Veel Israëliërs kregen al een booster en die extra prik lijkt te werken
Terwijl in Nederland vandaag de eerste 80-plussers hun boostervaccin kregen, is in Israël het grootste deel van de volwassen bevolking al drie keer gevaccineerd. Ruim 4 miljoen Israëliërs kregen sinds augustus een booster van het Pfizer/BioNTech-vaccin. Dat lijkt intussen zijn vruchten af te werpen: het aantal nieuwe coronabesmettingen en ziekenhuisopnames daalde fors, zonder dat er lockdownachtige maatregelen werden ingevoerd.
In de zomermaanden zag de situatie er in Israël nog heel anders uit, met meer dan 10.000 nieuwe besmettingen per dag. En ook het aantal ernstig zieke coronapatiënten nam destijds fors toe. Het was voor de regering de belangrijkste reden om Israëliërs op te roepen zich zes maanden na de tweede prik nogmaals te laten inenten. Het vermoeden was dat het vaccin na verloop van tijd een deel van zijn werking had verloren.
In de eerste weken kregen alleen 60-plussers de boosters, maar al snel kon iedere Israëliër zich melden voor een extra prik. Op een totale bevolking van 9 miljoen hebben nu dus al 4 miljoen Israëliërs hun derde prik gehad. Israël loopt daarmee opnieuw voorop met vaccineren, zoals het begin dit jaar ook als een van de eerste begon met de eerste twee doses.
We hebben een paar honderd besmettingen per dag, zonder dat we horeca of scholen hebben gesloten.
Volgens experts hebben de boosters er in belangrijke mate toe bijgedragen dat de seinen in Israël nu weer op groen staan. "De algehele situatie is zeer bemoedigend", zegt viroloog Eyal Leshem. Het geheim is volgens hem de derde prik. "Daardoor heeft de immuniteit van de bevolking een enorme boost gekregen. We hebben nog maar een paar honderd besmettingen per dag, zonder dat we de horeca, de scholen of de economie aan banden hebben gelegd."
Ook andere deskundigen schrijven het einde van de laatste golf met name toe aan de boosters. "Die hebben Israël gered", zei hoogleraar epidemiologie Gabi Barbash eerder al. Volgens Israëlisch onderzoek leiden de extra prikken niet alleen tot minder besmettingen, maar verkleinen ze ook de kans op een ernstig verloop van de ziekte.
Tegelijkertijd zijn er in Israël wel degelijk nog maatregelen van kracht, zoals een mondkapjesplicht in bijvoorbeeld winkels en het openbaar vervoer. Ook moet je in restaurants en op andere plekken kunnen laten zien dat je bent gevaccineerd, genezen, of negatief getest. Israël gaat zelfs zo ver, dat wie zes maanden na de tweede dosis geen derde prik neemt, niet langer als volledig gevaccineerd geldt.
Dat Israël zoveel boosters zet, leidt internationaal tot kritiek, onder meer van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Die stelt dat het beter is om eerst de wereldwijde vaccinatiegraad op te krikken, zodat er minder ruimte is voor de ontwikkeling van virusmutanten. Dat zou volgens de WHO meer prioriteit moeten krijgen dan het toedienen van boostershots.
Maar volgens Israël is dat geen reden om af te zien van de boosterprik. "Het klopt dat we arme landen moeten helpen met vaccinaties", zegt viroloog Leshem. "Dat is een morele plicht. Maar tegelijkertijd heeft elk land de plicht om zijn burgers te beschermen en hun de beste zorg te bieden."
Ook is het volgens hem niet zo eenvoudig als het lijkt. "Als we een Pfizer-vaccin hier in Israël niet zouden zetten, komt dat nog niet automatisch terecht in de arm van een persoon die het nodig heeft. Wij hebben de benodigde infrastructuur, de logistieke keten en het zorgpersoneel. Het is helaas niet alleen een kwestie van vaccins opsturen."
Intussen heeft Israël besloten het Pfizer-vaccin ook aan kinderen tussen de 5 en 11 jaar toe te dienen. Naar verwachting begint die vaccinatiecampagne volgende week.
