Lavrov verwerpt Oekraïens vredesplan • Tweede graanschip aangekomen in Istanbul

Einde van dit liveblog...

...maar we gaan verder in dit nieuwe liveblog, met daarin het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne.

Tweede graanschip via 'humanitaire corridor' aangekomen in Istanbul

Voor de tweede keer sinds het aflopen van de graandeal is er een schip met graan uit Oekraïne in Istanbul aangekomen. De bedoeling is dat de Aroyat vandaaruit verder vaart naar Egypte. Aan boord is ruim 17.000 ton graan.

Het schip vertrok vrijdag vanuit Tsjornomorsk, bij Odesa, en voer via een speciale route die internationale wateren vermijdt. Het ging daarbij langs de kust van Roemenië en Bulgarije, om de kans op Russische aanvallen te verkleinen. Een week geleden kwam er al een eerste graanschip via deze volgens Oekraïne "humanitaire corridor" aan in Turkije.

Rusland trok zich in de zomer terug uit de graandeal, waardoor de veiligheid van Oekraïense graanschepen die via de Zwarte Zee varen niet meer gegarandeerd is. Dat heeft wereldwijde impact, omdat Oekraïne een belangrijke graanexporteur is.

Zelensky deelt in Polen onderscheidingen uit

De Oekraïense president Zelensky heeft vandaag aan twee Poolse vrijwilligers Oekraïense staatsprijzen uitgereikt. Hij deed dat in het Poolse Lubin, op terugreis naar zijn land.

De onderscheidingen gingen naar Bianka Zalewska, een journalist die hielp bij het vervoeren van gewonde kinderen naar Poolse ziekenhuizen, en Damian Duda, die een medisch team bijeenbracht om gewonde soldaten aan de frontlinie te helpen. Zelensky bedankte op X ook alle Polen die "vanaf de eerste dagen hun gezinnen en huizen openstelden en hielpen".

De uitreiking komt op een moment dat betrekkingen tussen Polen en Oekraïne onder spanning staan. Polen besloot deze week een verbod op de invoer van Oekraïens graan te verlengen. Dat besluit noemde Zelensky op de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York "politiek theater", waarop Polen zei voorlopig geen nieuwe wapentoezeggingen aan Oekraïne te doen. Tot voor kort was Polen juist een van de belangrijkste wapenleveranciers voor Oekraïne.

Bij de prijsuitreiking waren geen officiële vertegenwoordigers van Polen aanwezig.

Russische buitenlandminister verwerpt Oekraïens vredesplan en nieuwe graandeal

Het Oekraïense vredesplan en de laatste VN-voorstellen om de graandeal in de Zwarte Zee nieuw leven in te blazen, zijn allebei "niet realistisch". Dat heeft de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov vandaag gezegd.

"Het is absoluut niet haalbaar", zei Lavrov over het tienpuntenplan dat door Kyiv werd gepromoot op de Algemene Vergadering van de VN in New York deze week. In dat plan staat onder meer dat Oekraïne alle aan Rusland verloren gebieden terug wil.

"Het is niet mogelijk om dit uit te voeren. Het is niet realistisch en iedereen begrijpt dit, maar tegelijkertijd zeggen ze dat dit de enige basis is voor onderhandelingen." Lavrov voegde eraan toe dat het conflict op het slagveld zal worden opgelost als Kyiv en het Westen aan het Oekraïense vredesstandpunt zouden vasthouden.

Voormalig lid van Wagner opgepakt in Noorwegen

De Noorse politie heeft een voormalig lid van de Wagner-groep opgepakt omdat hij zou hebben geprobeerd illegaal de grens met Rusland over te steken. Andrej Medvedev vluchtte in januari van dit jaar vanuit Rusland naar Noorwegen en vroeg daar politiek asiel aan.

Lees het verhaal hier verder:

Gesprek ministers BuZa Hongarije en Rusland

De Hongaarse minister Szijjártó van Buitenlandse Zaken heeft in New York gesproken met zijn Russische ambtgenoot Lavrov. Dat gebeurde in het gebouw van de VN waar deze week de Algemene Vergadering wordt gehouden. Volgens het Hongaarse staatspersbureau MTI heeft Szijjártó gezegd dat andere westerse politici ook met Rusland zouden moeten praten en dat er dan meer hoop zou kunnen zijn op een einde van de oorlog.

Hongarije onderhoudt nog altijd goede betrekkingen met Moskou en ligt vaak dwars bij het afkondigen van Europese sancties tegen Rusland.

Volgens het Russische persbureau Tass heeft de minister ook gezegd dat hij denkt dat er geen nieuw EU-sanctiepakket nodig is en dat Europa er meer schade door lijdt dan Rusland zelf.

Tass meldt verder dat Szijjártó in oktober naar Moskou gaat om te praten over de levering van olie en gas uit Rusland. Olie valt onder het importverbod, maar voor Hongarije geldt een uitzondering.

'Negen doden bij Krim-aanval; Russische generaals gewond'

Bij de Oekraïense aanval van vrijdag op het hoofdkwartier van de Russische Zwarte Zeevloot zijn zeker negen doden gevallen en zestien mensen gewond geraakt. Dat zegt Kyrylo Boedanov, het hoofd van de Oekraïense militaire inlichtingendienst tegen Voice of America. Het gebouw in Sevastopol op de door de Russen bezette Krim werd in de ochtend geraakt door raketten.

Onder de gewonden zijn volgens Boedanov ook enkele generaals. Zo zouden kolonel-generaal Oleksandr Romantsjoek en luitenant-generaal Oleg Tsekov ernstig gewond zijn geraakt. Er zijn ook berichten dat admiraal Viktor Sokolov, de commandant van de Zwarte Zeevloot, is omgekomen, maar daarover heeft Boedanov niets gezegd.

Ook zei Boedanov niet hoe de aanval is uitgevoerd en liet hij in het midden of daarbij raketten van westerse makelij zijn gebruikt. Mogelijk heeft Oekraïne Storm Shadow-raketten afgevuurd die zijn geleverd door Groot-Brittannië en Frankrijk.

Op geverifieerde beelden is te zien dat het al brandende hoofdkwartier nogmaals wordt getroffen:

Gemor over steun aan Oekraïne neemt toe, maar heeft niet de overhand

In de Verenigde Staten klinkt van Republikeinse kant steeds meer gemor over de miljardensteun aan Oekraïne. Het lukt president Biden vooralsnog niet om nog eens 24 miljard dollar los te krijgen van het Congres.

Volgens Amerikaanse media brokkelt niet alleen de politieke steun af, maar is er ook onder Amerikaanse burgers minder enthousiasme om de strijd tegen de Russen te financieren. Een peiling van CNN laat zien dat 55 procent van de Amerikanen tegen meer steun is.

Ook in Polen lijkt de onvoorwaardelijke steun voorbij, maar toch heeft het gemor niet de overhand. "Polen zal Oekraïne blijven steunen tegen de gezamenlijke vijand Rusland", denkt Julia Soldatiuk-Westerveld van Clingendael.

Lees er meer over:

Canada belooft militaire steun en hulp bij F-16's

De Canadese premier Trudeau belooft Oekraïne de komende drie jaar voor 650 miljoen Canadese dollar (ongeveer 450 miljoen euro) aan militaire steun. Canada gaat ook helpen met het trainen van piloten en onderhoudsmonteurs voor de F-16's waar Oekraïne binnenkort over beschikt.

In het steunpakket bevinden zich onder meer vijftig militaire voertuigen van Canadese makelij, waaronder voertuigen voor het transport van gewonden.

Trudeau deed de toezeggingen in een toespraak voor het Canadese parlement. Ook Zelensky zat in de zaal; de Oekraïense president is sinds vannacht op bezoek in Canada. Zelensky was hiervoor in de Verenigde Staten, waar ook president Biden een hulppakket toezegde.

Dode en gewonden bij raketaanval in Centraal-Oekraïne

Bij een raketaanval op de stad Krementsjoek, in Centraal Oekraïne, is een dode gevallen en zijn vijftien mensen gewond geraakt. Onder de gewonden bevindt zich ook een kind, zegt gouverneur van de regio Dmytro Loenin op chatapp Telegram.

Volgens de gouverneur heeft Oekraïne een Russische raket neergehaald. De andere kwam neer op "civiele infrastructuur".

Rutte roept bij VN op om Oekraïne te blijven steunen

Demissionair premier Mark Rutte gaf in New York zijn vermoedelijk laatste speech voor de Verenigde Naties. Hij riep de landen nogmaals op om Oekraïne te blijven steunen. "Juist wanneer het moeilijk wordt en er tegenslagen zijn."

'VS doneert toch langeafstandsraketten'

De Verenigde Staten gaan toch langeafstandsraketten aan Oekraïne doneren, meldt de Amerikaanse nieuwszender NBC op basis van overheidsbronnen. Het gaat om een "klein aantal" ATACMS-raketten. Biden zou die toezegging hebben gedaan tijdens het bezoek van Zelensky aan Washington.

Oekraïne lobbyt al vele maanden voor de raketten, die een bereik hebben van 300 kilometer. Biden heeft zich lang verzet tegen de levering. De vrees bestaat dat ze op Russisch grondgebied terechtkomen en de VS verder in het conflict betrekken.

Over het aantal en de variant van de raketten wordt nog gesproken, schrijft het Amerikaanse nieuwsmedium. Sommige varianten zijn uitgerust met een enkele bom, andere met een clusterbom.

Gisteravond werd bekend dat Oekraïne wel op een nieuw Amerikaans hulppakket kan rekenen, maar niet op de langeafstandsraketten, al werd levering ervan in de toekomst niet uitgesloten.

Zelensky: strijd om Bachmoet gaat ook in herfst en winter door

De strijd om de Oost-Oekraïense stad Bachmoet gaat ook in de koude herfst- en wintermaanden door, zegt president Zelensky. "We zullen er alles aan doen om niet te stoppen, zelfs niet tijdens de moeilijke dagen in de winter", zegt hij in gesprek met Amerikaanse media. Volgens de president hebben Oekraïense troepen vorige winter ervaring opgedaan met strijden in zulke weersomstandigheden.

Bachmoet viel begin dit jaar in handen van Rusland. De zwaarbevochten stad is vooral van symbolische waarde en is nooit van groot militair strategisch belang geweest.

Zelensky zegt in het gesprek dat er ook concrete plannen zijn om twee andere steden te bevrijden. Hij wilde niet zeggen welke steden dat zijn.

Hoofdkwartier marine op de Krim geraakt door Oekraïense raket

Het hoofdkwartier van de Russische Zwarte Zeevloot in Sevastopol, op de Krim, is vanochtend geraakt door een of meerdere Oekraïense raketten. Dat melden zowel de gouverneur van het door de Russen bezette schiereiland als de Oekraïense legerleiding in Kyiv. Er is nog grote onduidelijkheid over de schade die is aangericht.

Via sociale media worden veel beelden gedeeld van het Russische hoofdkwartier, waaruit grote rookwolken opstijgen.

Zelensky: Oekraïne gaat in eigen land wapens produceren, samen met VS

Oekraïne gaat in eigen land wapens produceren samen met Amerikaanse bedrijven. Dat heeft president Zelensky bekendgemaakt in een videotoespraak. Dit zou met name meer en betere luchtafweer moeten opleveren voor Oekraïense steden, die vrijwel dagelijks bestookt worden door Russische raketten en drones. Zelensky spreekt van een "historische" stap in de relatie met de Verenigde Staten.

De precieze vorm van de samenwerking is niet bekendgemaakt, maar Zelensky zegt dat hij de afgelopen dagen tijdens zijn bezoek aan de VS overeenkomsten heeft getekend met drie koepels van wapenfabrikanten, die samen zo'n 2000 Amerikaanse bedrijven vertegenwoordigen. Zij zullen bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de Oekraïense defensie-sector.

Volgens Zelensky zal dat banen en inkomen opleveren voor het land, dat al ruim anderhalf jaar de Russische invasie bestrijdt. Daarnaast is het volgens Zelensky belangrijk dat zijn land minder afhankelijk wordt van wapensteun uit het buitenland.

Buitenlandse productie is niet nieuw in Oekraïne: het grote Britse defensiebedrijf BAE besloot onlangs ook in het land te gaan produceren, net als de Duitse maker van tanks Rheinmetall. Binnenkort gaat zijn land een conferentie organiseren voor wapenfabrikanten uit zo'n twintig landen, zo zegt Zelensky, om te inventariseren hoe de samenwerking met buitenlandse bedrijven kan worden uitgebreid.

Schip met 17 miljoen kilo graan vertrokken uit haven bij Odesa

Uit de haven van Tsjornomorsk, vlak bij Odesa, is opnieuw een schip vol graan uitgevaren richting Afrika, zo meldt de Oekraïense minister Koebrakov van Infrastructuur op sociale media. De precieze bestemming van het schip Aroyat is onbekend. De Aroyat is geladen met ruim 17 miljoen kilo graan en vaart onder de vlag van Palau, een landje in de Stille Oceaan dat militaire bescherming geniet van de Verenigde Staten.

De Aroyat is het tweede graanschip dat onder de vlag van Palau uitvaart vanuit de regio Odesa: afgelopen dinsdag vertrok al het schip Resilient Africa naar Azië, geladen met zo'n 3 miljoen kilo graan. Beide schepen voeren naar Oekraïne via de 'humanitaire corridor' die het land instelde, nadat Rusland zich had teruggetrokken uit de 'graandeal' die de twee landen hadden gesloten. Die route loopt langs de kust van Roemenië en Bulgarije richting Turkije, allemaal NAVO-landen.

Rusland heeft eerder gezegd dat schepen die uitvaren via de Zwarte Zee legitieme militaire doelwitten zijn, maar heeft tot nu toe nog geen aanvallen uitgevoerd.

'Dode en gewonden bij Russische aanvallen'

Bij een Russische aanval op het stadje Koerachove, iets ten westen van de stad Donetsk, zijn tenminste dertien gewonden gevallen. Een ambtenaar uit de stad heeft dat gezegd tegen een Oekraïense publieke omroep.

Volgens hem voerde Rusland twee aanvallen uit, maar onbekend is met welke wapens. Via sociale media worden veel beelden gedeeld uit het stadje, waarop een grote brand en een verwoest gebouw te zien is. Koerachove is in handen van Oekraïne, maar ligt dicht bij het front.

Afgelopen nacht kwam er ook een vrouw om het leven in de zuidelijke regio Cherson, toen haar huis werd geraakt door een Russische raket of bom. Gouverneur Oleksandr Prokoedin meldt op Telegram dat de vrouw onder het puin van haar eigen huis gehaald werd.

Zelensky in Canada

Zelensky is na zijn bezoek aan Washington doorgereisd naar Canada. In de loop van de nacht (Nederlandse tijd) kwam hij aan in Ottawa. Hij zal op uitnodiging van premier Trudeau het parlement toespreken. Het is de eerste keer dat Zelensky het land bezoekt sinds het begin van de oorlog.

In Canada zal Zelensky verder een ontmoeting hebben met leden van de Oekraïense gemeenschap in het land: in Canada wonen 1,4 miljoen mensen die van Oekraïense afkomst zijn. Ook heeft het land ruim 175.000 vluchtelingen opgevangen.

Canada heeft al meer dan 6 miljard euro bijgedragen aan de oorlogsinspanningen van Oekraïne.

Biden geeft miljoenen, maar geen raketten

President Biden zegt Oekraïne opnieuw miljoenen toe in militaire steun, maar levert niet de raketten waar Zelensky op hoopte.

Lees hier alles over wat de Oekraïense president ophaalde in Washington:

Zelensky in gesprek met Biden in Witte Huis

President Zelensky en Biden zijn achter gesloten deuren met elkaar in gesprek in het Witte Huis. De nadruk bij de onderhandelingen ligt op luchtafweersystemen, zo benadrukte de Oekraïense leider vooraf.

Naar verwachting maakt Biden een nieuw steunpakket bekend ter waarde van ruim 325 miljoen dollar, meldt CNN. Waarschijnlijk krijgt Oekraïne meer luchtafweersystemen, zoals het Witte Huis eerder vandaag al had aangekondigd. Ook wordt extra clustermunitie geleverd, zeggen anonieme bronnen tegen de Amerikaanse nieuwszender.

Biden wil Oekraïne luchtafweersystemen sturen, maar geen ATACMS

President Biden gaat een nieuw militair steunpakket voor Oekraïne aankondigen, zegt zijn nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan. Het plan is om extra wapens en luchtafweersystemen, waar Oekraïne dringend om vraagt, te sturen.

Details ontbreken wat de Amerikanen Oekraïne deze keer bieden. Sullivan zei wel dat er geen ATACMS-raketten in het nieuwste militaire pakket zitten. Deze projectielen hebben een bereik van enkele honderden kilometers. Overigens zijn ATACMS "niet van tafel" met het oog op toekomstige wapenleveringen, aldus Sullivan.

De bekendmaking komt op de dag president Zelensky Washington bezoekt. In het Congres werd duidelijk dat de Republikeinen niet zomaar akkoord gaan met het huidige steunpakket dat op tafel ligt ter waarde van 24 miljard dollar. Onduidelijk is nog hoe het door Sullivan aangekondigde pakket zich verhoudt tot het nog lopende hulpprogramma.

Republikeinse leider na gesprek met Zelensky: geen toezegging over steunpakket

Een overleg tussen president Zelensky en hooggeplaatste Democraten en Republikeinen in het Congresgebouw is afgerond. Ondanks een "goed en productief" gesprek geeft de Republikeinse voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy, geen garanties dat er groen licht komt voor het nieuwe steunpakket voor Oekraïne.

De Republikeinen hebben de meerderheid in het Huis en bepalen zo of het nieuwe pakket ter waarde van 24 miljard dollar wordt toegekend. Maar de partij is kritisch over het door president Biden ingediende voorstel. Binnenlandse projecten hebben prioriteit, herhaalde McCarthy na afloop van het gesprek met Zelensky.

Een andere tegenvaller voor Zelensky was dat hij niet mocht spreken in een joint session, waarbij de leden van zowel de Senaat als het Huis aanwezig zijn. Bij zijn vorige bezoek aan het Congres, in 2022, kreeg hij wel de kans om de politici plenair te vragen om hulp. Maar McCarthy wees het verzoek van Zelensky nu af, omdat er volgens de Republikeinse leider te weinig tijd was.

Zelensky bezoekt Washington en vraagt om meer luchtafweersystemen

De Oekraïense president Zelensky heeft in aanloop naar topoverleg in de Amerikaanse hoofdstad Washington D.C. benadrukt dat zijn land meer luchtverdedigingssystemen nodig heeft. "De Russische terroristen hebben afgelopen nacht weer een massale aanval uitgevoerd. Vooral op onze infrastructuur. De meeste raketten zijn neergehaald, maar niet allemaal", schrijft de president op Telegram.

Zelensky heeft in het Witte Huis een ontmoeting met de Amerikaanse president Biden, in het Pentagon zal hij spreken met het Amerikaanse leger, en ook zal hij overleggen met Republikeinse en Democratische leiders in het Congres. Dat laatste wordt als cruciaal gezien, omdat Biden het Congres heeft gevraagd om nog eens 24 miljard dollar aan steun voor Oekraïne goed te keuren. Vooral binnen de Republikeinse partij groeit er kritiek op de aanhoudende Amerikaanse miljardensteun aan Oekraïne.

Het is het tweede bezoek van Zelensky aan de Verenigde Staten sinds de Russische invasie in februari 2022 begon.

'Oekraïne valt Russische legerbasis op de Krim aan'

Oekraïne heeft naar eigen zeggen afgelopen nacht een Russische luchtmachtbasis onder vuur genomen in de plaats Saki op het bezette schiereiland de Krim. Een bron bij de Oekraïense veiligheidsdiensten zegt tegen persbureau Reuters dat de aanval werd uitgevoerd met drones en kruisraketten, en dat materieel op de basis daarbij zwaar beschadigd raakte.

Het Russische leger meldde vanochtend dat het negentien Oekraïense drones heeft neergeschoten boven de Krim en de Zwarte Zee, maar gaf geen informatie over schade of gewonden.

De Krim werd in 2014 geannexeerd door Rusland. Oekraïne heeft de afgelopen weken herhaaldelijk aanvallen uitgevoerd op het schiereiland.

'Oekraïense energievoorziening doelwit raketaanvallen'

De Russische raketaanvallen van vanochtend lijken gericht te zijn geweest op de Oekraïense energievoorziening. Volgens het Oekraïense elektriciteitsbedrijf is het de eerste aanval op het stroomnetwerk in een half jaar tijd. In verschillende regio's in het westen, midden en oosten van Oekraïne viel de stroom uit. Bij de aanvallen zijn volgens de autoriteiten zeker twee doden en achttien gewonden gevallen.

"De winter komt eraan. Rusland voert opnieuw raketaanvallen uit op de Oekraïense energie-infrastructuur" schijft een Oekraïense parlementariër op X. Hij verwijst naar de vorige winter, toen miljoenen Oekraïners in bittere kou en in het donker zaten na Russische aanvallen op de kritieke infrastructuur.

Bij die aanvallen werd bijna de helft van het stoomnet beschadigd, wat leidde tot stroomuitval. Oekraïne is de afgelopen maanden bezig geweest met het herstellen van de schade.

Schip met Oekraïens graan aangekomen in Turkije

Een vrachtschip met Oekraïens graan is aangekomen in Turkije, meldt persbureau Reuters. De Resilient Africa is een van de twee schepen die zaterdag de haven van de Oekraïense plaats Chornomorsk (naast Odesa) bereikten, ondanks de blokkade van de Zwarte Zee die Rusland heeft ingesteld na het stuklopen van de graandeal. Dinsdag vertrok het schip weer richting van Turkije, waar het vandaag aankwam.

Oekraïne kondigde vorige maand eenzijdig een tijdelijke 'humanitaire corridor' af voor schepen die Oekraïense goederen naar Azië en Afrika brengen. De route langs de kust van Zuid-Oekraïne vervangt de scheepvaart naar Turkije over volle zee.

Oekraïne praat met Polen en Slowakije over graanconflict

Oekraïne en Polen willen samen een oplossing zoeken voor het graanconflict. De ministers van Landbouw van beide landen hebben elkaar vanochtend telefonisch gesproken en afgesproken te zoeken naar een oplossing die in het belang van beide landen is. Het Oekraïense ministerie zegt dat ze in het gesprek hun hechte en constructieve band hebben benadrukt.

De Oekraïense landbouwminister heeft ook met zijn Slowaakse collega gesproken en afgesproken om met Slowakije een vergunningensysteem voor de graanhandel op te zetten. Als dit systeem in werking treedt, kan het Slowaakse importverbod van Oekraïens graan worden opgeheven, meldt het Slowaakse ministerie. Ondertussen trekt Oekraïne de klacht in die het tegen Slowakije had ingediend bij de Wereldhandelsorganisatie.

Polen, Hongarije, Bulgarije en Slowakije besloten eerder dit jaar hun grenzen te sluiten voor Oekraïens graan, om de eigen landbouwindustrie te beschermen. Nadat de Europese Unie vorig jaar besloot de douaneheffing op veel producten uit Oekraïne af te schaffen, worden de landen overspoeld door tarwe uit Oekraïne, waardoor de prijs van graan flink is gedaald en boeren met onverkocht graan blijven zitten.

Correspondent Wouter Zwart over wapenstop Polen

Correspondent Wouter Zwart reageerde in het NOS Radio 1 Journaal op het nieuws dat Polen van plan is om geen wapens meer aan Oekraïne te leveren:

"Er zijn volgende maand verkiezingen in Polen en dan speelt campagneretoriek bij alles een rol. De regeringspartij PiS van premier Morawiecki zit flink in de problemen vanwege een visumschandaal, dus het komt wel goed uit als de aandacht naar iets anders gaat.

Bovendien woont de PiS-achterban vooral buiten de grote steden. Het graanconflict raakt daardoor met name potentiële PiS-stemmers, de boeren. Dat kan mede verklaren waarom de premier zo fel reageert.

Dat president Zelensky het graan-importverbod "politiek theater" noemt en zegt dat dit Rusland in de kaart speelt, is Polen in het verkeerde keelgat geschoten. Vergeet niet, Polen was na de Russische invasie een van de allereerste landen die volop steun voor Oekraïne uitsprak en volop wapens naar Oekraïne stuurde. Dus vanuit dat perspectief komt het wel hard aan als de Oekraïense president ineens zou gaan twijfelen over hun solidariteit.

Of er in de toekomst echt geen Poolse wapens meer geleverd gaan worden, is afwachten. Maar serieus zijn opmerkingen wel. Overigens zal dit waarschijnlijk geen invloed hebben op de wapentransporten uit andere landen aan Oekraïne. Die lopen weliswaar veelal ook via Polen, maar daaraan zal niks veranderen, liet de premier doorschemeren."

Twee doden bij Russische luchtaanvallen op Oekraïne

Bij Russische luchtaanvallen op Oekraïense steden zijn volgens de autoriteiten zeker twee doden en 21 gewonden gevallen. Minstens zes steden in verschillende delen van het land werden vanochtend vroeg aangevallen. Volgens persbureau AP was het de zwaarste Russische raketaanval in ruim een maand tijd.

De twee doden vielen in de stad Cherson, in het zuiden van Oekraïne, toen een woongebouw werd geraakt door een raket. Dat meldt de regionale gouverneur. In de hoofdstad Kyiv vielen zeven gewonden, onder wie een meisje van negen. Meerdere woon- en bedrijfsgebouwen raakten beschadigd. Verder waren er aanvallen op Charkiv, Tsjerkasy, Lviv en Rivne.

Volgens het Oekraïense leger heeft het 36 van de 43 Russische raketten uit de lucht geschoten.

Op beelden uit Kyiv en Tsjerkasy is te zien hoe groot de ravage is:

België bekijkt of er toch F-16's naar Oekraïne gestuurd kunnen worden

België onderzoekt of het land alsnog in staat is om F-16's naar Oekraïne te sturen. Dat bevestigt premier De Croo in reactie op onder meer onderzoek van de publieke omroep VRT. Het Belgische leger zei eerder dat de Belgische toestellen te oud zijn en dat het land ze zelf nodig heeft, maar de VRT kreeg inzage in de Belgische vlootgegevens en concludeerde gisteren samen met deskundigen dat dat niet helemaal klopt. Een deel van de toestellen kan nog wel degelijk enige tijd mee en is bovendien niet nodig voor gebruik door de Belgen zelf.

De Croo zegt nu dat wordt bekeken of er toch straaljagers naar Oekraïne gestuurd kunnen worden. "We hebben aan Defensie gevraagd om te kijken of onze toestellen volledig einde leven zijn", zei hij bij de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. "We moeten alle opties bekijken. Als ze op een of andere manier nog bruikbaar zijn, dan moeten we dat zeker onderzoeken."

Een mogelijkheid die genoemd wordt, is dat de Belgische toestellen worden gebruikt voor opleidingen. Daarvoor gelden minder strenge normen dan voor gevechtssituaties. Toestellen die eerder door het Belgische leger als afgeschreven of vrijwel afgeschreven werden bestempeld, zouden mogelijk nog gebruikt kunnen worden om Oekraïners mee op te leiden.

De Franstalige regeringspartij MR suggereerde gisteren om volgend jaar twee of vier F-16's naar Oekraïne te sturen. Defensieminister Dedonder lijkt daar niet voor warm te lopen: "De zaak is erg complex, complexer dan hoe ze nu wordt voorgesteld", citeert de VRT haar.

Polen zegt geen wapens meer aan Oekraïne meer te leveren

Polen stuurt geen wapens meer naar Oekraïne en zegt zich nu op zijn eigen verdediging te richten. Dat heeft de Poolse premier Morawiecki aangekondigd, enkele uren nadat Polen de Oekraïense ambassadeur had ontboden vanwege onenigheid over het importverbod van Oekraïens.

"Oekraïne verdedigt zichzelf tegen de beestachtige Russische aanval en ik heb begrip voor die situatie, maar zoals ik al zei: we zullen ons land beschermen. We dragen geen wapens meer over aan Oekraïne, omdat we nu Polen bewapenen", schrijft het kantoor van de premier nu ook op X.

Het niet langer leveren van wapens aan Oekraïne is een grote breuk met de eerdere opstelling van Polen in het conflict. Een paar maanden geleden bekritiseerde de Poolse regering nog dat Duitsland lang intern discussieerde over wapenleveringen, wat door de Polen werd gezien als zeer vertragend.

Oekraïne meldt aanval op Zwarte Zeevloot op Krim

De Oekraïense krijgsmacht meldt dat het een commandopost van de Russische Zwarte Zeevloot op de Krim heeft aangevallen. Het leger heeft enkel gezegd dat de aanval succesvol was en gaf geen verdere details. Ook Rusland heeft hierover niets bekendgemaakt. Eerder op de dag zei wel de gouverneur van Sebastopol die door Rusland is aangesteld, dat een raketaanval op de stad was afgeweerd. Op Telegramkanalen in de Krim werden vandaag meerdere explosies gemeld.

De Krim werd in 2014 geannexeerd door Rusland. Sinds het begin van de oorlog voert Oekraïne regelmatig aanvallen uit op het gebied. Bij aanvallen op de Krim vorige week raakten volgens Oekraïne twee Russische patrouilleschepen beschadigd. Ook zou door Oekraïense troepen een geavanceerd Russisch luchtafweersysteem zijn vernietigd.

Polen ontstemd om opmerkingen Zelensky over verbod op Oekraïens graan

Polen is ontstemd over uitspraken van de Oekraïense president Zelensky. Bij een vergadering van de Verenigde Naties in New York noemde Zelensky het importverbod van Oekraïens graan dat Polen, Hongarije en Slowakije hebben ingesteld "politiek theater". Hij zei tevens dat het verbod Rusland alleen maar in de kaart speelt. De Oekraïense ambassadeur in Polen is op het matje geroepen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.

In een verklaring schrijft het Poolse buitenlandministerie dat het zijn afkeur heeft overgebracht over de toespraak van Zelensky, "waarin hij beweerde dat sommige EU-landen solidariteit veinzen terwijl ze Rusland indirect steunen".

Oekraïne maakte eerder bekend dat het Polen, Hongarije en Slowakije voor de rechter gaat slepen vanwege de importrestricties. Volgens de drie landen zijn die nodig om de eigen markt te beschermen, zodat die niet overspoeld raakt met goedkope Oekraïense voedingsmiddelen.

De Oekraïense ambassadeur is op zijn beurt weer boos over uitspraken van de Poolse president Duda, die Oekraïne gisteren vergeleek met een drenkeling. "Iemand die verdrinkt is extreem gevaarlijk, omdat hij je naar de diepte kan trekken. Hij kan degene die hem redt laten verdrinken."

The Guardian: 'Rusland viel doelbewust ziekenhuizen in Cherson aan'

Uit een nieuw onderzoek blijkt dat Rusland "opzettelijk en herhaaldelijk" ziekenhuizen aanviel in de Oekraïense regio Cherson. Dat meldt The Guardian op basis van een nieuwe studie van het Centre of Information Resilience (CIR).

De niet-gouvernementele organisatie doet onderzoek naar misstanden in onder andere Myanmar, Oekraïne en Afghanistan. Uit de studie blijkt dat Rusland sinds december 2022 met regelmaat medische voorzieningen aanvalt.

Cherson werd kort na het uitbreken van de oorlog in Oekraïne bezet door Rusland, in november 2022 heroverde Oekraïne de stad. CIR onderzocht door middel van satellietbeelden, getuigenverklaringen en beelden op sociale media de verschillende aanvallen in die regio na die tijd. In zeventien gevallen kon de organisatie verifiëren dat het om Russische beschietingen ging.

Uit het onderzoek blijkt dat zeven ziekenhuizen meermaals het doelwit zijn geweest. In de periode gedurende zes maanden, van december 2022 tot een met mei 2023, werden deze zeven gebouwen bij 14 afzonderlijke aanvallen geraakt.

'Roemeens schip beschadigd na explosie in Zwarte Zee'

Een Roemeens vrachtschip in de Zwarte Zee is beschadigd geraakt door een explosie. Volgens de bemanningsleden werd deze veroorzaakt door een zeemijn.

De Roemeense autoriteiten hebben dat nog niet kunnen bevestigen. Wel blijkt uit de eerste gegevens dat de explosie in de buurt van de machinekamer plaatsvond.

Twee van de twaalf bemanningsleden zouden medische hulp nodig hebben gehad. Het Roemeense dagblad Romania Liberia meldt dat het schip zich buiten de territoriale wateren van Roemenië bevond.

Vanaf havenstad Sulina in Roemenië reiken de territoriale wateren tot 12 zeemijl. Het schip zou zich op 16 zeemijl vanaf Sulina hebben bevonden.

Zelenska: 'Haal onze ontvoerde kinderen terug'

De Oekraïense presidentsvrouw Olena Zelenska heeft wereldleiders opgeroepen te helpen duizenden Oekraïense kinderen terug te halen uit Rusland.

Op de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties zei Zelenska dat er 19.000 kinderen uit Oekraïne zijn "ontvoerd en tegen hun wil zijn meegenomen door Rusland".

Tot nu toe zouden er slechts 386 kinderen zijn teruggebracht. Volgens Zelenska wordt de kinderen in Rusland verteld dat "hun ouders hen niet meer nodig hebben en dat het niet langer Oekraïense maar Russische kinderen zijn".

Arrestatiebevel tegen Poetin

Begin dit jaar concludeerden onderzoekers van de Amerikaanse universiteit Yale dat er minstens 6000 kinderen naar heropvoedingskampen in Rusland zijn gebracht.

Niet lang daarna vaardigde het Internationaal Strafhof in Den Haag een arrestatiebevel uit tegen president Poetin vanwege Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne, waaronder ook de deportatie van kinderen.

Zelensky in New York tegen VN: samen agressor verslaan

President Zelensky heeft voor het eerst sinds het uitbreken van de oorlog de VN toegesproken in New York. De Russische agressie moet worden gestopt en samen kunnen we dat, zo luidde zijn pleidooi voor de Algemene Vergadering die deze week wordt gehouden. Zelensky zal morgen details presenteren van een door Oekraïne opgesteld vredesplan op een bijeenkomst van de VN-Veiligheidsraad.

Lees hier meer:

Letland sluit grensovergang met Belarus

Letland gaat opnieuw een grensovergang met Belarus sluiten vanwege de toegenomen migrantenstroom vanuit het buurland. Dat heeft de regering vandaag besloten. Vanaf nu is er nog maar een van de zes grensovergangen naar Belarus open voor vrachtverkeer en noodzakelijke reizen.

De druk van illegale immigratie is in korte tijd verdrievoudigd, zegt de Letse overheid. De oorlog in Oekraïne, waarbij Belarus Rusland op allerlei manier ondersteunt, zien de Letten als een extra reden voor Belarus om de situatie aan de grens te willen ontregelen.

Der Spiegel: 'Oekraïne weigert levering verouderde Leopard tanks'

De Duitse krant Der Spiegel meldt dat problemen zijn met de levering van Leopard 1-tanks aan Oekraïne. Oekraïne zou volgens de krant de levering van tien van de 'gemoderniseerde oldtimertanks' geweigerd hebben, omdat ze ernstig toe zijn aan reparatie. Sommige tanks gingen bij de training van Oekraïense soldaten in Duitsland al kapot.

Tanks die bij een eerdere levering in juli naar Oekraïne werden gebracht zijn inmiddels kapotgegaan aan soortgelijke defecten. Het Duitse ministerie van Defensie wil niet ingaan op de berichten, meldt Der Spiegel.

In februari dit jaar werd bekend dat Duitsland, samen met Denemarken en Nederland ongeveer honderd Leopard 1-tanks zou kopen voor Oekraïne. Het gaat om het type A5. De tanks komen uit de voorraad van het Duitse leger, dat deze tanks al twintig jaar niet meer gebruikt.

Tsjechië levert opnieuw wapens aan Oekraïne, in samenwerking met Nederland

Tsjechië gaat opnieuw wapens leveren aan Oekraïne, meldt het persbureau Reuters op gezag van het ministerie van Defensie in Praag. Het gaat onder meer om de levering van T-72EA tanks (een gemoderniseerde versie van de T-72), munitie en houwitsers.

Nederland en Denemarken springen financieel bij, zo hebben de landen met elkaar afgesproken. Het is de bedoeling dat de T-72EA tanks "in de nabije toekomst" aan Oekraïne worden gedoneerd.

Eerder vandaag meldde de Amerikaanse minister van Defensie dat zijn land "binnenkort" de zware M1 Abrams tanks aan Oekraïne levert.

Europese Unie plant overleg met 27 ministers in Kyiv

De ministers van Buitenlandse Zaken van de 27 EU-landen plannen een gezamenlijk overleg in de Oekraïense hoofdstad Kyiv. EU-buitenlandchef Borrell heeft dat bekendgemaakt. Hij noemde nog geen datum, maar vermoedelijk is het overleg begin oktober.

De Europese Unie spreekt geregeld steun uit aan Oekraïne, ook voor de lange termijn. Daarbij gaat het om financiële en militaire bijdragen.

Vermoedelijk wordt ook weer gepraat over de wens van Oekraïne om lid te worden van de EU. Daarvoor gelden strenge voorwaarden en normaal gesproken duurt het jaren voor een land kan toetreden. De procedure voor Oekraïne verloopt mogelijk sneller, al moeten de onderhandelingen nog beginnen. Alle lidstaten moeten daarmee instemmen.

Aanval op Lviv: één dode, opslag hulpgoederen verwoest

Bij een Russische droneaanval op Lviv in het westen van Oekraïne is een opslagplaats met tonnen aan hulpgoederen verwoest. Dat zegt de burgemeester. Een man die in de opslagplaats aan het werk was, werd bij de aanval gedood. In het pakhuis lagen onder meer schoenen, warme kleding en generatoren die nog over het land moesten worden verspreid. Er lag geen militair materieel, zegt de hulporganisatie die de opslagplaats gebruikte.

Overleg in Ramstein over meer wapenhulp voor Oekraïne

Op de Amerikaanse luchtmachtbasis in Ramstein in Duitsland is het overleg begonnen over verdere militaire steun aan Oekraïne. Zo'n vijftig landen doen mee aan het periodieke Oekraïne-beraad dat voor de vijftiende keer wordt gehouden. De contactgroep brengt onder meer de Oekraïense militaire wensen in kaart en laat zich bijpraten over de stand van zaken aan de fronten. De nieuwe Oekraïense minister van Defensie Oemjerov doet voor het eerst mee.

Oekraïne vraagt al een tijd om raketten met een groter bereik, die tot ver achter de linies Russische troepen, opslagplaatsen en logistieke verbindingen kunnen raken. Daarbij gaat het met name om ATACMS, raketten met een bereik van meer dan 200 kilometer.

Volgens de Amerikaanse minister van Defensie Austin boeken Oekraïense troepen gestaag voortuitgang en breken ze ook door sterke Russische verdedigingslinies. Hij zei verder dat de Amerikaanse M1 Abrams tanks "binnenkort" in Oekraïne zijn. De tank kan onder meer doelen raken op een afstand van 3 kilometer, Oekraïense militairen zijn de afgelopen tijd getraind om de Abrams te besturen.

De VS is een belangrijke steunpilaar van Kyiv, maar Europa is in geld inmiddels een grotere donor. De VS ondersteunde Oekraïne tot nu toe voor een bedrag van ongeveer 115 miljard dollar, Europa zit daar nu boven.

Denemarken en Noorwegen leveren opnieuw militair materieel

Denemarken en Noorwegen leveren opnieuw militair materieel aan Oekraïne. Denemarken geeft nog eens 45 tanks, zo meldt het Deense ministerie van Defensie. Het gaat om 30 tanks van het type Leopard 1, een opgeknapte Duitse gevechtstank uit de jaren 60 en 15 T-72 tanks. Noorwegen levert 50 rupsvoertuigen die goederen en materieel naar gebieden kunnen brengen waar geen wegen zijn, zegt de Noorse minister van Defensie.

Schip met graan verlaat Oekraïense haven

Een vrachtschip met 3000 ton graan aan boord heeft de Oekraïense haven van Chornomorsk verlaten en vaart naar de Bosporus, de Turkse zeestraat die de Zee van Marmara verbindt met de Zwarte Zee. De Resilient Africa is een van de twee schepen die zaterdag de haven van Chornomorsk bereikten, ondanks de blokkade die Rusland heeft ingesteld na het stuklopen van de graandeal. Het is de bedoeling dat ook het andere schip wordt volgeladen met graan en op weg gaat naar afnemers in Afrika en Azië.

Rusland heeft na het opzeggen van het graanakkoord geregeld Oekraïense graanopslagplaatsen bestookt, onder meer in de haven van Odesa, de stad aan de Zwarte Zee die pal naast Chornomorsk ligt. Het is de vraag of de graanschepen die nu uitvaren door Rusland ongemoeid worden gelaten.

Zelensky aangekomen in New York voor bezoek aan VN, ontmoet ook president Biden

De Oekraïense president Zelensky is in New York waar hij de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties zal toespreken en een bijeenkomst bijwoont van de VN-Veiligheidsraad. Zelensky wil in zijn toespraak voor de Algemene Vergadering opnieuw stilstaan bij het VN-Handvest. Kernpunt daarvan is de territoriale integriteit van elke lidstaat. Hij noemt het noodzakelijk dat de VN er beter in slaagt daden van agressie, zoals de Russische aanvalsoorlog, te stoppen of te voorkomen.

Zelensky heeft in New York een ziekenhuis bezocht waar gewonde Oekraïense militairen worden behandeld. Hij vroeg zich daar af waarom de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov welkom is in de Verenigde Naties. "Het is spijtig dat er in de VN nog steeds plaats is voor Russische terroristen", zei Zelensky.

Rusland is een van de permanente leden van de VN-Veiligheidsraad. Verwacht wordt dat Lavrov aanwezig is bij de zitting van de Veiligheidsraad waar ook Zelensky aanschuift. Zelensky wilde niet zeggen of hij de vergaderruimte zal verlaten als Lavrov het woord neemt. "Echt, ik weet niet hoe de bijeenkomst zal verlopen."

De Oekraïense leider gaat ook naar Washington voor een ontmoeting met president Biden. De VS legt de laatste hand aan een nieuw militair steunpakket voor Oekraïne. Vorig jaar december was president Zelensky ook in Amerika. Hij bezocht toen het Witte Huis en hield een toespraak in het parlement.

'Doden op markt Kostjantynivka veroorzaakt door Oekraïense luchtafweerraket'

De verwoestende explosie op 6 september op een markt in Kostjantynivka in het oosten van Oekraïne werd niet veroorzaakt door een Russische raket, maar door een raket van de Oekraïense luchtafweer die zijn doel miste en landde in een drukke winkelstraat. Dat stelt The New York Times op basis van eigen onderzoek. Bij de explosie kwamen zeker zestien mensen om het leven.

De Amerikaanse krant baseert zijn conclusie op een analyse waarbij is gekeken naar fragmenten van de raket en satellietbeelden en beveiligingscamera's. Ook is gepraat met ooggetuigen. Daaruit zou blijken dat de drukbezochte markt werd geraakt door een raket die niet van achter de Russische linies is afgevuurd.

Oekraïne is nog bezig met een onderzoek naar het incident en wil geen commentaar geven op het stuk in The New York Times. Meteen na de explosies sprak de regering van een terroristische Russische aanval.

Bekijk hieronder de beelden van de explosie:

Explosies gehoord in Lviv (West-Oekraïne)

De West-Oekraïense stad Lviv is vanochtend vroeg opgeschrikt door explosies. Volgens lokale functionarissen zijn de luchtverdedigingssystemen bezig om een Russische luchtaanval af te slaan. Persbureau AFP meldt dat het gaat om droneaanvallen.

Burgemeester Sadovyi en gouverneur Kozitsky zeggen dat mensen in de schuilkelders moeten blijven, omdat er meer aanvallen worden verwacht. Volgens Kozitsky zijn er onder het puin van een gebouw een man en een vrouw gevonden. De man is zwaargewond, de vrouw is volgens hem niet gewond. Er is volgens de lokale autoriteiten ook brand uitgebroken in een grote opslagplaats.

In een groot deel van het westen van Oekraïne is het luchtalarm van kracht.

Beelden van de schade aan de loodsen in Lviv:

Ongemak bij Oekraïners over mannen die dienstplicht ontwijken

Een derde van de Oekraïners die naar Nederland vluchten, zijn mannen van dienstplichtige leeftijd. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het roept bij landgenoten de vraag op wat die mannen hier doen, terwijl anderen aan het front vechten.

Nieuwsuur sprak met Oekraïense vluchtelingen over de kwestie:

Minister Adema over graanblokkade: 'Niet de manier om met Oekraïne om te gaan'

Nederland wil dat de Europese Commissie optreedt tegen de verlenging van de blokkade van Oekraïens graan door Polen, Hongarije en Slowakije. "Ik heb vandaag duidelijk gemaakt dat dit niet de manier is om met Oekraïne om te gaan", zei demissionair minister Adema van Landbouw na overleg met zijn EU-collega's tegen persbureau ANP.

Niet alleen gaan de drie landen door met het verbod op de import van Oekraïens graan, Hongarije wil nog meer landbouwproducten uit Oekraïne weigeren. De landen zijn bang dat hun boeren worden getroffen door de goedkope producten uit Oekraïne.

De Europese Commissie kan een strafprocedure beginnen tegen de lidstaten die doorgaan met de graanban. Daardoor zouden de lidstaten voor het Hof van Justitie moeten verschijnen, de Europese rechtbank die over geschillen tussen Europese lidstaten gaat, of andere zaken waarbij de Europese wetgeving centraal staat.

Oekraïne is van plan een klacht in te dienen bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO) tegen de drie Europese landen.

Duitsland komt met nieuw steunpakket van 400 miljoen voor Oekraïne

Duitsland komt met een nieuw steunpakket met een waarde van 400 miljoen euro. Dat heeft de Duitse minister van Defensie, Pistorius, gezegd in een interview met de krant Bild.

Het gaat volgens Pistorius om munitie, maar ook om kleding en ontmijningssystemen. In het interview gaat de minister ook in op de internationale 'straaljagercoalitie'. Volgens Pistorius heeft Duitsland geen plannen om mee te doen aan de samenwerking, zoals een aantal andere West-Europese landen wel doen. Duitsland focust zich volgens Pistorius op artillerie, luchtverdediging vanaf de grond, gepantserde gevechtsvoertuigen en ingenieurscapaciteiten.

Pistorius: "We ondersteunen met waar we goed in zijn en met wat Oekraïne het meest nodig heeft. Met de straaljagercoalitie laten andere partners zien waar ze goed in zijn."

Zwangere Russische soldaat veroordeeld voor desertie

In Rusland is een vrouwelijke militair veroordeeld voor het ontduiken van de dienstplicht. Dat meldt de onafhankelijke Russische krant Moscow Times op basis van lokale media.

De vrouw is zwanger en volgens haar zou het medische team van haar eenheid haar hebben aangeraden met verlof te gaan. Omdat de legerleiding hiervan niet op de hoogte was, wordt dit opgevat als een poging tot desertie.

De vrouw is veroordeeld tot 6 jaar in een strafkolonie. Ze is voor zover bekend de eerste vrouwelijke militair die is veroordeeld voor het ontduiken van de dienstplicht. Omdat ze al een jong kind heeft en zwanger is, is haar straf uitgesteld tot 2032. Haar oudste kind is dan 14 jaar.

Rusland oefent met marine in noordpoolgebied

In het noordoosten van Rusland is de Russische marine begonnen met oefeningen om de zeeroute in het noordpoolgebied te beschermen, meldt staatspersbureau RIA op basis van het Russische ministerie van Defensie.

Bij de oefening zijn ongeveer 10.000 militairen betrokken onder leiding van de opperbevelhebber van de marine. Het oefenen vindt onder meer plaats in de wateren van de Tsjoektsjenzee en de Beringzee.

Er wordt onder meer geoefend met luchtverdedigingswapens en anti-onderzeeërwapens.

Drone met mogelijk explosief gevonden bij Bulgaarse kust

Aan de kust van de Zwarte Zee, bij de Bulgaarse stad Tyulenovo, is een onbemande drone gevonden waar mogelijk een explosief aan vastzit. Het is onduidelijk of die daar is gecrasht of aangespoeld. Het is niet bekend van welke strijdende partij de drone afkomstig is.

Oekraïne ontslaat alle zes onderministers van Defensie

Oekraïne heeft alle zes onderministers van Defensie ontslagen, onder wie Hanna Maliar, die regelmatig de actuele stand van zaken gaf over de Russische invasie. Waarom de zes zijn ontslagen is niet bekengemaakt.

Eerder deze maand werd Roestem Oemjerov benoemd tot de nieuwe minister van Defensie. Hij verving Oleksiy Reznikov, die al voor de oorlog aan het hoofd van dat ministerie stond. President Zelensky gaf Oemjerov de opdracht om de administratieve rompslomp van het ministerie te verminderen en het vertrouwen te vergroten na herhaaldelijke beschuldigingen van corruptie.

Oekraïne daagt Polen, Hongarije en Slowakije om importverbod

Oekraïne gaat Polen, Hongarije en Slowakije voor de rechter slepen vanwege de importrestricties die die landen hebben opgelegd voor Oekraïense landbouwproducten. Volgens de drie landen zijn die restricties nodig om de eigen markt te beschermen zodat die niet overspoeld raakt met Oekraïense voedingsmiddelen.

De Europese Unie sprak op 2 mei met Oekraïne af dat het land geen granen naar vijf EU-lidstaten in de regio zou exporteren (Bulgarije, Hongarije, Polen, Slowakije en Roemenië). Die export moest de weggevallen routes over de Zwarte Zee vervangen, maar de landen vreesden dat hun eigen agrarische markt verstoord zou raken. De beperkingen golden niet voor producten die doorgevoerd werden naar andere landen.

De EU oordeelde dat Oekraïne voldoende heeft gedaan om om de buurlanden niet te overspoelen met goedkoop graan en om die reden werden de beperkingen niet verlengd. Dat was tegen het zere been van Polen, Slowakije, Roemenië en Hongarije.

Polen besloot daarop om de binnenlandse verkoop van Oekraïens graan, koolzaad en zonnebloempitten te verbieden. Doorvoer van de producten is wel toegestaan. Een einddatum voor die restricties is niet genoemd. Ook Slowakije hield de deur dicht voor graan uit Oekraïne. Hongarije ging nog een stap verder en plaatste in totaal 24 producten op de zwarte lijst. Dat gaat onder meer om groenten, vlees en honing.

Roemenië heeft nog geen besluit genomen. Het land zegt de restricties te verlengen als de importaanvragen toenemen. Vooralsnog ziet Roemenië geen toename daarvan.

Twee doden bij Russische aanvallen

In de zuidelijke regio Cherson zijn afgelopen nacht twee doden gevallen bij Russische luchtaanvallen en beschietingen, zeggen de Oekraïense autoriteiten. Volgens de gouverneur van Cherson zijn een man van 72 en een bejaarde vrouw (met onbekende leeftijd) om het leven gekomen. Drie anderen raakten gewond. Meer details zijn niet bekend.

Ook zijn er volgens de gouverneur vier mensen gewond geraakt na een droneaanval in Beryslav, dat in dezelfde regio ligt. "De bezetters hebben bewust een drukke plaats aangevallen", meent de gouverneur. De aanval zou in de buurt van een busstation zijn geweest.

In Izmajil, in het uiterste zuidwesten, bij de grens met Roemenië, is ook een droneaanval geweest, zegt de gouverneur van die regio. Het is niet bekend of er schade is. Over de rivieren in dat gebied wordt normaal gesproken graan geëxporteerd. De gouverneur zegt dat er elf drones zijn vernietigd.

En de gouverneur van de aangrenzende regio Mykolajiv zegt dat er door vallende brokstukken brand is uitgebroken in een leegstaand gebouw. Door een explosie zouden omringende gebouwen beschadigd zijn geraakt. Of er gewonden zijn, is niet duidelijk.

De Oekraïense luchtmacht zegt dat er in totaal achttien van de 24 Russische drones zijn neergehaald. Ook zouden er zeventien kruisraketten onschadelijk zijn gemaakt.

32 landen steunen Oekraïne bij Internationaal Gerechtshof

Deze week zijn er in het Internationaal Gerechtshof in Den Haag nieuwe hoorzittingen in de zaak die Oekraïne kort na het begin van de oorlog heeft aangespannen tegen Rusland. Rusland claimt ten onrechte dat Oekraïne genocide pleegt in de regio's Loegansk en Donetsk, zegt Kyiv. Oekraïne beschuldigt omgekeerd de Russen ervan dat ze genocide willen plegen op zijn grondgebied, eist dat de oorlog wordt beëindigd en dat Rusland over de brug komt met herstelbetalingen. Daarbij beroept Oekraïne zich op het Genocideverdrag uit 1948, dat zowel door Rusland als Oekraïne is geratificeerd.

Oekraïne krijgt in de zaak de steun van 32 landen, waaronder alle lidstaten van de Europese Unie (met uitzondering van Hongarije), Canada en Australië. In een tussentijdse uitspraak heeft het hof Rusland al eens gesommeerd om de strijd in Oekraïne te staken, maar zoals bekend geeft Moskou daar geen gehoor aan.

Advocaten van Rusland zullen betogen dat het hof niet bevoegd is om in deze zaak te oordelen. De rechters zullen naar verwachting weken en misschien zelfs maanden nodig hebben om te bepalen of de zaak kan doorgaan. Als dat zo is, zal het waarschijnlijk jaren duren voor er een definitieve uitspraak ligt.

Het Internationaal Gerechtshof behandelt juridische geschillen tussen landen, in tegenstelling tot het eveneens in Nederland gevestigde Internationaal Strafhof. Daar worden individuen vervolgd voor onder meer oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.

Hoog bezoek bij marine-oefening van de NAVO

De NAVO-militairen die deze maand voor de kust van de Baltische Staten oefenen op zee en in de lucht, krijgen hoog bezoek. Onder anderen de plaatsvervangend inspecteur van de Duitse marine en andere hoge officieren komen kijken hoe de ruim 3000 militairen uit veertien landen met elkaar samenwerken.

De NAVO oefent sinds 9 september met schepen en vliegtuigen in een gebied dat niet ver ligt van de Russische Oostzee-exclave Kaliningrad. De oefening "Northern Coasts" vindt sinds 2007 plaats op initiatief van de Duitse marine.

Oekraine geeft beeld vrij van 'herovering Andriivka'

Het Oekraïense leger heeft deze beelden vrijgegeven waarop militairen te zien zijn die hun vlag ophangen in wat het dorpje Andriivka zou zijn. Rusland heeft de herovering tot nu toe tegengesproken. Het dorp op de beelden is totaal verwoest.

Oekraïne claimt herovering dorpje in het oosten

Het Oekraïense leger heeft het dorpje Klisjtsjiivka ten zuiden van Bachmoet heroverd op de Russen. Een hoge Oekraïense legerfunctionaris meldt dat op Telegram. Hij zegt dat de plaats in het oosten van het land is "vrijgemaakt van de Russen en bevrijd is".

President Zelensky meldt ook dat Klisjtsjiivka weer in Oekraïense handen is. Hij bedankt op X "onze strijders voor het bevrijden van ons land". En ook de Oekraïense minister van Binnenlandse Zaken zegt dat het dorpje is heroverd.

De informatie kan niet onafhankelijk worden geverifieerd. Het leger meldde vrijdag al een "gedeeltelijk succes" in het dorpje, dat voor de oorlog zo'n 400 inwoners telde. Klisjtsjiivka ligt zo'n zes kilometer ten zuiden van Bachmoet.

Er wordt al enige tijd een felle strijd gevoerd tussen Rusland en Oekraïne in de dorpen rond Bachmoet.

Nieuw blog

Welkom in het nieuwe blog met de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne. Het blog van afgelopen week teruglezen? Dat kan hier.