'Klein aantal Russische troepen bij Kiev verplaatst' • FvD niet bij toespraak Zelensky

Liveblog gesloten

We sluiten het liveblog van dinsdag. Het Oekraïneblog van woensdag 20 maart kun je hier volgen. Fijne nacht!

Forum voor Democratie weg bij toespraak Zelensky in Tweede Kamer

Forum voor Democratie zal donderdag in de Tweede Kamer niet aanwezig zijn bij de videotoespraak van de Oekraïense president Zelensky. Volgens partijleider Baudet is de Tweede Kamer geen plaats voor buitenlandse inmenging. FvD zal ook niet bij het debat erna zijn, schrijft hij op Twitter.

Hij noemt het naïef en absurd om Zelensky te zien als een halve heilige, omdat hij politieke partijen verboden heeft en de media monddood heeft gemaakt. Ook zegt hij dat een deel van zijn leger met nazisymbolen poseert en dat er via sociale media verschrikkelijke daden richting hulpeloze Russische krijgsgevangenen zijn uitgelekt.

Baudet werd er eerder door anderen van beschuldigd Kremlinpropaganda te bedrijven.

Explosies gehoord in de buurt van Russische stad Belgorod

Nabij de Russische stad Belgorod zijn vanavond verschillende explosies gehoord, schrijft persbureau Reuters op basis van berichten van de lokale gouverneur en Russische media. Belgorod ligt zo'n vijftig kilometer ten noorden van de grens met Oekraïne. Er zijn vier mensen gewond geraakt, meldt het Russische staatspersbureau Tass.

De explosies zouden hebben plaatsgevonden bij een militair kamp in de buurt van Belgorod. Tass schrijft op basis van bronnen dat er een granaat zou zijn afgevuurd vanuit Oekraïne.

Op sociale media circuleren beelden waarop de explosies te zien zouden zijn. Of er inderdaad vanuit Oekraïne een granaat is afgevuurd ten noorden van de grens, is niet onafhankelijk te verifiëren.

Verbazing en opluchting, maar ook scepsis over Russische toezegging

Onverwachts werden aan de onderhandelingstafel in Istanbul vandaag de contouren van een mogelijk akkoord tussen Oekraïne en Rusland zichtbaar. Er is nog een lange weg te gaan tot een staakt-het-vuren, maar experts vinden het opmerkelijk en veelzeggend dat Moskou toezegt de strijd bij Kiev af te schalen.

"Rusland heeft echt een U-bocht gemaakt qua doelstellingen", zegt William Alberque van denktank International Institute for Strategic Studies. Het aanvankelijke plan van de invasiemacht om de regering in Kiev te "denazificeren" en omver te werpen lijkt nu voorlopig van de baan.

Lees er hieronder meer over:

Pentagon: klein aantal Russische troepen bij Kiev verplaatst

Het Pentagon zegt dat een klein aantal Russische troepen zich heeft verplaatst in de omgeving van de hoofdstad. De manschappen zijn naar het noorden getrokken en worden elders in Oekraïne ingezet, aldus het Amerikaanse ministerie van Defensie.

"We geloven dat dit een herpositionering is, en geen echte terugtrekking. We moeten ons voorbereiden op een grote aanval op andere gebieden in Oekraïne", zei een woordvoerder. "Het betekent niet dat de dreiging tegen Oekraïne voorbij is."

Eerder vandaag liet de Russische viceminister van Defensie weten dat het Kremlin de militaire activiteiten bij Kiev en Tsjernihiv, ten noordoosten van de hoofdstad, drastisch vermindert. Dat meldde hij na afloop van het diplomatieke overleg dat Rusland en Oekraïne vandaag in Istanbul voerden.

Biden over Russische belofte: 'we zien wel'

"We zien wel of ze inderdaad zullen doen wat ze zeggen", zegt president Biden in een reactie op de Russische belofte om de militaire activiteiten bij Kiev drastisch te verminderen. "We blijven goed in de gaten houden wat er gebeurt."

Eerder vandaag reageerde ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken wantrouwend. Hij zei dat de aanwijzingen dat Russische troepen zich terugtrekken een poging kunnen zijn om "mensen te misleiden en de aandacht af te leiden".

De VS vindt, net als onder meer het VK, dat Moskou zijn troepen volledig terug moet trekken.

Dodenaantal bij raketaanval Mykolajiv loopt op naar twaalf

Het dodenaantal bij een raketaanval op het regiokantoor van de zuidelijke stad Mykolajiv is opgelopen tot twaalf. Zeker 33 mensen gewond geraakt, zeggen autoriteiten.

Op beelden is te zien hoe een kruisraket eerder vandaag een gapend gat in het gebouw sloeg. De gewonden zijn door hulpdiensten uit het puin gehaald.

Bekijk hieronder beelden van de hulpdiensten die gewonden uit het puin halen:

Inwoners Lviv hebben weinig vertrouwen in de vredesonderhandelingen

Inwoners van de west-Oekraïense stad Lviv hebben weinig vertrouwen in de vredesonderhandelingen met Rusland. Delegaties van Oekraïne en Rusland ontmoetten elkaar vandaag in Istanbul, de eerste geluiden over dat gesprek zijn redelijk positief. De militaire activiteiten rond Kiev en Tsjernihiv worden drastisch teruggeschroefd, liet de Russische viceminister van Defensie, Aleksander Fomin, na afloop weten.

In Lviv reageren Oekraïense burgers sceptisch. "Ik heb weinig hoop dat er iets positiefs uit de onderhandelingen komt", zegt een voorbijganger.

"Ik wil dat alles stopt. Maar we willen geen territorium opgeven aan Rusland", zegt een inwoner van Lviv:

Oekraïense grenswacht Slangeneiland ('krijg de klere') ontvangt medaille

De grenswacht die op Slangeneiland in de Zwarte Zee "krijg de klere" zei tegen de Russische marine, heeft een eremedaille gekregen voor zijn verzet tegen de Russische invasie.

De Oekraïense president Zelensky liet destijds weten dat de dertien grenswachten door de Russen waren gedood. Later bleek dat ze gevangen waren genomen. Inmiddels zijn ze dankzij een gevangenenruil vrijgelaten.

Bekijk hieronder de beelden van de uitreiking van de eremedaille:

Bij een aanval op het eiland in het begin van de oorlog, riep de Russische marine de grenswachten via de radio op zich over te geven. Daarna was te horen dat de Oekraïense grenswachten met elkaar overlegden. "Dit is het dan. Zal ik zeggen dat hij de klere kan krijgen?", vroeg een van hen aan een collega. Hij draaide aan de volumeknop en liet de Russen luid en duidelijk weten: "Krijg de klere."

Beluister hieronder het radiogesprek tussen de Russische marine en de grenswachten:

Oekraïense kinderen verwerken oorlogtrauma's door te tekenen

De website en het Instagramaccount UA Kids Today verzamelt tekeningen van Oekraïense kinderen van 5 tot 12 jaar oud. De kunstwerkjes variëren van dansende militairen tot brandende bommen. "Veel kinderen tekenen hun gezin, vaak uit gemis, omdat bijvoorbeeld de vader moet vechten", zegt Artjem Bykovets die het idee van de digitale kunstgalerij samen met zijn vrouw Anastasia bedacht.

"Zo kunnen we de wereld laten zien wat de gevolgen van de oorlog zijn voor de nieuwe generaties." Ook hebben de likes op Instagram een positief effect op de deelnemende kinderen, zegt Artjem Bykovets. "Kinderen hebben behoefte aan waardering, maar krijgen dat nu minder doordat scholen en opvanglocaties zijn gesloten."

Lees er hieronder meer over:

In Nederland gebouwd oligarchenjacht aan de ketting gelegd in Londen

In Londen is een jacht van een oligarch aan de ketting gelegd. Volgens de Britse transportminister heeft onderzoek aangetoond dat het schip van een rijke vriend van president Poetin is.

De 52 meter lange 'Phi' is in 2021 opgeleverd door Royal Huisman uit het Overijsselse Vollenhove. Het schip staat geregistreerd in St. Kitts & Nevis en vaart onder Maltese vlag.

VS: Russische belofte mogelijk poging om te misleiden

Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken zouden aanwijzingen dat Russische troepen zich terugtrekken, een poging kunnen zijn om "mensen te misleiden en de aandacht af te leiden".

De Amerikaanse regering eist geen woorden maar daden van de Russen, zei Blinken na het vredesoverleg tussen Oekraïne en Rusland. "Er is wat Rusland zegt en er is wat Rusland doet, en wij focussen op het laatste."

Volgens de bewindsman ziet Washington bij de Russische regering nog geen serieus signaal dat Rusland vrede nastreeft na de invasie van Oekraïne. De VS vindt, net als onder meer het VK, dat Moskou zijn troepen volledig terug moet trekken.

Volgens Blinken is Rusland ook niet in staat het oostelijke en zuidelijke deel van Oekraïne te onderwerpen. "Als ze geloven dat ze daarin kunnen slagen, dan houden ze zichzelf nogmaals enorm voor de gek."

Beelden uit Irpin, de heroverde voorstad van Kiev

VK neemt geen genoegen met Russische belofte

Het Verenigd Koninkrijk wil dat alle Russische troepen zich terugtrekken uit Oekraïne, zegt een woordvoerder van premier Johnson. Hoewel er minder wordt gevochten rond de hoofdstad, wordt er nog wel zwaar gevochten in onder meer Marioepol. "Dus we willen niets minder zien dan een complete terugtrekking van Russische troepen uit Oekraïens grondgebied."

Over de belofte van Rusland om de militaire activiteiten rond Kiev drastisch te verminderen, zei de zegsman: "We zullen Poetin en zijn regime beoordelen op zijn acties, niet op zijn woorden."

Lisa Weeda schreef een bestseller over Oekraïne en vangt nu zelf vluchtelingen op

Ze twijfelde "geen seconde" toen een vriendin belde met de vraag of ze iemand wist die twee vluchtelingen uit Oekraïne in huis kon opnemen. En dus biedt schrijver Lisa Weeda, die een Oekraïense oma heeft, nu ruim een week onderdak aan journalist Znizhana, haar dochter Yeva en hun hond Daphne; vluchtelingen uit Kiev.

Voor Weeda "is de cirkel nu rond", want in de ervaringen van de vluchtelingen herkent ze de geschiedenis van haar eigen oma uit de Donbas. Over die geschiedenis schreef ze de succesvolle roman Aleksandra, één van de zes genomineerden voor de Libris Literatuur Prijs.

De twee Oekraïners die Weeda opvangt, spreken de taal niet of nauwelijks en moeten wegwijs worden gemaakt in een land waar ze nu tijdelijk of voor langere tijd verblijven. Ze verkeren nog in shock. Weeda: "Het is wennen. Maar het voelt wel alsof we elkaar altijd al kenden, op een heel warme en huiselijke manier."

Correspondent over Russische belofte: 'Hoopvol signaal'

Dat Rusland heeft gezegd de militaire activiteiten bij Kiev drastisch te verminderen, noemt correspondent Geert Groot Koerkamp "hoopvol", maar ook ook niet meer dan een eerste stap.

"Dit is een hoopvol signaal, maar tegelijkertijd ook nog maar een eerste stap richting een mogelijk einde van de strijd. Moskou zegt dat er constructieve voorstellen zijn gedaan door Kiev voor een akkoord over de neutrale status van Oekraïne in de toekomst.

Als gebaar van goede wil, zei het hoofd van de delegatie, is Rusland bereid zijn militaire activiteiten ten noordwesten en noordoosten van Kiev in ieder geval flink af te schalen. Er is nog geen sprake van het helemaal opheffen van de operaties daar, laat staan op andere plekken in het land.

Nu moeten de onderhandelingsdelegaties eerst terug naar huis voor verder overleg. Uiteindelijk kunnen de gesprekken uitmonden in een akkoord, dat de ministers van Buitenlandse Zaken eerst moeten ondertekenen, en daarna is de weg vrij voor een direct gesprek tussen Poetin en Zelensky. Maar er moet ook instemming komen van landen die volgens Oekraïne borg moeten staan voor de veiligheid van het land. Kiev denkt aan de leden van de VN-Veiligheidsraad en nog enkele landen, waaronder Duitsland."

'Russische troepen trekken zich terug uit omgeving Kiev'

Amerikanen zien dat Russische troepen zich terugtrekken uit het gebied rond Kiev, zeggen hoge ambtenaren tegen CNN. Rusland zei eerder vandaag dat het zijn militaire activiteiten bij de hoofdstad en Tsjernihiv drastisch zal verminderen. Daar zou het dus mee begonnen zijn. De bronnen spreken van een "grote strategieverandering".

Volgens de VS gaat het niet om een kortdurende zet van de Russen om te kunnen hergroeperen, maar om een stap voor de langere termijn nu het Rusland niet is gelukt om meer terrein te winnen in het noorden van Oekraïne, zeggen de bronnen.

Vrijdag zei Rusland dat het zijn krachten en middelen gaat concentreren op "het belangrijkste doel, de volledige bevrijding van de Donbas" in het oosten van Oekraïne.

België zet 21 Russische diplomaten uit vanwege spionage

Ook België gaat Russische diplomaten uitzetten. Dat heeft minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès aan de Kamer gemeld. Het gaat om 21 mensen die verdacht worden van spionage.

"Dit is louter en alleen gelieerd aan onze nationale veiligheid. De diplomatieke kanalen blijven open en de Russische ambassade kan haar activiteiten verder zetten", zei Wilmès.

Eerder werd bekend dat Nederland 17 diplomaten uitzet.

Raketaanval doodt zeven mensen in regiokantoor Mykolajiv

Reddingsdiensten hebben achttien gewonden uit het puin weten te halen, zeggen autoriteiten.

Utrecht wacht niet op kabinet en geeft Oekraïners leefgeld

De gemeente Utrecht wacht niet op de leefgeldregeling van het kabinet en gaat vluchtelingen uit Oekraïners alvast geld verstrekken. De regeling vanuit Den Haag is naar verwachting over drie weken klaar.

"We zien dat vluchtelingen uit Oekraïne in onze stad nu al leefgeld nodig hebben", schrijft wethouder Linda Voortman aan de raad. "Velen zijn daardoor afhankelijk van giften van inwoners en instanties. We vinden het belangrijk om deze mensen in staat te stellen om zelfstandig basale persoonlijke uitgaven te doen."

Nederland zet 17 Russische diplomaten uit vanwege spionage

Nederland zet 17 Russische diplomaten uit, omdat ze volgens de inlichtingendiensten AIVD en MIVD in werkelijkheid spionnen waren. De Russische ambassadeur in ons land is op het matje geroepen om hem de beslissing mee te delen, laat het ministerie van Buitenlandse Zaken weten.

'Koeleba en Lavrov gaan weer praten'

De ministers van Buitenlandse Zaken van Oekraïne (Koeleba) en Rusland (Lavrov) gaan elkaar weer ontmoeten, zegt hun Turkse ambtgenoot.

Volgens hun Turkse ambtgenoot Cavusoglu hebben de onderhandelaars in Istanbul "consensus en wederzijds begrip" bereikt op bepaalde onderwerpen en is "de meest betekenisvolle vooruitgang" geboekt sinds het begin van de onderhandelingen. Lastigere onderwerpen worden "op een hoger niveau" besproken.

Verder zei Cavusoglu dat Turkije de partijen aanmoedigt tot een staakt-het-vuren en om het eens te worden over humanitaire corridors.

Het gesprek dat Koeleba en Lavrov met elkaar hadden op 10 maart, leverde geen concreet resultaat op.

'Humanitaire hulp nodig voor 18 miljoen mensen in Oekraïne'

Zo'n achttien miljoen mensen hebben in Oekraïne humanitaire hulp nodig. Dat heeft voorzitter Francesco Rocca van het Internationale Rode Kruis vandaag bekendgemaakt tijdens een persconferentie in Genève. Voor de Russische aanval op 24 februari telde Oekraïne ruim 44 miljoen inwoners. Inmiddels zijn er volgens de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR ongeveer 3,9 miljoen mensen uit het land gevlucht.

De Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN toonde zich vorige week bezorgd over de voedselvoorziening in Oekraïne. Uit recente enquêtes die zijn gehouden in 19 van de 24 Oekraïense provincies, blijkt dat in meer dan 40 procent van de onderzochte gebieden binnen drie maanden voedseltekorten worden verwacht. Of er geoogst kan worden, is onzeker.

Ook is volgens de FAO niet bekend of nieuwe gewassen kunnen worden geplant en of de veeteelt tijdens de oorlog kan blijven doordraaien.

Gemeente Charkov en inwoners ruimen puin voor provinciehuis

Op beelden op sociale media is te zien hoe gemeentewerkers en inwoners samen het laatste puin ruimen voor het provinciehuis in Charkov. Het is dezelfde plek waar begin deze maand een raket insloeg op het Vrijheidsplein, vlak voor het gebouw. Door die aanval kwamen zeker tien mensen om het leven. De beelden zijn geverifieerd door de NOS. De video is vandaag gepubliceerd, maar het is onduidelijk wanneer de beelden precies zijn gemaakt. Op deze beelden van 1 maart is de raketinslag op het plein te zien.

Voorzichtig positieve geluiden na overleg in Istanbul: 'Deel Russische troepen weg rond Kiev'

De eerste geluiden na het diplomatieke topoverleg tussen Oekraïne en Rusland in Istanbul zijn relatief positief. De militaire activiteiten rond Kiev en Tsjernihiv worden drastisch teruggeschroefd, liet de Russische viceminister van Defensie Aleksander Fomin na afloop weten.

Vladimir Medinski, die namens het Kremlin onderhandelt, sprak na de gesprekken van een "constructieve bijeenkomst", meldt het Russische staatspersbureau Ria Novosti. Hij zei dat hij naar de Oekraïense voorstellen gaat kijken en daarvan verslag gaat uitbrengen aan president Poetin.

Volgens de Oekraïense onderhandelaar Mykhailo Podolyak is er genoeg voortgang geboekt om een ontmoeting te regelen tussen Poetin en president Zelensky, waar de Oekraïense president al langer op aandringt. Medinski zei dat zo'n presidentieel overleg alleen mogelijk is als er een voorlopige overeenkomst ligt tussen de ministers van Buitenlandse Zaken van beide landen.

Oekraïne heeft bij de vredesbesprekingen in Istanbul een nieuw systeem van veiligheidsgaranties voorgesteld, zei de Oekraïense onderhandelaar Podolyak na afloop. Turkije wordt daarin gezien als een van de landen die de veiligheid in Oekraïne kunnen waarborgen, evenals Israël, Polen en Canada. Als het nieuwe systeem werkt, is Oekraïne bereid om akkoord te gaan met een neutrale status. Dat betekent dat het land zich niet mag aansluiten bij militaire allianties zoals de NAVO, een eis van Rusland.

Podolyak herhaalde de Oekraïense wens om een eventueel akkoord met Rusland eerst in een referendum voor te leggen aan de bevolking. Voordat zo'n akkoord wordt ondertekend, moet er eerst "volledige vrede" zijn op het Oekraïense grondgebied, zei hij.

Oekraïense ambassade: besprekingen afgelopen

Volgens de Oekraïense ambassade in Turkije is het diplomatieke overleg tussen Rusland en Oekraïne in Istanbul afgelopen. De besprekingen duurden ongeveer vier uur. Het is niet duidelijk of de onderhandelaars morgen verder praten. Van tevoren werd wel verwacht dat er morgen ook nog gesprekken zouden zijn. Over de resultaten van vandaag is nog niets bekend.

Drie doden door raketaanval bestuursgebouw Mykolajiv

Bij de aanval op het regionaal bestuursgebouw eerder vandaag zijn minstens drie mensen gedood en 22 gewond geraakt, melden lokale autoriteiten. Volgens de Oekraïense hulpdiensten zijn achttien gewonden door reddingswerkers onder het puin vandaan gehaald.

Ruim een week geleden werd een legerkazerne in de zuidelijke havenstad door een raketaanval geraakt. Mykolajiv wordt al wekenlang zwaar gebombardeerd door Russische troepen. Ook andere zuidelijke havens zijn doelwit, waaronder Cherson en Marioepol. De Russen proberen Oekraïne af te sluiten van de Zwarte Zee en een landcorridor tot stand te brengen van Rusland naar de Krim, het schiereiland dat Rusland in 2014 veroverde.

Baas atoomagentschap in Oekraïne voor 'nucleaire veiligheidsmissie'

Rafael Grossi, de directeur van het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) is in Oekraïne voor besprekingen met regeringsfunctionarissen over de veiligheid en beveiliging van nucleaire installaties van het land.

"Het militaire conflict brengt de kerncentrales en andere faciliteiten van Oekraïne met radioactief materiaal in ongekend gevaar", zegt Grossi. "We moeten dringend actie ondernemen om ervoor te zorgen dat ze veilig kunnen blijven opereren en het risico op een nucleair ongeval verminderen."

Tijdens de oorlog is er gevochten in de buurt van nucleaire installaties. Begin deze maand maart ontstond er een brand in de kerncentrale van Zaporizja na Russische beschietingen. De stroomtoevoer naar de voormalige kerncentrale in Tsjernobyl in Oekraïne was ook een tijd afgesneden. Volgens de Oekraïense netbeheerder waren er stroomkabels beschadigd geraakt tijdens beschietingen.

"Er zijn al meerdere close calls geweest. We kunnen het ons niet veroorloven nog meer tijd te verliezen", aldus Rossi.

Kremlin: 'Berichten over vergiftiging Abramovitsj onderdeel informatieoorlog'

Berichten over dat de Russische miljardair Roman Abramovitsj vergiftigd zou zijn, zijn onwaar en zijn onderdeel van een "informatieoorlog". Dat heeft Kremlin-woordvoerder Peskov gezegd in een telefonisch gesprek met verslaggevers, meldt persbureau Reuters.

Daarbij zei Peskov dat Abramovitsj geen officieel lid is van de Russische delegatie bij de gesprekken met Oekraïne in Turkije. De oligarch is wel aanwezig bij de onderhandelingen, bleek eerder vandaag.

Gisteren kwam naar buiten dat Abramovitsj eerder deze maand symptomen heeft gehad die passen bij een vergiftiging. Een woordvoerder van de oligarch bevestigde dat, nadat buitenlandse media hierover hadden bericht. Abramovitsj en twee onderhandelaars aan Oekraïense zijde zouden mogelijk vergiftigd zijn bij een ontmoeting in de Oekraïense hoofdstad Kiev, eerder deze maand.

Russische minister van Defensie: 'Bevrijding Donbas hoofddoel in Oekraïne'

De "volledige bevrijding van de Donbas" is het hoofddoel van de Russische troepen in Oekraïne. Dat zegt de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe in gesprek met het Russische persbureau Interfax. Volgens Sjojgoe zijn de belangrijkste taken van de "speciale militaire operatie" al voltooid, waardoor alle inspanningen nu op de Donbas gericht kunnen worden.

Vorige week zei één van de hoogste officieren van de generale staf, Sergej Roedskoj, al dat Rusland zijn krachten en middelen gaat concentreren op de Donbas, in het oosten van Oekraïne.

Volgens de minister hebben de Oekraïense strijdkrachten aanzienlijke schade geleden en zijn de luchtmacht en het luchtverdedigingssysteem praktisch vernietigd, "waardoor we onze belangrijkste aandacht en inspanningen kunnen richten op het bereiken van het hoofddoel: de bevrijding van de Donbas", aldus Sjojgoe.

Of de Donbas echt het hoofddoel is van de Russen, is niet met zekerheid te zeggen. Critici vrezen dat de Russische 'draai' in de strategie bedoeld is als rookgordijn, om bijvoorbeeld de aandacht af te leiden van pogingen om in Oekraïne militair te hergroeperen.

Erdogan roept op tot wapenstilstand: 'De hele wereld wacht op goed nieuws van jullie'

Kantoor regionaal bestuur Mykolajiv beschoten door Rusland

Rusland heeft het kantoor van het regionaal bestuur in Mykolajiv beschoten. Op een foto op Twitter, die is genomen door de regionale gouverneur Vitaly Kim, is de verwoesting van het gebouw te zien. De BBC meldt dat Kim zelf niet aanwezig was toen het gebouw werd aangevallen. Hij had zich verslapen.

Mykolayiv ligt in het zuiden van Oekraïne, tussen Cherson en Odessa.

Onderhandelingen Oekraïne in Istanbul begonnen, Abramovitsj aanwezig

De onderhandelingen over de oorlog in Oekraïne in Istanbul zijn van start gegaan. Er zouden eraan voorafgaand geen handen zijn geschud door de onderhandelaars.

Een opvallende aanwezige is de Russische miljardair Roman Abramovitsj. Gisteren kwam naar buiten dat Abramovitsj eerder deze maand symptomen gehad heeft die passen bij een vergiftiging. Een woordvoerder van de oligarch bevestigde dat, nadat buitenlandse media hierover bericht hadden. Abramovitsj en twee onderhandelaars aan Oekraïense zijde zouden mogelijk vergiftigd zijn bij een ontmoeting in de Oekraïense hoofdstad Kiev, eerder deze maand.

Het Kremlin heeft eerder gezegd dat Abramovitsj een vroege rol speelde in vredesbesprekingen, maar dat het proces nu in handen is van de onderhandelingsteams. Op een foto op Twitter is te zien dat Abramovitsj niet direct aan de onderhandelingstafel zit.

Oekraïense minister wil ban op het 'Z-symbool'

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba roept landen over de hele wereld op om gebruik van het Z-symbool strafbaar te stellen. Onder Russische nationalisten is het uitgegroeid tot een symbool voor de publieke steun van de Russische invasie. "'Z' staat voor Russische oorlogsmisdaden, platgebombardeerde steden, duizenden vermoorde Oekraïners", schrijft Koeleba op Twitter. "Publieke steun voor deze barbaarsheid moet verboden worden."

We schreven eerder dit artikel over het Z-symbool:

Rutte toch aanwezig bij toespraak Zelensky voor Tweede Kamer

Premier Rutte en de ministers Hoekstra (Buitenlandse Zaken) en Ollongren (Defensie) zullen donderdag toch aanwezig zijn, als de Oekraïense president Zelensky de Tweede Kamer toespreekt. Kamervoorzitter Bergkamp heeft hen gevraagd en zij hebben aangegeven dat zij van de uitnodiging gebruikmaken.

Eerder leek het erop dat Rutte niet welkom was. In een interview op Instagram zei de premier dat de Kamer niet wilde dat hij de videotoespraak zou bijwonen. "Ze zeggen: we willen dat echt als Kamer doen. Dus daar ben ik niet bij."

De toespraak van Zelensky is een primeur. Niet eerder sprak een buitenlands staatshoofd in de Tweede Kamer. Zelensky heeft al toespraken gehouden voor meerdere nationale parlementen, waaronder het Amerikaanse Congres en het Britse Lagerhuis.

Erdogan roept op tot onmiddellijke wapenstilstand

De Turkse president Erdogan heeft voorafgaand aan de onderhandelingen over de oorlog in Oekraïne in Istanbul herhaald dat hij hoopt op een snelle wapenstilstand. Hij zei dat het onderhandelingsproces de hoop op vrede doet toenemen en dat een "eerlijke vrede" geen verliezers kent. Een voortdurend conflict is voor niemand gunstig, aldus Erdogan.

Op 10 maart hebben ministers van Buitenlandse Zaken van Oekraïne en Rusland elkaar al gesproken in de Zuid-Turkse badplaats Antalya, maar zonder concreet resultaat. Ook andere onderhandelingen in Belarus leverden weinig op.

Oekraïne eist dat Rusland met de oorlog stopt en zich uit Oekraïne terugtrekt. Rusland eist dat Oekraïne belooft nooit lid van de NAVO te worden, dat Kiev de onafhankelijkheid van de zelfbenoemde pro-Russische republieken Donetsk en Loegansk erkent en ook dat het de door Rusland geannexeerde Krim Russisch grondgebied is.

Japan doet export luxegoederen naar Rusland in de ban

De export van luxegoederen van Japan naar Rusland gaat vanaf 5 april in de ban. Vanaf die datum is het niet meer mogelijk voor Japanse bedrijven om spullen als luxeauto's, likeuren, cosmetica, modeartikelen en kunst naar Rusland uit te voeren. Hiermee reageert Japan op de invasie van Rusland in Oekraïne. Het Japanse ministerie van Economie en Handel heeft de maatregel vandaag aangekondigd

Door de oorlog in Oekraïne zijn door onder ander de Europese Unie, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk de sancties tegen Rusland opgevoerd. Amerika deed bijvoorbeeld eerder de export van luxegoederen naar Rusland in de ban. Daarnaast komen alcohol, kaviaar en diamanten uit Rusland de Verenigde Staten niet meer in.

Kremlin: alleen kernwapens als bestaan Rusland wordt bedreigd

Artsen Zonder Grenzen: 'Geen toegang tot Marioepol'

De belegerde havenstad Marioepol is op dit moment niet bereikbaar voor Artsen Zonder Grenzen. De hulporganisatie kan geen toegang krijgen tot de stad waar volgens Oekraïne duizenden burgerdoden zijn gevallen en de inwoners geen gas, water of elektriciteit hebben.

"Er zijn veel bombardementen en het is heel onvoorspelbaar", zegt Maarten Bullens, medisch coördinator van Artsen zonder Grenzen in het NOS Radio 1 Journaal. Hierdoor kunnen de ziekenhuizen niet worden bevoorraad of het personeel veilig naar patiënten te sturen. Britse inlichtingen bevestigen dat Rusland Marioepol blijft bestoken. Het centrum van de stad zou nog altijd onder controle staan van Oekraïense strijdkrachten.

Artsen Zonder Grenzen was al actief in Oekraïne voor zorgprojecten rond HIV en tuberculose. De hulpverlening moest na de Russische invasie worden omgezet naar oorlogshulpverlening. "Vooral in Zjytomyr ondersteunen we een aantal ziekenhuizen. We geven daar training aan het personeel daar om zich beter voor te organiseren om zo veel mogelijk patiënten op een zo goed mogelijke manier te behandelen."

De staf in van Artsen Zonder Grenzen in Oekraïne komt er ook zelf vandaan, benadrukt Bullens. "Ze zijn erg aangedaan, hebben zelf moeten vluchten en maken zich sterk zorgen over hun familie. Dat maakt het allemaal veel moeilijker om het allemaal te organiseren."

Erdogan wil als gastheer Oekraïne-overleg blazoen oppoetsen

Turkije heeft de afgelopen weken vriend en vijand verrast door zich aan te bieden als bemiddelaar tussen Oekraïne en Rusland. Eerder nodigde de Turkse minister van Buitenlandse Zaken zijn collega's uit beide landen uit om naar Antalya te komen. Dat gesprek leverde weinig op, maar vandaag zijn er nieuwe gesprekken in Istanbul. Turkije hoopt dat die zullen leiden tot een staakt-het-vuren.

Turkije steunt Oekraïne én het heeft - in tegenstelling tot de andere NAVO-lidstaten - nog steeds een goede relatie met Rusland. Zo heeft de Turkse regering het luchtruim niet gesloten voor Rusland. Volgens Nienke van Heukelingen, specialist bij instituut Clingendael in de relatie tussen Turkije en de EU, veranderen diplomatieke verhoudingen.

Kremlin: alleen kernwapens als bestaan Rusland wordt bedreigd

Rusland zal alleen kernwapens inzetten als het bestaan van het land wordt bedreigd, en niet als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Dat heeft woordvoerder Peskov van het Kremlin herhaald in een interview met het Amerikaanse televisienetwerk PBS.

Peskov stelt dat het resultaat van de "operatie" in Oekraïne geen reden is voor het gebruik van een kernwapen. "We hebben een veiligheidsconcept dat duidelijk beschrijft dat we alleen kernwapens inzetten als het voortbestaan van onze staat, ons land, wordt bedreigd."

Eind vorige maand, net na het begin van de invasie in Oekraïne, maakte de Russische president Poetin bekend dat hij de paraatheid had verhoogd van de eenheden die beschikken over kernwapens. Wereldwijd werd dat gezien als een verkapt dreigement.

Veiling Oranje-shirts levert halve ton op

De veiling van de shirts die het Nederlands elftal zaterdag droeg tegen Denemarken heeft 53.447 euro opgeleverd. De opbrengst gaat naar Unicef, dat het geld gebruikt voor noodhulp aan kinderen en gezinnen in Oekraïne.

Via de website matchwornshirt.nl kon tot en met de afgelopen avond worden geboden op 25 shirts. Dat van Oranje-aanvoerder Virgil van Dijk bracht met 7000 euro het meest op. Daarna volgden het tricot van Frenkie de Jong (5000 euro) en een shirt met de handtekeningen van alle spelers (4000 euro).

Vanavond speelt het Nederlands elftal tegen Duitsland. Ook de shirts die de spelers dan dragen worden geveild voor Unicef. Mensen kunnen bieden tot en met zaterdag 15.00 uur.

'Russische paramilitairen naar Oekraïne'

Volgens de Britse militaire inlichtingendienst stuurt de Russische Wagner Group ruim 1000 huurlingen naar het oosten van Oekraïne om te vechten. De Wagner Group is een particuliere militaire organisatie, die onder de radar opereert en nauw verbonden is met het Kremlin.

De Wagner Group is berucht. Volgens internationale media en de inmiddels gesmoorde onafhankelijke Russische media namen huurlingen de afgelopen jaren deel aan de hevigste gevechten in Syrië. Ook waren leden in 2014 al aanwezig in Oost-Oekraïne.

Huurlingen van de organisatie zouden eind februari zijn ingezet in Kiev met het doel om de Oekraïense president Zelensky te vermoorden, berichtte de Britse krant The Times onlangs. Daar slaagden ze niet in.

'Geef ons F-15 en F-16 straaljagers en ander modern materieel'

De Oekraïense luchtmacht wil graag moderne wapens. Volgens een kolonel is dat nodig, omdat de luchtmacht met verouderd materieel werkt.

"We vechten met materieel uit de jaren zeventig en tachtig", zegt hij in een video. "Zij (Rusland, red.) hebben spullen uit 2010 of nieuwer." De kolonel vraagt ook westerse vliegtuigen, zoals de F-15 en F-16.

"Je hoeft niet voor ons te vechten. Geef ons alleen nieuwere spullen, dan zullen we onszelf verdedigen", zegt de kolonel:

Welkom

Welkom in het NOS-blog over de oorlog in Oekraïne. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.