Dit is wat je moet weten over het regeerakkoord

Het regeerakkoord 'Vertrouwen in de toekomst' is klaar. Wat staat er allemaal in die 55 bladzijden. Scroll door deze pagina en lees wat er is afgesproken over onderwerpen die jou aangaan.

Het nieuwe kabinet neemt het belastingstelsel op de schop en dat heeft voor particulieren en bedrijven gevolgen.

Particulieren

- Iedereen die werkt gaat minder belasting betalen. In plaats van vier komen er twee belastingschijven: een laag tarief van 37 procent en een hoog tarief van bijna 50 procent. Vooral de middeninkomens profiteren daarvan: iemand met een bruto jaarsalaris van 40.000 euro gaat er zo'n 1200 euro op vooruit.

- De verlaging van de inkomstenbelasting wordt betaald uit de verhoging van het lage btw-tarief van 6 naar 9 procent. Daardoor worden bijvoorbeeld de dagelijkse boodschappen duurder, maar ook treinkaartjes.

- Wie een vermogen heeft van 25.000 euro of meer (bijvoorbeeld op je spaarrekening of in de vorm van een tweede huis) betaalt minder belasting. Tot 30.000 euro hoef je géén vermogensbelasting te betalen.

Bedrijven

- De dividendbelasting voor bedrijven wordt afgeschaft. Bedrijven betalen nu 15 procent belasting over het dividend dat ze uitkeren aan hun aandeelhouders.

- De vennootschapsbelasting, de belasting voor bedrijven over hun winst, gaat omlaag van 25 naar 21 procent.

- Energiebedrijven gaan energiebelasting betalen voor het gebruik van kolen- en gascentrales via een CO2-belasting. Hierdoor wordt elektriciteit uit kolen en gas duurder.

- Nieuwe online aanbieders van financiële diensten (fintech-bedrijven) krijgen een bankvergunning-light. Het kabinet wijst erop dat die bijdragen aan de innovatie en concurrentie in de sector.

- ABN Amro wordt zo snel mogelijk volledig naar de beurs gebracht, maar voor de Volksbank (SNS) is nog geen besluit genomen.

- Naar aanleiding van de overnamepogingen van PostNL, Unilever en AkzoNobel wil het kabinet een verschuiving van activistische aandeelhouders gericht op de korte termijn naar langetermijnbeleggers. Voor beursgenoteerde bedrijven wordt bij overnamepogingen een bedenktijd mogelijk gemaakt tot 250 dagen, "mits die het kapitaalverkeer niet raakt'.

Wonen

- De hypotheekrenteaftrek wordt vanaf 2020 versneld afgebouwd naar 37 procent. Dat treft vooral mensen met een hoog inkomen (boven de 68.000 euro), die in de hoogste belastingschijf zitten. Zij mochten dit jaar nog 50 procent hypotheekrente aftrekken van de belasting, maar dat wordt over een paar jaar dus 37 procent (het laagste belastingtarief).

- Deze lastenverhoging wordt gecompenseerd door een verlaging van het eigenwoningforfait. Dat is een percentage van de WOZ-waarde van je woning dat als inkomsten bij je belastbaar inkomen wordt opgeteld. Die gaat van 0,75 naar 0,6 procent.

- Mensen die hun hypotheek hebben afgelost gaan straks toch weer belasting betalen voor hun huis via dat eigenwoningforfait. Dat hoeft nu niet. Er komt een overgangsperiode van 30 jaar, en niet van 20 jaar zoals eerst de bedoeling was.

- De 'villabelasting' voor huizen van meer dan 1 miljoen blijft bestaan. Eigenaren betalen zo'n 4000 euro inkomensbelasting plus 2,35 procent van de waarde van hun woning boven die grens.

- Er komen meer betaalbare huurwoningen in de vrije sector. De huurtoeslag wordt mogelijk vereenvoudigd.

Toeslagen en ouderenkorting

- Voor het kindgebonden budget, de kinderopvangtoeslag en de kinderbijslag wordt in totaal 1 miljard euro extra uitgetrokken.

- Ouderen die de AOW-leeftijd hebben bereikt krijgen een hogere heffingskorting ofwel een hoger belastingvoordeel via de ouderenkorting.

- Er komt een nationaal klimaat- en energieakkoord. Het kabinet wil samen met allerlei partijen de CO2-uitstoot in Nederland fors terugdringen, bijvoorbeeld door het belastingstelsel groener te maken en nieuwe energiebronnen te gaan gebruiken.

- In 2030 moeten alle vijf kolencentrales in Nederland dicht zijn. De Tweede Kamer had al eerder gevraagd om sluiting van alle kolencentrales, maar het vorige kabinet van VVD en PvdA wilde daar begin dit jaar nog geen beslissing over nemen.

- Nieuw te bouwen woningen krijgen geen gasaansluiting meer. In de wet staat nu nog dat mensen recht hebben op een gasaansluiting, dat moet wat het kabinet betreft worden veranderd in een warmterecht.

- Als woningcorporaties hun huurwoningen duurzamer maken, krijgen ze korting op de verhuurdersheffing die ze moeten betalen. In totaal zijn corporaties jaarlijks zo'n 1,7 miljard euro kwijt aan deze belasting. Het nieuwe kabinet stelt voor de korting 100 miljoen euro beschikbaar. Woningcorporaties komen ervoor in aanmerking als ze hun huurhuizen bijvoorbeeld extra isoleren of op andere manieren zorgen voor energiebesparing.

- Er komt een kilometerheffing voor vrachtverkeer. Vervuilende vrachtwagens gaan per kilometer het meest betalen. Het registratie- en betalingssysteem wordt hetzelfde als dat in de buurlanden.

- Het storten en verbranden van afval wordt duurder.

- Er wordt gekeken naar een heffing op vervuilende en lawaaiige vliegtuigen.

- Nieuwe auto's moeten over twaalf jaar, in 2030, emissieloos zijn.

- Er komen meer plekken op zee voor windmolenparken.

- De gaskraan in Groningen gaat verder dicht. De komende vier jaar gaat de winning met 1,5 miljard kubieke meter per jaar omlaag, naar 20,1 kuub. Tegelijkertijd wil het kabinet stimuleren dat er minder vraag komt naar gas.

- Het aantal vluchtelingen dat in Nederland mag komen wonen, gaat omhoog. Nu zijn dat er 500 per jaar, straks worden het er 750.

- Het kabinet wil (in Europees verband) nieuwe afspraken met landen waar veel vluchtelingen vandaan komen. Met Turkije heeft de Europese Unie al zo'n 'vluchtelingendeal': illegale migranten die vanuit Turkije naar Europa komen, worden teruggestuurd. Het kabinet wil zulke deals ook met andere landen, zolang ze maar voldoen aan internationale verdragen.

- Het kinderpardon blijft zoals het nu is. Kinderen die hier asiel hebben aangevraagd en daarna minstens vijf jaar in Nederland hebben gewoond, maken daarmee kans op een verblijfsvergunning (en hun gezinsleden ook).

- Er komen acht opvanglocaties waar gemeenten asielzoekers naartoe kunnen sturen die niet in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning. Deze acht 'bed-bad-brood'-locaties worden verspreid over heel Nederland.

- Een asielvergunning wordt voortaan voor drie jaar verleend en niet langer voor vijf jaar. Daarna kan de vergunning nog met twee jaar worden verlengd. Pas als een vluchteling deze twee tijdelijke verblijfsvergunningen heeft gehad, kan hij een vergunning voor onbepaalde tijd krijgen.

- Nieuwe immigranten mogen nog een dubbele nationaliteit houden. Maar volgende generaties moeten op een bepaald moment kiezen voor één nationaliteit.

- Er komt 450 miljoen euro om de werkdruk van leraren te verlagen, om onderwijsassistenten aan te trekken en klassen kleiner te maken.

- Basisschoolleraren krijgen meer salaris. Het kabinet trekt daar structureel 270 miljoen euro voor uit.

- Het leenstelsel voor studenten blijft bestaan. Maar om te voorkomen dat jongeren uit angst voor de kosten niet aan een studie beginnen, wordt het collegegeld voor eerstejaars gehalveerd naar duizend euro. Studenten aan de (academische) pabo betalen ook in hun tweede jaar nog het gehalveerde tarief.

- Kinderen moeten op school het Wilhelmus leren. Het nieuwe kabinet wil ook dat ze met school naar het Rijksmuseum en de Tweede Kamer gaan.

- Jongeren kunnen een maatschappelijke stage, maatschappelijke dienst genoemd, doen van maximaal een half jaar. De diensttijd is niet verplicht, maar wie vrijwillig zo'n stage doet, krijgt voorrang bij sollicitaties bij de overheid. Ook met het bedrijfsleven wil het kabinet zulke afspraken maken.

- Er komt 100 miljoen euro per jaar voor de verbetering van het techniekonderwijs op het vmbo.

- Iedereen die 18 jaar wordt, krijgt een boekje met de canon van de Nederlandse geschiedenis.

- Het wordt voor werkgevers aantrekkelijker om hun werknemers een vast contract aan te bieden, omdat de coalitie vindt dat de flexibilisering van de arbeidsmarkt doorgeschoten is.

- Werkgevers hoeven mensen pas na drie jaar werken op tijdelijke contracten een vast contract aan te bieden. Nu is dat na twee jaar.

- Partners hebben vanaf 2019 recht op vijf dagen betaald verlof na de geboorte van hun kind. Nu zijn dat twee dagen. In 2020 wordt dit partnerverlof nog verder uitgebreid. Dan mag een partner vijf weken verlof opnemen tegen 70 procent van zijn of haar loon. Dat kan tot een halfjaar na de geboorte van hun kind.

- Werkgevers met weinig personeel hoeven zieke werknemers niet langer twee jaar door te betalen, maar één jaar. Voor de zieke werknemer verandert er niets, want er komt voor het tweede jaar een soort verzekeringspotje waaraan alle kleine werkgevers meebetalen.

- Het pensioenstelsel wordt vernieuwd. De huidige 'doorsneesystematiek' wordt afgeschaft. In dat systeem betaalt iedereen, ongeacht leeftijd, hetzelfde percentage aan pensioenpremie en bouwt dus hetzelfde pensioen op. Terwijl het geld dat jongeren nu inleggen, langere tijd kan renderen dan het geld dat ouderen nu aan premie betalen. Het kabinet wil daarom gaan werken met persoonlijke pensioenpotjes. Wel blijven we samen de risico's delen. Het kabinet laat zich over het nieuwe stelsel adviseren door de Sociaal-Economische Raad, werkgevers en werknemers.

- De nationale politie krijgt extra geld voor wijkagenten en rechercheurs. Het gaat om 267 miljoen euro per jaar.

- Ook gaat er extra geld naar digitale veiligheid. Het kabinet reserveert structureel 95 miljoen euro voor cybersecurity. Denk aan het veiliger maken van 'slimme' thuisapparaten die zijn aangesloten op het internet, zoals slimme meters en wifi-koelkasten. Ook worden bedrijven gestimuleerd om veiliger software te maken.

- Het nieuwe kabinet wil een wet waardoor zogenoemde jihadgangers die terugkeren naar Nederland langer kunnen blijven vastzitten, zodat er meer tijd is om bewijs te verkrijgen.

- De strafmaat voor haatzaaien gaat omhoog: eerst stond hier een gevangenisstraf op van maximaal 1 jaar, dat wordt nu 2 jaar.

- Wraakporno, het bewust verspreiden van naaktfoto's of video's van een ander, wordt als een zelfstandig delict strafbaar gesteld.

- Gedetineerden komen niet meer snel vervroegd op vrije voeten. Het automatisme verdwijnt dat gevangenen na twee derde van hun straf voorwaardelijk vrijkomen. Eerder uit de gevangenis komen moet verdiend worden, en de vervroegde vrijlating wordt beperkt tot 2 jaar

- De nieuwe coalitie wil niet dat de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten willekeurig naar informatie kunnen vissen met een 'sleepnet'. In het regeerakkoord wordt een evaluatie van de 'aftapwet' aangekondigd en zo nodig worden aanvullende waarborgen opgenomen.

- Er komt een proef met legale wietteelt. De overheid wijst een of meerdere organisaties aan die straks legaal wiet mogen telen. In zes à tien gemeenten mogen coffeeshops die wiet verkopen. Met deze proef wil het kabinet onderzoeken of de criminaliteit door legale wietteelt kan afnemen.

- Het verblijf in gebieden waar terreurgroepen de dienst uitmaken, wordt strafbaar.

- Er komt een verbod op criminele motorbendes.

- Het eigen risico voor de zorg blijft 385 euro. Dat werd op de dag na Prinsjesdag al bekendgemaakt. De Tweede Kamer moest namelijk een spoedprocedure in gang zetten om te voorkomen dat het eigen risico zou stijgen naar 400 euro, wat het vorige kabinet (Rutte II) wilde. Nu blijft het eigen risico tot 2021 op 385 euro staan.

- Roken wordt duurder, want de accijns op tabak gaat omhoog. Ook gaat het kabinet problematisch alcoholgebruik aanpakken.

- Het kabinet investeert ruim 2 miljard euro in de verpleeghuiszorg. Dat wisten we overigens al: het Zorginstituut stelde eerder dit jaar nieuwe voorwaarden op waaraan verpleeghuizen moeten voldoen. Dat kost 2 miljard euro. Voor de mantelzorg komt de komende kabinetsperiode 180 miljoen euro beschikbaar.

- In totaal wordt er in 2021 1,6 miljard euro bespaard op de zorg. Dat gebeurt via akkoorden met de zorgsector en door maatregelen die de aankoop van geneesmiddelen en hulpmiddelen goedkoper maken.

- De bezuiniging van 188 miljoen op langdurige zorg wordt teruggedraaid.

- Notoire verkeersovertreders krijgen hogere boetes. Daar staat tegenover dat de boetes voor kleine verkeersovertredingen omlaag kunnen.

- Buiten de Randstad gaan meer sprintertreinen rijden. Het gaat vooral om de trajecten Apeldoorn-Enschede, Zwolle-Groningen/Leeuwarden en Dordrecht-Breda.

- Het kabinet verstevigt zijn grip op spoorbeheerder ProRail en maakt er een zelfstandig bestuursorgaan van dat valt onder het ministerie. Staatssecretaris Dijksma lanceerde het plan vorig jaar al, maar later werd het onderwerp controversieel verklaard en doorgeschoven naar een volgend kabinet.

- Er komt 100 miljoen beschikbaar voor een betere fietsinfrastructuur. Denk aan fietsenstallingen bij ov-knooppunten.

- En er komt dus een kilometerheffing voor vrachtwagens. Zie daarvoor het blokje 'Klimaat & energie'.

- Bij de aanleg van nieuwe wegen wordt rekening gehouden met zelfrijdende auto's.

- Ouderen die hun leven 'voltooid' vinden maar niet uitzichtloos en ondraaglijk lijden, krijgen voorlopig geen hulp bij zelfdoding. Er wordt eerst onderzocht hoe groot de groep precies is. Ook wil het nieuwe kabinet een brede discussie opstarten over waardig ouder worden en de toepassing van de huidige euthanasiewet.

- Het kabinet investeert in stamcel- en embryo-onderzoek om het risico op ernstige erfelijke afwijkingen te verkleinen. Als een vrouw een ernstige erfelijke aandoening heeft, zoals een borstkankergen, krijgt ze meer mogelijkheden om bijvoorbeeld het geslacht van haar kind te kiezen.

Overig

- Het kabinet trekt de komende vier jaar in totaal 1,75 miljard euro extra uit voor ontwikkelingssamenwerking.

- Binnenkort hoef je op overheidsformulieren niet meer aan te geven of je man of vrouw bent. Het nieuwe kabinet wil dat overheden zoveel mogelijk genderneutraal gaan werken.

- Het kabinet investeert 1,5 miljard euro per jaar in Defensie.

- Er komt een fonds voor militairen met een in diensttijd opgelopen trauma of handicap.