Israël sluit uit protest ambassade in Dublin

Regering Netanyahu gaat nederzettingen Golanhoogten uitbreiden

Israël gaat zijn nederzettingen op de bezette Golanhoogten uitbreiden. De regering heeft een plan van premier Netanyahu daarover goedgekeurd. Het is onduidelijk of dit ook gepaard gaat met het annexeren van meer gebied.

Het kantoor van de premier zegt in een verklaring dat het besluit is genomen "in het licht van de oorlog en het nieuwe front in Syrië". Israël is van plan zijn bevolking op de Golanhoogten te verdubbelen. Er wordt onder meer geïnvesteerd in onderwijs, hernieuwbare energie en de oprichting van een studentendorp.

"De versterking van de Golan is de versterking van de staat Israël, en dat is vooral in deze tijden belangrijk", staat in de verklaring. "We blijven het gebied vasthouden, we zullen het laten floreren en we zullen ons er vestigen." Op de Golanhoogten leven zo'n 20.000 Israëliërs in enkele tientallen nederzettingen naast zo'n 20.000 Syriërs, voor het merendeel druzen.

Sinds de val van het regime van de Syrische president Assad een week geleden trok het Israëlische leger de bufferzone met Syrië in. Israël veroverde de Golanhoogten op Syrië in de Zesdaagse Oorlog van 1967. In de jaren 70 werd er in overleg met Syrië een bufferzone ingesteld, waar geen militairen actief mogen zijn. Israël annexeerde het gebied in 1981. Op de Verenigde Staten na beschouwt de internationale gemeenschap het bergmassief als door Israël onrechtmatig bezet gebied. Na de val van het Assad-regime zei premier Netanyahu dat de afspraak over de bufferzone niet meer geldig is.

Israël sluit uit protest ambassade in Dublin

Israël gaat zijn ambassade in Dublin sluiten. Minister Sa'ar van Buitenlandse Zaken beschuldigt de Ierse regering van het voeren van een "extreem anti-Israëlbeleid".

Deze week stemde de Ierse regering in met een voorstel om te interveniëren in de genocidezaak die Zuid-Afrika tegen Israël heeft aangespannen bij het Internationaal Gerechtshof. Ierland wil dat er een bredere opvatting van genocide wordt behandeld door het hof dan nu het geval is. In mei maakte Ierland bekend de Palestijnse staat te erkennen.

"Ierland heeft alle rode lijnen in de relatie met Israël overschreden", zegt Sa'ar. "De antisemitische stappen en retoriek van Ierland tegen Israël zijn gebaseerd op het demoniseren van de Joodse staat en op dubbele standaarden." Tegelijkertijd maakte de minister bekend volgend jaar een ambassade in Moldavië te openen. "Er zijn landen die geïnteresseerd zijn in het versterken van hun banden met Israël en die nog geen ambassade hebben."

De Ierse premier Harris zegt de stap van Israël diep te betreuren. "Ik verwerp ten zeerste de bewering dat Ierland tegen Israël is. Ierland is pro-vrede, pro-mensenrechten en pro-internationaal recht. Ierland wil een tweestatenoplossing en wil dat Israël en Palestina in vrede en veiligheid leven."

Zeker 20 doden bij nieuwe luchtaanvallen in noorden Gaza

Bij Israëlische luchtaanvallen in het noorden van de Gazastrook zijn vanochtend zeker twintig Palestijnen gedood, melden medische bronnen en inwoners aan persbureau AP. Doelwit was onder meer een school in Beit Hanoun.

Volgens de bronnen vielen er zeker elf doden bij drie luchtaanvallen op woningen in Gaza-Stad. De rest van de doden zou in Beit Lahiya, Beit Hanoun en Jabalia zijn gevallen, waar ook meerdere huizen zijn gebombardeerd. Het Israëlische leger communiceerde aanvankelijk niets over de luchtaanvallen, maar zei later op de dag dat er tientallen militanten zijn gedood. De autoriteiten in Gaza maken bij hun slachtofferaantallen geen onderscheid tussen burgers en militanten.

Israëlische troepen zouden in Beit Hanoun de school Khalil Aweida zijn binnengedrongen, waarna ze de mensen die daar schuilden zouden hebben bevolen om naar Gaza-Stad te vertrekken. Bij die inval zijn er meerdere doden en gewonden gevallen, maar hoeveel is onduidelijk, zeggen medici tegen AP.

Het noorden van Gaza wordt al twee maanden belegerd door de Israëliërs, waardoor de tienduizenden Palestijnen in het gebied zijn afgesloten van de buitenwereld. Israël voert er zware bombardementen uit en voedsel, water en medicijnen komen het gebied nauwelijks binnen. De Verenigde Naties en mensenrechtenorganisaties zeggen dat er sprake is van etnische zuivering in het gebied.

Ook de familie Shaabaan zit vast in het noorden van Gaza, in een deels verwoest gebouw. Een lokale cameraploeg sprak het gezin eind vorige maand voor Nieuwsuur:

"We aten een halve maaltijd per dag en dronken vervuild water"

Begin oktober begon het Israëlische leger met een nieuw offensief in het noorden van Gaza, naar eigen zeggen om voorkomen dat Hamas zich kan hergroeperen. Palestijnse burgers die nog in het gebied woonden, kregen opdracht om naar het zuiden te vertrekken.

De NOS had via spraakberichten contact met Palestijnen. Ze vertellen over een "eindeloze nachtmerrie" in dit artikel:

18 doden bij Israëlische luchtaanvallen in Gaza

Palestijnse hulpdiensten melden vandaag 18 doden door Israëlische luchtaanvallen. Bij een aanval op een gemeentehuis in Deir al-Balah, waar mensen naartoe kwamen voor hulp, zijn 10 mensen gedood. Onder hen zou ook de burgemeester van de stad zijn. Israël zegt dat te onderzoeken.

Bij een aanval op een gebouw in Gaza-stad waar vluchtelingen opgevangen werden vielen 7 doden, onder wie een vrouw en haar baby. Het Israëlische leger zegt dat de aanval gericht was tegen Hamas-strijders. Bij een andere aanval in Gaza-stad kwam een lokale journalist om het leven, zeggen artsen.

Sinds het begin van het Israëlische offensief in Gaza zijn bijna 45.000 Palestijnen gedood, maakte het ministerie van Gezondheid van Gaza vandaag bekend. Zeker 106.000 mensen raakten gewond en vrijwel de gehele bevolking is ontheemd geraakt.

Felle discussie in Iran over 'catastrofale Syrië-politiek'

In Iran is een felle discussie losgebarsten over wat wordt genoemd "de rampzalige, kostbare mislukking" van de Iraanse miljardensteun aan het regime van de Syrische president Assad. Dat meldt The New York Times. De kritiek klinkt op televisie, in kranten, op sociale media en openbare bijeenkomsten. Volgens de Amerikaanse krant probeert het regime van ayatollah Khamenei de mensen die kritiek leveren de mond te snoeren, maar dat lijkt niet veel succes te hebben.

Iran was een belangrijke steunpilaar van Assad. Zijn val is een nieuwe klap voor de islamitische machthebbers in het land. Een andere bondgenoot in het Midden-Oosten, Hezbollah, is ernstig verzwakt door de oorlog met Israël.

Nieuwe Israëlische luchtaanvallen in Syrië

Israël heeft vanochtend nieuwe luchtaanvallen uitgevoerd rond de Syrische hoofdstad Damascus. Dat meldt het Syrisch Observatorium voor de Mensenrechten. Onder de doelen waren bunkers voor raketten, diep verborgen onder een berg. In de Noord-Syrische stad Aleppo werd een wetenschappelijk onderzoekscentrum gebombardeerd.

Na de val van het Assad-regime, vorig week zondag, is Israël een grote operatie begonnen, naar eigen zeggen om te voorkomen dat wapens en materieel in handen vallen van "vijandige elementen". Daarbij gaat het om chemische wapens, raketten, luchtverdedigingssystemen, gevechtsvliegtuigen en schepen. Eerder deze week zei Israël dat de luchtmacht en de marine honderden aanvallen hadden uitgevoerd. Zo'n 80 procent van het Syrische materieel zou daarbij zijn vernietigd.

In Syrië is de macht overgenomen door rebellen onder aanvoering van de islamitische HTS-beweging. Over de plannen van HTS is nog weinig bekend. Ook is niet duidelijk hoe de nieuwe machthebbers zich zullen opstellen tegenover Israël.

In het zuidwesten van Damascus vernietigde Israël een paar dagen eerder al voertuigen op een luchtmachtbasis:

Israëlische militairen schieten man dood op Westoever

Israëlische militairen hebben een 23-jarige man doodgeschoten in de plaats Beit Awwa, nabij Hebron (Al-Khalil in het Arabisch) op de bezette Westelijke Jordaanoever. Dat meldt het Palestijnse persbureau Wafa.

Het Israëlische leger zegt dat militairen de man neerschoten bij een inval omdat ze "gevaar voelden", meldt de Israëlische krant Haaretz. Volgens Wafa was het slachtoffer, Mohammed Ahmed Maslameh, iemand met een beperking. Hij stierf in het ziekenhuis aan zijn verwondingen.

Woensdag doodde een Palestijnse schutter een 12-jarige Israëlische jongen op de Westoever. Gisteren schoten Israëlische troepen een Palestijn dood in de plaats Qalqilya en een tweede in een vuurgevecht nabij Nablus. Vorige week doodde Israëlische troepen acht Palestijnen op de Westoever, onder wie een 15-jarige jongen, rapporteerde VN-hulporganisatie OCHA.

Sinds het begin van de oorlog in Gaza in oktober vorig jaar is ook het geweld op de Westoever toegenomen, al deed het het Israëlische leger daar ook daarvoor al regelmatig invallen. Onder internationaal recht is de Israëlische bezetting van de Westoever illegaal. Het Internationaal Gerechtshof heeft Israël opgedragen zich terug te trekken. Maar Israël breidt zijn nederzettingen op de Westoever juist uit en bepaalde ministers roepen op tot de annexatie van het gebied.

Bombardementen rond Kamal Adwan-ziekenhuis gaan door

Drones en op afstand bestuurbare robots hebben afgelopen nacht aanvallen uitgevoerd rond het Kamal Adwan-ziekenhuis in Beit Lahia in Noord-Gaza. Dat zegt de directeur van het ziekenhuis, Hossam Abu Safiya. Rondvliegend puin van de explosies heeft watertanks op het dak van het ziekenhuis vernield en er zijn ruiten gebroken. Drie stafleden van het ziekenhuis raakten gewond, zegt Abu Safiya.

Het Israëlische leger belegert het noorden van Gaza sinds begin oktober, naar eigen zeggen om te voorkomen dat Hamas zich daar hergroepeert. Het leger heeft geen informatie gedeeld over de meest recente aanvallen.

Gisteren werd een arts van het Kamal Adwan-ziekenhuis, Saeed Jouda, gedood. Een Israëlische drone vuurde op hem terwijl hij op weg was naar het nabijgelegen Awda-ziekenhuis om daar patiënten te behandelen, aldus het ministerie van Gezondheid in Gaza. Deze twee ziekenhuizen zijn de enige nog beperkt operationele ziekenhuizen in het noorden van Gaza.

Bij Israëlische aanvallen in Gaza-Stad en Khan Younis in het zuiden vielen vandaag 12 doden, zeggen Palestijnse functionarissen tegen persbureau Reuters. Het dodental van een Israëlische aanval gisteravond op een postkantoor in Centraal-Gaza is opgelopen tot 36. Onder de slachtoffers zijn veel kinderen.

Louise Wateridge, een medewerker van VN-hulporganisatie UNRWA ter plekke, spreekt van "gruwelijke taferelen" na de aanval. "Ouders zijn op zoek naar hun kinderen, kinderen bedekt met stof en bloed zijn op zoek naar hun ouders, en er zijn liggen nog steeds mensen begraven onder het puin", zei ze vandaag.

Geen verbod voor staat op export militaire goederen naar Israël

De Nederlandse staat krijgt geen verbod opgelegd op het exporteren van militaire goederen. Dat heeft de rechtbank in Den Haag bepaald in een kort geding dat was aangespannen door tien organisaties.

De rechter oordeelt dat de overheid voldoet aan de regelgeving rondom de export van goederen die gebruikt kunnen worden voor militaire doeleinden.

Palestijnse en Nederlandse organisaties begonnen in oktober een kort geding tegen de Nederlandse staat. Ze vinden dat de overheid door het leveren van wapens aan Israël te weinig doet om genocide en ernstige mensenrechtenschendingen in Gaza te voorkomen. Zij vroegen bij de rechter om een volledig wapenembargo, maar die gaat daar dus niet in mee.

Lees hier verder:

Dodental Israëlische aanval Centraal-Gaza loopt op

Het dodental van een Israëlische aanval gisteravond op een postkantoor in Nuseirat in Centraal-Gaza is opgelopen tot 30. Dat meldt persbureau Reuters op basis van artsen in Gaza. Daarnaast raakten 50 mensen gewond. Het totaal aantal doden bij Israëlische aanvallen in de Gazastrook op donderdag komt hiermee op 66.

Het postkantoor was in gebruik als opvangplek voor ontheemde families, zeggen de artsen. Op beelden is te zien dat er kinderen onder de slachtoffers zijn. Het Israëlische leger zegt dat een leider van de Palestijnse groepering Islamitische Jihad doelwit was van de aanval, zonder te zeggen om wie het gaat.

De Britse non-profitorganisatie Airwars, die sinds 2014 aantallen burgerslachtoffers in conflictgebieden bijhoudt, noemde de oorlog in Gaza in een gisteren verschenen rapport "veruit het meest intense, destructieve en dodelijke conflict voor burgers dat Airwars ooit heeft gedocumenteerd".

Meer onderzoekers wijzen op genocide door Israël: 'Gaza bestaat niet meer'

"Ja, dit is een genocide", schreef de prominente Israëlische historicus Amos Goldberg dit voorjaar in een essay. Inmiddels valt dat woord steeds vaker. Amnesty International was vorige week de eerste grote mensenrechtenorganisatie die stelt dat Israël genocide pleegt op de Palestijnse bevolking in Gaza. Eerder deden een VN-commissie en een VN-rapporteur dat al. Hoe komen deskundigen en organisaties tot deze conclusie?

Lees hier verder:

Israël wil strategische berg in Syrië voorlopig bezet houden

De Israëlische minister van Defensie Katz heeft het Israëlische leger de opdracht gegeven tijdens de wintermaanden de strategische Hermonberg in Syrië bezet te houden. Na de val van het regime van Assad in Syrië trokken Israëlische troepen op verschillende plekken de grens over, en namen daarbij posities op deze bergrug in.

"Door de gebeurtenissen in Syrië is er een enorm veiligheidsbelang om de top van de Hermonberg te behouden", zei Katz. In een afzonderlijk bericht op X schreef hij dat Israël "na 51 jaar" weer de controle over de Hermonberg heeft, en noemde hij dit een "historisch moment". Eerder zei de minister van Buitenlandse Zaken Sa'ar dat Israël "beperkt en tijdelijk" in Syrië zou blijven, maar Katz' woorden geven een ander signaal af.

De Hermonberg (ruim 2800 meter hoog) ligt op de grens tussen Libanon en Syrië, een kleine 50 kilometer van hoofdstad Damascus. In 1973 tijdens de Jom Kippoeroorlog namen Israëlische troepen de Hermonberg ook in, maar trokken zich terug na een staakt-het-vuren. Afgelopen nacht heeft het Israëlische leger ook weer luchtaanvallen uitgevoerd in Syrië, waaronder op een militair vliegveld bij Damascus.

Tientallen doden gemeld bij Israëlische luchtaanval Gaza

Bij een Israëlische luchtaanval in Nuseirat, in het midden van de Gazastrook, zijn zeker 25 doden gevallen, zeggen Palestijnse bronnen. Een gebouw van meerdere verdiepingen zou met de grond gelijk gemaakt zijn.

Israël heeft nog niets gezegd over de luchtaanval. Die vond plaats enkele uren nadat de Amerikaanse veiligheidsadviseur Jake Sullivan in Jeruzalem had gezegd dat het staakt-het-vuren in Libanon de weg vrij heeft gemaakt voor een einde aan de oorlog in Gaza.

Het zal de laatste Amerikaanse bemiddelingspoging zijn onder leiding van president Biden, die in januari plaatsmaakt voor Trump. Sullivan zei in Israël dat hij niet daar zou zijn als hij niet meer geloofde dat een bestand mogelijk is voor de inauguratie van Trump, op 20 januari.

Paraguay heropent ambassade in Jeruzalem

Paraguay heeft zijn ambassade in Israël met ingang van vandaag verplaatst van Tel Aviv naar Jeruzalem. De opening werd bijgewoond door de Paraguayaanse president Peña. Ook premier Netanyahu van Israël was erbij.

De kwestie ligt gevoelig vanwege de betwiste status van de stad. Een groot deel van de internationale gemeenschap beschouwt Oost-Jeruzalem als Palestijns gebied dat door Israël wordt bezet. Om die reden hebben veruit de meeste landen een ambassade in Tel Aviv.

Voor Paraguay gold jarenlang hetzelfde, maar in 2018 verplaatste de toenmalige president Cartes de diplomatieke post naar Jeruzalem. Zijn opvolger Benitez draaide dat besluit terug, maar de in 2023 aangetreden president Peña besloot om de ambassade toch weer te vestigen in Jeruzalem.

Bij de heropening vanmiddag werd Peña uitvoerig geprezen door Netanyahu. De Paraguayaanse president zei daarop dat hij erop vertrouwt dat Israël goed uit de oorlog zal komen. "Israël zal winnen en wij, de landen die naast Israël staan, zullen ook winnen."

Paraguay is het zesde land met een ambassade in Jeruzalem. De andere landen zijn de Verenigde Staten, Honduras, Guatemala, Kosovo en Papoea-Nieuw-Guinea. Ook het Nederlandse kabinet onderzoekt de mogelijkheid om verplaatsing van de ambassade naar Jeruzalem "op een daartoe geschikt moment" te laten plaatsvinden, staat in het regeerprogramma.

Actie 'Niet in mijn naam' eist einde aan geweld

In de Melkweg in Amsterdam is de actieweek 'Niet in mijn naam' van start gegaan. Volgens initiatiefnemer Oxfam Novib is het een "breed tegengeluid van mensen en organisaties die de oorverdovende stilte over het geweld in Gaza en de regio willen doorbreken".

Het startschot voor de actie werd gegeven door Oxfam Novib-directeur Michiel Servaes, radio-dj Fernando Halman en cabaretier Najib Amhali. Ook andere bekende Nederlanders hebben zich verbonden aan de actie, zoals tv-presentator Beau van Erven Dorens, rapper Mula B en zangeres Roxeanne Hazes.

"Al ruim 14 maanden lijden burgers in Gaza onder onvoorstelbaar leed van Israël", zegt Servaes. "Dit is het moment om te laten zien dat wij niet langer medeplichtig willen zijn aan het doden van tienduizenden vrouwen, mannen en kinderen, en aan het vernietigen van een volk."

De actievoerders eisen "een fundamentele koerswijziging van de politiek", onder meer omdat onderzoek zou uitwijzen dat een meerderheid van de Nederlanders wil dat het kabinet zich veel krachtiger uitspreekt tegen Israël.

Sympathisanten worden opgeroepen om de leus "Niet in mijn naam" te delen, bijvoorbeeld op sociale media. Ze kunnen de komende dagen op verschillende plekken een "Niet in mijn naam"-foto maken met deelnemende BN'ers. Ook wordt mensen gevraagd een brief te schrijven aan premier Schoof.

Algemene Vergadering VN roept op tot staakt-het-vuren

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft opgeroepen tot een onmiddellijk en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren in de Gazastrook. Een resolutie met die strekking is gisteren aangenomen met een grote meerderheid. 9 van de 193 lidstaten stemden tegen, waaronder Israël en de Verenigde Staten.

De tekst is steviger dan die van eerdere resoluties. Er wordt aangedrongen op een permanente wapenstilstand en op de vrijlating van alle Israëlische gijzelaars die nog in handen zijn van Hamas.

Nederland stemde voor de resolutie. Dat was voor het eerst. De vorige keren onthield Nederland zich nog van stemming, naar eigen zeggen omdat de tekst niet duidelijk genoeg was.

Bij een andere resolutie onthield Nederland zich gisteren wel van stemming. Dat ging om een oproep tot steun aan de VN-organisatie UNRWA, die hulp biedt aan Palestijnen.

In de resolutie wordt afkeuring uitgesproken over de Israëlische wet die UNRWA verbiedt. Ook deze resolutie werd in grote meerderheid aangenomen. Negen landen stemden tegen en elf lidstaten onthielden zich van stemming.

Dat Nederland niet voor de resolutie stemde, komt niet als een verrassing. Het kabinet is van plan om de financiële steun aan UNRWA fors te verminderen.

Eerste Israëlische troepen weg uit Zuid-Libanon

De eerste Israëlische troepen hebben het zuiden van Libanon verlaten sinds het staakt-het-vuren tussen Israël en Hezbollah is ingegaan. Het Israëlische leger heeft dat bekendgemaakt.

Het staakt-het-vuren ging eind vorige maand in. Afgesproken werd onder meer dat zowel Israëlische troepen als strijders van Hezbollah zich terugtrekken uit Zuid-Libanon.

Israël zegt in een verklaring dat de legerbrigade in de plaats Khiam zich nu heeft teruggetrokken "in overeenstemming met de afspraken". Wel blijft het leger voorlopig gestationeerd op andere plekken, "om op te treden tegen elke bedreiging voor Israël en zijn burgers".

De terugtrekking wordt bevestigd door Centcom, het Amerikaanse militaire commandocentrum in de regio. Centcom-generaal Michael Kurilla bracht gisteren in Beiroet een bezoek aan het hoofdkwartier van de missie die toeziet op het staakt-het-vuren.

"Dit is een belangrijke eerste stap in het proces tot een blijvende beëindiging van de vijandelijkheden", zegt Kurilla in een verklaring. "Het legt de basis voor verdere vooruitgang."

De afspraken in het staakt-het-vuren gelden in eerste instantie voor zestig dagen. Er is ook afgesproken om de wapens gedurende die tijd neer te leggen. Die afspraak is de afgelopen tijd geregeld geschonden.

Tientallen doden bij Israëlische bombardementen op Gaza

Bij Israëlische bombardementen op verschillende plekken op de Gazastrook zijn vannacht en vanochtend tientallen mensen gedood. Persbureau AP meldt op basis van medewerkers van ziekenhuizen in Gaza en een eigen verslaggever dat er zeker 28 mensen om het leven zijn gekomen. Onder de doden zijn zeven kinderen.

Het Palestijnse persbureau Wafa zegt dat er 35 mensen zijn gedood. Israël maakte onder meer een huis in het Nuseirat-kamp in Centraal-Gaza met de grond gelijk. Daarbij werden volgens Wafa vijftien ontheemde Palestijnen gedood die hun toevlucht tot het huis hadden gezocht.

In het zuiden van de Gazastrook kwamen twaalf Palestijnse beveiligers van hulpkonvooien om het leven bij Israëlische aanvallen. Zeven werd er gedood in Rafah, vijf in Khan Younis, zegt een woordvoerder van de hulpdiensten in Gaza tegen persbureau AFP. Volgens hem waren de vrachtwagens geladen met meel onderweg naar opslagloodsen van de VN-hulporganisatie UNRWA.

Het Israëlische leger heeft niet op de aanvallen gereageerd.

Vermoedelijke schutter Bethlehem geeft zichzelf aan

Na een klopjacht die de hele nacht duurde, heeft de vermoedelijke dader van de aanslag op een bus op de bezette Westelijke Jordaanoever zichzelf aangegeven. Het Israëlische leger zegt dat de man zich meldde na "het toepassen van militaire druk", waaronder het omsingelen van Bethlehem. Details over de achtergrond van de schutter zijn niet bekendgemaakt.

Gisteravond nam iemand een passagiersbus onder vuur die vanuit een Israëlische nederzetting op weg was naar Jeruzalem. Vier mensen raakten daarbij gewond. Een jongen van 12 jaar, niet 10 zoals eerder gemeld, stierf in het ziekenhuis aan zijn verwondingen.

Kind van 10 gedood bij aanslag op Westelijke Jordaanoever

Bij een aanslag op een passagiersbus in de buurt van Jeruzalem is een Israëlische jongen van 10 gedood. Drie volwassenen raakten gewond toen een schutter de bus gisteravond laat op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever onder vuur nam.

De aanslag was vlak bij een controlepost in Beit Jala, een plaats bij Bethlehem zo'n 10 kilometer ten zuiden van Jeruzalem. De bus kwam uit de Israëlische nederzetting Beitar Illit en was op weg naar de hoofdstad.

De publieke tv-zender Kann plaatste deze beelden van vlak na de aanslag op X:

De dader sloeg na de aanslag op de vlucht. In de omgeving van Bethlehem is een klopjacht gaande. Daarvoor zijn wegen afgezet en zijn tijdelijke controleposten ingericht.

In beeld: koken voor steeds meer mensen met steeds minder eten

Veel bewoners van de Gazastrook zijn volledig afhankelijk van hulporganisaties voor eten en andere benodigdheden. De afgelopen maanden kwamen er steeds minder hulpgoederen het gebied in. "Het is echt de hel op aarde", omschreef Sigrid Kaag, de VN-coördinator voor Humanitaire Hulp en Wederopbouw in Gaza, de situatie. "Kinderen die zoeken in de vuilnisbelten naar iets wat nog eetbaar is of gebruikt kan worden om te ruilen."

De medewerkers van die hulporganisaties nemen grote risico's om de bevolking te helpen. Geregeld schorten de organisaties hun hulp tijdelijk op als het te gevaarlijk wordt. Dat gebeurde eind vorige maand bij voedselhulporganisatie World Central Kitchen nadat drie medewerkers waren gedood bij een Israëlische aanval in de stad Khan Younis. Inmiddels zijn de gaarkeukens van de organisatie weer open.

In de video hieronder vertelt kok Mohammed Al-Amreen hoe hij de situatie het afgelopen jaar zag verslechteren:

Ierland gaat Internationaal Gerechtshof vragen om bredere definitie genocide

De Ierse regering heeft ingestemd met het voorstel van het ministerie van Buitenlandse Zaken om te interveniëren in de rechtszaak van Zuid-Afrika tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof (ICJ).

"Wij zijn bang dat een te beperkte interpretatie van het begrip genocide leidt tot een cultuur van straffeloosheid, waarin de bescherming van burgers tot een minimum wordt beperkt", schrijft het ministerie.

Volgens het Genocideverdrag uit 1951 is er sprake van genocide als er opzettelijk een groep geheel of gedeeltelijk vernietigd wordt op basis van nationaliteit, ras, religie of etniciteit. Het bewijzen van die opzet is vaak lastig en het analyseren van alle bronnen is vaak een jarenlang proces voordat de rechtbank uitspraak doet.

Ierland zegt een bredere interpretatie te hebben van het Genocideverdrag en wil dat de focus komt te liggen op het beschermen van levens van burgers.

Eind vorig jaar startte Zuid-Afrika een rechtszaak tegen Israël, waarin het land wordt beschuldigd van genocide. De rechters van hof oordeelden begin dit jaar dat Israël meer moet doen om genocide te voorkomen.

Het Ierse verzoekschrift wordt later deze maand ingediend bij het ICJ in Den Haag, laat het ministerie weten. Deze bredere opvatting van genocide zal het land ook indienen bij een andere rechtszaak bij het gerechtshof, een zaak van Gambia tegen Myanmar op basis van het Genocideverdrag.

"Door in beide gevallen te interveniëren, tonen we de consistentie aan van de Ierse benadering van de interpretatie en toepassing van het Genocideverdrag."

VN: 6,6 miljard dollar nodig voor hulp aan Palestijnen

De VN schat in dat er minstens 6,6 miljard dollar (omgerekend zo'n 6,2 miljard euro) nodig is om te voldoen aan de humanitaire behoeften van mensen op de Gazastrook en de bezette Westelijke Jordaanoever. Dat schrijft het VN-bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden (OCHA) in een zogeheten 'flashappeal', een mechanisme waarin hulporganisaties snel een eerste inschatting maken van welke hulp nodig is bij een humanitaire crisis.

Daarvoor is het nodig dat hulporganisaties veilig toegang moeten krijgen. Ook is het belangrijk dat hulp op grote schaal het gebied binnenkomt. Daarnaast is van groot belang dat de commerciële sector aan de slag kan in het gebied, melden de organisaties.

Sigrid Kaag, VN-coördinator voor Humanitaire Hulp en Wederopbouw in Gaza, wees daar gisteren ook op. "We kunnen niet voldoen aan de behoeften van burgers in Gaza, zelfs niet via een humanitaire corridor. Zonder de commerciële sector is het gewoon niet mogelijk."

Omdat de organisaties verwachten voorlopig geen onbeperkte toegang te krijgen, roepen ze op tot het vrijmaken van 4 miljard dollar voor VN-organisaties en ngo's om de meest urgente hulp te kunnen bieden aan de ruim 3,3 miljoen Palestijnen in de gebieden. "Het conflict is nu een regionaal conflict en er is een aanzienlijk risico dat de situatie op de Westelijke Jordaanoever ook zal verslechteren", schrijft OCHA.

Dodental Gazastrook loopt op

Bij drie verschillende Israëlische aanvallen op de Gazastrook zijn negen mensen gedood, meldt de Palestijnse burgerbescherming. Daarbij zouden twee huizen en een menigte in Gaza-Stad zijn aanvallen. Onder de slachtoffers zijn een journalist, haar man en hun kinderen.

Daarmee komt het totale aantal dodelijke Palestijnse slachtoffers sinds vannacht op 38. Israël heeft de aanvallen niet bevestigd.

Israëlische leger claimt doden Hamas-commandanten

Het Israëlische leger stelt een belangrijke commandant van de Nuhkba-troepen, de elite-eenheid van de gewapende tak van Hamas, te hebben gedood. Dat meldt het leger in een gezamenlijke verklaring met de luchtmacht. Volgens Israël had de man onder meer de leiding over een aanval op een Israëlische buitenpost op 7 oktober vorig jaar. Daarbij werden veertien Israëlische militairen gedood. Het leger maakt niet duidelijk of hij vandaag is gedood of al eerder.

Ook maakt het leger bekend dat bij een andere aanval het hoofd van de paraglider-divisie van Hamas is gedood.

Arrestaties en vernielingen op Westelijke Jordaanoever gemeld

Het Palestijnse persbureau Wafa meldt dat het Israëlische leger sinds gisteravond zeker twintig inwoners heeft gearresteerd op de bezette Westelijke Jordaanoever. De meeste mensen werden gearresteerd in Nablus, maar ook op andere plekken werden er mensen opgepakt.

Zowel Israëlische kolonisten als het Israëlische leger voeren regelmatig aanvallen uit op de Westelijke Jordaanoever. Eind augustus voerde Israël de grootste militaire inval in de afgelopen twintig jaar uit in de stad Jenin; het zei zich daarbij te richten op terreurcellen. Daarbij werden ook veel gebouwen verwoest.

Vorige maand bracht onderzoeksplatform Investico in samenwerking met De Groene Amsterdammer en Trouw naar buiten dat tientallen door Nederland gefinancierde hulpprojecten in het gebied de afgelopen jaren zijn gesaboteerd door Israëlische kolonisten en militairen. Uit het onderzoek bleek dat het aantal vernielingen fors is toegenomen sinds 7 oktober vorig jaar.

In beeld: verwoesting na Israëlische aanval Nuseirat

Bij de Israëlische luchtaanval op een huis in het vluchtelingenkamp Nuseirat werden vannacht zeker acht mensen gedood. Meerdere mensen konden volgens de Palestijnse burgerbescherming nog levend onder het puin vandaan worden gehaald. Bij daglicht wordt het verwoeste huis verder doorzocht.

Palestijnse autoriteiten: 'Tientallen patiënten dreigen te sterven vanwege tekort aan water en voedsel'

Volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid dreigen 60 patiënten in een ziekenhuis in Noord-Gaza te sterven vanwege een chronisch tekort aan water en voedsel.

De patiënten liggen in het Indonesië-ziekenhuis in Beit Lahiya, in het door Israël belegerde noorden van de Gazastrook.

"De humanitaire situatie in het ziekenhuis is extreem gevaarlijk geworden", zegt het ministerie in een verklaring. Volgens het ziekenhuispersoneel ter plaatse vergroot het tekort aan basisbehoeften als water en voedsel het lijden van de patiënten.

'Zeker 28 doden bij Israëlische luchtaanvallen in Gaza'

Bij Israëlische luchtaanvallen op verschillende plekken in Gaza zijn afgelopen nacht minstens 28 Palestijnen gedood. Dat melden Palestijnse autoriteiten.

Bij een luchtaanval op een huis in Noord-Gaza waar ontheemden zich schuilhielden kwamen zeker 19 mensen om het leven. Volgens een lokaal ziekenhuis zijn onder de doden een gezin van acht, onder wie vier kinderen, hun ouders en grootouders.

Eerder in de nacht werden minstens zeven Palestijnen gedood bij een luchtaanval in Centraal-Gaza. In Gaza-Stad kwamen door een raketaanval op een huis nog twee mensen om het leven.

De autoriteiten maken bij het vermelden van de slachtoffers geen onderscheid tussen burgers en militanten. Het Israëlische leger heeft nog niets over de aanvallen gezegd.

'Akkoord Gaza nabij'

Een akkoord over een bestand in Gaza is nabij. Dat zegt een Egyptische functionaris tegen de Israëlische krant Ynet News. Ieder moment zou er een staakt-het-vuren en een ruil tussen Israëlische gijzelaars en Palestijnse gevangenen kunnen komen. Een Israëlische delegatie zou deze week in Egypte zijn om een lijst te bekijken met de gijzelaars die Hamas zou willen vrijlaten.

Onderhandelaars van Hamas houden gesprekken in Qatar. Eerder stopte de golfstaat met bemiddelen omdat beide partijen niet serieus waren, vertelt woordvoerder Majed al-Ansari van het ministerie van Buitenlandse Zaken aan de NOS. "We zien nu een nieuw momentum. Het is nog te vroeg om het te vieren maar we zetten alles op alles om vrede te bereiken. Er kan nu weer gecommuniceerd worden en er is de hele dag contact."

Qatar heeft ook contact met het team van aankomend president Trump, die graag een staakt-het-vuren wil voordat hij op 20 januari wordt beëdigd. Volgens onbevestigde berichten zou het beoogde bestand 60 dagen moeten duren. In die periode zouden de gijzelaars in meerdere stappen worden vrijgelaten, in ruil voor Palestijnen die worden vastgehouden in Israëlische gevangenissen. Er zijn nog ongeveer honderd Israëlische gijzelaars in Gaza.

Hamas is in de afgelopen maanden ernstig verzwakt. Toch zijn er in Gaza nog dagelijks confrontaties met het Israëlische leger. Zo doodde Hamas gisteren in Jabalia drie Israëlische militairen met een antitankgranaat, viel Hamas op drie punten de Netzarim- corridor aan die Gaza doormidden snijdt, en reed een Israëlische pantserwagen op een bermbom in Rafah.

Zeven doden in Gaza onder wie twee voetballers

Bij een Israëlische luchtaanval op een woning in Nuseirat in het midden van de Gazastrook zijn zeker zeven mensen gedood. Dat meldt de Palestijnse burgerbescherming. Ook zijn meerdere gewonden uit de woning gehaald. Onder de slachtoffers zijn een vrouw en drie kinderen, volgens een medische bron van het al-Awda ziekenhuis.

Verder zijn twee broers omgekomen die actief waren als voetballers. Mohamed Khalifa speelde voor de club Al-Hilal Gaza en het nationale jeugdteam van Gaza. Zijn jongere broer Mahmoud speelde voor de club Ahli Al-Nuseirat. Volgens de Palestijnse Voetbalbond zijn in Gaza nu zeker 353 spelers omgekomen. Eerder werd al gemeld dat negen van de tien voetbalstadions in Gaza zijn vernield door de bombardementen. Het landenteam Palestina wordt sinds 1998 erkend door de wereldvoetbalbond FIFA.

Kaag: Gaza hel op aarde

Sigrid Kaag is een van de weinige waarnemers die nog regelmatig de Gazastrook kunnen bezoeken, in haar functie van VN-coördinator voor Humanitaire Hulp en Wederopbouw in Gaza. Tegen de NOS noemt ze de situatie daar "de hel op aarde."

"Dit zijn geen loze woorden die ik uitspreek. En het is bijna onvoorstelbaar dat het al zo lang heeft geduurd. De totale verwoesting die plaatsvindt, het enorme leed dat mensen ondergaan. De samenhang van de samenleving ligt ook aan flarden. Er wordt constant geplunderd. Al komt er hulp binnen, dan bereikt die de mensen niet. En dan heb ik geen enkel beeld bij wat de [Israëlische] gegijzelden ondergaan, en de angsten die hun families uitstaan."

Op de vraag waarom de oorlog in Gaza nu al zo lang duurt antwoordt Kaag: "Er zijn 50 redenen die je kunt opnoemen maar we hebben nog geen staakt-het-vuren. We horen nu wel weer geluiden dat het misschien om de hoek is, dat doet natuurlijk hoop opleven, maar tegelijkertijd denk ik dat veel mensen ook denken, eerst zien dan geloven."

Kaag zegt zich te schamen voor wat er in Gaza gebeurt. "Want ze wachten op ons, als internationale gemeenschap. En uiteindelijk, wat we met z'n allen teweeg weten te brengen, is too little, too late."

Sigrid Kaag in gesprek met NOS-correspondent Daisy Mohr:

Netanyahu voor de rechter

De Israëlische premier Netanyahu is voor het eerst in de rechtbank verschenen om zich te verdedigen tegen beschuldigingen van corruptie. Bij binnenkomst maakte hij een ontspannen indruk. Hij begroette partijgenoten die in de rechtszaal aanwezig waren. Eén van de rechters zei tegen hem dat hij dezelfde rechten heeft als andere getuigen, en dat hij ervoor mocht kiezen om te gaan zitten of te blijven staan.

De rechtszaak gaat weken duren. Premier Netanyahu moet zes uur per dag aanwezig zijn, drie dagen per week. Een verzoek van zijn advocaten of dat wat minder kon werd afgewezen.

Vlak voor de rechtzaak begon verstuurde Netanyahu een bericht op X, waarin hij PVV-leider Geert Wilders bedankt voor het bezoek van gisteren. Hij schrijft: "Ik bedank Geert Wilders, leider van de grootste partij van Nederland en een ware vriend van Israël, voor zijn warme woorden. Het was een buitengewone ontmoeting." Geert Wilders is weer terug in Nederland, zo laat hij weten op X.

Bij de rechtbank demonstreren voor- en tegenstanders van Netanyahu:

Vier Israëlische soldaten omgekomen bij explosie in Hezbollah-tunnel

Vier Israëlische soldaten zijn gisteren omgekomen bij een explosie in een Hezbollah-tunnel in Zuid-Libanon. Dat meldt de Israëlische krant Times of Israel. Het gaat waarschijnlijk om een ongeluk, schrijft de krant.

De vier soldaten waren reservisten van de 226ste parachutistenbrigade, die gisteren een ingang van een tunnelnetwerk vonden in de regio Labbouneh. In de tunnels lagen wapens en explosieven opgeslagen die ontploften, waarna de tunnel instortte. De lichamen van de soldaten konden pas na twaalf uur worden geborgen.

Volgens het Israëlische leger waren de explosieven waarschijnlijk achtergelaten door andere Israëlische strijdkrachten bij een eerdere missie. De troepen die gisteren de tunnel ingingen wisten niet dat er nog munitie lag. Het leger onderzoekt waarom de soldaten daar niet van op de hoogte waren.

Ook wordt nog onderzocht of de ontploffing mogelijk toch veroorzaakt is door een boobytrap, geïnstalleerd door Hezbollah-strijders, hoewel dit volgens het leger zeer onwaarschijnlijk is.

Drie Israëlische militairen gedood in Noord-Gaza

Bij gevechten in het noorden van Gaza zijn vandaag drie Israëlische militairen gesneuveld en twaalf gewond geraakt. Dat meldt het Israëlische leger, zonder verdere details te geven. Sinds begin oktober belegert het Israëlische leger Noord-Gaza, naar eigen zeggen om te voorkomen dat Hamas zich daar hergroepeert.

Mensenrechtenorganisaties en inwoners van Noord-Gaza zeggen dat Israël het gebied etnisch wil zuiveren. Het Israëlische leger heeft het gebied nagenoeg afgesloten van hulpgoederen en -organisaties. Een van de twee nog enigszins operationele ziekenhuizen in het noorden, het Kamal Adwan-ziekenhuis, is de afgelopen dagen meerdere keren aangevallen door Israëlische troepen, aldus de directeur.

Gesprekken staakt-het-vuren gaande, maar Israëlische minister wil 'Gaza bezetten'

De ultrarechtse Israëlische minister Smotrich heeft opgeroepen om Gaza te bezetten en het bestuur van Hamas over te nemen. Dat meldt de Israëlische krant Haaretz. Smotrich wil niet dat er met Hamas wordt gesproken over "halve deals" om gijzelaars vrij te krijgen.

Smotrich, een invloedrijke minister binnen het Israëlische kabinet, heeft vaker dergelijke uitspraken gedaan. die staan in contrast met de woorden van de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Sa'ar eerder vandaag. Sa'ar zei dat hij "optimistischer is dan voorheen" over een deal met Hamas om de gijzelaars vrij te krijgen en dat er indirecte gesprekken gaande zijn. "Ik hoop dat we eruit komen", zei hij.

Vanuit andere hoeken zijn ook voorzichtig positieve geluiden dat er beweging zit in de onderhandelingen. Een Palestijnse functionaris vertelde persbureau Reuters dat Hamas aan andere Palestijnse groeperingen in de Gazastrook heeft gevraagd om een lijst van gijzelaars op te stellen die er nog worden vastgehouden. Bemiddelaars zouden de communicatie met Hamas en Israël hebben geïntensiveerd.

De Qatarese nieuwssite Al-Araby Al-Jadeed meldt op basis van een anonieme bron dat er "serieuze gesprekken" worden gevoerd. Hamas zou al een lijst van gijzelaars die in een eerste fase van een staakt-het-vuren kunnen worden vrijgelaten hebben overhandigd aan bemiddelaar Egypte. Vandaag komt volgens het medium een Israëlische delegatie aan in Egypte om hier verder over te praten. Israël zelf heeft dit niet bevestigd.

De veiligheidsadviseur van het Witte Huis, Jake Sullivan, vliegt naar verwachting donderdag naar Israël voor verdere gesprekken over een staakt-het-vuren in Gaza.

Commissie komt samen in Zuid-Libanon voor implementeren bestand

Vertegenwoordigers van de commissie die moet toezien op de uitvoering van bestand tussen Hezbollah en Israël zijn vandaag voor het eerst samenkomen in de Zuid-Libanese stad Naqoura. Dat meldt persbureau AP.

De commissie bestaat uit de VS, Frankrijk, VN-vredesmissie Unifil, het Israëlische leger en het leger van Libanon. Het is de bedoeling dat de commissie op regelmatige basis gaat samenkomen om de naleving van de gemaakte afspraken te bespreken.

Het staakt-het-vuren is fragiel. Het Israëlische leger voert vrijwel dagelijks aanvallen uit op doelen in Libanon, waarvan het zegt dat deze een reactie zijn op schendingen van het bestand door Hezbollah. Vandaag vielen een dode en vier gewonden bij zo'n aanval.

Het bestand schrijft voor dat het Israëlische leger zich terugtrekt uit het zuiden van Libanon en dat ook Hezbollah daar wapentuig en strijders weghaalt. Het Libanese leger moet juist het zuiden van Libanon intrekken om te zorgen dat Hezbollah daar wegblijft.

Meer doden gemeld verspreid over Gaza, onder wie vier kinderen

Bij Israëlische aanvallen vannacht en overdag op verschillende plekken in de Gazastrook zijn nog eens 25 mensen gedood, bovenop de eerder gemelde zes doden in Centraal-Gaza. Dat zeggen artsen in Gaza tegen persbureau Reuters.

In Rafah in het zuiden van Gaza hebben reddingswerkers tot nu toe elf lichamen geborgen na Israëlische luchtaanvallen vannacht en vanmorgen. In Jabalia in Noord-Gaza werden vier mensen gedood bij een drone-aanval. Later op de dag vielen er zes doden bij een aanval in Beit Lahia in het noorden en vier doden in Maghazi in Centraal-Gaza. In Maghazi ging het om vier kinderen in de leeftijd tussen 4 en 13, aldus de artsen.

Het Israëlische leger heeft vandaag geen informatie gedeeld over aanvallen in de Gazastrook.

Israël noemt inname deel Syrië 'tijdelijk', bombardeert tientallen plekken

Het Israëlische leger is "beperkt en tijdelijk" aanwezig in buurland Syrië, zegt minister Saar van Buitenlandse Zaken. Gisteren trokken Israëlische troepen Syrisch grondgebied binnen, naar eigen zeggen om de veiligheid te waarborgen nu het Assad-regime is gevallen.

Daarnaast heeft Israël op vele tientallen plekken in Syrië doelwitten gebombardeerd. Zo zijn volgens Saar opslaglocaties voor chemische wapens en raketten vernietigd om te voorkomen dat die in handen van extremisten vallen.

Egypte spreekt schande van de militaire zet van Israël. In een verklaring wordt het "een verdere bezetting van Syrisch land" genoemd. Egypte suggereert dat Israël hiermee de grens permanent wil oprekken.

Lees hier verder:

Dode en gewonden bij Israëlische aanval in Libanon

Bij een Israëlische aanval op een auto in het zuiden van Libanon is een burger gedood en zijn vier militairen gewond geraakt, zegt het Libanese leger. Het Israëlische leger heeft deze aanval in Libanon niet bevestigd.

Sinds het staakt-het-vuren tussen Hezbollah en Israël twee weken geleden inging, heeft het Israëlische leger vrijwel dagelijks aanvallen uitgevoerd in Libanon. Israël zegt dat het onder het bestand het recht behoudt om aanvallen uit te voeren op doelen van Hezbollah wanneer daar een dreiging voor Israël van uitgaat.

De aanval op Libanese militairen is opvallend, omdat dat Libanese leger juist het zuiden van Libanon in moet trekken om te voorkomen dat Hezbollah zich daar hergroepeert.

Het Israëlische leger heeft vandaag bekendgemaakt dat er zondag vier Israëlische militairen zijn omgekomen "bij gevechten" in Libanon, zonder verdere details te geven. De Israëlische legerradio meldt dat de vier sneuvelden door een "onbedoelde ontploffing" bij het vernietigen van een tunnel van Hezbollah waarin wapens waren opgeslagen.

Zaterdag vielen er volgens het Libanese ministerie van Volksgezondheid zes doden bij Israëlische aanvallen in het land.

Drone uit Jemen raakt flatgebouw in Israël

Een drone afkomstig uit Jemen is in een appartementencomplex in Centraal-Israël ingeslagen. Dat zegt het Israëlische leger. Er worden geen gewonden gemeld.

Het leger zegt dat het onderzoekt waarom het luchtalarm niet afging en dat het een straaljager niet was gelukt de drone uit de lucht te schieten. De drone-aanval is vermoedelijk uitgevoerd door de Houthi's in Jemen, al heeft deze groep dit nog niet bevestigd.

De Houthi's hebben sinds het begin van de oorlog in Gaza regelmatig drones op Israël afgevuurd. De meeste werden onderschept.

Zes doden bij nachtelijke aanvallen Israël in Centraal-Gaza

Bij nachtelijke Israëlische aanvallen in Centraal-Gaza zijn zes doden gevallen. Dat meldt persbureau AP op basis van het ziekenhuis waar de slachtoffers naartoe zijn gebracht. Een echtpaar werd gedood toen hun tent in de plaats Az-Zawayda 's nachts werd geraakt. Twee doden vielen bij een aanval op een huis in Nuseirat laat op zondagavond en nog eens twee doden vielen bij een aanval vanochtend in Wadi Gaza.

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Saar zei vandaag dat er nog "indirecte gesprekken" over een staakt-het-vuren gaande zijn en dat reden is om "optimistisch" te zijn. Steve Witkoff, de Midden-Oostengezant van aankomend president Trump, zei eerder vandaag dat hij hoopte op een staakt-het-vuren en de vrijlating van de gijzelaars voordat Trump wordt ingezworen op 20 januari.

Welkom

Welkom in het nieuwe liveblog over de oorlog in Gaza en de gevolgen daarvan in de regio. Het blog van vorige week lees je hier terug.