Campagneblog 27-2: weer discussie over pensioenleeftijd
Goedenacht!
De campagnedag van maandag 27 februari zit erop. Het was een dag waarin SGP'er Van der Staaij de islam een bedreiging voor de maatschappij noemde, Geert Wilders zich afmeldde voor een uitzending van Nieuwsuur, Klaver aandacht vroeg voor een kabinet met vrouwen en Thieme betoogde hoe de bio-industrie kan worden afgeschaft. En natuurlijk waren de lijsttrekkers ook weer het land om campagne te voeren.
We sluiten hierbij het liveblog over de campagne. Tot morgenochtend 07.00 uur, goedenacht!
Zijlstra en Roemer (en Krol) bij Pauw & Jinek
Bij Pauw & Jinek zijn Emile Roemer (SP) en Halbe Zijlstra (VVD) te gast. In de uitzending wordt met NOS-verslaggevers Xander van der Wulp en Joost Vullings teruggeblikt op het RTL-debat van gisteren.
De vraag is weer: wie was er nou de grote winnaar gisteren? Van der Wulp denkt misschien VVD wel, die het debat liet schieten. Volgens hem profiteert de VVD omdat geen enkele partij echt met kop en schouders boven de rest uitsteeg. "Er was niemand die nu bij Wilders en Rutte aansluit. Daarmee is de opzet van de VVD misschien wel geslaagd."
Ook gaat het over de toon en de vorm die hoort bij zo'n debat, en bijvoorbeeld over de lolly's die in de pauze werden uitgedeeld. Roemer weigerde die aan te nemen, omdat hij bang was voor een wietlolly. Xander van der Wulp denkt dat meespeelt dat hij wilde voorkomen dat er een sullige foto van gemaakt zou worden, die de politici in de campagne kan achtervolgen.
Ook wijst hij op de ja- en neeknikkers die in het publiek achter de lijsttrekkers zaten in de twee debatten gisteren, die door de partijen zijn meegenomen voor beïnvloeding van het beeld.
Ook is 50Plus-leider Krol aangeschoven om duidelijkheid te scheppen over zijn plannen voor de AOW. Hij erkent dat hij een fout heeft gemaakt, toen hij vorige week zei dat het verlagen van de pensioenleeftijd alleen kon als de AOW-uitkering niet langer is gekoppeld zou zijn aan de gemiddelde loonstijging. "Ik spreek één zin verkeerd uit, en kijk eens wat er gebeurt. We zijn een week verder, en we praten er nog steeds over."
Roemer wil de pensioenleeftijd ook naar 65 jaar, maar hij hekelt het "gezwabber" met de cijfertjes. Zijlstra benadrukt dat de rekening van de verlaging op het bordje komt van jongeren. "De jongere generatie is dan de klos. Ik vind dat deze heren de verkeerde keus maken."
Aandacht in het buitenland
Veel buitenlandse media besteden aandacht aan de Tweede Kamerverkiezingen in Nederland. Het lijkt wel dat de belangstelling groter is dan andere jaren. Daarbij speelt ongetwijfeld de opkomst van populistische partijen in Europa een rol. In Nederland doet de PVV het goed in de peilingen en in Frankrijk en Duitsland scoren respectievelijk het Front National en Alternative für Deutschland hoog. Ook in die laatste twee landen zijn later dit jaar verkiezingen.
The New York Times wijdde vandaag een artikel aan PVV-voorman Wilders. De krant beschrijft uitgebreid dat Wilders geregeld wordt bedreigd en dat hij niet vaak bij openbare gelegenheden verschijnt. In de kop bij het artikel wordt hij een 'contactarme provocateur' genoemd.
Premier Wilders?
De krant omschrijft hem verder als een ongewone politicus en citeert de Nederlandse campagnestrateeg Hans Anker die niet uitsluit dat Wilders premier wordt. "Veel trends manifesteren zich in Nederland het eerst".
The New York Times schrijft ook dat de PVV-voorman soms de Nederlandse Trump wordt genoemd. Volgens de krant zeggen ze allebei dingen die veel kiezers niet durven te zeggen.
Economie in Ruttes voordeel
The Irish Times benadrukte vandaag dat er de afgelopen tijd veel goede economische cijfers waren in Nederland en dat dat gunstig is voor premier Rutte. Maar de krant vraagt zich af of dat genoeg is om in Nederland een herhaling te voorkomen van "de anti-establishmentgolf die Trump in het Witte Huis bracht en die de Britten uit de Europese Unie leidt". The Irish Times denkt overigens dat Wilders geen premier zal worden, omdat bijna geen andere partij met hem wil samenwerken.
Thieme: afschaffen bio-industrie kost geen banen
Het afschaffen van de bio-industrie, het belangrijkste agendapunt van de Partij voor de Dieren, kost geen banen. Dat betoogde lijsttrekker Marianne Thieme bij Nieuwsuur.
Nu zijn 23.000 mensen voor hun werk afhankelijk van de intensieve veehouderij. Thieme wil dat de boeren overstappen naar duurzame, biologische landbouw. "Daarmee gaan we geen banen verliezen", zei ze in Nieuwsuur.
In de uitzending ging het ook nog over de naam van de partij:
Asscher zegt sorry tegen Groningers
Een paar posts geleden hadden we het al over PvdA-lijsttrekker Asscher die nu in Groningen is voor campagne. Een gevoelige provincie voor de PvdA, want er is daar grote onvrede over het beleid van het kabinet, met name over de gaswinning en afhandeling van aardbevingsschade.
Asscher, die vice-premier is in het kabinet, bood in het Groningse Westerbroek zijn excuses aan en belooft beterschap.
Asscher zegt dat hij van plan is om bij de formatie maatregelen te nemen. Hij wil onder meer regelen dat de NAM niet meer mag bepalen wie er in aanmerking komt voor een schadevergoeding.
Straks in Nieuwsuur: Marianne Thieme
In een reeks verkiezingsspecials besteedt Nieuwsuur aandacht aan twaalf politieke partijen. Straks, vanaf 22.00 uur op NPO 2 een uitgebreid interview met Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren.
Bekijk hieronder een portret van de partij, die vijftien jaar geleden nog als buitenbeentje in de politiek werd gezien:
Als het aan Klaver ligt: meer vrouwen
GroenLinks-leider Klaver wil dat in het volgende kabinet zeker de helft van de ministers vrouw is. Op een verkiezingsbijeenkomst in Leiden zei hij dat hij daar in de formatie afspraken over wil maken.
Volgens hem wordt daarmee niet alleen recht gedaan aan het talent van vrouwen. Klaver vindt dat zulke afspraken ook een signaal naar de samenleving zijn dat uitsluiting en achterstelling niet worden geaccepteerd.
Baudet en Simons oneens over quota
De lijsttrekkers Simons van Artikel 1 en Baudet van Forum voor Democratie botsen over quota voor vrouwen en etnische minderheden. Artikel 1 vindt dat vrouwen en etnische minderheden zo ondervertegenwoordigd zijn, dat er minimumaantallen moeten worden afgesproken voor het aantal ministers en ambtenaren uit deze groepen.
In het Lagerhuis in De Wereld Draait Door zei Simons dat de overheid een afspiegeling moet zijn van de samenleving, dat dat nu niet zo is en dat er daarom een quotum moet komen. Baudet zei daarover dat dit soort regelingen averechts werkt. Volgens hem leiden quota tot polarisatie. Baudet is voor gelijke behandeling en aanpak van discriminatie, maar hij denkt dat een voorkeursbehandeling voor bepaalde groepen het idee bevestigt dat deze mensen eigenlijk minder goed zijn.
Simons antwoordde dat veel van de "beste mensen nu niet aan de bak komen". Volgens haar beperkt de overheid zich in het benoemingsbeleid nu maar tot een zeer beperkte groep.
In het Lagerhuis hield Baudet verder een warm pleidooi voor bindende referenda.
Van der Staaij heeft zijn eigen glossy
De jongeren van de SGP hebben hun blad In Contact voor een keer omgetoverd in een glossy over lijsttrekker Kees van der Staaij.
Wilders naast Hitlerfiguur op praalwagen
In het Duitse Düsseldorf was bij een carnavalsoptocht een praalwagen te zien met daarop afbeeldingen van Donald Trump, Marine Le Pen, Geert Wilders en Adolf Hitler. "Blond is het nieuwe bruin", is de begeleidende tekst.
De bouwer van de carnavalswagen wilde met zijn wagen aandacht vragen voor "de zorgelijke internationale opkomst van het rechts-populisme".
Wilders noemt de wagen "ziek".
'24 uur met Asscher'
PvdA-lijsttrekker Asscher kiest er niet voor om te gaan flyeren, maar om 24 uur in hetzelfde dorp te zijn. Hij koos voor het Groningse Westerbroek, omdat hier de bewoners bezig zijn de school te redden. Die dreigt gesloten te worden, omdat er te weinig leerlingen op zaten.
Met behulp van Asscher heeft de school heeft nu een zogeheten experimentenstatus gekregen en mag daardoor voorlopig openblijven. "Ik vind het heel ontroerend, omdat ik de laatste tijd zo vaak hoor dat mensen ervaren dat de maatschappij verhardt", zegt Asscher. "Ik vind het hoopgevend om te zien dat hier mensen elkaar weten te vinden om het samen te keren."
Hij slaapt vanavond in een bed and breakfast in het dorp.
Lijsttrekker Zoekt Boer
Wie denkt dat VVD-lijsttrekker Rutte tijdens het RTL-debat niet weg te slaan was bij het debat, heeft het mis. "Ik zat naar Boer Zoekt Vrouw te kijken, naar Olke en Mark", zegt Rutte. "Het RTL-debat duurde heel lang, van negen uur tot na elven. Ik heb vanaf 21.20 uur gekeken."
Rutte heeft nog altijd geen spijt dat hij afzegde voor het debat. Hij vindt dat hij al aan genoeg debatten meedoet.
Over Boer zoekt Vrouw gesproken, vandaag was het voor Rutte even Lijsttrekker Zoekt Boer.
Dataverhaal: hoeveel mensen profiteren als het eigen risico verdwijnt?
Het eigen risico in de zorg is een belangrijk thema in de campagne. Sommige partijen willen er helemaal vanaf, anderen willen het verlagen. Maar dat kost allemaal wel geld. Het Centraal Planbureau schat de kosten van het volledig afschaffen op 4,5 miljard euro.
De vraag is dan ook hoeveel mensen uiteindelijk zullen profiteren als er wordt gedraaid aan de knoppen van het eigen risico. In ons dataverhaal kun je zien wat gemiddeld de verschillen zijn voor je portemonnee als de plannen voor het eigen risico van de verschillende partijen zouden doorgaan.
Kent u deze nog?
Vanaf vandaag is er in de Oude Zaal in de Tweede Kamer een tentoonstelling over de verkiezingen. In de expositie 'verkiezingen in beeld' is onder meer oud campagnemateriaal te zien. "De posters met Wiegel en Van Mierlo erop brengen me weer even naar een ander tijdperk”, zegt een van de bezoekers op de openingsdag op de Facebookpagina van de Kamer.
Ook een oude stemcomputer staat uitgestald. Bij de Provinciale Statenverkiezingen in 2007 werd daar voor het laatst mee gestemd.
Het is voor het eerst is de Tweede Kamer ook tijdens het reces is opengesteld voor publiek. De tentoonstelling duurt tot woensdag 8 maart.
RTL maakt excuus voor informatie-lek over CDA-spotje
Televisiezender RTL erkent een fout te hebben gemaakt door politieke opponent VVD informatie te geven over een CDA-spotje. Tijdens het Rode Hoed-debat zat in de reclame direct na het CDA-spotje - waarin een jeugdige Buma droomde van het premierschap - een filmpje van de VVD. Daarin maakte de liberalen fijntjes duidelijk dat Mark Rutte deze begeerde baan vervult.
RTL had vooraf tegen de VVD bevestigd dat het CDA reclametijd had gekocht in de uitzending. Maar dat had de zender niet mogen doen. De zender laat zich nooit uit over de exacte adverteerders in een blok. "De juiste reactie had moeten zijn: "Sorry, maar wij doen geen mededelingen over andere adverteerders in de reclameblokken", zegt een woordvoerder die de zaak "heel vervelend" noemt. Ze wil niet zeggen of het CDA ontstemd was over de fout.
Het CDA wijst er desgevraagd op dat hun filmpje de prijs heeft gekregen voor de beste verkiezingsspot. Verder willen ze er geen woorden meer aan vuil maken.
Zijlstra: bonnetjesaffaire was een totale fuck up
VVD-fractievoorzitter Zijlstra blikte bij radiozender BNR terug op de afgelopen vier jaar. Daar kwam ook de Teeven-deal, die vier VVD’ers de kop kostte, ter sprake. "De bonnetjesaffaire was, laten we het op z’n Engels rechtuit zeggen, een totale fuck up", concludeerde Zijlstra.
"Inmiddels is daar een beeld omheen gecreëerd alsof het een grote opzet en doofpot is. Ik durf met mijn hand op mijn hart te zeggen, dat dat niet zo is. Maar dat beeld is wel ontstaan. Dat is niet goed gegaan, dat kan ik niet mooier maken dan het is."
Over de prestaties van de VVD is hij tevreden. "Het land staat er zoveel beter voor", vindt Zijlstra. "De bedoeling is nu dat mensen dat de komende tijd in hun portemonnee gaan voelen." Als hij in het nieuwe kabinet terechtkomt, zou hij het liefst minister worden van Sociale Zaken en Werkgelegenheid "omdat daar een van de grootste uitdagingen ligt".
'PVV en VVD scoren belabberd op kinderrechten'
De PVV en de VVD scoren slecht op het thema kinderrechten, zegt Defence for Children. De kinderrechtenorganisatie heeft alle partijprogramma's bekeken en daar een kieswijzer voor gemaakt.
Volgens Defence for Children kan de toekomstige generatie beter bouwen op partijen als D66 en ChristenUnie. "Er valt veel te kiezen, de verschillen zijn enorm", zegt directeur Aloys van Rest. "Ook al beweren de PVV en VVD dat zij juist opkomen voor de Nederlandse burger, zijn ze geheel voorbijgegaan aan de 3,5 miljoen kinderen in ons land."
Van Rest zegt dat de partijen op het gebied van jeugdhulp, kindermishandeling en integratie van jonge vluchtelingen niet thuis geven. "En 50Plus kan daar zo bij aanschuiven", concludeert Defence for Children.
Wilders komt niet naar Nieuwsuur, omdat hij dat 'niet leuk' vindt
PVV-leider Geert Wilders doet niet mee aan de lopende verkiezingsserie van Nieuwsuur over de politieke partijen en hun lijsttrekkers. Wilders heeft laten weten "alleen maar dingen te doen die we leuk vinden en dit vinden we niet leuk", aldus een PVV-woordvoerder. De afzegging heeft volgens de zegsman niets te maken met de veiligheidssituatie rond Wilders.
Friese instelling Denk kiest wegens verwarring andere naam
De Friese instelling Denk voor mensen met psychische problemen stopt met het gebruik van die naam, wegens de verwarring met de gelijknamige politieke beweging. De domeinnaam www.denk.nl wordt door GGZ Friesland te koop aangeboden. Daarvoor in de plaats komt www.synaeda.nl.
Twee jaar geleden rees er al ongenoegen bij de Friezen toen Kuzu en Öztürk hun beweging oprichtten. Naam en logo van de nieuwe partij leken te veel op die van de Friese ggz-instelling.
Rutte verdeelt de zetels: VVD de grootste, PVV 15 zetels
Aan het einde van het vraaggesprek met Tubantia en de Universiteit Twente wordt Rutte gevraagd een voorspelling te doen over de verkiezingsuitslag. Het is even een rekensommetje voor hem, maar hij komt op het volgende uit:
VVD 41 zetels; PvdA 16 zetels; SP 15 zetels; PVV 15 zetels; CDA 17 zetels; D66 15 zetels; GroenLinks 14 zetels; ChristenUnie 6 zetels; SGP 3 zetels; Partij voor de Dieren 3 zetels; 50 Plus 4 zetels; Denk 1 zetel, VNL 0 zetels.
Rutte viert 'onherkenbaar' carnaval in bananenpak
Premier Rutte vindt carnaval vieren een stuk moeilijker nu hij in de politiek zit. Het kan namelijk stemmen kosten, grapt hij in een gesprek met Tubantia en Universiteit Twente. "Als je carnaval viert als je in de politiek zit, worden de foto’s in de krant heel erg gewaardeerd in streken waar carnaval wordt gevierd. Maar in Groningen en Friesland stemmen ze niet meer op je. Dus ik ben wat voorzichtiger geworden met zichtbaar carnaval vieren sinds ik in de politiek zit."
Toch kunnen oplettende feestgangers Rutte toch tegenkomen. "Ik ga tegenwoordig onherkenbaar, verpakt in een bananenpak”, zegt Rutte. "Dus als je een banaan tegenkomt, is de kans vrij groot dat ik erin zit. En als je het klepje openmaakt en vraagt: vind je het leuk? Dan is het antwoord: Ja!"
Rutte: Wilders kan veilig campagne voeren
Volgens premier Rutte kan PVV-leider Wilders met een gerust hart campagne voeren. Hij zei dat voor aanvang van gesprek met Tubantia en de Universiteit Twente, waar hij op dit moment is. Volgens Rutte heeft Wilders er zelf voor gekozen zijn campagne af te blazen. "Maar als hij wil, dan zorgen we ervoor dat het kan."
De premier is de eerste gast in een reeks vraaggesprekken van de krant Tubantia en de Universiteit Twente met lijsttrekkers.
'Asscher stond er cool and collected bij'
Staatssecretaris Dijksma vindt het goed dat PvdA-leider Lodewijk Asscher in het RTL-debat gisteravond niet constant de confrontatie opzocht, maar juist wilde verbinden. Dat zei ze vanmorgen tijdens een verkiezingsgesprek met journalisten, waar ook minister Lilianne Ploumen van Ontwikkelingssamenwerking bij was. Ze noemt die houding premierwaardig.
Het was lastig voor Asscher om echt uitgesproken te zijn, zei ze. "Onze twee grootste tegenstanders waren er niet. De VVD is de grootste tegenstander op sociaal economisch gebied en PVV op sociaal cultureel gebied."
Verkiezingsposters Sliedrecht weggehaald
In Sliedrecht zijn er afgelopen weekend verschillende verkiezingsposters weggehaald van verkiezingsborden. Wie de posters hebben verwijderd, is niet bekend.
'Nee-schudders bij RTL-debat waren zeker niet de bedoeling'
"De oplettende kijker zal hebben gezien dat er achter Jesse klaver vooral lachend publiek zat, maar achter Buma vooral nee-schudders", zegt presentatrice Ghislaine Plag van De Ochtend op NPO Radio 1, waar adjunct-hoofdredacteur Pieter Klein van RTL Nieuws te gast was om te praten over het RTL-debat van gisteravond.
"Dat is niet de bedoeling, en we moeten even kijken hoe dat precies zat en wie waar zat", zegt hij. De redactie heeft er van alles aan gedaan om dit te voorkomen. "Voor de overzichtelijkheid en de veiligheid hebben we tegen partijen gezegd, neem 15 tot 20 mensen mee. En we hebben die mensen gemengd in het publiek gezet, juist om dit soort dingen te voorkomen." Mensen tijdens de uitzending uit het publiek halen gaat wel heel ver, zegt hij.
Naar het RTL-debat keken gisteravond bijna 1,2 miljoen mensen. Het vrouwendebat van omroep WNL trok gisterochtend 434.000 kijkers.
Welke lijsttrekker vind je waar vandaag?
Vanmorgen was SGP-lijsttrekker Kees van der Staaij al te horen in het NOS Radio 1 Journaal en bij een vraaggesprek op onze Facebookpagina, maar hij is lang niet de enige die vandaag de boer opgaat. Vanmorgen was er namelijk ook een PvdA Koffie & Campagne-bijeenkomst met minister Lilianne Ploumen van Ontwikkelingssamenwerking en staatssecretaris Sharon Dijksma van Infrastructuur en Milieu.
VVD-leider Mark Rutte is vandaag in Enschede voor een vraaggesprek met Tubantia en de Universiteit Twente. Hij is de eerste van een reeks lijsttrekkers die daar de komende weken zijn. GroenLinks-leider Jesse Klaver ontmoet kiezers in Leiden. Ook Gert-Jan Segers van de ChristenUnie is in Leiden te vinden: hij gaat in debat met Arjen Lubach over de plek van religie in de samenleving.
In DWDD Heimwee: Het Lagerhuis gaan Sylvana Simons van Artikel 1 en Thierry Baudet van Forum voor Democratie met elkaar in debat. Partij voor de Dieren-lijsttrekker Marianne Thieme schuift aan bij Nieuwsuur. Denk-voorman Tunahan Kuzu zit vanmiddag bij BNR.
PvdA-lijsttrekker Lodewijk Asscher is 24 uur lang op het platteland in Groningen, waar hij met dorpsbewoners praat over de gevolgen van de krimp in de regio. Hij is daar zo lang, omdat hij veel mensen wil spreken en het niet wil afdoen met een bliksembezoek.
'Welke partij heeft het woord 'wegpiraat' in zijn programma staan?'
"Er staat zoveel in verkiezingsprogramma's wat niet bekend wordt. Wie heeft er nou de tijd om alle verkiezingsprogramma's te lezen?" Dat zei politiek verslaggever Joost Vullings vanmorgen in het NOS Radio 1 Journaal. Maar hij heeft een oplossing gevonden om die punten toch onder de aandacht te brengen: een quiz, iedere ochtend in het Radio 1 Journaal. Kandidaat-Kamerleden krijgen vier meerkeuzevragen voorgelegd waarop ze antwoord moeten geven. Vanochtend was het de beurt aan Tanya Hoogwerf, de nummer 4 op de kandidatenlijst van VNL.
De vragen van vanochtend:
1. Welke partij heeft het woord ‘wegpiraat’ in zijn partijprogramma staan?
2. Welke partij wil twee nieuwe snelle spoorverbindingen met Duitsland?
3. Wat is de titel van het SP-verkiezingsprogramma?
4. Welke partij wil graag dat Nederland een vliegdekschip koopt?
En de antwoorden? Die hoor je hier terug:
Van der Staaij: islam is wel een bedreiging
SGP-lijsttrekker Kees van der Staaij heeft gisteravond niet naar het RTL-debat gekeken. Hij hield zich aan de zondagsrust die zijn geloof voorschrijft, zei hij zowel in het NOS Radio 1 Journaal als in het dagelijkse live vraaggesprek met lijsttrekkers op de NOS-Facebookpagina.
Het eerste dat hij erover las, was het Teletekstbericht met de kop "Lijsttrekkers: islam geen bedreiging". "Dat vond ik heel opvallend."
De SGP-leider vindt de islam zelf wel een bedreiging. Niet alleen de radicale islam, maar ook de gematigde varianten. "Ik vind dat je moet oppassen met het maken van onderscheid tussen de brave islam en de radicale islam. Helaas zijn de verschillen niet altijd even duidelijk." Volgens hem is het grote verschil tussen de islam en het christendom dat de laatste oproept tot geweldloosheid en de islam tot geweld. Hij benadrukt dat hij niets heeft tegen moslims, die vaak "heel prettige burgers zijn".
Bekijk hier het hele Facebookgesprek terug.
'Strategisch stemmen berust op misverstanden'
"Het is kiezen voor het minste van twee kwaden. Maar wat bereik je ermee?" Dat schrijft journalist John Jansen van Galen over strategisch stemmen in Het Parool. Volgens hem is strategisch stemmen gebaseerd op hardnekkige misverstanden:
"Het eerste is dat de verkiezingen een wedstrijd zijn en wie de meeste goaltjes maakt, die wint de pot, zoals Louis Davids zong, en de pot is dit geval het premierschap. Maar onze parlementaire democratie is geen voetbalmatch." Want zelfs als de PVV de grootste wordt, is de kans klein dat Wilders premier wordt omdat er een coalitie gevormd moet worden, schrijft Van Galen. "En dat zal hem niet glad zitten."
Een tweede misverstand is volgens Van Galen het uitbrengen van een strategische stem om een partij van de overwinning af te houden. "Stel, je stemde als GroenLinksaanhanger bij de vorige verkiezingen strategisch op Samsom, om Rutte van de overwinning af te houden. Dat lukte niet, en je kreeg een VVD/PvdA-kabinet onder leiding van Rutte. Als het wel gelukt was, had je een PvdA/VVD-kabinet gekregen onder leiding van Samsom. Lood om oud ijzer, vermoedelijk."
Vraag voor een lijsttrekker? Stel ze die, iedere dag!
Waarom zou je op een lijsttrekker stemmen? Stel ze die vraag zelf! Vanaf vandaag hebben we namelijk iedere dag om 09.15 uur een livegesprek met een lijsttrekker op onze Facebookpagina.
Vandaag trappen we af met Kees van der Staaij van de SGP. Vragen kun je alvast kwijt onder de post.
Voordat Van der Staaij op Facebook te zien is, is hij te horen in het NOS Radio 1 Journaal. Ook daar zit iedere dag een andere lijsttrekker in de uitzending om 08.30 uur.
Welke lijsttrekkers komen wanneer?
Maandag 27 februari Kees van der Staaij (SGP); dinsdag 28 februari Henk Krol (50PLUS); woensdag 1 maart Tunahan Kuzu (DENK); donderdag 2 maart Marianne Thieme (Partij voor de Dieren); vrijdag 3 maart Jan Roos (VNL); maandag 6 maart Emile Roemer (SP); Dinsdag 7 maart Gert Jan Segers (ChristenUnie); woensdag 8 maart Sybrand Buma (CDA); donderdag 9 maart Alexander Pechtold (D66); vrijdag 10 maart Jesse Klaver (GroenLinks); maandag 13 maart Lodewijk Asscher (PvdA); dinsdag 14 maart Mark Rutte (VVD)
Kranten nemen RTL-premiersdebat onder de loep
In alle kranten wordt teruggeblikt op het RTL-debat van gisteravond. Een overzicht:
Het Financieele Dagblad noemt het debat "ietwat gemankeerd", omdat de twee koplopers in de peilingen niet meededen. De vijf wel aanwezigen waren "tamelijk lief voor elkaar". De krant concludeert dat de vijf deelnemende partijen een goede kans hebben op regeringsdeelname.
De Volkskrant stelt dat de deelnemers zonder de VVD en de PVV vooral druk met zichzelf waren. Jesse Klaver van GroenLinks werd noodgedwongen aangevallen door geestverwanten Emile Roemer (SP) en Lodewijk Asscher (PvdA). "Het televisiedebat leek een ideaal moment om de aandacht het grote contingent twijfelende kiezers te krijgen: tegelijkertijd waren de omstandigheden verre van ideaal."
Volgens De Telegraaf zat er weinig vuur in het debat "zonder stemkanonnen". De krant noemt het debat tam, waarin de vijf deelnemers duidelijk maakten dat de islam geen bedreiging is voor de Nederlandse identiteit. GroenLinks-voorman Klaver "doet het goed in de peilingen en was daarom een geliefd doelwit". De grote afwezigen Rutte en Wilders deden volgens De Telegraaf alsof het debat hun geen zier interesseerde.
Het AD zegt dat de deelnemende lijsttrekkers elkaar in het debat van RTL dwongen om kleur te bekennen. Zo werd duidelijk dat GroenLinks-leider Klaver een kabinet met de VVD niet wil uitsluiten. Deze krant zegt dat de vijf hun best deden om 'premierwaardig' over te komen. "Door op gedragen, rustige toon te spreken" wist PvdA-leider Asscher de anderen soms in de rol van luisteraar te dwingen.
Trouw komt tot de slotsom dat het debat maar over één ding ging: identiteit. Het gesprek spitste zich vooral toe op de vraag wie het best in staat is om de Nederlandse normen en waarden beschermen. "Is dat misschien Sybrand Buma van het CDA, die de jeugd na de middelbare schooltijd verplicht wil leren 'iets te doen voor een ander', of is het Alexander Pechtold van D66, die meer ziet in onderwijs in taal en manieren?"
Ouderen willen meer betrokken worden
Ouderenorganisaties vinden dat de lijsttrekkers van alle politieke partijen nog voor de verkiezingen moeten aangeven dat ouderen nauw betrokken zullen worden bij pensioenen, wonen en zorg. De organisaties willen daarom een directe vertegenwoordiging in de Sociaal-Economische Raad (SER), schrijft de Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden (KNVG) in een open brief aan de lijsttrekkers.
"Na de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 15 maart publiceert de Sociaal Economische Raad naar verwachting de contouren voor een nieuw pensioenstelsel. In de kabinetsformatie zullen er zeker afspraken over gemaakt worden. Maar de kiezers hebben zich over die plannen niet kunnen uitspreken", schrijft de KNVG.
De NOS blikt terug op RTL-premiersdebat: kansen voor de kleintjes
"Een heel inhoudelijk debat, zonder verrassingen." Zo noemt politiek verslaggever Xander van der Wulp het RTL-debat van gisteravond. "Niemand zakte door het ijs", zegt hij. Volgens hem werden de thuisgebleven PVV-leider Wilders en VVD-leider Rutte wel gemist. "Maar dat gaf de anderen ook kansen. Zo profileerde Buma van het CDA zich op de rechterkant."
Joost Vullings zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat de twee afwezigen de concurrenten vrij spel hebben gegeven. Hij vindt overigens dat er ook zonder Rutte en Wilders sprake was van een premiersdebat. "Ze wilden allemaal premier worden", zegt hij. En zo gek is dat volgens hem niet. Als je volgens Vullings nu naar de peilingen kijkt hoeven partijen als D66, CDA en GroenLinks "er maar een paar zeteltjes bij te krijgen" om een kans te maken op het torentje.
Goedemorgen!
De kopstukken van de politieke partijen hebben een druk weekend achter de rug. Vooral op zaterdag is er veel campagne gevoerd en gisteren was er natuurlijk het eerste grote debat op televisie bij RTL. Dat en meer campagnenieuws kun je teruglezen in het Campagneblog van gisteren.
Veel tijd om op te laden hebben de lijsttrekkers echter niet. GroenLinks-leider Jesse Klaver is vandaag al meteen weer in het land te vinden, hij ontmoet kiezers in Leiden. SGP-voorman Kees van der Staaij is straks te gast bij het NOS Radio 1 Journaal en beantwoordt hij live vragen op Facebook, Marianne Thieme (Partij voor de Dieren) zit bij Nieuwsuur en vanavond is de eerste aflevering van Pauw & Jinek: De Verkiezingen.
