijk veroorzaakte explosie of sabotage. Maar het Pentagon is niet ingegaan op deze berichten.

De New York Times meldt op basis van voorlopige rapporten van inlichtingendiensten dat de explosie veroorzaakt kunnen zijn door een bom of een ander apparaat dat in het vliegtuig was geplaatst. Ook andere mogelijkheden werden onderzocht, zoals brandstof waarmee geknoeid kon zijn.

Oekraïense piloten krijgen vanaf oktober F-16-training in VS

Het Pentagon meldt dat Oekraïense legerpiloten in oktober beginnen met F-16-training in de VS. Volgende maand starten de Engelse taallessen, een vereiste om in de straaljagers te mogen vliegen. De vlieglessen vinden straks plaats in de staat Arizona.

Ook in Europa is het F-16-trainingsprogramma begonnen voor Oekraïense piloten. Onder meer Nederland en Denemarken hebben toegezegd een reeks F-16-straaljagers te leveren. De volledige opleiding duurt zo'n zes tot acht maanden.

Voorlopig onderzoek VS: vliegtuig Prigozjin crashte door opzettelijke explosie

Het privévliegtuig van Wagnerbaas Prigozjin is neergestort als gevolg van een opzettelijk veroorzaakte explosie. Dat is de voorlopige conclusie van Amerikaanse inlichtingendiensten. Persbureau AP meldt dit op basis van anonieme bronnen.

Onduidelijk blijft wat de veronderstelde explosie zou hebben veroorzaakt. De anonieme functionarissen wilden geen details vrijgeven over het voorlopige onderzoek naar de crash. Wel zei een van hen dat de explosie past bij de gewelddadige manier waarop Poetin-critici om het leven komen.

Ook de Russische president zei vandaag dat Prigozjin is omgekomen. Hij condoleerde de familie van de militieleider. Gisteren meldde ook een Telegramkanaal dat gelinkt is aan Wagner Prigozjins dood. Onafhankelijke bevestiging van buiten Rusland is er niet.

'Satellietfoto's tonen ontmanteling Wagner-kamp in Belarus'

Een vermoedelijk kamp van het Wagner-huurlingenleger in Belarus wordt ontmanteld, meldt het nieuwsmedium Radio Free Europe/Radio Liberty (RFE/RL) op basis van satellietfoto's. Het kamp in de buurt van het Belarussische dorp Tsel wordt waarschijnlijk sinds 1 augustus ontmanteld, volgens de nieuwssite.

Op een foto die gisteren is genomen ontbreken 273 militaire tenten die eerder deze maand nog te zien waren. Elke tent biedt plaats aan zo'n twintig mensen. Ook zijn nog eens honderd tenten voor ander personeel weggehaald.

Volgens RFE/RL is niet duidelijk waar de troepen zich nu bevinden.

Poetin condoleert familie van Prigozjin

De Russische president Poetin heeft de dood van Wagner-leider Prigozjin bevestigd. Ook condoleert hij zijn familie.

Vrijwilligers halen lichamen van het slagveld: 'Laten zien dat oorlog waanzin is'

De vrijwilligers van de organisatie Bruggenhoofd halen al sinds 2014 de lichamen van het slagveld in Oekraïne. Of het nou Oekraïners of Russen zijn: de belangrijkste taak voor hen is het terugbrengen van de lichamen naar de families. "Ik doe dit omdat ik dit heel belangrijk vind", zegt een van hen. "Om aan de wereld te laten zien dat de oorlog waanzin is."

Noorwegen bevestigt leveren F-16's aan Oekraïne

Noorwegen gaat in navolging van Nederland en Denemarken F-16-gevechtsvliegtuigen leveren aan Oekraïne. Dat bevestigt de Noorse regering na berichtgeving in Noorse media. Premier Støre brengt op dit moment een bezoek aan Oekraïne.

Het is nog niet duidelijk wanneer Noorwegen de F-16's aan Oekraïne gaat leveren en hoeveel het er zullen zijn. Vermoedelijk worden het er minder dan tien, zei Støre. "Oekraïne kan erop rekenen dat Noorwegen een bijdrage levert", zei hij.

Oekraïense aanval op de Krim is 'verrassend en spectaculair'

Er is nog veel onduidelijk over de "speciale operatie" van de Oekraïense militaire inlichtingendienst op de Krim van afgelopen nacht. Duidelijk is wel dat de Krim voor zowel Oekraïne als Rusland een belangrijke rol speelt in de oorlog en dat beide landen er alles aan doen om het schiereiland in handen te hebben.

"Het was zeker een verrassende aanval", zegt NOS-buitenlandredacteur Chiem Balduk. "De Krim is zeker voor Rusland van groot belang, zowel strategisch als politiek. Dus het schiereiland wordt goed beveiligd en Rusland is beducht op aanvallen van Oekraïne op de Krim. Dus dat het is gelukt om aan land te gaan, als we de Oekraïners mogen geloven, is spectaculair."

"Dat geldt ook voor de manier waarop", vervolgt Balduk. "Speciale eenheden zouden met waterscooters aan land zijn gegaan op het westelijke puntje van de Krim. Naar eigen zeggen zijn er geen slachtoffers aan Oekraïense kant gevallen, wel aan Russische kant. Het enige dat we op dit moment zeker weten is dat er is geschoten. Dat is te zien op filmpjes en dat vertellen bewoners."

"Wat er precies is vernietigd, is niet helemaal duidelijk", aldus Balduk. "Vanuit het meest westelijke deel van de Krim worden waarschijnlijk aanvallen uitgevoerd op havenstad Odesa. Daarom kun je ervan uitgaan dat er belangrijk materiaal stond, zoals luchtverdediging, radars en raketten. Op deze plek werd gisteren ook al een aanval uitgevoerd waarbij een luchtafweerstation werd verwoest."

President Zelensky van Oekraïne heeft meerdere keren benadrukt dat er geen vrede wordt gesloten zonder bevrijding van de Krim. "Dat wordt hiermee extra duidelijk gemaakt", zegt Balduk. "Oekraïne laat zien: we geven de Krim niet op. Dat het vandaag de Oekraïense Onafhankelijkheidsdag is, speelt ook een rol."

Oekraïense inlichtingendienst hangt vlag op, naar eigen zeggen op de Krim

De Oekraïense militaire inlichtingendienst heeft beelden naar buiten gebracht van militairen die een vlag ophangen, naar eigen zeggen op de door Rusland geannexeerde Krim. Persbureau Reuters heeft de beelden gedeeld, maar heeft de locatie en datum niet kunnen verifiëren. De Krim werd in 2014 door Rusland geannexeerd.

Eerder vandaag, op de Oekraïense Onafhankelijkheidsdag, meldde de Oekraïense militaire inlichtingendienst vannacht een "speciale operatie" te hebben uitgevoerd op het schiereiland. "Speciale eenheden zijn met een watervoertuig aangemeerd aan de kust in de buurt van de nederzettingen Olenivka en Mayak", aldus het ministerie van Defensie. Die plaatsen liggen op het meest westelijke punt van de Krim. Volgens het bericht zijn "alle doelen" behaald en zijn er slachtoffers gevallen aan de kant van Rusland. Om welke doelen het ging, is niet bekend.

Oekraïne ontkent betrokkenheid bij dood Prigozjin

Oekraïne had niets te maken met de vermoedelijke dood van Wagner-leider Prigozjin. Dat heeft president Zelensky volgens persbureau Interfax-Ukraine gezegd.

"We hadden er niets mee te maken", zei Zelensky volgens Interfax tegen journalisten. "Iedereen weet wie er wél iets mee te maken had."

Ook presidentieel adviseur Podolyak twijfelt niet aan de toedracht, liet hij gisteravond weten. "De demonstratieve eliminatie van Prigozjin en de Wagner-leiding, twee maanden na de staatsgreep, is een signaal van Poetin voor de Russische elite in verband met de verkiezingen volgend jaar. 'Kijk uit! Niet loyaal zijn, betekent de dood'."

Veel is nog onduidelijk over de vermoedelijke dood van Prigozjin. Lees in dit artikel wat we nu weten:

Voorarrest journalist Gershkovich verlengd met drie maanden

De Amerikaanse journalist Evan Gershkovich blijft voorlopig vastzitten in Rusland. Een rechtbank in Moskou heeft zijn voorarrest, dat volgende week woensdag zou aflopen, verlengd tot 30 november.

De zitting was achter gesloten deuren, volgens het Russische staatspersbureau TASS omdat de details van de zaak vertrouwelijk zijn. Het is, ook voor Gershkovich zelf, onduidelijk wat de precieze aanklachten zijn.

De 31-jarige Gershkovich is correspondent voor The Wall Street Journal en werd eind maart opgepakt toen hij op reportage was in Jekaterinenburg. Hij wordt beschuldigd van spionage voor de Amerikanen.

Volgens de Russische veiligheidsdienst FSB probeerde hij staatsgeheime informatie te vergaren over een defensiebedrijf. Maar bewijs daarvoor hebben de Russen nog niet geleverd. Gershkovich en zijn werkgever ontkennen dat hij zich bezighield met spionage.

Poolse premier: Wagner gevaarlijker met Poetin aan leiding

Wagner zal een nog groter gevaar vormen nu dat huurlingenleger naar alle waarschijnlijkheid onder leiding komt te staan van de Russische president Poetin, na de vermoedelijke dood van leider Jevgenij Prigozjin. Dat suggereert de Poolse premier Morawiecki.

"Wat als Poetin de Wagnergroep gaat leiden?", sprak hij op een persconferentie. "Iedereen mag voor zichzelf de volgende vraag beantwoorden: wordt de dreiging groter of kleiner? Voor mij is dat een retorische vraag."

Noorse media: ook Noorwegen levert F-16's

Ook Noorwegen heeft besloten F-16's aan Oekraïne te leveren, melden diverse bronnen aan de Noorse omroep TV 2. Daarmee zou Noorwegen het derde NAVO-land na Nederland en Denemarken worden dat de gevechtsvliegtuigen levert.

Hoeveel toestellen er naar Oekraïne gaan, is nog onduidelijk. De Noorse premier Store brengt vandaag, op de Oekraïense Onafhankelijkheidsdag, een bezoek aan Kyiv. Hij ontmoette daar vanochtend president Zelensky en maakte de levering van luchtafweerraketten en ander materieel bekend, maar zei niets over F-16's.

Vorig jaar besloot de Noorse luchtmacht zijn 57 F-16's met pensioen te sturen. 32 daarvan zijn verkocht aan NAVO-bondgenoot Roemenië. Nog eens twaalf zouden verkocht moeten worden aan een privaat bedrijf dat trainingen geeft aan de Amerikaanse luchtmacht, maar dat akkoord is nog niet beklonken. Sommige deskundigen zeggen volgens persbureau Reuters dat dit deel van de vloot geschikt zou kunnen zijn voor de Oekraïense luchtmacht.

Van de dertien resterende F-16's zei het Noorse ministerie van Defensie vorig jaar dat de reparatie te duur of te ingewikkeld is. Mogelijk worden ze in een museum geplaatst of worden ze gestript.

'Oekraïense troepen op de Krim'

Het Oekraïense leger heeft vanochtend een aanval uitgevoerd op de door Rusland geannexeerde Krim, meldt de Oekraïense publieke omroep. Een woordvoerder van de Oekraïense militaire inlichtingendienst GUR zegt tegen de omroep dat er ook militairen op het schiereiland zijn geland. Hij heeft het nieuws ook bevestigd aan internetmedium Hromadske.

Bij de aanval op het uiterste westelijke puntje van de Krim waren volgens hem vaartuigen en vliegtuigen betrokken. Het doel van de operatie zou zijn behaald en er zouden aan Oekraïense kant geen slachtoffers zijn gevallen. Verdere details heeft hij niet bekendgemaakt.

Rusland heeft voor zover bekend nog niet gereageerd op de beweringen van de GUR-woordvoerder.

Opnieuw sobere Onafhankelijkheidsdag Oekraïne

Het is Onafhankelijkheidsdag in Oekraïne, de dag waarop het land de afscheiding van de Sovjet-Unie in 1991 viert. President Zelensky heeft op sociale media een lange video geplaatst waarin hij alle Oekraïners eert die zich op wat voor manier dan ook inzetten voor het vaderland.

Doorgaans is het vandaag een feestdag, maar vanwege de oorlog zijn er nu voor het tweede jaar op rij geen grote parades, vieringen of evenementen. Wel staan er, net als vorig jaar, tientallen verwoeste Russische tanks en ander buitgemaakt materieel tentoongesteld in het centrum van de hoofdstad Kyiv.

De tanks werden eerder deze week neergezet:

Protest Russische ambassade Den Haag gaat door

Een groep inwoners van Den Haag hangt iedere ochtend een enorme Oekraïense vlag op voor de Russische ambassade. En dat al anderhalf jaar lang. "We hebben nog nooit een dag gemist. Al die 150 vlaggenwachters zijn nog steeds gemotiveerd", zegt Willemijn van Gent in het NOS Radio 1 Journaal.

De betoging begon een week na de Russische inval. De groep, die zich Vlaggenwacht Den Haag noemt, hangt 's ochtends de vlag op en haalt hem 's avonds weer weg. En er staat altijd iemand bij. "Omdat we een officiële demonstratie zijn, moet er van de gemeente wel iemand staan", zegt Johan van der Toorn.

Ook na anderhalf jaar oorlog - de inval was op 24 februari 2022 - kost het de actiegroep weinig moeite om voldoende vrijwilligers te vinden. "We voelen een diepe behoefte om hier te laten zien dat we de Oekraïners steunen in hun strijd", zegt Van Gent. "We willen de aandacht voor de oorlog niet laten verslappen." Ze willen net zo lang blijven staan totdat de oorlog voorbij is. Van der Toorn: "Ik vrees dat dat lang kan duren, maar wij blijven. Elke dag."

Gewonden bij raketaanval op Dnipro

Bij een Russische raketaanval op de Oekraïense stad Dnipro zijn zeven mensen gewond geraakt, zegt de gouverneur van de regio Dnjepropetrovsk. Volgens Serhi Lysak zijn de slachtoffers vier vrouwen en drie mannen van tussen de 32 en 55. Zij liepen snijwonden op door rondvliegend puin.

De aanval was vannacht. Een van de raketten werd volgens Lysak onderschept door de luchtverdediging, maar andere projectielen richtten veel schade aan. Onder meer twee appartementengebouwen, een bank en een hotel raakten beschadigd.

Kyiv: dood Prigozjin viel te verwachten

Op het moment dat Wagner-leider Prigozjin op 200 kilometer van Moskou stond, heeft hij zijn doodsvonnis getekend. Dat zegt Michajlo Podoljak, een adviseur van de Oekraïense president Zelensky tegen het Duitse Bild in reactie op de dood van de Prigozjin. "Poetin vergeeft niemand die hem bedreigt". Volgens Podoljak is de dood van de Wagner-baas een moordcomplot en een signaal naar het Russische leger: "Ieder gebrek aan loyaliteit wordt met de dood bestraft".

Het Kremlin heeft nog niet gereageerd op de dood van Prigozjin. Gisteravond meldde een Telegram-kanaal gelieerd aan de Wagnergroep dat Prigozjin om het leven was leven gekomen bij een vliegtuigcrash. De Amerikaanse president Joe Biden noemt het overlijden "geen verrassing", maar benadrukt dat hij niet weet wat er precies gebeurd is.

Telegramkanaal gelinkt aan Wagner meldt dood Prigozjin

Wagner-leider Jevgeni Prigozjin is om het leven gekomen bij een vliegtuigcrash ten noordwesten van Moskou, meldt een Telegram-kanaal gelieerd aan het huurlingenleger. Ook meerdere Russische media berichten over zijn dood. Het Telegram-kanaal meldde eerder nog dat het geen bevestiging had van zijn dood.

Poetin woont herdenking Slag om Koersk bij

Toen het nieuws over Wagnerleider Prigozjin bekend werd was president Poetin aanwezig bij de herdenking van de Slag om Koersk uit de Tweede Wereldoorlog, waarbij Sovjettroepen in 1943 de nazi's versloegen. Poetin sprak militairen toe die in Oekraïne hebben gevochten.

Nog veel onduidelijk over lot Prigozjin

Het is nog altijd onduidelijk of Wagner-leider Prigozjin aan boord was van het vliegtuig dat ten noorden van Moskou is neergestort. Hij stond volgens de Russische civiele luchtvaartdienst op de passagierslijst, maar zijn dood is niet bevestigd.

Het is mogelijk dat hij niet aan boord was. Er zou ook nog een tweede toestel zijn geweest, daar zou Prigozjin ook ingezeten kunnen hebben. Een Telegram-kanaal gelieerd aan Wagner meldt dat niemand nog bevestiging heeft.

Lees in onderstaand artikel meer:

Op Telegram worden beelden gedeeld van wat het verongelukte toestel zou zijn

Wagnerleider Prigozjin mogelijk aan boord van neergestort privévliegtuig

In Rusland zijn alle tien inzittenden van een privéjet omgekomen bij een crash. De Russische civiele luchtvaartdienst meldt dat Wagner-leider Jevgeni Prigozjin op de passagierslijst staat. Het is niet duidelijk of hij ook werkelijk aan boord was van het toestel, dat ten noorden van Moskou neerstortte.

Volgens de dienst was het toestel onderweg van Moskou naar Sint-Petersburg. Er zouden drie bemanningsleden en zeven passagiers aan boord zijn geweest. Het toestel zou zijn neergestort nabij het dorp Koezjenkino op zo'n 350 kilometer ten noordwesten van Moskou, meldt het het Russische staatspersbureau Tass.

De lichamen van acht mensen zijn gevonden, meldt het Russische persbureau RIA op basis van de hulpdiensten. De identiteit van die slachtoffers is niet bekend. Het vliegtuig zou in brand gevlogen zijn toen het de grond raakte.

Zelensky herhaalt dat Oekraïne een einde zal maken aan Russische bezetting Krim

De Oekraïense president Zelensky heeft andermaal herhaald dat zijn land een einde zal maken aan de Russische bezetting van de Krim, en andere delen van Oekraïne die door Rusland zijn bezet. Dat zei hij op een internationale conferentie over het schiereiland in de Zwarte Zee. Volgens de president waren er afgevaardigden van meer dan zestig landen aanwezig op de top.

De Krim werd in 2014 door Rusland geannexeerd, volgens het internationaal recht een illegale actie die dan ook door het leeuwendeel van de landen niet wordt erkend. Zelensky zegt dat Oekraïense troepen voortgang boeken bij het tegenoffensief in de oorlog, maar gaf daarbij geen details. Ook gaf hij niet aan wanneer hij verwacht dat de Krim weer in Oekraïense handen zal zijn.

De Krim is de afgelopen jaren 'gerussificeerd' door pro-Oekraïense sentimenten te bestrijden, evenals de Krim-Tataarse minderheid. Etnische Russen verhuisden ernaartoe en miljarden roebels werden geïnvesteerd in de economie, met name op militair en toeristisch gebied.

Lees daar meer over in onderstaand artikel:

Rusland: Noors militair vliegtuig onderschept bij grens

Rusland zegt dat het een Noors militair vliegtuig boven de Barentszzee in de buurt van de Russische grens heeft onderschept. Volgens het Russische ministerie van Defensie naderde een Noors verkenningsvliegtuig van de marine de grens met Rusland. Het toestel, een P-8 Poseidon van Amerikaanse makelij, zou zijn omgekeerd nadat het werd benaderd door een Russisch MiG-29-gevechtsvliegtuig.

Volgens de Russen is het de tweede keer in korte tijd dat er een vliegtuig van de NAVO in de buurt van de grens komt. Op 14 augustus zou er ook een toestel boven de Barentszzee in de buurt van de Russische poolgrens zijn gevlogen. De spanningen tussen Rusland en de NAVO, waar Noorwegen deel van uitmaakt, hebben door de oorlog in Oekraïne een hoogtepunt bereikt.

Noorwegen heeft voor zover bekend nog niet gereageerd.

Droneaanval Rusland op school in Soemy: twee leerkrachten dood

In Romny in de Oekraïense regio Soemy is een basisschool compleet vernietigd door een Russische droneaanval, meldt het Oekraïense ministerie van Defensie op X. Hierbij zijn twee leerkrachten overleden en minstens drie gewond geraakt.

Reuters heeft foto's van de nasleep.

Oekraïne bereidt zich voor op herovering Krim

Het lijkt nog ver weg, maar Oekraïne bereidt zich al uitgebreid voor op de bevrijding van de Krim. In Kyiv vindt vandaag een speciale Krimtop plaats, waar afgevaardigden uit tientallen landen worden verwacht. Het schiereiland werd in 2014 illegaal door Rusland ingenomen en is de afgelopen maanden een steeds belangrijker strijdtoneel geworden.

Lees meer over de situatie op de Krim in dit artikel:

'Drie doden in Belgorod na een nieuwe drone-aanval Oekraïne'

In de Russische regio Belgorod zijn drie mensen om het leven gekomen als gevolg van een Oekraïense drone-aanval. Dat zegt de gouverneur van de regio op Telegram. De drie burgers kwamen om het leven in een dorp in het Valoejski-district, dat grenst aan het noordoosten van Oekraïne.

De aanval komt na een droneaanval op Moskou vanochtend vroeg. Daarbij raakte één drone een gebouw in het centrum, niemand raakte gewond. Oekraïne zegt niets over de aanvallen in Rusland.

Droneaanval Rusland in Odesa, brand in graanfaciliteiten

Rusland heeft vannacht met drones het zuiden van de regio Odesa aangevallen, waardoor brand ontstond in pakhuizen voor graan. Dat melden het Oekraïense leger en de lokale Oekraïense autoriteiten. "De vijand heeft graanopslagfaciliteiten en een productie- en overslagcomplex in de Donauregio getroffen. Er brak brand uit in de pakhuizen die snel onder controle werd gebracht. Brandweerlieden blijven doorwerken", aldus het leger op Telegram.

Het getroffen gebied is belangrijk voor de graanexport vanuit Oekraïne. Die ligt nagenoeg stil omdat Rusland zich vorige maand terugtrok uit de graandeal. President Poetin zei gisteren op de openingsdag van de BRICS-top in Zuid-Afrika dat de graantransporten niet worden hervat totdat de beperkingen op de export van voedsel en landbouwproducten uit Rusland worden versoepeld.

Poetin is zelf niet aanwezig op de top, maar sprak via een videoverbinding. Tegen hem loopt een arrestatiebevel dat is uitgevaardigd door het Internationaal Strafhof vanwege oorlogsmisdaden. In zijn plaats is buitenlandminister Lavrov in Zuid-Afrika.

Burgemeester van Moskou: Oekraïense droneaanval op gebouw in Moskou

Een drone heeft vannacht een gebouw in aanbouw in het centrum van Moskou geraakt. Dat zei de burgemeester van de stad Sergej Sobjanin. Er werd een explosie gehoord en er was rook te zien. Boven het westelijke deel van de regio Moskou haalde het Russische leger een andere drone neer, aldus Sobjanin op Telegram. Er zijn voor zover bekend geen slachtoffers.

Het getroffen gebouw is een prestigieus complex dat al twee keer eerder door drones werd geraakt. Luchthavens in Moskou gingen korte tijd dicht, maar zijn weer open, meldt het Russische staatspersbureau Tass. De vliegvelden werden de afgelopen dagen vaker gesloten vanwege Oekraïense droneaanvallen.

Hoewel de aanvallen de afgelopen weken bijna dagelijks plaatsvonden, hebben ze weinig schade aangericht en geen slachtoffers gemaakt. Oekraïne erkent de verantwoordelijkheid voor de droneaanvallen overigens niet.

Oekraïne: drie doden bij aanval in regio Donetsk

In de regio Donetsk in het oosten van Oekraïne zijn drie doden gevallen door Russische beschietingen. Dat heeft Oekraïne gezegd. De drie - twee vrouwen en een man - werden gedood in het plaatsje Torske. Volgens de autoriteiten raakten twee anderen gewond.

VS: geen sprake van patstelling

Wat de Verenigde Staten betreft is er geen sprake van een patstelling aan het front in Oekraïne. Dat heeft de Nationaal veiligheidsadviseur Jake Sullivan gezegd. Volgens hem is het slagveld nog altijd "dynamisch" en wordt er langs een "lange frontlinie door beide partijen gevochten". Daarnaast stelt hij dat Oekraïne "systematisch" terreinwinst weet te boeken.

Ook wat betreft Oekraïne is er sprake van progressie, sinds het land begin juni een tegenoffensief begon. Van grote terreinwinst was sindsdien geen sprake, maar de frontlinie verschuift gestaag. De Oekraïense onderminister van Defensie Maliar zette vandaag uiteen dat de terreinwinst niet per kilometer of meter moet worden bekeken. "We hebben minder en minder wapens, en toch boeken we vooruitgang".

Zo zijn de Russen in het oosten van Oekraïne volgens Maliar nog altijd de machtigste partij. Volgens de onderminister hebben de Russen daar wekelijks zo'n 500.000 artilleriegranaten tot hun beschikking, het tienvoudige van Oekraïne. Maliar drong er bij het Westen dan ook op aan meer wapens te leveren, een oproep die president Zelensky ook al herhaaldelijk heeft gedaan.

'Vermiste Russische topgeneraal uit functie gezet'

De Russische topgeneraal Soerovikin is uit zijn functie als hoofd van de luchtmacht gezet. Dat schrijven diverse internationale media op basis van berichtgeving van Aleksej Venediktov, de voormalige hoofdredacteur van het onafhankelijke radiostation Echo van Moskou. Ook de Russische tv-zender RBC bericht over het ontslag.

Soerovikin, bijgenaamd 'generaal Armageddon', was sinds de opstand van de Wagner-groep in juni niet meer in het openbaar gezien. RBC citeert uit een verklaring van het ministerie van Defensie dat Soerovikin is overgeplaatst, maar verdere details worden niet gegeven.

Tijdens de opstand van het huurlingenleger van Prigozjin verscheen Soerovikin nog in beeld. In een video vroeg hij de Wagner-baas om de mars richting Moskou af te breken, wat uiteindelijk ook gebeurde. Sinds de opstand meldden diverse internationale media dat Soerovikin mogelijk zelf betrokken was bij de Wagner-rebellie.

In oktober werd 'Armageddon' aangewezen als leider van de Russische troepen in Oekraïne, maar in januari werd hij vervangen door Valeri Gerasimov.

Oekraïense piloten beginnen in Denemarken aan F16-training

In Denemarken zijn acht Oekraïense piloten begonnen aan hun F-16-training. Dat is bekendgemaakt enkele dagen nadat de Denen hadden aangekondigd negentien F-16's te leveren aan Oekraïne. Daarnaast wordt er in Denemarken nog 65 man opgeleid voor het onderhouden van de toestellen. Maandag zei president Zelensky dat ook Griekenland zal helpen bij het trainen van F16-personeel.

Voor het weekend kregen Nederland en Denemarken groen licht van de VS om F-16-gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne te leveren. De toestellen zijn van Amerikaanse makelij en om ze door te geven, was toestemming van de Amerikanen nodig.

Nederland beschikt over 42 toestellen, maar hoeveel er precies aan Oekraïne geleverd zullen worden is nog niet duidelijk. De Oekraïense defensieminster Reznikov heeft Nederland op X bedankt voor de toezegging. Op het medium plaatste hij een foto van hemzelf met zijn Nederlandse collega Ollongren.

Denemarken beschikt over 43 F16's, de eerste zes daarvan zullen rond de jaarwisseling van de hand gaan.

Oekraïne vraagt al maanden om de jachtvliegtuigen: volgens Kyiv zijn de toestellen zowel nuttig voor de luchtverdediging als voor het tegenoffensief.

Oekraïense troepen vallen strategische belangrijke dorp Robotyne binnen

Viceminister van Defensie Hanna Maliar meldt op Telegram dat Oekraïense soldaten de evacuatie van burgers aan het organiseren zijn, nadat ze het dorp in het westen van de provincie Zaporizja waren binnengekomen.

Polen: Russische tactische kernwapens naar Belarus

Rusland is bezig met de verplaatsing van tactische kernwapens naar buurland Belarus. Dat heeft de Poolse president Duda gezegd. President Poetin van Rusland en zijn Belarussische bondgenoot Loekasjenko zeiden vorige maand al dat er zulke wapens naar Belarussisch grondgebied waren verplaatst, maar de NAVO en Verenigde Staten spraken dit tegen.

Secretaris-generaal Stoltenberg van de NAVO had het afgelopen maand nog over een "gevaarlijke en roekeloze" operatie, maar zei dat de alliantie tot dusver geen verplaatsingen van wapens had waargenomen. Nu spreekt dus ook NAVO-lid Polen van de stationering van tactische kernwapens in Belarus.

Tactische kernwapens bevatten een kleinere nucleaire lading dan 'traditionele' kernwapens. Ze kunnen worden gebruikt voor doelen op het slagveld en richten veel meer schade aan dan conventionele wapens. De Amerikaanse regering schatte eerder in dat Rusland zo'n 2000 tactische kernwapens heeft. In maart kondigde Poetin aan zulke wapens in Belarus te willen stationeren. Deskundigen zagen hierin een poging om de NAVO te intimideren.

EU maakt nog eens 1,5 miljard euro steun over aan Oekraïne

De Europese Unie heeft vandaag 1,5 miljard euro aan Oekraïne overgemaakt. Dat heeft Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen bekendgemaakt. Hiermee komt het totaal aan financiële steun van de EU voor Oekraïne op 19,2 miljard euro.

"We steunen Oekraïne in zijn inspanningen om het land te herstellen en draaiende te houden. Vandaag hebben we 1,5 miljard euro aan Oekraïne overgemaakt. En er zal nog meer volgen, dit jaar en nog verder", zei Von der Leyen op X (Twitter).

Von de Leyen zei ook dat ze een "productieve ontmoeting" had gehad met de Oekraïense president Zelensky in Athene. Hierin beloofde ze "te blijven samenwerken om het Oekraïense graan op de wereldmarkt te brengen en economische hulp te bieden". Daarnaast bespraken de twee over de voorgenomen toetreding van Oekraïne tot de EU.

Zelensky ging zelf ook in op de ontmoeting met Von der Leyen en de export van graan uit zijn land. Hij sprak zijn dankbaarheid uit voor haar inspanningen om de export en doorvoer "te normaliseren". Hij noemde het belangrijk dat die export vanaf 15 september volledig hersteld is. Rusland trok zich vorige maand uit de graandeal, waardoor het vervoer zo goed als stil kwam te liggen.

Vorige week vertrok containerschip Joseph Schulte uit de Oekraïense haven van Odesa. Het was het eerste schip dat vertrok nadat Oekraïne een "humanitaire corridor" had aangekondigd in de Zwarte Zee. Dat schip kwam vrijdag aan in Istanbul.

Oekraïne maakt 'tactisch significante' vorderingen in het westen van Zaporizja

Oekraïense troepen zijn het strategische belangrijke zuidoostelijke dorp Robotyne binnengevallen. Viceminister van Defensie Hanna Maliar meldt vandaag op Telegram dat Oekraïense soldaten de evacuatie van burgers aan het organiseren zijn nadat ze het dorp in het westen van Zaporizja waren binnengekomen. Maliar meldde daarbij dat de Oekraïense militairen wel nog steeds onder vuur lagen van Russische troepen.

Het Institute for the Study of War, een Amerikaanse militaire denktank, heeft de Oekraïense aanvallen op Robotyne omschreven als "tactisch significant". Een opmars in het gebied zou de Oekraïense strijdkrachten in staat kunnen stellen te gaan opereren buiten gebieden die bezaaid zijn met Russische mijnen. Die mijnenvelden hebben het Oekraïense tegenoffensief gefrustreerd, aldus ISW.

Het Oekraïense ministerie van Defensie heeft een video op X gepubliceerd van inwoners van Robotyne die de Oekraïense troepen hartelijk verwelkomen. Reuters heeft de locatie van de luchtbeelden in het begin van de video geverifieerd op basis van wegen en de posities van gebouwen die in de video te zien zijn. De opnamedatum kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.

Droneaanval op wooncomplex vlak bij Moskou: 'Familie misschien even ergens anders heen'

Meer over de droneaanval lees je hier.

'Drone vernietigt Russische bommenwerper'

De BBC en Oekraïense media melden dat Oekraïne een supersonische Russische bommenwerper vernietigd heeft met een droneaanval. Het Russische ministerie van Defensie maakte zaterdag alleen melding van een Oekraïense droneaanval gericht op een militair vliegveld in de Russische regio Novgorod, waardoor brand ontstond en één gevechtsvliegtuig werd "beschadigd".

Maar op foto's die zijn verspreid op sociale media is te zien dat de langeafstandsbommenwerper, een Toepolev Tu-22, in brand staat. De beelden zijn geanalyseerd door de BBC. Het brandende vliegtuig lijkt zich ten zuiden van Sint-Petersburg te bevinden, meldt de BBC op basis van visuele aanwijzingen en historische satellietbeelden van de vliegbasis.

Oekraïne heeft de aanval niet opgeëist. Het land geeft zelden commentaar op aanvallen op Russisch grondgebied.

Meer over de droneaanvallen op Rusland door Oekraïne lees je in onderstaand artikel:

Foto's van nasleep droneaanval Moskou

Reuters heeft foto's van de nasleep van de droneaanval in Krasnogorsk, een stad in de Russische oblast Moskou ten noordwesten van de hoofdstad. Te zien is dat de politie een gebied heeft afgezet bij een flatgebouw in de stad Krasnogorsk. Op de beelden is ook schade aan gebouwen en geparkeerde auto's te zien. Twee mensen zouden gewond zijn geraakt nadat brokstukken van een neergehaalde drone op een huis zouden zijn terechtgekomen.

Russische functionarissen zeiden vanochtend vroeg dat het leger in totaal vier Oekraïense drones had neergehaald bij Moskou en de regio Brjansk die grenst aan Oekraïne. Het luchtruim boven de Russische hoofdstad werd door de aanvallen kortstondig gesloten en drie grote luchthavens in Moskou schortten vluchten op, meldden Russische persbureaus.

Russische steden als Belgorod en Moskou worden steeds vaker aangevallen met Oekraïense drones. De schade die deze kamikazedrones veroorzaken is vooralsnog beperkt. Oekraïne lijkt Rusland er vooral een mentale klap mee te willen toedienen.

Luchthavens Moskou gesloten, mogelijk vanwege drone-aanvallen

De drie grootste vliegvelden van de Russische hoofdstad Moskou hebben de aankomende en vertrekkende vluchten in de vroege ochtend opgeschort. Dat meldt het Russische staatspersbureau Tass. Het gaat om de internationale luchthavens Vnukovo, Sheremetyevo en Domodedovo. De vluchten op de laatste twee zijn inmiddels weer hervat. Vnukovo is nog gesloten.

Onduidelijk is waarom de luchthavens deze maatregel namen. De autoriteiten van Moskou meldden eerder wel dat er afgelopen nacht Oekraïense drone-aanvallen waren. De burgemeester van de hoofdstad zegt dat er twee drones in de omgeving van de stad zijn neergehaald. Twee mensen zouden gewond zijn geraakt nadat brokstukken van een neergehaalde drone op een huis zouden zijn terechtgekomen.

Ook op de grens tussen Rusland en Oekraïne zijn volgens het Russische ministerie van Defensie Oekraïense drones neergehaald. En gisteravond laat zouden twee drones boven de Zwarte Zee zijn onderschept. Die kwamen zo'n veertig kilometer van de Krim in het water terecht, zegt het Russische leger.

Wagner-leider Prigozjin plaatst voor het eerst een video van zichzelf

Wagner-leider Prigozjin is voor het eerst opgedoken in een video sinds hij in juni een opstand tegen het Russische leger leidde. De video werd gepost op een bekend Wagner-kanaal op Telegram.

Prigozjin lijkt erop te zinspelen dat hij in Afrika is, en ook de begeleidende tekst bij de video suggereert dat. Maar de locatie en de datum waarop de video is opgenomen zijn niet vast te stellen. Op de achtergrond zijn een woestijn en bewapende rondlopende mannen te zien. Prigozjin zegt dat de Wagner Groep "verkennings- en zoekactiviteiten uitvoert". "Maak Rusland nog groter op alle continenten! En Afrika nog vrijer. Gerechtigheid en geluk voor de Afrikaanse volkeren."

Prigozjin heeft volgens het Kremlin na de muiterij afgesproken met Poetin dat hij naar Belarus zou verhuizen, maar het is onduidelijk of hij daar naartoe is gegaan.

De huurlingen van Wagner zijn al lange tijd actief in Afrika, in onder meer Mali, de Centraal-Afrikaanse Republiek en Sudan. Westerse landen vrezen bovendien voor invloed van Wagner in Niger; daar nam een groep militairen vorige maand de macht over. Prigozjin noemde de staatsgreep goed nieuws.

Het is niet vast te stellen of Prigozjin daadwerkelijk in Afrika is.

Zelensky: Grieken gaan Oekraïense F-16-piloten trainen

Griekenland gaat meehelpen met de training van de Oekraïense F-16-piloten, zegt Oekraïense president Zelensky. Op een persconferentie met de Griekse premier Mitsotakis zegt hij dankbaar te zijn voor het aanbod van de Grieken.

Zelensky is op bezoek in Athene. Hij was de afgelopen dagen al in Zweden, Nederland en Denemarken om te pleiten voor meer steun, met name voor moderne westerse straaljagers. Tijdens zijn bezoek zegden de Nederlandse en Deense regeringen F-16's toe.

De trainingen vinden in Roemenië en Denemarken plaats. De eerste groep van acht piloten rondt waarschijnlijk in het voorjaar de training af, werd eerder bekend. Pas dan kunnen de gevechtsvliegtuigen daadwerkelijk geleverd worden. Het is niet uit te sluiten dat dit pas eind 2024 het geval is, zei een defensiewoordvoerder na berichtgeving van NRC.

Oekraïne showt beschadigde Russische tanks in Kyiv

Oekraïne heeft beschadigde en uitgebrande Russische tanks en andere gevechtsvoertuigen tentoongesteld in Kyiv. De voertuigen staan in een rij in het centrum van de hoofdstad, alvast voor de viering van Onafhankelijkheidsdag.

Op die dag, donderdag, vieren de Oekraïners dat ze onafhankelijk zijn geworden van de Sovjet-Unie in 1991. Het is dan tevens precies anderhalf jaar geleden dat Rusland het land binnenviel.

"Het is belangrijk dat we voorbeelden laten zien van onze overwinningen", zegt een bezoeker van de tentoonstelling tegen persbureau Reuters. "Het laat zien waar ons leger toe in staat is."

Iraanse delegatie op bezoek in Moskou

Een Iraanse militaire delegatie is op bezoek in Moskou voor besprekingen over de samenwerking tussen Iraanse en Russische grondtroepen, meldt het Russisch staatspersbureau TASS op basis van het Russische ministerie van Defensie. Iran wordt door veel westerse landen beschuldigd van het leveren van drones en drone-onderdelen aan Rusland. Iran ontkent dit.

Tegen beide landen gelden strenge sancties van het Westen.

Oekraïners krijgen les in mijnenruimen

Anderhalf jaar na de Russische invasie is Oekraïne het land met de meeste mijnen in de grond ter wereld. Volgens experts zal het tientallen, zo niet honderden jaren duren voordat het land volledig is ontmijnd. Dat levert niet alleen gevaar op voor de burgerbevolking, maar belemmert ook het Oekraïense tegenoffensief. Terwijl de oorlog voortduurt, worden in Oekraïne nieuwe mijnenruimers opgeleid.

In deze video legt een expert aan een aantal van hen uit hoe ze mijnen kunnen weghalen:

Russische ambassadeur noemt levering F-16's 'escalatie'

De Russische ambassadeur in Denemarken zegt dat de Deense levering van F-16-jachtvliegtuigen aan Oekraïne tot een "escalatie van het conflict" leidt, meldt het Deense persbureau Ritzau. Gisteren maakten Nederland en Denemarken bekend de F-16's te gaan leveren aan Oekraïne.

De landen werken al langer samen in de "straaljagercoalitie", maar hadden voor de levering toestemming van de Verenigde Staten nodig, omdat de F-16's van Amerikaanse makelij zijn. Die toestemming kwam afgelopen vrijdag.

De Deense minister van Defensie zei vandaag dat Oekraïne de 19 gedoneerde F-16's, net als andere gedoneerde wapens, alleen op eigen grondgebied mag gebruiken.

Oekraïne meldt terreinwinst bij Bachmoet

Afgelopen week hebben de Oekraïense troepen drie vierkante kilometer aan terrein ingenomen in de regio Bachmoet, zegt de Oekraïense onderminister van Defensie Maljar op haar Telegramkanaal.

Na bijna een jaar van hevige gevechten, viel Bachmoet in handen van Rusland. De strijd om de stad leverde zware verliezen op aan beide zijden.

De afgelopen maanden hebben de Oekraïense troepen steeds meer kleine stukjes terrein rond Bachmoet in handen gekregen. Sinds het begin van het tegenoffensief heeft Oekraïne 43 vierkante kilometer ingenomen, schrijft Maljar vandaag.

Rusland: 'Twee gewonden bij Oekraïense drone-aanval op Moskou'

Bij een van de Oekraïense drone-aanvallen op de Russische hoofdstad Moskou zijn twee gewonden gevallen, melden Russische staatspersbureaus. Ze citeren hierbij een gouverneur van de regio, die op Telegram schrijft dat een onderschepte drone neerstortte op een tuinhuis.

Een man en vrouw raakten daarbij gewond, schrijft de gouverneur. De man is naar het ziekenhuis gebracht, de vrouw wilde niet behandeld worden.

De Russische claims kunnen niet onafhankelijk worden geverifieerd.

Rusland: 'Oekraïense drone-aanval op Moskou verijdeld'

Het Russische ministerie van Defensie zegt een Oekraïense drone-aanval op Moskou te hebben verijdeld. Volgens de Russen zijn er geen slachtoffers gevallen. De drones zijn in de regio Odintsovo, ten zuidwesten van de hoofdstad, neergestort.

Twee luchthavens ten zuiden van Moskou, Vnukovo en Domodedovo, hebben het aantal vertrekkende en aankomende vluchten beperkt, melden Russische staatspersbureaus.

Denemarken levert 19 F-16 toestellen aan Oekraïne

Na zijn bezoek aan Nederland, waarbij een akkoord is gesloten over de levering van F-16's aan Oekraïne, is president Zelensky doorgereisd naar Denemarken. Ook daar kwam het tot een akkoord over de levering van straaljagers.

De Denen gaan negentien F-16's leveren, zes daarvan zullen rond de jaarwisseling komen, acht in 2024 en nog eens vijf in de loop van 2025. Het land heeft 43 F-16's, waarvan er ongeveer 30 in gebruik zijn. Hoeveel toestellen Nederland gaat leveren, is niet bekendgemaakt. Demissionair premier Rutte liet weten dat Nederland nog 42 toestellen heeft.

Welkom

Welkom in het liveblog over de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.

Wil je het nieuws van afgelopen week teruglezen? Hier lees je het liveblog van vorige week terug.