Midden-Oostenblog
Geweld Midden-Oosten
NOS NieuwsAangepast

Iran bereid om over zijn atoomprogramma te praten

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste artikelen. Hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen. Hier bekijk je onze interactieve special over de machtsstrijd in het Midden-Oosten.


Nederlanders uit Gazastrook geëvacueerd

Twee Nederlanders die vastzaten in Gaza komen vandaag aan op Schiphol. Dat bevestigt het ministerie van Buitenlandse Zaken aan Nieuwsuur.

Het is de eerste keer sinds het voorjaar dat het lukt om Nederlandse burgers uit Gaza weg te halen. Alleen met toestemming van het Israëlische ministerie van Defensie mogen mensen de Gazastrook verlaten. Waarom Israël deze twee Nederlanders nu toestemming heeft gegeven, is nog niet duidelijk.

Buitenlandse Zaken zei tegen Nieuwsuur dat het op dit moment nog in contact staat met enkele tientallen mensen die Gaza willen verlaten. "Dat zijn mensen met een Nederlands paspoort, hun kerngezinsleden, mensen met een Nederlandse verblijfsstatus en mensen die een positief besluit van de IND hebben in het kader van gezinshereniging."

Een van de twee Nederlanders is Shady Okasha uit Vlaardingen

'Israël pleegt oorlogsmisdaden en misdrijven tegen de menselijkheid in Gaza'

De mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) zegt in een rapport dat Israël in Gaza oorlogsmisdaden en misdrijven tegen de menselijkheid begaat. In het HRW-rapport wordt onder meer de massale en gedwongen verplaatsingen van de bevolking genoemd, wat volgens HRW neerkomt op etnische zuivering.

Tijdens die verplaatsingen naar door Israël aangewezen gebieden waar de bevolking veilig zou zijn, zijn mensen gedood en verstoken van water, voedsel en sanitaire voorzieningen, zei onderzoeker Nadia Hardman tegen persbureau AP. Veel mensen kunnen niet meer terug, omdat woningen en infrastructuur door Israël met opzet zijn vernietigd, onder meer om een bufferzone tussen Gaza en Israël aan te leggen. "Dit komt neer op etnische zuivering", aldus Hardman.

Israël heeft nog niet op het rapport gereageerd.

Ontheemde Palestijnen bij een krater van een bom die in hun kamp terechtkwam

Iran bereid om over zijn atoomprogramma te praten

Iran is bereid om met het internationaal atoom- en energieagentschap IAEA over zijn atoomprogramma te praten, maar niet onder druk en uitgaand van Irans "nationale belang". Dat heeft Irans minister van Buitenlandse Zaken gezegd na een ontmoeting met IAEA-topman Rafael Grossi in Teheran.

Met name westerse landen denken dat Iran zijn atoomprogramma gebruikt om in het geheim kernwapens te maken. Iran ontkent dat, maar laat geen IAEA-inspecteurs toe om te controleren of het programma alleen voor vreedzame doeleinden wordt gebruikt. Ook is het niet bereid om vragen over zijn geheime nucleaire activiteiten te beantwoorden.

Iran verplichtte zich in 2015 om zijn atoomprogramma in te perken. In ruil zouden economische sancties van westerse landen worden opgeheven. In 2018 trok de VS zich tijdens de eerste ambtsperiode van president Trump terug uit het akkoord. Tegelijk legde de VS zware economische sancties op die bijzonder schadelijk waren voor de Iraanse economie. Iran onttrok zich daarna steeds meer aan de voorwaarden van het akkoord.

Verkiezing Trump

Persbureau Reuters zegt dat Europese landen op het punt stonden om bij de IAEA een resolutie in te dienen. Die zou Iran moeten dwingen om wel mee te werken aan IAEA-controles. Met name Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland maakten zich daar sterk voor.

Mogelijk heeft de Iraanse koerswijziging ook te maken met de nieuwe ambtsperiode van Trump, die in januari begint.

Grossi spreekt later vandaag met de Iraanse president Pezeshkian.

IAEA-topman Grossi (l) en de Iraanse minister Araghchi

Zeker zes Israëlische militairen gedood in Zuid-Libanon

Bij de Israëlische invasie in Zuid-Libanon zijn vandaag zeker zes Israëlische militairen gedood. Het leger heeft de namen van vijf gesneuvelden bekendgemaakt. Van een zesde dode mag de naam nog niet worden gepubliceerd, zegt het leger in een verklaring.

Sinds Israëlische grondtroepen op 1 oktober het noordelijke buurland binnenvielen, is het dodental onder het leger zoals verwacht fors gestegen. In de maand oktober werden volgens de Israëlische statistieken 62 militairen gedood. Dat zijn de meeste dodelijke slachtoffers in een maand tijd voor het Israëlische leger in dit jaar.

De begrafenis van een gedode Israëlische militair, foto van gisteren

De statistieken omvatten alle in Gaza, Libanon, Israël en op de bezette Westelijke Jordaanoever omgekomen Israëlische militairen. Het leger meldt dat er inmiddels bijna 800 militairen zijn gedood. Het leeuwendeel werd omgebracht door Hamasstrijders op 7 oktober 2023. Enkele duizenden Israëlische militairen zijn gewond geraakt.

Volgens critici is het dodental hoger, maar worden niet alle doden meegeteld in de Israëlische statistieken. Hamas en Hezbollah beweren ook dat ze veel meer Israëlische militairen hebben omgebracht dan wordt bevestigd. Voor die bewering hebben de militante bewegingen geen bewijs geleverd. Het is gebruikelijk in oorlogen dat de verliezen van de tegenstander worden overdreven voor propagandadoeleinden.

Het dodental onder Palestijnen en Libanezen ligt vele malen hoger. Enkele tienduizenden Palestijnen en enkele duizenden Libanezen zijn omgekomen door oorlogsgeweld. In deze statistieken wordt niet vermeld wie burgers of militanten waren, maar in Gaza is duidelijk dat er meer vrouwen en kinderen worden gedood dan mannen. In Israël zijn zo'n 800 burgers gedood, de meesten bij de aanslagen op 7 oktober.

Rechtbank wijst verzoek Netanyahu om uitstel corruptiezaak af

De Israëlische premier Netanyahu moet op 2 december opnieuw voor een rechtbank verschijnen om in een corruptiezaak tegen hem gehoord te worden. De premier had om uitstel gevraagd, omdat hij te druk zou zijn met de oorlog in Gaza en Libanon. Maar de rechtbank vindt dat hij in deze al lang lopende zaak genoeg uitstel heeft gehad.

Netanyahu werd in 2020 aangeklaagd voor omkoping, fraude en het schenden van vertrouwen in eerdere ambtsperiodes. Hij zegt dat hij onschuldig is en noemde zijn vervolging een heksenjacht.

Als Netanyahu wordt veroordeeld terwijl hij premier is, zal hij niet onmiddellijk het veld moeten ruimen. Het Israëlisch parlement nam vorig jaar een wet aan waarin staat dat een premier alleen uit zijn ambt kan worden gezet als driekwart van de ministers vindt dat diegene fysiek of mentaal niet is staat is om die functie uit te voeren.

Als de premier dan blijft weigeren om op te stappen, kan alleen het parlement hem dwingen. Ten minste 75 procent van de parlementsleden moet er dan voor zijn om de premier uit het ambt te zetten.

Premier Netanyahu en zijn vrouw Sara

Blinken: Israël heeft zijn doelen bereikt, tijd om oorlog te stoppen

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken zegt dat Israël zijn doelen in de oorlog met Gaza heeft bereikt en dat het daarom tijd is om een eind aan de oorlog te maken.

Het ziet er niet naar uit de de Israëlische regering dat ook vindt. Premier Netanyahu heeft herhaaldelijk gezegd dat de oorlog pas stopt als Israël zijn doelen heeft bereikt: de vernietiging van Hamas en demilitarisering van Gaza en de terugkeer van alle gijzelaars.

Na meer dan een jaar oorlog is geen van deze doelen behaald. Gaza ligt in puin en meer dan 43.000 Palestijnen zijn omgekomen, maar Hamas biedt nog altijd weerstand en naar schatting honderd gijzelaars zitten nog steeds vast in Gaza.

Ultimatum

De VS eiste op 15 oktober van Israël dat de humanitaire hulp in Gaza zou verbeteren door minstens 350 vrachtwagens per dag tot Gaza toe te laten. Ook moesten er humanitaire gevechtspauzes komen zodat de bevolking medische hulp, voedsel en andere hulpgoederen geleverd zou krijgen. De Amerikanen dreigden met de stopzetting van militaire steun, als dit alles niet werd bereikt.

De periode van dertig dagen is inmiddels voorbij. Acht internationale hulpverleningsorganisaties waaronder Oxfam en Save the Children hebben vastgesteld dat Israël niet aan de eisen heeft voldaan. De VN-hulporganisatie UNRWA telde de in de maand oktober gemiddeld slechts 37 vrachtwagens met hulpgoederen per dag.

De Amerikaanse nieuwssite Axios schreef gisteren dat de Amerikaanse regering in ieder geval voorlopig afziet van het intrekken van militaire steun. Israël zou verbeteringen hebben aangekondigd. Minister Blinken zou daarom gekozen hebben voor blijvende druk op Israël voor het verbeteren van de hulpverlening.

Minister van Buitenlandse Zaken Blinken

VN-bureau noemt situatie in Noord-Gaza catastrofaal

Het VN-bureau voor humanitaire hulp OCHA heeft in de VN-Veiligheidsraad de alarmbel geluid over de situatie in het noorden van Gaza. OCHA-topvrouw Joyce Msuya noemde de situatie daar "catastrofaal" en een "geïntensiveerde, extreme en verhevigde versie van de verschrikkingen in het afgelopen jaar".

Israëlische grondtroepen gingen begin vorige maand opnieuw in de aanval in Noord-Gaza om te voorkomen dat Hamas zich daar zou hergroeperen. Steden als Jabalia, Beit Hanoun en Beit Lahiya werden van de buitenwereld afgesloten.

De gevechten gaan nog altijd door. Volgens Msuya zitten er nog 75.000 mensen vast. "Noodonderkomens, woonhuizen en scholen zijn afgebrand of platgebombardeerd", zei Msuya. "Meerdere gezinnen zitten vast onder puin omdat er geen brandstof beschikbaar is voor zwaar materieel om ze uit te graven."

Israël blokkeert volgens haar de aanvoer van hulp waardoor er steeds minder voedsel, water en andere behoeften beschikbaar zijn. Ambulancepersoneel wordt tegengehouden als ze hen te hulp willen komen.

De Israëlische ambassadeur bij de VN zegt dat rapporten over een dreigende hongersnood in Gaza op niets zijn gebaseerd. Volgens hem is de situatie in Noord-Gaza sinds vorige maand verbeterd.

Ontheemden in Noord-Gaza na weer een evacuatiebevel

Zes doden bij aanval Israël ten zuiden van Beiroet

Het Libanese ministerie van gezondheid zegt dat bij een aanval op een appartementencomplex in de plaats Aramoun, even ten zuidoosten van Beiroet, zes mensen zijn omgekomen. Vijftien mensen raakten gewond. Het ministerie maakt geen onderscheid tussen burgers en Hezbollah-strijders.

Het Israëlische leger zegt dat het vannacht in de zuidelijke wijken van Beiroet wapendepots en commandocentra van Hezbollah heeft aangevallen. Het is niet bekend of het bombardement in Aramoun daar ook onder valt. Het leger waarschuwt dat er meer aanvallen volgen. Burgers in de buurt van zeker zes gebouwen in Zuid-Beiroet wordt aangeraden om naar een veiliger plek te vertrekken.

Eind september verhevigden de aanvallen van Israël op Libanon. Het wilde een eind maken aan de beschietingen van de pro-Iraanse Hezbollah-militie die uit solidariteit met de bevolking van Gaza raketten afvuurt op Israël. Op 1 oktober van dit jaar viel trokken Israëlische grondtroepen de grens met Libanon over.

Volgens het Libanese ministerie van Gezondheid zijn sinds 7 oktober vorig jaar meer dan 3000 Libanezen omgekomen en meer dan 14.000 gewond geraakt. Ook in deze cijfers is geen onderscheid gemaakt tussen burgerslachtoffers en Hezbollah-strijders.

Het getroffen appartementencomplex in Aramoun

Trump wijst nieuwe ambassadeur in Israël en Midden-Oostengezant aan

Donald Trump heeft twee benoemingen aangekondigd die belangrijk zijn voor zijn beleid in het Midden-Oosten. Mike Huckabee wordt zijn ambassadeur in Israël, Steven Witkoff speciaal gezant voor het Midden-Oosten.

Huckabee is een voormalige gouverneur van Arkansas. Hij staat bekend als een vriend van Israël. Hij organiseerde jarenlang toeristische trips naar Israël waarvoor hij vooral in conservatieve media adverteerde. "Hij houdt van Israël en de mensen in Israël houden van hem", zei Trump. De benoeming sluit aan bij Trumps intenties om de band met Israël nog verder te verstevigen.

Steven Witkoff is net als Trump een vastgoedinvesteerder uit New York. Hij is al jarenlang met Trump bevriend, donor van zijn verkiezingscampagne en co-voorzitter van het comité dat de inauguratie van Trump in januari organiseert.

Steven Witkoff spreekt op een campagnebijeenkomst van Trump

'70 procent van de slachtoffers in Gaza is vrouw of kind'

Een vertegenwoordiger van VN-organisatie voor mensenrechten heeft gisteravond in de VN-Veiligheidsraad gezegd dat bijna 70 procent van de geverifieerde slachtoffers van de gevechtshandelingen in Gaza vrouw of kind is. "De leeftijdsgroep tussen de 5 en 9 jaar oud is het meest vertegenwoordigd", zei de adjunct-secretaris-generaal voor mensenrechten Ilze Brands Kehris tegen leden van de raad.

Volgens haar is dit hoge aantal een direct gevolg van de manier van oorlogsvoering en het niet naleven van basisprincipes van het internationale mensenrechtenrecht. "De aanvallen laten zien dat het Israëlische leger fundamentele principes systematisch heeft geschonden: proportionaliteit, het maken van onderscheid en het nemen van voorzorgsmaatregelen bij een aanval. Ook Palestijnse gewapende groepen hebben strijd gevoerd op een manier waarbij ook burgers zijn getroffen."

Kehris bekritiseerde Israël verder voor de vernietiging van ziekenhuizen, scholen, de elektriciteits- en watervoorziening en het rioleringsstelsel in Gaza. Ook dat is in strijd met het internationaal recht, zei Kehris.

Volgens het ministerie van Gezondheid in Gaza zijn bij de oorlog in Gaza meer dan 43.000 Palestijnen omgekomen en meer dan 100.000 mensen gewond geraakt. Het ministerie, dat onder Hamas valt, maakt geen onderscheid tussen militanten en burgers. De oorlog begon op 7 oktober vorig jaar, met een terreuraanval van Hamas en en andere Palestijnse militante groepen op het zuiden van Israël. Daarbij kwamen zo'n 1200 mensen om het leven. De militanten namen zo'n 250 gevangen en voerden die mee naar Gaza.

Verdriet om de dood van kinderen in een ziekenhuis in Khan Younis begin deze maand

Ultimatum VS aan Israël verstrijkt, 'Blinken neemt geen maatregelen'

Dertig dagen geleden stelde de VS Israël een ultimatum: er moet fors meer noodhulp naar Gaza, anders zou er mogelijk minder militaire hulp komen. Vandaag verstrijkt de deadline en volgens nieuwssite Axios is in Washington besloten om voorlopig wapens en munitie naar Israël te blijven sturen. De doorgaans goed ingelichte nieuwssite baseert zich op anonieme Amerikaanse functionarissen.

Minister Blinken van Buitenlandse Zaken en Austin van Defensie hadden een maand geleden in een brief laten weten dat er nu minimaal 350 vrachtwagens met humanitaire noodhulp dagelijks naar Gaza moeten gaan. Volgens de VN-hulporganisatie voor Palestijnen, het door Israël verboden UNRWA, is dat aantal bij lange na niet gehaald. "Mensen verhongeren op sommige plekken", zegt een woordvoerder tegen de BBC. In oktober kwamen er volgens VN-cijfers gemiddeld per dag 37 trucks met noodhulp aan in Gaza, het laagste aantal in de oorlog.

17,9 miljard euro aan militaire hulp

Volgens Axios-journalist Barack Ravid heeft Blinken besloten om de miljardensteun aan Israël ongemoeid te laten. Volgens de twee anonieme bronnen heeft de Israëlische regering "significante stappen" genomen om de Amerikaanse zorgen over de humanitaire crisis in Gaza te adresseren. De VS zou hebben aangedrongen op "aanvullende stappen". Meer details zijn niet bekend.

Sinds 7 oktober vorig jaar heeft de VS zo'n 17,9 miljard dollar aan militaire hulp gedoneerd aan Israël. Ondanks dat er bij Israëlische bombardementen in Gaza meer burgers dan militanten worden gedood, heeft Washington deze steun niet of nauwelijks beperkt.

Hulporganisaties: Israël haalt eisen VS over hulp niet

Internationale hulporganisaties zeggen dat het Israël niet is gelukt om een aantal Amerikaanse eisen in te willigen over het verbeteren van de hulpvoorziening aan de Gazastrook. Israël heeft wat dat betreft niet alleen gefaald, het heeft zelfs stappen genomen waardoor de situatie nog erger is geworden, zeggen onder meer Oxfam en Refugees International.

De Verenigde Staten eisten op 13 oktober dat Israël binnen een maand de situatie zou verbeteren omdat het land anders de militaire hulp aan Israël zou moeten terugschroeven. De deadline loopt vannacht af.

De Amerikanen wilden onder meer dat Israël elke dag 350 vrachtwagens met hulpgoederen de Gazastrook binnenlaat. Maar dat aantal wordt bij lange na niet gehaald, blijkt uit cijfers van de Israëlische overheidsdienst Cogat, die de hulp coördineert. Cogat wijst erop dat er nog honderden vrachtwagenladingen in Gaza staan te wachten om over het gebied te worden verdeeld en wijst naar de hulporganisaties, die de goederen niet komen ophalen. De organisaties zeggen dat het door de militaire operaties van Israël doorgaans veel te gevaarlijk is om de hulp uit te delen, als ze daar überhaupt toestemming voor krijgen van Israël.

Intussen is met name de situatie in het noorden van de Gazastrook ernstig verslechterd. Door het Israëlische offensief daar komt er niet of veel te weinig hulp het gebied binnen. Mensenrechtenorganisaties vrezen dat er een etnische zuivering plaatsvindt.

Palestijnse kinderen en volwassenen bij een gaarkeuken in het vluchtelingenkamp Bureij in Centraal-Gaza

Twee doden door inslaan raket in Israël

Bij een raketinslag in een loods in de Noord-Israëlische kustplaats Naharia zijn twee mensen gedood. Volgens ambulancedienst Magen Adom gaat het om mannen van in de veertig.

Het Israëlische leger zegt dat er in totaal tien projectielen vanuit Libanon op Israël zijn afgevuurd. Een deel werd onderschept of kwam in open terrein terecht, maar er waren ook inslagen. In Kabri, zo'n 4 kilometer van Naharia, raakten twee dertigers lichtgewond door vallende brokstukken.

De krant Haaretz verspreidde deze beveiligingsbeelden waarop de inslag te zien is:

Militair gewond bij aanval door kolonisten

Een Israëlische militair is gewond geraakt aan zijn hoofd toen zo'n vijftig kolonisten op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever stenen en glazen flessen naar het leger gooiden. Dat gebeurde bij de ontruiming van een illegale nederzetting op land dat particulier Palestijns eigendom is.

De Israëlische legerradio deelde deze foto van de gewonde militair:

Het was de tweede ontruiming in twee dagen van de buitenpost Tzur Harel, ook bekend als Oz Zion, niet ver van de eveneens illegale nederzetting Givat Asaf. Beide plekken zijn bebouwd zonder toestemming van Israël, waardoor ze ook door Israël zelf als illegaal worden gezien. Dit in tegenstelling tot nederzettingen waarvoor wel vergunningen zijn verleend. Die beschouwt Israël zelf als legaal, maar volgens het internationaal recht zijn ze illegaal.

De buitenpost is al eerder ontruimd. In juli raakten kolonisten slaags met militairen en grenswachten die de illegale gebouwen kwamen slopen. Ook in augustus volgde een ontruiming. Na elke ontruiming komen de kolonisten terug om de nederzetting te herbouwen.

Zo ook vannacht, blijkt uit deze beelden die een Israëlische journalist gisteravond deelde:

Israël voert zware luchtaanvallen uit op voorsteden Beiroet

Rookwolken boven Beiroet na een Israëlische luchtaanval

Het Israëlische leger heeft zware luchtaanvallen uitgevoerd op de zuidelijke voorsteden van de Libanese hoofdstad Beiroet. De voorsteden gelden als bastions van de militante Hezbollahbeweging, waarmee Israël strijd levert.

Een verslaggever van het Duitse persbureau DPA telde zeker twaalf inslagen, de Libanese tv-zender Al Jadeed en het Libanese staatspersbureau NNA houden het op dertien. De bombardementen richtten grote schade aan. Hele gebouwen werden met de grond gelijkgemaakt. Volgens NNA is onder meer een medische kliniek vernietigd.

Al Jadeed deelde deze beelden waarop raketinslagen zijn te zien:

Kort ervoor had de Arabischtalige woordvoerder van het Israëlische leger de bewoners van de zuidelijke voorsteden gewaarschuwd voor op handen zijnde aanvallen en ze opgedragen te vertrekken. Hij deelde daarbij kaarten met daarop de gebouwen die Israël in het vizier had.

Er zijn na de bombardementen op Beiroet geen berichten over doden of gewonden. Bij Israëlische aanvallen op plaatsen in het zuiden van Libanon zijn wel mensen gedood. Volgens NNA kwamen zeker vijf mensen om het leven. Vanmiddag waarschuwde de legerwoordvoerder ook de bewoners van veertien dorpen in het zuiden om onmiddellijk te vertrekken.

Beelden van de rookwolken boven Beiroet:

Luchtaanvallen op voorsteden Beiroet

Frankrijk herhaalt: geen gewapende Israëliërs op onze plekken Jeruzalem

De Franse minister van Buitenlandse Zaken Barrot heeft de Israëlische ambassadeur in Parijs ontboden vanwege een incident vorige week in Jeruzalem. Toen werden twee Franse beveiligers korte tijd aangehouden door Israëlische veiligheidstroepen.

Frankrijk voert in Jeruzalem het bewind over vier plekken: de Sint-Annakerk, het benedictijnse klooster in Abu Ghosh, de tombe der koningen en de Paternosterkerk. Bij de laatste kerk ging het vorige week mis toen Barrot die plek wilde bezoeken en gewapende Israëlische veiligheidstroepen zich toegang hadden verschaft tot het terrein. Volgens Frankrijk gebeurde dat in weerwil van de geldende afspraken. De minister zegde zijn bezoek op het allerlaatste moment af, waarna de Israëliërs de Franse beveiligers korte tijd vasthielden.

"Ik ga tegen de ambassadeur zeggen dat een dergelijk incident nooit meer mag plaatsvinden", zei Barrot vanochtend tegen nieuwszender France 24. "Frankrijk tolereert geen gewapende Israëlische troepen op de plekken waar Frankrijk verantwoordelijk is voor de veiligheid."

Minister Barrot loopt weg bij de Paternosterkerk na het afzeggen van het bezoek (7 november)

Palestijnen gedood bij verschillende aanvallen op Gaza

Bij Israëlische aanvallen op de Gazastrook zijn volgens persbureaus zeker negentien mensen gedood.

De meeste mensen kwamen om het leven bij een aanval gisteravond op tentenkamp bij al-Mawasi, tussen Khan Younis en de kust. Onder de elf doden waren twee kinderen, zeggen ziekenhuismedewerkers tegen persbureau AP. Persbureau Wafa schrijft op basis van medische bronnen dat Israël een tent onder vuur nam waar mensen waren samengekomen om internet te kunnen gebruiken.

Al-Mawasi is door Israël aangewezen als humanitaire zone waar de inwoners van Gaza een veilig heenkomen zouden kunnen zoeken. Israël had kort voor het bombardement nog bekendgemaakt dat het gebied wordt uitgebreid. Het leger voert geregeld aanvallen uit op het tentenkamp.

Bij de Israëlische aanval op een huis in Nuseirat in het midden van de Gazastrook zijn drie mensen gedood. Elf mensen raakten gewond. In Noord-Gaza kwamen zeker vijf mensen om het leven bij Israëlische bombardementen op huizen in Gaza-Stad en Beit Hanoun, meldt Wafa.

Bij gevechten in het noorden sneuvelden gisteren ook vier Israëlische militairen, meldt het leger vanochtend. Ze werden volgens de krant Haaretz gedood met een antitankraket in Jabalia.

Een Palestijns jongetje rouwt bij het lichaam van zijn broer die werd gedood bij de Israëlische aanval op al-Mawasi

Gewonden in vluchtelingenkamp Nuseirat

In vluchtelingenkamp Nuseirat in het midden van de Gazastrook zijn meerdere gewonden gevallen bij een Israëlische aanval op een huis, meldt nieuwszender Al Jazeera. Ook worden er nog meerdere mensen vermist.

Gisteren werden volgens lokale medische autoriteiten zeker twintig mensen gedood bij Israëlische aanvallen op het vluchtelingenkamp. Persbureau Reuters sprak een bewoner van het vluchtelingenkamp die vertelde dat het leger een verrassingsaanval uitvoerde met tanks.

Het Israëlische leger heeft niet op de berichten gereageerd.

Ontheemde Palestijnen lopen vlakbij het tentenkamp in Nuseirat

EU-chef Borrell veroordeelt uitspraken Smotrich over Westelijke Jordaanoever

EU-buitenlandchef Borrell zegt op X de oproep van minister Smotrich om "soevereiniteit toe te passen" op de bezette Westelijke Jordaanoever te veroordelen. Hij noemt dit plan van Smotrich "een duidelijke stap richting illegale annexatie".

De ultrarechtse Israëlische minister van Financiën vindt dat Israël de 'soevereiniteit' over de bezette Westelijke Jordaan moet uitbreiden. Hij zei daarnaast dat hij hoopt dat Trump als president van de Verenigde Staten een Israëlische claim op de Westoever zal erkennen. Het Internationaal Gerechtshof en de Algemene Vergadering van de VN beschouwen de Israëlische bezetting van de Westoever als illegaal. Ze willen dat Israël zich daar terugtrekt en de Israëlische nederzettingen ontmantelt.

"Dit soort retoriek ondermijnt het internationale recht, schendt de rechten van Palestijnen en bedreigt elk vooruitzicht op een tweestatenoplossing", zegt Borrell.

VS valt doelen aan in Syrië

Het Amerikaanse leger zegt aanvallen te hebben uitgevoerd op verschillende locaties in Syrië als reactie op meerdere aanvallen op Amerikaans personeel in Syrië de afgelopen dag.

In een verklaring zegt het leger dat het gaat om twee verschillende plekken die volgens het leger gebruikt worden door Iraanse groeperingen in het land. De aanvallen zullen volgens het leger het lastiger maken om de VS en andere bondgenoten aan te vallen.

Ministerie: zeven doden bij Israëlische aanval in Zuid-Libanon

Bij een Israëlische luchtaanval in de regio Sidon in het zuiden van Libanon zijn zeker zeven doden gevallen. Dat meldt het Libanese ministerie van Volksgezondheid. Gisteren vielen er 54 doden bij aanvallen verspreid over het land.

Libanese media melden ook luchtaanvallen op andere plekken in het zuiden van het land. Vanochtend vaardigde een woordvoerder van het Israëlische leger een evacuatiebevel uit voor 21 dorpen in Zuid-Libanon, omdat Hezbollah hier zou opereren.

In Israël raakten drie mensen lichtgewond, een man, een vrouw en baby, bij een raketaanval, meldt de Israëlische krant Haaretz. Volgens het Israëlische leger vuurde Hezbollah zeker negentig raketten af op Israël, waarvan de meeste werden onderschept.

En man en twee kinderen lopen over brokstukken na een Israëlische aanval in Zuid-Libanon

Ultrarechtse minister wil Israëlische 'soevereiniteit' over Westoever

De ultrarechtse Israëlische minister van Financiën Smotrich vindt dat Israël zijn 'soevereiniteit' over de bezette Westelijke Jordaanoever moet uitbreiden, wat neer zou komen op de annexatie van delen van het gebied.

"2025: het jaar van soevereiniteit over Judea en Samaria", schrijft hij op X. De Bijbelse benamingen Judea en Samaria voor de Westoever worden vaak gebruikt om te claimen dat deze gebieden bij Israël horen.

In een verklaring zegt Smotrich ook dat hij hoopt dat Trump als president van de VS een Israëlische claim op de Westoever zal erkennen. De Israëlische krant Haaretz meldt verder dat Smotrich op een bijeenkomst heeft gezegd dat Israël nog slechts "een stap verwijderd is" van de annexatie van de Westoever.

Het Internationaal Gerechtshof en de Algemene Vergadering van de VN beschouwen de Israëlische bezetting van de Westoever als illegaal. Ze willen dat Israël zich daar terugtrekt en de Israëlische nederzettingen ontmantelt. Smotrich is naast minister van Financiën ook verantwoordelijk voor de nederzettingen op de Westoever.

Deze nederzettingen worden stap voor stap uitgebreid. Inmiddels wonen er zo'n 700.000 Israëlische kolonisten op de Westoever. Wel ontmantelde het Israëlische leger deze week vijf gebouwen van Israëlische kolonisten op de Westoever, nadat deze geweld hadden gebruikt tegen Palestijnen.

Minister Bezalel Smotrich op een conferentie over de kolonisatie van Gaza vorige maand

'Israëlische luchtaanval op munitiedepot Hezbollah in Syrië'

Bij een Israëlische luchtaanval nabij de stad Homs in Syrië is een munitiedepot van Hezbollah geraakt. Dat meldt het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten (SOHR), dat vanuit het Verenigd Koninkrijk de situatie in Syrië monitort.

Het Syrische staatspersbureau Sana meldt de luchtaanval ook, maar zegt daarbij niet wat het doel was. Wel meldt Sana dat de snelweg tussen Homs en Damascus door de aanval tijdelijk is gesloten.

Israël reageert zelden op berichten over aanvallen op Syrisch grondgebied, ook nu niet. Bekend is dat het regelmatig doelen in Syrië aanvalt die een link hebben met Iran of Hezbollah. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Saar zei eerder vandaag dat de bewapening van Hezbollah via Syrië moet stoppen, als voorwaarde voor een akkoord over staakt-het-vuren met Hezbollah.

Gisteren vielen er zeven doden en twintig gewonden bij een Israëlische aanval op een appartementencomplex in een buitenwijk van Damascus, meldde het Syrische ministerie van Defensie. Ook over deze aanval heeft Israël niets gezegd. Volgens het SOHR woonde er Hezbollah-leden in het appartementencomplex.

Kroonprins Saudi-Arabië veroordeelt 'genocide' in Gaza

De kroonprins en feitelijk leider van Saudi-Arabië, Mohammed bin Salman, heeft hard uitgehaald naar Israël in een toespraak op een top van Arabische en islamitische landen in de hoofdstad Riyad.

Saudi-Arabië veroordeelt "de genocide die Israël pleegt op ons broedervolk, de Palestijnen", zei Bin Salman. Saudi-Arabië is een belangrijke bondgenoot van de VS in het Midden-Oosten. Hoewel het land zich doorgaans kritisch opstelt tegenover het optreden van Israël in Gaza en Libanon, sprak Bin Salan nog niet eerder openlijk van genocide.

Rol Saudi-Arabië

Israël en Saudi-Arabië hebben geen officiële diplomatieke relaties. Voor de aanslag van Hamas in oktober vorig jaar werd er gesproken over een normalisatie van de betrekkingen, maar dat proces ligt sindsdien nagenoeg stil. Saudi-Arabië heeft eerder dit jaar gezegd de relaties met Israël alleen te willen normaliseren als dat gepaard gaat met de oprichting van een Palestijnse staat.

Gisteren was de opperbevelhebber van het Saudische leger in Teheran voor gesprekken met zijn Iraanse collega. Iran en Saudi-Arabië zijn lang elkaars rivalen geweest in het Midden-Oosten, bijvoorbeeld in de burgeroorlog in Jemen, waar ze verschillende partijen steunden. Maar de relaties zijn sinds voorjaar 2023 verbeterd.

Overigens meldden Amerikaanse media in april dit jaar dat Saudi-Arabië Israël had geholpen bij het afslaan van een Iraanse raketaanval, door het delen van inlichtingen.

Kroonprins Mohammed bin Salman van Saudi-Arabië vorige maand

Israëlische minister: Palestijnse staat 'niet realistisch'

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Gideon Saar, noemt de oprichting van een Palestijnse staat "niet realistisch", omdat dat een "Hamas-staat" zou zijn.

Ook zei Saar, in gesprek met verslaggevers in Jeruzalem, dat er vorderingen worden gemaakt bij de onderhandelingen over een staakt-het-vuren met Hezbollah in Libanon, zonder daarbij verdere details te geven.

De Israëlische regering en afzonderlijke bewindslieden hebben geregeld duidelijk gemaakt niet mee te willen werken aan de oprichting van een Palestijnse staat, wat door de internationale gemeenschap als onderdeel van de oplossing van het conflict wordt gezien.

Deze zomer stemde het Israëlische parlement voor een motie waarin de oprichting van een Palestijnse staat werd afgewezen. De Palestijnse gebieden die zo'n staat zouden moeten vormen zijn sinds 1967 bezet door Israël.

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Saar

11 doden bij Israëlische aanvallen in Gaza

Bij Israëlische aanvallen in het midden en noorden van de Gazastrook zijn vannacht en vanmorgen zeker elf Palestijnen gedood. Dat meldt persbureau Reuters op basis van medici in Gaza.

Zeven mensen werden gedood bij twee aanvallen in Nuseirat in Centraal-Gaza, waar Israëlische tanks binnentrokken en het vuur openden. "Sommige mensen konden niet weggaan en bleven opgesloten in hun huizen, terwijl ze smeekten om naar buiten te mogen gaan, terwijl anderen naar buiten renden en vluchtten met alles wat ze konden dragen," zegt een inwoner tegen Reuters.

Bij een Israëlische luchtaanval in Beit Lahia in het noorden van de Gazastrook werden vier mensen gedood. Daarnaast beschoot een Israëlische drone een ziekenhuis in het noorden, waarbij drie zorgverleners gewond raakten, meldt Reuters. Het Israëlische leger heeft niet gereageerd op de berichten.

Gisteren werden er 36 mensen gedood bij een Israëlische aanval in Jabalia, onder wie veel vrouwen en kinderen.

Een man houdt het lichaam van een kind vast, gedood bij een Israëlische aanval in Jabalia op zondag

Israël: projectielen uit oosten en zuiden onderschept

Het Israëlische leger zegt dat de luchtmacht vannacht vijf projectielen heeft onderschept die op Israël waren afgevuurd. Het gaat om vier drones die kwamen uit het oosten en een projectiel uit de richting van Jemen.

Door de lancering uit Jemen ging het raketalarm af op tientallen plaatsen in de omgeving van de stad Bet Shemesh, zo'n 25 kilometer van Jeruzalem. Een woordvoerder van de Houthi's in Jemen zegt dat ze een raket op een legerbasis in de buurt van Tel Aviv hadden afgevuurd.

Twee van de vier drones wisten het Israëlische luchtruim te bereiken voordat ze uit de lucht werden geschoten. The Times of Israel schrijft dat ze uit Irak kwamen en dat het Islamitische Verzet in Irak de verantwoordelijkheid heeft opgeëist.

Netanyahu erkent dat Israël achter pieperaanval zat

Premier Netanyahu heeft tijdens een kabinetsbijeenkomst gisteren erkend dat Israël achter de semafoon- en walkietalkie-aanval in Libanon zat. Het nieuws werd als eerste gebracht door Hebreeuwse media en later bevestigd door een woordvoerder van Netanyahu aan nieuwszender CNN en het Franse persbureau AFP.

Op twee dagen in september ontploften honderden piepers en walkietalkies die door Hezbollahleden werden gebruikt. Volgens de autoriteiten in Libanon werden daarbij zeker 37 mensen gedood en raakten zo'n 3000 mensen gewond.

Meteen werd er naar Israël gewezen, maar dat land bevestigde noch ontkende betrokkenheid, zoals doorgaans gebeurt bij operaties in het buitenland. Wel zei premier Netanyahu een paar dagen na de explosies dat Israël Hezbollah had geraakt met een reeks aanvallen die de militante organisatie "zich niet had kunnen voorstellen". Een week later werd Hezbollah-leider Nasrallah geëlimineerd bij een Israëlische luchtaanval.

In het kabinetsberaad van zondag zei Netanyahu volgens Israëlische media dat beide operaties tegen Hezbollah werden uitgevoerd "ondanks tegenstand van hooggeplaatste functionarissen in het veiligheidssysteem en hun politieke bazen". Israëlische media zien daarin een uithaal naar de leiding van het leger en de inlichtingendiensten en de vorige week ontslagen Defensieminister Gallant.

Premier Netanyahu vorige maand in Jeruzalem

Welkom

Welkom in het liveblog over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Het blog van vorige week kan je hier teruglezen.