Nieuwe groep aan de beurt voor boosterprik, buurlanden zijn verder

Na de 80-plussers begint Nederland deze week met het boosteren van 18-plussers die in zorginstellingen wonen en medewerkers in de zorg die direct contact hebben met patiënten. De extra coronaprik is bedoeld als oppepper voor mensen die door eerdere vaccinaties voldoende bescherming opgebouwd hebben, maar bij wie de immuniteit na verloop van tijd is afgenomen (lees hier meer over het nut van de boosterprikken).

Steeds meer landen zijn begonnen met het geven van die boosterprik. Israël loopt voorop; daar is het grootste deel van de volwassen bevolking drie keer gevaccineerd. Ook de landen om ons heen begonnen eerder. Onze correspondenten hebben het overzicht:

Groot-Brittannië: 15 miljoen boosters gezet

In het Verenigd Koninkrijk is de vaccinatiecampagne eerder begonnen dan in de EU. Daardoor werd ook de boosterprik eerder uitgerold, zegt correspondent Fleur Launspach. Inmiddels hebben ruim 15 miljoen Britten een booster gekregen. Sinds vorige week worden ook de 40-plussers opgeroepen om een derde prik te halen.

Volgens Launspach wordt er in het VK natuurlijk naar Europa gekeken, waar de besmettingsaantallen hard stijgen. In eigen land is geen sprake van een besmettingsgolf. De besmettingscijfers zijn niet laag, maar wel redelijk constant en de regering vindt het aantal ziekenhuisopnames nog beheersbaar. Volgens wetenschappers komt dat door de booster en doordat inmiddels meer dan 90 procent van de Engelsen antistoffen heeft.

Er zijn dus vrijwel geen restricties in Engeland, geen verplichte mondkapjes, geen QR-codes en alles blijft voorlopig open. De Britse regering zegt dat ze in de huidige coronacijfers geen reden zien om nieuwe maatregelen in te voeren.

Duitsland: drie op de vier prikken is een booster

Over het algemeen blijft het aantal mensen dat zich überhaupt heeft laten vaccineren in Duitsland de laatste weken een beetje steken, op iets meer dan twee derde van de bevolking. Het liefst zien de Duitse overheid en gezondheidsorganisaties dan ook dat de rest snel een eerste of tweede prik haalt. Maar: drie op de vier vaccinaties is momenteel een opfrisprik. Daar zit dus meer vaart in, zegt correspondent Charlotte Waaijers.

Meer dan 6 miljoen mensen hebben inmiddels in Duitsland een opfrisprik gekregen. Inmiddels beveelt de commissie opfrisprikken voor iedereen boven de 18 aan, zodra hun laatste prik lang genoeg geleden is. Maar dat wil niet zeggen dat iedereen snel een afspraak kan krijgen. Grote vaccinatiecentra zijn na de grootschalige prikcampagne in de zomer afgebouwd. Nu weer opschalen gaat langzaam.

Deze week is ook gedoe ontstaan over een opmerking van minister Spahn van Volksgezondheid. Hij zei dat het BioNTech/Pfizer-vaccin gerantsoeneerd zal worden, omdat de overheid eerst van de voorraad Moderna af moet. Die bederft anders in februari. Daarop ontstond angst voor schaarste als niet alle beschikbare BioNTech/Pfizer-doses zouden worden uitgeleverd. Huisartsen maken zich zorgen over het extra werk dat het overschakelen naar een ander vaccin met zich meebrengt, juist nu het al zo druk is. En het plan riep de vraag op of mensen die eerder met BioNTech/Pfizer geprikt zijn, überhaupt een opfrisprik van Moderna kunnen krijgen.

Spahn heeft inmiddels alweer spijt betuigd van zijn opmerking. Alle beschikbare voorraden, ook die van BioNTech/Pfizer, worden uitgeleverd, verzekert hij. En waar de rantsoenering tot twijfels over de kwaliteit van Moderna leidt, probeert hij die weg te nemen. BioNTech/Pfizer is de Mercedes onder de vaccins, aldus de minister, en Moderna de Rolls-Royce.

België: in september begonnen, eerste effect zichtbaar

In België werd eind september al besloten om het zorgpersoneel, 65-plussers en mensen met het Janssen-vaccin een boosterprik te geven. De regering wil deze mensen voor het einde van december een extra vaccinatie hebben gegeven. Op dit moment is dit bij ongeveer de helft van de Belgische 65-plussers al gelukt; van de 85-plussers is het grootste deel inmiddels extra gevaccineerd.

Volgens correspondent Aïda Brands moeten er wel nog flink wat mensen geprikt worden om het doel te halen. Vooral bij het zorgpersoneel is enorme behoefte naar de boosterprik nu steeds meer artsen en verpleegkundigen corona hebben. Sommigen hebben dan ook kritiek dat het nu allemaal veel trager gaat dan de eerste vaccinatiecampagne. Toch loopt België vooruit op een aantal andere buurlanden.

De boosterprik lijkt al voorzichtig effect te hebben. In de laatste ziekenhuiscijfers is te zien dat het aantal 65-plussers dat wordt opgenomen weer aan het dalen is. Ook bij de 45-plussers zie je inmiddels een lichte daling.

Opmerkelijk is dat er de afgelopen weken ook steeds meer Belgen zijn die zich voor het eerst laten vaccineren. De vierde golf en de coronapas lijken steeds meer mensen die zich eerst niet wilden vaccineren, toch van gedachte hebben doen veranderen.

Frankrijk: zonder booster geen geldige coronapas voor ouderen

In Frankrijk is het sinds september mogelijk voor 65-plussers om een booster te krijgen. Zo'n 30 procent van hen heeft inmiddels die extra prik gekregen. Voor hen is er niet alleen een gezondheidsbelang: zonder derde prik is straks hun coronapas niet meer geldig. Die pas is verplicht om onder meer restaurants en musea binnen te gaan.

Ook zieken en zorgverleners mogen al een booster. Mensen in de leeftijd 50-64 jaar komt vanaf 1 december aan de beurt. Wie volledig gevaccineerd is, mag zich zes maanden na de laatste prik aanmelden. Of deze leeftijdsgroep straks ook die nieuwe prik nodig heeft voor een geldige coronapas is nog onduidelijk. Verdere uitbreiding van de booster zit eraan te komen, zegt correspondent Frank Renout.

De meeste specialisten pleiten voor een landelijke derde prik (of tweede, na Jansen) voor alle volwassen Fransen. Volgens Renout benadrukken veel artsen ook dat alléén een booster niet genoeg zal zijn om ongeschonden de winter door te komen. Een wetenschappelijke adviesraad pleit voor onder meer het uitbreiden van een mondkapjesplicht en meer thuiswerken. De verwachting is daarom dat de regering morgen ook tot andere aanscherpingen besluit, naast de uitbreiding van de booster.

Er is ook internationale kritiek op de boosterprik. Zo zegt de Wereldgezondheidsorganisatie dat in veel arme landen mensen nog niet eens een eerste prik hebben gehad en dat de rijke landen meer solidariteit mogen tonen.