liveblog
NOS NieuwsAangepast

Instemming met besluit scholen, CNV kritisch • Demonstranten in Berlijn, ondanks verbod

  • Welkom in het coronablog, hier lees je al het coronanieuws uit binnen- en buitenland.
  • Middelbare scholen mogen over week helemaal open, op 7 juni moeten ze.
  • Meer dan 100.000 Belgen krijgen prik via reservelijst.
  • 'Bolsonaro wilde waarschijnlijk nooit vaccins kopen.'
  • Boodschappen duurder, met uitschieters naar 9 procent.
liveblog gesloten

1 miljoen prikken niet geregistreerd, probleem dreigt voor vakantiegangers

Nederland heeft een grote achterstand bij de registratie van coronavaccinaties. Dat kan problemen opleveren als de Europese coronapas in juli wordt ingevoerd, meldt Nieuwsuur.

Van de vaccinaties die door de huisartsen zijn gezet is bijna de helft niet in het centrale systeem van het RIVM verwerkt. Van de vaccinaties in de zorg ontbreekt meer dan de helft. In totaal ontbreken 1 miljoen prikken.

"Als de gegevens van mensen niet in het systeem zitten, kunnen ze niet worden gekoppeld aan de QR-code van Europa", zei specialist privacybescherming Jaap-Henk Hoepman van de Rijksuniversiteit Groningen en de Radboud Universiteit tegen Nieuwsuur.

Zo'n vijf a tien procent van de prikken is niet geregistreerd, omdat mensen hun vaccinatiegegevens niet aan het RIVM wilden doorgeven. Sommigen wisten niet dat dat betekent dat zij ook geen Europese QR-code krijgen. "Daar moeten we nog iets op verzinnen maar dat kan wel lang gaan duren", aldus minister De Jonge.

Niet alle scholen kunnen veilig open, zegt CNV Onderwijs

Vakbond CNV Onderwijs zegt signalen te hebben dat veel middelbare scholen niet veilig open kunnen, omdat personeel geen anderhalve meter afstand tot de leerlingen kan houden. De bond pleit ervoor om per locatie te bekijken bekeken of aan deze veiligheidseis van het OMT wordt voldaan. Ook zou de ventilatie in veel ruimten een probleem zijn.

De bond adviseert scholen om samen met de medezeggenschapsraad na te gaan of in de gebouwen voldoende afstand kan worden gehouden. Als dat niet zo is, kunnen volgens de bond niet alle leerlingen tegelijk naar school komen.

Driekwart van de medewerkers en ouders is niet gevaccineerd. "Zij komen dan misschien niet direct op de IC, maar corona heeft mogelijk ook verdergaande effecten op de lange termijn gezondheid en direct ook op de inzetbaarheid van werkend Nederland."

Restaurants, culturele en andere instellingen mogelijk al op 5 juni open

Het kabinet overweegt om de volgende versoepelingen op zaterdag 5 juni in te laten gaan. Het gaat onder meer om het openen van restaurants en culturele instellingen en om het vergroten van het aantal mensen dat bij elkaar mag komen. Dat meldden ingewijden aan de NOS.

De maatregelen horen bij stap 3 van de routekaart naar heropening van de samenleving. Die stond vanaf begin deze maand gepland voor 9 juni. Omdat het de goede kant opgaat met de coronacijfers, overweegt het kabinet deze stap vier dagen naar voren te halen. Voorwaarde is wel dat het aantal coronabesmettingen blijft dalen.

VO-raad: uitzonderingen kunnen blijven gelden voor leraren met kwetsbare gezondheid

De VO-raad kan zich vinden in het kabinetsbesluit dat de leerlingen in het voortgezet onderwijs niet langer 1,5 meter afstand tot elkaar hoeven te houden. De raad zegt dat ondanks alle inspanningen van de scholen het onderwijs nu niet optimaal werkt. Het onderwijs moet niet nog meer vertraging oplopen.

Volgens de VO-raad kunnen docenten met een kwetsbare gezondheid in overleg met de werkgever afspraken blijven maken over het niet of in aangepaste vorm geven van fysiek onderwijs. "Onder alle omstandigheden blijft gelden dat niemand tot het onmogelijke is gehouden."

Algemene Onderwijsbond achter heropenen scholen

De Algemene Onderwijsbond (AOb) accepteert het besluit dat de middelbare scholen weer volledig opengaan. Wel is de organisatie bang dat docenten lastig voldoende afstand kunnen houden tot de leerlingen.

Volgens AOb-voorzitter Tamar van Gelder wordt het nog een hele toer voor scholen om op tijd klaar te zijn voor de volledige heropening.

Middelbare scholen mogen over week helemaal open, op 7 juni moeten ze

De middelbare scholen mogen vanaf 31 mei weer helemaal open. Dat zei minister Slob van Onderwijs vanmiddag na overleg in het Catshuis. Leerlingen hoeven dan ook geen anderhalve meter afstand meer van elkaar te houden. Vanaf 7 juni zijn scholen verplicht om weer volledig les te geven aan alle leerlingen.

Vanaf eind volgende week krijgen alle scholen de beschikking over voldoende zelftesten voor leerlingen en docenten. Die kunnen de test dan zelf thuis doen. Het is een belangrijke voorwaarde van het OMT dat zij twee keer per week zo'n test doen.

Aan het Catshuisoverleg deden de meest betrokken kabinetsleden mee en een aantal deskundigen. Daar werd een nieuw advies van het OMT besproken, dat gebaseerd was op de laatste corona-ontwikkelingen.

Demonstranten op de been in Berlijn, ondanks verbod

In Berlijn negeren honderden tegenstanders van coronamaatregelen een demonstratieverbod van het stadbestuur. De politie heeft de omgeving van de Brandenburger Tor met hekken afgezet. Even verderop houdt de politie demonstranten tegen bij de Potsdamer Platz. 200 mensen zijn aangehouden.

Elders in de stad worden groepen demonstranten die naar het centrum willen weggestuurd. Veel van hen dragen geen mondkapje en houden geen afstand van elkaar. Ook zijn vijf vrachtwagens met materialen om een podium op te bouwen de stad uitgestuurd.

Cultuur is heel belangrijk, net als seks, zeggen theatermakers uit Tilburg

Zo'n tweehonderd mensen hebben gisteravond van buitenaf gekeken naar een concert dat tien muzikanten gaven achter de roodgekleurde ramen van de Concertzaal Tilburg. Het ging om de protestactie Red Light Orchestra, georganiseerd door een aantal theaters en kunstenaars. Zij vragen zich af waarom sekswerkers sinds de jongste versoepeling van coronamaatregelen wel aan de slag mogen, maar zij niet.

"Het statement is helder. Wij willen gewoon weer open", zegt directeur van Theaters Tilburg Rob van Steen bij Omroep Brabant. Wat hem betreft gaat het niet zozeer om een 'zij wel, wij niet'-vergelijking. "Het is een statement vóór cultuur en de vrijheid daarvan. Cultuur is heel belangrijk, net zoals seks dat is voor iedereen."

Bij het publiek in Tilburg is de waardering groot. Mieke van Akkeren heeft zelfs tranen in haar ogen. "Dit hebben we zo gemist", verzucht ze. Van Akkeren wijst erop dat er niets boven een live-ervaring gaat. "De kunsten zijn bedoeld om je hart te raken en dat doet het."

LCPS: 1731 mensen met corona in het ziekenhuis

In de ziekenhuizen neemt de coronabezetting verder af. Er liggen nu 1731 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 1822), van wie 602 op de IC (gisteren: 608), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Bekijk hier de dagelijkse cijfers van het RIVM en het LCPS:

Meer dan 100.000 Belgen kregen prik via reservelijst

Zo'n 103.000 mensen hebben in België een coronaprik gehad via de reservelijst, meldt de Taskforce Vaccinatie. Meer dan een miljoen inwoners van het land hebben zich aangemeld voor deze lijst, die verspilling van vaccins moet voorkomen.

Er worden vooral mensen gevaccineerd die volgens de reguliere vaccinatiecampagne aan de beurt zijn of komen. Volgens de taskforce zijn via de reservelijst slechts enkele duizenden twintigers en dertigers opgeroepen voor een inenting.

Sinds begin april kunnen mensen in België zich aanmelden voor de reservelijst Qvax. Mensen worden uitgenodigd voor een inenting als blijkt dat iemand met een prikafspraak niet komt opdagen. De uitnodiging wordt via sms en e-mail verstuurd en moet binnen een half uur worden geaccepteerd voordat die naar een ander gaat.

Van Europa tot de VS: hoe snel gaan de economieën zich herstellen?

Met wereldwijd steeds meer gevaccineerden en voor Europeanen een reiscertificaat in zicht, lijkt het erop dat we een zomer tegemoet gaan waarin weer meer kan. Als we die weg naar boven volhouden begint dan ook echt het herstel van de economieën. Maar hoe snel zal dat herstel gaan? Dat lees je in dit artikel.

Californië gaat meeste coronamaatregelen schrappen

De Amerikaanse staat Californië zal zoals gepland op 15 juni de meeste coronamaatregelen schrappen. Alle winkels mogen open en gevaccineerde inwoners hoeven geen afstand meer te houden of een mondkapje te dragen. Volgens de autoriteiten kan de staat gezien de gunstige cijfers de maatregelen loslaten.

Californië werd net als de rest van de VS zwaar getroffen door corona, maar heeft in een rap tempo gevaccineerd. Minstens 61 procent van de bijna 40 miljoen inwoners heeft ten minste een prik gehad. Bijna de helft is volledig gevaccineerd. Het aantal ziekenhuisopnames is gedaald naar het laagste niveau "sinds de eerste weken of maanden van de pandemie", aldus de autoriteiten.

'Bolsonaro wilde waarschijnlijk nooit vaccins kopen'

Het is zeer waarschijnlijk dat de Braziliaanse president Bolsonaro nooit coronavaccins wilde kopen, maar in plaats daarvan inzette op het behalen van groepsimmuniteit. Dat vermoedt de Braziliaanse senator Renan Calheiros, die aan het hoofd staat van het parlementaire enquêtecommissie die het coronabeleid van Brazilië onderzoekt.

Brazilië is hard getroffen door corona, maar president Bolsonaro heeft de ernst van het virus altijd gebagatelliseerd. Het gevolg was een ingestort zorgsysteem en te weinig vaccins. In mei startte de Senaat een onderzoek naar de corona-aanpak van de regering van Bolsonaro.

De commissie vroeg zich onder meer af waarom er niet voldoende vaccins zijn in Brazilië. In augustus vorig jaar bood Pfizer 70 miljoen doses vaccin te koop aan, maar Bolsonaro ging niet in op dat aanbod. Calheiros denkt dus nu dat Bolsonaro nooit massaal heeft willen vaccineren.

Volgens Calheiros is het nog te vroeg om te concluderen of Bolsonaro strafbare feiten heeft gepleegd. "Daarvoor is verder onderzoek nodig", zei hij volgens internationale media.

Boodschappen duurder, met uitschieters van 9 procent

Boodschappen waren in het eerste kwartaal 3 tot 4 procent duurder dan een jaar eerder, meldt marktonderzoeker GFK. Vooral vlees, salades en brood stegen in prijs. Ook bier, dierenvoer en een bosje bloemen werden duurder. Sommige van deze producten schieten eruit met prijsstijgingen van gemiddeld 9 procent.

Kabinet besluit vandaag over opening middelbare scholen

Verwacht wordt dat het kabinet vandaag besluit dat de middelbare scholen over een week weer helemaal open gaan. Leerlingen hoeven dan onderling geen anderhalve meter afstand meer te houden. Vanmiddag is er weer Catshuisoverleg tussen de meest betrokken ministers en deskundigen van het Outbreak Management Team (OMT).

Op dit moment zijn de middelbare scholen maar gedeeltelijk open. De meeste leerlingen krijgen ongeveer de helft van de tijd fysiek les. Verder zitten ze thuis achter de computer. Onderwijsminister Slob noemt het in het belang van de leerlingen dat de scholen weer helemaal open gaan.

Bijna alle scholen hebben zelftests ontvangen, maar gebruik valt tegen

Op bijna de helft van de basisscholen maakt niet al het personeel gebruik van de coronazelftesten die het ministerie van Onderwijs heeft opgestuurd. Dat zeggen zo'n 700 basisschoolleiders na een peiling van de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS).

De zelftesten zijn bedoeld als voorzorgsmaatregel voor de docenten. Op ruim 40 procent van de scholen blijven ze vooral op de plank liggen, ziet de AVS. "De hoop was dat de tests wat druk bij schoolleiders zou wegnemen", zegt AVS-voorzitter Petra van Haren. "Maar het effect is beperkt. De huidige tests zijn alleen preventief. Daarnaast worden alleen leraren getest, het zegt niets over de mate waarin leerlingen besmet kunnen zijn."

Inmiddels hebben bijna alle basisscholen de testen ontvangen. Het uitdelen van de sneltests ging langzamer dan gepland. Tien dagen geleden, toen alles geleverd had moeten zijn, had slechts de helft van de scholen ze ontvangen. "Ze hadden er eigenlijk al bij de heropening van de scholen medio februari moeten zijn en échte veiligheid ontstaat pas als onderwijspersoneel, gevolgd door leerlingen, gevaccineerd is", aldus Van Haren.

Mensen uit 1967 en 1968 aan de beurt voor coronavaccinatie

Mensen die zijn geboren in 1967 en 1968 zijn aan de beurt voor een coronavaccinatie. Het gaat om ongeveer 507.000 mensen. Zij krijgen het Janssen-vaccin en krijgen dus maar een prik.

Volgens het RIVM kunnen mensen een dubbele uitnodiging ontvangen. Zij worden nu op basis van hun geboortejaar uitgenodigd, maar zijn soms al eerder via een andere route uitgenodigd, bijvoorbeeld omdat ze werken in de zorg. Wie al gevaccineerd is, kan de tweede uitnodiging als niet verzonden beschouwen, zegt het RIVM.

'Mondkapjesdeal leverde Van Lienden tot 30 miljoen euro op'

Opiniemaker Sywert van Lienden heeft met twee compagnons waarschijnlijk zo'n 30 miljoen euro verdiend aan de import van mondkapjes uit China, vermoedt Follow the Money na een rondgang langs zeven importeurs van mondkapjes. Daarmee pakten de drie mogelijk een marge van rond de 30 procent, flink hoger dan de 15 tot 20 procent die gangbaar was in die tijd en ook veel meer dan bronnen binnen het ministerie VWS aan de Volkskrant meldden.

In maart 2020 tijdens de eerste coronagolf slaagde het ministerie van VWS er niet in om voldoende mondkapjes naar Nederland te halen. Naar eigen zeggen tot frustratie van Van Lienden, die zorgmedewerkers onbeschermd zag rondlopen. Hij besloot om zelf, met steun van grote bedrijven, mondkapjes voor Nederland in te slaan. In totaal regelde hij 40 miljoen mondkapjes uit China voor 100 miljoen euro.

Van Lienden zei eerder al dat hij vindt dat hij niks verkeerd heeft gedaan. In een verklaring, die hij uitbracht na een gesprek met ambtenaren van het ministerie van VWS, stond dat de prijzen bestonden uit productiekosten "plus een post om risico's op te vangen". Over wat hij eraan zou hebben verdiend, wil hij vooralsnog niks kwijt, naar eigen zeggen vanwege een geheimhoudingsplicht.

Stekker uit koelkast om telefoon op te laden, 1000 vaccins in de prullenbak

Een ziekenhuis in Kirgizië heeft bijna 1000 doses van het Spoetnik V-vaccin weg moeten gooien nadat iemand de stekker van de koelkast met de vaccins uit het stopcontact had getrokken. De persoon in kwestie wilde zijn telefoon opladen.

Volgens de minister van Gezondheid was iemand van het onderhoudspersoneel waarschijnlijk verantwoordelijk voor de blunder, die zich in april al voordeed. "Als het de schuld is van een van de werknemers, de schoonmaakster of iemand anders, dan zal het ziekenhuis er financieel voor opdraaien", zei de minister volgens persbureau Belga tegen journalisten.

Kirgizië kampt met een derde golf, na een moeilijke zomer waarin de druk op ziekenhuizen al hoog was. Volgens de autoriteiten van het land met 6,5 miljoen inwoners hebben inmiddels ruim 50.000 mensen ten minste een prik gehad.

De verloren vaccins kwamen uit een levering van 20.000 doses Spoetnik V-vaccins die Rusland aan het arme land in Centraal-Azië had geleverd als humanitaire hulp.

Toch publiek bij filmfestival IFFR in Rotterdam

Bij het Internationaal Film Festival Rotterdam (IFFR) mag toch publiek aanwezig zijn. Het evenement van 2 tot en met 6 juni is onderdeel van Testen voor toegang, en mag als proef publiek in de bioscopen toelaten.

Vanwege de coronapandemie moesten bij de vorige editie alle filmvoorstellingen online worden bekeken. Ook deze vijftigste editie is digitaal kijken mogelijk vanwege de beperkte stoelcapaciteit. Daarnaast zijn er dus ook fysieke filmvertoningen in Rotterdamse bioscopen.

Dodental passeert een miljoen in Latijns-Amerika en Cariben

Er zijn inmiddels ruim een miljoen coronapatiënten in Latijns-Amerika en de Cariben overleden. Bijna een derde van alle in mei geregistreerde coronadoden wereldwijd kwam hier om het leven, terwijl het inwonertal neerkomt op 8,4 procent van de wereldbevolking.

Dat concludeert persbureau Reuters op basis van overheidsstatistieken. Ook afgelopen week werden in de regio relatief veel coronadoden gemeld. De acht landen met verhoudingsgewijs de meeste sterfgevallen per inwonertal lagen allemaal in Latijns-Amerika. Vergeleken met Europa en de VS verloopt het vaccineren in de Cariben, Zuid- en Midden-Amerika een stuk trager.

Brazilië heeft met 446.309 het hoogste dodental wereldwijd na de VS. In Mexico zijn 221,080 geregistreerde coronapatiënten omgekomen. Dat zijn ook de landen in de regio met de meeste inwoners. In beide landen is het gemiddelde aantal dagelijkse coronadoden de laatste tijd wel fors gedaald. In bijvoorbeeld Colombia en Argentinië zijn deze cijfers juist gestegen.

Duitsland beperkt inreizen vanuit Groot-Brittannië

In verband met besmettingen met de Indiase variant van het coronavirus wordt Groot-Brittannië door Duitsland aangewezen als 'virusvariantgebied'. Dat heeft het Robert Koch-Institut, het Duitse RIVM, bekendgemaakt. Reizen naar Duitsland vanuit Groot-Brittannië wordt daardoor lastiger gemaakt.

Zo mogen alleen nog Duitse staatsburgers of mensen die in Duitsland woonachtig zijn met het vliegtuig, de bus of de trein het land in. Na binnenkomst moeten ze twee weken in quarantaine. Die periode valt ook niet in te korten door met negatieve coronatests aan te tonen dat ze niets onder de leden hebben.

Groot-Brittannië is het eerste land in Europa waarvoor Duitsland opnieuw deze maatregel neemt. Buiten Europa zijn nu elf landen in Azië, Afrika en Latijns-Amerika aangewezen als 'virusvariantgebied'.

Welkom

Welkom in het coronablog van zaterdag 22 mei. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.