liveblog

Ziekenhuizen positief over start met Janssen-vaccin • Snel zuurstoftekort in Indiase ziekenhuizen

  • Welkom in het liveblog van 20 april. Hier vind je al het coronanieuws uit binnen- en buitenland.
  • EMA: voordelen Janssen wegen zwaarder dan nadelen.
  • De Jonge herhaalt: begin juli kan iedereen geprikt zijn.
  • Buitenterrassen inderdaad open, twee mensen thuis ontvangen.
  • Rutte: zonder risico versoepelen kan niet.
liveblog gesloten

CBR begint op 28 april met inhalen examens

Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) zegt blij te zijn dat er vanaf 28 april weer theorie-examens afgenomen kunnen worden voor de auto, motor, bromfiets en recreatievaart. "Na een lange periode van geduld en intensief contact met het ministerie kunnen we weer volop aan de slag."

Kandidaten van wie het theorie-examen niet doorging door de lockdown, komen als eerste aan de beurt in de periode tot en met juli. Zij kunnen zonder dubbele kosten hun examen inhalen. Ook kunnen er weer nieuwe examens gereserveerd worden voor de periode augustus-september. Plekken voor oktober komen binnenkort beschikbaar.

Door de pandemie moeten er ruim 700.000 examens en toetsen worden ingehaald. Het CBR gaat daarom de capaciteit maximaal uitbreiden en overwerken. Ook roept het bureau kandidaten en opleiders op om pas een examen aan te vragen als een kandidaat goed is voorbereid. "Hoe minder herexamens er komen, hoe eerder er weer snel examen gedaan kan worden."

Snel zuurstoftekort in Indiase ziekenhuizen

Ziekenhuizen in de Indiase hoofdstad New Delhi komen vanaf morgen zonder medicinale zuurstof te zitten, meldt persbureau Reuters. De grote publieke ziekenhuizen in de stad met 20 miljoen inwoners hebben nog tussen de 8 en 24 uur zuurstof. De kleinere private ziekenhuizen hebben nog slechts 4 tot 5 uur zuurstof op voorraad.

"Als we morgen niet genoeg voorraad krijgen, hebben we te maken met een ramp", waarschuwen de gezondheidsautoriteiten in New Delhi. De federale overheid wordt dringend om hulp gevraagd. Premier Modi zegt dat alles in het werk wordt gesteld om alle ziekenhuizen in het land te voorzien van genoeg bedden, zuurstof en medicijnen om de enorme golf patiënten aan te kunnen.

Volgens Modi heeft het land te maken met een toestroom die het zorgsysteem overweldigt. "De situatie was beheersbaar, tot een paar weken geleden. De tweede golf besmettingen is als een storm gekomen", zei hij in een televisietoespraak voor het land. Hij riep inwoners op om binnen te blijven.

Het Indiase ministerie van Volksgezondheid meldt dat er in de afgelopen 24 uur 1761 mensen overleden aan het virus, waarmee het aantal geregistreerde sterfgevallen in India op 180.530 komt. Het land meldt nu al zes dagen meer dan 200.000 nieuwe besmettingen per dag. Wetenschappers kijken bezorgd naar India, waar een mutatie van het virus zeer snel rond lijkt te gaan. Tegen deze variant zijn vaccins mogelijk verminderd effectief. Indiase artsen merken ook dat ditmaal erg jonge patiënten beademd moeten worden.

Ondernemersorganisaties blij met 'aardige stap', maar hadden gehoopt op meer

Ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland zijn blij dat het kabinet per 28 april versoepelingen doorvoert. "Daarmee gloort er voor ondernemers in de horeca en detailhandel weer wat licht aan het eind van de tunnel", is hun gezamenlijke boodschap. Wel hadden ze het liefst een ruimere versoepeling gezien voor de horeca, onder meer in de vorm van een latere sluitingstijd. Ook vinden ze dat er bijvoorbeeld voor restaurants, hotels, dierentuinen en pretparken meer mogelijk was geweest.

Het heropenen van de buitenterrassen tot 18.00 uur noemen VNO-NCW en MKB-Nederland een "aardige stap". "Maar het zet voor ondernemers in de praktijk weinig zoden aan de dijk na de grote financiële klappen van afgelopen jaar." Ook vrezen ze dat terrasbezoekers na 18.00 uur "hun heil elders zoeken".

Beide organisaties vinden dat de proeven met toegangstesten belangrijk zijn. "Met de inzet van testen is meer mogelijk dan op grond van het epidemiologisch beeld mogelijk zou zijn. Bovendien testen we zo mensen die anders niet zouden worden getest en dragen toegangstesten zo bij aan het indammen van het virus."

Ziekenhuizen positief over start met Janssen-vaccin, beginnen vrijdag

Het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) is positief over het nieuws dat er morgen begonnen gaat worden met prikken met het Janssen-vaccin. "De één-prikstrategie is belangrijk om ons uit deze crisis te helpen", zegt woordvoerder Mariël Croon tegen de NOS. "Dus we zijn hartstikke blij dat we met Janssen mogen beginnen."

Het coronavaccin van Janssen bestaat maar uit één prik. Van de andere vaccins die zijn toegelaten in de Europese Unie zijn twee prikken nodig.

De ziekenhuizen krijgen volgens Croon niet morgen, maar vrijdag de vaccins van Janssen. "We hebben prikken ingepland voor het weekend en Koningsdag."

Dit zijn de versoepelingen (en de coronaregels die blijven gelden)

Persconferentie gemist? Of wil je snel teruglezen wat er vanavond is aangekondigd door het kabinet? In dit artikel staan alle versoepelingen die zijn aangekondigd door demissionair premier Rutte en minister De Jonge.

En in dit artikel wordt de boodschap van het kabinet samengevat. Volgens Rutte neemt het kabinet met de versoepelingen een risico, maar wel een verantwoord risico. "De samenleving snakt naar meer ruimte", zei Rutte.

'Sociaal kereltje' Rutte zou het als 16-jarige ook zwaar hebben

Rutte wordt door een van de journalisten gevraagd zich te verplaatsen in een 16-jarige die eenzaam is in de coronacrisis. "Ik zou het ook hebben, want ik ben een sociaal kereltje. Ik zou het er heel zwaar mee hebben", zegt de demissionair premier in reactie op vragen van radiostation FunX, dat een jong publiek bedient.

"Weet dat wij het snappen, dat we het zien", zegt Rutte tegen de jongeren. "Maar we nemen die maatregelen omdat we te maken hebben met een levensbedreigend virus."

De Jonge verbaasd over weerstand tegen Fieldlab-evenementen

"Ik heb me verbaasd over de wijze van berichten over Fieldlabs", zegt minister De Jonge in reactie op het schrappen van het 538-evenement in Breda na maatschappelijke druk. "Het was een brede wens in de Tweede Kamer en in de samenleving om via testen eerder meer dingen mogelijk maken." Het is de verkeerde aanname dat we ermee doorgaan tot sint-juttemis, vindt De Jonge. "Maar je hoeft ook niet voor iedereen de deur dicht te houden totdat alles weer kan."

"Je zit nu eenmaal in de fase waarin je maatregelen gaat afbouwen. Dan zit je in de situatie dat het ene wel kan en het andere niet kan", aldus De Jonge. "Inconsistentie leidt altijd tot 'hé, waarom kan dat wel en waarom kan dat niet?', maar dat wil niet zeggen dat je daarom voor iedereen de deur dicht kan houden totdat we van dat virus af zijn."

Versoepelingen 'helaas' na Koningsdag

"Dit is helaas ná Koningsdag", zegt demissionair premier Rutte over de vanavond aangekondigde versoepelingen. "Maar ik heb er geen seconde aan gedacht om de versoepelingen te vervroegen." Hij zegt verder te hopen dat mensen er verstandig mee omgaan en solidair zijn.

'Versoepelen is geen versloffen, hou je aan de regels'

Versoepelen mag geen versloffen betekenen, zegt minister De Jonge. "Mensen moeten niet denken dat het al zomer is", waarschuwt hij. "We staan helemaal aan het begin van de lente.

Ook Rutte spreekt woorden van die strekking. Gevraagd of mensen zich schuldig moeten voelen richting de ziekenhuismedewerkers, die bang zijn voor een stijging van het aantal opnames, zegt de premier van niet. "Maar houd je aan de regels. Als je je aan alle regels houdt die de terraseigenaar je gaat uitleggen, dan hoef je je geen zorgen te maken", aldus Rutte.

Vaccinkeuze niet aan de orde: 'Het is prikken wat de pot schaft'

De Jonge gaat mensen die een bepaald vaccin weigeren omdat ze het niet vertrouwen, niet tegemoetkomen. "Voor nu is het prikken wat de pot schaft", zegt de demissionair minister. "Als we er een keuzemodel van maken, dan wordt het een rommeltje." Misschien dat er uiteindelijk een keuze komt voor mensen, maar voorlopig zit dat er niet in.

De Jonge herhaalt: begin juli kan iedereen geprikt zijn

Een van journalisten vraagt of de eerder aangekondigde vaccinatieplanning is blijven staan, namelijk dat iedereen begin juli een eerste prik heeft gehad. "Dat is niet veranderd", zegt De Jonge. Wel is er in de volgorde van bepaalde groepen geschoven, voegt hij eraan toe.

De Jonge zegt verder dat de snelheid van het vaccineren wordt bepaald door de hoeveelheid vaccins die beschikbaar is. In dat verband wijst hij erop dat het erop lijkt dat het aantal leveringen alleen maar gaat toenemen.

De Jonge: geen reden om Janssen niet in te zetten

Er is nu geen reden om Janssen niet in te zetten, vindt demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid. "De voordelen wegen op tegen de mogelijke risico's. Maar het kan zijn dat je op een ander moment tot een andere conclusie komt", zegt De Jonge.

Op dit moment ziet hij bijvoorbeeld ook geen aanleiding om bepaalde doelgroepen niet met Janssen te vaccineren. Dat gebeurde wel bij AstraZeneca, dat in Nederland alleen nog wordt gebruikt bij mensen ouder dan 60 jaar.

Waarom terras om 18.00 uur sluiten?

"Tot 18.00 uur, daarmee schrap je de bitterbal en de maaltijd op het terras. Maar je geeft wel gelegenheid voor een koffie of een biertje om 17.00 uur", duidt de demissionair premier de gekozen tijd waarop de terrassen weer dicht moeten. Hij spreekt van een voorzichtige stap. "We kunnen nog niet samen eten."

'Versoepelen is geen gok'

"Het is geen gok", zegt Rutte in reactie op vragen over de versoepelingen. "Gemiddeld genomen is er een stabilisatie van de ziekenhuisopnames, en in de modellen van het RIVM wordt een daling verwacht. Dat is een modellering, maar we besluiten toch om het nu al te doen."

Naar eigen zeggen heeft Rutte niet getwijfeld over de versoepelingen toen hij vandaag de cijfers zag. Hem is duidelijk dat het plateau in het ziekenhuisopnames is bereikt, waarmee de versoepelingen volgens hem doorgezet kunnen worden.

"Besturen is het nemen van acceptabele risico's", vult de premier nog aan. Hij erkent dat het verstandiger is om te wachten tot de daling ook echt te zien is, maar zegt dat het nu genomen risico aanvaardbaar is.

De Jonge: vanaf morgen prikken met Janssen-vaccin

Morgen begint in Nederland het inenten met het Janssen-vaccin, zegt minister De Jonge. "Het EMA heeft goed gekeken en stelt dat het aantal gemelde gevallen van de bijwerkingen extreem laag is. Daarmee is het vaccin in te zetten als gepland en daar starten we morgen mee."

"Het EMA-advies laat zien dat het aantal gerapporteerde bijwerkingen laag is. Acht meldingen op basis van zeven miljoen prikken in de VS. Die aantallen wijken af van wat er gemeld is over AstraZeneca bijvoorbeeld", aldus De Jonge. Sabine Straus, voorzitter van het veiligheidscomité van het EMA zei vanmiddag dat op dit moment onmogelijk is om vast te zeggen of de bijwerking bij het Janssen-vaccin minder vaak of juist vaker voorkomt dan bij het AstraZeneca-vaccin.

Van de Janssen-vaccins die vanaf morgen worden ingezet, gaan er 35.000 naar de ziekenhuizen. De overige vaccins gaan onder meer naar de ggz, de geestelijke gezondheidszorg, aldus De Jonge.

De Jonge: 'Morgen starten met vaccineren met Janssen-vaccin'

Rutte: land kan niet in één keer van het slot

"Het vraagt iets op het gebied van handhaving en het vraagt iets wat betreft de inrichtring van winkelstraten, bijvoorbeeld looproutes en tellers aan de poort", zegt de demissionair premier over de versoepelingen. "Maar vooral vraagt het om gezond verstand." Rutte heeft aandacht voor branches die niet open kunnen, als de sportscholen, de pretparken en de dierentuinen. "Maar het land kan niet in één keer van het slot."

Rutte snapt dat horeca meer had gewild

Rutte begrijpt dat deze eerste stappen voor de horeca misschien nog niet ver genoeg gaan. "Ik snap dat ze op meer hadden gehoopt en op meer staan te springen", zegt Rutte. "Het is voor hun een ongelooflijk zware tijd en we nemen de problemen met deze eerste kleine stap niet helemaal weg. Maar het is wel een eerste stap." Rutte onderstreept dat er bij een volgende stap opnieuw wordt gekeken naar hoe de horeca verder open kan.

Buitenterrassen inderdaad open, twee mensen thuis ontvangen

Rutte somt zes versoepelingen op. Ten eerste loopt de avondklok af op 28 april om 04.30 in de ochtend. Ten tweede: het dringende advies over thuisbezoek gaat van één naar twee personen.

Ten derde mogen vanaf 28 april de terrassen weer open van 12.00 tot 18.00 uur, wel met voorwaarden zoals maximaal twee personen per tafel behalve als ze één huishouden vormen.

Om toegang te krijgen tot de horeca moeten klanten een 'checkgesprek' doen, waarin hen wordt gevraagd naar hun gezondheid. Op het terras moet er anderhalve meter afstand zijn tussen de tafels. Als er kuchschermen staan, kunnen de tafels op minder dan anderhalve meter van elkaar staan.

Ten vierde de winkels en warenmarkten: een afspraak in niet-essentiële winkels is niet meer nodig, wel zijn er voorwaarden. Ook warenmarkten mogen vanaf 28 april weer open.

Ten vijfde kan iedere student in het hoger onderwijs vanaf maandag 26 april weer 1 dag per week fysiek onderwijs volgen. Ten zesde: het maximaal aantal aanwezigen op een uitvaart gaat naar 100 en theorie-examens worden weer mogelijk.

'We zien spanning, maar ook voorzichtig optimistische vooruitzichten'

Volgens Rutte kan er "net aan" iets worden versoepeld. Hij ziet de cijfers afvlakken. "We zien de spanning, maar ook de voorzichtig optimistische vooruitzichten."

Rutte: 'Er is net genoeg veranderd in de cijfers'

Rutte: zonder risico versoepelen kan niet

"We durven per 28 april de eerste voorzichtige stappen te zetten." Dat zei demissionair premier Rutte aan het begin van de coronapersconferentie. Een van de onderliggende gedachten van het openingsplan van het kabinet is dat Nederland niet zonder risico uit de pandemie kan komen. "Zonder risico's gaat het niet, maar de risico's moeten wel verantwoord zijn."

"Dat is en blijft voorlopig een balanceer-act en daar moeten we voorlopig heel voorzichtig in zijn", aldus Rutte. "Dat zijn we verplicht aan de mensen in de zorg."

Het besluit om het risico aan te durven om voorzichtig te versoepelen, noemt Rutte "spannend". "We durven het risico aan per woensdag 28 april, want de samenleving snakt naar meer ruimte."

Rutte: 'We durven de eerste voorzichtige stappen te zetten'

Persconferentie Rutte en De Jonge om 19.00 uur live

Demissionair premier Rutte en minister De Jonge van Volksgezondheid geven om 19.00 uur weer een persconferentie over de coronamaatregelen.

Winkeliers gaan ervan uit dat het winkelen op afspraak vanaf volgende week woensdag wordt geschrapt. Ingewijden meldden eerder aan de NOS dat het kabinet die versoepeling mogelijk vanavond aankondigt, samen het beperkt openen van de terrassen en het schrappen van de avondklok.

Je kunt de persconferentie live volgen bij de NOS via de volgende kanalen:

Lockdown Curaçao blijft, wel lichte versoepelingen

De lockdown op Curaçao, die geldt sinds 24 maart, blijft voorlopig nog van kracht. "We kunnen niet afschalen zoals we willen", zei demissionair premier Rhuggenaath zojuist op een persconferentie. Vanaf morgen zijn er hele lichte versoepelingen aangekondigd.

De avondklok blijft van kracht en ook mogen mensen nog steeds maar twee dagen per week de straat op, afhankelijk van hun kenteken. Wel mag er weer worden gesport op het strand, maar alleen tussen 4.30 uur en 8.00 uur. Ook mogen restaurants twee uur langer bezorgen, tot 20.00 uur. Verder mogen wasstraten voor auto's weer gebruikt worden en gaan bouwmarkten open voor afhaal. Er mogen 25 personen aanwezig zijn bij een uitvaart en ook naar kerkdiensten mogen 25 mensen komen, mits ze twee meter afstand houden en de hygiëneregels opvolgen.

Op het Caribische eiland loopt het aantal mensen met corona sinds een week terug. Een week geleden werden er nog bijna 4500 actieve gevallen geteld, gisteren waren dat er zo'n 2400. Volgens de lokale epidemioloog Izzy Gerstenbluth komt de daling door de strenge maatregelen. Ook is een groot deel van de bevolking inmiddels gevaccineerd.

Toch blijft de druk op de zorg onverminderd hoog, zei Rhuggenaath. "De intensive care ligt nog steeds bijna vol." Op 30 april wordt er gekeken of de avondklok en nummerbord opgeheven kunnen worden of verlicht.

Winkeliers blij met verwachte versoepelingen: 'Winkelen op afspraak is toch een drempel'

Waarschijnlijk gaat het kabinet vanavond bekendmaken dat winkels weer open kunnen, zonder dat klanten eerst een afspraak moeten maken. Deze winkeliers in Dordrecht kunnen niet wachten om weer open te gaan.

Winkeliers blij met versoepelingen: 'Winkelen op afspraak is toch een drempel'

Johnson & Johnson hervat levering coronavaccins aan EU

Johnson & Johnson, het Amerikaanse moederbedrijf van de Leidse farmaceut Janssen die het Janssen-vaccin heeft ontwikkeld, hervat de levering van coronavaccins aan de Europese Unie. Dat heeft het bedrijf bekendgemaakt.

De hervatting volgt op het nieuwe advies over dit vaccin van het Europese geneesmiddelenbureau EMA. Dat meldde vanmiddag dat de voordelen van het vaccin opwegen tegen de risico's.

De Amerikaanse farmaceut adviseerde onlangs een prikpauze nadat in de Verenigde Staten acht gevallen van zeldzame trombose in combinatie met een tekort aan bloedplaatjes werden geconstateerd. Op advies van de EMA neemt Johnson & Johnson de zeldzame bijwerking op in de bijsluiter van het vaccin.

Vaccinatiestrategie gewijzigd

Ongeveer een miljoen mensen tussen de 18 en 60 jaar met een medisch risico gaan bij de GGD gevaccineerd worden in plaats van bij de huisarts. De uitnodigingen worden begin mei door de huisarts verstuurd, maar het prikken begint half mei bij de GGD, melden bronnen aan de NOS.

Het gaat om mensen die elk jaar ook de oproep krijgen voor de griepprik. Zij lopen meer risico op complicaties bij een coronabesmetting, bijvoorbeeld door een longaandoening.

Eerste prikken gezet in Jemen

Drie weken na de eerste vaccinleveringen aan Jemen is het land begonnen met inenten in de regio's die in handen zijn van de regering. Persbureau Reuters meldt dat het prikken gestart is in de havenstad Aden, in het zuiden van het land. De Jemenitische vaccinatiestrategie richt zich in eerste instantie op zorgmedewerkers, ouderen en kwetsbare groepen.

Het land, dat al zes jaar wordt verscheurd door een bloedige burgeroorlog en een economische crisis, krijgt vaccins uit het Covax-programma van de Wereldgezondheidsorganisatie. Het land met ruim 29 miljoen inwoners heeft nu 360.000 doses gekregen. De rest van het jaar loopt dat op tot 1,9 miljoen doses.

De autoriteiten hebben bekendgemaakt dat de Wereldgezondheidsorganisatie op korte termijn ook zo'n 10.000 doses stuurt naar de stad Sanaa (ongeveer 2,5 miljoen inwoners), die in handen is van de Houthi-rebellen met wie de Jemenitische regering al jaren strijdt. Tot nu toe is er in Houthi-gebied nog geen prik gezet.

Over het precieze aantal besmettingen in Jemen is veel onduidelijk. Officieel zijn er 5858 gevallen bekend en zijn er 1132 doden geregistreerd, maar het daadwerkelijke aantal ligt waarschijnlijk vele malen hoger. Door de oorlog is het onmogelijk om betrouwbare testcijfers te krijgen. Wel is duidelijk dat er sinds februari een piek in het aantal gevallen wordt waargenomen, wat het toch al ernstig overbelaste zorgsysteem van het land nog verder onder druk zet.

RIVM: Verwachte versoepelingen zijn 'politiek besluit'

Volgens Aura Timen van het RIVM heeft het OMT geadviseerd dat er versoepeld kan worden als de piek in de ziekenhuizen achter de rug is. "Belangrijk is dat we gaan versoepelen als we in de dalende poot van de epidemie zitten. Daar zitten we op dit moment niet." Timen noemt de versoepelingen die volgens ingewijden vanavond worden aangekondigd "een politiek besluit".

RIVM: Verwachte versoepelingen zijn 'politiek besluit'

EMA: voordelen Janssen wegen zwaarder dan nadelen

De voordelen van het coronavaccin van Janssen wegen zwaarder dan de nadelen, schrijft het Europees Geneesmiddelenbureau EMA in een advies over dit vaccin. Trombose gecombineerd met een tekort aan bloedplaatjes moet worden beschouwd als een zeer zeldzame bijwerking van het vaccin. De kleine kans dat iemand hier na inenting door getroffen wordt, moet van het EMA worden opgenomen in de bijsluiter van het vaccin.

Het EMA heeft het vaccin van Janssen nader onderzocht na acht meldingen van mensen die in de VS kort na hun prik met Janssen werden getroffen door trombose in combinatie met een te laag aantal bloedplaatjes. Eén vrouw overleed daaraan. Voor de prikpauze naar aanleiding van de zorgen over de bijwerkingen, hebben zo'n 7 miljoen Amerikanen dit vaccin toegediend gekregen, buiten die acht voor zover bekend zonder ernstige bijwerkingen.

In Nederland was het prikken met Janssen nog niet begonnen toen de zorgen over bijwerkingen in de VS naar buiten kwamen en moederbedrijf Johnson & Johnson een prikpauze adviseerde.

Geen extra geld voor zorgbonus

Het kabinet hoeft geen 765 miljoen euro extra uit te trekken voor een bonus voor het zorgpersoneel. Een voorstel van alle dertien oppositiepartijen is geblokkeerd door de coalitie (VVD, D66, CDA en ChristenUnie). Demissionair minister Van Ark voor Medische Zorg neemt op korte termijn een besluit over de hoogte van de netto bonus en welke zorgmedewerkers het bedrag krijgen. Het gaat om een bedrag tussen de 200 en 240 euro voor alle zorgmedewerkers of 500 euro netto voor een beperkte groep die veel met coronapatiënten werkt.

De oppositie heeft boos gereageerd op het afschieten van het voorstel voor extra financiële middelen. PVV-leider Wilders spreekt van "vrekkigheid" van het kabinet en SP-leider Marijnissen vindt het onbegrijpelijk dat er wel een miljard gaat naar experimenten met proefevenementen.

Bonden: nu versoepelen is Russisch roulette met ziekenhuiszorg

Het kabinet speelt Russisch roulette met de ziekenhuiszorg, zegt vakbond FNV Zorg & Welzijn in reactie op de verwachte versoepelingen van de coronamaatregelen. Ook beroepsorganisatie NU'91 zegt dat het te vroeg is om te versoepelen.

Vanavond om 19.00 uur houden demissionair premier Rutte en minister De Jonge van Volksgezondheid een persconferentie waarin ze volgens ingewijden onder meer gaan aankondigen dat terrassen en winkels onder voorwaarden open kunnen en dat de avondklok verdwijnt.

FNV-bestuurder Elise Merlijn waarschuwt dat het "volle bak" is in de ziekenhuizen. "Er is een hoog ziekteverzuim en operatiekamers zijn gesloten omdat medewerkers meehelpen op de intensive cares. Het beleid is nog steeds: alle hens aan dek."

Beroepsorganisatie NU'91 begrijpt dat veel mensen willen versoepelen. "Maar dat kan alleen als het niet leidt tot meer ziekenhuisopnames." Volgens NU'91 kan dat met de verwachte versoepelingen alleen als iedereen zich aan de geldende maatregelen houdt. ""En dat is een utopie. Deze versoepelingen komen dus nog echt te vroeg. We zeggen al die tijd dat het R-getal omlaag moet, maar dat doet er nu klaarblijkelijk niet meer toe."

RIVM: 6871 nieuwe besmettingen, gemiddelde stijging

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 6871 nieuwe coronabesmettingen gemeld, 302 minder dan gisteren. Gemiddeld stijgt het aantal positieve coronatests juist: afgelopen week werden gemiddeld 7712 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is een stijging van 6 procent vergeleken met vorige week.

In de strijd tegen het coronavirus zijn naar schatting van het ministerie van Volksgezondheid 4,6 miljoen prikken gezet. Het gaat daarbij om het aantal gezette prikken, niet het aantal gevaccineerden. In de ziekenhuizen nam de bezetting toe. Er zijn dus meer coronapatiënten opgenomen dan dat er zijn ontslagen of overleden.

Er liggen nu 2653 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2544), van wie 823 op de IC (gisteren: 813), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Bij het RIVM werden 27 overleden covidpatiënten gemeld. Gisteren waren dat er nog 22. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 21 doden per dag, tegen 25 doden per dag een week eerder.

RIVM: Sinds januari continue stijging coronabesmettingen

De afgelopen week is het aantal positieve testen met 5,3 procent gestegen ten opzichte van de zeven dagen daarvoor. In totaal werden er de voorbije week 53.981 besmettingen geregistreerd (vorige week 51.240). Dat blijkt uit de weekrapportage van het RIVM.

Het RIVM wijst erop dat al sinds januari het aantal besmettingen vrijwel constant toeneemt. Uitzondering is de tijd rond het Paasweekend, toen mensen zich minder lieten testen. "De druk door de corona-epidemie op de ziekenhuizen, de GGD's en op andere zorgverleners zoals bijvoorbeeld huisartsen blijft onverminderd hoog", onderstreept het RIVM.

Coronavrij Saba gaat reizigers om vaccinatiebewijs vragen

Saba gaat vanaf 1 mei reizigers vragen om hun vaccinatiebewijs. Het is één van de stappen die het eiland weer toegankelijk moeten maken voor bezoekers. Saba is een van de drie Caribische eilanden die onder direct Haags gezag vallen. Op Saba is er geen enkele besmetting meer en 85 procent van de bevolking is inmiddels gevaccineerd.

Volledig gevaccineerde mensen uit een risicogebied hoeven niet in quarantaine, maar moeten wel een negatieve PCR-testuitslag tonen. Deze mag maximaal 72 uur voor aankomst afgenomen zijn. Ongevaccineerde passagiers uit zulke landen moeten naast een negatieve PCR- of antigeentestuitslag vijf dagen in quarantaine en daarna een sneltest laten afnemen.

Er gelden geen maatregelen voor reizigers uit landen met een laag risico. Het maakt daarbij niet uit of deze reizigers gevaccineerd zijn of niet. Reizigers uit Zuid-Afrika en Midden- en Zuid-Amerika worden geweerd, tenzij ze op het eiland wonen.

Ook versoepeling coronaregels voor begrafenissen en rijlessen

Naast het verdwijnen van de avondklok en het onder voorwaarden openen van terrassen, zal het demissionair kabinet vanavond ook een reeks andere versoepelingen aankondigen. Dat melden ingewijden aan de NOS. Zo zouden vanaf 28 april op begrafenissen weer 100 bezoekers welkom zijn. Dat zijn er op dit moment nog 50. Ook gaan de locaties voor theorierijlessen weer open.

Het kabinet wil afspreken dat de Fieldlabevenementen niet meer doorgaan als er in totaal meer dan 900 coronapatiënten op de intensive care liggen. Nu liggen er 823 mensen op de IC.

Grote bierbrouwers staan paraat om horeca te bevoorraden

Naar verwachting kondigt het demissionair kabinet vanavond aan dat de terrassen vanaf 28 april onder voorwaarden open kunnen. De belangrijkste bierleveranciers voor de horeca laten weten voldoende bier op voorraad te hebben om alle klanten binnen een week van fusten en flesjes te kunnen voorzien.

Zo zegt Heineken tegen persbureau ANP zo'n 8000 klanten met een terras te hebben. De Amsterdamse brouwer zegt dat horecagelegenheden al begonnen zijn met bestellen. Ook bij Grolsch en Swinkels, de brouwer van Bavaria, komen al volop bestellingen binnen.

Indiase variant op een van de Caribische eilanden aangetroffen

Het RIVM heeft inmiddels één geval van de Indiase mutatie van het coronavirus op een van de Caribische eilanden aangetroffen. Het is niet bekend om welk eiland het gaat. In Nederland is de variant voor zover bekend nog niet opgedoken.

De variant zorgt voor een forse toename van het aantal coronabesmettingen in India en leidt tot zorgen bij wetenschappers. Zo zouden vaccins verminderd effectief zijn tegen de mutatie. De Britse regering heeft India op de rode lijst geplaatst van landen met reisbeperkingen.

Het gezondheidsinstituut zegt de grote uitbraak van het virus in India, waar dagelijks ruim 200.000 besmettingen bijkomen, "uiteraard" in de gaten te houden. Een woordvoerder benadrukt dat het nog niet duidelijk is of de Indiase variant besmettelijker is dan andere mutaties. "Het kan ook aan de omstandigheden in India liggen, maar daar weten we nog te weinig van."

Israël en Verenigd Koninkrijk willen reisbubbel opzetten

Israël en het Verenigd Koninkrijk onderzoeken het opzetten van een "groene reiscorridor". De twee landen zijn wereldwijde koplopers qua toegediende coronavaccins, waardoor het risico op besmettingen sterk is afgenomen. Dat maakt wederzijds (zaken)toerisme door middel van een reisbubbel mogelijk, schrijft de Israëlische minister Ashkenazi van Buitenlandse Zaken, na een ontmoeting met zijn Britse collega.

De minister heeft niet gezegd wanneer zo'n reisbubbel ingevoerd moet worden. Vorige week maakte het land bekend vanaf 23 mei in beperkte mate gevaccineerde toeristen te willen toelaten.

Het idee van een reisbubbel is niet nieuw. Sinds gisteren kunnen inwoners van Australië en Nieuw-Zeeland weer vrij reizen tussen beide landen zonder daarna in quarantaine te moeten.

'12 EU-landen hebben half juli 70 procent ingeënt'

Zeker 12 van de 27 lidstaten van de Europese Unie zijn ervan overtuigd half juli 70 procent van de volwassen bevolking te hebben gevaccineerd. Dat heeft Eurocommissaris Breton, die verantwoordelijk is voor het vaccinatieprogramma, gezegd tegen het Ierse parlement. Hij zei daarbij niet om welke landen het gaat.

De Europese Commissie heeft als doelstelling om half juli een ruime meerderheid van de Europese bevolking ingeënt te hebben. Daarbij wordt uitgegaan van grote hoeveelheden vaccinleveringen van de verschillende farmaceuten. Breton zei ervan uit te gaan dat ook AstraZeneca, dat in het verleden de leveringsakkoorden meermaals heeft geschonden, vanaf nu de afspraken nakomt. De vertraging van het Leidse Janssen-vaccin kan worden opgevangen door de aankoop van extra Pfizer/BioNTech-vaccins, verwacht de Fransman.

Volgens Our World in Data heeft inmiddels ruim een kwart van de EU-bevolking minstens één prik ontvangen. Van alle lidstaten heeft het kleine Malta de meeste inwoners minstens één prik toegediend: zo'n 43 procent.

Afgelopen week dagelijks minstens 100.000 prikken gezet

De vaccinatiecampagne begint nu echt op stoom te komen. Over de afgelopen week zijn iedere dag gemiddeld meer dan 100.000 prikken gezet. Maar of dat tempo kan worden vastgehouden, hangt mede af van de vraag of het Janssen-vaccin kan worden ingezet.

Australië komt niet naar Songfestival vanwege coronabeperkingen

De Australische inzending van het Eurovisie Songfestival in Rotterdam zal niet live in de Ahoy aanwezig zijn. Zangeres Montaigne mag Australië niet verlaten, als gevolg van de strenge coronabeperkingen van het land. Het optreden gaat wel door, maar er zal een videoclip worden afgespeeld.

Alle inzendingen voor het Europese liedjesfestijn hebben voor de zekerheid al een video opgenomen, voor het geval iemand ziek wordt of toch niet naar Rotterdam mag afreizen.

Eerder heeft Armenië al afgezegd, vanwege "recente gebeurtenissen" in het land. Daarbij worden waarschijnlijk de oorlog in Nagorno-Karabach en de daaruit voortvloeiende politieke spanningen in Armenië bedoeld. Ook Wit-Rusland doet niet mee, omdat het land is gediskwalificeerd nadat het een politiek beladen lied wilde inzenden.

Unicef wil helder plan volledige heropening voortgezet onderwijs

VN-kinderrechtenorganisatie Unicef wil dat de middelbare scholen zo snel mogelijk weer volledig open gaan. Op dit moment zijn de scholen slechts gedeeltelijk open en vinden veel lessen digitaal plaats. Daardoor staat de kwaliteit van het onderwijs en de sociale ontwikkeling van jongeren onder druk, zegt Unicef.

"De gedeeltelijke schoolsluiting gaat al zijn 18de week in, maar in het openingsplan van het kabinet staat niets over een streefdatum of een plan om de scholen volledig open te krijgen", zegt directeur Suzanna Laszlo van Unicef Nederland. De organisatie wil daarom een "helder plan" om het voortgezet onderwijs op korte termijn volledig te heropenen.

Brandstichters teststraat Urk: wij werden betaald

De twee jongens van 16 en 21 jaar die de teststraat in Urk in brand hebben gestoken tijdens de avondklokrellen in het dorp, deden dat in opdracht van anderen. Dat hebben ze verklaard tegenover de politie. Vandaag stonden ze voor het eerst voor de rechter in Lelystad in een pro-formazitting.

De man van 21 jaar zou enkele honderden euro's zijn aangeboden door leden van een groep die zichzelf 132 jaar voorwaardelijk noemt. De groep zou al langer voor problemen zorgen in Urk en ze zouden samen 132 jaar voorwaardelijke straf hebben gekregen. De advocaat van de verdachte wil dat de politie zes leden van die groep gaat verhoren, maar volgens de rechtbank is verder onderzoek voor de rechtszaak van de twee verdachten niet noodzakelijk.

De verdachte woonde de zitting via een videoverbinding bij. De zitting van de jongste verdachte was achter gesloten deuren omdat hij nog minderjarig is.

Ziekenhuisdirecteur: 'Er moet met verstand worden versoepeld'

Bestuursvoorzitter David Jongen van het Zuyderlandziekenhuis in Heerlen begrijpt dat het demissionaire kabinet een aantal coronamaatregelen gaat versoepelen, maar "verheugt zich er niet op". "Ik hoop dat dit met verstand wordt gedaan", zei hij in het NOS Radio 1 Journaal.

De situatie in zijn ziekenhuis is nijpend: "14 van de 20 operatiekamers zijn dicht. Er is nog een enkel IC-bed over en we willen weer patiënten overplaatsen. Voor ons gevoel beleven we het drukste moment sinds april vorig jaar", zegt Jongen. Daarnaast is 60 tot 70 procent van de reguliere zorg afgeschaald. "Er staan 5000 mensen op de wachtrij en die lijst wordt alleen maar langer."

Net als andere ziekenhuizen in Nederland vraagt Jongen een deel van zijn personeel tijdens de meivakantie door te werken, om zo voldoende IC-bedden 'open' te hebben. "Ik wil niemand dwingen verlof in te trekken, want dat hebben ze niet verdiend. Sommige mensen moeten echt even weg." Het ziekenhuis onderzoekt daarom of de doorwerkende medewerkers een financiële tegemoetkoming kunnen krijgen.

Zorgen in Israël over bescherming vaccins tegen Indiase mutatie

In Israël zijn zeker acht gevallen van de Indiase mutatie van het coronavirus aangetroffen. Die variant leidt tot een snelle toename van het aantal infecties in India. Volgens een hooggeplaatste functionaris van het Israëlische ministerie van Volksgezondheid lijkt het veelgebruikte Pfizer-vaccin effectief tegen de mutatie, "maar het is wel een verminderd effect".

Epidemiologen in Israël hebben de bevolking opgeroepen waakzaam te zijn. Een ruime meerderheid van het land is inmiddels ingeënt, waardoor het normale leven weer grotendeels is opgepakt. Maar volgens Nachman Ash, de 'virustsaar' van het land, heeft het land nog geen groepsimmuniteit bereikt. De Indiase variant is daarom een reëel gevaar: "Deze mutatie heeft een aantal slechte eigenschappen."

Ook in het Verenigd Koninkrijk en Ierland worden onderzoeken verricht naar de Indiase mutatie. De Britse regering heeft India gisteren op de 'rode lijst' geplaatst van landen waar de corona-uitbraak niet onder controle is. Reizen van en naar India zijn, op enkele uitzondering na, verboden. In het VK zijn zeker 103 gevallen van de Indiase mutatie aangetroffen.

Winkeliersvereniging blij met versoepelingen

Branchevereniging INretail reageert verheugd op de mogelijke versoepelingen van de coronamaatregelen voor winkels. Het lijkt erop dat klanten vanaf 28 april geen afspraak meer hoeven maken om een winkel te bezoeken. De detailhandel moet er wel voor zorgen dat er niet te veel mensen tegelijk in een winkel zijn. Dat zal geen probleem zijn, zegt INretail, want "we hebben eerder bewezen dat we dat kunnen". Daarnaast zijn er allerlei protocollen opgesteld om weer veilig volledig open te kunnen.

'Spoetnik-vaccin overtreedt Nederlandse wet met Twitterreclames'

De producent van het Russische vaccin Spoetnik overtreedt de Nederlandse wet met advertenties op Twitter. Dat zegt Frederik Schutte, secretaris van de stichting Code Geneesmiddelen Reclame (CGR), tegen de Volkskrant. Het is namelijk verboden om te adverteren voor ongeregistreerde geneesmiddelen. Het Russische vaccin is nog in afwachting van toelating op de Europese markt.

Het gaat om het Twitteraccount @sputnikvaccine, dat wordt beheerd door een investeringsfonds van de Russische regering. Het fonds betaalt Twitter om bij Nederlandse gebruikers een 'volgsuggestie' voor dit account in de tijdlijn te plaatsen, aldus de Volkskrant. Daar staat bij vermeld dat ervoor is betaald. Bestrijding is lastig, omdat het platform Amerikaans is, zegt het CGR.

Het Spoetnik-account valt daarnaast regelmatig concurrerende vaccins aan. Zo worden artikelen gedeeld over bijwerkingen van andere vaccins en over het Pfizer-vaccin dat niet zou werken tegen de Zuid-Afrikaanse mutatie van het coronavirus.

EU schiet buurlanden op de Balkan te hulp

De Europese Commissie schiet zes landen op de Westelijke Balkan te hulp en stuurt tussen mei en augustus 651.000 vaccins van Pfizer/BioNTech naar de regio. Dat is bekendgemaakt door Oostenrijk. Dat land zal de steun coördineren.

De meeste doses, zo'n 214.000, gaan naar Bosnië-Herzegovina, dat de laagste vaccinatiegraad van Europa heeft. Het mortaliteitscijfer is juist nergens zo hoog als in Bosnië: bijna vier procent van de mensen die besmet raken met het virus komt te overlijden. In de hoofdstad Sarajevo werd afgelopen weekend geprotesteerd tegen de trage vaccinatiecampagne van de regering.

De overige vaccins gaan naar Albanië (145.000), Noord-Macedonië (119.000), Kosovo (95.000), Montenegro (42.000) en Servië (36.000). Dat het laatstgenoemde land erbij zit, is opvallend, want Servië heeft juist een opvallend hoge vaccinatiegraad. Door de aankoop van zowel westerse als Russische als Chinese vaccins heeft het land zo veel vaccins, dat zelfs inwoners uit buurlanden en toeristen ermee kunnen worden ingeënt.

De vaccinlevering staat los van de Europese aankoop van Pfizer/BioNTech-vaccins, benadrukt de Oostenrijkse minister van Buitenlandse Zaken Schallenberg De financiering komt vanuit een Europees hulpfonds voor (potentiële) kandidaat-lidstaten.

'Ziekenhuizen vragen personeel af te zien van meivakantie'

Een aantal ziekenhuizen vraagt het personeel op de intensive care en covidafdelingen af te zien van vrije dagen in de meivakantie. Dat meldt de Volkskrant na een rondgang langs ziekenhuizen in een aantal grote steden. De druk die de coronapandemie op de afdelingen legt is zo hoog, dat verlof voor artsen en verpleegkundigen nauwelijks mogelijk is.

De zorgvakbonden zeggen in de krant het beeld te herkennen en benadrukken dat "de rek er wel uit is". Zo is het ziekteverzuim hoog: op de corona-afdelingen zit tot 15 procent van het personeel ziek thuis, zegt een woordvoerder van verpleegkundigenvakbond NU'91.

Desondanks verloopt het verzoek geen verlof op te nemen doorgaans in goed overleg, stellen de bonden. Ook wordt het personeel niet gedwongen af te zien van vakantie, zegt bestuursvoorzitter Berden van het Elisabeth TweeSteden-Ziekenhuis in Tilburg. "Dat is echt een draconische maatregel. We bekijken van dag tot dag scherp wat nodig is."

Winkelen zonder afspraak mogelijk een van de versoepelingen

Waarschijnlijk is het straks niet meer nodig om een afspraak te maken om te winkelen. Wel geldt er binnen een maximum aantal klanten. Omdat de versoepeling waarschijnlijk zal leiden tot een grotere toeloop bij de winkels, gaan stewards het publiek in de winkelstraat in goede banen leiden.

Op dit moment is in winkels maximaal een klant per 25 vierkante meter toegestaan, met een maximum van vijftig klanten per winkel. Ook moeten klanten zich nu officieel vier uur van tevoren telefonisch of via de website hebben aangemeld.

De versoepelingen zouden op 28 april moeten ingaan. Vanavond is er weer een coronapersconferentie, waar de mogelijke versoepelingen worden toegelicht door demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid en demissionair premier Rutte.

Burgemeester Emmen verbolgen over testevenementorganisator

De burgemeester van Emmen is boos op platform Testen voor Toegang, dat proefevenementen organiseert. Eric van Oosterhout noemt de pilotevenementen in Drenthe "een totale flop", schrijft RTV Drenthe.

De burgemeester verwijt de organisatie verkeerde keuzes te hebben gemaakt en slecht te communiceren. Hij kan bijvoorbeeld niet begrijpen dat er in zijn stad wel 1200 mensen bij de voetbalwedstrijd FC Emmen - Heracles Almelo aanwezig mogen zijn, maar er geen testlocatie is in Emmen. Dat kan volgens de omroep alleen in Assen.

"Je kan niet even vragen of al die mensen 'effe' naar Assen willen om daar een stok in hun neus te laten zetten", zegt Van Oosterhout tegen de regionale omroep. "We hebben de organisatie van alles aangeboden, vijf opties waar ze konden testen en we horen vervolgens niks. We kregen nul op het rekest, echt onfatsoenlijk."

Testen voor Toegang heeft nog niet gereageerd op de verwijten.

Verdachten van brandstichting GGD-teststraat Urk voor de rechter

In de rechtbank van Lelystad dient een pro-formazitting tegen twee verdachten van brandstichting in een GGD-teststraat in Urk. Het gaat om een 21-jarige en een 16-jarige verdachte.

De teststraat in het haventerrein werd zaterdagavond 23 januari in brand gestoken tijdens de avondklokrellen. Beelden van de brandstichting die werden vertoond in een regionaal opsporingsprogramma leidden enkele weken later tot de arrestaties.

Eind middag EMA-rapport over Janssen-vaccin

Rond 17.00 uur worden de conclusies van het onderzoek naar mogelijke bijwerkingen van het Janssen-vaccin door Europees Geneesmiddelenbureau EMA verwacht.

In de EU, dus ook in Nederland, is de start van het vaccineren met Janssen opgeschort in afwachting van het EMA-onderzoek. Volgens het bureau zijn er inmiddels acht meldingen bekend van een zeldzame vorm van trombose na een inenting met het Janssen-vaccin. Alle meldingen zijn afkomstig uit de Verenigde Staten, waar ongeveer 7 miljoen mensen zijn ingeënt met het vaccin.

Nederland heeft meer dan 11 miljoen doses besteld van het Janssen-vaccin, dat deels in Leiden is ontwikkeld.

Kabinet gaat vanavond waarschijnlijk versoepelingen aankondigen

Het demissionaire kabinet geeft vanavond een nieuwe coronapersconferentie. Volgens ingewijden wordt waarschijnlijk bekendgemaakt dat de avondklok per 28 april verdwijnt. Vanaf die datum kunnen ook terrassen en winkels weer voorwaardelijk open, is de verwachting.

Bij de opening van de terrassen zou het gaan om maximaal twee bezoekers per tafeltje, of meerdere mensen die tot één huishouden behoren. De terrassen moeten naar alle waarschijnlijkheid om 18.00 uur sluiten.

Ook wordt er vrijwel zeker een maximum gesteld aan het aantal mensen dat op een terras mag zitten, afhankelijk van de ruimte. Maar ook op de grootste terrassen zouden nooit meer dan 50 mensen mogen zitten.

Welkom

Welkom in het coronaliveblog van dinsdag 20 april. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.