In corruptieproces strijdt Netanyahu in het getuigenbankje voor zijn reputatie

• Kaja Bouman

  redacteur Buitenland

De Israëlische premier Netanyahu komt er niet langer onderuit: vandaag moet hij zichzelf verdedigen in de rechtbank tegen de verdenking van fraude, corruptie en omkoping in drie verschillende zaken. Bij een veroordeling zou Netanyahu tien jaar celstraf kunnen krijgen.

Het is voor het eerst dat Netanyahu in het getuigenbankje plaatsneemt. En dat is een dieptepunt in de decennialange politieke carrière van de premier die hard heeft gewerkt aan zijn reputatie en nalatenschap, zegt Jotam Confino, journalist en auteur van het boek Netanyahu's Israël.

"Het is een vernedering voor hem om in de rechtszaal te zitten en een getuigenis af te leggen. Zelfs als hij wordt vrijgesproken, zullen deze rechtszaken zijn naam voor altijd besmetten."

De start van de zaak komt ook op een moeilijk moment voor de premier. Hij is verantwoordelijk voor de lopende oorlog in Gaza, moet een kwetsbaar staakt-het-vuren met Hezbollah onderhouden en worstelt sinds zondag met een nieuw front langs de grens met Syrië, waar na de val van het regime van Assad ook wordt gevochten.

De rechtszaak begon al in mei 2020 en liep meermaals vertraging op. Maar pogingen om de zaak uit te stellen waren de laatste tijd onsuccesvol. Volgens zijn advocaat heeft Netanyahu geen tijd gehad om zich voor te bereiden op de getuigenis door de oorlogen in Gaza en Libanon.

Tot nu toe ontkent Netanyahu alle aanklachten. Hij zegt dat hij slachtoffer is een van een 'politieke heksenjacht', uitgevoerd door zijn politieke tegenstanders en de media.

"Netanyahu vindt dat hij te goed is om in de rechtszaal te verschijnen en hij vindt het schandelijk dat er überhaupt zaken tegen hem lopen. Het lijkt alsof hij denkt dat de wet niet op hem van toepassing is", zegt Confino.

Positieve berichtgeving en andere gunsten

Er lopen drie verschillende zaken tegen Netanyahu, die genummerd zijn als zaak 4.000, 2.000 en 1.000.

In zaak 4.000 wordt Netanyahu beschuldigd van het doorvoeren van gunstige wetgeving voor Shaul Elovitz, de grootaandeelhouder van telecombedrijf Bezeq, wat het bedrijf honderden miljoenen dollars zou opleveren. In ruil daarvoor zou Elovitz, die eigenaar is van de nieuwssite Walla, positieve berichtgeving over de premier hebben beloofd.

In zaak 2.000 zou positieve berichtgeving ook de motivatie zijn geweest: de eigenaar van de krant Yedioth Ahronoth zou bereid zijn om voordelig over Netanyahu te berichten, mits de regering een concurrerende krant zou dwarsbomen.

Volgens de aanklacht in zaak 1.000 zouden Netanyahu en zijn vrouw Sara dure cadeaus, zoals luxe drank en exclusieve sigaren, hebben aangenomen van bevriende miljonairs in ruil voor gunsten.

Sommige analisten en tegenstanders zeggen dat Netanyahu de oorlog in Gaza aan het rekken is om onder veroordelingen uit te komen. "Alles wijst daarop", zegt ook Confino. "Als je kijkt naar de afgelopen acht maanden, dan zie je dat Netanyahu steeds met nieuwe claims en eisen komt. Hij vindt steeds een nieuwe reden om geen deal met Hamas in Gaza te sluiten."

Als de oorlog ten einde komt, is de kans groot dat Israël nieuwe verkiezingen krijgt. En het is niet zeker dat Netanyahu daar als winnaar uit zou komen.

"Zo lang er een oorlog is, kan Netanyahu verantwoorden waarom er geen verkiezingen zijn. En hij weet dat een deel van de Israëlische samenleving hem zal steunen, simpelweg omdát er een oorlog is."

Als de premier uiteindelijk wordt weggestemd, zal het moeilijker voor hem zijn om tegen het rechtssysteem tekeer te gaan en het vonnis te ontlopen.