liveblog
NOS NieuwsAangepast

Rusland voert luchtaanvallen uit op Dnipro • Ambassadeur Rusland waarschuwt VS

In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.


'Rusland voert luchtaanvallen uit op Dnipro'

Het Russische leger heeft afgelopen nacht meerdere luchtaanvallen uitgevoerd op de Oekraïense stad Dnipro, meldt de gouverneur van de regio.

Volgens lokale media zouden ongeveer 15 explosies te horen zijn geweest in de nacht. Volgens de gouverneur hebben luchtafweerinstallaties de aanvallen weten af te slaan.

Of de explosies in de stad inderdaad van luchtafweerraketten waren die Russische raketten of drones uit de lucht schoten of van Russische raketten die een doel raakten, is nog niet te verifiëren.

Russische ambassadeur VS: luchtaanval op Krim is aanval op Rusland

Als Oekraïense luchtaanvallen uit zal voeren op de Krim, zal dat beschouwd worden als een aanval op Rusland, stelde de Russische ambassadeur in de Verenigde Staten Anatoly Antonov maandag.

De Amerikaanse president Biden zei eerder dat Oekraïne hem verzekerd heeft dat westerse F-16-gevechtsvliegtuigen niet worden ingezet boven Rusland. De door Rusland geannexeerde Krim wordt door de meeste landen niet beschouwd als Russisch grondgebied en is op dit moment al regelmatig het doelwit van aanvallen op Russische militaire doelen. Hoewel het land hier geen mededelingen over doet, wordt algemeen aangenomen dat Oekraïne hier achter zit.

Wagner-baas: we dragen Bachmoet donderdag over aan Russische overheid

Het hoofd van de Russische paramilitaire Wagner-groep, Jevgeni Prigozjin, zegt dat zijn troepen de stad Bachmoet later deze week zullen verlaten. Dat zegt hij in een audiobericht op Telegram.

"We hebben vandaag geen gebied veroverd. We hebben het gebied dat we hebben beloofd te veroveren in handen, tot op de laatste centimeter." Prigozjin zegt dat de Wagner-groep het gebied op 25 mei, aanstaande donderdag, zal overdragen aan het Russische ministerie van Defensie en vervolgens zal vertrekken.

Gisteren zei Prigozjin al dat de Wagner-groep de stad volledig in handen heeft. Rusland zegt dat de hele stad door de Russen is ingenomen. Oekraïense functionarissen zeggen dat er nog Oekraïense militairen in de stad zijn. Sinds augustus wordt er zwaar om Bachmoet gevochten.

Deskundige: Oekraïne wil gebieden om Bachmoet heroveren

Het Oekraïense leger is al enige tijd bezig met een georganiseerde terugtocht in Bachmoet en heeft die nu bijna voltooid. De stad is daarmee in handen van de Russen gevallen. Dat zegt oud-F-16-piloot en hoogleraar Frans Osinga tegen Nieuwsuur. "De weinige verdediging die er nu nog in de stad is, is puur tactisch van aard."

Die tactiek van Oekraïne is dat het leger nu juist de flankgebieden om de stad wil heroveren, zegt Osinga. "Op dat laatste vlak maakt Oekraïne serieuze vorderingen. Dat is belangrijk: dat betekent dat je later goed gepositioneerd bent om de stad opnieuw aan te vallen, en ze kunnen zo dreigen om de Russische troepen in de stad te omsingelen en af te snijden van hun voorraadlijnen."

Oekraïne had volgens de hoogleraar drie doelen: verdedigen is makkelijker dan aanvallen, dus de strijd om Bachmoet kostte Rusland relatief veel mankracht. Dat Rusland zo sterk inzette op Bachmoet, betekende dat ze op andere gebieden aan de frontlinie zwakke plekken hebben gecreëerd. En dat gaf Oekraïne de tijd om westerse wapens binnen te halen.

De vraag is nu wanneer en waar het aangekondigde Oekraïense offensief gaat komen. "Ze willen een dusdanige impact maken dat dit demoraliserend werkt voor Rusland, dus een groot gebied veroveren. Daarnaast moet het ook een relevant gebied zijn, wat ze strategisch iets oplevert. Dat kan gaan om of De Krim, of een wig drijven tussen de Krim en de Donbas. Of ten zuiden van Charkiv doorstoten. Daarbij zou het veroveren van de Krim echt het kroonstuk zijn en de kwetsbaarheid van Poetin het beste aantonen."

Russische staatstelevisie toont beelden uit Bachmoet

Zo laat Rusland de inname van Bachmoet zien

De Russische staatstelevisie doet verslag van wat zij de bevrijding van Bachmoet noemen. Oekraïne zegt dat niet de hele stad is ingenomen. Op de beelden zijn Russische militairen te zien die ongehinderd door de straten van een totaal verwoeste stad lopen.

Biden: Oekraïne zal F-16's niet boven Rusland gebruiken

De Amerikaanse president Biden zegt dat Oekraïne hem verzekerd heeft dat westerse F-16-gevechtsvliegtuigen niet worden ingezet boven Rusland. Maar de gevechtsvliegtuigen kunnen wel gebruikt worden boven Oekraïens gebied, "overal waar zich Russische troepen bevinden", zegt de president.

Biden noemt het "hoogst onwaarschijnlijk" dat F-16's op korte termijn kunnen worden ingezet door het Oekraïense leger. De toestellen kunnen voor Oekraïne wel "een groot verschil maken om de dreigingen van de toekomst" aan te kunnen, aldus Biden. Een besluit over de levering van F-16's is overigens nog niet gevallen, maar president Zelensky zegt er zeker van te zijn dat het Westen de toestellen aan Oekraïne zal leveren.

De leiders van de G7, de groep van belangrijke industrielanden en de EU, kondigden vandaag op de G7-top aan Oekraïne te blijven steunen. Biden kwam onder meer met een nieuw militair steunpakket ter waarde van 375 miljoen dollar.

Twee Nederlandse F-16's op vliegbasis Leeuwarden

Onduidelijkheid over Bachmoet-uitspraken Zelensky

Er is onduidelijkheid over uitspraken van de Oekraïense president Zelensky over Bachmoet. In eerste instantie leek Zelensky de val van de Oost-Oekraïense stad te bevestigen op een persconferentie bij het slot van de G7-top in het Japanse Hiroshima. Zelensky kreeg daar onder meer de vraag of de stad nog in Oekraïense handen is, waarop hij antwoordde: "Ik denk het niet."

Vervolgens zei hij dat Bachmoet "alleen nog in onze harten" is en dat er niets meer over is van de stad, waar sinds augustus vorig jaar zwaar om wordt gevochten. Kort na die persconferentie verduidelijkte een woordvoerder van Zelensky de uitspraken van de president. Volgens de woordvoerder reageerde Zelensky op de vraag of de Russische claim over de verovering van de stad klopt, en niet op de vraag of Oekraïne nog de controle heeft over Bachmoet. De stad is volgens hem dus nog niet gevallen.

Zelensky: 'Bachmoet is alleen nog in onze harten'

Zelensky lijkt op G7-top val Bachmoet te bevestigen

De Oekraïense president Zelensky lijkt de val van de Oost-Oekraïense stad Bachmoet te hebben bevestigd. Zelensky kreeg vandaag bij het slot van de G7-top in het Japanse Hiroshima de vraag of de stad nog in Oekraïense handen is, waarop hij antwoordde: "Ik denk het niet".

Vervolgens zei hij dat Bachmoet "alleen nog in onze harten" en dat er niets meer over is van de stad, waar sinds augustus vorig jaar zwaar om werd gevochten.

Zelensky praat met Von der Leyen

Zelensky praat met president van de Europese Commissie Ursula von der Leyen in de wandelgangen van de G7-top in Japan. Ook vandaag komen de leiders van de grote landen weer samen.

Ursula von der Leyen en Zelensky

Russisch ministerie van Defensie claimt dat Bachmoet geheel in Russische handen is

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat Russische troepen de Oekraïense stad Bachmoet volledig in handen hebben. Volgens Russische persbureaus heeft president Poetin de eenheden die in het gebied vochten gefeliciteerd. Vanuit Oekraïense kant wordt de verovering door Rusland ontkend.

Paus wijst Italiaanse kardinaal aan om vredesmissie Oekraïne te leiden

Paus Franciscus heeft het hoofd van de Italiaanse bisschoppen, kardinaal Matteo Zuppi (67), gevraagd een vredesmissie voor de oorlog in Oekraïne op te zetten. Vermoedelijk is dit de missie waar hij in april bij zijn bezoek aan Hongarije over sprak, maar nog geen details over wilde geven.

Het doel is in eerste instantie om de spanningen tussen de twee landen weg te nemen, zegt het Vaticaan. De hoop is dat daarna een vredesproces op gang komt. Wanneer Zuppi aan zijn missie begint, is nog onduidelijk. Persbureau Reuters hoorde van een bron in de kerkstaat dat Zuppi zowel president Zelensky als president Poetin wil ontmoeten.

Paus Franciscus noemde in januari de oorlog nog een "misdaad tegen God en de menselijkheid". Hij bemiddelde al bij de uitwisseling van krijgsgevangenen. In april bood hij zijn hulp aan bij het terughalen van Oekraïense kinderen die naar Rusland zijn ontvoerd. Ook roept en bidt hij geregeld om vrede voor Oekraïne.

Kardinaal Matteo Zuppi

Defensie: nu eerst trainen voor F-16's, rond levering nog vraagtekens

Het ministerie van Defensie zegt dat er nog veel haken en ogen zitten aan de levering van F-16-toestellen aan Oekraïne, nu de VS akkoord is gegaan met de training van Oekraïners voor het vliegen met deze gevechtsvliegtuigen.

Op de korte termijn ligt de focus op het organiseren van trainingen voor Oekraïense piloten, zegt een woordvoerder. De komende weken wordt met de andere mogelijke leveranciers - het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en België - gekeken hoe die trainingen vorm gaan krijgen.

Op de langere termijn wordt gekeken naar het leveren van toestellen. De overgang van F-16's naar F-35's in deze landen is daarbij van belang. Nederland heeft nu 42 F-16's. Hoeveel daarvan aan Oekraïne kunnen worden geleverd, hangt ook af van hoe de transitie naar F-35's verloopt, aldus het ministerie.

Defensieminister Oekraïne: 'Situatie in Bachmoet is kritiek'

De Oekraïense onderminister van Defensie, Hanna Maljar, noemt de situatie in Bachmoet "kritiek", maar Oekraïense troepen behouden volgens haar een verdedigingslinie in het zuidwestelijke deel van de stad. Dat zegt Maliar op berichtenapp Telegram, waarover persbureau Reuters bericht.

"Zware gevechten in Bachmoet. De situatie is kritiek", zegt Maljar. Volgens haar controleert Oekraïne nog wel "enkele industriële faciliteiten en infrastructuur" in de zwaarbevochten plaats.

Eerder beweerde de baas van het Russische huurlingenleger Wagner de volledige controle over Bachmoet te hebben verkregen. Een woordvoerder van het Oekraïense leger ontkende dat.

Vijf vragen over wat Oekraïne met westerse F-16's wil doen

De levering van F-16-gevechtsvliegtuigen door het Westen aan Oekraïne lijkt aanstaande. De Verenigde Staten hebben al groen licht gegeven voor het trainen van de piloten, en meerdere Europese landen willen de toestellen gaan leveren.

Hoe zit het met de leveringen, wat kan Oekraïne er mee, wanneer kunnen de toestellen worden ingezet en hoe reageert Rusland hierop? Antwoorden op onder meer die vragen krijg je in onderstaand artikel:

Wagnergroep-baas Prigozjin: 'Volledige controle over Bachmoet', Oekraïne ontkent

Jevgeni Prigozjin, de baas van de Russische huurlingengroep Wagner, claimt volledige controle over Bachmoet te hebben. Een woordvoerder van het Oekraïense leger in ontkent de bewering. Oekraïense troepen zijn volgens de woordvoerder nog steeds aan het vechten in de stad.

De afgelopen periode kwamen Oekraïne en Rusland met tegenstrijdige berichten over grondgebied dat in Bachmoet heroverd zou zijn. De claims van Prigozjin zijn nog niet onafhankelijk bevestigd.

Volgens Prigozjin verlaten de Wagner-troepen Bachmoet vanaf 25 mei en wordt de stad in het oosten van Oekraïne overgedragen aan het Russische leger.

Stilstaand beeld uit video waarin Prigozjin de controle van Bachmoet opeist

Wagner probeert sinds afgelopen zomer Bachmoet in handen te krijgen. De stad heeft voor zowel Oekraïense als Russische troepen een grote symbolische betekenis gekregen vanwege de intensiteit en de duur van de gevechten in het gebied. Beide landen hebben in die gevechten zware verliezen geleden.

Prigozjin kondigde begin deze maand ook aan zijn troepen terug te trekken uit Bachmoet de posities over te dragen aan het Russische leger. Toen was het juist omdat hij woest was op de Russische legerleiding, omdat hij vond dat zijn troepen veel te weinig munitie kregen.

Lees het artikel daarover:

Rusland: kolossale risico's als Westen F-16's levert aan Oekraïne

Westerse landen lopen "kolossale risico's" als zij F-16's leveren aan Oekraïne. Dat heeft de Russische onderminister Groesjko van Buitenlandse Zaken gezegd, meldt het Russische staatspersbureau Tass.

"We zien dat westerse landen nog steeds vasthouden aan het escalatiescenario. Dat leidt tot enorme risico's", aldus Groesjko. "Hier wordt in elk geval rekening mee gehouden in al onze plannen en we hebben alle middelen in huis om de gestelde doelen te halen."

Gisteren kondigde de Amerikaanse president Biden aan dat Oekraïense piloten in de VS zullen worden opgeleid om de straaljagers te bedienen. En vanochtend heeft de Amerikaanse veiligheidsfunctionaris gezegd dat de Amerikanen met hun bondgenoten overleggen wanneer de gevechtsvliegtuigen worden geleverd.

Daarmee lijkt een besluit over de daadwerkelijke levering dichtbij.

Veiligheidsadviseur VS gaat in op levering F-16's aan Oekraïne

De veiligheidsadviseur van de VS zegt dat de Amerikanen met hun bondgenoten overleggen wanneer F-16's geleverd worden aan Oekraïne. Veiligheidsadviseur Jake Sullivan antwoordde op een persbijeenkomst na afloop van een overleg tussen de G7-landen in Japan op vragen van journalisten over het besluit van president Biden om Oekraïense piloten te laten trainen met de Amerikaanse gevechtsvliegtuigen.

"Terwijl de training zich de komende maanden ontvouwt, zullen we samenwerken met onze bondgenoten om te bepalen wanneer vliegtuigen worden afgeleverd, wie ze zal afleveren en hoeveel", zei Sullivan.

De Amerikaanse toestemming voor de F-16-trainingen weegt zwaar binnen de discussie over de levering van de toestellen aan Oekraïne. Een groeiende groep Europese landen, waaronder Nederland en het Verenigd Koninkrijk, staat welwillend tegenover zulke leveringen, maar kan dat niet gebeuren zonder Amerikaanse toestemming.

Met het trainen van Oekraïense piloten lijkt die toestemming zeer dichtbij gekomen.

Zelensky aangekomen in Japan voor G7-ontmoeting

De Oekraïense president Zelensky is aangekomen in de Japanse stad Hiroshima. Daar heeft hij een ontmoeting met de leiders van de G7, een groep van zeven invloedrijke industrielanden en de Europese Unie.

Op Twitter zegt hij "belangrijke ontmoetingen" te hebben met "partners en vrienden van Oekraïne". Hij wil het met hen hebben over de veiligheid en "verbeterde samenwerking voor onze overwinning".

Het gerucht dat hij naar de top zou gaan, ging deze week rond. Het leek er lange tijd op dat hij pas morgen zou aanhaken. Gisteren was de Oekraïense president nog aanwezig op een topoverleg van de Arabische Liga.

De oorlog tussen Rusland en Oekraïne staat hoog op de agenda van de G7-bijeenkomst. In een eerste verklaring gisteren zeiden de G7-landen er alles aan te doen om te "verzekeren dat Rusland zijn energievoorraad niet als wapen kan gebruiken tegen de rest van de wereld".

Barack Obama en Stephen Colbert mogen Rusland niet meer in

In reactie op nieuwe sancties vanuit de VS heeft de Russische regering zo'n 500 Amerikanen in de ban gedaan: zij mogen vanaf nu het land niet meer in. De bekendste persoon op de lijst is oud-president Barack Obama. Ook komieken en talkshowpresentatoren zoals Jimmy Kimmel, Stephen Colbert en Seth Meyers worden nu geweerd. Daarnaast zijn tientallen leden van het Huis van Afgevaardigden en de Senaat niet meer welkom in Rusland, zowel Republikeinen als Democraten. Onduidelijk is of een van hen plannen had om naar Rusland af te reizen.

Een opvallende categorie van Amerikanen die nu in de ban zijn gedaan, is die van justitie-ambtenaren die betrokken zijn bij de vervolging van mensen die in januari 2021 het Capitool bestormden, uit protest tegen de in hun ogen 'gestolen' verkiezingswinst van Joe Biden. Volgens de Russische verklaring houden deze ambtenaren zich bezig met de "vervolging van dissidenten", en moeten ze daarom geweerd worden uit Rusland.

Een andere nieuwe maatregel is de weigering van Russische zijde om consulaire bijstand toe te staan voor Evan Gerschkovich, de Rusland-correspondent van de Wall Street Journal die al enkele maanden vastzit op verdenking van spionage. Volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken is dit een reactie op de weigering van de VS om een visum te verstrekken aan Russische journalisten, die onlangs verslag wilden doen van een bezoek van minister Lavrov aan de VN in New York.

De Amerikaanse regering maakte deze week bekend sancties aan te scherpen tegen bedrijven en personen die Rusland blijven helpen aan hoogwaardige technologie, waarmee het land nieuwe wapens kan maken waarmee Oekraïne bestookt wordt.

Explosies op luchthaven van bezet Marioepol

Op de luchthaven bij de Oost-Oekraïense stad Marioepol, sinds vorig jaar bezet door Rusland, is een reeks explosies geweest. Dat meldt het Russische staatspersbureau TASS, op gezag van lokale autoriteiten die aangesteld zijn door Rusland. Op sociale media worden beelden verspreid van de explosies, gemaakt door omwonenden. Wie er achter zit en wat de schade is, is niet bekend. Op het vliegveld staat Russisch militair materieel, en zijn Russische soldaten gelegerd.

De eerste beelden van de explosies:

Vliegverkeer tussen Rusland en Georgië hervat

Voor het eerst in vier jaar tijd is er een Russisch passagiersvliegtuig geland in Georgië. Dat was sinds 2019 niet meer gebeurd omdat Moskou alle lijnvluchten had geschrapt vanwege anti-Russische protesten in het land. Vorige week maakte president Poetin onverwacht bekend dat het vliegverkeer tussen beide landen kon worden hervat.

Demonstranten wachtten het Russische vliegtuig op met Georgische en Oekraïense vlaggen. Ze droegen onder meer spandoeken waarop stond "Rusland is een terreurstaat". Eerder gingen al honderden mensen de straat op om te demonstreren tegen de hervatting van de vluchten.

Naar verwachting zal een Georgische luchtvaartmaatschappij morgen voor het eerst weer naar Moskou vliegen.

Protest in Georgië omdat vliegverkeer met Rusland is hervat

Voor het eerst Nederlander op sanctielijst VS

Voor het eerst sinds de Russische invasie van Oekraïne hebben de Verenigde Staten een Nederlander op de sanctielijst gezet. De Nederlandse ondernemer Edwin van Ingen is volgens de Amerikanen met een van zijn bedrijven een inkoper voor Russische laboratoria die zich bezighouden met nucleaire en conventionele wapens.

Follow the Money (FTM), dat als eerste berichtte over de Nederlander op de sanctielijst, sprak met Van Ingen. "Verrassend. Wat u zegt is helemaal nieuw voor mij", reageerde hij tegenover het platform voor onderzoeksjournalistiek. "Ik heb nooit iets gedaan waar het ministerie van Economische Zaken geen weet van heeft."

Naar eigen zeggen is Van Ingen niet door de Verenigde Staten benaderd, en heeft hij ook niets gehoord van een Nederlands ministerie. Hij zegt tegen FTM dat zijn vader dertig jaar lang zaken deed met Rusland en dat hij na diens overlijden de onderneming heeft voortgezet, maar dat hij na de Russische inval van Oekraïne geen leveringen aan Rusland heeft gedaan, ook niet via landen als China of Turkije.

"Ik heb altijd op vergunningsbasis gewerkt, en mijn apparaten met toestemming geëxporteerd. Ik heb nooit iets gedaan waar de betrokken ministeries geen weet van hebben", reageert hij verder. Doordat hij nu op de sanctielijst staat, kan hij geen zaken meer doen met Amerikanen.

Zelensky en Rutte verheugd over groen licht VS voor F-16-trainingen

De Oekraïense president Zelensky reageert verheugd op de toestemming die de Verenigde Staten hebben gegeven voor F-16-trainingen aan Oekraïense piloten. "Ik juich het historische besluit van de VS en Biden om een internationale straaljagercoalitie te ondersteunen toe. Dit zal ons leger veel sterker maken in de lucht", schrijft hij op Twitter.

Zondag zal Zelensky afreizen naar Japan, waar hij een top met leiders van de G7-landen zal bijwonen. "Ik reken erop dat ik over de praktische uitvoering van dit besluit zal spreken op de G7-top in Hiroshima", schrijft hij.

Ook premier Rutte, die eerder F-16-leveringen aan Oekraïne "geen taboe" noemde, reageerde positief op het besluit van de Amerikanen. "Samen met mijn Britse, Deense en Belgische collega's verwelkomen we het nieuws dat de Verenigde Staten klaarstaan om de opleiding van Oekraïense piloten goed te keuren." Volgens Rutte worden de details de komende weken verder uitgewerkt.

VS geeft groen licht aan F-16-trainingen voor Oekraïense piloten

De Amerikaanse president Biden geeft toestemming om Oekraïense luchtmachtpiloten te trainen voor Europese F-16-straaljagers. De toestemming is essentieel, omdat de toestellen van Amerikaanse makelij zijn en niet zonder groen licht van Washington van eigenaar mogen wisselen.

Het is de bedoeling dat de training de komende weken begint. Verwacht wordt dat er later een besluit volgt over de eventuele levering van de gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne.

De Oekraïense president Zelensky vraagt westerse landen al tijden om F-16-gevechtsvliegtuigen. Er zijn nog geen toezeggingen gedaan, maar onder meer premier Rutte heeft al gezegd dat de levering wat hem betreft geen taboe is.

Zelensky aangekomen in Saudi-Arabië voor overleg

Zelensky bij Arabische Liga

De Oekraïense president Zelensky is geland in Jeddah waar hij zal aanschuiven bij een topoverleg van de Arabische Liga.

Op de top is ook Syrische president Assad ook aanwezig. Assad wordt sinds de burgeroorlog in zijn land gesteund door Rusland. Hij zei in maart tijdens een bezoek aan Moskou nog dat Rusland in Oekraïne strijdt tegen "door het Westen gesteunde nazi's".

Na zijn bezoek aan Saudi-Arabië reist Zelensky door naar Japan voor de laatste dag van de G7-top in Hiroshima.

F-16's voor Oekraïne lijkt dichterbij te komen

Bondgenoten van Oekraïne krijgen mogelijk groen licht van de VS om F-16's te leveren aan Oekraïne, meldt CNN op basis van bronnen binnen de Amerikaanse regering. De coördinator van de Amerikaanse veiligheidsraad, John Kirby, sprak niet expliciet over het sturen van Amerikaanse F16's, maar wel over "mogelijkheden in de toekomst".

De VS wil tot nu toe geen eigen F-16's leveren, maar de Biden-regering zou bereid zijn om de levering door onder meer Nederland goed te keuren. De VS moet de levering van F-16's goedkeuren omdat de technologie in de gevechtsvliegtuigen Amerikaans is.

De afgelopen maanden heeft Oekraïne regelmatig gevraagd om de toestellen.

Zelensky onderweg naar top Arabische Liga

President Zelensky is op dit moment onderweg naar de top van de Arabische Liga in Jeddah, melden internationale media waaronder Reuters en CNN. Eerder deze week lekte al uit dat Zelensky door gastland Saudi-Arabië was uitgenodigd.

In Jeddah zijn de leden van het Arabische samenwerkingsverband samen voor een topbijeenkomst, met voor het eerst in jaren ook president Assad van Syrië.

De Oekraïense president reist na Jeddah door naar het Japanse Hiroshima, waar hij zondag aanschuift bij de G7-landen. Zijn reisplannen kwamen vanochtend via internationale media naar buiten en zijn inmiddels door Oekraïne bevestigd.

Zelensky ook naar G7-top in Hiroshima

De Oekraïense president Zelensky gaat naar de G7-top in de Japanse stad Hiroshima, meldt persbureau Bloomberg. Aanvankelijk zou Zelensky via een videoverbinding de leiders van de grote industrielanden toespreken. Volgens Bloomberg is Zelensky er zondag bij, op de laatste dag van de top die vandaag begint.

Ook India, Brazilië, Australië, Indonesië en Vietnam zijn welkom op de top. Naar verwachting wordt er onder meer gepraat over een nieuw sanctiepakket tegen Rusland.

Groot-Brittannië komt met verbod op Russische diamanten

Groot-Brittannië gaat de import van Russische diamanten en metalen als koper, aluminium en nikkel verbieden. Dat is onderdeel van een nieuw pakket aan sancties tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne.

De regering van de Britse premier Sunak richt ook zijn pijlen op nog eens 86 personen en bedrijven die zich bezighouden met onder andere de militaire industrie en de energievoorziening. Daarbij zitten ook mensen die het Kremlin helpen de huidige westerse sancties te omzeilen.

Vandaag begint in Hiroshima een driedaagse G7-top waarbij nieuwe sancties zullen worden besproken.

Een ruwe diamant uit oostelijk Siberië

'Forceer contact tussen Russen en Oekraïners in Nederland niet'

De Nederlandse overheid moet zich inspannen om het contact tussen Russen en Oekraïners in Nederland niet te forceren. Daartoe roept instituut Clingendael op in een nieuw rapport.

Het instituut constateert dat de Oekraïense en Russische gemeenschappen in Nederland sinds het uitbreken van de oorlog zijn gegroeid. In Nederland wonen inmiddels 110.000 Oekraïners en tussen de 35.000 en 40.000 Russen. Waar Oekraïners in Nederland elkaar opzoeken, mijden Russische landgenoten elkaar volgens Clingendael bewust.

Tot openlijke conflicten tussen de twee bevolkingsgroepen is het volgens het rapport vooralsnog niet gekomen, doordat ze elkaar in Nederland uit de weg gaan. Oekraïners zien Russen in Nederland als medeschuldig aan de invasie, Russen stellen dat protesteren tegen de oorlog zinloos is.

Om conflicten te voorkomen moet de Nederlandse overheid het contact tussen de twee groepen "niet forceren", aldus Clingendael: "Zolang de oorlog duurt, zullen bemiddelingspogingen waarschijnlijk juist averechts werken."

'Eigenaar Nederlandse bedrijven in VS aangeklaagd voor samenwerking met Russen'

Het Amerikaanse OM verdenkt een 59-jarige man van spionage voor Rusland. Het gaat om de eigenaar van een bedrijf dat satelliettechnologie ontwikkelt en dat in Nederland en Griekenland vestigingen heeft. De man van Griekse origine, Nikolaos B., werd eerder deze maand in Parijs aangehouden, meldt het Amerikaanse justitie. Hij wacht momenteel op uitlevering naar de VS.

B. zou eigenaar zijn van de Aratos Group, met onder meer een kantoor in het Noord-Brabantse Rijen. "De beklaagde en zijn Aratos-groep opereerden ogenschijnlijk als een defensie-aannemer voor de NAVO en andere bondgenootlanden. Tegelijkertijd speelden ze dubbelspel en hielpen ze de oorlogsinspanningen van Rusland en zijn ontwikkeling van wapens van de volgende generatie", staat in een verklaring van justitie.

De Griek zou omstreeks 2017 zijn gerekruteerd als spion voor de Russen. Volgens de Amerikanen werden de bedrijven van B. aangestuurd door Russische inlichtingendiensten.

Oekraïne: 29 kruisraketten neergehaald bij Russische aanval

De Oekraïense luchtverdediging heeft afgelopen nacht 29 Russische kruisraketten uit de lucht geschoten. Dat meldt het Oekraïense leger. De raketten waren volgens Oekraïne gericht op meerdere doelen verspreid over het land. In verschillende steden waren ontploffingen te horen en klonk het luchtalarm. In Odesa zou iemand om het leven zijn gekomen. In Kyiv brak brand uit door vallend puin.

Volgens Oekraïne vuurde Rusland in totaal 30 zee-, lucht- en landkruisraketten af. Ook zouden twee door Iran gemaakte aanvalsdrones en twee verkenningsdrones zijn uitgeschakeld. Rusland spreekt niet van een mislukte aanval. In een reactie zegt het Russische leger alle doelen getroffen en vernietigd te hebben.

Wagner-baas: Russen trekken zich ten noorden van Bachmoet terug

De baas van het Russische huurlingenleger Wagner, Jevgeni Prigozjin, zegt dat het Russische leger zich ten noorden van de belegerde stad Bachmoet aan het terugtrekken is. Daardoor zouden zijn mensen meer gevaar lopen.

Hij roept minister Sjojgoe van Defensie en legerchef Gerasimov op om de flanken niet op te geven. "Omdat mijn brieven niet worden gelezen doe ik publiekelijk een beroep op de leiding van het ministerie van Defensie", zegt Prigozjin in een audiobericht op Telegram.

Het Oekraïense leger stelt tegelijk dat het opnieuw terreinwinst heeft geboekt in Bachmoet. Hoe de militaire situatie nu rond de Oost-Oekraïense stad is, is lastig te verifiëren. Er is al dagen grote onduidelijkheid over de situatie daar.

Pentagon-lekker Jack Teixeira was eerder gewaarschuwd

De 21-jarige Jack Teixeira, die verdacht wordt van het lekken van geheime militaire documenten, was al herhaaldelijk gewaarschuwd voor zijn omgang met geclassificeerde informatie. Dat blijkt uit documenten in het onderzoek naar de zaak.

Zo zou hij aantekeningen hebben gemaakt van geheime inlichtingeninformatie en die aantekeningen in zijn zak hebben gestopt. Daarna is hem gevraagd dat niet meer te doen.

Maximaal 15 jaar cel

De militair wordt beschuldigd van het ongeoorloofd meenemen en bezitten van geheime documenten en het ongeoorloofd meenemen en verspreiden van militaire informatie, Teixeira kan maximaal een celstraf van vijftien jaar krijgen.

Begin dit jaar werden de documenten online verspreid, onder meer via het Russische sociale medium Telegram. Er bleken onder meer stukken gelekt over de kwetsbaarheden in de Oekraïense defensie, mogelijke wapenleveranties van Egypte aan Rusland en Amerikaanse spionage van de VN en bondgenoten zoals Israël.

Ontspoorde trein op de Krim 'na explosie'

Het treinverkeer tussen Simferopol en de havenstad Sevastopol op de door Rusland bezette Krim is stilgelegd nadat een goederentrein met graan is ontspoord. Dat heeft de door Rusland geïnstalleerde leider van de regio, Sergej Aksjonov, gezegd. Volgens hem is de ontsporing veroorzaakt door "inmenging van buitenaf".

Eerder berichtte Telegramkanaal Baza, dat banden heeft met de Russische veiligheidsdiensten, over een explosief op het spoor en een grote krater in de regio.

Op de Krim is een goederentrein ontspoord

China en Oekraïne willen samenwerken

China en Oekraïne zijn overeengekomen om samen te gaan werken, dat heeft het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken gemeld. Het nieuws komt nadat de Chinese diplomaat Li Hui een ontmoeting heeft gehad met president Zelensky.

"China is bereid om de internationale gemeenschap aan te sporen de crisis in Oekraïne op te lossen en daarbij eigen inspanningen te leveren om de gevechten te stoppen en de vrede zo snel mogelijk te herstellen", aldus Li in een verklaring aan persbureau Reuters.

Li is de speciale gezant voor Euraziatische aangelegenheden in China. Tot 2019 was hij tien jaar lang de ambassadeur in Moskou. De diplomaat is voor een tweedaags bezoek in Oekraïne. Hij is de hoogst geplaatste Chinese afgevaardigde die het land bezoekt sinds de Russische invasie.

Officieel neemt China geen standpunt in het conflict in, maar feitelijk staat het land vooral aan de kant van Rusland, hoewel het geen wapens levert.

Explosies gemeld in Kiev, op veel plekken in het land luchtalarm

In Kyiv zijn op meerdere plekken explosies, meldt burgemeester Klitsjko. In het oosten van de Oekraïense hoofdstad is brand uitgebroken. Die zou zijn ontstaan nadat er puin van een gebouw was gevallen. Eerder in de nacht ging op veel plekken in Oekraïne het luchtalarm af.

Over schade of slachtoffers is nog niets bekend.

Verenigde Staten: Patriot-systeem nauwelijks beschadigd

Eerder ontkende Oekraïne al dat het Russische leger een Oekraïens Patriot-systeem had vernietigd, nu zeggen ook de Verenigde Staten dat er slechts "minimale" schade is toegebracht aan het systeem. Dat hebben drie overheidsfunctionarissen gezegd tegen de Amerikaanse nieuwszender CNN. Het land stuurde inspecteurs om het luchtafweersysteem te controleren, omdat het Oekraïense leger had gezegd dat er schade was ontstaan.

Volgens de Amerikaanse functionarissen hoeft de geraakte Patriot niet van het strijdtoneel te worden gehaald voor reparaties.

Patriot-systemen zijn luchtafweersystemen die ballistische raketten en vliegtuigen op grote hoogte uit de lucht kunnen schieten. De VS leverde Patriot-systemen aan Oekraïne om in te zetten in de strijd tegen Rusland.

Het Russische ministerie van Defensie zei gisteren dat het Russische leger een Patriot-systeem had vernietigd met een Kinzhal-raket bij een luchtaanval op Kyiv.

Tsjechië stopt met gratis uitlenen van Tsjechische grond aan Russische ambassade

De Russische ambassade moet huur gaan betalen voor het gebruik van Tsjechische grond. De Tsjechische regering heeft decreten uit de Sovjettijd ingetrokken die de Russische ambassade het recht gaven op gratis gebruik van grond in onder andere de hoofdstad Praag.

"We kunnen niet toestaan dat het geld dat Rusland bespaart door het gratis gebruik van deze grond, wordt gebruikt om de huidige bezetting van Oekraïne te steunen", schrijft de Tsjechische minister van Europese Zaken op Twitter. Ook zegt hij dat de bepalingen ooit getekend zijn "onder het wapentuig van Russische tanks".

Volgens het Tsjechische persbureau CTK gaat het om 59 stukken grond met appartementen in de hoofdstad, maar ook om gebouwen in andere steden. De Russische ambassade in Praag heeft nog niet op de berichten gereageerd.

Het is niet de eerste keer dat de Tsjechische overheid grond terugeist van de Russische ambassade. In 2021 gebeurde dat ook.

Graandeal met twee maanden verlengd

De graandeal tussen Rusland en Oekraïne is volgens president Erdogan met twee maanden verlengd. In Istanbul werd er onderhandeld over de deal, die donderdag zou aflopen.

Er zijn miljoenen tonnen graan en landbouwproducten uit Oekraïne geëxporteerd sinds de overeenkomst tot stand kwam. De graanprijzen daalden hierdoor wereldwijd.

Oekraïne ontkent dat Rusland Patriot-systeem heeft vernietigd

Oekraïne ontkent dat het Russische leger een Oekraïens Patriot-systeem heeft vernietigd met een hypersonische Kinzjal-raket. Dat gebeurde volgens het Russische ministerie van Defensie in de nacht van maandag op dinsdag tijdens een luchtaanval op Kyiv.

Amerikaanse functionarissen zeiden gisteren dat een Patriot-systeem waarschijnlijk wel schade heeft opgelopen, maar niet vernietigd is. Patriot-systemen kunnen ballistische raketten en vliegtuigen op grote hoogte uit de lucht schieten. Het systeem is van Amerikaanse makelij en onderdeel van het luchtverdedigingssysteem dat het westen aan Oekraïne heeft geleverd voor de strijd tegen Rusland.

"Maak je geen zorgen over het lot van de Patriot", zei Joeri Ihnat, woordvoerder van de Oekraïense luchtmacht, tegen Reuters. "Het systeem vernietigen met een Kinzjal-raket is onmogelijk. Alles wat ze daar zeggen kan in hun propaganda-archief blijven", aldus Ihnat.

Oekraïne zei gisteren, na de claim van Rusland, juist dat het achttien Russische raketten had onderschept, waaronder zes Kinzjals. Daarnaast zou Oekraïne zes Iraanse Shahed-drones en drie verkenningsdrones uit de lucht hebben gehaald.

In deze video van eerder dit jaar leggen we uit wat een Patriot-systeem kan:

Nederland levert Patriots aan Oekraïne, wat kan zo'n raketsysteem?

Graandeal nog één dag van kracht, laatste schip heeft Oekraïne verlaten

Met 30.000 ton mais aan boord heeft het laatste schip onder de graandeal Oekraïne verlaten. Het is nog niet duidelijk of Rusland zal meewerken aan een verlenging van het akkoord, dat morgen afloopt.

De betrokken partijen (Oekraïne, Rusland, Turkije en de VN) spraken elkaar vorige week in Istanbul, maar een doorbraak bleef uit. Turkije zei te denken dat de overeenkomst met zeker twee maanden kan worden verlengd. Een VN-woordvoerder zei gisteren dat er nog op verschillende niveaus wordt overlegd.

Oekraïne en Rusland hebben de graandeal in maart verlengd, maar er is dus nog steeds veel onduidelijkheid over de termijn. Doorgaans wordt het akkoord met 120 dagen verlengd. Rusland sprak destijds over 60 dagen, wat zou betekenen dat het akkoord op 18 mei afloopt. Daarmee hoopt Rusland druk te leggen op de onderhandelingen over belemmeringen voor de Russische export van landbouwproducten.

Raad van Europa wil schaderegister om oorlogsverwoestingen vast te leggen

Er komt een schaderegister om alle verwoestingen vast te leggen en bij te houden die Rusland veroorzaakt tijdens de oorlog in Oekraïne. Dat register wordt door de Raad van Europa geopend, een internationale organisatie waar 46 Europese landen lid van zijn. Het doel van de raad is de mensenrechten beschermen, maar ook de democratie en de rechtsstaat.

De leden van de raad zijn bij elkaar in Reykjavik. Het schaderegister moet helpen om de verantwoordelijken voor de oorlog te straffen. Er wordt in IJsland ook gesproken over een tribunaal. De Franse president Macron hoopt dat alle landen actief bijdragen aan het register en het zo volledig mogelijk invullen.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, noemt het schaderegister "een belangrijke stap":

In maart vorig jaar zegde Rusland na 26 jaar het lidmaatschap van de Raad van Europa op, wat leidde tot angst bij Russen. "Voor veel Russen was het een laatste strohalm om hun recht te halen", zei correspondent Geert Groot Koerkamp daar toen over. "Het is niet voor niets dat Rusland het land was met de meeste zaken daar."

Zelensky hield gisteren een digitale toespraak op de conferentie:

Zelensky tijdens zijn digitale toespraak op de top Reykjavik

Rutte en Sunak spreken over 'F-16-coalitie'

Premier Rutte en de Britse premier Sunak hebben overlegd over de levering van F-16-straalvliegtuigen aan Oekraïne. Ze spraken elkaar in IJsland, waar de Raad van Europa vergadert. Sunak bracht na afloop een verklaring naar buiten dat het Verenigd Koninkrijk en Nederland werken aan "een internationale coalitie" om de luchtverdediging van Oekraïne te versterken, "van de training tot de levering van F-16's".

Dat Nederland daar met het VK over praat, was al bekend. Premier Rutte zei op 4 mei, toen president Zelensky hier was, dat er over de levering van F-16-gevechtsvliegtuigen wordt gesproken met het VK, Denemarken en België.

Hongarije zet voet dwars bij volgende militaire steunpakket aan Oekraïne

Hongarije keurt het volgende militaire steunpakket aan Oekraïne niet goed. Dat heeft de Hongaarse regering gemeld aan persbureau Reuters.

Het land vindt het niet goed dat de Europese Vredesfaciliteit, een fonds dat niet uit de EU-begroting wordt gefinancierd, alleen gebruikt wordt voor Oekraïne. Daardoor kunnen er "niet genoeg middelen worden vrijgemaakt om de belangen van de EU op andere gebieden te behartigen", staat in een verklaring van de regering.

CIA zet video in om Russische spionnen te rekruteren

In een strak geregisseerde, filmische en Russischtalige video op de berichtendienst Telegram probeert de Amerikaanse inlichtingendienst CIA Russische spionnen te rekruteren. In de video worden mensen die een leven onder het regime van president Poetin beu zijn, aangemoedigd contact te zoeken met de CIA via het darkweb.

"Is dit het leven waar ik van droomde? Is dit het pad waarvoor ik gekozen heb?", staat onder beelden van een man en een vrouw die ieder bij de overheid lijken te werken. Ze zijn gedesillusioneerd door het leven thuis en op hun werk en lijken na te denken over een belangrijke beslissing in hun leven. Aan het eind van de video is te zien dat ze via hun smartphones contact opnemen met de CIA.

De CIA is vooral op zoek naar informatie van militaire officieren, mensen die bij inlichtingendiensten werken, diplomaten, wetenschappers en mensen met kennis over de Russische economie en het leiderschap in Rusland. Er zou na de lancering van het filmpje al contact zijn gemaakt met de CIA. Maar hoeveel mensen dat deden, wil de inlichtingendienst niet zeggen.

De video bekijk je hieronder:

Inlichtingendienst CIA zoekt Russische spionnen met campagnevideo

Brussel: eerste gezamenlijke Europese gasinkoop succesvol

De eerste internationale aanbesteding voor de gezamenlijke aankoop van gas voor Europese landen is een succes geworden, zegt de vicevoorzitter van de Europese Commissie Maros Sefcovic. 25 bedrijven hebben zich gemeld voor in totaal ruim 13,4 miljard kubieke meter gas, meer dan het gevraagde volume van 11,6 miljard kuub.

De eerste aanbestedingsronde heeft betrekking op gasleveringen van juni 2023 tot mei 2024. In juni volgt een tweede ronde en tot het eind van het jaar komen er nog drie, aldus Sefcovic. Hij wilde "vanwege de vertrouwelijkheid" geen namen noemen van de betrokken partijen, maar gaf Bulgarije als voorbeeld van het succes. Dat EU-land is volgens hem nu in één keer in zijn gasbehoefte voorzien.

De EU-landen willen gezamenlijk gas inkopen om niet meer afhankelijk te zijn van Russisch gas en om torenhoge gasprijzen zoals die van afgelopen jaar te voorkomen.

Oekraïne: winst geboekt rond Bachmoet, maar ook Rusland rukt op

Oekraïense troepen hebben de voorbije dagen zo'n 20 vierkante kilometer heroverd rond Bachmoet, stelt de Oekraïense onderminister van Defensie Hanna Maljar. Er is grondgebied heroverd ten noorden en zuiden van de voorsteden van de stad, schrijft Maljar op Telegram.

Tegelijkertijd zou de Russische krijgsmacht ook oprukken, delen van de stad verwoesten met artillerie en versterking de stad binnen krijgen. "Zware gevechten gaan door met verschillende resultaten", schrijft de onderminister.

Vorige week stelde Oekraïne dat het na maanden van strijd was begonnen met het terugdringen van de Russen rond Bachmoet.

Ramaphosa: Poetin en Zelensky praten met Afrikaanse vredesmissie

President Poetin van Rusland en de Oekraïense president Zelensky zijn bereid om afzonderlijk van elkaar met een delegatie van Afrikaanse leiders te praten over een einde aan de oorlog. Dat heeft de Zuid-Afrikaanse president Ramaphosa bekendgemaakt na telefoongesprekken met beide leiders.

In Moskou en in Kyiv zal er een bijeenkomst worden gehouden met naast Ramaphosa de staatshoofden van Zambia, Senegal, Congo-Brazzaville, Uganda en Egypte. Het is niet duidelijk wanneer die ontmoetingen staan gepland.

Ook is nog onbekend welk voorstel de Afrikaanse leiders aan Zelensky en Poetin willen doen. Zelensky heeft eerder aangegeven dat hij pas over vrede wil praten als alle Russische militairen zijn land hebben verlaten.

Hoofd Oekraïens hooggerechtshof opgepakt

De voorzitter van het hooggerechtshof van Oekraïne is aangehouden in een groot onderzoek naar corruptie. Vsevolod Knjazjev wordt verdacht van het aannemen van steekpenningen.

Knjazjev zou zich voor 2,7 miljoen Amerikaanse dollar hebben laten omkopen, omgerekend bijna 2,5 miljoen euro. In ruil voor het geld zou hij in het voordeel van een financiële instelling hebben geoordeeld. De topman van dat bedrijf ontkent betrokkenheid bij de omkoping.

Het Oekraïense anti-corruptiebureau deelde deze foto's op Twitter van stapels gevonden bankbiljetten:

'Hypersonische raketten onderschept', wat zegt dit over het Oekraïense leger?

President Poetin zei eerder dat ze niet te onderscheppen zijn, maar het Oekraïense leger claimt dat het vannacht maar liefst zes hypersonische Kinzjal-raketten bij Kyiv uit de lucht heeft gehaald. Kan dit kloppen? En wat zegt het over de strijd?

Dat lees je in dit artikel:

Krakers Amsterdam winnen zaak tegen Russische miljardair en mogen blijven

Krakers van een pand aan de Vossiusstraat in Amsterdam mogen daar voorlopig blijven zitten. Dat heeft het gerechtshof in hoger beroep bepaald.

De eigenaar van het pand, de Russische miljardair Arkady Volozj, staat op de Europese sanctielijst. Al zijn bezittingen en tegoeden in Europa zijn bevroren. Voor het gerechtshof is dat reden genoeg om de krakers niet het pand uit te zetten. De krakers mochten eerder van een lagere rechtbank ook al blijven.

Volozj is oprichter van de Russische zoekmachine Yandex. Hij staat op de Europese sanctielijst omdat zijn bedrijf propaganda zou hebben verspreid en zoekresultaten over de oorlog in Oekraïne zou hebben gemanipuleerd.

Rusland: Patriot-systeem van Oekraïne vernietigd

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat het leger afgelopen nacht een Oekraïens Patriot-systeem heeft vernietigd met een Kinzjal-raket. Patriot-systemen kunnen ballistische raketten en vliegtuigen van grote hoogte uit de lucht schieten. Het systeem is van Amerikaanse makelij. Rusland zegt verder dat bij de aanvallen afgelopen nacht alle doelen zijn geraakt.

Oekraïne zei vanochtend juist dat het achttien Russische raketten heeft onderschept, onder meer zes Kinzjals. Dat zijn zogeheten hypersonische raketten. Daarnaast zou Oekraïne zes Iraanse Shahed-drones en drie verkenningsdrones uit de lucht hebben gehaald.

Internationale persbureaus kunnen de beweringen van Oekraïne en Rusland niet verifiëren.

Marioepol 1 jaar bezet: inwoners wachten nog steeds op een nieuw dak

De Oekraïense havenstad Marioepol is vandaag een jaar in Russische handen. Volgens een schatting van de Verenigde Naties werd bij de maandenlange belegering 90 procent van de woningen beschadigd of vernietigd. Na de inname beloofde Rusland Marioepol in drie jaar volledig te herbouwen, maar inwoners van de stad zijn allerminst tevreden over de grootschalige wederopbouw.

"De Russen hebben in hoog tempo nieuwe appartementencomplexen neergezet, maar veel ligt nog in puin", vertelt bewoner Olga via Skype. Stadsgenoot Elvira vult aan: "Complete wijken worden gesloopt en veranderen in braakliggend terrein." Het oude centrum ziet er verschrikkelijk uit, zegt Olga. "Het was prachtig, maar er is niets meer van over. Oude, symbolische gebouwen zijn gesloopt en worden niet herbouwd."

Lees meer verhalen van inwoners:

Recente beelden van Marioepol

'Uitzonderlijk zware' luchtaanvallen op Kyiv, 'hypersonische raketten onderschept'

De Russische luchtaanvallen op Kyiv afgelopen nacht waren "uitzonderlijk zwaar", zegt Oekraïense generaal Serhiy Popko op Telegram. "De aanvallen waren exceptioneel vanwege het aantal aanvallen in zo'n korte tijd."

Oekraïne heeft alle achttien raketten die zijn afgevuurd kunnen onderscheppen, zegt collega-generaal Valeri Zaloezjny. Onder die raketten waren volgens het Oekraïense leger ook zes hypersonische Kinzhal-raketten. Oekraïne heeft zo'n raket begin deze maand voor het eerst kunnen onderscheppen, met behulp van het Amerikaanse Patriot-verdedigingssysteem. De Russische president Poetin zei eerder dat de zeer geavanceerde raket niet te onderscheppen is.

Naast de raketten zou Oekraïne ook drones van Iraanse makelij hebben neergehaald. Persbureaus kunnen de beweringen van het Oekraïense leger niet verifiëren.

De reeks aanvallen van vannacht was de achtste van deze maand op de hoofdstad. Volgens de burgemeester van Kyiv zijn er geen gewonden gevallen. Wel zijn er gebouwen door brokstukken beschadigd.

Amerikaanse tanks aangekomen in Duitsland

Op het militaire oefenterrein in het Duitse Grafenwöhr zijn 31 Amerikaanse M1 Abrams-tanks aangekomen, meldt het Amerikaanse ministerie van Defensie. Oekraïense militairen worden in de komende dagen getraind in het gebruik van de tanks, daarna worden ze ingezet in Oekraïne.

De Verenigde Staten besloten eind januari na veel discussie om de Abrams-tanks naar Oekraïne te sturen. De Amerikaanse president Biden noemde de tanks toen "de meest capabele tanks ter wereld". De tanks zijn zwaar gepantserd en grotendeels vergelijkbaar met de Leopards die Duitsland levert, maar omdat ze op kerosine rijden zijn ze lastiger te onderhouden. Ook zijn ze moeilijker te besturen.

Volgens persbureau Bloomberg hebben de tanks samen een waarde van 400 miljoen dollar (367 miljoen euro).

Een van de tanks die de Verenigde Staten hebben gestuurd

Kyiv doelwit van luchtaanvallen

Volgens Oekraïense functionarissen op Telegram heeft het Oekraïense luchtafweersysteem vannacht meerdere aanvallen op Kyiv afgeslagen. Volgens de krant The Kyiv Independent waren vannacht zeker tien explosies te horen in de Oekraïense hoofdstad. Het zou deze maand al de achtste reeks aanvallen op de hoofdstad zijn.

Puin van de neergehaalde projectielen zou zijn neergekomen in een dierentuin en er zouden zeker drie gewonden zijn. De Oekraïense autoriteiten melden dat het om een reeks aanvallen ging, waarbij gebruik werd gemaakt van drones en ballistische raketten.

De luchtaanvallen in Kyiv vannacht

Macron: deur staat open voor pilotentrainingen

Frankrijk is bereid om Oekraïense piloten te trainen om gevechtsvliegtuigen te besturen. De Franse president Macron zegt tegen de Franse televisiezender TF1 dat wat hem betreft "de deur openstaat" daarvoor. Macron denkt dat ook andere Europese landen daarvoor in zijn.

Gisteren ontving Macron nog de Oekraïense president Zelensky. Toen heeft hij naar eigen zeggen wel over het opleiden van piloten gesproken, maar niet over het leveren van straaljagers.

Zelensky bezocht vandaag de Britse premier Sunak, die toezegde dat de Britten Oekraïense piloten gaan leren om met straaljagers om te gaan. De Oekraïense president verwacht op korte termijn nieuws over een "straaljagercoalitie", die besluiten moet gaan nemen over de vraag van Oekraïne om westerse straaljagers.

Oud-medewerker Amerikaans consulaat opgepakt in Rusland om spionage

Rusland heeft een oud-medewerker van een Amerikaans consulaat opgepakt. Het gaat om Robert Shonov, die werkte voor het consulaat in de oostelijke stad Vladivostok. De Russische autoriteiten beschuldigen hem van spionage. Daar staat een gevangenisstraf op van maximaal acht jaar.

Sinds de Russische inval in Oekraïne zijn de betrekkingen tussen Rusland en de VS flink bekoeld. Eind maart werd in Rusland nog een Amerikaanse journalist opgepakt. Evan Gershkovich van The Wall Street Journal zit ook vast omdat hij beschuldigd wordt van spionage. Het Witte Huis noemde dat besluit belachelijk en illegaal.

NAVO-topman: stap verwacht voor toetreding Oekraïne

NAVO-topman Jens Stoltenberg zegt dat hij verwacht dat de lidstaten in juli instemmen met een meerjarenprogramma om Oekraïne te helpen om aan de militaire vereisten voor het lidmaatschap te voldoen. Oekraïne moet de overstap maken van de maatstaven en middelen uit de Sovjettijd naar de standaarden van de NAVO om volledig operationeel te kunnen zijn, zegt Stoltenberg. "Op die manier komt het NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne dichterbij."

Stoltenberg zei eerder dat Oekraïne pas lid kan worden als de oorlog voorbij is. De NAVO-landen zullen Oekraïne tot die tijd militair blijven steunen, zei de NAVO-chef. De NAVO wil voorkomen dat het bondgenootschap in een groter conflict wordt betrokken.

President Zelensky dringt aan op snelle acceptatie. Hij wijst erop dat de recente toelating van Finland aantoonbaar effect heeft op de veiligheidssituatie.

Chinese topgezant naar Kyiv voor tweedaags bezoek

De Chinese gezant voor Euraziatische zaken Li Hui begint morgen aan een tweedaags bezoek aan Oekraïne. Volgens Peking komt hij praten over een "politieke uitweg" uit de Oekraïense crisis. Hij is de hoogste diplomaat die het land bezoekt sinds de Russische inval. Li Hui, die tien jaar ambassadeur in Moskou was, gaat ook naar Rusland, Polen, Frankrijk en Duitsland.

Het bezoek komt enkele weken nadat de Chinese president Xi Jinping een telefoongesprek voerde met president Zelensky. Dat was het eerste gesprek van de twee leiders sinds het uitbreken van het oorlog.

China heeft warme banden met Rusland, wat maakt dat met scepsis wordt gekeken naar vredesvoorstellen uit die hoek. Westerse leiders hebben er bij Xi wel op aangedrongen om met Zelensky te spreken en een rol te spelen in het beteugelen van Rusland.

Zelensky in VK: binnenkort besluit verwacht over 'straaljagercoalitie'

President Zelensky heeft na een gesprek met de Britse premier Sunak gezegd dat er wordt gewerkt aan een 'straaljagercoalitie'. Oekraïne vraagt westerse landen geregeld om straaljagers. Volgens Zelensky wordt er nog aan gewerkt, maar kunnen er binnenkort belangrijke besluiten worden verwacht.

Sunak is bereid op korte termijn Oekraïense piloten te trainen om in westerse gevechtstoestellen te vliegen. Hij zei dat het niet alleen om de levering van straaljagers gaat, maar ook om alles wat daarbij komt kijken, zoals opleiding en logistiek. Het VK is bereid daarin een grote rol te spelen. Oekraïne heeft een voorkeur voor F-16's, maar westerse bondgenoten zijn tot nu toe niet bereid die te leveren.

Sunak en Zelensky hebben ook gesproken over overeenkomsten op de lange termijn met de geallieerden, om ervoor te zorgen dat Oekraïne zichzelf kan blijven verdedigen en dat er een afschrikwekkende werking van blijft uitgaan op Moskou.

Kort voor aankomst van Zelensky op het buitenverblijf van de Britse premier, het landgoed Chequers ten noordwesten van Londen, werd bekend dat het VK honderden aanvalsdrones, luchtdoelraketten en andere luchtafweer levert aan Oekraïne.

Moskou zegt in een reactie op de toegezegde Britse wapenleveringen dat die het verloop van de strijd niet zullen beïnvloeden en de zaak voor Oekraïne uiteindelijk alleen maar zullen verslechteren.

Voortgang graanlevering over Zwarte Zee onzeker

Oekraïne sluit niet uit dat de graandeal, waarin afspraken zijn gemaakt over veilige graantransporten via de Zwarte Zee, donderdag afloopt. Er zijn geen afspraken gemaakt voor verlenging van de overeenkomst en er staan deze week geen gesprekken meer op de agenda, zegt het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Kyiv zegt tegenstrijdige signalen te krijgen over de voortzetting van de overeenkomst, sinds de gesprekken erover vorige week in Turkije. Rusland heeft gedreigd ermee te stoppen tenzij het toestemming krijgt voor de uitvoer van zijn eigen graan en kunstmest.

De graandeal werd vorig jaar juli gesloten, toen Oekraïense Zwarte Zeehavens na de Russische invasie waren geblokkeerd. Drie havens werden opengesteld voor het vervoer van graan, een belangrijke inkomstenbron van Oekraïne.

Vier doden bij Russische aanval op ziekenhuis in Avdiivka

Oekraïense media melden dat er vier doden zijn gevallen bij een Russische raketaanval vanochtend op een ziekenhuis in Avdiivka, ten noorden van Donetsk in het oosten van Oekraïne. Inwoners zijn opgeroepen te vertrekken uit de stad aan de frontlinie. "Iedere dag langer in de regio Donetsk vergroot het risico om slachtoffer te worden van de Russische agressie", zegt de leider van het militaire bestuur van de regio, Pavlo Kyrylenko.

De aanvallen op de regio Donetsk zijn de afgelopen dagen verhevigd. "Vannacht probeerden de Russen een doorbraak te forceren, maar het Oekraïense leger heeft de aanval afgeslagen", zegt hij op Twitter. "Er zijn veel gewonden. De vijand blijft woonwijken aanvallen, langs de frontlijn en in meer afgelegen gebied."

Hoofd Wagnergroep ontkent aanbod om Russische posities prijs te geven

Jevgeni Prigozjin, de leider van het Russische Wagner-huurlingenleger, ontkent dat hij bereid zou zijn geweest Russische posities door te geven aan de Oekraïense regering. The Washington Post meldt dat Prigozjin dat in januari had aangeboden in ruil voor Oekraïense terugtrekking uit Bachmoet. In een audiobericht op Telegram noemt Prigozjin de aantijgingen "onzin".

De huurlingen van de Wagnergroep zaten in de frontlinies van de gevechten om de stad. Oekraïne zou het aanbod hebben afgeslagen omdat het Prigozjin niet vertrouwde.

Prigozjin ontkent ook dat hij een ontmoeting had met het hoofd van de Oekraïense inlichtingendienst HUR in een niet nader genoemd Afrikaans land, of dat hij met hem heeft gebeld.

Ook het Kremlin neemt afstand van het rapport waarop de Amerikaanse krant zich baseert. "Het lijkt op een hoax", zegt Kremlinwoordvoerder Peskov.

VK levert opnieuw militaire steun aan Oekraïne

Groot-Brittannië levert honderden aanvalsdrones met een bereik van meer dan 200 kilometer aan Oekraïne, meldt persbureau Reuters op basis van een verklaring van de Britse regering. Ook levert het VK honderden luchtdoelraketten en andere luchtafweer. Het Verenigd Koninkrijk is de laatste stop op Zelenskys Europatour, na bezoeken aan Frankrijk, Italië en Duitsland.

Zelensky roept NAVO opnieuw op Oekraïne toe te laten

President Zelensky heeft de NAVO opnieuw opgeroepen snel het politieke besluit te nemen om Oekraïne toe te laten tot het militaire bondgenootschap. Hij doelt daarbij op de NAVO-top in Vilnius in juli. Zelensky deed zijn oproep in een videotoespraak tot de Copenhagen Democracy Summit, een conferentie waar democratische landen de uitdagingen waar democratieën voor staan bespreken.

Hij wees erop dat de recente toelating van Finland meteen effect heeft gehad op de veiligheid. Westerse bondgenoten hebben Oekraïne wapens geleverd, maar Kyiv wil meer zekerheid voor de toekomst. Toelating op de top in juli is een belangrijk signaal, zei Zelensky.

Oekraïens leger meldt succes bij Bachmoet

Het Oekraïense leger meldt dat het successen heeft geboekt in de strijd met de Russen om de zwaarbevochten stad Bachmoet. Het is volgens het leger de eerste succesvolle Oekraïense tegenaanval op de stad in het oosten van het land.

"De afgelopen dagen hebben aangetoond dat we kunnen optrekken en de vijand ook onder extreem moeilijke omstandigheden kunnen vernietigen", zegt commandant Syrskyi van de grondtroepen. "We hebben minder middelen dan de vijand, maar we zijn wel in staat zijn plannen te dwarsbomen."

Kyiv noemt de situatie nog steeds moeilijk en waarschuwt dat Moskou nog steeds uit is op het innemen van Bachmoet en dat het meer manschappen naar de buitenwijken van de stad heeft gestuurd. Vorige week meldde het leger dat het was begonnen de Russische strijdkrachten in en rond Bachmoet terug te dringen na maanden van hevige gevechten. Rusland gaf toe dat het ten noorden van de stad terrein had moeten prijsgeven.

Zelensky ontmoet straks Sunak

President Zelensky is na zijn bezoek aan Berlijn, Aken en Parijs vandaag doorgereisd naar het Verenigd Koninkrijk. Daar heeft hij straks een ontmoeting met premier Sunak, zegt Zelensky op Twitter. Hij heeft het daar over "mijn vriend Rishi":

Zelensky en Sunak ontmoeten elkaar op het buitenverblijf van de Britse premier, het landgoed Chequers ten noordwesten van Londen. Zelensky noemt het Verenigd Koninkrijk een leidend land als het gaat om militaire steun aan Oekraïne. Met Boris Johnson, die premier was toen de oorlog in Oekraïne begon, had Zelensky een hechte band.

De Oekraïense president is bezig aan een rondreis langs Europese hoofdsteden. Zaterdag was hij in Rome en het Vaticaan, gisteren bezocht hij Berlijn en kreeg hij in Aken de Karelsprijs uitgereikt. Later ontmoette hij ook nog president Macron in Parijs. Het bezoek aan Sunak was vooraf niet aangekondigd.

Zelensky spreekt later vandaag ook via een videoverbinding bij de Copenhagen Democracy Summit. Dat is een conferentie waar deelnemers uit democratische landen in gesprek gaan over de uitdagingen waar democratieën voor staan.

'Leider Wagner-groep bood Oekraïne locaties Russen aan'

De baas van het Russische Wagner-huurlingenleger heeft in januari het Oekraïense leger aangeboden de locaties van Russische troepen te delen. In ruil daarvoor wilde Jevgeni Prigozjin dat Kyiv zijn militairen terugtrok uit Bachmoet. Dat meldt The Washington Post op basis van documenten die naar buiten zijn gekomen.

Twee Oekraïense bronnen van de Amerikaanse krant bevestigen dat Prigozjin meermaals sprak met de Oekraïense inlichtingendienst HUR. Een van hen meldt dat de Wagner-baas het aanbod meerdere keren heeft gedaan, maar dat Kyiv het afwees omdat Prigozjin niet werd vertrouwd. Het Witte Huis wil niet op het bericht van The Washington Post reageren.

Het Wagner-huurlingenleger speelt een grote rol in de strijd om Bachmoet. Prigozjin treedt geregeld in de openbaarheid met soms forse kritiek op de Russische legertop.

Frankrijk belooft nieuwe militaire steun aan Oekraïne

De Oekraïense president Zelensky heeft ook in Parijs nieuwe toezeggingen gekregen over militaire steun. Frankrijk levert de komende weken tientallen lichte tanks en pantservoertuigen, maakten Zelensky en zijn Franse ambtgenoot Macron bekend na een drie uur durend diner in Parijs. Frankrijk heeft ook beloofd Oekraïense militairen te zullen trainen.

Voor zijn bezoek aan Parijs was Zelensky in Duitsland. In Berlijn had hij een ontmoeting met bondskanselier Scholz en in Aken nam hij de Karelsprijs in ontvangst, die aan hem en het Oekraïense volk is toegekend. De prijs is bedoeld ter bevordering van de Europese eenwording.

President Zelensky en president Macron

Welkom

Welkom in een nieuwe Oekraïne-blog. In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne. Het vorige Oekraïneblog is hier te lezen.