liveblog
NOS NieuwsAangepast

Poetin: aanval met clusterbommen beantwoorden we • Graandeal bijna verlopen

In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.

liveblog gesloten

Einde liveblog

We eindigen het liveblog. In de ochtend starten we een nieuwe voor het nieuws van de komende week.

Oekraïne: gevechten in oosten geïntensiveerd

In het oosten van Oekraïne zijn de gevechten "enigszins geïntensiveerd", zegt de Oekraïense onderminister van Defensie, Hanna Maliar, op Telegram. Volgens de minister heeft Rusland in de afgelopen twee dagen aanvallen uitgevoerd in de buurt van Charkov en Koepjansk. "Wij zijn daar in de verdediging. Er zijn hevige gevechten, de posities van beide partijen veranderen meerdere keren per dag."

Ook in en rond de zwaarbevochten stad Bachmoet gaan de gevechten door, zegt Maliar. Oekraïne boekt volgens de minister langs het zuiden van de stad "geleidelijk vooruitgang". De Oost-Oekraïense stad werd afgelopen mei veroverd door de Russen, vooral dankzij de Wagner-groep.

Het Oekraïense tegenoffensief is begin vorige maand begonnen. Rusland probeert sindsdien de indruk te wekken dat het Oekraïense offensief aan het mislukken is. Ook vandaag zegt president Poetin in een televisietoespraak dat het offensief aan het falen is, en dat het Oekraïne niet lukt om door de Russische verdediging heen te breken.

Poetin: Rusland heeft recht aanvallen met clusterbommen te beantwoorden

De Russische president Poetin heeft in een interview gezegd dat Moskou zich het recht voorbehoudt aanvallen met clusterbommen in Oekraïne met dezelfde wapens te beantwoorden. Hij reageert daarmee op de levering van Amerikaanse clusterbommen aan Oekraïne.

"Tot nu toe hebben we dat nog niet gedaan, er was ook geen noodzaak toe, maar als ze tegen ons worden gebruikt, zullen we reageren." Poetin voegde eraan toe dat Rusland over voldoende clusterbommen beschikt.

Overigens is er bewijs gevonden en gedocumenteerd, onder meer door mensenrechtenorganisaties, dat beide strijdende partijen al wel clusterbommen hebben gebruikt. Mensenrechtenorganisaties hebben eerder een reeks aan mensenrechtenschendingen door Russische troepen in Oekraïne geregistreerd. Het Internationaal Strafhof doet er onderzoek naar.

Clusterbommen zijn zeer omstreden, meer dan honderd landen hebben een verdrag ondertekend tegen het gebruik ervan. De bommen ontploffen in de lucht en laten een groot aantal kleinere bommen vallen. Vaak ontploffen die niet allemaal en kunnen ze nog lange tijd leiden tot gewonden onder de burgerbevolking. Over de levering is maandenlang discussie geweest in de VS, voor president Biden er zijn goedkeuring aan gaf. Voorstanders betoogden dat de munitie is verbeterd en minder niet-ontplofte explosieven achterlaat.

Raketinslagen in Charkiv en Zaporizja

Verschillende plaatsen in Oekraïne zijn beschoten met luchtdoelraketten. In Charkiv is daarbij een man om het leven gekomen en iemand gewond geraakt, in een dorp in de regio Zaporizja raakten zeven mensen gewond. Volgens de autoriteiten kwamen er twee raketten neer en zijn er twee onderschept. In Charkiv kwam een raket neer niet ver van een universiteitsgebouw. Een gebouw raakte licht beschadigd.

Volgens de gouverneur van Zaporizja raakten drie vrouwen en vier mannen gewond en werden enkele huizen beschadigd. Gouverneur Malasjko had het verder over 48 momenten van beschietingen op verschillende steden en dorpen in de regio sinds gistermiddag. In de stad Zaporizja raakten zestien gebouwen beschadigd.

Een bestuurder in het door Rusland bezette deel van Zaporizja zegt dat door Oekraïense aanvallen een school in het dorp Stoelneve beschadigd is geraakt en dat de luchtafweer een drone heeft onderschept boven de stad Tokmak.

De berichten kunnen niet onafhankelijk worden bevestigd.

Het Russische ministerie van Defensie zei gisteren dat het de afgelopen dagen een aantal Oekraïense wapendepots in de regio heeft vernietigd. Volgens hoge Oekraïense militairen probeert Rusland de Oekraïense opmars tegen te houden met zware beschietingen.

Ook in de door Rusland bezette steden Loehansk, Berdjansk en Marioepol worden explosies gemeld. Inwoners en pro-Russische kanalen melden dat op sociale media. Ook de verbannen adviseur van de burgemeester van Marioepol meldt dat er luide explosies te horen waren in het deel van Marioepol dat aan zee ligt. Volgens hem is de Russische luchtafweer er zeer actief.

  • Natsionalna politsija Ukrajiny
    Foto van de krater in Charkiv na de inslag
  • Natsionalna politsija Ukrajiny
    Er zou een dode zijn gevallen
  • Natsionalna politsija Ukrajiny

Voorlopig laatste schip verlaat haven Odesa, graandeal nog niet verlengd

Het laatste schip met Oekraïens graan voor het aflopen van de graandeal heeft de haven van Odesa verlaten, melden ooggetuigen aan persbureau Reuters. De overeenkomst loopt morgen af, tenzij Rusland instemt met verlenging.

De deal werd gesloten met bemiddeling van de Verenigde Naties en maakt het mogelijk dat schepen met graan veilig over de Zwarte Zee kunnen varen. Rusland heeft sinds 27 juni geen nieuwe aanvragen meer goedgekeurd.

Een woordvoerder van VN-topman Guterres zei vrijdag dat er nog wordt gewacht op antwoord van president Poetin. Volgens het Kremlin heeft Poetin gisteren in een telefoongesprek met de Zuid-Afrikaanse president Ramaphosa gezegd dat nog moet worden tegemoetgekomen aan voorwaarden die Rusland heeft gesteld om Russische voedsel- en kunstmestexport mogelijk te maken.

De Turkse president Erdogan zei vrijdag dat hij in overleg is met Poetin over verlenging van de graandeal. Rusland heeft herhaaldelijk gedreigd de deal, die een jaar geleden werd gesloten na bemiddeling van Turkije en de VN, te stoppen. De laatste verlenging met twee maanden was half mei.

'Oekraïense drone-aanval op Krim afgeslagen'

De pro-Russische autoriteiten op de Krim zeggen dat het Russische leger een drone-aanval op het schiereiland heeft afgeslagen. Acht drones zouden zijn neergehaald voordat ze schade konden aanrichten, zegt de door Moskou benoemde gouverneur van Sevastopol.

Volgens het bericht werd één drone uit de lucht geschoten, zijn vijf andere met een cyberaanval neergehaald en werden er nog twee boven zee vernietigd.

Oekraïne heeft niet gereageerd op het bericht. Het land land zwijgt vaker over aanvallen op Russische doelen.

De Krim werd in 2014 veroverd door separatisten en Russische manschappen en kort daarna illegaal door Rusland geannexeerd.

Oekraïne bevestigt: tientallen trucks met Wagner-strijders in Belarus

De Oekraïense autoriteiten bevestigen het bericht dat een grote groep Wagner-huurlingen vandaag is aangekomen in Belarus. Het gaat volgens de verklaring om zo'n 240 strijders, 40 trucks en een groot aantal wapens.

Het konvooi is aangekomen in de regio Asipovitsjy, waar een tentenkamp is opgezet voor Wagner-leden. Dat meldt persbureau AP op basis van het Oekraïens Centrum voor Nationaal Verzet, de tak van het Oekraïense ministerie van Defensie die rebellengroepen in Russisch bezet gebied ondersteunt. Voor zover bekend is het de eerste keer dat een groot konvooi van de Russische huurlingengroep de grens over is gereden naar Asipovitsjy.

Na de korte opstand tegen de Russische legertop, drie weken geleden, mochten de Wagner-strijders naar Belarus gaan of zich aansluiten bij het Russische leger. Volgens Belarus geeft een aantal strijders inmiddels training aan Belarussische militairen. Maar het is onduidelijk hoeveel er in het land verblijven.

Poetin heeft het huurlingenleger aangeboden om door te blijven vechten in Oekraïne onder een andere commandant. Het is onduidelijk waar de opstandige Wagner-leider Prigozjin is gebleven. Hij is na de opstand zowel in Belarus als in Rusland geweest, heeft president Loekasjenko gezegd.

'Groot konvooi met Wagner-huurlingen aangekomen in Belarus'

Een groot konvooi met Wagner-strijders is vanmorgen vanuit Rusland de grens met Belarus overgestoken. Dat meldt de onafhankelijke waarnemingsgroep Belarusian Hajun op sociale media.

Het zou gaan om een kolonne met zo'n zestig voertuigen. Onduidelijk is om hoeveel strijders het gaat. De groep staat onder begeleiding van de Belarussische politie, zegt Belarusian Hajun. Deze organisatie volgt online de bewegingen van strijdkrachten in het land.

Het bericht kan niet direct onafhankelijk worden gecontroleerd. Maar ook een woordvoerder van de Oekraïense grenswacht zegt dat Wagner-eenheden vanmorgen Belarus zijn binnengetreden via Rusland. Hij noemde geen aantallen in het interview met de Oekraïense krant Pravda.

Strijders van de Russische huurlingengroep zijn begonnen met de training van Belarussische militairen, stelde het ministerie van Defensie van Belarus gisteren. Op satellietfoto's is te zien dat er een groot kamp voor de Wagner-leden is opgebouwd. Maar het is onduidelijk hoeveel van hen nog in Oekraïne of Rusland verblijven, waar de strijdgroep ook bases heeft. Ook de verblijfplaats van de opstandige leider Prigozjin is onbekend.

Volgens Belarus zijn dit foto's van Wagner-huurlingen die Belarussische militairen trainen

Zuid-Korea breidt hulp aan Oekraïne uit, maar niet in de vorm van wapens

De Zuid-Koreaanse president ontmoette Zelensky in Oekraïne

De Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol heeft voor het eerst sinds de Russische invasie een bezoek gebracht aan Oekraïne. Hij ontmoette daar president Zelensky en sprak over het bieden van hulp aan het land.

In een persconferentie zei Yoon de hulp aan Oekraïne uit te breiden met onder andere nog meer financiële steun. Zuid-Korea is niet bereid om wapens te leveren aan Oekraïne. Afgelopen jaar werd het land voornamelijk van kogelwerende vesten, helmen en ander materieel voorzien.

Zuid-Korea, negende op de wereldwijde lijst van wapenexporteurs, levert wel wapens aan NAVO-lidstaten. Yoon combineerde zijn bezoek aan Oekraïne met zijn aanwezigheid op de NAVO-top in Litouwen afgelopen week en een bezoek aan Polen. Zuid-Korea is zelf geen onderdeel van de NAVO, maar is wel een belangrijke partner van het bondgenootschap.

Zelensky uitte op Twitter zijn dankbaarheid voor het bezoek van de Zuid-Koreaanse president:

'Russisch raketsysteem van aanval op Kramatorsk verwoest'

Oekraïne zegt het raketsysteem waarmee Rusland eind juni een restaurant in de Oost-Oekraïense stad Kramatorsk aanviel, te hebben verwoest. Op Telegram stelt een van de militaire eenheden van het land "wraak te hebben genomen op de bezetters voor het beschieten van Kramatorsk".

Twee raketten sloegen op 27 juni in bij restaurant Ria Lounge, een populaire locatie in het centrum van de stad die op zo'n 40 kilometer van het front ligt. Bij de aanval kwamen 12 mensen om het leven, onder wie drie kinderen.

Dit zijn beelden van de ravage na de aanval:

Restaurant en woningen in Kramatorsk geraakt door Russische luchtaanval

'Poetin wil Wagner-huurlingen behouden'

De Russische president Poetin hoopt dat huurlingenleger de Wagner Groep een andere commandant krijgt en dat de banden met de huidige leider Prigozjin worden verbroken. Dat meldt de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War.

In een interview met de pro-Kremlin-krant Kommersant zei de president dat hij de Wagner-troepen de kans heeft geboden om onder een andere commandant te vechten. Dat zou hij al op 29 juni tegen die troepen hebben gezegd. Poetin beweert dat zowel Prigozjin als 35 andere commandanten daarbij aanwezig waren.

De Russische president zou een commandant die 'Seda' wordt genoemd naar voren hebben willen schuiven. Die zou de afgelopen maanden al vaker Wagner-troepen hebben geleid.

Erdogan zegt dat Rusland bereid is graandeal te verlengen, Rusland ontkent

De Turkse president Erdogan zegt dat de Russische president Poetin het met hem eens is dat de graandeal tussen Rusland en Oekraïne verlengd moet worden. Rusland ontkende een aantal uur later echter via Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov dat Poetin met Erdogan gesproken heeft over verlenging.

Delegaties van Oekraïne, Rusland, Turkije en de Verenigde Naties kwamen in mei voor het laatst samen in Turkije om over de deal te spreken. Toen werd het akkoord verlengd tot 17 juli.

Maar sindsdien zijn er geen officiële onderhandelingen meer geweest en de tijd begint te dringen. De Europese Unie zei gisteren te willen helpen de onderhandelingen weer op gang te brengen. De deal zorgt ervoor dat Oekraïens graan over de Zwarte Zee vervoerd kan worden zonder te worden tegengehouden door Rusland.

Belarus zegt dat Wagner-militieleden nu soldaten trainen in Belarus

Leden van de paramilitaire Russische Wagner Groep trainen volgens het Belarussische ministerie van Defensie in dat land soldaten. Het ministerie bracht een video uit waarop vermoedelijke Wagner-militieleden Belarussische soldaten trainen op een militair oefenterrein, ongeveer 90 kilometer ten zuidoosten van de hoofdstad Minsk.

Om hoeveel leden van de Wagner-groep het gaat, is niet bekend. "Wagner-strijders waren instructeurs in diverse militaire disciplines", stelt het ministerie. Na de opstand van vorige maand, zei president Poetin dat leden van de militie konden uitwijken naar Belarus. Als zij dat niet wilden, konden zij een contract tekenen bij het Russische leger.

Eerder op de dag meldden de Verenigde Staten dat Wagner-leden geen rol van betekenis meer spelen in Oekraïne. Hun leider, Jevgeni Prigozjin zou volgens Rusland ook zijn uitgeweken naar Belarus, maar of hij daar daadwerkelijk is of is geweest is lastig vast te stellen. De Belarussische president Loekasjenko zei op 6 juli dat Prigozjin in Sint-Petersburg zit.

Er zijn weinig foto's van de Wagner-militie, die - vooral in Afrika - meestal op de achtergrond opereert. Lang ontkende Rusland zelfs het bestaan van dergelijke privélegers. Bij de opstand in Rusland werden zij echter uitvoerig gefotografeerd in de stad Rostov:

Wagner-leden in Rostov

Speciale podcast vanuit Oekraïne: de weerbaarheid van bedrijven in een land in oorlog

Podcast De Dag heeft een speciale aflevering gemaakt op locatie in Dnipro, in Oekraïne. Verslaggever Mattijs van de Wiel en correspondent Kysia Hekster nemen je mee naar bijzondere Oekraïense bedrijven, die hun weerbaarheid laten zien tussen alle vernietigingen in het land. Wie in een Oekraïense stad op afstand van het front over een markt loopt, zal misschien niet eens merken dat het oorlog is. Mensen gaan naar hun werk, doen boodschappen en gaan uit eten. Ook in oorlogstijd gaat het dagelijkse leven door.

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren! Reageren? Mail dedag@radio1.nl

Pentagon: Wagner speelt geen rol meer in Oekraïne

De paramilitaire Russische Wagner Groep speelt geen rol meer in de oorlog in Oekraïne, zegt het Amerikaanse ministerie van Defensie. "Op dit moment zien we geen significante deelname van Wagner-huurlingen meer", zegt een woordvoerder. Wagner kwam drie weken geleden in opstand en trok op naar Moskou. De mars werd afgebroken na bemiddeling door de president van Belarus, Loekasjenko. Onder meer werd afgesproken dat Prigozjin naar Belarus zou gaan.

Vermoedelijk is hij daar niet. Er zijn berichten dat hij weer in Rusland is. En deze week maakte het Kremlin bekend dat Prigozjin en andere Wagner-commandanten een paar dagen na de muiterij een paar uur met Poetin hebben gepraat. Waar Prigozjin nu is, is niet duidelijk.

Deze Nederlanders helpen in hun vakantie met de Oekraïense wederopbouw

Stichting Hope4Ukraine zet zich sinds het uitbreken van de oorlog in met inzamelingsacties en transporten naar Oekraïne. Sinds vorige zomer stuurt de groep uit Leeuwarden ook vrijwilligers naar het land die helpen met de wederopbouw van verwoeste huizen.

Deze Nederlanders helpen in hun vakantie met de Oekraïense wederopbouw

Biden wil werk maken van gevangenenruil met Rusland

De Verenigde Staten willen een gevangenenruil met Rusland om de Amerikaanse journalist Evan Gershkovich vrij te krijgen. Dat heeft president Biden gezegd in Helsinki. Hij zegt open te staan voor onderhandelingen met Rusland erover. "We willen er alles aan doen om Amerikanen te bevrijden die illegaal worden vastgehouden in Rusland, of waar dan ook ter wereld", zei de president. "En we zijn daarmee bezig."

Gershkovich werd eind maart opgepakt door de Russische autoriteiten op verdenking van spionage. Hij zit in de Lefortovo-gevangenis in Moskou, een gevangenis die bekend staat vanwege het strenge regime. Gershkovich zit tot zeker eind augustus vast, zo heeft een rechter onlangs bepaald.

De journalist en zijn werkgever The Wall Street Journal weerspreken alle aantijgingen. Ook de Amerikaanse regering zegt dat hij niets verkeerds heeft gedaan. De Russische autoriteiten hebben ook geen bewijs gepresenteerd voor de aanklachten.

De laatste Amerikaanse journalist die in Rusland werd opgepakt vanwege spionage, was Nicholas Daniloff. Hij werd in 1986 opgepakt. Twintig dagen na zijn arrestatie werd hij geruild voor een medewerker van de toenmalige VN-missie van de Sovjet-Unie. Hij was door de Amerikanen aangehouden, ook vanwege spionage.

De Amerikaanse journalist Gershkovich tijdens een verhoor (in de glazen kooi)

Hongarije verwacht in de herfst Zweedse NAVO-aanvraag goed te keuren

Hongarije verwacht dat het in de herfst zal instemmen met het Zweedse lidmaatschap van de NAVO. Dat zegt het hoofd van de Buitenlandse Zaken-commissie van het Hongaarse parlement. Volgens hem wordt de zaak halverwege september opgepakt door het parlement, zei hij tegen de private zender InfoRadio.

Parlementslid Zsolt Nemeth van regeringspartij Fidesz zegt dat het niet nodig is om eerder bij elkaar te komen, nu duidelijk is dat Turkije pas in de herfst formeel zal besluiten over het Zweedse NAVO-lidmaatschap. Gisteren zei president Erdogan dat het parlement na het reces, en dat is pas na de zomer, de zaak zal behandelen. Op de NAVO-top in Litouwen eerder deze week gaf Erdogan groen licht voor toetreding.

Hongarije en Turkije zijn de enige twee landen nog moeten instemmen met het Zweedse NAVO-lidmaatschap. De landen stemden eerder wel in met de Finse toetreding tot het militaire bondgenootschap.

Biden prijst Finland na 'erg productieve' top met Noord-Europese landen

President Biden van de Verenigde Staten heeft opnieuw benadrukt dat de Amerikanen "ieder stukje" van het NAVO-grondgebied zullen verdedigen als dat nodig is. Dat zei hij na afloop van een top tussen de Verenigde Staten en de leiders van Finland, Zweden, Noorwegen, Denemarken en IJsland. Hij noemde die bijeenkomst "erg productief".

"Een sterkere NAVO maakt de hele wereld sterker", zei de Amerikaanse president. Hij sprak ook vol lof over de toetreding van Finland tot de NAVO, in april van dit jaar. Biden noemde Finland "een enorme aanwinst" voor het militaire bondgenootschap.

Zweden is, als enige van de aanwezigen op de top, nog bezig met de toetredingsprocedure voor de NAVO. Het land is afhankelijk van de goedkeuring van Hongarije en Turkije. Afgelopen week legde de Turkse president Erdogan zijn bezwaren opzij, maar het Turkse parlement moet na de zomer nog over de toetreding stemmen. Premier Kristersson van Zweden bedankte Biden voor zijn inzet en zei dat de band tussen de VS en Noord-Europa aanzienlijk sterker kan worden.

Biden zei verder dat het "niet verwachting is dat Poetin kernwapens zal gebruiken", toen hem werd gevraagd of de situatie zou kunnen escaleren na de muiterij van de Wagner-groep, enkele weken geleden.

President Biden en president Niinisto van Finland

Rusland: je moet wel een totale idioot zijn om een kerncentrale op te blazen

Het hoofd van het Russische atoomenergieconcern Rosatom ontkent dat Rusland van plan is om de kerncentrale van Zaporizja te vernietigen. Oekraïne zei vorige week dat er sterke aanwijzingen zijn dat Rusland een terreurdaad voorbereidt bij de kerncentrale, die sinds maart vorig jaar door Rusland wordt bezet. Oekraïens personeel houdt de kerncentrale draaiende.

"Je moet wel een totale idioot zijn om een kerncentrale waar 3500 mensen werken op te blazen", zegt topman Lichatsjov tegen de Russische staatstelevisie. "En onder al die mensen is een groot aantal Russen." Volgens hem heeft juist Oekraïne plannen om de centrale te vernietigen, iets waar hij overigens geen bewijs voor leverde.

Volgens president Zelensky van Oekraïne hebben Russische troepen mijnen gelegd op het dak van diverse reactoren van de centrale. Het internationaal atoomagentschap IAEA doet daar onderzoek naar, maar heeft op de tot nu toe gecontroleerde reactoren geen mijnen of andere explosieven gevonden. Dat zegt overigens weinig, want juist op de daken die het atoomagentschap nog niet heeft kunnen bekijken (reactor 3 en 4), zijn volgens het Oekraïense leger "vreemde voorwerpen" geplaatst. Het agentschap wacht op toestemming om die daken te bekijken.

IAEA-topman Grossi wees er gisteren op dat de situatie rond de centrale "erg precair" blijft. In de buurt van de centrale zijn de afgelopen dagen explosies gehoord.

Oekraïne: we hebben clustermunitie van de VS ontvangen

Het Oekraïense leger heeft clustermunitie ontvangen van de Verenigde Staten, meldt het Oekraïense leger. De levering ervan is onderdeel van een nieuw steunpakket ter waarde van 800 miljoen dollar. Het besluit van de Amerikanen om clustermunitie te leveren aan Oekraïne is omstreden. Bondgenoten en diverse hulporganisaties hebben daar de afgelopen week kritiek op geuit.

"We hebben het gekregen, we hebben het nog niet gebruikt, maar het kan de situatie radicaal veranderen", zegt legercommandant Oleksandr Tarnavsky tegen nieuwszender CNN. Volgens hem zal het Rusland duidelijk zijn dat de Oekraïners nu "een voordeel" hebben. "De vijand zal gebieden waar we deze munitie kunnen gebruiken opgeven."

Waar de munitie wordt gebruikt, is volgens de commandant aan boven hem gestelden. Volgens Tarnavsky zal de clustermunitie alleen gebruikt worden om bezette gebieden te bevrijden en niet in dichtbevolkte gebieden.

Meer dan honderd landen hebben een verdrag getekend tegen het gebruik van clustermunitie, maar dat geldt niet voor Rusland, Oekraïne en de Verenigde Staten. Zodra clustermunitie ontploft, valt het uiteen in talloze kleinere explosieven. Die kunnen ook jaren later nog ontploffen en slachtoffers maken.

Resten van clustermunitie in het oosten van Oekraïne, in mei 2022

Frans parlement stemt in met flink meer geld voor defensie

Het parlement van Frankrijk is akkoord gegaan met de nieuwe defensiebegroting voor 2024-2030, met een omvang van 413 miljard euro. Dat is een stijging van 40 procent ten opzichte van de huidige periode en de grootste toename van de Franse militaire uitgaven in vijftig jaar. De verhoging is een directe reactie op de oorlog in Oekraïne.

President Macron zegt dat de verhoging nodig is om "onze vrijheid, onze veiligheid, onze welvaart en onze plaats in de wereld" veilig te stellen. Met het geld wordt onder meer het kernwapenarsenaal van Frankrijk gemoderniseerd. Ook is het de bedoeling om het aantal reservisten te verdubbelen en de wapenproductie op te voeren.

Beide kamers van het parlement stemden in overgrote meerderheid in met de begroting. In de Nationale Assemblee werd het gisteren 244-37, in de Senaat vandaag 313-17.

Oekraïne gaat hamer en sikkel vervangen op enorm standbeeld

De Oekraïense bouwinspectie heeft een vergunning afgegeven om een metershoge hamer en sikkel van een enorm standbeeld in Kyiv te verwijderen. Het Moederlandmonument torent ruim 100 meter boven de hoofdstad uit en is onderdeel van het nationale museum over de Tweede Wereldoorlog.

Vicepremier Koebrakov zegt dat het Sovjet-embleem wordt vervangen door de Oekraïense drietand. Wanneer de werkzaamheden gaan beginnen, is nog niet duidelijk.

Prominent politicus steunt 'ontslagen' generaal

De secretaris-generaal van regeringspartij Verenigd Rusland, Andrej Toertsjak, heeft zijn steun uitgesproken voor generaal Popov, die vanwege kritiek op de legerleiding uit zijn functie zou zijn gezet. "Het moederland kan trots zijn op zulke bevelhebbers", schrijft hij op Telegram. Verenigd Rusland is gelieerd aan president Poetin.

Toertsjak is een van de meest prominente politici in Rusland. Zo is hij ook ondervoorzitter van de Federatieraad, de Eerste Kamer van Rusland. In hetzelfde bericht op Telegram uit hij overigens wel kritiek op parlementariër Goeroeljov, die het bericht van Popov naar buiten bracht. "Het was een privébericht. Dat hij het heeft gepubliceerd en er een politieke show van heeft gemaakt, laat dat op zijn geweten drukken."

Oekraïense spoorwegen richten nieuwe vrachtvervoerbedrijf op

De Oekraïense spoorwegen hebben een nieuw vrachtvervoersbedrijf opgericht om het transport naar Europese landen soepeler te laten verlopen. Oekraïne is sinds het uitbreken van de oorlog voor een groot deel van zijn export afhankelijk geworden van de weg en het spoor, doordat transport over de Zwarte Zee op de graandeal na vrijwel onmogelijk is.

Het nieuwe spoorbedrijf zal het vrachtvervoer naar Europa aanzienlijk vergemakkelijken, zegt vicepremier Koebrakov. "Tegelijkertijd moderniseren we onze grensfaciliteiten waardoor die meer kunnen verwerken."

Ook is de Oekraïense overheid bezig met het aanpassen van het spoor in het westen van het land naar de Europese standaard. Nu kunnen treinen niet zomaar van Oekraïne naar de Europese Unie rijden, omdat het Oekraïense spoor 9 centimeter breder is.

Russische generaal: uit functie gezet om kritiek

Een belangrijke Russische generaal zegt dat hem het bevel over zijn troepen is ontnomen, omdat hij kritiek had op de legerleiding. Generaal Ivan Popov stond aan het hoofd van het 58ste leger, dat normaal gesproken in de Kaukasus is gelegerd maar nu vecht aan de frontlinie in de Zuid-Oekraïense regio Zaporizja.

Parlementariër Andrej Goeroeljov, zelf een oud-leidinggevende van het 58ste leger, plaatste gisteravond een spraakbericht dat van Popov zou zijn op Telegram. Daarin zegt de generaal dat hij zijn meerderen direct en zeer duidelijk heeft aangesproken op de problemen op het slagveld. Hij beklaagde zich onder meer over het gebrek aan radarsystemen die Oekraïense artillerieposities kunnen achterhalen en "de enorme sterfte en vele verwondingen door vijandig geschut".

"Ik zat in een lastig parket met de bazen, waarin ik ofwel moest zwijgen als een lafaard ofwel hun moest vertellen wat er aan de hand is", zegt Popov. "Ik had het recht niet om in jullie naam, gevallen kameraden, te liegen, dus ik heb alle problemen uiteengezet."

Daarop werd hij naar eigen zeggen een dag later door minister Sjojgoe van Defensie uit zijn functie gezet. Hij spreekt van verraad en een aanval in de rug. Het Kremlin of het ministerie van Defensie heeft nog niet gereageerd op het ontslag van Popov.

Generaal Ivan Popov

Dode bij droneaanval ten noorden van centrum Kyiv

Bij de droneaanval van vannacht op de Oekraïense hoofdstad Kyiv is één dode gevallen, meldt burgemeester Klytsjko op Telegram. De brandweer vond een lichaam bij het blussen van een brand in een appartementsgebouw in het Podilsky-district, ten noorden van het centrum.

Daarnaast zijn zeker vier mensen gewond geraakt. Twee van hen zijn naar het ziekenhuis gebracht, de andere twee werden ter plekke behandeld. Bij de droneaanval raakten gebouwen beschadigd en brak op diverse plekken brand uit.

Een inwoner vertelt wat hij meemaakte:

Inwoner van Kyiv treft verwoest appartement aan na Russische droneaanval

Drones raken Kyiv voor derde nacht op rij

Voor de derde nacht op rij is de Oekraïense hoofdstad Kyiv bestookt door Russische drones. Zeker twee mensen zijn gewond geraakt.

Burgemeester Klytsjko doet melding van vallend puin na explosies in drie districten in zijn stad. De Oekraïense luchtverdediging heeft de drones uit de lucht geschoten.

Russische generaal niet in openbaar gezien sinds Wagner-muiterij

De Russische generaal Soerovikin, een plaatsvervangend bevelhebber in Oekraïne, is niet meer in het openbaar gezien sinds de muiterij van Wagner. Het huurlingenleger van Prigozjin begon eind vorige maand een kortdurende opstand tegen de leiding van het Russische leger. Hij werd voor het laatst gezien toen hij een videoboodschap opnam waarin hij Prigozjin oproept om de opstand te stoppen.

Een lid van de Doema, het Russische parlement, zei vandaag dat Soerovikin "aan het rusten" is. Het Kremlin heeft niet gereageerd op de afwezigheid van de generaal.

Soerovikin zou een goede relatie hebben met Prigozjin. Volgens berichtgeving in The New York Times was de generaal vooraf op de hoogte van de plannen van de Wagner-leider. Vorige maand meldden verschillende internationale media dat Soerovikin was gearresteerd, maar dat is niet officieel bevestigd. De generaal kreeg bekendheid in Rusland als 'Generaal Armageddon' door zijn meedogenloze tactieken in de oorlog in Syrië, zoals het bombarderen van burgerdoelen.

Generaal Surovikin samen met president Poetin in 2022

'VN biedt Poetin deal om graanakkoord te verlengen'

António Guterres, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, heeft Poetin een deal aangeboden voor het verlengen van de graandeal, meldt persbureau Reuters op basis van bronnen. Als de Russische president ermee zou instemmen om de deal te verlengen zou een Russische landbouwbank weer toegelaten worden tot het internationale betaalverkeer. Dat gaat via het SWIFT-systeem, waar Rusland al ruim een jaar geen toegang meer toe heeft. Daardoor is het bijna onmogelijk geworden om geld over te maken.

Rusland heeft gedreigd om het graanakkoord niet te verlengen, omdat er niet is voldaan aan eisen om eigen kunstmest en graan naar het buitenland te exporteren. Een belangrijke eis van Moskou is de heraansluiting van de landbouwbank Rosselkhozbank op het internationale betalingsnetwerk om specifiek transacties voor graan en kunstmest mogelijk te maken. Maandag loopt de graandeal af.

Een jaar geleden werd het graanakkoord gesloten tussen Rusland en Oekraïne met bemiddeling van Turkije, waardoor het weer mogelijk werd om voedsel veilig te verschepen over de Zwarte Zee. In de tussentijd werd het akkoord verschillende keren verlengd.

Moskou: Wagner-groep draagt wapens over aan het leger

De Wagner-groep heeft veel wapens overgedragen aan het Russische ministerie van Defensie, zegt Moskou. Het zou gaan om zeker 2000 wapens, waaronder tanks en raketten, en om meer dan 2500 ton aan munitie. Volgens het ministerie is de overdracht van wapens bijna afgerond.

Ruim twee weken geleden bereikte het conflict tussen Wagner-baas Prigozjin en de Russische legertop een hoogtepunt, met een muiterij. De Wagner-troepen zouden Moskou tot op 200 kilometer zijn genaderd. Na de muiterij zou Prigozjin naar Belarus moeten verhuizen, maar waar hij nu zit is onduidelijk.

Eind vorige week zei president Loekasjenko van Belarus nog dat Prigozjin in Sint-Petersburg zat. De Wagner-baas had vijf dagen na de muiterij een ontmoeting met president Poetin.

Biden tegen Zelensky: je krijgt wat nodig is

De Amerikaanse president Biden heeft gezegd dat de Verenigde Staten "alles doen wat we kunnen" om Oekraïne te helpen in zijn strijd tegen Rusland. Ook snapt Biden de frustratie van Zelensky over het NAVO-lidmaatschap. Oekraïne weet niet wanneer het tot het militaire bondgenootschap zou mogen toetreden.

Op de NAVO-top in Litouwen spraken de twee presidenten met elkaar. "We gaan ervoor zorgen dat je krijgt wat je nodig hebt", zei Biden, die ook zei dat Oekraïne "een enorme prijs" moet betalen voor de oorlog. Wel brengt de oorlog volgens hem "de wereld samen".

Zelensky bedankte Biden voor de steun. "U gaf ons enorm veel steun en ik wil alle Amerikanen daarvoor bedanken."

Biden zei eerder dat Oekraïne niet bij de NAVO mag tijdens de oorlog, omdat het bondgenootschap dan in oorlog raakt met Rusland. De Amerikaanse president zei vandaag tegen Zelensky dat hij wel uitkijkt naar de dag waarop Oekraïne lid zal worden van het bondgenootschap.

Biden en Zelensky op de NAVO-top

Zweedse toetreding tot de NAVO niet voor oktober

Zweden zal niet voor oktober kunnen toetreden tot de NAVO. President Erdogan van Turkije zegt dat hij het toetredingsverdrag aan het Turkse parlement zal voorleggen zodra dat weer aan het werk gaat. Dat is na de zomer. Erdogan hoopt dat de parlementariërs daarna snel akkoord gaan.

Afgelopen maandag zei Erdogan te kunnen instemmen met het NAVO-lidmaatschap van Zweden. Turkije en Hongarije hebben als enige NAVO-landen nog niet ingestemd met het lidmaatschap.

Erdogan zei dat hij nog wel "concrete stappen" van Zweden verwacht in de strijd tegen terrorisme, in ruil voor de Turkse instemming. Erdogan beschuldigt Zweden ervan onderdak te bieden aan terroristen, waarmee hij doelt op sympathisanten van de Koerdische PKK.

Britse defensieminister: 'We zijn geen Amazon'

De Britse minister Wallace van Defensie vindt dat Oekraïne wel wat meer dankbaarheid mag tonen voor de militaire steun van het Westen. Dat zei hij tegen journalisten op de NAVO-top in Litouwen, melden onder meer The Guardian en BBC News.

"Mensen willen dankbaarheid zien", zei de minister. Hij merkte daarbij op dat westerse landen hun eigen wapenvoorraden aanspreken, ten gunste van Oekraïne. Wallace zei volgens de Britse media dat hij afgelopen jaar naar Oekraïne was afgereisd en toen een soort boodschappenlijst kreeg voor wapens. "We zijn geen Amazon", zei Wallace toen naar eigen zeggen, verwijzend naar de grote Amerikaanse online winkel.

De minister uitte wel zijn bewondering voor de Oekraïners en zei ook dat het land "vecht voor onze vrijheden".

De opmerkingen van de minister komen na uitlatingen van president Zelensky van Oekraïne. Hij is kritisch op het feit dat Oekraïne geen duidelijkheid krijgt over wanneer het land kan toetreden tot de NAVO. Hij kreeg op de top in Litouwen wel diverse veiligheidsgaranties en toezeggingen voor meer wapenleveringen.

De Britse minister van Defensie Wallace

Rutte en Zelensky knuffelen in Litouwen en delen een kopje koffie

Rutte en Zelensky knuffelen in Litouwen en delen een kopje koffie

Oekraïne claimt heroveringen rond Bachmoet

Oekraïne zegt dat het wat gebied rondom de bezette oostelijke stad Bachmoet heeft heroverd. Een defensiewoordvoerder zegt dat er ten noorden en ten zuiden van de stad wordt gevochten. Rusland zegt tegelijkertijd dat het succesvol is rond de stad.

Volgens de Oekraïense woordvoerder hebben troepen vooral in het zuiden voortuitgang geboekt. "In de richtingen tussen Bila Hora en Andriivka en tussen Bila Hora en Koerdjoemivka is op sommige plekken succes geboekt." Hij verduidelijkt niet hoeveel terreinwinst er precies is gemaakt.

Aan de andere kant zeggen de Russen ook dat er gevochten wordt rond Bachmoet. Er wordt niet bevestigd dat ze gebieden hebben ingeleverd.

Zelensky spreekt met Rutte en Hoekstra en bedankt Nederland voor steun

President Zelensky spreekt vandaag met leiders van meerdere landen, zoals Frankrijk, Duitsland en het VK, maar ook Nederland was aan de beurt. Zo zaten demissionair premier Rutte en minister Hoekstra met hem aan tafel.

Zelensky bedankte Nederland voor de steun aan zijn land, vooral voor de oprichting van de zogenoemde 'straaljagercoalitie':

Eerder vandaag werd duidelijk dat het trainen van Oekraïense piloten om te vliegen met F-16-straaljagers volgende maand begint in Denemarken en vervolgens doorgaat in Roemenië. Dat vertelde demissionair minister Ollongren van Defensie op de NAVO-top in Vilnius. Nederland zit samen met de elf landen in de straaljagercoalitie.

Voor het gesprek gaven Rutte en Zelensky elkaar nog even flinke knuffel:

NAVO-baas Stoltenberg: Oekraïne dichter bij de NAVO dan ooit

Oekraïne en de NAVO staan nu dichter bij elkaar dan ooit tevoren. Dat zei secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg op een persconferentie na een gesprek met president Zelensky. Ook zei hij dat de NAVO Oekraïne blijft steunen zolang als nodig is.

Stoltenberg kondigde onder meer een nieuwe raad aan om de leden van het militaire bondgenootschap en Oekraïne dichter bij elkaar te brengen. De NAVO-bondgenoten hebben allemaal bevestigd dat Oekraïne lid mag worden.

De nieuwe raad is een van de elementen die ervoor moeten zorgen dat Oekraïne kan toetreden tot de NAVO. Die raad moet zorgen voor verdere politieke integratie van Oekraïne met de andere landen. "Het is geen partnership", zei Stoltenberg. "We doen het als gelijken."

Stoltenberg en Zelensky vlak voor de persconferentie

"De beslissingen van vandaag markeren een begin van een nieuwe relatie tussen de NAVO en Oekraïne", zei Stoltenberg. "We zijn nu gelijken en ik kijk uit naar de dag dat we elkaar kunnen ontmoeten als bondgenoten."

Zelensky zegt dat de resultaten voor Oekraïne op de top tot nu toe goed zijn, maar dat het ideaal geweest zou zijn als hij duidelijkheid had gekregen over wanneer Oekraïne lid kan worden van de NAVO. Hij zei wel dat het begrijpelijk is dat zijn land niet kan toetreden als het nog oorlog aan het voeren is.

Verder zei Stoltenberg dat de veiligheidsgaranties op de lange termijn er ook komen. Die beloftes zijn niet zonder risico, maar hij noemde een overwinning van Poetin "het grootste risico van de oorlog". "We kunnen Moskou niet laten bepalen wie er wel of geen lid wordt van de NAVO."

Kremlin: veiligheidsgaranties van het Westen aan Oekraïne 'gevaarlijk'

Volgens Rusland is het misleidend en "mogelijk zeer gevaarlijk" dat het Westen veiligheidsgaranties geeft aan Oekraïne. Ook zegt het Kremlin dat ze de veiligheid van Rusland schenden.

Verder zei het Kremlin vandaag "een zeer negatieve houding" ten aanzien van de mogelijke toetreding van Oekraïne tot de NAVO.

'Duitsland geeft extra steun met Patriot-raketten'

Volgens president Zelensky krijgt Oekraïne extra steun van Duitsland in de vorm van (draag)raketten voor de Patriot-systemen. Die systemen bestaan uit een radar, een vuurleidingscentrale en meerdere lanceerinrichtingen. Vanochtend spraken Zelensky en de Duitse bondskanselier Scholz elkaar hierover op de NAVO-top in Litouwen.

"Dit is heel erg belangrijk om mensenlevens in Oekraïne te beschermen tegen de Russische agressie", schreef Zelensky op Telegram.

Voorafgaand aan het gesprek met Scholz zei Zelensky al goed nieuws te verwachten:

Zelensky: drie prioriteiten op de NAVO-top

Zelensky heeft gezegd dat er voor hem drie prioriteiten zijn vandaag op de NAVO-top in Litouwen: nieuwe militaire steunpakketten, een uitnodiging tot de NAVO en veiligheidsgaranties voor Oekraïne.

Volgens het Witte Huis zullen de onderhandelingen met Oekraïne over veiligheidssteun op de lange termijn snel beginnen. De Britse premier Sunak zegt dat het VK betere afspraken wil maken om Oekraïne op de lange termijn te beschermen.

Volgens het VK zullen vandaag de G7-landen een gezamenlijke verklaring tekenen. Die verklaring gaat over hoe de landen Oekraïne de komende jaren gaan steunen om de oorlog te beëindigen, om toekomstige aanvallen af te schrikken en daarop te reageren.

Von der Leyen moedigt hervormingen Oekraïne aan

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, moedigt Oekraïne aan om verdere hervormingen door te voeren. Ze noemde vandaag, voorafgaand aan de tweede dag van de NAVO-top, onder meer de strijd tegen corruptie en het versterken van instellingen als taken. De EU kan Oekraïne daarbij verder ondersteunen, zegt Von der Leyen.

"Deze basisvoorwaarden gelden zowel voor toetreding tot de Europese Unie als voor de NAVO. We kunnen hierbij intensief ondersteunen." Volgens de voorzitter is het tempo waarin hervormingen op dit moment worden doorgevoerd in Oekraïne indrukwekkend, zeker nu het land in oorlog is met Rusland.

VK steunt Oekraïne met meer oorlogsvoertuigen en geld voor reparaties

Het Verenigd Koninkrijk steunt Oekraïne met munitie, voertuigen en een budget voor de reparatie van apparatuur. De Britse regering zei gisteren dat het onder meer gaat om ruim 70 gevechts- en logistieke voertuigen en duizenden patronen munitie voor Challenger 2-tanks. Ook komt er een ondersteuningspakket van 50 miljoen pond waarmee de reparatie van kapotte apparatuur kan worden gefinancierd.

Verder verwacht het VK dat er vandaag ook meer duidelijk wordt over een nieuw, langdurig G7-steunpakket aan Oekraïne. Dat is het overlegorgaan van zeven grote, invloedrijke industrielanden: de Verenigde Staten, Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan en het Verenigd Koninkrijk zelf.

Het is vandaag de tweede dag van de NAVO-top in de Litouwse hoofdstad Vilnius. Gisteren zeiden de NAVO-leiders dat Oekraïne zich ooit kan voegen bij het militaire bondgenootschap, maar dat er binnen de NAVO geen tijdspad is afgesproken voor de toetreding. Zelensky noemde dat absurd.

Weer drone-aanval op Kyiv

De Oekraïense hoofdstad Kyiv wordt voor de tweede nacht op rij aangevallen door Russische drones, meldt persbureau Reuters. De luchtverdediging is ingeschakeld. Berichten over schade of gewonden zijn er vooralsnog niet.

Het bestuur van Kyiv roept inwoners via sociale media op om schuilplaatsen op te zoeken. Getuigen zeggen tegen Reuters dat ze horen hoe drones uit de lucht worden geschoten.

Ook gisternacht werd Kyiv onder vuur genomen door Russische drones. De drones, van Iraanse makelij, zouden allemaal zijn neergehaald voordat ze hun doelen bereikten.

Zelensky spreekt menigte toe in Vilnius

De Oekraïense president Zelensky heeft onaangekondigd een menigte in het centrum van Vilnius toegesproken, met onder meer de Litouwse president Nauseda en zijn echtgenote Olena naast zich. "De NAVO zal Oekraïne veiligheid bieden, Oekraïne zal de NAVO sterker maken", zei hij onder luid gejuich van de menigte.

Zelensky zei te geloven in "een NAVO die niet aarzelt, die geen tijd verspilt en die een agressor geen blik waardig gunt". Het verzamelde publiek zwaaide met Oekraïnevlaggen en scandeerde "Slava Ukraini" (Glorie aan Oekraïne). Na afloop van de toespraak van Zelensky zong men het Oekraïense volkslied.

  • EPA
    Zelensky met de Litouwse president Nauseda
  • EPA
    Volodymyr Zelensky met zijn vrouw Olena Zelenska in Vilnius

Ollongren: F-16-trainingscentrum in Roemenië

Het trainen van Oekraïense piloten om te vliegen met F-16-straaljagers gaat volgende maand beginnen in Denemarken en gaat daarna gebeuren in Roemenië. Dat vertelde demissionair minister Ollongren van Defensie op de NAVO-top in Vilnius. Samen met de elf landen waarmee Nederland in de zogenoemde "straaljagercoalitie" zit, is overeengekomen dat er in Roemenië een speciaal trainingscentrum komt.

Wat Nederland betreft vliegt Oekraïne mede door deze trainingen begin volgend jaar met F-16's, maar zover is het nog niet. "Dat is weer een volgende stap. We beginnen nu met de trainingen", reageerde Ollongren op vragen. Ze denkt dat het zes tot acht maanden duurt om de Oekraïners te leren om met de straaljagers te vliegen en ze te onderhouden.

Het doel van de trainingen is om uiteindelijk ook daadwerkelijk F-16's te kunnen leveren aan Oekraïne, zei Ollongren verder. "We starten met de training, daar gaan we onze F-16's voor gebruiken. Wat ons betreft beschikt Oekraïne straks zelf ook over F-16's, maar daar hebben we Amerikaanse toestemming voor nodig."

NAVO-top 2025 in Nederland

Nederland is aangewezen als gastland voor de NAVO-top in 2025. Dat valt op te maken uit het communiqué dat de NAVO-bondgenoten hebben opgesteld op de NAVO-top in Vilnius. De leiders van de landen spreken in het document hun dank uit aan Litouwen en zeggen uit te kijken naar de top van volgend jaar in Washington, gevolgd door de top in Nederland in 2025. Verdere details over de NAVO-top in Nederland staan nog niet in het document.

Stoltenberg: geen tijdspad voor NAVO-lidmaatschap Oekraïne

Er is binnen de NAVO geen tijdspad afgesproken voor de toetreding van Oekraïne tot het militaire bondgenootschap. Dat heeft secretaris-generaal Jens Stoltenberg bekendgemaakt op een persconferentie. Eerder vandaag uitte de Oekraïense president Zelensky kritiek op het feit dat zijn land op deze NAVO-top in Litouwen geen duidelijkheid krijgt over het lidmaatschap. Zelensky noemde dat absurd.

Oekraïne zal worden uitgenodigd om lid te worden van de NAVO wanneer de bondgenoten het daarover eens zijn en het land voldoet aan de voorwaarden daarvoor. De landen hebben wel gezamenlijk herbevestigd dat Oekraïne lid wordt, zei de NAVO-chef.

Een actieplan om tot dat lidmaatschap te komen, wat normaal gesproken vereist is, heeft Oekraïne daarvoor niet nodig, vertelde Stoltenberg de verzamelde pers. Wat de bondgenoten nu zijn overeengekomen is volgens hem een "sterke, verenigde en positieve boodschap" voor Oekraïne.

Hoekstra na kritiek Zelensky: duidelijk wat langetermijncommitment aan Oekraïne is

Demissionair minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken heeft op de NAVO-top in Vilnius gereageerd op de kritiek van de Oekraïense president Zelensky over de onduidelijkheid over het toetredingsproces van zijn land. "Wat ik daarnaast zou willen zeggen, is dat we ons hier natuurlijk maximaal inzetten - echt all-in gaan - om Oekraïne te helpen. Dat is er natuurlijk allemaal op gericht dat zijn land zo goed mogelijk door deze fase heen komt", reageert de minister.

"Volgens mij gaan we heel ver op het gebied van het leveren van wapens. En er is ook in de taal heel duidelijk gemaakt wat onze langetermijncommitment is aan Oekraïne", vindt Hoekstra. "En tegelijkertijd begrijpt ook iedereen dat - zoals dat altijd bij de NAVO is geweest - een land in oorlog niet op dat moment tot de NAVO kan toetreden."

Van onenigheid tussen de NAVO en Oekraïne spreekt hij niet. "Ik denk dat we echt naar de gezamenlijkheid moeten zoeken. En ik denk dat die ook te vinden is. Vandaag, morgen en zeker ook in de periode die nog voor ons ligt."

NAVO-top in Litouwen van start met warm welkom voor Finland en Zweden

Bij het begin van de NAVO-top in de Litouwse hoofdstad Vilnius heeft secretaris-generaal Stoltenberg de Finse president Niinisto met extra aandacht verwelkomd. Het is voor het eerst dat Finland als NAVO-lid de top bijwoont. Ook de Zweedse premier Kristersson kreeg een warm welkom. Zweden staat op het punt volwaardig lid van het militaire bondgenootschap te worden nu Turkije zijn bezwaren heeft laten varen en zijn veto heeft ingetrokken.

'Duitsland stuurt militair hulppakket van 700 miljoen'

Reuters meldt op basis van Duitse overheidsbronnen dat Duitsland een militair hulppakket van 700 miljoen euro voor Oekraïne heeft gereserveerd. Het pakket omvat naar verluidt 2 Patriot-raketlanceersystemen, 40 Marder-pantservoertuigen en 25 Leopard-tanks.

Eerder vandaag zei de Franse president Macron dat Frankrijk langeafstandsraketten levert aan Oekraïne, zonder te melden wat voor raketten. Het Franse persbureau AFP meldt nu dat het om Scalp-raketten gaat van Engels-Franse makelij met een bereik van 250 kilometer. Dat is het grootste bereik van alle westerse wapens die tot nu toe aan Oekraïne zijn geleverd, aldus AFP.

Rutte bij NAVO-top: toetredingsproces van Oekraïne moet worden versneld

Demissionair premier Rutte is in Litouwen voor een NAVO-top, waar het lidmaatschap voor Oekraïne centraal staat. Rutte zei daar hetzelfde over als NAVO-chef Stoltenberg: het toetredingsproces moet worden versneld.

Ook zei hij dat Nederland in 2024 boven de 2-procent-norm gaat komen van de NAVO. Dat wil zeggen dat Nederland meer dan 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) uitgeeft aan defensie.

Rutte bij NAVO-top over defensiebudget en steun Oekraïne

Kritiek Zelensky op gebrek aan vooruitzicht NAVO-lidmaatschap Oekraïne

De Oekraïense president Zelensky zegt dat het "absurd" zou zijn als Oekraïne op de top in Litouwen geen duidelijkheid krijgt over een NAVO-lidmaatschap. Onzekerheid daarover speelt Rusland in de kaart en geeft dat land de motivatie om "de terreur voort te zetten", aldus Zelensky.

In een tweet zegt de president, die bevestigt naar de top af te reizen, dat Oekraïne "respect verdient" en dat het erop lijkt dat er "geen bereidheid" is om Oekraïne uit te nodigen voor de NAVO of lid te maken van de alliantie.

Hij schrijft: "Het is ongekend en absurd als er geen tijdschema is vastgesteld voor de uitnodiging of voor het lidmaatschap van Oekraïne. Tegelijkertijd worden er vage bewoordingen over "voorwaarden" toegevoegd, zelfs voor het uitnodigen van Oekraïne."

Discussies over het lidmaatschap van Oekraïne zullen naar verwachting de tweedaagse top in Vilnius domineren. Hoewel de NAVO-leden het erover eens zijn dat het land tijdens de oorlog niet kan toetreden, zijn ze het oneens over hoe snel dat daarna zou kunnen gebeuren en onder welke voorwaarden.

NAVO-chef Stoltenberg over lidmaatschap Oekraïne

NAVO-chef over hoe Oekraïne dichter bij lidmaatschap komt

Kremlin: 'NAVO-lidmaatschap Oekraïne zeer gevaarlijk'

Rusland heeft opnieuw dreigende taal geuit over een mogelijk NAVO-lidmaatschap van Oekraïne. Zo'n toetreding is "potentieel zeer gevaarlijk" voor de Europese veiligheid, heeft Kremlin-woordvoerder Peskov gezegd naar aanleiding van de NAVO-top in Vilnius waar de kwestie wordt besproken.

Peskov zei dat Moskou de tweedaagse top "zeer nauw" volgt en een "diepgaande analyse" zal maken van de verklaringen van westerse leiders op de top. Ook kondigde hij maatregelen aan om de veiligheid van Rusland te beschermen, zonder in details te treden.

Peskov sprak ook over de verwachte toetreding van Zweden tot de NAVO, en zei dat dit duidelijke negatieve gevolgen zou hebben voor de veiligheid van Rusland. Hij voegde eraan toe dat Moskou met soortgelijke maatregelen zal komen als bij de aansluiting van Finland tot de westerse militaire alliantie. Toen kondigde Moskou aan de militaire capaciteit aan de noordwestelijke grens te vergroten.

Macron belooft langeafstandsraketten voor Oekraïne

Frankrijk gaat langeafstandsraketten leveren aan Oekraïne. Dat heeft president Macron gezegd op de NAVO-top in Vilnius.

"Ik heb besloten om de levering van wapens en uitrusting te vergroten om de Oekraïners in staat te stellen diep toe te slaan, terwijl we vasthouden aan ons standpunt om Oekraïne in staat te stellen zijn grondgebied te verdedigen", zei Macron bij aankomst op de top.

Hij gaf geen verdere details over het aantal of de soorten raketten.

Russische oppositieleider Navalny zag 100 dagen lang dezelfde toespraak van Poetin

De Russische oppositieleider Aleksej Navalny wordt door het personeel van de gevangenis waarin hij zit gedwongen om elke avond dezelfde Poetin-toespraak te bekijken. Op Twitter zegt Navalny dat hij de toespraak nu honderd dagen op rij in zijn cel heeft moeten bekijken. Zijn Twitteraccount wordt beheerd door zijn medewerkers. Volgens Navalny noemt het gevangenispersoneel het tonen van de toespraak een "moraalopbouwende activiteit". Het gaat om de jaarlijkse toespraak die de president in februari in het parlement gaf.

De 47-jarige dissident zegt dat zijn verzoek om wat variatie in toespraken van Poetin te brengen, is afgewezen. "Aangezien het een jaarlijkse toespraak is die in 2023 is gegeven, moeten we er het hele jaar naar luisteren. Zodra Poetin zijn volgende jaarlijkse toespraak houdt, gaan ze die voor ons afspelen", zegt Navalny.

Navalny zit in de strafkolonie IK-6 in Melechovo, ongeveer 235 kilometer ten oosten van Moskou. Hij moet straffen uitzitten van in totaal 11,5 jaar wegens fraude en andere aanklachten. Critici wijzen erop dat Moskou hem wil breken vanwege zijn kritiek op de Russische president en hem het zwijgen op wil leggen. De oppositiepoliticus heeft sinds zijn gevangenschap tevergeefs tal van klachten ingediend tegen de omstandigheden in de strafkolonie.

Amerikaanse denktank: 'Oekraïne neemt controle vuurgevechten over bij Bachmoet'

Oekraïense troepen hebben hooggelegen gebied rond Bachmoet veroverd. Hiermee heeft het Oekraïense leger de controle bij de vuurgevechten over Bachmoet overgenomen. Dat schrijven militaire analisten van het Amerikaanse Institute for the Study of War (ISW) in een laatste update.

Het lijkt erop dat de Oekraïense operaties in het gebied de afgelopen dagen bedoeld waren om de Russische troepen in Bachmoet langzaam te omsingelen, schrijft het ISW. "Zowel Oekraïense als Russische bronnen hebben de afgelopen dagen aangegeven dat Oekraïne terrein wint in de regio Bachmoet en op de zuidwestelijke flanken, inclusief specifieke plekken die Oekraïense troepen vuurvoordeel kunnen geven", schrijven de analisten.

De Russische angst voor Oekraïens vuuroverwicht neemt volgens het ISW toe. "Russische militaire bloggers hebben herhaaldelijk hun angst geuit over Oekraïense troepen die Russische troepen in Bachmoet omsingelen", klinkt het. Maar, zo zeggen de analisten, het is wel nog veel te vroeg om een bevrijding van de stad te voorspellen.

Oekraïense militairen vuren een raket af bij Bachmoet

NAVO-chef: 'krachtige beslissingen' over Oekraïne op weg naar lidmaatschap

Secretaris-generaal van de NAVO Stoltenberg is ervan overtuigd dat de NAVO "krachtige beslissingen" zal nemen over Oekraïne. Dat zei hij bij aankomst op de NAVO-top in de Litouwse hoofdstad Vilnius.

De NAVO-lidstaten leggen nu de laatste hand aan een verklaring, zei Stoltenberg. "Oekraïne is veel dichter bij de NAVO komen te staan, het is tijd om dat in alle NAVO-besluiten tot uiting te laten komen." De militaire en politieke alliantie wil Oekraïne een soort pad naar het lidmaatschap geven, maar er bestaat onduidelijkheid over hoe ver dat pad moet gaan.

Lees hier het artikel over de toezeggingen die gedaan zijn bij het begin van de NAVO-top:

Oekraïne: meeste drones bij Odesa en Kyiv neergehaald, geen gewonden

Het Oekraïense leger meldt dat Rusland vanochtend vroeg 28 kamikaze-drones heeft afgevuurd op de zuidelijke haven van Odesa en op hoofdstad Kyiv. De Oekraïense luchtmacht heeft gemeld dat luchtverdedigingssystemen 26 van de door Rusland gelanceerde Shahed-drones van Iraanse makelij hebben neergeschoten.

Boven Odesa werden er 22 neergehaald en raakten twee drones een administratief gebouw in de haven, zei de lokale gouverneur. De aanvallen hebben volgens hem niet voor "kritieke schade" gezorgd en niemand verwond.

Alle drones die naar Kyiv werden gestuurd zijn onderschept, maar brokstukken hebben een aantal huizen in de regio beschadigd, aldus het leger. Ook hier zijn geen gewonden gemeld.

Brokstukken van een neergeschoten Iraanse drone bij Kyiv

Veiligheidsadviseur VS: 'Positief signaal' over NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne

De VS gaat op de NAVO-top in Vilnius een 'positief signaal afgeven' over het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne vandaag. Dat heeft de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan gezegd. Hij zei ook dat er een nieuw NAVO-hulppakket voor Oekraïne wordt overeengekomen.

De Oekraïense president Zelensky zei eerder deze week thuis te blijven als de beslissingen van de NAVO ten aanzien van de positie van Oekraïne te weinig voorstellen. NAVO-baas Jens Stoltenberg heeft gezegd dat op de top zal worden "herbevestigd" dat Oekraïne lid gaat worden van de NAVO.

Britten: Moskou beboet bedrijven die geen 'vrijwilligers' naar front sturen

Russische bouwbedrijven kunnen worden beboet omdat ze geen "vrijwilligers" hebben geleverd om in Oekraïne te dienen. Dat zegt het Britse ministerie van Defensie in een nieuwe update over de oorlog in Oekraïne.

"De gemeentelijke autoriteiten van Moskou dreigen hoogstwaarschijnlijk contracten van bouwbedrijven in te trekken als ze de quota niet halen voor het leveren van 'vrijwilligers' om in Oekraïne te dienen", schrijft het ministerie. Voor één bedrijf is naar verluidt een doel gesteld van dertig vrijwilligers tegen eind augustus 2023.

De maatregel heeft volgens de Britten waarschijnlijk vooral gevolgen voor etnische minderheden in Rusland, "die de meerderheid vormen van de bouwvakkers in Moskou". Het ministerie zegt dat de stap "hoogstwaarschijnlijk op zijn minst" stilzwijgend wordt onderschreven door de Moskouse burgemeester Sobjanin.

Rusland stuurt mannen vanuit allerlei vakgebieden naar het front, met ook gevolgen voor de bedrijven die ze moeten afstaan. De mobilisatie in september 2022 betekende ernstige tekorten in verschillende sectoren, meldde persbureau Bloomberg. Het ging toen om bijvoorbeeld om vrachtwagenchauffeurs, tractorbestuurders en fabrieksmedewerkers maar ook om bouwvakkers, IT-specialisten en straatvegers.

Kyiv slaat Russische luchtaanval af

Rusland heeft een nachtelijke luchtaanval op Kyiv uitgevoerd, meldt het Oekraïense leger. "De vijand viel Kiev voor de tweede keer deze maand vanuit de lucht aan", zegt het hoofd van het militaire bestuur van Kyiv Popko in een post op Telegram.

Naar het zich nu laat aanzien, hebben Oekraïense luchtverdedigingssystemen alle Iraanse Shahed-drones die Rusland lanceerde neergeschoten voordat ze hun doelen bereikten, zegt Popko. Informatie over schade of slachtoffers ontbreekt vooralsnog. Getuigen die spraken met persbureau Reuters hoorden ontploffingen die leken op het geluid van luchtverdedigingssystemen die projectielen onderschepten.

De aanval werd uitgevoerd kort voor de NAVO-top in Vilnius, die vandaag begint. De top zal in het teken staan van de Russische invasie van Oekraïne en een mogelijk NAVO-lidmaatschap van Oekraïne. Rusland heeft altijd dreigende taal geuit over zo'n lidmaatschap en gezegd dat het zal worden beantwoord met een "duidelijke en ferme" reactie.

Meer over de NAVO-top en de hooggespannen verwachtingen lees je hier:

Biden en Zelensky ontmoeten elkaar woensdag in Vilnius

Zelensky en Biden tijdens de G7-top in Hiroshima in mei van dit jaar

De Amerikaanse president Biden en de Oekraïense president Zelensky ontmoeten elkaar woensdag in Vilnius. Dat meldt CNN op basis van een Amerikaanse functionaris. In de Litouwse hoofdstad begint dinsdag een NAVO-top.

Zelensky zei eerder deze week thuis te blijven als de beslissingen van de NAVO ten aanzien van de positie van Oekraïne te weinig voorstellen. Volgens NAVO-baas Jens Stoltenberg komt er "een herbevestiging dat Oekraïne lid zal worden van de NAVO."

Oekraïne wil na de oorlog met Rusland tot de westerse militaire alliantie toetreden en hoopt op een concrete uitnodiging. Het plan van het land om zich in de toekomst bij de NAVO aan te sluiten is een van de belangrijkste agendapunten tijdens de top.

Stoltenberg: Erdogan stemt in met NAVO-lidmaatschap Zweden

Turkije stemt in met toelating van Zweden tot de NAVO, heeft secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg bekendgemaakt. Hij noemt het een "historische stap".

Turkije heeft zich lang verzet tegen lidmaatschap van Zweden van het bondgenootschap. Erdogan beschuldigde Zweden van het onderdak bieden aan terroristen, waarmee hij doelde op sympathisanten van de Koerdische PKK. Ook de recente koranverbrandingen in Zweden leidden tot wrevel bij Ankara.

Vanmorgen leek Erdogan de toetreding verder te vertragen door plotseling hervatting van de onderhandelingen over Turkse toetreding tot de EU als voorwaarde te stellen voor een Zweeds NAVO-lidmaatschap. Maar na gesprekken in Vilnius, waar de komende dagen een NAVO-top is, is er toch overeenstemming bereikt.

De Turkse president Erdogan (l.) en NAVO-chef Stoltenberg

Hoge functionaris mobilisatiekantoor doodgeschoten in Krasnodar

In de Russische stad Krasnodar is een hoge functionaris doodgeschoten, dat meldt het Russische persbureau Tass. Het gaat om het plaatsvervangend hoofd van het kantoor dat de mobilisatie van militairen in die regio leidt.

De eerste golf van mobilisatie, vorig jaar september, zorgde voor veel protest in steden als Krasnodar. Daarbij werden toen 1300 Russen opgepakt. Volgens Tass is de politie een onderzoek begonnen naar de dood van het plaatsvervangend hoofd.

'47.000 Russische soldaten gesneuveld sinds inval Oekraïne'

Sinds de Russische inval in Oekraïne zijn er zo'n 47.000 Russische militairen omgekomen. Dat komt naar voren uit onderzoek van Meduza en Mediazona. De nieuws- en onderzoeksplatforms baseren zich op overlijdensadvertenties en oversterftecijfers in Rusland.

Wat onder meer opviel waren cijfers over compensatiebetalingen en sterke pieken in het aantal overlijdens van jonge mannen sinds 23 februari 2022, de dag dat Rusland zijn aanvalsoorlog tegen Oekraïne begon.

Het Kremlin komt zelden met cijfers over doden en gewonden, en het cijfer dat wel is genoemd is ongeloofwaardig laag. Wie in Rusland informatie verspreidt over gewonde of gesneuvelde militairen wordt vervolgd.

Scholz: clustermunitie is soevereine beslissing van VS

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz wil geen oordeel geven over de levering van clustermunitie aan Oekraïne door de Verenigde Staten. "Dat is een zelfstandige beslissing van de Verenigde Staten", zei Scholz tijdens een bezoek van de Australische premier Albanese aan Berlijn. Duitsland heeft samen met 110 andere landen het gebruik van clustermunitie verboden. Oekraïne, Rusland en de VS zitten niet in dat verdrag.

Ook de Australische premier zegt geen uitspraak te doen over het besluit van de VS om clustermunitie te leveren, maar benadrukt dat het zelf geen clustermunitie heeft of gaat gebruiken.

De VS levert binnenkort voor het eerst sinds het uitbreken van de oorlog de omstreden clustermunitie.

Stoltenberg: besluit over Zweden kan op top vallen

Het is nog altijd mogelijk dat Zweden de komende dagen te horen krijgt dat het mag toetreden tot de NAVO. Volgens secretaris-generaal Stoltenberg kan dat besluit op de top in Vilnius morgen en overmorgen vallen, zei hij in reactie op de uitspraken van de Turkse president Erdogan. Die verbond Zwedens NAVO-lidmaatschap aan hervatting van de gesprekken over toetreding van Turkije tot de EU.

Stoltenberg zei dat hij achter de wens van Turkije staat om lid te worden van de EU, maar dat Zweden wat hem betreft voldoet aan alle eisen die gelden voor toetreding tot het militaire bondgenootschap.

Turkije ligt samen met Hongarije dwars bij de toetreding van Zweden. Ankara vindt dat de Zweden te weinig doen tegen militante Koerden in hun land. Ook neemt Turkije aanstoot aan Zweedse anti-islamprotesten waarbij korans worden verbrand.

Erdogan wil Turkije bij EU in ruil voor NAVO-toetreding Zweden

De Turkse president Erdogan lijkt een nieuwe drempel op te werpen voor de toetreding van Zweden tot de NAVO. Hij wil dat de Europese Unie de gesprekken met zijn land over een lidmaatschap hervat, voordat Turkije akkoord kan gaan met de Zweedse toetreding. De Turken zijn samen met de Hongaren de enige NAVO-leden die dwarsliggen.

Turkije is sinds 1999 een kandidaat-lid van de EU. Zes jaar later begonnen toetredingsgesprekken, maar die werden in 2018 stilgelegd vanwege Europese zorgen over de staat van de democratie in het land, het respecteren van grondrechten en een onafhankelijke rechtspraak.

"Bijna alle NAVO-landen zijn ook EU-leden", zei Erdogan in Ankara voordat hij op het vliegtuig naar de NAVO-top in Vilnius stapte. "Zet voor ons de deur open. Als jullie de weg vrijmaken voor Turkije, dan doen wij dat voor Zweden. Net zoals we voor Finland hebben gedaan."

Kremlin: Poetin en Prigozjin hadden ontmoeting

De Russische president Poetin en huurlingenbaas Prigozjin hebben elkaar vijf dagen na de muiterij van het Wagnerleger ontmoet, zegt het Kremlin. Volgens Poetins woordvoerder Peskov had de president 35 hooggeplaatste Wagnerleden uitgenodigd voor de bijeenkomst in het Kremlin, die drie uur duurde. De aanwezige commandanten zouden hun steun voor Poetin hebben uitgesproken.

Prigozjin is sinds de muiterij van 23/24 juni, waarbij zijn manschappen snel oprukten naar de hoofdstad Moskou, niet meer in het openbaar verschenen. Hij verspreidde wel audio-opnames, maar kwam niet in beeld.

Volgens de afspraken die onder leiding van de Belarussische leider Loekasjenko waren gemaakt, zou Prigozjin met zijn leger na de opstand een veilig heenkomen krijgen in Belarus. Maar eind vorige week zei Loekasjenko dat Prigozjin niet in Belarus was, maar in Sint-Petersburg.

Voorbeschouwing NAVO-top: Oekraïne voert de druk op

Morgen begint de NAVO-top in de Litouwse hoofdstad Vilnius, waar het uiteraard veel zal gaan over de oorlog in Oekraïne. Dat land hoorde al in 2008 dat het - ooit - lid kan worden van het militaire bondgenootschap, maar is het nog altijd niet

President Zelensky wil duidelijkheid en voert de druk op, schrijft correspondent Ardy Stemerding in deze voorbeschouwing:

Oekraïne beschuldigt Rusland van aanval op hulpdistributie

Bij een Russische luchtaanval in Zuidoost-Oekraïne zijn vier burgers omgekomen, meldt het regionale bestuur. De aanval was volgens gouverneur Malasjko een gerichte raketaanval op een school in een woonwijk in Orichiv, waar op dat moment hulpgoederen werden verdeeld. Hij spreekt van een oorlogsmisdaad.

De slachtoffers zijn drie vrouwen en een man, allen van in de veertig. Ook raakten elf burgers gewond.

Het Oekraïense Openbaar Ministerie zegt dat de aanval gisteren plaatsvond en is een onderzoek begonnen. Rusland heeft nog niet op de beschuldigingen gereageerd, maar claimt steevast dat het geen burgerdoelen aanvalt.

Verslaggever Wessel de Jong was in mei in Orichiv, oorspronkelijk een plaats met 14.000 inwoners waar toen nog zo'n duizend mensen woonden:

Zij wonen al een jaar aan het front: 'Waarom moeten wij zo lijden?'

Russische legerleider Gerasimov in beeld gebracht

Voor het eerst sinds de muiterij van Wagner-huurlingen ruim twee weken geleden is de Russische legerleider Gerasimov in beeld verschenen.

Het ministerie van Defensie deelde een video op Telegram waarop te zien is dat Gerasimov naar een verslag luistert van een luchtmachtgeneraal. Die vertelt hem over afgeslagen Oekraïense raketaanvallen op onder meer de Krim. Volgens het Russische ministerie van Defensie vonden de aanvallen en de briefing gisteren plaats.

Sinds de muiterij van Wagner op 23 en 24 juni was Gerasimov niet meer gezien. Wagnerleider Prigozjin kwam naar eigen zeggen in opstand om het ontslag van Gerasimov en van minister van Defensie Sjojgoe te bewerkstelligen, die in zijn ogen incompetent zijn.

Sjojgoe is nooit lang uit beeld verdwenen, terwijl van Prigozjin sinds zijn muiterij alleen audio-opnames zijn verspreid. De Wagnerbaas zit volgens de Belarussische leider Loekasjenko, die zijn huurlingen onderdak bood, in Rusland.

Poolse minister meldt aanhouding spion Rusland

De Poolse veiligheidsdienst ABW heeft opnieuw een vermoedelijke spion voor Rusland aangehouden, zegt minister van Binnenlandse Zaken Kaminski op Twitter. De verdachte zou legeronderdelen en zeehavens in de gaten hebben gehouden en daarvoor betaald hebben gekregen door de Russen.

Kaminski geeft verder geen details over de verdachte. De Poolse publieke omroep TVP meldt dat het gaat om een Oekraïner die sinds 2019 in Polen verblijft. Indien hij wordt veroordeeld, kan hij tien jaar celstraf krijgen.

Volgens de minister is dit de vijftiende vermoedelijke Russische spion die de afgelopen tijd is ontmaskerd. Anderhalve week geleden werd nog een Russische ijshockeyer opgepakt die volgens Polen ook voor een Russische spionagenetwerk werkte.

Russische ambassade VS veroordeelt levering clustermunitie aan Oekraïne

De Russische ambassade in de VS heeft de levering van clustermunitie van Amerika aan Oekraïne veroordeeld. Volgens de ambassade heeft de VS hiermee de facto bekend oorlogsmisdaden te plegen.

Zowel Rusland als Oekraïne beschuldigt elkaar van het gebruik van de omstreden wapens. Vanwege het gevaar van deze explosieven voor burgers hebben 123 landen ze verboden. Maar Rusland, de VS en Oekraïne hebben dit verdrag niet ondertekend.

Uit onderzoek van Human Rights Watch blijkt dat Rusland op grote schaal clustermunitie in de oorlog in Oekraïne inzet. Het invasieleger heeft er zeer waarschijnlijk honderden aanvallen mee uitgevoerd met vele honderden dode vrouwen, mannen en kinderen tot gevolg. Waarschijnlijk ligt het dodental nog veel hoger. Oekraïne doet dat op kleinere schaal, volgens HRW.

Oekraïne beloofde afgelopen week dat het de munitie die Washington levert niet op Russisch grondgebied in zal zetten, maar alleen in Oekraïense gebieden die door Rusland zijn bezet.

Zelensky wil grens met Belarus beter beschermen

Oekraïne wil de grens met buurland Belarus beter beschermen. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd. Belarus staat aan de kant van Rusland in de oorlog.

Vanuit dat land kwamen Russische troepen aan het begin de oorlog Oekraïne binnen. Verder zijn er duizenden Russische militairen in Belarus gestationeerd. Daar trainen ze voor aanvalsmissies. Experts geloven echter niet dat een nieuwe Russische aanval vanuit Belarus waarschijnlijk is. Hoe Zelensky de meer dan duizend kilometer lange grens wil verstevigen, heeft hij niet uitgelegd.

De Oekraïense president Zelensky

Biden: Oekraïne nog niet klaar voor NAVO-lidmaatschap

Oekraïne is nog niet klaar voor het NAVO-lidmaatschap, zegt de Amerikaanse president Biden in een interview dat gisteren werd uitgezonden door de Amerikaanse tv-zender CNN. Hij doet zijn uitspraken kort voor de NAVO-top in Vilnius waar 'Oekraïne' hoog op de agenda staat.

Volgens Biden is er geen eensgezindheid onder de NAVO-lidstaten over de toetreding op dit moment en is het nog te vroeg om hierover te stemmen.

Als Oekraïne nu lid zou worden van de NAVO, betekent dat dat de lidstaten elke centimeter van het Oekraïense grondgebied moeten verdedigen. "Het is een verbintenis die we allemaal zijn aangegaan, wat er ook gebeurt", zei Biden over de NAVO. "Als de oorlog doorgaat, zijn we allemaal in oorlog. Dan zijn we in oorlog met Rusland."

Daarnaast zijn er andere zaken waar een land aan moet voldoen om in aanmerking te komen voor lidmaatschap van de NAVO. Dat is een langer proces, zei Biden. Wel zou de VS Oekraïne in de aanloop naar het lidmaatschap eenzelfde soort bescherming kunnen bieden als het land Israël biedt, zei Biden. Maar daarvoor moet er eerst een staakt-het-vuren en een vredesakkoord gesloten zijn.

Biden: 'Oekraïne voorlopig nog geen NAVO-lid'

Welkom

Welkom in een nieuw liveblog. Volg hier de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne. Het liveblog van afgelopen weekend is hier terug te lezen.