Burgemeesters pleiten voor meer perspectief • BOA Bond wil coronaboete naar 1000 euro

Liveblog gesloten

We sluiten voor vandaag dit liveblog.

Burgemeesters pleiten voor meer perspectief in lockdown

De voorzitter van het Veiligheidsberaad Hubert Bruls (CDA) wil dat er door het kabinet meer zicht wordt geboden op een weg uit de lockdown.

Volgens Bruls merken burgemeesters dat de lockdown veel doet met de samenleving. De burgemeesters hebben begrip voor een eventuele verlenging, maar het bieden van perspectief zou wellicht kunnen helpen bij het creëren van meer draagvlak. "Je zou de vergelijking kunnen trekken met maart en april toen we ook langer maatregelen hebben gehad. Toen is ook gewerkt om stapsgewijs de maatregelen weer los te laten. Dat soort scenario's moet je nu ontwikkelen", zei Bruls na afloop van het Veiligheidsberaad.

In hoeverre en hoe snel er sprake kan zijn van versoepelingen is lastig in te schatten volgens Bruls. "Het lastige is dat je niet kunt voorspellen wat die nieuwe besmettelijkere variant van het virus doet. Maar je moet het nu wel echt op een rij zetten. Ook om iedereen in de samenleving weer mee te nemen na bijna een jaar van beperkingen."

'Voordringers' zorgen voor wachtlijsten bij vaccinatie

Zorgpersoneel dat eigenlijk niet in de eerste vaccinatieronde hoort, blijkt in sommige gevallen tóch al ingeënt. Dat meldt Nieuwsuur na gesprekken met meerdere zorginstellingen.

Het gaat bijvoorbeeld om kantoor- of restaurantpersoneel van zorginstellingen. Maar ook medewerkers die eigenlijk nog niet aan de beurt zijn konden zich laten inenten. Gevolg is dat veel verpleeghuispersoneel op de wachtlijst staat.

Middelbare scholen willen weten of onderwijs veilig is

Middelbare scholen willen van het kabinet nu snel weten of onderwijs geven wel of niet veilig kan, na 9 februari. "Als onderlinge afstand nodig is moet het onderwijs anders ingericht worden. De huidige verwarring creëert veel onrust op scholen", zeggen de Algemene Onderwijsbond (AOb) en de VO-raad, de vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs tegen Nieuwsuur.

Ondertussen is Oostenrijk van plan om de scholen weer te openen na grootschalig onderzoek onder lagere- en middelbare scholieren. Onderzoekers zagen dat scholieren en leerkrachten even vaak worden besmet. Het land wil alle scholieren tussen de 5 en 14 jaar sneltests aanbieden.

Gorilla's in dierentuin San Diego testen positief

In het San Diego Zoo Safari Park in het westen van de Verenigde Staten zijn meerdere gorilla's besmet geraakt met het coronavirus. Persbureau AP stelt dat het vermoedelijk gaat om de eerste besmettingsgevallen onder gorilla's die niet in het wild leven. Het coronavirus werd eerder al vastgesteld bij onder meer nertsen en tijgers.

De directeur van de dierentuin zegt dat acht gorilla's waarschijnlijk het virus hebben. Enkele dieren moesten de afgelopen tijd hoesten. Het lijkt erop dat een van de verzorgers die geen symptomen had het virus heeft overgedragen.

De gorilla's krijgen geen medicatie. "Dit zijn wilde dieren, zij hebben hun eigen afweersysteem en kunnen op een andere manier genezen dan wij", aldus de directeur.

Negatieve coronatest verplicht voor reizen naar VK

Wie naar het Verenigd Koninkrijk reist moet vanaf deze week bij aankomst een negatieve coronatest kunnen tonen, meldt het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. De test mag maximaal 72 uur voor aankomst zijn afgenomen. De exacte ingangsdatum van de regel is nog niet vastgesteld.

Sinds vorige week dinsdag geldt een lockdown in delen van het Verenigd Koninkrijk. Alle niet-essentiële winkels, horecagelegenheden, theater- en concertgebouwen, bioscopen en sportclubs zijn in het hele land gesloten.

Voor bijna alle reizen naar Nederland per vliegtuig, boot, trein en bus geldt sinds 29 december al dat een negatieve coronatestuitslag noodzakelijk is.

BOA Bond wil boete voor overtreden coronamaatregelen naar 1000 euro

Boetes voor het overtreden van de coronamaatregelen moeten worden verhoogd naar 1000 euro, vindt de BOA Bond. "De boetes zijn momenteel 95 euro. Net zo hoog als een entreekaartje voor een dancefeest. Als je heel bewust naar zo'n feestje gaat, of erger, je bent de organisator van zo'n feest, dan verdien je wat ons betreft een hoge boete", zei Richard Gerrits, voorzitter van de bond BOA ACP, in Dit is de Dag op NPO Radio 1.

Gerrits spreekt van "rotte appels" die hard moeten worden aangepakt. "Ik bedoel daarmee de ondernemers die bewust de regels overtreden, maar ook recidivisten, die naar dancefeesten gaan. Ik ga dat binnenkort met de minister bespreken."

Afgelopen weekend kreeg een Eindhovense ondernemer een waarschuwing nadat hij zijn restaurant tegen de regels in had geopend. "Die moet natuurlijk ook een veel hogere boete krijgen en als hij gebruik heeft gemaakt van een financiële regeling, moet die worden teruggevorderd."

Hans Biesheuvel van Ondernemend Nederland, ook te gast in het radioprogramma, is het niet met Gerrits eens. "Ook ondernemers moeten zich aan de wet houden, maar het water staat sommigen niet aan, maar zelfs óver de lippen. Als je niets meer te verliezen hebt, dan grijp je naar dit soort noodmaatregelen."

'China grijpt verkoop vaccin aan om invloed in Afrika uit te breiden'

Afrika kijkt reikhalzend uit naar de levering van Chinese coronavaccins. Omdat vaccins van westerse bedrijven grotendeels zijn opgekocht door westerse landen, kopen veel Afrikaanse landen het vaccin van Sinopharm in. Voor China is dit een kans om de invloed in het continent uit te breiden.

Joe Biden krijgt tweede dosis coronavaccinatie

Aankomend president van de Verenigde Staten Joe Biden heeft zijn tweede dosis van het coronavaccin van Pfizer-BioNTech toegediend gekregen. Dat gebeurde in een ziekenhuis in Newark in zijn thuisstaat Delaware. Biden kreeg de eerste dosis op 21 december.

Zwembad Amsterdam laat gasten zwemmen in verwarmd buitenbad

Verpleeghuizen staan te trappelen om bewoners te vaccineren

Verpleeghuizen zijn volgens het vaccinatieschema van de overheid pas vanaf februari aan de beurt. Zouden ze niet eerder kunnen beginnen, nu ook de eerste doses van het Moderna-vaccin in Nederland zijn afgeleverd?

Curaçao versoepelt coronamaatregelen

Curaçao gaat vanaf woensdag de geldende coronamaatregelen op het eiland deels versoepelen. De avondklok gaat voortaan niet meer om 21.00 uur in maar om 23.00 uur en geldt tot 04.30 uur.

Het alcoholverbod dat van kracht was in de horeca en openbare ruimte wordt opgeheven. Alleen in casino's en tijdens de avondklok blijft de maatregel gelden. Restaurants mogen daarnaast open blijven tot 22.00 uur, in plaats van tot 20.00 uur zoals nu het geval is. Er mag wel alleen in de buitenlucht worden gegeten.

Minister-president Rhuggenaath zegt dat de bevolking zich de afgelopen weken goed aan de maatregelen heeft gehouden, ook tijdens de feestdagen. Het aantal besmettingen op Curaçao daalt gestaag: een maand geleden lag de piek nog boven de 1800 besmettingen, nu zijn dat er minder dan 560. Er zijn op het eiland negentien mensen overleden aan corona.

Rhuggenaath wees erop dat er, in tegenstelling tot andere landen, geen lockdown nodig is geweest om het besmettingsaantal naar beneden te krijgen. "Daar mogen we best trots op zijn."

WHO: nieuwe coronavariant vastgesteld in Japan

De Wereldgezondheidsorganisatie is door de Japanse autoriteiten op de hoogte gebracht van een nieuwe variant van het coronavirus die daar is vastgesteld. Het Japanse ministerie van Volksgezondheid ontdekte de variant gisteren bij vier reizigers die uit de Braziliaanse staat Amazonas kwamen.

De variant bestaat uit twaalf mutaties, waaronder een die ook bij de besmettelijke Britse en Zuid-Afrikaanse varianten is vastgesteld.

Britse minister hoopt na dieptepunt op 'prachtige zomer'

Volgens de Britse gezondheidsminister Hancock is het Verenigd Koninkrijk op het ergste punt beland in de coronacrisis. De afgelopen week kwamen er dagelijks 926 coronadoden bij. De nieuwe coronavariant die het land teistert, zet de Britse gezondheidszorg NHS onder enorme druk, aldus Hancock.

Inmiddels hebben bijna 2,3 miljoen Britten een eerste prik gekregen met het coronavaccin. Zo'n 388.000 mensen hebben ook de tweede doses gekregen, maakte de regering bekend. Hancock riep zijn landgenoten nogmaals op zich aan de regels te houden. "Ik wil dat we een prachtige Britse zomer krijgen."

Gezondheidsraad adviseert Moderna-vaccin vooral aan ouderen te geven

De Gezondheidsraad adviseert om het Moderna-vaccin vooral in te zetten bij ouderen. De raad blijft daarmee bij eerdere adviezen aan het kabinet om 90 procent van de beschikbare Pfizer/BioNTech- en Moderna-vaccins voor ouderen te gebruiken.

"Mensen van 60 jaar en ouder hebben het grootste risico op ernstige ziekte en sterfte door covid-19. Het vaccin van Moderna laat een zeer hoge werkzaamheid zien bij deze groep", staat in het advies.

Kabinet komt terug van plan om leeftijdselectie op IC te verbieden

Het kabinet zal toch geen wet indienen die het artsen verbiedt om op leeftijd te selecteren als er onvoldoende capaciteit is op de intensivecareafdeling. Minister Van Ark voor Medische Zorg schrijft aan de Tweede Kamer dat ze haar standpunt hierover heeft heroverwogen. Ze komt daarmee tegemoet aan de wens van de Tweede Kamer.

Eerste partij coronavaccins Moderna afgeleverd in Oss

De Amerikaans farmaceut Moderna heeft de eerste partij coronavaccins geleverd aan Nederland. De lading werd vanmiddag bezorgd bij het bedrijf Movianto in Oss. Van daaruit worden de vaccins verder over het land verspreid.

Het ministerie van Volksgezondheid meldde vorige week dat de eerste levering deze week zou komen. Het gaat in eerste instantie om 13.000 doses, goed voor zo'n 6500 vaccinaties. In totaal heeft Nederland ruim zes miljoen doses van het Moderna-vaccin besteld. Het eerste kwartaal worden er naar verwachting ongeveer 400.000 vaccins geleverd.

De Europese Commissie keurde het vaccin van Moderna vorige week als tweede goed voor de Europese markt. Eerder gebeurde hetzelfde met het vaccin van Pfizer.

Basisscholen: scherp voorwaarden noodopvang aan

Basisscholen willen dat het ministerie van Onderwijs de voorwaarden voor noodopvang aanscherpt. Brancheorganisatie PO-Raad voert overleg hierover met het ministerie.

De verwachting is dat het aantal aanvragen voor noodopvang verder zal stijgen wanneer de lockdown morgen officieel wordt verlengd. Het kabinet streeft naar een verlenging van maximaal een week, tot 25 januari. Voorwaarde daarvoor is wel dat onderzoek naar de Britse variant heeft uitgewezen dat dit veilig is.

"De druk op scholen is nu al heel hoog, omdat het aantal kinderen dat gebruikmaakt van noodopvang veel groter is dan tijdens de eerste lockdown vorig jaar", zegt een woordvoerder van de PO-Raad. "Die wordt nóg hoger als de lockdown langer gaat duren."

Daarom moet het ministerie volgens de raad goed kijken naar de criteria voor noodopvang. "De lijst met essentiële beroepen is nu veel langer dan vorig jaar. Daar moet eens kritisch naar gekeken worden." Ook zou noodopvang alleen beschikbaar moeten worden voor kinderen van wie beide ouders een essentieel beroep hebben.

Verder vindt de PO-Raad dat ook werkgevers een verantwoordelijkheid hebben. "Zij moeten zich flexibel opstellen naar weknemers die kinderen thuis hebben."

Kuipers: tweede coronaprik desnoods uitstellen voor maximale vaccinatie

Nederland zou desnoods kunnen overwegen om de tweede injectie bij gevaccineerde mensen uit te stellen, zoals verschillende andere landen doen. Dat zei voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg vanmiddag bij zijn wekelijkse persmoment. Volgens Kuipers zou dat de mogelijkheid geven om meer mensen "in elk geval beter te beschermen dan ze nu zijn" tegen het coronavirus.

Het coronavaccin van Pfizer dat op dit moment wordt gebruikt, moet drie weken na de eerste prik opnieuw worden toegediend voor de maximale bescherming. Dat is ook de termijn die werd aangehouden bij het testen van het vaccin. Maar omdat er op dit moment nog betrekkelijk weinig doses beschikbaar zijn, ook van het Moderna-vaccin dat vorige week werd goedgekeurd, is het volgens Kuipers het overwegen waard om daarvan af te wijken.

Kuipers toonde zich tevreden over het hoge tempo waarin ziekenhuismedewerkers de afgelopen anderhalve week zijn ingeënt. Hij gaf aan dat ziekenhuizen de komende tijd bij kunnen springen als de GGD's eventueel onvoldoende capaciteit hebben.

Extra Nederlandse steun voor vaccins in arme landen

Nederland trekt 25 miljoen euro extra uit voor de aanschaf en verspreiding van coronavaccins in arme landen, heeft minister Kaag (Ontwikkelingssamenwerking) bekendgemaakt. Het kabinet heeft het besluit genomen na een oproep van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

De bijdrage valt onder een internationaal initiatief waarmee zo'n 1,3 miljard doses moeten worden verspreid in 92 landen die daar zelf geen of onvoldoende geld voor hebben. De WHO denkt daarvoor in totaal ruim 4 miljard euro nodig te hebben. De Nederlandse bijdrage is naar verwachting goed voor de aanschaf van zo'n 5 miljoen doses.

"We zijn een rijk land en nemen, samen met andere landen, onze verantwoordelijkheid door een steentje bij te dragen aan de hulp aan mensen in kwetsbare landen", zegt Kaag. "Volgens de WHO is het belangrijk om de pandemie te bestrijden door zoveel mogelijk mensen in zoveel mogelijk landen te vaccineren. Een rechtvaardige verdeling van vaccins in de wereld is daarom ook in het belang van Nederland."

Nederland droeg vorig jaar al 60 miljoen euro bij aan het initiatief van de WHO. Dat geld ging, naast vaccins, ook naar de ontwikkeling en levering van tests.

Waarom worden alle inwoners van Lansingerland getest?

RIVM: luchtkwaliteit door eerste lockdown beter dan verwacht

Door de coronamaatregelen in het voorjaar van 2020 daalden de gemeten concentraties stikstofdioxide en fijnstof met 10 tot 30 procent. Dat blijkt uit onderzoek naar de luchtkwaliteit door het RIVM en de DCMR Milieudienst Rijnmond. Dat is een sterkere daling dan eerder werd geschat. Toen werd uitgegaan van een verbetering van 10 tot 20 procent.

Door de 'intelligente lockdown' was er minder verkeer en minder activiteit van de industrie. De concentratie stikstofdioxide (NO2) in steden verminderde daardoor met een kwart. In drukke straten zelfs met ongeveer 30 procent. In landelijke gebieden was de daling ongeveer 18 procent. De gemeten fijnstofconcentraties daalden ook, met 10 tot 25 procent.

Eerdere analyses gingen uit van informatie uit maart en april. Nieuwe berekeningen gaan uit van de cijfers tot half mei. Bovendien is nu de invloed van het gescheiden van die van de lockdownmaatregelen. Het weer heeft ook een sterke invloed op de hoeveelheid fijnstof en stikstofdioxide in de lucht. Inademing van verhoogde concentraties fijnstof en stikstofdioxide kan effect hebben op de gezondheid.

Kabinet hoopt bassischolen weer te openen op 25 januari

Als het veilig kan, hoopt het kabinet de basisscholen en de kinderopvangcentra op 25 januari weer te openen. Bronnen bevestigen een bericht daarover van het AD. Voorwaarde is wel dat uit onderzoek naar de Britse variant van het virus blijkt dat het risico voor de kinderen acceptabel is. Voor de rest van het onderwijs blijft de lockdown gelden tot 9 februari.

De PO-Raad is positief over het voornemen om de scholen te openen op 25 januari. Voorwaarde is wel dat de besmettelijkheid onder kinderen niet is toegenomen door de Britse mutatie van het coronavirus. "Als het veilig en verantwoord kan, dan vinden wij het geweldig. Medewerkers moeten zich wel veilig voelen. We willen geen Britse toestanden", aldus de woordvoerder.

Veel minder besmettingen dan gemiddeld afgelopen week

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 5499 nieuwe bevestigde coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 1139 minder dan gisteren.

Dat is lager dan dan het gemiddelde van afgelopen week, toen er per dag gemiddeld 7261 mensen positief getest werden. Gemiddeld genomen daalt het aantal positieve tests.

Bij het RIVM werden 50 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren waren dat er nog 54. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 106 doden per dag, tegen 91 doden per dag een week eerder.

Hoe snel het aantal doden verder stijgt, hangt mede af van het aantal besmettingen in verpleeghuizen. Er zijn nu 852 verpleeghuizen waar de afgelopen twee weken minimaal één coronabesmetting is vastgesteld. Een week geleden waren dat er 839. Op het hoogtepunt van de eerste coronagolf, op 15 april, waren er 828 verpleeghuizen met minimaal één besmetting.

Lansingerland wil als eerste gemeente alle inwoners testen

De gemeente Lansingerland gaat alle inwoners vanaf 2 jaar oproepen om zich te laten testen op het coronavirus. Het is daarmee de eerste gemeente in Nederland die meedoet aan een grootschalige testactie.

Peiling onderwijsbond: kwart leraren voelt zich onveilig

Ruim een kwart van de leraren die tijdens de lockdown nog fysiek lesgeven op school, voelt zich ronduit onveilig. Dat meldt de Algemene Onderwijsbond (AOb) op basis van een peiling onder bijna 15.000 leden. Ongeveer de helft van de ondervraagden voelt zich enigszins veilig. De overige 28 procent voelt zich veilig.

In het basisonderwijs komt nog steeds 30 procent van de leraren naar school, vooral om les te geven aan kwetsbare leerlingen of om noodopvang te verzorgen voor leerlingen van ouders in een cruciaal beroep. In het regulier en speciaal middelbaar onderwijs en het praktijkonderwijs geeft meer dan de helft van de respondenten aan nog fysiek les te geven.

OMT-leden Karóly Illy en Andreas Voss zeiden dit weekend in Nieuwsuur dat het een vergissing was om te stellen dat middelbare scholieren een beperkte rol spelen bij het overdragen van corona. De AOb hoopt op duidelijkheid van Onderwijsminister Slob, die vindt dat eindexamenkandidaten en zorgleerlingen fysiek les moeten krijgen: "Als de adviezen van het OMT niet eenduidig zijn, maken mensen zich steeds meer zorgen om hun veiligheid. Want hoe kun je, met dertig eindexamenkandidaten in een lokaal, onderling anderhalve meter afstand houden? De minister moet nu echt heel snel duidelijkheid geven over wat wel en niet verantwoord is", zegt AOb-voorzitter Eugenie Stolk.

Twee derde van het onderwijspersoneel is van plan zich te laten vaccineren, 5 procent zegt dat niet te willen.

173 opnames op verpleegafdelingen, 24 erbij op de IC

De bezetting in de ziekenhuizen is de afgelopen dag toegenomen. Er zijn dus meer coronapatiënten opgenomen dan dat er werden ontslagen of overleden.

Er liggen nu 2628 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2561), van wie 702 op de IC (gisteren: 711), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Er werden 173 coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdelingen, 14 opnames minder dan gisteren. Op de intensive care werden 24 patiënten opgenomen, bijna allemaal doorgestroomd vanaf de verpleegafdelingen. Dat is 1 opname minder dan gisteren.

Afgelopen week ruim 600 coronaboetes uitgedeeld

De politie heeft de afgelopen week 611 mensen bekeurd die zich niet aan de coronaregels hielden. Ook zijn 626 mensen gewaarschuwd en werden er 31 illegale feesten beëindigd.

Het aantal coronaboetes ligt lager dan vorige week; in de week rond de jaarwisseling kregen 895 mensen een bekeuring.

Door corona dit jaar meer oefeningen Luchtmacht boven Nederland

Oplettende luisteraars hebben ze misschien al voorbij horen komen: de helikopters, jachtvliegtuigen en transporttoestellen van de Koninklijke Luchtmacht. Sinds vorige week vliegen ze overdag boven Nederland voor trainingen en vanaf vandaag zijn de militaire toestellen ook 's avonds nog in touw.

Vanwege de corona-uitbraak heeft Defensie besloten om de trainingen, die ieder jaar terugkeren, ditmaal in één keer aan te kondigen. "Vanwege het coronavirus zijn mensen vaker thuis", zegt Luchtmachtwoordvoerder Niels Vredegoor. "Daardoor merken ze ons sneller op."

Minister Van Ark: alles op alles om Britse situatie te voorkomen

Minister Van Ark voor Medische Zorg maakt zich zorgen over de situatie in Engeland. "Dat is echt vreselijk om te zien, voor de mensen die daar in de ziekenhuizen liggen, voor hun dierbaren en de mensen die daar werken."

Volgens Van Ark zetten we "hier echt alles op alles om situaties als daar te voorkomen". Dat kan volgens haar alleen als we "echt met zijn allen alles doen om ons aan de maatregelen te houden". De minister denkt dat als we "schouder aan schouder gaan staan het zou moeten lukken". Ze ziet wel lichtpuntjes: "De cijfers gaan naar beneden, al gaat het langzaam, en we zijn begonnen met vaccineren. Ik houd hoop."

Britse coronavariant via Schiphol in Mexico opgedoken

In Mexico is een eerste geval van de Britse variant van het coronavirus vastgesteld. Dat meldt de Mexicaanse krant El Financiero. De variant zou door een reiziger vanaf Schiphol in het land terecht zijn gekomen.

Het gaat om een 56-jarige persoon, die eind december van Amsterdam naar Mexico-Stad vloog en van daaruit doorreisde naar Matamoros, in het noordoosten van het land. Op dat moment had de reiziger nog geen symptomen van corona, maar na een test bleek die in Mexico toch besmet te zijn met de Britse variant.

De besmette persoon ligt aan de beademing in het ziekenhuis. Voor zover bekend is bij geen van de medepassagiers de besmettelijkere Britse variant geconstateerd.

Vaccins Moderna komen vandaag aan in Duitsland

De eerste doses van het Moderna-vaccin komen vandaag aan in Duitsland. Dat zegt minister Spahn van Volksgezondheid tegen de ZDF. Vanaf morgen moeten die verspreid worden over het land.

Spahn hoopt in het eerste kwartaal 2 miljoen doses van het Moderna-vaccin te krijgen, waarmee een miljoen mensen kunnen worden ingeënt. Aan het eind van het jaar moeten er 50 miljoen doses beschikbaar zijn. In Duitsland wordt nu net als in de andere Europese landen al gevaccineerd met het vaccin van Pfizer/BioNTech.

De Duitse regering ligt onder vuur, omdat het vaccineren volgens critici te traag gaat. Er zijn honderden vaccinatiecentra opgetuigd, maar die worden nog niet allemaal gebruikt. Eerst worden mensen in verpleeghuizen geprikt en daar worden mobiele teams voor ingezet. In totaal hebben in twee weken tijd nu ruim een half miljoen mensen een prik gehad.

Vandaag komen ook in Nederland de eerste Moderna-vaccins aan, bij het bedrijf Movianto in Oss. Het is nog niet bekend wanneer hier de eerste mensen dat vaccin krijgen toegediend.

Boekwinkels aan kabinet: beschouw ons als essentieel

Boekwinkels willen zo snel mogelijk hun deuren weer kunnen openen. Uitgeverij Audax, die eigenaar is van winkelketens als Bruna, AKO en The Read Shop, wil dat boekwinkels voortaan als essentiële winkel worden aangemerkt zodat ze in de verlengde lockdown open kunnen.

"Wij zijn van mening dat een laagdrempelige beschikbaarheid van kranten, tijdschriften en boeken een belangrijke rol vervult in het vormen van een mening en daarmee de vrijheid van meningsuiting ondersteunt", zegt algemeen directeur Hubert de Leeuw van Audax. Hij zegt het ook oneerlijk te vinden dat supermarkten nu nog wel tijdschriften mogen verkopen.

Audax hoopt dat Nederland het voorbeeld volgt van Duitsland en België, waar boekwinkels als essentieel zijn aangemerkt.

FNV wil onderzoek naar virusuitbraak gevangenis Ter Apel

Vakbond FNV wil dat er een onafhankelijk onderzoek komt naar de oorzaken van de corona-uitbraak in de gevangenis in Ter Apel. Dit weekend werd bekend dat zeker veertien gevangenen besmet zijn, net als een aantal personeelsleden.

Volgens Yntse Koenen, bestuurder van FNV Justitie en Veiligheid, werd corona in de gevangenis niet serieus genomen. Zo werd de anderhalve meter niet goed gehandhaafd en kwamen vaak meer dan zeventig mensen bij elkaar in kleine ruimtes voor sport of andere activiteiten. Daarnaast werd er bij een besmetting geen goed bron- en contactonderzoek gedaan.

De komende tijd gaat de gevangenis in lockdown, waarbij alle gedetineerden zeker vijf dagen in hun cel moeten blijven. Daarnaast wordt iedereen getest.

Britse corona-adviseur: "Komende weken worden het ergst"

Het Verenigd Koninkrijk gaat in de weken voordat de grootschalige uitrol van de vaccinaties effect heeft door de "gevaarlijkste tijd van de pandemie". Daarvoor waarschuwt de belangrijke medisch adviseur van de regering Chris Whitty. Hij roept mensen op juist nu de maatregelen in acht te nemen en zo min mogelijk contact met anderen te hebben. "De komende weken worden het ergst", zei hij.

Voor half februari wil de overheid 15 miljoen mensen gevaccineerd hebben.

Whitty zei verder dat de nieuwe variant van het coronavirus, die voor het eerst de kop op stak in het Verenigd Koninkrijk, daar nu de dominante variant is. De aantallen daarvan zijn niet duidelijk. Er zijn nu 81.000 doden gevallen aan corona in het Verenigd Koninkrijk, meer dan 3 miljoen mensen zijn positief getest.

Volgens correspondent Tim de Wit wordt de situatie in het Verenigd Koninkrijk steeds nijpender, met name in de hoofdstad Londen: "Er zijn verhalen dat ambulances met patiënten dit weekend negen uur moesten wachten voor ze aan de beurt waren. De ziekenhuizen kunnen daar de aantallen amper nog aan." Ook zijn veel zorgmedewerkers besmet die nu dringend nodig zijn.

Corona treft ook virusvrije eilandengroep Micronesia

Ook op de afgelegen eilandengroep Micronesia is voor het eerst corona vastgesteld. Het land in de Stille Oceaan ten noorden van Nieuw-Guinea was een van de laatste plaatsen waar het virus nog niet was opgedoken.

Een bemanningslid van een schip testte positief op het virus. Dat schip was in de Filipijnen geweest voor een opknapbeurt en ligt nu voor anker bij Micronesia. De besmette man en zijn collega's moeten aan boord blijven. De president roept de 100.000 inwoners op kalm te blijven.

Micronesia hield het virus lang buiten de deur door de grenzen te sluiten. Daardoor konden op de eilandengroep scholen en winkels gewoon openblijven. Voor zover bekend is nu in de eilandstaten Kiribati, Nauru, Palau, Tonga en Tuvalu nog geen corona geconstateerd.

Vandaag ook zorgmedewerkers in Amsterdam, Drenthe en Haaglanden gevaccineerd

De GGD begint vandaag in nog drie regio's met het vaccineren van zorgmedewerkers. In Amsterdam gebeurt dat bij de RAI, in Den Haag bij het stadion van ADO Den Haag en in Assen bij het TT-circuit.

Vorige week werden de eerste zorgmedewerkers al gevaccineerd in Veghel, Rotterdam en Houten. Later deze week begint het prikken van zorgmedewerkers in de rest van het land.

Verpleegkundige Dickey Heerkens was vanmorgen in Amsterdam als eerste aan de beurt. Tegen AT5 zei hij gisteren al dat hij er trots op is dat hij gevaccineerd wordt:

Eerste vaccinatiecampagne in Afrika begonnen

Op de Seychellen zijn gisteren de eerste mensen gevaccineerd tegen het coronavirus. Het is het eerste Afrikaanse land dat is begonnen met een vaccinatiecampagne tegen het virus.

De Seychellen, een eilandengroep ten noorden van Madagaskar, tellen bijna 100.000 inwoners. President Ramkalawan, zijn vrouw en een aantal kopstukken uit de regering kregen als eersten een prik, om zo het goede voorbeeld te geven. Daarna kreeg ook een groep zorgmedewerkers het Chinese Sinopharm-vaccin toegediend.

De Seychellen zijn met slechts 400 coronagevallen niet bijzonder zwaar getroffen. Dat daar toch de eerste vaccinatiecampagne van Afrika van de grond is gekomen, heeft te maken met de goede relatie met de Verenigde Arabische Emiraten, zegt correspondent Elles van Gelder: "Dat is een bondgenoot van de Seychellen en de president is in december op bezoek geweest in de Emiraten." Dat land heeft daarom 50.000 vaccins gedoneerd.

Veel Afrikaanse landen zijn in de strijd tegen corona afhankelijk van het vaccinatieprogramma COVAX van de WHO. Dat gaat op zijn vroegst pas in de tweede helft van dit jaar van start, met vaccins die goed houdbaar zijn in een warm klimaat.

Ondernemers in nood na verlenging lockdown

Ondernemersorganisaties krijgen steeds meer telefoontjes van ondernemers die om hulp vragen. Voor veel bedrijven lijkt de verlenging van de lockdown de spreekwoordelijke druppel. "Overal is hetzelfde geluid: help ons, ik ben radeloos en ik slaap niet meer", zegt Paul te Grotenhuis van brancheorganisatie InRetail.

Ook Ondernemend Nederland merkt dat er vaker aan de bel getrokken wordt. Ondernemers maken zich vooral zorgen over de onverkochte voorraad, met name in winkels met modegevoelige spullen zoals kledingzaken. Zij hebben nog tot eind februari om hun wintercollectie te verkopen en dat wordt steeds moeilijker naarmate de lockdown langer duurt.

Ondernemer Ton Kelders zei vorige week al dat hij hoe dan ook van plan is zijn kledingwinkel op 20 januari te openen. Hij kan niet anders:

Rode Kruis zet meer mensen in voor hulp vaccinatieprogramma

Het Rode Kruis gaat de hulp aan het vaccinatieprogramma tegen het coronavirus van de GGD opvoeren. De organisatie zet daarvoor EHBO'ers in, die bij de vaccinatielocaties waar nodig eerste hulp kunnen verlenen.

Wie een prik heeft gekregen, wordt geadviseerd een kwartier te blijven zitten, omdat er mogelijk een allergische reactie kan optreden. De hulpverleners van het Rode Kruis kunnen dat in de gaten houden en eerste hulp verlenen als iemand bijvoorbeeld flauwvalt.

Het Rode Kruis helpt in de regio's Haaglanden en Hollands Midden al mee met de vaccinatiecampagne. Daar gaat het om vrijwilligers met een medische achtergrond die vaccinaties toe kunnen dienen. Vanaf vandaag ondersteunt de hulporganisatie ook in Amsterdam-Amstelland, Utrecht, Drenthe en Hart voor Brabant, met name dus met EHBO'ers.

Experts WHO komen donderdag in China aan

Een team van internationale experts van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) komt op donderdag 14 januari aan in China. Daar gaan ze de oorsprong van de coronapandemie onderzoeken. Namens Nederland reist viroloog Marion Koopmans mee.

De bedoeling was dat de experts begin deze maand al zouden komen, maar dat werd uitgesteld omdat Peking weigerde toestemming te geven. Het is niet bekend hoe het reisschema er precies uitziet.

Eind 2019 stak het coronavirus voor het eerst de kop op in Wuhan, van waaruit het zich verspreidde over de wereld. Meerdere landen riepen op tot een onderzoek naar de oorsprong van het virus.

Lockdown met drie weken verlengd, basisscholen mogelijk korter dicht

De lockdown die is ingesteld om het aantal coronabesmettingen terug te dringen wordt met drie weken verlengd. Dat is volgens Haagse bronnen de uitkomst van beraad op het Catshuis gisteren.

Dat houdt in dat niet-essentiële winkels, kappers, sportscholen, musea en theaters ook na 20 januari nog dicht blijven. Ook scholen blijven langer dicht, maar gekeken wordt of de verlenging van de lockdown voor basisscholen korter kan duren dan drie weken. Dat hangt af van het nadere onderzoek naar de gevolgen van de Britse virusvariant voor leerlingen in de basisschoolleeftijd.

Nieuw liveblog

Welkom bij het liveblog met het belangrijkste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het coronablog van gisteren is hier terug te lezen.