Gommers: 'Praat over harde lockdown en sluiting scholen' • Merck wil coronapil op EU-markt

Gedragsonderzoeker RIVM kritisch over coronacommunicatie kabinet

Het schort aan vertrouwen en draagvlak onder Nederlanders als het gaat over de eerlijke verdeling van lasten van de coronamaatregelen en het coronabeleid. Dat zegt Julia van Weert, adviseur van de coronagedragsunit van het RIVM, in het NPO Radio 1-programma Dit is de Dag.

Voor een effectieve naleving van het coronabeleid zijn draagvlak en vertrouwen essentieel. En juist daar schort het in toenemende mate aan, constateert Van Weert in de laatste metingen. "Het is niet zo raar, er is veel gecommuniceerd vanuit de overheid. Wat je zaait, oogst je."

Demissionair premier Rutte en demissionair gezondheidsminister De Jonge riepen alle Nederlanders op zich de komende week echt goed aan alle basisregels te houden, omdat verdere maatregelen anders snel in zicht komen. Van Weert is kritisch op de manier waarop dit gezegd werd. "Het werd vrij beschuldigend gebracht", vindt ze. "Zo van: 'jullie hebben je niet goed aan de maatregelen gehouden en moeten dat wel gaan doen.' Terwijl het helemaal niet zo gek is als met name gevaccineerde burgers die noodzaak niet meer zagen, zij dachten dat ze er waren. En alles kon toch weer?"

Daarnaast is Van Weert ook kritisch over de uitspraak van De Jonge dat we nog ver zijn verwijderd van code zwart. "Terwijl het juist zo belangrijk is om urgentie uit te stralen." Ook wijst ze op nog een andere gemiste kans om mensen gemotiveerd te houden: "De Jonge verzuimde erbij te zeggen dat de helft van de bedden waar covidpatienten liggen, eigenlijk bedoeld is voor reguliere zorg. Ik denk dat iedereen wel zo iemand kent en bereid zou zijn juist voor zo iemand wat te doen."

Merck vraagt om goedkeuring coronapil bij EMA

Het Europees Geneesmiddelenbureau EMA heeft een verzoek van farmaceut Merck ontvangen om de coronapil molnupiravir goed te keuren. De geneesmiddelenregulator voor de EU schrijft dat het is begonnen met de evaluatie van de pil. Het EMA verwacht binnen enkele weken een beslissing te kunnen nemen over goedkeuring.

Vorige week bracht het EMA een noodadvies uit waarin stond dat molnupiravir kan worden gebruikt voor de behandeling van volwassenen met een coronabesmetting die nog geen extra zuurstof nodig hebben maar wel een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van ernstige ziekteverschijnselen. Het VK heeft de coronapil goedgekeurd voor volwassenen met ten minste één risicofactor die ernstige ziekteverschijnselen kan geven.

Een antivirale pil die de symptomen vermindert en het herstel versnelt kan de druk op de zorg verlichten en uitbraken helpen in te dammen. Europa heeft te maken met een nieuwe golf van coronabesmettingen. De WHO heeft gewaarschuwd dat het aantal coronadoden in Europa deze winter zal uitkomen op meer dan 700.000 als er geen dringende maatregelen worden ingevoerd.

Merck, in Europa actief onder de naam MSD, zegt dit jaar nog tien miljoen behandelingskuren te kunnen produceren. Een groot deel van dat aanbod is al door regeringen over de hele wereld gekocht.

Gommers: 'Praat over harde lockdown en sluiting scholen'

IC-hoofd Diederik Gommers vreest dat over tien dagen code zwart geldt in de ziekenhuizen en dat artsen moeten gaan bepalen wie wel nog intensieve zorg krijgt en wie niet. Dat zei hij vanavond tegen Tweede Kamerleden in een hoorzitting.

Volgens Gommers is het niet haalbaar om het totaal aantal IC-bedden in Nederland op te schalen, zoals demissionair minister De Jonge wil, onder meer omdat er steeds meer personeel thuiszit met kinderen die corona hebben. Voor coronapatiënten kan er volgens hem maximaal opgeschaald worden naar 650 IC-bedden. Gommers: "Bij 651 zit je op code zwart."

De hoorzitting in de Tweede Kamer gaat over de plannen van het kabinet om het gebruik van het coronatoegangsbewijs uit te breiden en 2G-beleid mogelijk te maken. Maar volgens Gommers zou het veel verstandiger zijn om te praten over een harde lockdown vanaf volgende week, inclusief sluiting van de scholen.

Gisteren zei demissionair minister De Jonge nog dat code zwart "nog ver weg is". Ook Ernst Kuipers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding zei gisteren dat de ziekenhuisbezetting de piek van vorige winter nadert, maar dat er nog geen sprake is van code zwart.

Coalitie wil weer loonsteun voor bedrijven als coronaregels worden verlengd

Getroffen bedrijven moeten weer loonsteun kunnen krijgen als de coronamaatregelen langer dan de huidige drie weken van kracht blijven. Dit moet dan ook met terugwerkende kracht, dus ook over de huidige periode. Dat gaan de partijen van het demissionaire kabinet morgen voorstellen in de Tweede Kamer. Ook willen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie opnieuw belastinguitstel voor bedrijven.

Een dilemma is dat de steun op een gegeven moment ook te lang kan doorgaan. Dat zeiden eerder ook adviseurs van het kabinet zoals het Centraal Planbureau. Het kost de samenleving geld en kan ook bijvoorbeeld de toch al krappe arbeidsmarkt verstoren, doordat mensen in dienst blijven bij minder goed lopende bedrijven.

Buurlanden Nederland zijn stuk verder met boosterprik

Deze week begint Nederland met het boosteren van 18-plussers die in zorginstellingen wonen en medewerkers in de zorg die direct contact hebben met patiënten.

De boosterprik is een oppepper voor mensen die door eerdere vaccinaties voldoende bescherming opgebouwd hebben, maar bij wie de immuniteit na verloop van tijd is afgenomen. Steeds meer landen zijn begonnen met het geven van de boosterprik. Israël loopt voorop; daar is het grootste deel van de volwassen bevolking drie keer gevaccineerd. Ook de landen om ons heen begonnen eerder. De NOS-correspondenten hebben het overzicht.

'Ik doe niet aan de maatregelen mee'

Boa's en politie niet te spreken over verplichte afstandregel: 'Niet te handhaven'

Vakbond BOA ACP en politievakbond ACP zien niets in de handhaving van de verplichte afstandsregel. Vanaf morgen wordt het weer verplicht om 1,5 meter afstand te houden en politie en boa's moeten dit handhaven. BOA ACP-voorzitter Richard Gerrits noemt het onbegrijpelijk. "Het is niet te handhaven met de capaciteit die we hebben. We gaan gewoon weer terug naar het oude: we gaan attenderen en waarschuwen en pas in het uiterste boete."

Gerrits vreest voor het welzijn van zijn handhavers. "We weten allemaal dat mensen agressiever zijn geworden en we hebben er geen zin in dat er nog meer mensen uitvallen. De bereidheid om na te leven is er nu gewoon niet. Het leven van de boa is geen 95 euro waard. Eigen veiligheid eerst. Zeker als je ziet wat er afgelopen weekend heeft plaatsgevonden. Wij hebben dit beleid niet verzonnen, dat doet het kabinet. Prima dat ze maatregelen treffen, maar dit zijn wel maatregelen die onze veiligheid bedreigen."

Ook Gerrit van de Kamp van politievakbond ACP ziet er geen heil in. "Waar gaan we die mensen vandaan halen? Kijkend naar afgelopen weekend, vraag ik me af hoe ze dit vanaf morgen voor zich zien. Ik ben erg cynisch. Hoe gaan we dit in vredesnaam regelen?"

Kabinet overweegt vervroegen persconferentie corona

Het demissionaire kabinet kijkt met zorg naar de oplopende coronabesmettingen. De afgelopen week zijn er 154.000 positieve testen gemeld bij het RIVM, een stijging van 39 procent. Morgen komen de meeste betrokken ministers op het ministerie van Algemene Zaken bij elkaar om met deskundigen te praten of er nu al extra maatregelen nodig zijn. Het gaat onder anderen om demissionair premier Rutte, de ministers Grapperhaus van Justitie en Veiligheid en De Jonge van Volksgezondheid en Jaap van Dissel van het RIVM.

Het kabinet overweegt om de coronapersconferentie te vervroegen om extra maatregelen aan te kondigen. Deze persconferentie staat gepland op vrijdag 3 december, maar premier Rutte zei gisteren al dat er gedacht wordt aan een vervroeging.

Het is nog niet duidelijk aan welke maatregelen het kabinet denkt. Sinds 13 november zijn de cafés en supermarkten vanaf 20.00 uur dicht, de meeste winkels sluiten om 18.00 uur en het mondkapje is op veel meer plekken verplicht. Rutte riep gisteren alle Nederlanders op om zich goed aan alle maatregelen te houden. Morgen wordt weer verplicht om 1,5 meter afstand te houden.

Basisregels corona worden steeds slechter nageleefd

Hoewel het OMT en het kabinet hameren op het beter naleven van de huidige basismaatregelen, worden die regels in minder dan de helft van de gevallen opgevolgd. Daarmee is het zeer onzeker of het R-getal onder de 1 komt en het aantal besmettingen zal dalen.

Volgens hoogleraar psychologie van gezondheid en ziekte Arie Dijkstra is de motivatie bij mensen anders dan vorig jaar. "Toen voelden heel veel mensen zich persoonlijk bedreigd. Ze konden immers zelf ziek worden en in een ziekenhuis belanden of erger." Nu de meeste mensen gevaccineerd zijn, is die angst verdwenen, zegt hij.

De regering heeft vanavond bekendgemaakt dat vanaf morgen de anderhalve meter afstand weer wordt ingevoerd en dat mensen die zich er niet aan houden een boete kunnen krijgen van 95 euro.

Collectieve aangifte tegen Willem Engel ruim 1000 keer ondertekend

Een collectieve aangifte tegen Willem Engel, voorman van actiegroep Viruswaarheid, is ruim duizend keer ondertekend. Initiatiefnemer Norbert Dikkeboom zegt tegen Hart van Nederland te verwachten dat het aantal aangiftes op aangiftewillemengel.nl nog hoger uit gaat vallen.

Dikkeboom verdenkt Engel van vier strafbare feiten. "Opruiing, het verspreiden van medische desinformatie, oplichting en uitingen met een terroristisch oogmerk." Als voorbeeld noemt hij een tweet van 16 november dit jaar waarin Engel een oproep doet om voor zoveel mogelijk coronabesmettingen te zorgen. "Dat is naastenliefde."

"Als je het mij vraagt, roept hij hiermee op tot iets wat kan leiden tot zwaar lichamelijk letsel", zegt Dikkeboom. Een strafrechtadvocaat die betrokken is bij de website heeft volgens Dikkeboom gezegd dat het OM niet om de aangiftes heen kan.

Oostenrijkse publieke omroep geeft prijzen aan gevaccineerden

De Oostenrijkse publieke omroep Österreichischer Rundfunk (ORF) looft prijzen uit voor mensen die zich laten vaccineren tegen het coronavirus.

Het maakt niet uit of iemand zich voor de eerste, tweede of derde keer laat prikken om voor de prijzen in aanmerking te komen. Deelnemers aan de Impflotterie Österreich moeten in Oostenrijk wonen, minimaal 18 jaar zijn en tussen 1 oktober en 20 december 2021 een coronavaccinatie hebben gekregen. Er worden door de ORF bijna duizend prijzen uitgedeeld, waaronder een prefab gezinswoning, een elektrische auto, keukenapparatuur en smart-tv's. Alle prijzen zijn door Oostenrijkse bedrijven beschikbaar gesteld. De prijzen worden op 24 december 2021 uitgereikt.

Oostenrijk heeft een relatief lage vaccinatiegraad. Rond de 65 procent van de gehele bevolking, kinderen onder de twaalf meegerekend, is volledig gevaccineerd. Het land wil als eerste in Europa een vaccinatieplicht invoeren. Die moet vanaf uiterlijk 1 februari volgend jaar gelden. Daar is een wet voor nodig die moet worden goedgekeurd door het parlement.

Nederlandse coronapatiënten overgebracht naar Duits ziekenhuis

Erasmus MC opent 'Twijfeltelefoon' voor vragen over coronaprik

Een telefoonlijn van het Erasmus MC en huisartsen van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) in Rotterdam moet mensen voorlichten die twijfelen of ze zich moeten laten vaccineren tegen corona.

Initiatiefnemer is internist Robin Peeters, die gedurende de eerste coronapiek op weekmarkten mensen voorlichting gaf over de coronavaccinaties. Vooral zwangeren en mensen met een allergie of een auto-immuunstoornis hebben veel vragen en twijfels over de bijwerkingen van het vaccin.

Peeters: "Na honderden miljoenen vaccinaties wereldwijd is de gezondheidswinst echter evident en hebben we ook een heel goed beeld van de mogelijke bijwerkingen. Al deze kennis kunnen we in de Twijfel Telefoon delen met de bellers. Met deze samenwerking tussen specialisten en huisartsen kunnen we de patiënten die twijfelen laagdrempelig via de spreekkamers bereiken."

Het telefoonnummer is vanaf morgen te bereiken op woensdagen en vrijdagen van 08.30 tot 13.30 uur. Het nummer is: 010-7041500.

Wethouders Nijmegen boos over poster tegen Bruls

De wethouders van het Nijmeegse college hebben zich uitgesproken tegen persoonlijke beledigingen richting burgemeester Hubert Bruls en de toon van het debat op sociale media.

Op posters die zijn verschenen in aanloop naar een demonstratie tegen het kabinetsbeleid op zondag 28 november in Nijmegen staat Bruls afgebeeld met een varkenskop. Ook wordt hij benoemd tot "winnaar van de Anton Mussertprijs".

De wethouders zeggen te begrijpen dat corona veel impact heeft op het leven van iedereen. "De toon die in het debat gebruikt wordt, gaat echter steeds vaker de verkeerde kant op", staat in de verklaring. "We zien het allemaal gebeuren, we lezen het, het komt langs en het is voor ons wethouders niet langer acceptabel", zegt wethouder Grete Visser tegen Omroep Gelderland.

Burgemeester Bruls is blij met de steun van zijn wethouders. "Zeer hartelijk dank, het signaal wordt zeer op prijs gesteld." Of de demonstratie die wordt georganiseerd door Burgers in Verzet zondag mag doorgaan, kon Bruls nog niet zeggen. "De organisatie heeft nog wel wat huiswerk te doen."

RIVM: 'Geen lichtpuntjes in de cijfers'

1,5 meter afstand houden weer verplicht

Om de sterke stijging van het aantal coronabesmettingen terug te dringen en verdere overbelasting van de zorg te voorkomen, maakt het demissionaire kabinet de 1,5-meterregel vanaf morgen weer verplicht. Tot nu was het een dringend advies.

De verplichting betekent dat politie en boa's hierop kunnen handhaven. Iemand die zich niet aan de afstandsregel houdt, krijgt eerst een waarschuwing. Daarna kan een boete volgen van 95 euro.

Iedereen van 18 jaar en ouder moet verplicht anderhalve meter afstand houden, behalve als ze op één adres wonen. Ook zijn er uitzonderingen voor plekken waar een coronatoegangsbewijs nodig is of in situaties waarin afstand houden niet goed kan. Dan is het dragen van een mondkapje verplicht of gelden andere aanvullende maatregelen.

Rijksoverheid heeft alle situaties waar anderhalve meter afstand houden niet verplicht is, onder elkaar gezet.

Duitse deelstaatpremier door het stof: verrast door huidige besmettingsgolf

De Beierse deelstaatpremier Söder heeft toegegeven dat hij is overvallen door de snelheid en de omvang waarmee zijn regio ditmaal wordt getroffen door het coronavirus. "Veel mensen hebben deze ontwikkeling en snelheid niet gezien, ik ook niet", erkende hij in een verklaring. Ook veel vooraanstaande wetenschappers zijn volgens hem verrast door de snelheid waarmee het virus zich dit keer verspreidt.

Het aantal besmettingen met het coronavirus is dinsdag gestegen tot iets minder dan 650 per 100.000 mensen in de afgelopen zeven dagen. Söder benadrukt dat er in Duitsland op dit moment geen wettelijke verplichting is om een coronavaccin te halen, maar wat hem betreft bestaat er wel een morele plicht om dat te doen. "We hebben meer idealisten in dit land nodig, in plaats van eenlingen", vindt hij.

Hij ziet bijvoorbeeld dat niet in ieder restaurant in Beieren wordt gevraagd om een coronatoegangsbewijs, en dat er mensen zijn die vaccinatiebewijzen of testresultaten vervalsen. Wat Söder betreft blijkt daaruit een gebrek aan solidariteit, die bovendien streng bestraft moet worden. "Mensen die geen solidariteit tonen, moeten rekening houden met sluitingen van bedrijven", waarschuwt de CSU-politicus.

RIVM: 'Aanhoudende stijging coronacijfers op alle fronten'

De afgelopen week zijn er 154.000 positieve testen gemeld bij het RIVM, een stijging van 39 procent vergeleken met de zeven dagen ervoor. 22,2 procent van de testen bij de GGD viel positief uit, tegen 19,6 procent een week eerder.

De meeste positieve testen zijn nog altijd bij kinderen. In de leeftijdscategorie 10 tot en met 14 jaar gaat het om een kleine 17.000 besmettingen. Daarna komen de 5- tot en met 9-jarigen met bijna 12.000 positieve testen. Er liggen nu 2540 mensen met corona in het ziekenhuis. Als de huidige groei doorzet, wordt komende week het hoogste aantal van het jaar (2890) bereikt.

Bij het RIVM werden tot 10.00 uur vanmorgen 53 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 38 doden per dag, tegen 25 doden per dag een week eerder.

Meer tijd nodig voor '2G'-wet voor horeca en cultuur

De Tweede Kamer zal drie omstreden wetsvoorstellen van het kabinet over coronatoegangsbewijzen niet deze week al behandelen. Dat wilde het demissionaire kabinet wel graag.

De wetsontwerpen werden gisteren ingediend en het kabinet zou het liefst zien dat ze nog deze week worden afgedaan. Maar in een vergadering van de Kamercommissie Volksgezondheid sprak een meerderheid uit dat de wetten te complex zijn om nu al plenair te behandelen en dat er daarom meer tijd voor moet worden uitgetrokken

Morgen snelrecht na rellen Rotterdam

De eerste verdachten van de rellen in Rotterdam staan morgenmiddag voor de rechter tijdens een snelrechtzitting, meldt het Openbaar Ministerie. Het gaat om drie verdachten: een 29-jarige man uit Delft, een 21-jarige man uit Rotterdam en een 26-jarige vrouw uit Spijkenisse. Zij worden verdacht van openlijke geweldpleging omdat ze voorwerpen naar de politie zouden hebben gegooid.

Tijdens de ongeregeldheden in Rotterdam, afgelopen vrijdag, die volgden op een demonstratie tegen het coronabeleid, hield de politie 49 mensen aan. Naast het drietal dat morgen voor de rechter moet komen, zitten nog drie andere verdachten vast. De rechter-commissaris heeft vandaag bepaald dat zij nog twee weken langer in de cel blijven.

Een 33-jarige Rotterdammer zou hebben geprobeerd een agent te slaan met een ijzeren staaf en wordt verdacht van poging tot doodslag. Een 19-jarige man uit Schiedam en een 29-jarige Rotterdammer zouden voorwerpen naar de politie hebben gegooid. Zij worden verdacht van openlijke geweldpleging.

Twee andere verdachten zijn inmiddels vrijgelaten. Een man van 23 uit Dordrecht zou ook spullen naar de politie hebben gegooid en een laatste verdachte zou zich schuldig hebben gemaakt aan opruiing.

349 covidpatiënten opgenomen op verpleegafdelingen

Er zijn 349 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdelingen van de Nederlandse ziekenhuizen. Dat is het hoogste aantal nieuwe patiënten sinds eind december.

Er liggen nu 2540 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2430), van wie 488 op de IC (gisteren: 470), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Tijdens de hoogste piek van afgelopen winter lagen er 2890 coronapatiënten in de ziekenhuizen. Gisteren waarschuwde Ernst Kuipers van het LCPS al voor een hoge piek als het aantal besmettingen niet afneemt.

Verwarring in Kamer over wetsvoorstel coronatoegangsbewijs op de werkvloer

In de Tweede Kamer is verwarring ontstaan rond het wetsvoorstel voor de invoering van de coronapas op werk. In een procedurevergadering leek het voorstel in eerst instantie met een stemming controversieel te worden verklaard. Dat betekent dat de wet niet wordt behandeld tot er een nieuw kabinet zit.

Maar later in de vergadering plaatste een aantal Kamerleden vraagtekens bij de stemming. Na beraad met de griffier in de zaal, erkende voorzitter Kuiken dat ze een verkeerde conclusie had getrokken: het wetsvoorstel is toch niet controversieel. Op het moment dat verschillende Kamerleden opheldering wilden, werd de vergadering geschorst omdat de herdenking voor oud-SGP-leider Bas van der Vlies op het punt van beginnen stond.

De procedurevergadering gaat over de behandeling van drie wetsvoorstellen over uitbreiding van het coronatoegangsbewijs. Het demissionair kabinet wil die deze week inhoudelijk behandelen, maar de Kamer gaat daar niet in mee en heeft vooralsnog over twee voorstellen gezegd dat die waarschijnlijk volgende week behandeld worden.

Ziekenhuizen verder in de knel door coronazorg

Een groeiend aantal Nederlandse ziekenhuizen slaagt er niet meer in om alle zorg te leveren die binnen zes weken noodzakelijk is om gezondheidsschade bij patiënten te voorkomen. Het lukt veertien ziekenhuizen niet meer om deze zogenoemde "kritieke planbare zorg" altijd op tijd te verlenen, blijkt uit een overzicht van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Donderdag waren dat er nog twaalf.

Het snel stijgende aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen legt steeds meer druk op intensivecare- en verpleegafdelingen. De NZa stelt vast dat die druk "gegroeid en ernstig" is. Planbare zorg, waaronder alle zorg valt die een tijdje kan wachten zonder dat de patiënt daar blijvende schade van ondervindt, komt ook verder in het gedrang. Het lukt nu 49 van de 73 ziekenhuizen niet meer om die volledig te leveren. Dat betekent dat het 'stuwmeer' aan in te halen operaties ook weer zal toenemen.

Dat minder reguliere zorg wordt geleverd, is ook te zien aan het aantal operatiekamers dat in gebruik is: dat ligt 29 procent lager dan normaal.

Hoger onderwijs: coronatoegangsbewijs in onderwijs is onmogelijk

De koepels voor het hoger onderwijs, Universiteiten van Nederland (UNL) en Vereniging Hogescholen (VH), noemen de invoering van het coronatoegangsbewijs (CTB) in het hoger onderwijs onmogelijk. Het kabinet heeft plannen om zo'n bewijs verplicht te stellen voor studenten.

De koepels zeggen dat vooral de praktische uitvoering van de maatregel onhaalbaar is. Het aantal studenten en werknemers dat dagelijks de onderwijslocaties bezoekt is te groot om ze allemaal individueel te controleren, menen ze. Met de invoering van het CTB zou bovendien de toegankelijkheid van het onderwijs worden belemmerd. "We willen zoveel mogelijk fysiek onderwijs blijven geven, dat is van essentieel belang voor de mentale gezondheid van studenten", schrijven de koepels in een persbericht.

Voorzitter Duisenberg van Universiteiten van Nederland: "We kunnen onze docenten die al een heel hoge werkdruk hebben niet vragen om al het onderwijs ook nog eens twee keer aan te bieden: zowel fysiek als online. Hoorcolleges online lukt vaak wel, maar bijvoorbeeld kleine vakken, project- en praktijkvakken allemaal dubbel aanbieden, is niet te doen."

Ze pleitten ervoor dat er nog naar alternatieven wordt gekeken en dat de invoering van het CTB alleen als uiterste noodmaatregel wordt ingezet. De Tweede Kamer moet zich nog over het voorstel van het kabinet buigen.

Vanaf morgen 3G-regel van kracht in Duitsland

Vanaf morgen is de 3G-regel in Duitsland van kracht. Mensen zijn dan verplicht om een recente negatieve test, bewijs van vaccinatie of bewijs van herstel te tonen op de werkvloer en in het openbaar vervoer. Hiermee wil de regering voorkomen dat het land opnieuw in lockdown moet, waarbij bijvoorbeeld scholen moeten sluiten.

Op 9 december wordt het effect van de maatregelen geëvalueerd en indien nodig worden ze aangescherpt.

Opnieuw Nederlandse coronapatiënt overgebracht naar Duits ziekenhuis

Net als tijdens eerdere golven van de pandemie gaat Nederland weer patiënten met het coronavirus overbrengen naar Duitsland. Vandaag worden twee Nederlandse patiënten overgeplaatst. De eerste wordt vanmorgen van het Franciscus Gasthuis & Vlietland in Rotterdam overgebracht naar het BGU-ziekenhuis in Bochum. Dat heeft het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) bekendgemaakt.

"Door het verplaatsen van patiënten willen we lucht creëren zodat er IC-capaciteit beschikbaar blijft voor covidpatiënten, maar ook voor de reguliere zorg", zei Monique Jacobs in het radioprogramma Spraakmakers.

Ook in Duitsland loopt het aantal besmettingen op, zegt Jacobs, "Maar de ziekenhuizen over de grens hebben nog twintig plaatsen om Nederlandse patiënten op te vangen." Over het aantal wordt dagelijks overlegd.

'Mensen voelen zich onkwetsbaar nu ze zijn gevaccineerd'

Nederland heeft in september te snel versoepeld, vindt OMT-lid Marc Bonten. "Dat is de golf die we nu zien", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. Het is zijn persoonlijke mening, en niet het standpunt van het OMT. Dat er nog steeds veel mensen niet zijn gevaccineerd, is volgens hem het grote probleem.

Bonten, hoogleraar microbiologie in Utrecht, herhaalde dat het beter naleven van de basismaatregelen de enige mogelijkheid is om een nieuwe lockdown te voorkomen. "Nieuwe maatregelen invoeren heeft geen zin als de bestaande maatregelen niet worden nageleefd."

Het is nu vooral belangrijk om met maatregelen te komen die draagvlak hebben, zegt de Groningse hoogleraar sociale psychologie van gezondheid en ziekte Arie Dijkstra in het NOS Radio 1 Journaal. "Mensen willen wel allerlei moeite doen om de regels na te leven als ze daar goede redenen voor hebben en dat is nu net het punt. Veel mensen voelen zich nu onkwetsbaar doordat ze gevaccineerd zijn. Dat is een andere motivatie dan vorig jaar, toen meer mensen dachten dat je zelf ziek kon worden."

"De doden en zieken door covid, dat zijn andere mensen", denken veel mensen nu. "Het is daarom belangrijk om maatregelen te kiezen die effectief zijn, maar die ook draagvlak hebben", zegt Dijkstra.

Coronapatiënten in Oekraïne worden in noodtenten behandeld

In Oekraïne, waar nog geen kwart van de bevolking volledig gevaccineerd is, worden covidpatiënten noodgedwongen in tenten behandeld. Een camerateam van persbureau AP registreerde deze maand de onmacht van artsen in Katsjovka, vlak bij de Krim. "Elk overlijden raakt ons. De een krijgt grijze haren, de ander mentale problemen. We zijn niet van staal, we zijn geen robots."

De beelden kunnen als schokkend worden ervaren:

Opiniepeiling in Duitsland: meerderheid ziet vaccinatieplicht zitten

In Duitsland wordt er gesproken over het verplichten van een coronaprik. Dat heeft onder meer te maken met de relatief lage vaccinatiegraad; 68 procent van de Duitsers heeft nu twee vaccinaties gehad en gevreesd wordt dat dat niet genoeg is om een vierde golf besmettingen af te wenden. Buurland Oostenrijk kondigde vorige week als eerste Europese land al zo'n vaccinatieplicht aan.

Deutsche Welle schrijft over opiniepeilingen waaruit blijkt dat een meerderheid van de Duitsers voorstander is van zo'n verplichting Maar er zijn juridisch en politiek nog veel haken en ogen. Toch is een vaccinatieplicht wettelijk wel mogelijk; in het verleden werd die al ingevoerd om bijvoorbeeld tbc te bestrijden en recent nog bij kinderen, om ze te behoeden voor mazelen.

'Tekort aan zelftests in winkels is tijdelijk'

Winkels die zelftests verkopen hebben de vraag daarnaar in korte tijd fors zien stijgen, blijkt uit een rondvraag van de Volkskrant. Maar dat klanten voor lege schappen komen te staan zien ze niet als een gevolg van tekorten, van het grillige verloop van de vraag naar zelftests.

Toen de zelftest in het voorjaar werden geïntroduceerd, kochten veel partijen groot in, terwijl kort daarna de maatregelen werden versoepeld. Drogisterijen als DA en Kruidvat bouwden een voorraad op. Maar de oplopende besmettingscurve en de overvolle teststraten bij de GGD's leidden tot een forse toename van de vraag. Inmiddels heeft Kruidvat een maximum ingesteld van drie stuks per klant.

Een woordvoerder van de keten zegt tegen de krant dat het voor winkeleigenaren lastig is om in te schatten hoeveel ze moeten inslaan. "Hierdoor kan het voorkomen dat er op dit moment geen zelftesten verkrijgbaar zijn in een aantal winkels. We zetten alles op alles om die voorraden zo snel mogelijk aan te vullen."

Weer meer geweld in ziekenhuizen door 'coronalontje'

Ziekenhuispersoneel heeft steeds vaker te maken met geweld van patiënten en hun familieleden. "Dat heeft te maken met het 'coronalontje'", zegt voorzitter Stella Salden van de beroepsorganisatie voor verzorgenden en verpleegkundigen NU'91 in het NOS Radio 1 Journaal.

Sinds er weer nieuwe maatregelen van kracht zijn, ziet het ziekenhuispersoneel volgens haar het geweld toenemen. "Het gaat om intimidatie, schelden en het zich niet houden aan de coronamaatregelen."

Vooral het afschalen van zorg veroorzaakt extra agressie in de ziekenhuizen. "Het is een lastige boodschap die je aan mensen moet brengen", zegt Salden. "Personeel krijgt dan vaak te maken met agressieve mensen."

Agressie in ziekenhuizen is volgens de NU'91-voorzitter een groot probleem, want bedreigde medewerkers melden zich ziek terwijl er al een tekort aan zorgpersoneel is. Salden zegt dat werkgevers hun personeel veiligheid moeten bieden en duidelijk moeten aangeven wat wel en niet acceptabel is. Ook moet personeel altijd melding maken van geweld, want dan kan de werkgever aangifte doen.

Friese apotheker liet zich bijscholen en vaccineert nu zelf

Klanten van apotheker Rogier Hilbers uit Oosterwolde in Friesland kunnen sinds gisteren bij hem terecht voor een coronaprik. Voor zover bekend is hij de eerste apotheker in Nederland die, niet alleen advies geeft over medicijngebruik en medicijnen verkoopt, maar ook zelf vaccineert.

Afgelopen zomer besloot hij dat hij wil bijdragen aan de vaccinatiecampagne en liet hij zich bijscholen. "Dat was niet moeilijk", vertelde hij in het NOS Radio 1 Journaal. Onder toeziend oog van een arts mag hij nu vaccineren. "Gisteren was er nog niet veel animo, maar dat was wel fijn. Tijdens zo'n eerste dag is het toch nog even zoeken of bijvoorbeeld de samenwerking met de GGD goed werkt."

Hilbers richt zich vooral op mensen die nog geen coronavaccin hebben gehad. "De boosters zet de GGD. Uit onderzoek is gebleken dat mensen die nog niet gevaccineerd zijn, bijvoorbeeld wachten op een persoonlijke uitnodiging, of dat ze nog informatie misten. Daarmee kan ik ze vanuit mijn apotheek meteen helpen."

En andere opvallende reden waarom mensen zich niet lieten vaccineren, vertelt Hilbers, is omdat er wordt gedacht dat het van het eigen risico afgaat. "Ook die onduidelijkheid kan ik meteen wegnemen." De vaccinatie is gratis en bij Hilbers kunnen mensen zonder afspraak binnenlopen. Hij hoopt dat meer apotheken in Nederland zijn voorbeeld volgen.

Invoering maatregelen leidt tot minder pintransacties

Onder meer in de horeca, sport en cultuursectoren wordt sinds de invoering van de aangescherpte maatregelen 20 procent minder uitgegeven, meldt ING op basis van data over zijn klanten. Bij supermarkten en andere soorten winkels is het aantal transacties nauwelijks gedaald, meldt ING. Bij het vervoer en persoonlijke dienstverlening zoals kappers was de daling minimaal. De pinomzet bij supermarkten (food), kledingwinkels en bouwmarkten (non-food) is bij ING-klanten ongeveer gelijk gebleven. Dat komt mede doordat de offline-aankopen volgens de bank wel iets afnamen, maar de online-aankopen juist weer toenamen.

Franse premier test positief, deel Belgisch kabinet in quarantaine

De Franse premier Castex is positief getest op het coronavirus. De premier, die volledig is gevaccineerd, hoorde na een bezoek aan de Belgische premier De Croo dat zijn dochter besmet is met het coronavirus. Na een test bleek hij het coronavirus zelf dus ook te hebben. Castex zit de komende tien dagen in isolatie, zegt zijn kantoor. Hij blijft wel aan het werk.

Vanwege de coronabesmetting van Castex gaat ook een deel van het Belgische kabinet in quarantaine. Het gaat om onder meer premier De Croo en minister Wilmès van Buitenlandse Zaken. De ministers blijven in quarantaine tot ze een PCR-test met een negatieve uitslag hebben.

Jonge kinderen krijgen prik in Israël

Verpleegkundigenvereniging: probleem zit bij beschikbaarheid zorgmedewerkers

Zowel demissionair minister Hugo de Jonge als Ernst Kuipers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding zei het gisteren: van code zwart is voorlopig nog geen sprake. De Jonge zei zelfs dat we nog "heel ver vandaan" zijn van het moment dat zieken geweigerd moeten worden bij ziekenhuizen omdat die vol liggen. Gisteravond in Nieuwsuur had Bianca Buurman, voorzitter van de vereniging voor verpleegkundigen en verzorgenden (V&VN) een zorgelijker boodschap.

Volgens haar krijgen we binnen twee tot drie weken te maken met een 'code-zwart-situatie', tenzij het aantal besmettingen zal dalen. "De druk zal enorm toenemen. Nu lukt het al bijna niet meer om patiënten op te nemen, te plaatsen en alle zorg te kunnen bieden." Ze benadrukte dat dit niet alleen gaat om de bezetting op de intensivecareafdelingen. Daar is nog ruimte, erkende ze, om er de waarschuwing aan toe te voegen dat "een enorme instroom aan patiënten" wordt verwacht.

Een capaciteit van 1150 IC-bedden is volgens haar haalbaal, en voor een korte periode zou zelfs 1350 mogelijk zijn. Maar het valt of staat met de beschikbaarheid van zorgmedewerkers, zegt ze. "Terwijl daar nu sprake is van oplopende ziekteverzuim."

Buurman pleit voor extra maatregelen om het tij te keren en roept Nederlanders op zich aan de bestaande regels te houden, maar betwijfelt of het genoeg effect zal hebben. "Er is een werkelijkheid binnen de zorg en buiten de zorg en die rijmen niet met elkaar. Binnen de zorg zitten we aan de taks, maar in de maatschappij is er weinig draagvlak voor maatregelen. En los van of die maatregelen effect hebben, de komende twee tot drie weken komt er sowieso nog heel veel zorg op ons af. Het gaat heel, heel, heel spannend worden of we dat aankunnen."

Goedemorgen!

Goedemorgen en van harte welkom in het corona-liveblog van dinsdag 23 november. Het blog van gisteren teruglezen? Dat kan hier.