liveblog
NOS NieuwsAangepast

Zelensky aangekomen in Parijs • 'Thuisstad Oekraïense Songfestivalact aangevallen'

In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne.

liveblog gesloten

Zelensky: 'met elk bezoek worden capaciteiten van Oekraïne uitgebreid'

De Oekraïense president Zelensky is aangekomen in Parijs, nadat hij gisteren en vandaag ook al Italië en Duitsland had bezocht. Het doel van die buitenlandse bezoeken legt de president uit op twitter. "Met elk bezoek worden de defensieve en offensieve mogelijkheden van Oekraïne uitgebreid", schrijft hij.

Zelensky bleef in Oekraïne toen Rusland binnenviel en hield vooral online toespraken. Sinds begin dit jaar reist Zelensky steeds vaker om buitenlandse leiders fysiek te ontmoeten. Vorige week bracht Zelensky bijvoorbeeld een bezoek aan Den Haag.

Macron en Zelensky ontmoeten elkaar voor diner in Parijs

Na de uitreiking van de Karelsprijs, reist de Oekraïense president Zelensky verder naar Parijs, meldden Franse media eerder vanmiddag. Volgens het Élysée ontvangt de Franse president Macron Zelensky vanavond voor een diner. Frankrijk heeft een vliegtuig gestuurd om Zelensky op te halen vanuit Duitsland.

Macron zal tijdens het diner spreken over de oorlog in Oekraïne en de militaire en humanitaire steun van Frankrijk en Europa aan Oekraïne bevestigen, meldt het Élyseé.

Het is niet de eerste keer dat Zelensky naar Parijs reist. In februari dit jaar ontmoette hij Macron en de Duitse bondskanselier Scholz ook in Parijs.

Karelsprijs voor Zelensky en het Oekraïense volk

De Oekraïense president Zelensky heeft de Karelsprijs in het Duitse Aken in ontvangst genomen. De Karelsprijs wordt sinds 1950 elk jaar uitgereikt voor een persoon of organisatie die zich inzet voor de Europese eenwording.

Zelensky en het Oekraïense volk kregen de prijs als "eerbetoon aan hun moedige strijd voor vrijheid, zelfbeschikking, democratie en de verdediging van onze Europese waarden".

De uitreiking stond in het teken van de verbondenheid tussen de Europese Unie en kandidaat-lid Oekraïne.

Zelensky neemt de Karelsprijs 2023 in ontvangst

Franse media: Zelensky bezoekt later vandaag Parijs

Terwijl de Oekraïense president Zelensky elk moment de stadhuiszaal in Aken binnen kan lopen om de Karelsprijs in ontvangst te nemen, maken verschillende Franse media bekend dat Zelensky later vandaag ook nog een bezoek zal brengen aan Parijs. Hij zal daar naar verluidt de Franse premier Borne en de Franse minister van Buitenlandse Zaken Colonna ontmoeten. De Franse overheid heeft het nieuws nog niet bevestigd.

Zelensky ontvangt vandaag de Karelsprijs voor zijn inspanningen ter bevordering van de Europese eenwording. Al urenlang wachten honderden genodigden op zijn komst. De president is inmiddels aangekomen in het stadhuis.

Zelensky: Duitsland een echte vriend

President Zelensky heeft Duitsland bedankt voor de "fantastische solidariteit" in de oorlog tegen Rusland. Dat zei hij bij een ontmoeting in Berlijn met president Steinmeier en bondskanselier Scholz. Duitsland kondigde gisteren een groot militair steunpakket aan ter waarde van 2,7 miljard euro.

"Duitsland heeft aangetoond een echte vriend te zijn en een betrouwbare bondgenoot", schreef Zelensky in het gastenboek van de ambtswoning van Steinmeier. Hierna ging Zelensky naar de ambtswoning van Scholz, waar hij meezong met het Oekraïense volkslied dat voor hem gespeeld werd.

Volgens Scholz zal Duitsland Oekraïne steunen zolang als nodig is: "Onze solidariteit houdt aan en is sterk".

De Oekraïense president vliegt zo samen met Scholz door naar Aken. Daar ontvangt Zelensky de Karelsprijs, een prijs ter bevordering van de Europese eenwording.

Bondskanselier Scholz ontvangt president Zelensky in Berlijn

Zelensky spreekt achter de schermen over bombardementen in Rusland

De Oekraïense president Zelensky heeft achter de schermen voorgesteld om ook op Russisch grondgebied bombardementen uit te voeren, schrijft The Washington Post op basis van gelekte Amerikaanse militaire documenten die de krant heeft ingezien. Vooralsnog heeft Zelensky de door het Westen geleverde wapens alleen gebruikt om Russische doelen op Oekraïens grondgebied te bestoken.

In de documenten is te lezen dat Zelensky eind januari voorstelde "aanvallen in Rusland uit te voeren". In een onderhoud met zijn hoogste militaire commandant uit hij een maand later zijn zorgen over dat Oekraïne geen langeafstandsraketten heeft die in staat zijn om Russische troepen in Rusland te raken.

Zelensky zou ook aangestuurd hebben op het bombarderen van een Russische oliepijpleiding met Hongarije. En hij zou Russische grensgebieden willen bezetten om zo sterker te staan in de onderhandelingen met Rusland. Volgens The Washington Post remt Zelensky op het ene moment de militaire ambities van ondergeschikten af, terwijl hij op het andere moment juist risicovolle militaire acties voorstelt.

Zelensky in Berlijn

President Zelensky is aangekomen in Berlijn, meldt hij op Twitter. Daar noemt hij ook een paar agendapunten voor het bezoek zoals wapens, luchtverdediging, en wederopbouw.

Het was lang onzeker of Zelensky na zijn bezoek aan Rome wel zou doorreizen naar Duitsland. Informatie daarover lekte vooraf uit, waardoor de beveiliging van de Oekraïense president in het geding zou zijn. Toch meldde hij even na middernacht zijn aankomst in de Duitse hoofdstad, hij was per vliegtuig van de Luftwaffe aangekomen. Zaterdag was Zelensky in Rome, waar hij met paus Franciscus, premier Meloni en president Mattarella sprak.

Zelensky kende een stroeve relatie met de Duitse regering. Aanvankelijk reageerde het land terughoudend op Zelensky's smeekbedes voor militaire steun. Duitsland wilde het conflict niet verder laten escaleren en ook de gevoeligheden van de eigen geschiedenis speelden mee. Uit een recente peiling bleek dat 39 procent van de Duitsers vond dat Oekraïne inmiddels genoeg wapens heeft ontvangen.

Inmiddels is Duitsland echter een van de grootste Europese bondgenoten van Oekraïne: gisteren nog keurde het parlement een militair steunpakket van bijna 3 miljard euro goed, met onder meer tanks, munitie en luchtverdediging.

Zelensky werd vanochtend door president Steinmeier ontvangen in zijn ambtswoning in Berlijn. Naar verwachting heeft hij later een ontmoeting met bondskanselier Scholz. En in Aken krijgt Zelensky de Karelsprijs uitgereikt, een prijs ter bevordering van de Europese eenwording.

De Duitse president Steinmeier ontvangt Zelensky in zijn ambtswoning in Berlijn

'Thuisstad Oekraïense Songfestivalact geraakt door Russische raketten'

De stad Ternopil in het westen van Oekraïne is geraakt door Russische raketten, meldt de BBC. Daarbij zijn twee mensen gewond geraakt, bevestigt de bestuurder van de regio waar Ternopil ligt. De burgemeester van de stad zegt dat pakhuizen zijn beschadigd.

De Oekraïense inzending van het Eurovisie Songfestival, Tvorchi, komt uit Ternopil. Het gebeurde tijdens de finale van het festival.

Na zijn optreden schreef de band op Instagram dat de stad gebombardeerd was door Rusland. "Terwijl wij op het Eurovisie-podium zongen over onze stalen harten, ontembaarheid en wil." De band noemt steden die regelmatig worden gebombardeerd en roept op: "Europa, verenig tegen het kwaad omwille van vrede!"

Zelensky geeft paus deel van kogelwerend vest

Bij de ontmoeting met paus Franciscus heeft Zelensky een plaat van een kogelwerend vest overhandigd. De plaat zat in een kogelwerend vest dat is gebruikt door een Oekraïense militair. Later is die beschilderd met een afbeelding van de madonna.

"Het is een hele eer", zei Zelensky toen hij de paus ontmoette. Het was voor het eerst dat de twee elkaar zagen sinds Rusland Oekraïne overviel. Het gesprek duurde veertig minuten.

Ze hadden het onder meer over de bereidheid van het Vaticaan om te helpen om Oekraïense kinderen terug te halen. Volgens Oekraïne zijn er sinds het begin van de oorlog bijna 19.500 kinderen illegaal gedeporteerd naar Rusland of door Rusland bezet gebied.

"We moeten er alles aan doen om ze terug naar huis te krijgen", schrijft Zelensky erover op Twitter:

Zelensky ontmoette de paus ook al eens in 2020 en had verschillende telefoongesprekken met hem sinds Rusland de oorlog begon. Aan het begin van de oorlog probeerde Franciscus op te treden als bemiddelaar tussen Moskou en Kyiv. Vandaag zei Zelensky de paus ook te hebben gevraagd om de Russische misdaden in Oekraïne te veroordelen.

Bij zijn paaszegen stond de paus opnieuw stil bij de oorlog. Hij vroeg om vrede voor Oekraïne, zei Vaticaan-deskundige Andrea Vreede er toen over. "Hij wil de mensen ervan doordringen dat volkeren en landen weer vertrouwen moeten hebben in elkaar. Maar hij sprak ook over vrede voor het Russische volk en zei dat de internationale gemeenschap zich meer moet inspannen om een einde te maken aan de oorlog."

In dit artikel kan je meer lezen over de buitenlandse reizen die Zelensky tot nu toe maakte:

'Vier neergestorte Russische toestellen werden neergehaald'

De vier Russische toestellen die vandaag in de Russische regio Briansk zijn verongelukt, zijn uit de lucht geschoten. Dat meldt de Russische zakenkrant Kommersant. Het gaat om twee gevechtsvliegtuigen (Su-34 en Su-35) en twee helikopters (Mi-8). Volgens Kommersant zouden de vliegtuigen met bommen en raketten een aanval willen uitvoeren in Oekraïne. De helikopters vlogen mee ter ondersteuning. Ze zouden bijna gelijktijdig zijn neergehaald, vlak bij de grens.

Rusland meldde eerder dat er militaire toestellen waren gecrasht, maar noemde geen oorzaak.

Een Russische militaire blogger heeft een video geplaatst van een helikopter die neerstort na een explosie hoog in de lucht. In commentaren bij de video staat dat het toestel een Mi-8 was die met een raket is neergehaald. Het bericht van Kommersant is niet door onafhankelijke bronnen bevestigd. Dat geldt ook voor de beelden van de verongelukte helikopter.

De Oekraïense regering heeft nog niet op de berichtgeving gereageerd. Er wordt gespeculeerd dat Oekraïne een deel van zijn luchtverdediging zo heeft neergezet dat ook doelen net over de Russische grens kunnen worden uitgeschakeld.

Meloni: Italië belooft steun aan Oekraïne

De Italiaanse premier Giorgia Meloni heeft gezegd dat ze "uitgaat van een Oekraïense overwinning, na de brutale en oneerlijke agressie van Rusland". Dat zei ze eerder vandaag bij een ontmoeting tussen haar en Zelensky in Rome.

Ook beloofde ze dat Italië "Kyiv zolang dat nodig is van steun en wapens zal voorzien." Verder zei Meloni dat Italië de graandeal volledig steunt.

Naast Meloni spreekt Zelensky vandaag ook de paus

Zelensky brengt morgen ook bezoek aan Berlijn

Na zijn bezoek aan de paus reist Zelensky door naar Duitsland. Dat bevestigen Duitse overheidsbronnen aan onder meer het Duitse persbureau DPA.

De president landt in Berlijn. De precieze invulling van het programma zondag is nog niet bekend. Volgens DPA gaat hij later op de dag naar Aken om daar de prestigieuze Karelsprijs in ontvangst te nemen. Daaraan vooraf zou ook een ontmoeting met bondskanselier Scholz op de planning staan.

Vorige week lekte er informatie uit over het bezoek van de Oekraïense president aan Duitsland. Doorgaans blijft zulke informatie over een bezoek tot op het laatste moment om veiligheidsredenen geheim. Ook details over zijn reisplan en slaapplek werden al bekendgemaakt. De Berlijnse recherche doet onderzoek naar het informatielek.

Vandaag is Zelensky dus nog in Italië, waar hij onder anderen de paus spreekt. Duitsland wordt het negende land dat Zelensky bezoekt sinds de Russische invasie van Oekraïne.

Russische helikopters en gevechtsvliegtuig neergestort in Rusland

In de Russische regio Briansk, die grenst aan Oekraïne, zijn drie Russische toestellen neergestort. Dat meldt het Russische staatspersbureau TASS op basis van berichten van lokale hulpdiensten. Het gaat om twee helikopters en een gevechtsvliegtuig.

Volgens ooggetuigen stortte eerst een helikopter neer en kort daarna ook het vliegtuig van het type SU-34, een straaljager die veel gebruikt wordt in de Russische strijdkrachten. Het type helikopter wordt ook ingezet voor militaire doeleinden. Het is nog niet duidelijk of de toestellen zijn neergehaald. Na deze twee toestellen, werd later vanmiddag een tweede helikoptercrash gemeld in dezelfde regio.

Volgens TASS vloog de motor van de helikopter in brand en stortte het toestel daarna neer. Op nog niet geverifieerde beelden op sociale media is te zien hoe de helikopter eerst in de lucht ontploft en dan naar beneden tuimelt. De beelden wekken de indruk dat het toestel is neergehaald door een raket. Over wat er met het gevechtsvliegtuig is gebeurd, zijn nog geen details bekend.

Russische autoriteiten bevestigen niet dat zou gaan om een aanval. Oekraïne heeft nog niet op het incident gereageerd.

Zelensky bij de paus, ook ontmoeting met Mattarella en Meloni

De Oekraïense president Zelensky ontmoet vandaag de paus in het Vaticaan. Dat schemerde vannacht al door, maar Zelensky bevestigt het nu op Twitter. Zelensky praat vandaag in Rome ook met de Italiaanse president Mattarella en premier Meloni.

Zelensky spreekt van een "belangrijk bezoek op weg naar de overwinning voor Oekraïne":

'Duitsland komt met grootste wapenlevering tot nu toe'

Duitsland bereidt een nieuwe wapenlevering aan Oekraïne voor. Volgens Der Spiegel gaat het om het grootste pakket sinds het begin van de Russische invasie, met een waarde van 2,7 miljard euro.

Volgens het blad gaat het onder meer om 20 Marder-infanteriegevechtsvoertuigen, 30 Leopard 1-tanks, 15 luchtafweertanks en 200 drones.

Duitsland was lange tijd terughoudend met het leveren van zware wapens, uit vrees voor escalatie. Zo gaf het land ook een tijd geen toestemming aan andere landen om in Duitsland geproduceerde Leopard 1-tanks te leveren. Uiteindelijk ging bondskanselier Scholz begin dit jaar overstag.

De Duitse defensieminister Pistorius (tweede van links) bij een Marder-gevechtsvoertuig

Zelensky: Russen teruggedrongen in Bachmoet

De Oekraïense president Zelensky heeft opnieuw gezegd dat Oekraïense militairen terrein hebben teruggewonnen in de buurt van Bachmoet. Gisteren gaf ook Rusland uiteindelijk toe dat Russische troepen gebied ten noorden van de stad hadden verlaten. Eerder werd steeds tegengesproken dat er verliezen werden geleden.

Zelensky zegt op Telegram dat door de "overweldigende inspanningen" van zijn troepen de Russen tot staan zijn gebracht of zelfs "teruggedreven". Het Russische ministerie van Defensie stelde gisteren dat Russen zijn teruggetrokken om te hergroeperen, om "tactische redenen".

De baas van het Russische Wagner-huurlingenleger, Prigozjin, noemt het een nederlaag voor Rusland. Hij zegt dat de Oekraïners gisteren zo'n vijf vierkante kilometer grond hebben heroverd rond Bachmoet.

Het Britse ministerie van Defensie meldt dat ook aan de zuidkant van Bachmoet een Russische brigade zich heeft teruggetrokken. De troepen zouden "in slechte staat" zijn. Volgens de Britten heeft Oekraïne daar de afgelopen vier dagen zeker een kilometer grondgebied heroverd.

'Zelensky op bezoek bij de paus'

Bij zijn bezoek vandaag aan de Italiaanse hoofdstad Rome zal de Oekraïense president Zelensky waarschijnlijk een ontmoeting hebben met paus Franciscus, schrijft persbureau Reuters op basis van bronnen binnen het Vaticaan.

Zelensky ontmoette de paus ook al eens in 2020 en had verschillende telefoongesprekken met hem sinds het begin van de oorlog in Oekraïne. Aan het begin van de oorlog probeerde Franciscus op te treden als bemiddelaar tussen Moskou en Kyiv, maar zijn aanbod heeft niet tot een doorbraak geleid.

Eerder was al bekend geworden dat Zelensky in Rome ook president Mattarella bezoekt. Ook een bezoek aan premier Meloni zou op de agenda staan. Vanwege veiligheidsredenen is zijn reis naar Italië niet officieel bevestigd.

Ambassadeur VS biedt excuses aan Zuid-Afrika aan om opmerking over wapenlevering

De Amerikaanse ambassadeur in Zuid-Afrika heeft zijn excuses aangeboden aan de minister van Buitenlandse Zaken voor opmerkingen over een mogelijke wapenverkoop aan Rusland.

Donderdag zei Reuben Brigety er zeker van te zijn dat een Russisch schip in december in Zuid-Afrika munitie en wapens had ingeladen. Het zou gaan om het Russische vrachtschip Lady R, dat een bezoek bracht aan de haven in Simon's Town, bij Kaapstad. Daarna voer het schip terug naar Rusland, zei Brigety tegen Zuid-Afrikaanse media.

Brigety leverde geen bewijs voor zijn beweringen. Het Zuid-Afrikaanse ministerie van Defensie zei gisteren in een reactie dat de regering geen goedkeuring heeft gegeven voor een wapenleverantie aan Rusland. President Cyril Ramaphosa heeft opdracht gegeven tot een onderzoek.

"Ik was dankbaar voor de gelegenheid om met minister van Buitenlandse Zaken Pandor te spreken en eventuele verkeerde indrukken van mijn openbare opmerkingen te corrigeren", zei Brigety na zijn gesprek met de minister van Buitenlandse Zaken. Ook benadrukte hij het sterke partnerschap tussen de twee landen.

Commotie in Polen om verdwenen Russische raket

In Polen is de oppositie woedend vanwege een Russische raket die op 16 december is neergekomen in het noorden van het land. De raket was maandenlang spoorloos. Vorige maand werd het projectiel toevallig gevonden in een bos bij Bydgoszcz, waar ook de NAVO een kantoor heeft. Het ging volgens Poolse media om een Russische KH-55-raket, die ook kernwapens kan vervoeren.

De Poolse autoriteiten zouden de raket wel hebben gezien op de radar, maar raakten het projectiel op een gegeven moment uit het oog. Volgens het ministerie van Defensie in Warschau informeerde Oekraïne het Poolse leger over een mogelijke Russische raket die onderweg zou zijn naar Polen, maar werd er na die melding weinig actie ondernomen. Het incident is sindsdien stilgehouden.

"De operationeel commandant heeft zijn taken om mij te informeren niet goed uitgevoerd", stelt minister Blaszczak van Defensie in een verklaring op de site van het Poolse leger. Ook werd er volgens Blaszczak geen grootschalige zoektocht opgezet naar de raket. "Alleen een politiepatrouille werd ingesteld en tot 19 december werd er ook niet met een helikopter gezocht. Na 19 december werd de zoektocht helemaal gestaakt."

De Poolse oppositie neemt geen genoegen met de uitleg van de regering en vindt dat Blaszczak medeverantwoordelijk is. Oppositieleider Donald Tusk van het Burgerplatform wil dat de minister wordt ontslagen.

In november vorig jaar kwamen in Polen al twee mensen om het leven door een raket. Dat ging volgens Polen om een afgezwaaide Oekraïense raket.

Onderzoek op de plek waar de raket is neergekomen

Poetin belt met Zuid-Afrikaanse president

De Zuid-Afrikaanse president Ramaphosa en president Poetin van Rusland hebben elkaar telefonisch gesproken, meldt het Kremlin. Daarbij heeft Poetin zijn steun uitgesproken voor een plan van Ramaphosa om Afrikaanse leiders te betrekken bij vredesgesprekken rond de oorlog in Oekraïne, zeggen de Russen. Ook heeft Poetin opnieuw aangeboden om Russisch graan en meststoffen te leveren aan Afrikaanse landen, al dan niet gratis.

Zuid-Afrika zegt neutraal te zijn in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Maar Amerikaanse functionarissen zeggen dat een Russisch schip, dat op de sanctielijst staat, vorig jaar wapens heeft opgehaald in een Zuid-Afrikaanse haven. Dat zou in december gebeurd zijn. De Zuid-Afrikanen zeggen dat er een onderzoek naar de zaak is gestart.

Of de vermeende wapenlevering ook besproken is tussen Poetin en Ramaphosa is onbekend. Vanwege de kwestie is de Amerikaanse ambassadeur in Zuid-Afrika op het matje geroepen.

Een zegsman van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington wilde er vandaag verder niets over zeggen, behalve dan dat landen geen wapens moeten leveren aan Rusland en dat de kwestie "een ernstige zaak" is.

President Poetin aan de telefoon, hier op archiefbeeld

Oekraïners kunnen steun krijgen van Oekraïense psychologen

Oekraïense vluchtelingen die kampen met psychische of psychosociale problemen, kunnen binnenkort in hun eigen taal ondersteuning krijgen van Oekraïense psychologen die ook vanwege de oorlog naar Nederland zijn gevlucht. Twee organisaties gaan dat organiseren, meldt het ministerie van Justitie en Veiligheid.

"Ik ben erg blij dat Oekraïense psychologen in Nederland aan het werk kunnen", zegt staatssecretaris Van der Burg. "Enerzijds kunnen zij hun landgenoten met psychische en psychosociale hulpvragen in hun eigen taal helpen. Anderzijds kunnen Oekraïense psychologen zich blijven ontwikkelen en de hier opgedane kennis en ervaring meenemen bij terugkeer naar Oekraïne."

Volgens het ministerie wordt de geestelijke gezondheidszorg op deze manier laagdrempeliger voor de mensen die dat nodig hebben, waarmee verergering van de klachten voorkomen kan worden. De psychologen kunnen werk doen dat past bij hun opleiding en werkervaring. "Afhankelijk van hun diplomawaardering kunnen zij aan het werk als basispsycholoog in de curatieve zorg of als professional in de preventieve zorg bij een gemeente, GGD-locatie of maatschappelijke organisatie. Hiermee ontlasten zij de krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt", aldus het ministerie.

De eerste Oekraïense psychologen kunnen in de loop van dit jaar aan het werk, zo is de verwachting.

Vorig jaar spraken we een gevluchte psycholoog uit Marioepol, die lotgenoten vanuit Nederland helpt:

Zuid-Afrika roept Amerikaanse ambassadeur op matje na opmerking over wapenlevering

Het Zuid-Afrikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Amerikaanse ambassadeur in het land op het matje geroepen. Deze Reuben Brigety zei eerder deze week dat een Russisch schip vorig jaar wapens heeft opgepikt in Zuid-Afrika.

Een Zuid-Afrikaanse minister zegt nu in een reactie dat de regering geen goedkeuring heeft gegeven voor een levering. "Dat is niet met onze medeweten goedgekeurd", zegt hij in een radioprogramma. Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken schrijft op Twitter dat hij later vandaag met de ambassadeur en met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken gaat praten.

De wapenlevering zou in december zijn gebeurd, toen het Russische vrachtschip Lady R een bezoek bracht aan de haven in Simon's Town, bij Kaapstad. De Verenigde Staten hebben geregeld gewaarschuwd dat landen die wapens leveren aan Rusland, te maken krijgen met sancties.

Brigety leverde geen bewijs voor zijn beweringen. Zowel de minister als de woordvoerder ontkennen niet dat een schip met niet-goedgekeurde lading Zuid-Afrika heeft verlaten.

Zelensky brengt bezoek aan Rome

De Oekraïense president Zelensky brengt morgen een bezoek aan de Italiaanse hoofdstad Rome. Hij ontmoet daar president Mattarella, bevestigt de woordvoerder van de Italiaanse president aan persbureau AFP.

Italiaanse media schreven eerder ook over een bezoek aan premier Meloni en aan paus Franciscus, maar die ontmoetingen zijn niet bevestigd.

Zelensky zou morgen eigenlijk naar Berlijn komen. De aankondiging en de details van dat bezoek werden ruim een week geleden gelekt in de Duitse media. Het is niet bekend of de reis naar Duitsland vanwege veiligheidsredenen is geannuleerd; normaal gesproken wordt het bezoek slechts een dag van te voren bekendgemaakt. De Duitse recherche gaat het lek rondom de geplande trip onderzoeken.

Chinese gezant naar Oekraïne

De Chinese gezant voor Euraziatische Zaken Li Hui brengt tijdens een reis door Europa ook een bezoek aan Oekraïne, meldt het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij is de hoogstgeplaatste Chinese diplomaat die het land bezoekt sinds de Russische invasie.

Li zal zich tijdens het bezoek volgende week richten op het bevorderen van vredesonderhandelingen, zegt het Chinese ministerie. China stelt in de aankondiging verder dat "China volledig aan de kant van de vrede staat".

China probeert zich de afgelopen maanden naar voren te schuiven als vredesstichter en neutrale partij in de oorlog, maar het land staat vooral bekend als bondgenoot van Moskou. Ook de keuze van Li als gezant is omstreden. Hij was van 2009 tot 2019 de Chinese ambassadeur in Rusland en kort voor zijn vertrek uit Moskou kreeg hij een onderscheiding in de Orde van de Vriendschap van Russische president Poetin.

Oekraïne meldt vooruitgang in Bachmoet, Rusland ontkent

Het Oekraïense ministerie van Defensie zegt dat de strijdkrachten dichter bij de zwaarbevochten stad Bachmoet zijn gekomen. In de afgelopen week hebben militairen 2 kilometer grondgebied heroverd, zegt onderminister Hanna Maljar.

Ze roept daarnaast op om "misinformatie van de vijand" over Bachmoet te negeren. Hoewel ook Russische militaire bloggers melding maken van de Oekraïense terreinwinst, wordt die door Rusland zelf ontkend. Rusland stelt dat de situatie in de stad nog onder controle is.

Ook de leider van het Russische huurlingenleger Wagner, Jevgeni Prigozjin, zegt dat Oekraïne wel degelijk dichterbij komt. Volgens hem zijn de Oekraïners begonnen aan hun langverwachte voorjaarsoffensief. Maljar spreekt die bewering tegen, en ook president Zelensky zei eerder deze week dat het leger meer wapens nodig heeft voor een offensief.

Een Oekraïense militair nabij Bachmoet, eerder deze maand

Zelensky mag niet spreken op Songfestival

De European Broadcasting Union (EBU) heeft een verzoek van de Oekraïense president Zelensky geweigerd om morgenavond tijdens de finale van het Eurovisie Songfestival het publiek toe te spreken via een videoboodschap. Dat schrijft de organisatie in een statement.

De EBU staat een toespraak van Zelensky niet toe omdat het Eurovisie Songfestival een niet-politiek karakter heeft. "Dat principe verbiedt de mogelijkheid om tijdens de wedstrijd politieke of soortgelijke verklaringen af te leggen", laat de organisatie weten.

Eigenlijk moest het songfestival dit jaar in Oekraïne plaatsvinden omdat dat land vorig jaar de winnaar was. Vanwege de oorlog heeft het Verenigd Koninkrijk de organisatie overgenomen. De EBU heeft er naar eigen zeggen voor gezorgd dat Oekraïense muziek en cultuur een grote rol spelen op het evenement.

Amerikaanse ambassadeur: Russen kwamen wapens halen in Zuid-Afrika

De Amerikaanse ambassadeur in Zuid-Afrika zegt er zeker van te zijn dat een Russisch schip vorig jaar wapens heeft opgepikt in Zuid-Afrika. Dat zou in december gebeurd zijn, toen het Russische vrachtschip Lady R een bezoek bracht aan de haven in Simon's Town, bij Kaapstad.

"En we zijn er zeker van dat er toen wapens en munitie aan boord zijn gegaan. Daarna ging het schip terug naar Rusland", zei ambassadeur Reuben Brighty tegen Zuid-Afrikaanse media.

De Amerikanen zijn dan ook niet te spreken over de actie. "Wapens leveren aan Rusland is absoluut onacceptabel", zegt Brigety. De Zuid-Afrikanen stellen neutraal te zijn en een vreedzame oplossing voor het conflict te willen. De Amerikanen zeggen echter "grote zorgen" te hebben dat daar in de praktijk weinig van terechtkomt.

President Ramaphosa van Zuid-Afrika zegt dat er een onderzoek loopt. De zaak is volgens hem eerder al besproken door Amerikaanse en Zuid-Afrikaanse functionarissen. "De opmerkingen van de ambassadeur ondermijnen onze samenwerking en onze band", zegt hij in een verklaring. Zuid-Afrika erkent dat het schip in Zuid-Afrika is geweest, maar zegt verder niet waarom. De Lady R en de Russische eigenaar van het schip, Transmorflot, zijn vorig jaar door de Amerikanen op een sanctielijst gezet vanwege betrokkenheid bij het transport van wapens.

Washington heeft geregeld gewaarschuwd dat landen die wapens leveren aan Rusland, te maken zullen krijgen met sancties. De VS was ook boos over een gezamenlijke legeroefening die Zuid-Afrika in februari samen met Rusland en China hield. Volgens de Zuid-Afrikanen was dat "routine". Op de Zuid-Afrikaanse financiële markten werd bezorgd gereageerd op het nieuws, omdat gevreesd wordt voor die sancties.

Het schip Lady R hier in de haven van Simon's Town, in december vorig jaar

Turkije: vooruitgang bij overleg over graandeal

Volgens Turkije is er vooruitgang geboekt in de gesprekken over de graandeal. In Istanbul overlegden de plaatsvervangende defensieminister van Turkije, Rusland en Oekraïne en VN-ambtenaren over het akkoord, dat over een week afloopt. "De partijen werden het erover eens om technische vierzijdige vergaderingen over de deal voort te zetten", is te lezen in een verklaring van het Turkse ministerie van Defensie.

Afgelopen maandag zei Oekraïne nog dat Rusland de graandeal dwarsboomde door te weigeren binnenkomende schepen te controleren en registreren. Volgens Oekraïne schendt Rusland daarmee het akkoord.

Oekraïne en Rusland hebben de graandeal in maart verlengd, maar er is nog steeds veel onduidelijkheid over de termijn. Doorgaans wordt het akkoord met 120 dagen verlengd. Rusland sprak destijds over 60 dagen, wat zou betekenen dat het akkoord op 18 mei afloopt. Daarmee hoopt Rusland druk te leggen op de onderhandelingen over belemmeringen voor de Russische export van landbouwproducten.

Oekraïne en Rusland sloten vorig jaar na bemiddeling van de Verenigde Naties een akkoord waardoor het weer mogelijk werd om Oekraïens graan en andere landbouwproducten via de Zwarte Zee te vervoeren. Door de oorlog was de uitvoer stil komen te liggen, wat leidde tot fors hogere voedselprijzen en een dreigende hongersnood in delen van Afrika.

VK heeft langeafstandskruisraketten geleverd aan Oekraïne

Het Verenigd Koninkrijk heeft langeafstandskruisraketten aan Oekraïne geleverd. Dat heeft de Britse minister van Defensie Ben Wallace bevestigd, nadat CNN daarover had bericht op basis van hooggeplaatste westerse (leger)bronnen. Om hoeveel raketten het gaat, is nog niet duidelijk.

Oekraïne vroeg al langer om deze wapens in de voorbereiding op het tegenoffensief tegen Rusland.

Het gaat om het type Storm Shadow. Die raketten hebben een bereik van ruim 250 kilometer. De raketten die Oekraïne tot nu toe van de VS kreeg, hebben een bereik van een kleine 80 kilometer.

Met de Britse langeafstandsraketten kunnen de Oekraïners tot diep in Russisch bezet gebied in Oost-Oekraïne of de Krim reiken. Volgens een van de bronnen van CNN heeft Oekraïne het VK verzekerd dat de raketten niet worden gebruikt op doelen binnen Rusland, maar alleen op Oekraïens grondgebied.

Rusland zegt met "een adequate reactie" te komen.

Zelensky heeft meer tijd nodig om tegenoffensief voor te bereiden

De Oekraïense president Zelensky zegt dat zijn land meer tijd nodig heeft om het tegenoffensief tegen Rusland voor te bereiden. Het Oekraïense leger wacht op meer militaire steun zoals wapens en gepantserde voertuigen. Dat zei de president in gesprek met de BBC en andere media.

De president denkt dat het land een succesvol tegenoffensief kan voeren met wat er nu voorhanden is. Toch vreest hij ook dat veel landgenoten zullen sneuvelen. "Dat is onacceptabel. Daarom moeten we wachten. We hebben nog wat meer tijd nodig." Hij wacht daarom op meer materieel van buitenlandse bondgenoten.

Oekraïne bereidt al langere tijd een tegenoffensief voor. Omdat het land hier geen geheim van maakt, is ook Rusland voorbereidingen aan het treffen om op het tegenoffensief te kunnen reageren. Op kwetsbare plekken aan het front en langs belangrijke infrastructuur heeft Rusland de afgelopen tijd verdedigingslinies opgezet.

Het is nog niet bekend wanneer de tegenaanval precies zal plaatsvinden.

Oekraïne: groot deel van Russische troepen bij Bachmoet uitgeschakeld

De Oekraïense troepen lijken een flinke klap te hebben uitgedeeld aan het Russische leger bij het zwaarbevochten Bachmoet. Volgens Oleksandr Syrsky, een bevelhebber van de Oekraïense landmacht, hebben de Russische troepen zich in sommige delen van Bachmoet tot 2 kilometer teruggetrokken.

Andri Biletsky, de oprichter van het Azov-bataljon, meldde in een bericht op zijn Telegramkanaal dat er ruim zes vierkante kilometer is heroverd op de Russen. In het gebied zouden zeker twee Russische brigades zijn verslagen en geen Russische militairen meer zijn, zegt hij.

De baas van de Russische Wagnergroep, Jevgeni Prigozjin, zei gisteren al dat Russische eenheden hun posities bij Bachmoet hadden verlaten. Hij waarschuwde voor een verdere opmars van de Oekraïners.

Frankrijk start onderzoek naar oorlogsmisdaden na dood journalist

Frankrijk gaat onderzoek doen naar oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid na de dood van de Franse videojournalist Arman Soldin van persbureau AFP. Het onderzoek moet allereerst vaststellen wat de omstandigheden waren van de dood van de journalist, melden aanklagers van het antiterrorismeparket.

Soldin kwam gisteren in Oekraïne om het leven bij raketaanvallen in de buurt van Tsjasiv Jar. Dat ligt dicht bij Bachmoet, waar al maandenlang hevig om wordt gevochten.

De 32-jarige Soldin deelde de afgelopen weken veel video's uit de omgeving van Bachmoet. Vorige week plaatste hij een video waarin hij samen met Oekraïense soldaten moest schuilen voor raketten die op minder dan 50 meter van hem vandaan ontploften. "Een van de ergste ervaringen" sinds hij werkzaam was in Oekraïne, schreef hij toen.

Soldin is niet de eerste journalist die omkomt tijdens de oorlog in Oekraïne. Volgens organisatie Reporters without Borders waren op 27 april negen journalisten omgekomen en twintig journalisten gewond geraakt sinds de Russische invasie in februari vorig jaar.

Kremlin noemt Pools voornemen om Kaliningrad te hernoemen 'vijandige daad'

Het Kremlin reageert woedend op het advies van een Pools overheidsorgaan om de Russische exclave Kaliningrad een andere naam te geven.

Het Poolse orgaan, dat de overheid advies geeft over het gebruik van geografische namen buiten Polen, vindt dat de stad en het gebied eromheen Królewiec zou moeten heten. De overheid lijkt hierin mee te willen gaan. Volgens Rusland is het een "vijandige daad" en een voornemen dat "grenst aan waanzin".

Kaliningrad is het meest westelijke stukje Rusland en wordt ingesloten door Polen en Litouwen. De regio heette tot 1946 Koningsbergen en was tot 1945 deel van Duitsland. Na de Tweede Wereldoorlog kwam het in handen van de Sovjet-Unie. Sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 is het gebied een exclave van Rusland, vernoemd naar politicus Michail Kalinin. Hij wordt gelinkt aan een bloedbad waarbij duizenden Poolse krijgsgevangen om het leven werden gebracht door Sovjet-troepen.

Waar Kaliningrad vroeger dé plek was voor samenwerking en vriendschap tussen het Westen en Rusland, is het nu een geïsoleerd Russisch militair fort geworden tegen de NAVO. Het is de thuisbasis voor de Russische Baltische Vloot. Ook zijn er zware luchtafweersystemen gestationeerd.

Opnieuw compensatie voor bedrijven die contracten met Gazprom opzegden

Het kabinet gaat gemeenten die hun contract met energieleverancier Gazprom hebben opgezegd opnieuw compenseren. Vanwege de sancties tegen Rusland riep minister Rob Jetten de gemeenten eerder op vóór oktober vorig jaar van het Russische staatsbedrijf over te stappen naar een andere leverancier. Veel gemeenten hebben dat toen gedaan en sloten een nieuw duurder contract af. Over de zin en noodzaak van de opzegging was veel discussie, ook in de Tweede Kamer, en veel gemeenten voelden zich benadeeld. Jetten zegde de betrokken gemeenten vorig jaar een tegemoetkoming toe voor de meerkosten tussen oktober en 1 januari 2023.

De minister voor Energie schrijft nu aan de Kamer dat er ook compensatie komt voor de periode daarna, als het oorspronkelijke contract nog doorliep. Het gaat dan om de meerkosten tot en met de einddatum van het contract. Het kabinet heeft hier 74 miljoen euro voor uitgetrokken.

Jetten zegt dat hij de "ervaren benadeling volledig wil wegnemen". Volgens hem zou het geven van alleen een gedeeltelijke tegemoetkoming tot nieuwe discussies leiden. Inmiddels heeft Duitsland de Europese tak van Gazprom genationaliseerd en valt het bedrijf niet meer onder de sancties.

Alarm over deportatie personeel kerncentrale Zaporizja

Het Oekraïense energiebedrijf Energoatom zegt dat Rusland de meer dan 2500 werknemers van de kerncentrale in de regio Zaporizja en hun gezinnen naar Rusland wil deporteren. Dat heeft tot gevolg dat er een "catastrofaal tekort" aan medewerkers ontstaat, aldus Energoatom. "Het nu al urgente probleem van voldoende personeel om de centrale veilig te draaien, zal verergeren."

De deportatie van personeel houdt vermoedelijk verband met de voorbereiding van de Russen op een Oekraïens offensief. De kerncentrale van Zaporizja is de grootste van Europa. Hij ligt in door Rusland bezet gebied op een plek waar het offensief zou kunnen plaatsvinden. De directeur van Energoatom zei gisteren dat Rusland troepen en materieel naar het terrein van de kerncentrale overbrengt. Of dat klopt is niet bevestigd.

Het hoofd van het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA), Rafael Grossi, zei gisteren ook dat de deportatie van personeel tot een gevaarlijke situatie kan leiden.

De kerncentrale van Zaporizja

Drone-aanval op militair terrein bij Russische stad Voronezj

Bij de Russische stad Voronezj is een militair terrein door vermoedelijk Oekraïense drones aangevallen. "Een van de twee is door toedoen van de luchtafweer van zijn koers afgeweken en neergestort, de ander is door de luchtafweer vernietigd", meldt de gouverneur van de regio.

Astra Press, dat geleid wordt door onafhankelijke Russische journalisten, schrijft dat bij de aanval op een oefenterrein bij Voronezj meer dan tien militairen gewond zijn geraakt. Autoriteiten hebben dat niet bevestigd.

Voronezj ligt op minder dan 200 kilometer van de grens met Oekraïne. In grensregio's is het aantal aanvallen op militaire doelen en infrastructuur de afgelopen maanden toegenomen.

Eerder vandaag meldde de gouverneur van de regio Koersk dat een drone-aanval op een gasinstallatie in zijn regio is mislukt, omdat de drone werd vernietigd. Er zouden geen slachtoffers zijn gevallen.

'Oude tank op Rode Plein geen zwaktebod'

De Britse militaire inlichtingendienst hecht weinig waarde aan het feit dat op de overwinningsparade gisteren op het Rode Plein in Moskou maar één en ook nog heel oude Russische tank meereed. Op sociale media werd daar spottend over gesproken en de suggestie gewekt dat Rusland alle moderne tanks aan het front in Oekraïne nodig heeft.

Volgens de Britten konden de Russen veel meer tanks laten meerijden, maar is daar vermoedelijk van afgezien om de kritiek voor te zijn dat het Kremlin parades belangrijker vindt dan de situatie aan het front.

De parade liet volgens de Britten wel zien dat de oorlog in Oekraïne het Russische leger voor "uitdagingen" stelt. Zo liepen er geen inzetbare militairen mee, op eenheden van de militaire politie en spoorwegmilitairen na. Verder waren het alleen paramilitaire eenheden en militairen in opleiding, aldus het Britse ministerie van Defensie. Ook de gebruikelijke fly-over van militaire vliegtuigen ontbrak.

De T-34 tank uit de Tweede Wereldoorlog, gisteren op het Rode Plein. Daarna beelden van de parade in 2021 waarin ook moderne tanks meereden:

Maar één tank bij Russische parade, die flink is afgeslankt door oorlog

Oekraïense minister waarschuwt voor hoge verwachtingen van offensief

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba waarschuwt voor te hoge verwachtingen van het Oekraïense voorjaarsoffensief dat naar verwachting binnenkort zal beginnen. "Beschouw dit offensief niet als het laatste, want we weten niet wat het oplevert", zei hij tegen de Duitse krant Bild. Oekraïne wil alle door Rusland bezette gebieden terugkrijgen, inclusief de Krim.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken zegt dat Oekraïne nu alle middelen in handen heeft om de gebieden te heroveren "die Rusland in de afgelopen veertien maanden heeft veroverd". Niet alle door Rusland bezette gebieden vallen daaronder. De Krim werd in 2014 al door Rusland geannexeerd en ook delen van de regio's Donetsk en Loehansk waren voor de Russische invasie van februari vorig jaar al in Russische handen.

De Duitse generaal Carsten Breuer was vorige week nog in Oekraïne. Hij hoorde daar dat de bodem in de frontgebieden nog te nat en te drassig was. "Maar mij is duidelijk geworden dat de voorbereidingen lopen", zei hij tegen persbureau DPA.

Een Oekraïense houwitser bij Avdijivka in de regio Donetsk

Amerikanen saboteren Russische spionagesoftware

De Amerikaanse autoriteiten hebben een Russisch spionageprogramma gesaboteerd. Het programma, genaamd Snake, had honderden computers gekraakt. Daarbij zijn documenten buitgemaakt van onder meer de Amerikaanse overheid, bondgenoten van de VS en van techbedrijven. Om wat voor stukken het gaat, is niet bekend.

Aanklagers denken dat de Russische veiligheidsdienst FSB achter Snake zit. "Twintig jaar lang heeft de FSB op deze software vertrouwd om te spioneren in de Verenigde Staten en bij andere bondgenoten. Dat stopt vandaag", zegt een hoge Amerikaanse functionaris in een verklaring.

De Amerikanen zeggen Snake al decennia te onderzoeken. Turla, de FSB-afdeling die verantwoordelijk zou zijn voor de malafide software, zou het programma geregeld hebben aangepast om te voorkomen dat het uit de lucht gehaald zou worden. Rusland heeft nog niet gereageerd.

AFP-journalist Arman Soldin omgekomen in Oekraïne

Videocoördinator Arman Soldin van persbureau AFP is vandaag bij raketaanvallen in de buurt van Tsjasiv Jar omgekomen. Dat heeft AFP, voor wie Soldin in Oekraïne werkzaam was, laten weten. Tsjasiv Jar ligt dicht bij Bachmoet, waar al maandenlang hevig wordt gevochten.

De 32-jarige Soldin deelde de afgelopen weken veel video's uit de omgeving van Bachmoet. Vorige week plaatste hij een video, waarbij hij samen met Oekraïense soldaten moest schuilen voor raketten die op minder dan 50 meter van hem vandaan ontploften. "Pure terreur" en "een van de ergste ervaringen" sinds hij werkzaam was in Oekraïne, schreef hij toen.

Soldin is niet de eerste journalist die omkomt tijdens de oorlog in Oekraïne. Volgens organisatie Reporters without Borders waren op 27 april 9 journalisten omgekomen en 20 journalisten gewond geraakt sinds de Russische invasie in februari vorig jaar.

Russische viering Overwinningsdag in bezette delen Oekraïne

Dit jaar vierden Rusland en Oekraïne voor het eerst niet meer op dezelfde datum de overwinning van de Sovjet-Unie op nazi-Duitsland in 1945. De Oekraïense president Zelensky maakte gisteren bekend de feestdag met een dag te vervroegen. In de Oekraïense regio's die door Rusland worden bezet, gingen de vieringen wel door. De Russische bezetters grepen de dag aan om de 'eenheid tussen Rusland en Oekraïne' te benadrukken, zei NOS-buitenlandredacteur Chiem Balduk in het NOS Radio 1 Journaal.

"In bezette steden als Marioepol en Melitopol zijn oude monumenten opgeknapt, Russische posters opgehangen en wapperen oude Sovjetvlaggen", zei Balduk, die de ontwikkelingen in Oekraïne nauwgezet volgt en er veel contacten heeft. "In Melitopol leidde de installatie van nieuwe lampen bij een monument zelfs tot onrust. Het licht scheen zo fel in de lucht, dat mensen in de omgeving dachten dat er een luchtaanval plaatsvond."

Een bewoner van Melitopol maakte beelden van het 'versierde' centrum van de stad:

Aan het front in Oekraïne: op pad met de 40 jaar oude helikopters

Terwijl iedereen wacht op het voorjaarsoffensief van Oekraïne, vliegen de Oekraïense piloten rond in helikopters die meer dan 40 jaar oud zijn. "We hebben meer zwaar aanvalsmaterieel nodig." Bekijk onderstaande video daarover:

Aan het front in Oekraïne: op pad met de 40 jaar oude helikopters

Oekraïne boos over buitenlandse regeringsleiders bij parade in Moskou

Oekraïne heeft zijn ongenoegen geuit over de aanwezigheid van buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders bij de Overwinningsdag in Moskou. President Poetin werd op de tribune vergezeld door de premier van Armenië en de presidenten van Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan, Turkmenistan, Oezbekistan en Belarus.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Kyiv noemt de deelname "immoreel en onvriendelijk" ten opzichte van Oekraïne. "En een uiting van minachting tegen het Oekraïense volk." In een verklaring wijst het ministerie erop dat het Internationaal Strafhof in Den Haag president Poetin heeft aangeklaagd vanwege oorlogsmisdaden. President Loekasjenko van Belarus wordt door de Oekraïners overigens niet genoemd in de verklaring.

"De inwoners van Centraal-Azië en de Kaukasus hebben een onschatbare bijdrage geleverd aan de overwinning op het nazisme, 78 jaar geleden. Zij verdienen het niet om nu gebruikt te worden door het Kremlin", aldus het ministerie.

President Tokajev van Kazchstan, president Poetin, de Armeense premier Pasjinjan en president Mirzijojev van Oezbekistan

Amerikanen trekken opnieuw geld uit voor steunpakket aan Oekraïne

Het Amerikaanse ministerie van Defensie trekt nog eens 1,2 miljard dollar uit voor steun aan Oekraïne. Het gaat onder meer om geld voor luchtverdedigingssystemen, diverse soorten munitie en apparatuur om westerse militaire apparatuur te laten samenwerken met Oekraïense systemen. Ook krijgt Oekraïne meer toegang tot satellietbeelden.

"Het steunpakket onderstreept de voortdurende Amerikaanse inzet om aan de grootste noden van het Oekraïense leger te voldoen", zegt het Pentagon in een verklaring. De steun is volgens Washington ook bedoeld om de Russische agressie op de lange termijn te kunnen afweren.

De Amerikanen hebben sinds de start van de oorlog, begin vorig jaar, voor bijna 37 miljard dollar aan steun toegezegd aan Oekraïne.

Russische ambassadeur gedwarsboomd bij ceremonie in Warschau

Een protestactie in de Poolse hoofdstad Warschau heeft de Russische ambassadeur in dat land gedwarsboomd bij zijn poging om bloemen te leggen bij een monument voor Sovjet-soldaten. Dat wilde hij doen ter gelegenheid van Overwinningsdag, de dag waarop Rusland de overgave van nazi-Duitsland in 1945 herdenkt.

Demonstranten hadden op de route naar het monument honderden blauw-gele Oekraïense vlaggetjes en kruizen geplaatst. Een plas nepbloed onder de kruizen symboliseerde de daden van de Russen in Oekraïne. Ook waren er maquettes van kapotgeschoten gebouwen geplaatst met daarop de namen van de steden Marioepol, Boetsja, Irpin en Cherson.

De actie was opgezet door Euromaidan-Warszawa, een burgerinitiatief dat Oekraïne steunt. De uit Oekraïne afkomstige organisator zegt dat de actie bedoeld is om Russische propaganda te bestrijden en de wereld "het echte beeld te laten zien". "We worden gebombardeerd, gedood en verkracht. We worden vermoord, alleen maar omdat we Oekraïners zijn." Ze zei dat de ambassadeur en andere Russische diplomaten over de symbolische graven zouden moeten lopen om het monument te bereiken, of dat ze anders maar door de struiken moesten gaan.

De Russische ambassadeur in Polen deed dat niet. Hij legde een krans van rode anjers voor de Oekraïense vlaggen. Uit luidsprekers kwam op dat moment het geluid van bommen en het luchtalarm. Vorig jaar werd de ambassadeur op deze dag met een rode vloeistof overgoten. Ambassadeur Sergej Andrejev wil later vandaag nog eens terugkeren om dan wel bloemen te leggen.

Russische ambassadeur tegengehouden bij Sovjet-begraafplaats Warschau

Slechts één WO II-tank bij militaire parade op Rode Plein

De militaire parade in Moskou ter ere van Overwinningsdag is dit jaar opvallend bescheiden. Zo zag president Poetin maar één WO II-tank langsrijden op het Rode Plein. Vorig jaar was dat een hele colonne tanks, inclusief een reeks moderne modellen.

Analisten wijzen naar de invasie van Oekraïne om de versoberde parade te verklaren. Na ruim 14 maanden oorlog zou Rusland weinig materiaal kunnen missen voor een show. Ook zou de recente drone-aanval op het Kremlin, waarvan Oekraïne door Rusland wordt beschuldigd, zijn gebruikt als excuus om minder voertuigen dan normaal mee te laten rijden in de optocht.

"Er is duidelijk zichtbaar minder materieel ingezet", zei Rusland-correspondent Geert Groot Koerkamp op NPO Radio 1. Normaal duurt de optocht met pantservoertuigen en tanks volgens hem "vrij lang". "Wel hebben ongeveer 10.000 militairen deelgenomen aan de parade, onder wie meer dan 500 militairen die deelnemen aan de strijd in Oekraïne."

Maar één tank bij Russische parade, die flink is afgeslankt door oorlog

Bondkanselier Scholz: 'We verdedigen Oekraïne zolang het nodig is'

De Duitse bondskanselier Scholz sprak vandaag het Europese Parlement toe in Straatsburg. Hij benadrukte nog eens dat Europa Oekraïne zal steunen zolang het nodig is.

Vandaag wordt de oprichting van de EU gevierd. Het is geen verrassing dat er in zijn speech veel aandacht was voor de oorlog. "Oekraïners betalen op dit moment met hun levens voor de waanideeën van hun machtige buurland", zei Scholz.

De bondskanselier benadrukte dat de EU nu juist eensgezind moet zijn en zich niet moet laten intimideren door Rusland. "2200 kilometer ten noordoosten van hier paradeert Poetin in Moskou zijn wapens en soldaten. Laten we niet geïntimideerd zijn. Laten we sterk staan in onze steun aan Oekraïne."

Volgens Scholz is het dan ook belangrijk dat er schot komt in de Europese gezamenlijk aankoop van wapens voor Oekraïne. Dit moet sneller zodat Oekraïne beter in staat is zich te beschermen tegen Russische luchtaanvallen, aldus de bondskanselier.

Video: Poetin haalt uit naar Westen in speech op Overwinningsdag

Poetin haalt uit naar Westen in speech op Overwinningsdag

Poetin: 'Oekraïense volk wordt gegijzeld door westerse ambities'

In het vervolg van zijn speech op het Rode Plein in Moskou verwijt Poetin het Westen het "vernietigen van de traditionele familiewaarden". Hij zegt ook dat het Oekraïense volk gegijzeld is door de ambities van het Westen.

Hij beschuldigt andere landen ervan "de herinnering aan echte helden te willen wissen" door gedenktekens van Sovjetstrijders en generaals te vernietigen.

Na een minuut stilte vervolgt hij zijn toespraak met nog meer patriottistische retoriek. Hij zegt dat Rusland trots is op de deelnemers aan de "speciale militaire operatie", zoals de oorlog in Oekraïne genoemd wordt.

"We treden in de voetsporen van onze voorouders", zegt hij. De Russische president zegt dat de "toekomst van onze staat en ons volk" afhangt van de mensen die vechten voor Rusland.

Verder prijst hij degenen die het leger zijn ingegaan, de veiligheidsdienst FSB en andere troepen. "We verwelkomen jullie allemaal, verwelkomen iedereen die voor Rusland vecht, iedereen die zijn militaire plicht vervult. Tijdens de Grote Patriottische Oorlog hebben onze voorouders bewezen dat er niets sterker is dan onze liefde voor ons moederland, voor Rusland, voor ons leger, voor de overwinning".

Daarmee eindigt de toespraak van de president, weerklinkt het Russische volkslied en worden er saluutschoten afgevuurd.

Poetin haalt uit naar Westen in speech op Overwinningsdag

Poetin aan toespraak begonnen: 'Er wordt oorlog gevoerd tegen ons moederland'

President Poetin is aan zijn toespraak begonnen in Moskou.

"Er wordt oorlog gevoerd tegen ons moederland", begon hij zijn speech. "De westerse elite vertoont haat en russofobie. Ze willen ons land vernietigen. Maar het Westen vergat wie de nazi's heeft verslagen."

Rusland viert Overwinningsdag, Poetin houdt toespraak

Vandaag viert Rusland Overwinningsdag: de dag waarop het land de overgave van nazi-Duitsland in 1945 herdenkt. Het is een van de belangrijkste feestdagen van het land en wordt traditioneel gevierd met militaire parades en een toespraak van de Russische president Poetin.

In zijn toespraak zal Poetin waarschijnlijk opnieuw benadrukken hoe Rusland vecht tegen het Westen, hoe Rusland alleen maar probeert het "broedervolk te bevrijden van westerse inmenging", schreef correspondent Rusland Iris de Graaf gisteren.

"Als je kijkt naar Poetins toespraken door de jaren heen, dan is duidelijk dat hij Rusland in een permanente staat van oorlog met de rest van de wereld beschouwt. De militaire operatie in Oekraïne ziet hij als een voortzetting van de Tweede Wereldoorlog", schreef De Graaf.

In dit blog zal de toespraak van Poetin ook worden opgenomen.

Russische militairen marcheren in een militaire parade in Moskou op Overwinningsdag

Overigens wordt de feestdag ook overschaduwd door extra beveiligingsmaatregelen na een reeks drone-aanvallen en explosies op Russisch grondgebied.

Lees hier het artikel daarover:

'Projectielen uit lucht gehaald boven Kyiv'

In het luchtruim boven Kyiv zijn vannacht zo'n vijftien Russische projectielen onderschept. Dat blijkt uit voorlopige informatie, meldt het hoofd van de militaire tak van de Oekraïense hoofdstad op Telegram.

Serhiy Popko zegt dat de Russen luchtaanvallen uitvoeren in het kader van Overwinningsdag, de dag waarop Rusland de overgave van nazi-Duitsland in 1945 herdenkt. Volgens Popko werd de aanval van vannacht uitgevoerd vanuit de Kaspische Zee. Een dag eerder werden er nog allerlei drones op Kyiv afgestuurd om de luchtverdediging af te zwakken, zegt hij.

Vooralsnog zijn er geen berichten van slachtoffers of ernstige schade door vallende brokstukken.

Von der Leyen aangekomen in Kyiv

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, is aangekomen in de Oekraïense hoofdstad Kyiv. Ze zal daar later vandaag in gesprek gaan met president Zelensky. Op haar Twitter-account zegt ze dat het goed is om terug te zijn in Oekraïne. "De waarden die we belangrijk vinden, worden hier iedere dag verdedigd."

Haar bezoek, op 9 mei, is niet toevallig. Traditioneel viert Oekraïne, net als Rusland, vandaag de overwinning op nazi-Duitsland. Vanwege de strijd met Rusland heeft Zelensky dat veranderd in een dag om de samenwerking met Europa te vieren.

Journalistieke prijzen voor Amerikaanse Oekraïneverslaggeving

Bij de uitreiking van de Pulitzerprijzen, de belangrijkste onderscheidingen in de Amerikaanse journalistiek, heeft zowel persbureau AP als The New York Times prijzen gewonnen voor hun verslaggeving over de oorlog in Oekraïne.

The New York Times won de prijs voor onder andere het diepgravende onderzoek naar de Russische oorlogsmisdaden in Boetsja, een voorstad van Kyiv.

AP won een Pulitzer voor de verslaggeving vanuit de belegerde Oekraïense stad Marioepol. Journalisten van AP waren als laatste journalisten aanwezig in de stad. De foto van een gewonde zwangere vrouw die weggedragen werd uit een ziekenhuis na een bombardement ging de hele wereld over. De baby werd dood geboren, de vrouw bezweek kort na de bevalling aan haar verwondingen.

Een van de prijswinnende foto's van persbureau AP werd gemaakt tijdens de belegering van Marioepol

Buitenlandse ministers en premiers naar Moskou voor 9-meivieringen

De afgelopen jaren nam het aantal buitenlandse staatshoofden die de jaarlijkse 'Dag van de Overwinning' bijwoonden in Moskou af, maar dit jaar zijn enkele premiers en presidenten wel aanwezig. Vorig jaar woonde geen enkel buitenlands staatshoofd de plechtigheden bij.

De Kirgizische president Zjaparov sprak vandaag al in Moskou met Poetin. De presidenten van Tadzjikistan, Oezbekistan, Belarus, Kazachstan en de premier van Armenië zullen zich morgen bij Zjaparov en Poetin voegen.

De landen zitten samen in het door het door Rusland geleide regionale militaire bondgenootschap CSTO, met uitzondering van Oezbekistan dat het gezelschap in 2012 verliet. Toch hebben niet alle landen zich achter de inval van Rusland in Oekraïne geschaard. Zo sprak de Kazachse Tokajev het afgelopen jaar meerdere malen met de Oekraïense president Zelensky en heeft hij Poeten laten weten Donetsk en Loehansk niet te erkennen als zelfstandige Russische gebieden.

'Kernreactoren Zaporizja stilgelegd'

De reactoren van de kerncentrale in Zaporizja zijn stilgelegd, meldt het Russische staatspersbureau Tass. Volgens Jevhen Balytsky, de door Rusland aangestelde gouverneur in de regio, is dit gedaan om "provocaties" van het Oekraïense leger te voorkomen. Het is niet duidelijk wat hij daarmee bedoelt.

Balytsky zei ook dat Russische troepen klaar staan om een aanval van de Oekraïense troepen af te slaan.

Zaporizja is een van de vier gebieden waar Rusland vorig jaar september schijnreferenda hield waarin de bewoners onder dwang stemden over de aansluiting bij Rusland.

Oekraïense staalfabrikant roept werknemers op thuis te blijven vanwege veiligheidsrisico's

De grootste staalfabrikant in Oekraïne heeft werknemers opgeroepen morgen vrij te nemen of thuis te werken vanwege een verhoogd risico op Russische aanvallen op de fabriek. Morgen viert Rusland 'Overwinningsdag', waarbij de overgave van nazi-Duitsland in 1945 wordt herdacht.

De fabriek heeft tienduizenden mensen in dienst en is gevestigd in Kryvy Rih, de geboortestad van de Oekraïense president Zelensky. De stad was al vaker doelwit van Russische aanvallen.

In Rusland zijn extra beveiligingsmaatregelen genomen en verschillende onderdelen van de vieringen zijn geannuleerd. Rusland zou rekeninghouden met droneaanvallen uit Oekraïne.

'Rusland begint met mobilisatie burgers in Marioepol'

In de Oekraïense stad Marioepol is het Russische leger begonnen met het mobiliseren van burgers, bericht de gemeenteraad van Marioepol op Telegram. De gemeenteraad, die sinds de Russische inname van de stad in ballingschap is, zegt dit te hebben gehoord van achtergebleven inwoners van de stad. Bij het bericht plaatst de gemeenteraad een foto van een oproep die een inwoner ontving voor een medische keuring bij een militair kantoor.

Dit betekent dat ook Oekraïense burgers worden ingezet om te vechten tegen het Oekraïense leger. "Rusland blijft met nieuwe methoden Oekraïense burgers vermoorden. Maar wij geloven in de Oekraïense strijdkrachten en wachten op de bevrijding van onze stad", citeert de gemeenteraad de burgemeester van de stad.

Marioepol werd in mei vorig jaar door Rusland ingenomen. Het was de eerste grote stad die de Russen in handen kregen, nadat de verovering van Kyiv was mislukt. De stad raakte grotendeels verwoest tijdens de belegering. Veel inwoners van Marioepol hebben de stad verlaten, maar er zijn ook Russen die na de verovering juist hun intrek namen in de stad.

Russische raket verwoest magazijn Rode Kruis in Odesa, activiteiten opgeschort

Bij een raketaanval in Odesa is een magazijn waarin materiaal van het Oekraïense Rode Kruis was opgeslagen volledig verwoest. Volgens de organisatie waren er geen mensen aan het werk op het moment van de aanval. Het Rode Kruis heeft de activiteiten in de regio voorlopig opgeschort. Ook het verstrekken van humanitaire hulp ligt momenteel stil.

Het Rode Kruis meldt daarnaast dat een dag eerder in de stad Mykolajiv een mobiel ziekenhuis van de organisatie werd geraakt door een raketaanval. Een deel van de apparatuur en meubels raakte daardoor onbruikbaar.

Onder het internationaal humanitair oorlogsrecht is het aanvallen van burgerdoelen, waar ziekenhuizen en opslagloodsen van het Rode Kruis onder vallen, niet toegestaan. Het aanvallen van niet-militaire doelen wordt gezien als een oorlogsmisdaad.

De brand in de opslag van het Rode Kruis in Odesa

Europese Commissie wil sancties opleggen aan Chinese bedrijven

De Europese Commissie wil sancties opleggen aan Chinese bedrijven die apparatuur leveren aan Rusland voor de oorlog in Oekraïne. Dat meldt de Financial Times. Deze week zullen de 27 lidstaten van de Europese Unie over het voorstel stemmen. Alle landen in de EU moeten voor het voorstel stemmen om de nieuwe sancties in te laten gaan.

Op de sanctielijst zouden zeven Chinese bedrijven staan die materiaal verkopen aan Rusland die gebruikt kunnen worden in wapens. Eerder zette de EU al Iraanse individuen op de sanctielijst vanwege het leveren van drones aan Rusland.

Een woordvoerder van het Chinese ministerie voor Buitenlandse Zaken waarschuwde de EU om niet het "verkeerde pad" te kiezen. Hij zei dat China zich zal verzetten tegen acties waarbij de samenwerking tussen Rusland en China gebruikt wordt als excuus om sancties op te leggen.

Oekraïne: Rusland dwarsboomt uitvoering van graandeal

Rusland heeft de graandeal met Oekraïne gedwarsboomd door te weigeren binnenkomende schepen te controleren en registreren. Dat zegt het Oekraïense ministerie van Wederopbouw. Volgens Oekraïne schendt Rusland daarmee het akkoord.

Oekraïne en Rusland hebben de graandeal in maart verlengd, maar er is nog steeds veel onduidelijkheid over de termijn waarmee het akkoord werd verlengd. Doorgaans wordt het akkoord met 120 dagen verlengd. Rusland sprak destijds over 60 dagen, wat zou betekenen dat het akkoord op 18 mei afloopt. Daarmee hoopt Rusland druk te leggen op de onderhandelingen over belemmeringen voor de Russische export van landbouwproducten.

Omgebouwde Porsche met nachtcamera voor Oekraïense leger

De commandant van de 24ste gemechaniseerde brigade van het Oekraïense leger stuurt sinds kort zijn troepen aan vanuit een bijzondere auto. Het is een omgebouwde Porsche Cayenne. "We wisten dat hij legergroen werd gespoten, maar niet dat hij zó zou worden gemodificeerd", zegt Nederlander Joshua Jannink.

De Cayenne is een van de 26 auto's die Jannink samen met zijn Duitse vriend Niels heeft ingezameld voor Oekraïne. Met een topsnelheid van boven de 250 kilometer per uur is het waarschijnlijk een van de snelst rijdende voertuigen waar het Oekraïense leger over beschikt.

"De auto heeft een infraroodcamera", vertelt de 31-jarige Nederlander enthousiast. "Je kunt er 's nachts mee rijden zonder lampen aan, zodat je niet gespot wordt." Ook zijn er holsters in gebouwd om wapens in te zetten. En op het dak zit een speciale aansluiting voor Starlink. "Zo heb je altijd internet, waar je ook rijdt, en kan de commandant continu zijn troepen aansturen."

Oekraïens leger: Wagner heeft geen tekort aan munitie

Volgens het Oekraïense leger heeft de Russische Wagnergroep geen tekort aan wapens en munitie, zoals het huurlingenleger beweerde. "Ze hebben meer dan genoeg munitie om op ons te schieten", zegt een woordvoerder van het Oekraïense leger.

De baas van Wagner dreigde vrijdag met het terugtrekken van zijn troepen uit Bachmoet; ze zouden te weinig munitie hebben. De leider van de groep, Jevgeni Prigozjin, schreef gisteren op Telegram dat hem toch wapens en munitie zijn beloofd om de belegering van Bachmoet voort te kunnen zetten. Wie de toezegging zou hebben gedaan, zegt hij niet.

Rusland heeft de beschietingen op Bachmoet geïntensiveerd in de hoop de plaats dinsdag in te nemen, zei de hoogste generaal van Oekraïne die verantwoordelijk is voor de belegerde stad gisteren.

Zelensky wil 8 mei omdopen tot herdenkingsdag

President Zelensky wil 8 mei in Oekraïne officieel omdopen tot de Dag van Herdenking en Overwinning op het Nazisme in de Tweede Wereldoorlog. Dat zei hij in een toespraak bij een herdenking in Kyiv.

Oekraïne viert de overwinning nu nog op 9 mei, net zoals onder andere Rusland. Door het tijdsverschil valt de dag waarop de overwinning op de nazi's wordt gevierd een dag later dan in West-Europese landen. Op 9 mei wil Zelensky voortaan de Dag van Europa vieren, een dag waarop de vrede en eenheid in Europa centraal moeten staan.

Bij de herdenking vergeleek de president de Tweede Wereldoorlog met de oorlog in Oekraïne. Hij zei dat de Russen, "net zoals het nazisme", verslagen zullen worden.

In Rusland is 9 mei een van de belangrijkste feestdagen. De dag wordt morgen traditioneel gevierd met militaire parades en een toespraak van de Russische president.

'Rusland zit achter nep-protesten, ook in Nederland'

De Russische regering organiseert nep-protesten in een aantal Europese steden, onder andere in Nederland. Dat meldt onder meer de Deense publieke omroep DR. De nep-protesten moeten verdeeldheid in Europa veroorzaken over de oorlog in Oekraïne, zou blijken uit gelekte documenten van Russische inlichtingendiensten.

Bij protesten in tien Europese steden zijn steeds dezelfde Russische mannen te zien met dezelfde protestborden. Zo stond er bij het klimaatprotest in Den Haag in januari een man die een bord vasthield met een oproep om te stoppen met het sturen van wapens naar Oekraïne. Diezelfde man stond ook bij een protest in Brussel.

DR heeft in samenwerking met een aantal andere Europese omroepen tien van zulke nep-protesten achterhaald, in de periode van december vorig jaar tot maart dit jaar.

De nep-demonstranten werden telkens gefotografeerd met andere demonstraties op de achtergrond, zoals een demonstratie van zorgpersoneel in Brussel. De foto's van de 'demonstraties' werden vervolgens verspreid op sociale media, en moesten het doen lijken alsof de neppe pro-Rusland demonstraties massaal werden bezocht.

De nep-demonstrant in Den Haag en Brusssel

Doden en gewonden door Russische raketaanvallen

Rusland heeft vannacht Oekraïense steden bestookt met drone- en raketaanvallen. Bij de aanvallen zijn doden en gewonden gevallen, zegt het Oekraïense leger. Hoeveel dat er zijn is niet bekend. De burgemeester van Kyiv zegt dat in zijn stad in elk geval vijf mensen gewond zijn geraakt.

Het Oekraïense leger zegt verder dat het 35 drones, en een deel van de raketten in Odesa heeft onderschept.

Beschadigingen door aanvallen in Kyiv

Volgens het Oekraïense leger zijn er gebouwen, huizen en infrastructuur beschadigd geraakt. De aanvallen zouden zijn uitgevoerd in de regio's van Cherson, Charkiv, Mykolajiv en Odesa.

Bekijk beelden van vlak na de aanvallen:

Russische raketaanvallen in Odessa en Kyiv

Situatie in Zaporizja blijft onduidelijk: 'Wel logische plek voor Oekraïens tegenoffensief'

De situatie in de Oekraïense regio Zaporizja blijft onduidelijk. Eerder meldden door Rusland geïnstalleerde functionarissen in het door Rusland bezette gebied dat er in de regio 1679 mensen, waaronder 660 kinderen, gedeporteerd zijn, in afwachting van een Oekraïens offensief. Maar de omvang van het vertrek uit de regio en het doel van de deportaties is lastig in te schatten, zegt buitenland-redacteur Chiem Balduk in het NOS Radio 1 Journaal.

"We moeten het doen met officiële berichten van zowel Oekraïne als Rusland, er komt nauwelijks beeldmateriaal binnen. De Oekraïners zeggen dat Rusland bijna de helft van het bezette gebied van de regio Zaporizja aan het evacueren is." Overigens doet het woord 'evacueren' geen recht aan wat er gebeurt, zegt Balduk. "Volgens het Oekraïense leger wordt er geweld bij gebruikt. Mensen hebben geen keus, ze moeten mee met de Russen."

De inwoners worden naar de kuststeden Berdjansk en Marioepol en ook naar de Krim gedeporteerd, zegt Balduk. "We zien ook files op de Krim van auto's die naar het Russische vasteland rijden. Daar zitten ook Russische bestuurders bij. Volgens de Oekraïense burgemeester van Melitopol in ballingschap wordt er bij het vertrek ook veel geplunderd."

Een delegatie van het atoomagentschap IAEA bezocht de kerncentrale in Zaporizja vorige week

"De Russen hebben het over evacuaties om mensen veilig te stellen voor een Oekraïens tegenoffensief. Maar het kan ook allemaal misleiding of een psychologisch spel van Moskou zijn en dat de gevechten heel ergens anders gaan plaatsvinden", zegt Balduk, die benadrukt dat er geen Oekraïense troepenbewegingen te zien zijn die wijzen op een aanstaand offensief.

"Het is wel een logische plek om daar in de tegenaanval te gaan omdat de landverbinding van Rusland met de Krim kan worden afgesloten. De stad Melitopol is ook een belangrijke verzetshaard. De hoop is dat als die stad heroverd wordt, dat het verzet vanuit die stad ook op gang zal komen."

Hoezeer de kerncentrale van Zaporizja gevaar loopt, is ook niet duidelijk. Dit weekend uitte Rafael Grossi, het hoofd van het internationaal atoomagentschap IAEA, opnieuw zijn zorgen. "Dat heeft hij al heel vaak gedaan, alleen gebruikt hij nu bewoordingen als 'extreem bezorgd'", zegt Balduk. "Dus wat dat betreft voert hij in zijn bewoordingen de ernst wel op. Tegelijkertijd zijn zowel Rusland als Oekraïne niet gebaat bij een nucleaire ramp in de regio."

Russische tank bij Vrijheidsmuseum leidt tot spanning

De Russische T72-tank die nu al een paar maanden bij het Vrijheidsmuseum in Groesbeek te zien is, leidt tot discussies onder bezoekers. Dat zegt Gerard Boink, die de tank voor het museum naar Nederland haalde in het NOS Radio 1 journaal. Meerdere keren per week komen volgens hem bezoekers bloemen neerleggen ter nagedachtenis aan de Russische soldaten die omkwamen, toen de tank bij de mislukte aanval op Kyiv op een landmijn reed. Volgens museummedewerkers gaat het om "nationalistische steunbetuigingen voor de oorlog".

Soms leiden de uitingen tot spanning tussen bezoekers, die op verschillende manier naar het Rusland-Oekraïne conflict kijken. "Niet alleen Oekraïners, maar ook de meeste Nederlanders zijn toch wel op de Oekraïense hand. Die gaan dan in discussie met sympathisanten en als dat minder netjes gaat, wordt het af en toe een schreeuwpartij", zegt Boink.

Het museum vraagt nu via bordjes om geen sympathieën te uiten. Als er toch bloemen of andere dingen worden neergelegd bij de tank, dan worden die door museummedewerkers weggehaald.

De Russische T72-tank bij het Vrijheidsmuseum in Groesbeek

Meer dan 1600 mensen gedeporteerd rond kerncentrale Zaporizja

In de regio rond de kerncentrale van Zaporizja zijn 1679 mensen, waaronder 660 kinderen, gedeporteerd. Dat melden door Moskou geïnstalleerde functionarissen in het door Rusland bezette gebied. Rusland spreekt van evacuaties. De gouverneur van het gebied kondigde vrijdag aan dat mensen gedwongen het gebied moesten verlaten. Volgens de gouverneur is dit nodig met het oog op een aanstaand Oekraïens offensief in het gebied.

Dit weekend uitte het hoofd van het internationaal atoomagentschap IAEA opnieuw zijn zorgen over de situatie rond de kerncentrale. Rusland controleert de kerncentrale, maar Oekraïens personeel doet het onderhoud. IAEA-experts op het terrein van de centrale horen veel beschietingen, zegt het atoomagentschap. Volgens IAEA-topman Grossi wordt de situatie voor het personeel ook met de dag lastiger.

Een van de grootste steden waar een oproep gedaan wordt om te vertrekken is Melitopol. "De Russen hebben een grote evacuatie in gang gezegd", zei burgemeester in ballingschap Ivan Fedorov tegen de Oekraïense televisie. "Elke 20 tot 30 minuten vertrekt een bus. Er zijn enorme rijen voor brood. Bij meerdere benzinestations is de brandstof op en mensen worden vanuit ziekenhuizen op straat gezet." Daarnaast zegt hij dat mensen zijn gewaarschuwd dat elektriciteits- en watervoorzieningen worden afgesloten bij de start van een Oekraïens offensief.

Volgens de gouverneur van de Zaporizja-regio zijn bewoners rond de kerncentrale ondergebracht in een tijdelijk opvangcentrum. Russische troepen zullen de bewoners waarschijnlijk via de Krim of Marioepol naar Rusland vervoeren.

Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp is in Zaporizja. In de uitzending van zondagavond vertelde hij hoe de situatie daar nu is:

Oekraïense generaal: 'Rusland wil Bachmoet voor dinsdag innemen'

Rusland heeft de beschietingen op Bachmoet geïntensiveerd in de hoop de plaats dinsdag in te nemen. Dat zegt de hoogste generaal van Oekraïne die verantwoordelijk is voor de belegerde stad. Hij zegt er alles aan te doen om dit te voorkomen. Dinsdag is het 9 mei, oftewel Overwinningsdag in Rusland. Dat is een grote feestdag waarop de overwinning op nazi-Duitsland wordt gevierd.

Kolonel-generaal Syrskyi, de Oekraïense commandant van de grondtroepen, zegt dat op Telegram dat Rusland meer zwaar geschut gebruikt en troepen hergroepeert. De uitspraken zijn niet onafhankelijk te verifiëren.

Ondertussen lijkt de Russische Wagner-groep toch in Bachmoet te blijven. Afgelopen week zei Jevgeni Prigozjin, de baas van het huurlingenleger, dat hij zijn troepen terug zou trekken omdat zij niet voldoende militaire middelen van het Kremlin kregen. Daarom zou Wagner zich op 10 mei terugtrekken. Prigozjin schreef gisteren op Telegram dat er nu toch toezeggingen zijn gedaan.

De strijd om Bachmoet is nog altijd intens. Aan beide kanten zijn er zeker duizenden gevallen. Hoeveel dat er precies zijn is niet vast te stellen, omdat zowel Oekraïne als Rusland hun verliezen niet vrijgeven. Oekraïense troepen zijn de afgelopen weken teruggedrongen, maar klampen zich nog vast aan de stad om zoveel mogelijk Russische verliezen toe te brengen.

Welkom

Welkom in een nieuwe Oekraïne-blog. In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne. Het voorgaande Oekraïneblog is hier te lezen.