Vanaf vrijdag strenge maatregelen in Frankrijk • Rutte: kabinet voor duivels dilemma

Liveblog gesloten

We sluiten dit blog voor woensdag 28 oktober af. Morgenochtend zijn we er weer met een nieuwe liveblog. Fijne nacht!

Motie van wantrouwen tegen Rutte

De PVV en de SP hebben een motie van wantrouwen tegen premier Rutte ingediend in het Kamerdebat over de coronamaatregelen. De partijen zijn het er niet mee eens dat het kabinet de aangenomen motie voor extra salaris voor zorgmedewerkers niet op de door hen voorgestelde manier wil uitvoeren. De kans dat een meerderheid zal instemmen met de motie van wantrouwen tegen Rutte is overigens uitermate klein.

Het kabinet stelt zich op het standpunt dat er komend jaar al voldoende salarisverhoging in de zorg-cao's is afgesproken. Daarnaast vindt het kabinet het niet verstandig om in deze economisch moeilijke tijd de zorgmedewerkers daar bovenop meer salaris te geven.

Per ongeluk voor gestemd

Gisteren stemden 69 Kamerleden voor en 67 tegen het voorstel van Wilders om de zorgsalarissen structureel te verhogen. Achteraf bleek dat dat door een foutje van een ChristenUnie-Kamerlid kwam. Zij stemde per ongeluk voor in plaats van tegen. Die uitslag kan volgens de regels van de Tweede Kamer achteraf niet worden veranderd, ook al was het niet de bedoeling.

PVV-leider Wilders en SP-leider Marijnissen vinden dat een door de Tweede Kamer aangenomen motie hoe dan ook moet worden uitgevoerd.

Belgische minister aangedaan na bezoek aan IC

De Belgische minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke bezocht een ziekenhuis in Luik, waar veel covidpatiënten worden verpleegd. De omroep VRT draaide bijzondere beelden op de IC. Vandenbroucke was zichtbaar aangedaan door wat hij had gezien.

'Effect coronavirus nog beperkt zichtbaar in verzuimcijfers'

Het gemiddelde verzuim in Nederland is het afgelopen jaar licht gestegen, maar het effect van de coronacrisis is nog beperkt zichtbaar. Dat melden arbodiensten ArboNed en HumanCapitalCare, werkzaam voor ongeveer een miljoen werknemers. De organisaties noemen dat verraderlijk, omdat de situatie mogelijk kan worden onderschat. "Een aantal doelgroepen heeft het zwaar en uitputting ligt op de loer." Ze willen specifiek aandacht voor psychisch verzuim, vooral in de zorg en het onderwijs.

Het gemiddelde verzuim steeg van juli 2019 tot en met juni 2020 licht naar 4,2 procent. Binnen het midden- en kleinbedrijf is het percentage nog steeds het laagst: 3,8. Bij grote bedrijven ligt het zoals gebruikelijk hoger (4,7 procent).

Na de verzuimpiek in maart volgde volgens de arbodiensten een scherpe daling tot beneden het normale niveau. "Vanaf begin september zien we het aantal ziekmeldingen en het gemiddeld verzuimpercentage weer stijgen", zegt Truus van Amerongen, bedrijfsarts en directeur bij ArboNed. "Hier wordt snel de relatie gelegd met het coronavirus en de maatregelen van de overheid, maar deze stijging is gebruikelijk voor deze tijd van het jaar."

Veel minder supporters toegestaan bij Super Bowl

Bij de Super Bowl, de belangrijkste American-footballwedstrijd van het jaar, wordt de komende editie maar een vijfde van het stadion gevuld, meldt de Amerikaanse sportzender ESPN. De finale staat gepland op 7 febuari 2021 en wordt gespeeld in het Raymond James Stadium in Tampa, Florida. In het stadion is plaats voor ruim 75.000 mensen, maar volgens ESPN is de NFL van plan om maximaal 15.000 supporters toe te laten. Ook zou het dragen van een mondkapje verplicht worden gesteld en zouden supporters ver uit elkaar moeten zitten.

De Jonge: rekening houden met kwetsbaren bij introductie vaccin

Minister De Jonge is voorzichtig met uitspraken over de beschikbaarheid van het eerste coronavaccin. Een belangrijke factor is of de vaccins bijvoorbeeld geschikt zijn voor de kwetsbare groepen. Sommige vaccins kunnen juist voor ouderen ongeschikt blijken. Maar die zijn dan weer wel geschikt voor zorgpersoneel, lichtte de minister toe in het Kamerdebat over de coronamaatregelen.

De Jonge verwacht dat op zijn vroegst in het eerste kwartaal van 2021 de eerste coronavaccins beschikbaar zijn. "Dan kunnen ook de eerste mensen gevaccineerd worden. Maar ik ben voorzichtig. Voor hoeveel mensen dat dan geldt hangt nog van allerlei factoren af."

Nederland heeft 'ingetekend' voor vaccins die bij zes bedrijven in ontwikkeling zijn. Als de aanvraag voor toelating lukt bij twee van deze producenten in het vierde kwartaal, dan komen er in de eerste maanden van 2021 voor het eerst vaccins op de markt, waarvan een deel bestemd is voor Nederland.

Ook strenge maatregelen in Frankrijk

In navolging van Duitsland neemt ook Frankrijk nieuwe maatregelen tegen het coronavirus. Vanaf aanstaande vrijdag gaan de cafés en restaurants dicht en zijn verplaatsingen tussen regio's niet toegestaan. Dat maakte president Macron bekend in een tv-toespraak. De nieuwe maatregelen gelden tot 1 december.

Scholen blijven open en universiteiten moeten online lesgeven. Thuiswerken wordt de norm, aldus Macron. Fransen mogen wel begrafenissen bijwonen en mensen in verzorgingshuizen bezoeken. Net als in de eerste 'lockdown' afgelopen voorjaar moeten niet-essentiële winkels, zoals kledingzaken en kappers, dicht.

De situatie wordt over twee weken opnieuw beoordeeld. Als er tegen die tijd verbeteringen zichtbaar zijn, dan mogen niet-essentiële winkels mogelijk hun deur weer openen.

In Frankrijk werden de afgelopen 24 uur 288 coronagerelateerde doden geregistreerd in het ziekenhuis en 235 doden in verpleeghuizen in de afgelopen vier dagen. In beide gevallen gaat het om de sterkste stijging sinds mei. "We zijn overweldigd door de tweede golf", zei Macron in zijn tv-toespraak. "We hebben 40.000 tot 50.000 nieuwe besmettingen per dag."

Wintersporters over hun plannen: 'Als het ook maar half kan, dan wil ik gaan'

Het Outbreak Management Team adviseert mensen deze winter niet op vakantie te gaan vanwege de coronacrisis. Reisorganisaties verwachten dat veel klanten voorlopig afwachten en een last minute boeken als de situatie verbetert.

De NOS sprak vier wintersportfans over hun plannen. Twee hebben al geboekt; de andere twee sluiten een last minute niet uit als de besmettingscijfers weer gaan dalen.

Lees verder:

De Jonge: regels voor commerciële teststraten vastleggen

Minister De Jonge wil de regels voor commerciële teststraten en testvoorzieningen die bedrijven zelf hebben opgezet, duidelijker vastleggen. Dat zei hij in het Kamerdebat over de coronapandemie. Een deel van de testen die daar nu plaatsvinden blijft buiten beeld van de GGD.

Volgens De Jonge hebben de bedrijven die testen uitvoeren allemaal een meldplicht voor positieve uitslagen bij de GGD, maar geven ze daar niet allemaal gehoor aan. Ook werken niet overal artsen. Hij wil de regels voor testbedrijven buiten de GGD duidelijk vastleggen, zodat de inspectie kan ingrijpen als deze niet worden nageleefd. "Dat gaat dus niet alleen over medisch toezicht, maar ook over dat we alle resultaten in beeld willen hebben", zei De Jonge.

Nog eens drie regio's op hoogste risiconiveau

Nog drie regio's hebben het risiconiveau 'zeer ernstig' gekregen vanwege het hoog opgelopen aantal coronabesmettingen. Dat is het hoogste risiconiveau op het coronadashboard van de Rijksoverheid. De andere niveaus zijn 'waakzaam', 'zorgelijk' en 'ernstig'.

Het gaat om IJsselland, Flevoland en Noord-Holland Noord. De regio's hebben nu hetzelfde risiconiveau als Amsterdam-Amstelland, Rotterdam-Rijnmond, Haaglanden, Utrecht, Hollands-Midden, Zaanstreek-Waterland, Zuid-Holland Zuid, Brabant-Zuidoost, Midden- en West-Brabant, Brabant-Noord, Kennemerland, Gooi en Vechtstreek, Gelderland-Midden, Gelderland-Zuid, Twente en Limburg-Noord.

Het niveau van regio Limburg-Zuid is vandaag ook verhoogd, van 'zorgelijk' naar 'ernstig'. Datzelfde niveau gold al voor Fryslân, Groningen, Drenthe en Noord- en Oost-Gelderland. Zeeland is nu de enige regio die op 'zorgelijk' staat. In geen enkele regio geldt het laagste niveau.

Voor (bijna) heel Oostenrijk geldt nu code oranje

Vanwege het toegenomen aantal besmettingen heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken het reisadvies voor heel Oostenrijk aangepast naar code oranje, alleen noodzakelijke reizen. Alleen de gemeenten Hinterriss en Jungholz in de deelstaat Tirol en de gemeente Mittelberg (Kleinwalsertal) in de deelstaat Vorarlberg vallen erbuiten. Voor teruggekeerde reizigers uit die gebieden geldt dan ook geen quarantaineadvies.

Rutte: kabinet staat voor duivels dilemma over coronamaatregelen

Het kabinet staat in de komende dagen voor een duivels dilemma betreffende het nemen van extra coronamaatregelen. Dat heeft premier Rutte gezegd in het Kamerdebat over de aanpak van het virus.

Deze week moet duidelijk worden of de gedeeltelijke lockdown, die twee weken geleden werd afgekondigd, inderdaad leidt tot een afvlakking van het aantal besmettingen. Als dat niet zo is, zijn extra maatregelen onvermijdelijk, met alle maatschappelijke en economische gevolgen van dien.

Maar ook als de trend wél afvlakt, zal het kabinet mogelijk toch besluiten om extra beperkingen op te leggen. "Om het besmettingsgetal versneld te laten dalen", zei Rutte. "Maar de vraag is dan wel wat dat voor effecten heeft op de economie en de mentale gezondheid van mensen." Alle mogelijkheden worden op dit moment doorgerekend en het kabinet zal uiterlijk aanstaande dinsdag een knoop doorhakken.

Verschillende partijen pleitten voor het sneller nemen van ingrijpende maatregelen, om de zorg te ontlasten. Maar volgens Rutte zal dat weinig effect hebben op de verwachte piek in het aantal ziekenhuisopnames. "Een korte klap bestaat in dit geval niet", zei de premier.

Zweden niet meer helemaal op 'geel'

Voor heel Zweden gold tot nu code geel, maar het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het reisadvies voor de stad Uppsala aangepast naar oranje, alleen noodzakelijke reizen. Dat betekent dat mensen na een verblijf in Uppsala bij terugkeer in Nederland tien dagen in quarantaine moeten. Het ministerie heeft de kleurcode voor de stad aangepast vanwege het toegenomen aantal besmettingen.

Voor de rest van Zweden geldt dat je er nog steeds op vakantie kunt. Het ministerie roept wel op om waakzaam te zijn en wijst erop dat de situatie snel kan veranderen.

Minister Kaag in quarantaine

Minister Kaag voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking gaat in quarantaine omdat ze contact heeft gehad met iemand die corona blijkt te hebben. "Ik voel me verder gelukkig goed en werk vanuit huis gewoon door", twittert ze.

Gisteren werd bekend dat haar partijgenoot en fractievoorzitter Rob Jetten positief is getest.

Nederlandse Zorgautoriteit: verwijzingen blijven achter

Het aantal verwijzingen van huisartsen naar de ziekenhuizen en de ggz is nog steeds lager dan voor de coronacrisis, meldt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Vorige week lag het aantal verwijzingen op 76 procent van het verwachte aantal onder normale omstandigheden. Het totale aantal gemiste verwijzingen is daarmee opgelopen tot 954.000. Dat betekent volgens de NZa niet dat al deze mensen niet de zorg krijgen die ze nodig hebben, onder meer omdat klachten vanzelf over kunnen gaan.

Uit nieuwe analyses blijkt verder dat vorige maand nog een deel van de ziekenhuiszorg is ingehaald. Het aantal patiënten dat in het ziekenhuis werd behandeld was die maand namelijk 19 procent hoger dan in 2018 en 2019. Dat is niet genoeg geweest om de wachtlijsten voor niet-urgente zorg weg te werken.

Merkel en deelstaten akkoord over inperkingen

De Duitse bondskanselier Merkel is het met deelstaatregeringen eens geworden over nieuwe maatregelen om het coronavirus te bestrijden, melden Duitse media. Vanaf maandag geldt voor de hele maand november dat Duitsers buiten met maximaal tien personen bij elkaar mogen komen, en met niet meer dan twee huishoudens. De restaurants en cafés moeten sluiten. Eten bezorgen en afhalen mag wel.

Bij de professionele sportcompetities, zoals de hoogste voetbalcompetitie de Bundesliga, is publiek niet meer welkom. Grote evenementen, zoals feesten en voorstellingen in theaters en concertzalen, worden verboden. Scholen en winkels blijven open. Toeristische reizen in eigen land worden verboden. Alleen reizen voor werk en reizen in noodgevallen blijven toegestaan.

De maatregelen worden genomen vanwege het toenemende aantal besmettingen in Duitsland. Het Duitse RIVM heeft gisteren 14.964 nieuwe besmettingen geregistreerd. Dat is het hoogste aantal sinds het uitbreken van de pandemie. Een kanttekening daarbij is dat er nu veel meer mensen worden getest dan in het voorjaar. Vorige week woensdag telde het instituut 7595 nieuwe besmettingen.

Het reproductiegetal is 1,17. Dat betekent dat 100 besmette mensen het virus op 117 niet-besmette personen overbrengen. Het reproductiegetal geeft de situatie weer van anderhalve week geleden.

PSV-spelers niet welkom op Cyprus na besmetting

PSV werkt met een alsmaar verder uitgeklede selectie toe naar het Europa League-duel met Omonia Nicosia. Na de positieve coronatest van Nick Viergever kregen spits Eran Zahavi en verdediger Jordan Teze te horen dat ze Cyprus niet in mochten. De reden: een positieve coronatest eerder deze maand.

‘Hotspot’ Zwitserland haalt teugels aan

Zwitserland neemt nieuwe maatregelen om de trend van snel oplopende aantallen besmettingen in het land te keren. Cafés en restaurants moeten om 23.00 uur sluiten, clubs gaan dicht en sportactiviteiten worden beperkt. Verder geldt dat inwoners overal waar afstand houden niet mogelijk is een mondkapje moeten dragen, ook buiten. Bijeenkomsten met meer dan 50 mensen zijn niet meer toegestaan.

"Er is geen tijd te verliezen", sprak bondspresident Simonetta Sommaruga. Ze kondigde aan dat de verscherpingen om middernacht ingaan. De maatregelen gelden voor het hele land, maar kantons kunnen zelf besluiten tot nog strenger beleid, voegde ze eraan toe. "We komen alleen samen de herfst door."

Het aantal besmettingen is in Zwitserland de laatste weken scherp gestegen. Vandaag zijn er 8616 nieuwe besmettingen geregistreerd, op een bevolking van 8,5 miljoen inwoners. Daarmee hoort Zwitserland momenteel bij de zwaarst getroffen landen in Europa. Acht kantons hebben over een periode van twee weken meer dan duizend besmettingen per 100.000 inwoners. De Zwitserse autoriteiten hanteren 60 op de 100.000 als veiligheidsgrens.

Minister van Volksgezondheid Alain Berset zei dat Zwitserland nu een "hotspot" is qua coronabesmettingen. Het reproductiegetal, dat aangeeft hoe snel het virus zich verspreidt, is volgens hem 1,6. In Zwitserse media waarschuwden experts gisteren dat de capaciteit van de IC's met deze groei over tien dagen niet meer voldoende is.

Kamerleden: riskant om te wachten met aanscherpen maatregelen

Verschillende partijen in de Tweede Kamer zetten vraagtekens bij de keus van het kabinet om voorlopig nog geen nieuwe maatregelen af te kondigen om de verspreiding van corona aan te pakken. In het debat in de Kamer noemden sommigen het 'spelen met vuur'.

Lees verder:

In totaal 260 asielzoekers positief getest

In Nederland zijn 260 asielzoekers positief getest op corona, gemeten over de periode maart tot en met 25 oktober. Eén asielzoeker is met een besmetting opgenomen in het ziekenhuis, maar niet op de IC en er zijn ook geen asielzoekers overleden aan het virus. Dat blijkt uit cijfers van de GZA, die verantwoordelijk is voor de gezondheidszorg aan asielzoekers.

De bewoners die positief getest zijn, komen uit 43 verschillende landen. Meer informatie geeft de GZA niet, omdat die dan mogelijk herleid kan worden tot individuen.

Of er meer kosten zijn gemaakt voor de zorg aan asielzoekers sinds de uitbraak van het coronavirus is nu nog niet te zeggen, meldt de GZA.

Minder nieuwe besmettingen, maar cijfers incompleet

Bij het RIVM zijn de afgelopen dag 8123 nieuwe coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er veel minder dan gisteren, maar het RIVM waarschuwt dat het aantal lager is doordat er ICT-problemen zijn. Net als zaterdag zijn, door een technisch storing in de systemen van de GGD, niet alle cijfers van alle regio's al bij het RIVM beland.

Er kwamen 54 nieuwe sterfgevallen bij, meldt het RIVM. Dit cijfer is wél compleet.

Nuis doet mee aan NK afstanden, drie weken na positieve test

Drie weken na zijn positieve coronatest tast Kjeld Nuis volledig in het duister over de vorm waarin hij vrijdag in Thialf van start gaat bij de NK afstanden.

"Ik doe mee", zegt Nuis met een mix van opluchting en blijdschap. Het geeft aan dat het tot het laatste moment twijfelachtig is geweest of hij de start van het schaatsseizoen wel zou halen.

Lees verder:

Heathrow niet langer drukste Europese luchthaven, Schiphol blijft nummer 3

Heathrow, de grootste luchthaven van Londen, is niet meer de drukste van Europa. In de eerste negen maanden van dit jaar had het vliegveld 19 miljoen passagiers. Op de Parijse luchthaven Charles de Gaulle waren dat er net iets meer: 19,3 miljoen.

Door corona is het aantal passagiers op beide luchthavens fors gedaald, bij Heathrow met 68,9 procent, maar bij Charles de Gaulle net iets minder: 66,8 procent.

Schiphol is nog altijd de derde luchthaven van Europa met 17,6 miljoen passagiers van januari tot en met september. Dat is een daling van 67,7 procent. Op nummer vier staat de luchthaven van Frankfurt met 16,2 miljoen passagiers, een daling van 70,2 procent.

Heathrow-topman John Holland-Kaye klaagt dat zijn luchthaven achteruitgaat doordat het Verenigd Koninkrijk te traag is met het invoeren van testen voor reizigers. "Alle drie de concurrenten op het Europese vasteland hebben een testregime opgetuigd", staat in een persbericht. "Europese leiders hebben sneller maatregelen genomen en hun economieën profiteren daar nu van."

Wat betreft Schiphol klopt dat maar deels. Er was daar een tijdje een teststraat voor aankomende passagiers uit oranje gebieden. Maar die had maar beperkte capaciteit en was ook maar een deel van de dag open. Sinds 13 september is de teststraat gesloten.

Ziekenhuizen Overijssel: onvoldoende nazorg mogelijk voor coronapatiënt

Een toenemend aantal coronapatiënten krijgt na een opname in het ziekenhuis niet de vereiste nazorg en dat is het gevolg van ziekteverzuim onder zorgpersoneel. Dat zegt voorzitter Sophia de Rooij van Regionaal Overleg Acute Zorgketen (ROAZ) Euregio tegen RTV Oost. Onder Euregio vallen onder meer Twente en de Achterhoek.

Medewerkers in de verpleging, verzorging en thuiszorg worden ook ziek, waardoor er onvoldoende mensen zijn om nazorg te bieden. "Die zorg of begeleiding is nodig, want als je behoorlijk ziek bent geweest, kun je niet ineens voor jezelf zorgen", zegt De Rooij. Ze wijst op het belang van sneltesten. "Er zit momenteel best een aantal medewerkers in quarantaine te wachten op een uitslag."

De Rooij denkt niet dat de situatie snel zal worden opgelost. "Vanwege het ontbreken van de juiste zorg of begeleiding ontstaat er een voortdurende stagnatie in de zorgketen die nog wel even aanhoudt als je de oplopende testaantallen ziet."

Oppositie niet blij met afwijzing kabinet zorgsalarissen

In de Tweede Kamer wordt door verschillende oppositiepartijen verontwaardigd gereageerd op het kabinetsbesluit om niets te doen met de motie voor zorgpersoneel. Gisteren nam de Kamer een motie van PVV-leider Wilders aan om het salaris van zorgmedewerkers "structureel fors te verhogen". De motie haalde een meerderheid omdat een ChristenUnie-Kamerlid per ongeluk voor in plaats van tegen stemde.

PVV-leider Wilders: "De motie van een meerderheid wordt gewoon in de prullenbak gegooid. De mores in dit huis, de Tweede Kamer, is dat een meerderheid bepaalt wat er in dit land gebeurt, of je het nu leuk vindt of niet." Wilders vindt het niet kunnen dat de zorgmedewerkers die in het nieuws hebben gehoord dat zij extra salaris krijgen, nu teleurgesteld worden. SP-leider Marijnissen spreekt van een klap in het gezicht van de zorg. "We krijgen nu in een briefje te horen dat de motie niet wordt uitgevoerd. Maar iedereen ziet toch hoe groot de tekorten zijn en dat er meer collega's in de zorg nodig zijn?"

Het kabinet liet vandaag weten niets met de motie te gaan doen omdat het kabinet al "een concurrerende salarisontwikkeling" in de zorg mogelijk maakt. "Voor 2021 gaat het om circa 1 miljard structureel", schrijft minister Van Ark aan de Kamer. De regeringspartijen VVD en CDA hebben zich achter dit standpunt geschaard.

Vicepremier België mag IC verlaten

De Belgische vicepremier en oud-premier Wilmès mag de intensive care verlaten, meldt ze op Twitter. Wel blijft ze voorlopig in het ziekenhuis.

Wilmès werd twee weken geleden positief getest op corona. Ze ging er zelf van uit dat ze in familiekring besmet was geraakt. Vorige week woensdag werd Wilmès opgenomen op de intensive care.

313 opnames op verpleegafdelingen, 57 erbij op de IC

Er zijn 313 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdelingen in het ziekenhuis, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Dat zijn 2 nieuwe opnames meer dan gisteren.

Op de intensive care werden 57 nieuwe patiënten opgenomen, bijna allemaal doorgestroomd vanaf de verpleegafdelingen. Dat zijn 4 nieuwe opnames meer dan gisteren.

In totaal liggen er nu 2376 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2358), van wie 545 op de IC (gisteren: 529). Er zijn dus meer coronapatiënten opgenomen dan ontslagen.

De dagelijkse besmettingscijfers zijn er nog niet door een technische storing bij het RIVM. Wanneer de cijfers wel komen, is nog onduidelijk.

OMT: nog een keer testen na positief zonder symptomen

Het OMT pleit ervoor het beleid aan te passen voor mensen die positief zijn getest op het coronavirus, maar (nog) geen klachten hebben. Momenteel moeten deze personen drie dagen in zelfisolatie, maar volgens vooraanstaande virologen is dat niet genoeg om uit te sluiten dat ze daarna alsnog ziek worden en mensen besmetten.

Het nieuwe OMT-advies is om de positief geteste mensen die na drie dagen nog geen symptomen hebben nog een keer te testen. Op basis van de twee testen wordt dan besloten of de zelfisolatie wordt verlengd.

Als de positief geteste personen binnen drie dagen wel klachten krijgen, dan moeten ze vanaf dat moment nog minimaal zeven dagen in zelfisolatie. Als ze daarna 24 uur klachtenvrij zijn, mogen ze weer naar buiten.

Testen zonder symptomen gebeurt alleen in de topsport, of bij commerciële klinieken die tests uitvoeren of bij bijzondere uitbraken in de zorg. Verder geldt het dringende advies: test alleen als je klachten hebt, anders raakt de testcapaciteit overbelast.

Debat in Tweede Kamer begonnen

In de Tweede Kamer is het debat begonnen over de ontwikkelingen rond het coronavirus. Namens het kabinet zijn premier Rutte, minister De Jonge (Volksgezondheid) en minister Van Ark (Medische Zorg) aanwezig.

Het debat is te volgen via de livestream op deze pagina.

Geen extra actie kabinet na aangenomen motie over zorgsalarissen

Het kabinet gaat niet meer doen aan de salarissen van zorgpersoneel dan het al van plan was. Minister Van Ark schrijft aan de Tweede Kamer dat het kabinet "een concurrerende salarisontwikkeling" in de zorg mogelijk maakt en dat het daar ieder jaar extra geld voor beschikbaar stelt. "Voor 2021 gaat het om circa 1 miljard structureel", stelt Van Ark.

De minister reageert met haar brief op een motie van PVV-leider Wilders, die gisteren in de Tweede Kamer werd aangenomen. Bij de Kamer heeft de oppositie de afgelopen maanden veel moties ingediend die vragen om een structurele verhoging van medewerkers in de zorg.

Geen van die moties haalde het, tot er dus gisteren een werd aangenomen: 69 Kamerleden stemden voor en 67 tegen. Achteraf bleek dat ChristenUnie-Kamerlid Van der Graaf eigenlijk tegen had willen stemmen, maar per ongeluk "voor" zei. Maar dat veranderde niks meer aan de uitslag.

Lees hier meer:

Von der Leyen heeft begrip voor coronamoeheid

Voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie snapt dat mensen moe worden van het coronavirus, maar ze roept iedereen op zich toch aan de regels te houden. "Draag een mondmasker, was je handen en kom niet in slecht geventileerde ruimtes."

Morgen komen de Europese regeringsleiders online bij elkaar om de situatie te bespreken. Von der Leyen wil dat er meer gegevens worden uitgewisseld, zodat sneller duidelijk is in welke ziekenhuizen er nog plaats is voor patiënten uit andere lidstaten. Ook wil ze dat er snel een Europees keurmerk komt voor de sneltesten, zodat de uitslag van een test in Praag hetzelfde is als een test in Groningen.

De voorzitter van de Europese Commissie zei op een persconferentie in Brussel dat ze hoopt dat meer mensen de speciale app gebruiken. "Nu al zijn de Duitse, Italiaanse en Ierse apps onderling verbonden. Ik hoop dat de andere apps de komende tijd ook met elkaar kunnen communiceren." De Nederlandse app stopt nu nog bij de grens en wisselt geen gegevens uit met bijvoorbeeld de Belgische.

VieCuri-ziekenhuis Venlo gaat patiënten verplaatsen

Het VieCuri-ziekenhuis in Noord-Limburg kan de toestroom van nieuwe coronapatiënten niet meer aan en gaat mensen overplaatsen naar andere ziekenhuizen. In het ziekenhuis liggen nu 37 coronapatiënten, van wie 11 op de intensive care. Gisterochtend lagen er nog 29 coronapatiënten in het ziekenhuis, van wie 10 op de IC.

Het bestuur van het Venlose ziekenhuis wil niet dat de reguliere zorg verder in de knel komt en heeft daarom besloten patiënten over te plaatsen. Om hoeveel mensen het gaat en waar ze naartoe gaan, wordt later duidelijk.

Van Dissel: hopelijk sneller versoepelen dan na eerste golf

Als de daling van het aantal besmettingen eenmaal is ingezet, kunnen de maatregelen sneller worden versoepeld dan aan het einde van de eerste golf. Daar houdt Jaap van Dissel van het RIVM rekening mee. "We zijn wat voorzichtig geweest." Volgens hem was er in maart minder bekend over de gevolgen van een versoepeling.

"Dat is iets waar we beter van moeten leren. We moeten goed nadenken over wanneer die versoepelingen precies moeten ingaan. Als je eenmaal in het dalend been in de curve komt - stel dat dat gebeurt - dan ben je redelijk snel weer op de helft van de besmettingen die je nu hebt."

Banen weg bij hoofdkantoor Heineken door coronacrisis

Bierbrouwer Heineken snijdt vanwege de coronacrisis in de personeelskosten op het hoofdkantoor in Amsterdam en bij regionale kantoren. Daar werken zo'n 1700 mensen. Het bedrijf wil 20 procent van de personeelskosten besparen en dat kost mogelijk honderden banen. Heineken kan nog geen exacte aantallen noemen.

"Dat betekent dat het personeel een onzekere tijd tegemoet gaat", zegt economieverslaggever Nik Wouters. "Ze hadden de garantie dat Heineken dit jaar niet gaat ingrijpen. Maar in 2021, zegt het bedrijf nu, moeten we dat wel gaan doen. De komende maanden wordt dat plan verder uitgewerkt."

Lees hier meer over de kwartaalcijfers van Heineken:

Reisbrancheorganisatie ANVR boos om negatief reisadvies OMT

De koepel van reisorganisaties, de ANVR, vindt de aanbeveling van het OMT om een negatief reisadvies voor buitenlandse vakanties in de kerstperiode in te stellen volstrekt buitenproportioneel. "Het is onbegrijpelijk en staat in contrast met de opmerkingen van premier Rutte van de afgelopen tijd, die stelde dat het niet uitmaakt waar je bent, als je je maar gedraagt", zegt directeur Frank Oostdam van de ANVR tegen de NOS.

De reissector stelt juist veel protocollen in om besmettingen te voorkomen, zegt de ANVR. "Een sector die al in zwaar weer zat, draai je zo volledig de nek om. Sommige bestemmingen zijn op dit moment zelfs veiliger dan Nederland, zoals de Canarische Eilanden. We zijn acht maanden lang bezig geweest om op een goede manier met de crisis om te gaan en dan krijg je dit om je oren. We zijn er heel boos over."

Van Dissel wil regulering commerciële testen

In de Tweede Kamer toonde Van Dissel zich ongelukkig met de wildgroei aan testen. "Ik zag op internet een test waarop stond: 'RIVM goedgekeurd.' Interessant, want ik had er nog nooit van gehoord."

Ook hekelde hij het gebrek aan transparantie van commerciële testers. "Wij zouden heel graag willen dat je het aantal positieve testen krijgt te horen als een bedrijf ervoor kiest om sneltesten uit te voeren bij werknemers." Hij zei dat het bovendien verplicht is om de besmettingen te melden, omdat covid-19 een categorie A-ziekte is.

RIVM: extra nieuwe maatregelen leiden tot scherpere daling, maar piek blijft gelijk

Het RIVM heeft doorgerekend wat er gebeurt als je de komende twee weken de maatregelen verder aanscherpt door de scholen te sluiten en terug te gaan naar de lockdown van maart. Volgens Van Dissel heeft dat geen gevolgen voor de piek: de maximale belasting voor de ziekenhuizen blijft gelijk en die zal begin november zijn.

"Wel heeft het effect op de snelheid van de daling, en dat heeft ook effect op de belasting van de zorg", stelt Van Dissel. Hij gaat er daarbij wel van uit dat de maatregelen die deze maand ingingen effect hebben.

Van Dissel: komende dagen zijn kritiek

Anders dan Ernst Kuipers ziet Jaap van Dissel, op basis van het aantal coronapatiënten in ziekenhuizen, dat de gevolgde maatregelen mogelijk wel effect hebben. Hij denkt dat het scenario gevolgd wordt waarbij de piek op ongeveer 1 november ligt.

De stijging van de ziekenhuisbezetting zet iets minder hard door, maar een kanteling is er nog niet. "Eigenlijk zitten we net op een kritisch punt om te zeggen of we aan de huidige maatregelen genoeg hebben", aldus Van Dissel. "Het is te vroeg om te zeggen dat we zeker gaan dalen. De komende dagen zijn kritiek."

Nog een coronabesmetting bij PSV

De zorgen om corona zijn bij PSV nog groter geworden nu ook Nick Viergever positief getest is op het virus. Met nog maar vier verdedigers in de selectie zijn de Eindhovenaren naar Cyprus gevlogen, waar donderdag (21.00 uur) Omonia Nicosia wacht in de Europa League.

Aanvoerder Denzel Dumfries, Pablo Rosario, Timo Baumgartl, Cody Gakpo, Joël Piroe en Maxime Delanghe ontbreken ook nog steeds vanwege besmettingen. Ook een staflid is in quarantaine geplaatst. De UEFA schrijft in zijn speciale coronareglement voor dat er bij dertien of meer fitte spelers hoe dan ook gevoetbald moet worden.

Lees hier meer:

'Samen alles aan doen om scholen open te houden'

Personeelsleden binnen het onderwijs en leerlingen moeten er "met elkaar alles aan doen de scholen zolang als verantwoord is open te houden". Dat schrijven de VO-Raad, de Algemene Onderwijsbond, CNV Onderwijs, de Federatie van Onderwijsvakorganisaties en het Landelijk Aktie Komitee Scholieren in een open brief aan de onderwijssector. Om een sluiting te voorkomen is het belangrijk dat iedereen zich aan de voorzorgsmaatregelen houdt, staat in de brief.

"We, maar vooral jullie, weten als geen ander hoe moeilijk het is om alle regels en voorschriften altijd na te leven", schrijven de organisaties. "Het is soms lastig om in een volle school de anderhalve meter afstand tussen leerlingen en onderwijspersoneel en tussen personeel onderling te bewaren. Maar laten we er samen alles aan blijven doen om deze afstand te realiseren en laten we elkaar ook steeds weer aan deze afspraak herinneren."

De onderwijsbonden zien dat de zorgen onder ouders, leerlingen en het personeel toenemen omdat het aantal besmettingen op scholen ook toeneemt. "Die zorgen zijn natuurlijk terecht", schrijven ze. "Onderwijs geven in coronatijd kan niet zorgeloos, maar we moeten er alles aan doen om waar mogelijk die zorgen weg te nemen. Wij, als onderwijsorganisaties, houden continu de vinger aan de pols en vragen hier aandacht voor bij het kabinet."

Van Dissel: we zien afvlakking, maar te vroeg om kanteling te zien

Volgens Jaap van Dissel, hoofd infectieziektebestrijding van het RIVM, is het moeilijk om conclusies te trekken op basis van het aantal besmettingen. "Is het stabiel, neemt het toe of is het aan afnemen? Met dat dilemma zitten we op dit moment", zegt hij in de technische briefing in de Tweede Kamer. Door ict-problemen, maar ook doordat het mogelijk is om sneller getest te worden waardoor wellicht meer mensen zich nu laten testen, kan het zijn dat de cijfers iets vertekend zijn.

"Al een aantal dagen zijn er rond de 10.000 besmettingen per dag. Dat er een afvlakking is, daar zijn we wel van overtuigd. Maar of het ook aan het afnemen is, dat weten we niet", aldus van Dissel. "Het beeld is gemixt. Het is te vroeg om vast te stellen of het gekanteld is."

Winkels in Melbourne weer open: tien uur wachten om schoenen te kopen

Na een maandenlange lockdown zijn de coronamaatregelen wat versoepeld in Melbourne. De winkels mogen weer open en ook restaurants en bars mogen weer gasten ontvangen.

Dat leidt tot vreugde bij de Australiërs:

Kuipers: reguliere zorg wordt verder afgeschaald

Volgens Kuipers is de kwaliteit van de zorg in het geding als er 25 procent of meer van de reguliere zorg wordt afgeschaald. In het gunstigste scenario gaat het om 35 procent, als de daling van het aantal ziekenhuisopnames snel en fors wordt ingezet. In het ergste scenario zal 76 procent van de reguliere zorg moeten worden afgeschaald.

Het meeste knellende punt is een gebrek aan personeel. Een van de opties is om mensen met de juiste diploma's te zoeken die niet meer in de zorg werken. "Allebei beetjes helpen, maar het effect is beperkt en voor een korte periode", aldus Kuipers.

Mogelijk bijna 6000 coronapatiënten op 1 december

Volgens Kuipers is in de ziekenhuizen nog altijd geen enkele afvlakking van de groei van het aantal nieuwe patiënten te zien. Sterker nog, het aantal bezette IC-bedden stijgt juist iets sneller dan gepland. Mochten de maatregelen geen effect hebben, dan liggen er 1 december bijna 6000 coronapatiënten in het ziekenhuis. (4370 op verpleegafdelingen, 1576 op de IC).

Dat is veel meer dan in de eerste golf, toen er op het dieptepunt zo'n 4500 coronapatiënten in het ziekenhuis lagen (3000 op verpleegafdelingen, 1400 op de IC). Twee weken geleden ging Kuipers nog uit van ruim 5700 patiënten in het ergste geval.

Hij denkt dat het daarom erg spannend wordt de komende tijd. "Wat we doen is heel erg scherp aan de wind zeilen. Voor de ziekenhuizen moeten we nu echt een afvlakking zien, zodat we begin november op een plateau komen. Gebeurt dat niet, dan komen we echt in de problemen."

Kuipers: slechtste scenario nog steeds in zicht

Het aantal ziekenhuisopnames en IC-patiënten zit nog altijd op de lijn van het slechtste scenario. Dat zei voorzitter Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg in een briefing aan Tweede Kamerleden. Gisteren lagen er 1829 coronapatiënten op de verpleegafdelingen en 529 covidpatiënten op de intensive care.

Kuipers zegt dat we moeten hopen dat het besmettingsgetal R inmiddels onder de 1 zit, omdat we de piek dan al bijna bereikt hebben. Maar mocht de R ondanks de huidige maatregelen nog boven de 1 zitten, dan is de piek van deze tweede coronagolf pas op zijn vroegst in de week van 17 november.

Technische briefing begonnen

De technische briefing met Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg en Jaap van Dissel van het RIVM in de Tweede Kamer is begonnen. We houden je in dit blog op de hoogte. De livestream is hier te vinden.

Rel rond positief geteste speler World Series honkbal

De finale van het Amerikaanse honkbalseizoen, de World Series, is vannacht gewonnen door de Los Angeles Dodgers, maar na afloop werd er veel gepraat over de positieve test van een speler. Justin Turner van de Dodgers bleek vannacht tijdens de wedstrijd positief hebben getest op het coronavirus en werd meteen van het veld gehaald.

Toch keerde hij het kampioensfeest terug en nam hij zonder mondkapje tussen zijn teamgenoten plaats voor een teamfoto. Volgens Fox Sports was Turner gevraagd weg te blijven van het feest, maar stonden hij en zijn team erop om mee te doen. Op Twitter zegt hij dat hij zich goed voelt en geen symptomen heeft.

MLB-commissaris Rob Manfred spreekt van een bitterzoet moment. Bijna twee maanden lang was er geen positieve test gemeld in de honkbalbubbel.

Coronabriefing om 10.00 uur, Kamerdebat vanaf 14.00 uur

De Tweede Kamer wordt vanochtend weer bijgepraat door experts over het coronavirus. Onder anderen Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg en Jaap van Dissel van het RIVM zijn daarbij. Vanmiddag vanaf 14.00 uur volgt een Kamerdebat over het coronavirus.

De briefing duurt van 10.00 uur tot 12.30 uur en is live te volgen via NPO 1, NPO Politiek, NPO Start en op NOS.nl, de NOS-app en de kanalen van de NOS op sociale media.

Gisteravond gingen premier Rutte en minister De Jonge al in op de stand van zaken. Toen werd gezegd dat de laatste maatregelen tot in december blijven gelden.

OMT pleit voor negatief reisadvies buitenland voor kerstvakantie

De experts van het Outbreak Management Team pleiten voor een negatief reisadvies voor vakanties in het buitenland in de wintervakantieperiode.

In het nieuwste advies aan het kabinet wijzen de deskundigen erop dat buitenlandse reizen en vakanties een risico zijn voor de import en verspreiding van het coronavirus. Ze verwijzen daarbij naar de zomer, toen "vele honderden, vooral jongeren", met covid-19 terugkwamen uit het buitenland. Ook wordt genoemd dat bijna driekwart van de reizigers die terugkeerden uit een 'oranje' gebied zich niet hield aan de quarantaineadviezen. Bij een wintersportvakantie zijn er onder meer risico's door groepsvervoer, uitgaan en plaatsen waar het lastig afstand houden is, zoals skiliften.

De verwachting is dat niet iedereen zich iets aantrekt van een negatief reisadvies. Een coronasneltest is daarbij geen vervanging voor quarantaine, benadrukken de deskundigen, omdat het gaat om een momentopname. "De duur van de quarantaineperiode wordt hierdoor niet beïnvloed."

Het OMT pleit ook voor Europese afstemming over het sluiten van de horeca, het verbieden van feesten en evenementen en het handhaven van de maatregelen.

Persmoment was 'kort maar krachtig'

Hoogleraar sociale psychologie van gezondheid en ziekte aan de Rijksuniversiteit Groningen Arie Dijkstra keek gisteravond naar het persmoment van premier Rutte en minister De Jonge. Volgens Dijkstra was de toon duidelijk anders dan de eerdere persconferenties. "Het was kort maar krachtig, heel dichtgetimmerd en een beetje streng. Maar het was ook een heel duidelijk verhaal", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal.

Bekijk en luister een deel van het gesprek op Twitter:

4,6 miljoen kijkers voor persmoment Rutte en De Jonge

Het persmoment van premier Rutte en minister De Jonge over de stand van zaken rond de bestrijding van het coronavirus is gisteravond op televisie door bijna 4,6 miljoen mensen bekeken.

De Stichting Kijkonderzoek meldt dat naar de NOS-uitzending op NPO 1 2,9 miljoen mensen keken. De extra editie van RTL Nieuws trok 1,3 miljoen kijkers en op SBS 6 stemden 374.000 mensen af. De uitzending was ook te volgen via onder meer NPO Radio 1, NPO Start, NOS.nl en de socialemediakanalen van de NOS.

De persconferentie van Rutte en De Jonge op dinsdag 13 oktober, waarin de gedeeltelijke lockdown werd aangekondigd, werd op televisie door ruim 7,3 miljoen mensen bekeken.

Kabinet wil 25 extra sneltestlocaties

Het kabinet komt met 25 extra testlocaties, waar sneltesten kunnen worden afgenomen. De eerste worden eind november geopend, schrijft minister De Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. Er wordt gebruikgemaakt van antigeentesten, waarmee de aanwezigheid van het virus wordt vastgesteld op basis van eiwitten in plaats van genetisch materiaal.

De komende weken worden ook zeven extra grote testlocaties opgetuigd. Het kabinet is daarover in gesprek met onder meer Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag, Groningen en Eindhoven.

Naast de reguliere PCR-test worden daar ook verschillende soorten sneltesten aangeboden, waaronder de antigeentest en de LAMPtest. In december wordt voor het eerst getest op deze XL-locaties.

De bedoeling is dat door het uitbreiden van de testcapaciteit mensen met klachten binnen 48 uur na het maken van een testafspraak de uitslag van de PCR-test krijgen. Vorige week zat er tussen het maken van de afspraak en de uitslag gemiddeld 61 uur. Als dat zover is, schrijft De Jonge, kan een besluit worden genomen over het uitbreiden van het testbeleid naar mensen zonder klachten die risico hebben gelopen op besmetting.

'Duitsland wil weer lockdown instellen'

Duitsland staat op het punt om de teugels weer aan te halen in de strijd tegen het virus. Volgens Duitse media ligt er een voorstel met stengere maatregelen voor een lockdown klaar, waaronder de sluiting van de horeca. Bondskanselier Merkel wil daarover vandaag een akkoord sluiten met de leiders van de deelstaten.

Naast de horeca zouden ook fitnesscentra, casino's, bioscopen, theaters en poppodia de deuren moeten sluiten. Scholen hoeven niet dicht en winkels mogen openblijven, mits ze de hygiënevoorschriften volgen en een maximum stellen aan het aantal klanten. Het aanbieden van toeristische accommodaties wordt verboden en overnachten in bijvoorbeeld hotels mag alleen als dat noodzakelijk is. Kapsalons en fysiotherapeuten mogen blijven werken, maar bijvoorbeeld nagelsalons, tattoostudio's en massagepraktijken moeten de deuren wel sluiten.

Mensen binnen een huishouden zouden volgens de nieuwe regels in het openbaar met maximaal één ander huishouden mogen afspreken. In het voorstel staat dat daarop gehandhaafd gaat worden. Benadrukt wordt dat feesten op openbare plekken en in woningen onaanvaardbaar zijn.

Merkel wil bereiken dat gezinnen en vrienden elkaar in de kerstperiode kunnen ontmoeten. Als er een akkoord wordt bereikt, gaat de lockdown op 4 november in. Die zal dan zeker tot het eind van de maand duren. Ook wordt er vandaag een steunpakket aangekondigd voor de getroffen sectoren.

Veel sportscholen draaien verlies, 'vooral ouderen durven het nog niet aan'

Het ledental van sportscholen is de laatste maanden gestegen, maar zit nog niet op het niveau van voor de coronacrisis. Volgens brancheorganisatie NL Actief is het gemiddeld nu zo'n 80 tot 90 procent ten opzichte van maart. Rond de heropening in juli was dat zo'n 70 procent.

Jongere sporters gaan sneller weer naar de sportschool dan ouderen. "60-plus is gereserveerder dan de jongere om terug te keren", zegt Ronald Wouters, directeur van NL Actief. "De doelgroep waar een ondernemer zich op richt, is daarom een belangrijke factor in de verliezen en terugkerende leden."

Zo zit het ledental van Basic Fit, een budgetketen met veel prijsbewuste jonge leden, volgens een woordvoerder alweer op 95 procent ten opzichte van voor de coronacrisis.

Ook deze sportschoolhouder heeft last van dat uitblijvende herstel:

Maar voor veel ondernemers is dat niet genoeg om de kosten te dekken. Lees hier hoe dat zit:

Directeur horeca stoort zich aan manier waarop verlenging sluiting gemeld werd

"We hadden met alles rekening gehouden, hielden alle opties open. Maar hoe het werd gebracht is ongehoord", reageert directeur van Koninklijke Horeca Nederland Dirk Beljaarts op het nieuws van gisteren dat de coronamaatregelen nog tot in december van kracht zijn.

Het stoort de directeur dat het niet eens in een officiële persconferentie is bekendgemaakt, maar "in een bijzin". "Het klonk bijna als: 'O ja, by the way...'. Dat is ongehoord. We wachten het Kamerdebat (van vandaag, red.) af. Als de sector opgeofferd wordt, is meer financiële steun nodig. Als die er niet komt, zal het aantal faillissementen flink toenemen en zal het heel druk worden bij het UWV in december."

Voorman Robèr Willemsen van KHN zegt tegen persbureau ANP moedeloos te worden van de boodschap van De Jonge. "Voor veel ondernemers is dat een zware dobber. Het eigen vermogen is vaak voor een groot deel op en de schulden stapelen zich op."

Nieuw liveblog

Welkom in het liveblog van woensdag 28 oktober. Het blog van gisteren is hier terug te vinden.