1582 doden in Marioepol, evacuatie weer mislukt • VN: niets bekend over biologische wapens in Oekraïne

Rutte: risico van militair ingrijpen is te groot

Militair ingrijpen in Oekraïne is echt geen optie, zegt premier Rutte in gesprek met Nieuwsuur. "Dat zou potentiele gevolgen hebben die niet te overzien zijn. Die kunnen zo ernstig zijn, dat ze ook een gevaar kunnen zijn voor de hele wereld."

Op dit moment is het volgens Rutte alleen mogelijk om te werken aan sancties, het leveren van militaire spullen, het voortzetten van de humanitaire hulp en het leveren van medicijnen. Volgens Rutte zijn de economische sancties zwaar, en raken zij het Russisch leiderschap.

"Als je meer zou doen, bijvoorbeeld troepen te sturen of een no-flyzone instellen, dan breng je het machtigste militaire bondgenootschap uit de wereldgeschiedenis, de NAVO, in een rechtstreeks conflict met de één na grootste atoommacht ter wereld, Rusland. Dat is na Amerika de grootste atoommacht ter wereld."

'Russisch leger dichterbij Kiev'

Op nieuwe satellietbeelden is te zien dat het Russische leger steeds dichter bij Kiev komt, zegt het Amerikaanse ruimtetechnologiebedrijf Maxar. Volgens het bedrijf schiet het leger artillerievuur richting woonwijken. Meerdere huizenblokken en gebouwen in Mosjoen, een stad ten noordwesten van Kiev, zouden in brand staan.

Op andere beelden is te zien dat er nog steeds branden woeden bij de Antonov-luchthaven in Hostomel.

Atoomwaakhond: reparaties stroomvoorziening Tsjernobyl begonnen

Technici zijn begonnen met het repareren van beschadigde hoogspanningslijnen bij de kerncentrale van Tsjernobyl. Hiermee proberen ze de stroomvoorziening te herstellen. Dat schrijft het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) in een verklaring.

Woensdag zeiden de Oekraïense autoriteiten dat Tsjernobyl niet meer met het stroomnet verbonden was. De kerncentrale moest gebruikmaken van noodstroom die werd opgewekt door dieselgeneratoren. Zodra die generatoren ook geen stroom meer konden opwekken, zouden volgens Oekraïense autoriteiten de koelsystemen er daarna mee ophouden, waardoor stralingslekken konden ontstaan.

Nu heeft de Oekraïense nucleaire toezichthouder gezegd dat een deel van de lijnen gerepareerd zijn. Wel lijkt nog steeds schade te zijn op andere plaatsen. Het repareerwerk gaat door ondanks "de moeilijke situatie" buiten de fabriek, zegt het atoomgenootschap. Er is ook extra brandstof geleverd voor generatoren, maar het blijft belangrijk om de hoogspanningslijnen zo snel mogelijk te repareren, zegt het IAEA.

Het IAEA herhaalde dat de stroomuitval "geen kritieke impact zal hebben op essentiële veiligheidsfuncties van de kerncentrale". De nucleaire waakhond van de VN zei ook dat het nog altijd geen gegevens ontvangt van monitoringsystemen die nucleaire activiteiten in Tsjernobyl volgen.

Russen vluchten naar Georgië om maar niet te hoeven vechten in Oekraïne

Meerdere regio's hebben eerste duizend opvangplekken geregeld

In steeds meer plaatsen worden opvangplekken voor Oekraïense vluchtelingen klaargemaakt. De veiligheidsregio's Haaglanden, Utrecht, Noord-Holland Noord, Gelderland-Zuid, Friesland, IJsselland en Zuidoost-Brabant hebben nu de eerste duizend plekken gevonden, zoals het Rijk had gevraagd. Limburg-Noord en Groningen zijn er bijna.

In de provincie Utrecht zijn momenteel bijna 1300 plekken beschikbaar, maar de veiligheidsregio telt de 300 noodopvangplekken in de Jaarbeurs daar niet in mee. Iets meer dan 600 vluchtelingen worden momenteel opgevangen in Utrecht.

In de regio Brabant-Zuidoost zijn de eerste vluchtelingen inmiddels opgevangen in onder meer Eindhoven. Noord-Holland Noord vangt op het moment ongeveer honderd Oekraïners op. In Friesland zijn 29 van de 1000 plekken in gebruik.

Vrouw uit gebombardeerd kinderziekenhuis bevallen van dochter: 'Veronika'

De vrouw die gewond uit het op woensdag gebombardeerde ziekenhuis in Marioepol werd gehaald, is bevallen van een gezonde dochter. De baby weegt 3200 gram en haar moeder heeft haar Veronika genoemd - ter ere van Nikè, de Griekse godin van de overwinning, verwijzend naar de gehoopte overwinning van Oekraïne.

Foto's van moeder, vader en kind zijn gedeeld op Twitter:

'Mijn moeder in Rusland gelooft niet dat het oorlog is'

De 24-jarige Daria Molchan is uit de Oekraïense stad Soemy gevlucht naar Polen. Ze belde haar moeder in Rusland, maar die gelooft niet dat Rusland Oekraïne is binnengevallen en dat er bommen vallen.

"Tot de dag van vandaag gelooft ze me niet", zegt Daria. "Nu praat ik niet meer met haar. Ze is gehersenspoeld door wat ze op tv ziet".

'Rusland schendt internationaal recht met ontvoering burgemeester Melitopol'

Ivan Fedorov, de burgemeester van Melitopol, een stad in het zuiden van Oekraïne met ruim 150.000 inwoners, is vandaag ontvoerd door Russische troepen. Dat zeggen bronnen van de Oekraïense overheid. Rusland heeft nog niet gereageerd en het bericht is nog niet uit onafhankelijke bron bevestigd.

"Hiermee schendt Rusland het internationaal recht", zegt het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken. Het zegt dat Russische troepen Fedorov hebben meegenomen nadat ze hem valselijk van terrorisme hadden beschuldigd. "De ontvoering van de burgemeester van Melitopol is geclassificeerd als een oorlogsmisdaad volgens de Geneefse Conventies en het Aanvullend Protocol, die het meenemen van burgers in een oorlog verbieden", staat in een verklaring van het ministerie.

Op sociale media circuleren videobeelden die ook door presidentieel adviseur Timosjenko zijn gedeeld. Hierin is te zien hoe een groep militairen een gebouw verlaat met een man met een zwarte zak over zijn hoofd.

1582 doden in Marioepol, evacuatie weer mislukt

De humanitaire situatie in de belegerde stad Marioepol wordt steeds kritieker, zegt het stadsbestuur. Het meldt dat in de stad inmiddels zeker 1582 doden zijn gevallen. Gisteren werd melding gemaakt van 1207 doden.

Pogingen om mensen te evacueren uit de zuidelijke Oekraïense stad zijn de afgelopen dagen mislukt. Ook vandaag konden inwoners de stad niet verlaten door Russische beschietingen, zegt de Oekraïense vicepremier.

Volgens de stad is er dringend behoefte aan voedsel, drinkwater en medicijnen. Er is geen verwarming of elektriciteit. Inwoners liggen al twaalf dagen onder Russisch vuur en kunnen de stad niet meer verlaten of humanitaire hulp ontvangen.

Stadion Tsjernihiv verwoest door beschietingen

Het voetbalstadion van FC Desna Tsjernihiv is vanochtend getroffen door beschietingen. In een foto van vandaag is de ravage te zien. Een tweede foto laat zien hoe het stadion er voor de oorlog uitzag. FC Desna Tsjernihiv komt uit in de hoogste Oekraïense voetbalcompetitie, die nu stilligt.

'Wereldwijde voedselprijzen kunnen nog eens 22 procent stijgen'

De Verenigde Naties waarschuwen dat de wereldwijde voedselprijzen nog eens 22 procent kunnen stijgen als gevolg van de oorlog in Oekraïne.

Het conflict heeft cruciale gevolgen voor de internationale tarwevoorziening, zegt de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de Verenigde Naties, in een vandaag verschenen rapport. Rusland is de grootste tarweproducent ter wereld, terwijl Oekraïne op de vijfde plek staat.

Volgens FAO-directeur-generaal QU Dongyu halen vijftig landen 30 procent van hun tarwe uit Rusland en Oekraïne. "Veel daarvan zijn de minst ontwikkelde landen of landen met een laag inkomen en voedseltekorten in Noord-Afrika, Azië en West-Azië", voegde Dongyu toe.

Aan front gesneuvelde militairen begraven in Lviv

In Lviv zijn drie Oekraïense militairen begraven die aan het front zijn gesneuveld. Dat gebeurde op een militaire begraafplaats. Verslaggever Jeroen de Jager was daarbij aanwezig.

Een van de militairen was 26, zegt een vrouw die bij de rouwplechtigheid was. "Dit is een heel trieste dag. Ik kende hem al heel lang", zegt ze met tranen in haar ogen. Haar drie zoons hebben zich voor het leger gemeld. "Ik maak me als moeder heel grote zorgen."

De nabestaanden kregen tijdens de begrafenis een Oekraïense vlag en de baret van hun omgekomen zoon.

VN: Niets bekend over biologisch wapenprogramma in Oekraïne

De Verenigde Naties weten niets van biologische wapens die in Oekraïne zouden worden geproduceerd. Dat heeft de VN-functionaris voor ontwapeningszaken gezegd tijdens spoedberaad van de VN-Veiligheidsraad. Die raad kwam vandaag bijeen op verzoek van Rusland, dat de Verenigde Staten beschuldigt van "biologische militaire activiteiten in Oekraïne".

De VS-gezant zei in de Veiligheidsraad dat er geen biologische wapens in Oekraïne gemaakt worden en dat de VS ook niet investeert in biologische laboratoria. Volgens de Verenigde Staten zouden de Russen de aantijging gebruiken om zelf biologische of chemische wapens in te zetten in Oekraïne.

Gisteren zei een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken dat Amerika er niet mee weg komt door de bewering van Rusland als "absurde en belachelijke desinformatie" af te doen, zoals woordvoerders van het Witte Huis en het Amerikaanse Ministerie van Defensie deden.

Rusland heeft geen concreet bewijs geleverd van de productie van biologische wapens in Oekraïne.

Oekraïne doet 'beste speler ooit' Timosjtsjoek in de ban

Anatoli Timosjtsjoek, met 144 interlands recordinternational van Oekraïne, is door de Oekraïense voetbalbond levenslang geschorst. De reden is dat Timosjtsjoek de Russische inval in zijn geboorteland (vooralsnog) niet heeft veroordeeld.

De voormalig middenvelder is nog altijd werkzaam als assistent-trainer bij de Russische topclub Zenit Sint-Petersburg, de favoriete club van president Poetin. Veel Oekraïners in Russische dienst zegden de laatste weken hun contract op en verlieten Rusland, maar niet Timostsjoek.

De trainerslicentie van de 42-jarige voormalige aanvoerder van het nationale elftal wordt nu ingetrokken, waardoor hij niet meer kan werken in eigen land. Ook worden zijn in Oekraïne gewonnen titels geschrapt.

Rusland blokkeert ook Instagram

De Russische mediatoezichthouder gaat ook het gebruik van Instagram verbieden. Na het verbod op Facebook en Twitter valt daarmee opnieuw een socialmediaplatform weg voor Russen. Het verbod gaat aanstaande maandag in.

De stap van toezichthouder Roskomnadzor komt kort nadat openbaar aanklagers een zaak waren gestart tegen moederbedrijf Meta, omdat het op Facebook en Instagram uitlatingen zoals "dood aan de Russische bezetters" tijdelijk toelaat. Meta meldde dat oproepen tot geweld tegen burgers verboden blijft.

YouTube

YouTube blokkeert wereldwijd met onmiddellijke ingang kanalen die banden hebben met door de Russische staat gefinancierde media. Het Amerikaanse bedrijf verwijst daarbij naar zijn beleid dat inhoud verbiedt die goed gedocumenteerde gewelddadige gebeurtenissen ontkent of bagatelliseert.

De populairste streamingdienst ter wereld benadrukt dat de Russische invasie van Oekraïne onder dat beleid valt.

Vlaming in de buurt van Dnipro: 'Meeste mensen willen niet vertrekken'

Vandaag kwam de stad Dnipro, in het midden van Oekraïne, voor het eerst ook onder vuur te liggen. Een schoenenfabriek, een flat en een crèche zouden zijn getroffen. De Vlaming Pascal Jacobs woont en werkt in Novomoskovsk, zo'n 10 kilometer van Dnipro, en sprak met Nieuws & Co. Volgens Jacobs kwamen Russische kruisraketten die bedoeld waren voor de plaatselijke luchthaven in een woonwijk terecht.

De aanval kwam volgens Jacobs niet onverwachts. "Ze hebben niet alleen de luchthaven van Dnipro aangevallen maar ook andere luchthavens. De eerste dag van de oorlog is dat ook gebeurd. Die luchthavens worden hersteld, dus een tweede aanval was wel te verwachten."

Volgens Jacobs gaan de mensen in de buurt door met hun leven. "Ze zijn gelaten. De mensen blijven ook, soms voel ik me veilig, soms niet." Vertrekken uit Oekraïne is niet makkelijk, zegt hij. "En de meeste mensen willen niet vertrekken, het is vooral de jongere generatie die dat wil. Ook omdat ze in West-Europa een beter leven zullen hebben. Ik denk ook niet dat Dnipro wordt aangevallen. De Russen richten zich op de verovering van de Zwarte Zee en Kiev."

Russische Vitesse-eigenaar Ojf zet aandelen in de verkoop

Valeri Ojf heeft besloten om zijn aandelen van de Arnhemse voetbalclub Vitesse te verkopen. De Russische grootaandeelhouder treedt daarnaast per direct terug uit de raad van commissarissen. Bij een verkoop van de aandelen wordt een zorgvuldige procedure gevolgd, zodat de continuïteit van de club gewaarborgd blijft en Vitesse zich kan blijven focussen op haar sportieve ambities, aldus de club.

Ojf nam in 2018 het aandelenpakket over van Aleksandr Tsjigirinski, eveneens een Rus. Over de Russische inval in Oekraïne liet hij zich niet uit en ook Vitesse hield zich vooralsnog stil.

Ojf staat niet op internationale sanctielijsten.

Van vrijwilliger voor weeskinderen naar reservist in de oorlog

Valentina was manager bij een vrijwilligersorganisatie voor weeskinderen in Oekraïne, maar werkt nu als logistiek manager voor het leger. Nu doet ze een wapentraining voor het geval ze naar het front wordt gestuurd.

Biden: zwaardere sancties voor Rusland

Amerika trekt de status van Rusland in die normale handelsbetrekkingen mogelijk maakt. Deze verschuiving, waarmee Rusland de status van "meestbegunstigde natie" verliest, is genomen in samenspraak met de Europese Unie en de G7, heeft president Biden gezegd. Die status bepaalt dat landen in de Wereldhandelsorganisatie gelijk worden behandeld voor wat betreft bijvoorbeeld handelstarieven.

Dit besluit maakt de de weg vrij voor de VS om tarieven op te leggen aan een breed scala aan Russische goederen, waardoor de druk op de Russische economie nog meer toeneemt.

Biden zei dat Amerika de export van luxegoederen naar Rusland in de ban doet, maar ook dat alcohol, kaviaar en diamanten uit Rusland de Verenigde Staten niet meer inkomen. Biden herhaalde ook dat Oekraïne op militaire steun kan rekenen.

Vrijwilligers Genemuiden gaan wel door met koken voor vluchtelingen

Een ploeg vrijwilligers uit Genemuiden en omgeving gaat toch door met het klaarmaken van maaltijden voor vluchtelingen in de Poolse grensplaats Korczowa. Eerder vandaag lieten ze weten te stoppen met hun activiteiten vanwege dichterbij komend oorlogsgeweld. Op 200 kilometer afstand waren beschietingen begonnen. Maar het besluit om te stoppen werd na een paar uur weer teruggedraaid.

Sinds vorige week woensdag staat er een mobiele keuken bij een opvanglocatie waar iedere dag duizenden vluchtelingen arriveren. Bij aankomst krijgen zij een warme maaltijd aangeboden.

Generaal buiten dienst Mart de Kruif over de situatie in Oekraïne

Hoe zit het met de belegering van Kiev? En hoe belangrijk is het onderhandelen nog?

EU wil meer sancties voor Rusland en meer wapens leveren aan Oekraïne

De EU wil meer sancties opleggen aan Rusland. Voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen zei met een vierde pakket met sancties te willen komen, zonder verdere details te geven. De Franse president Macron zegt dat "alle opties op tafel liggen" wat betreft nieuwe sancties. Vooralsnog is er geen besluit gekomen.

Ook wil de EU nog eens 500 miljoen euro beschikbaar stellen voor de levering van wapens en uitrusting aan het Oekraïense leger. Dat maakte de voorzitter van de Europese Raad Michel bekend na overleg met regeringsleiders.

De 27 leiders van de EU-lidstaten zijn in Versailles bij elkaar voor een tweedaagse top. Die gaat vooral over de oorlog in Oekraïne en de gevolgen daarvan.

Oekraïne: 'Poetin bereidt terroristische aanval voor op Tsjernobyl'

Volgens de inlichtingendienst van het Oekraïense ministerie van Defensie heeft de Russische president Poetin het bevel gegeven om een ramp in de kerncentrale van Tsjernobyl voor te bereiden en te beweren dat Oekraïne daarvoor verantwoordelijk is.

Oekraïne heeft aan het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) gemeld dat er helemaal geen contact meer is met de kerncentrale. Met die centrale, die in Russische handen is, was eerst nog contact mogelijk via de mail. IAEA-chef Grossi zei eerder dat de stroomtoevoer naar de centrale hersteld zou zijn, maar dat hij dat nog niet bevestigd heeft gekregen.

De Oekraïense luchtmacht meldt dat Russische vliegtuigen vanuit het Oekraïense luchtruim op het dorp Kopani in Belarus hebben geschoten. De Oekraïense minister van Defensie waarschuwde al eerder dat Rusland een serie aanvallen op Belarussisch grondgebied gepland had, met volgens hem als doel om Belarus in de oorlog te betrekken. "Om de misdaad te verhullen, is Rusland van plan een aanval uit te voeren vanuit het luchtruim van Oekraïne", zei Reznikov in een post op Facebook gericht aan de bevolking van Belarus.

Zelensky: 'Stategisch keerpunt in oorlog bereikt'

De Oekraïense president Zelensky vindt dat zijn land een strategisch keerpunt heeft bereikt in de oorlog met Rusland. Dat heeft hij gezegd in een televisietoespraak.

"Het is onmogelijk te zeggen hoeveel dagen nodig zijn om Oekraïne te bevrijden. Maar we kunnen wel zeggen dat we het zullen doen, want we hebben al een strategisch keerpunt bereikt", zei Zelensky. Wat hij precies als dat keerpunt ziet legde hij niet uit.

Hij drong ook aan op meer sancties van de internationale gemeenschap tegen Rusland om de druk nog verder op te voeren.

Drone uit Oekraïne vliegt over NAVO-gebied en crasht in Kroatië

Een militaire verkenningsdrone van Russische makelij is vanuit Oekraïens oorlogsgebied over meerdere NAVO-lidstaten gevlogen zonder dat er alarm is geslagen. Het onbemande toestel crashte uiteindelijk aan de rand van de Kroatische hoofdstad Zagreb. Dat melden de Kroatische autoriteiten. Bij de crash is niemand gewond geraakt.

De drone, die op 1300 meter hoogte vloog, stortte enkele minuten nadat hij het Kroatische luchtruim was binnengekomen donderdagavond laat neer. De Kroatische minister van Defensie noemt het een zeer ernstig incident en heeft een onderzoek aangekondigd. Volgens hem is het nog onduidelijk of de drone afkomstig is van het Oekraïense of Russische leger. Het gaat om een verkenningsdrone uit het Sovjettijdperk.

Het logistieke probleem van het Russische leger

Het verloop van de oorlog in Oekraïne gaat naar het zich laat aanzien minder snel dan de Russen hadden gepland. Wat weten we eigenlijk van de staat van het Russische leger? En waarom is een goede logistiek misschien wel het belangrijkste om een oorlog te winnen?

Kabinet wil Oekraïners vrijstellen van werkvergunning

Voor Oekraïners die naar Nederland zijn gevlucht en hier aan het werk willen, hoeft wat het kabinet betreft geen tewerkstellingsvergunning te worden aangevraagd. Minister Van Gennip gaat de wet zo aanpassen, dat er voor Oekraïners een tijdelijke uitzondering wordt gemaakt.

Een tewerkstellingsvergunning is een strenge arbeidsmarkttoets die werkgevers moeten aanvragen voor werknemers van buiten de Europese Unie. Er wordt dan onder meer gekeken of er een geschikte kandidaat binnen de zogeheten Europese Economische Ruimte is (de EU en Liechtenstein, Noorwegen en IJsland).

Van Gennip zegt dat het er in de praktijk op neerkomt dat je de arbeidsmarkttoets niet gemakkelijk haalt, als je niet uit de EU komt. Ze gunt de vluchtelingen uit Oekraïne eerst rust , maar wil er wel voor zorgen dat zij op termijn de kans krijgen om mee te draaien in de samenleving.

VN: 564 burgers gedood in Oekraïne

In Oekraïne zijn zeker 564 burgers omgekomen, onder wie 41 kinderen, zegt het mensenrechtenbureau van de VN. De meesten stierven door wapens als artillerie en raketten, en door luchtaanvallen.

Het daadwerkelijke dodental ligt waarschijnlijk een stuk hoger, want het OHCHR heeft geen rapporten uit gebieden waar nu wordt gevochten.

Burgemeester: twee miljoen mensen in Kiev, aanvoerroutes open

Van de 3,5 miljoen inwoners van Kiev blijven een kleine twee miljoen mensen in de stad, zegt burgemeester Vitali Klitsjko tegen persbureau Reuters.

"Het is heel belangrijk om ze voorzieningen te geven. We hebben nu elektriciteit, verwarming, gas, water", zei hij. Volgens Klitsjko heeft de hoofdstad genoeg belangrijkste benodigdheden voor zo'n twee weken en blijven aanvoerroutes voorlopig open.

Sommige mensen die hun familieleden naar het westen van het land hebben gebracht, zijn teruggekomen om de stad te verdedigen, zei Klitsjko's broer Vladimir. Reuters interviewde de twee broers, die beiden oud-bokser zijn en nu strijden tegen de Russen.

De Russische colonne ten noorden van Kiev is de stad tot op ongeveer 15 kilometer genaderd, zegt de Belgische journalist Bruno Beeckman op basis van bronnen die hij daar heeft gesproken.

Rusland wil Meta aanpakken als extremistische organisatie

Het Russische OM wil dat Meta Platforms, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, erkend wordt als een extremistische organisatie. Daarmee kunnen alle activiteiten van Meta binnen Rusland worden verboden. Dat schrijft het Russische staatspersbureau Interfax.

Volgens de procureur-generaal maakt Meta zich schuldig aan "het propageren van terrorisme" en "aanzetten tot haat en vijandschap met de dreiging van geweld".

Facebook en Instagram maakten recent bekend dat mensen die oproepen tot geweld tegen het Russische leger en politici uit Rusland en Belarus, niet zullen worden geblokkeerd. Die versoepelde regels gelden alleen in Oost-Europese landen en Rusland.

WHO roept Oekraïne op: 'Vernietig ziektewekkers in laboratoria'

De Wereldgezondheidsorganisatie heeft het ministerie van Volksgezondheid in Oekraïne dringend geadviseerd om "zeer gevaarlijke ziektewekkers die zich in de laboratoria in het land kunnen bevinden, veilig te vernietigen". Het is niet duidelijk of de WHO daarbij op specifieke virussen doelt en ook niet of de Oekraïense overheid het advies opvolgt.

Door de bombardementen en raketaanvallen lopen ook onderzoekslaboratoria kans op schade, waarbij gevaarlijke ziektekiemen kunnen vrijkomen. Oekraïense wetenschappers doen, net als andere landen, onderzoek waarbij soms ziekteverwekkers worden gebruikt om inzicht te krijgen in de verspreiding daarvan.

Vuurgevecht op Oekraïens grondgebied

'Ggz-instelling in regio Charkov aangevallen'

Een ggz-instelling in het dorpje Oskil in de regio Charkov is aangevallen door Russen, zegt de gouverneur van Charkov op Telegram. Ten tijde van de aanval waren er 330 mensen binnen, van wie er vijftig beperkt mobiel zijn en tien in een rolstoel zitten.

Hoeveel slachtoffers er zijn gevallen, moet nog worden vastgesteld. 73 mensen konden worden geëvacueerd. De gouverneur spreekt van een oorlogsmisdaad tegen burgers en genocide.

Gemeenten staan voor flinke opgave bij opvang vluchtelingen Oekraïne

De opvang van vluchtelingen uit Oekraïne is voor een aantal gemeenten een flinke opgave. Zo is het bij de zes gemeenten in Flevoland nog niet duidelijk wat er concreet gedaan wordt aan opvang voor Oekraïense vluchtelingen, meldt Omroep Flevoland.

In Overijssel komt vandaag de eerste stroom vluchtelingen aan. Het grootste aantal - 900 - wordt opgevangen in Heino. "Er komt veel logistiek op ons af en we moeten de vluchtelingen met open armen ontvangen", zegt voorzitter van Veiligheidsregio IJsselland tegen RTV Oost. "Het is alle hens aan dek voor gemeenten, maar ook voor de samenleving."

Inwoner Dnipro: meeste inwoners kunnen niet vertrekken

De Vlaming Paul Jacobs, die in het deels verwoeste Dnipro woont, zegt dat de meeste inwoners niet van plan zijn te vertrekken. "Ze kunnen ook niet, financieel gezien", zegt hij tegen de Vlaamse omroep VRT.

De autoriteiten zeggen dat in Dnipro een schoenenfabriek, een flat en een crèche zijn getroffen. De eerste beelden tonen grote verwoestingen.

VN heeft 'betrouwbare rapporten' over gebruik clustermunitie door Russen

De VN heeft "betrouwbare rapporten" over meerdere gevallen van clustermunitie gebruikt door Russische troepen in bewoonde gebieden in Oekraïne. Het gebruik ervan is "onverenigbaar" met internationaal humanitair recht, zegt een woordvoerder van het VN-mensenrechtenbureau.

"We herinneren de Russische autoriteiten eraan dat aanvallen tegen burgers en burgerdoelen verboden zijn onder internationale wetgeving en kunnen neerkomen op oorlogsmisdaden."

Konvooi en Russische gevechtseenheden rond Kiev 'zorgwekkend'

De Russische colonne ten noorden van Kiev is de stad tot op ongeveer 15 kilometer genaderd. Dat zegt de Belgische journalist Bruno Beeckman in het NOS Journaal op basis van bronnen die hij daar heeft gesproken. "In het noordwesten zouden de aanvallen zijn afgeslagen door Oekraïense artillerie en luchtafweer", zegt Beeckman. "En vanuit het oosten is de concentratie Russische troepen op een afstand uiteenlopend van 25 tot 27 kilometer van de hoofdstad."

Lees hier het hele artikel.

Oekraïne: 277 onderwijsinstellingen aangevallen

Door Russische bombardementen en beschietingen zijn in Oekraïne 268 onderwijsinstellingen beschadigd geraakt en 9 "totaal vernietigd", zegt het Oekraïense ministerie van Onderwijs en Wetenschappen.

Het ministerie heeft een site geopend met beeldmateriaal van aangevallen schoolgebouwen en met cijfers per regio. In de oostelijke regio Donetsk zijn volgens de site de meeste gebouwen beschadigd: 110.

Oekraïne wil vandaag meer burgers evacueren

De Oekraïense regering hoopt vandaag nog humanitaire corridors te openen, zodat burgers gebieden kunnen verlaten. Het gaat om twaalf routes, waaronder van Marioepol naar Zaporizja. Zaporizja is ook de bestemming voor evacués uit Polohy en Enerhodar. Ook zijn er routes van Volnovacha, dat naar verluidt is ingenomen door Russische troepen, tot Pokrovsk en van Izjoem in Oost-Oekraïne tot Lozova. Ook zijn er routes bekendgemaakt rondom hoofdstad Kiev.

Het is niet duidelijk of en wanneer de corridors opengaan en de veiligheid is niet gegarandeerd, want Rusland heeft geen staakt-het-vuren rondom deze routes aangekondigd, zoals eerder wel gebeurde voor humanitaire corridors met eindbestemming Rusland. Bovendien moeten langs de vluchtwegen mijnen worden opgeruimd.

Honderdduizenden bewoners in tientallen steden in acht verschillende regio's moeten worden geëvacueerd, omdat de humanitaire situatie catastrofaal is, aldus de Oekraïense regering. Routes vanuit Marioepol en Volnovacha waren de afgelopen dagen geblokkeerd en ontoegankelijk vanwege hevige gevechten en beschietingen door Russische troepen.

Oekraïne EU-lid? Een proces van jaren en jaren

Na de top van de 27 leiders van EU-lidstaten in Versailles van gisteravond, is de Europese Commissie aan zet om te beoordelen wat Oekraïne moet doen om uiteindelijk EU-lid te kunnen worden.

"Lidstaten willen Oekraïne een hart onder de riem steken", zegt correspondent Aïda Brands. "Maar dat betekent niet dat Oekraïne versneld lid wordt." Oekraïne moet eerst nog kandidaat-lid worden. Vorige week stuurde president Zelensky een officiële aanvraag voor lidmaatschap van de EU naar Brussel.

3000 vluchtelingen hebben overnacht in opvang

Er hebben vannacht 3000 Oekraïense vluchtelingen overnacht in de opvang die op verschillende plekken in Nederland zijn opgezet. In totaal zijn er nu 6000 tijdelijke opvangplekken in onder meer sport- en evenementenhallen.

Dat betekent dat er op dit moment voldoende opvang is, zei staatssecretaris Van der Burg vanmorgen. "Maar we moeten veel meer plekken klaarzetten, want er gaan veel meer mensen komen." De 25 veiligheidsregio's in Nederland is gevraagd om allemaal 2000 opvangplekken te regelen. Dat betekent dat er op den duur 50.000 plekken zijn.

Kleuter in Kiev: 'Aardige mensen doden niet'

VN: 2.5 miljoen mensen uit Oekraïne op de vlucht

Volgens de laatste cijfers van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) van de VN zijn meer dan 2,5 miljoen mensen op de vlucht voor de oorlog in Oekraïne. Dat zijn er 200.000 meer dan gisteren.

Het gaat niet alleen om vluchtelingen met de Oekraïense nationaliteit, ook ruim 116.000 burgers uit andere landen zijn Oekraïne ontvlucht. Het gaat onder meer om mensen uit India, Ghana, Tunesië en Libanon. De IOM werkt samen met ambassades, regeringen en grensautoriteiten om te zorgen dat zij veilig terug kunnen keren naar hun thuisland.

Hulporganisaties zeggen zich grote zorgen te maken over de vele mensen die binnen Oekraïne op de vlucht zijn geslagen, en geen onderdak of voedsel hebben.

Grote verwoesting na luchtaanval op Dnipro

De stad Dnipro is voor het eerst ook onder vuur komen te liggen. Een schoenenfabriek, een flat en een crèche zouden zijn getroffen, zeggen autoriteiten. De eerste beelden tonen grote verwoestingen.

Ruim 26.000 gastgezinnen meldden zich voor opvang Oekraïners

Het aantal gastgezinnen dat zich heeft aangemeld voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen is opgelopen naar ruim 26.000. Het burgerinitiatief Onderdak Oekraïne heeft zijn database met ruim 8500 aanmeldingen overgedragen aan Takecarebnb. Bij die organisatie hebben zich al 17.800 potentiële gastgezinnen aangemeld.

Takecarebnb screent de gastgezinnen en kijkt daarbij naar de ruimte die mensen in huis hebben, vanaf wanneer Oekraïners kunnen worden opgevangen en of ze bijvoorbeeld een huisdier kunnen meenemen. Vervolgens zorgen gemeenten voor het plaatsen van vluchtelingen.

Andere initiatieven, zoals Room for Ukraine, zijn vooralsnog van plan de plaatsing en screening zelf op zich te nemen. Room for Ukraine laat weten ruim 9600 bedden aangeboden te hebben gekregen op ongeveer 3600 locaties, schrijft persbureau ANP.

Poetin: vrijwilligers uit Midden-Oosten mogen vechten voor Rusland

President Poetin heeft duizenden strijders uit het Midden-Oosten groen licht gegeven om tegen Oekraïne te vechten. Tijdens een bijeenkomst van de Russische Veiligheidsraad zei hij dat Rusland ze moet verwelkomen en moet zorgen dat ze de gebieden bereiken waar ze het hardst nodig zijn. "Als je ziet dat er mensen zijn die uit eigen beweging, niet voor geld, willen komen om de mensen in de Donbas te helpen, dan moeten we ze geven wat ze willen en ze helpen het conflictgebied te bereiken."

Volgens de minister van Defensie staan er 16.000 vrijwilligers klaar om samen met de Russische troepen te vechten. Eerder meldde The Wall Street Journal dat Rusland Syriërs rekruteert die veel ervaring hebben met vechten in stedelijke gebieden.

Over mensen die vanuit andere landen komen om Oekraïne te helpen zei Poetin: "We zijn hiervan op de hoogte en het gaat tegen alle normen in."

Vluchtelingen: Russische soldaten zeiden geen woord

Oekraïners vluchtten vanuit de omgeving van Kiev, waar gevochten wordt, naar de hoofdstad en vertellen hoe ze onderweg Russische militairen tegenkwamen. "Ze zwegen. Ze stonden erbij alsof ze van steen waren."

Oekraïense hockeyvrouwen op weg naar Rotterdamse hoofdklasseclub

Het beloftenelftal van de Oekraïense hockeyvrouwen is op weg naar Nederland, met als eindbestemming hoofdklasseclub Victoria in Rotterdam. Het Onder 21-elftal slaagde erin de grens met Polen over te steken.

De Oekraïense hockeybond had contact opgenomen met Michel de Lange, die al jaren betrokken is bij het Oekraïense hockey. Hij ging op zoek naar een verblijfplek voor de hockeysters en kwam uit bij de Rotterdamse club Victoria. Die heeft het clubhuis opengesteld voor de groep.

Lees hier het hele verhaal:

Basisschoolleerlingen gaan zingen voor Oekraïne

Leerlingen van Nederlandse basisscholen gaan komende woensdag om 11.55 uur een Nederlandse variant van het nummer We are the world van USA for Africa zingen. Basisschooldocent Jiska Noortman van een school in Heiloo nam het initiatief en schreef de tekst van Wij staan hier sterk.

"Wat zou het mooi zijn als zoveel mogelijk kinderen hun stem laten horen voor de kinderen in Oekraïne", schrijft Noortman. "Een project waarbij met een lied aandacht wordt gevraagd voor het zinloze van deze oorlog en waarmee geld wordt ingezameld voor Giro555. De tijd, vijf voor twaalf, geeft de ernst aan van de situatie in Oekraïne."

We are the world van Michael Jackson, Lionel Richie en Quincy Jones werd in 1985 uitgebracht om geld in te zamelen voor de slachtoffers van de hongersnood in Ethiopië. Tientallen wereldberoemde zangers werkten eraan mee.

'Schade door Russische invasie tot nu toe 108 miljard euro'

De invasie van Oekraïne door Rusland heeft tot nu toe voor ruim 108 miljard euro aan schade aangericht, aldus het Oekraïense ministerie van Economische Zaken. Scholen, ziekenhuizen en woningen zijn door raketaanvallen en bombardementen vernietigd, maar ook wegen, waterinstallaties en elektriciteitscentrales.

Driekwart van de ondernemingen in oorlogsgebieden in Oekraïne ligt stil. Een groot deel daarvan verwerkt metalen, waardoor de metaalexport "aanzienlijk" is verminderd. Oekraïne is binnen Europa een van de belangrijkste exporteurs van ijzer, staalproducten en zeldzame metalen zoals lithium.

'Twijfels in Rusland over verloop invasie in Oekraïne'

In programma's op de Russische staatstelevisie worden twijfels geuit over hoe de militaire operatie in Oekraïne verloopt en of de doelen die het Kremlin heeft gesteld, gehaald kunnen worden. Dat is opmerkelijk, want de staatstelevisie wordt beschouwd als het belangrijkste propagandawapen van het Kremlin.

Door de zware sancties tegen Rusland en berichten op sociale media over grote verliezen aan de Russische kant, begint het negatieve nieuws door te sijpelen, ziet Geert Groot Koerkamp, correspondent in Rusland. "Een filmregisseur die vaak te gast is in talkshows waarin Oekraïne door het slijk wordt gehaald, gaf aan verrast te zijn dat Oekraïne niet verdeeld is, maar een eenheid. Ook was hij verrast dat Russische troepen niet, zoals verwacht, met bloemen door de bevolking werden opgewacht."

Moskou heeft de informatievoorziening door onafhankelijke media vrijwel afgesloten en blijft volhouden dat "alles volgens plan verloopt". Maar berichten op sociale media weerleggen dat beeld. Zo meldt het Russische staatspersbureau Interfax dat Rusland elke dag om 10.00 uur humanitaire corridors opent voor Oekraïense vluchtelingen die naar Rusland willen, maar dat Oekraïense nationalisten de corridors beschieten zodat de vluchtelingen niet weg kunnen. "Het lijkt onderdeel van een propagandaoorlog. Er staan bussen aan de grens om vluchtelingen op te vangen, maar er komt niemand. Mensen willen daar niet heen", zegt Groot Koerkamp. "Vervolgens zegt Rusland: we geven ze de mogelijkheid, maar het wordt verhinderd door Oekraïners."

China: vanuit Nederland cyberaanvallen op Rusland en Oekraïne

Het Chinese staatspersbureau Xinhua meldt dat via computersystemen in China cyberaanvallen worden uitgevoerd op Rusland, Belarus en Oekraïne. De aanvallen zouden vooral uit de Verenigde Staten komen, maar ook uit Nederland en Duitsland. Het bericht van Xinhua kan niet worden geverifieerd.

Het is niet duidelijk wie of wat de doelwitten zijn en wie er achter de aanvallen zitten. Volgens het persbureau worden sinds februari steeds meer aanvallen via computersystemen in China gemeld.

Nu ook gevechten en aanvallen in West-Oekraïne

Russische troepen hebben een aanval uitgevoerd op twee militaire vliegvelden in West-Oekraïne. De luchthavens in Loetsk en Ivano-Frankivsk zijn "buiten werking gesteld", aldus het Russische ministerie van Defensie. Naast het vliegveld zouden in Loetsk een waterinstallatie en een reparatiefabriek voor vliegtuigen zijn vernietigd. Ook Dnipro, in het oosten, is onder vuur genomen.

Bij de aanvallen op Loetsk zijn twee mensen gedood, melden lokale autoriteiten.

Van Oekraïense zijde worden de aanvallen bevestigd. "Oekraïense grote steden worden opnieuw onderworpen aan verwoestende klappen", tweet de presidentieel adviseur. "De verwoestende oorlog van Rusland tegen burgers en grote steden gaat door."

Facebook laat gewelddadige uitlatingen tegen Rusland tijdelijk toe

Facebook en Instagram versoepelen tijdelijk de regels rondom politieke uitingen en gewelddadige uitlatingen, als die zich richten tegen Russische politici en het Russische leger.

Gebruikers die aanzetten tot haat ("Dood aan de militairen!") worden gewoonlijk geblokkeerd, maar de regels rondom verboden inhoud zijn wegens de oorlog in Oekraïne versoepeld, schrijft Meta Platforms, het moederbedrijf van Facebook en Instagram. "Politieke uitingen die normaal in strijd zijn met onze regels, zoals gewelddadige uitlatingen, worden nu toegestaan", aldus het bedrijf. De versoepelde regels gelden alleen in Oost-Europese landen en Rusland.

Ook berichten waarin wordt opgeroepen tot de dood van de Russische president Poetin of zijn Belarussische ambtsgenoot Loekasjenko zijn toegestaan, blijkt uit een interne mail die persbureau Reuters inzag.

Kiev steeds verder omsingeld door Russische troepen: 'Hoofdstad komt in de tang'

Russische troepen rukken steeds verder op richting Kiev. Delen van het konvooi staan in een straal rond 30 kilometer rondom Kiev, blijkt ook uit nieuwe satellietbeelden. Dat betekent dat de stad nu ook binnen artilleriebereik ligt.

Frans Osinga, bijzonder hoogleraar oorlogsstudies in Leiden, verwacht dat de beschietingen zullen toenemen, zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. Hij ziet hetzelfde scenario ontstaan als in de belegerde steden Charkov en Marioepol, waar burgers niet weg kunnen vanwege de zware beschietingen en er grote schade is aan cruciale infrastructuur als wegen en ziekenhuizen.

"Dat het konvooi opsplitst zegt niet zoveel, het grotere plaatje, dus waar de gevechtseenheden zijn, is zorgwekkend", aldus Osinga. Omdat Kiev een stad van historische betekenis is en in Rusland wordt gezien als bakermat van de beschaving, verwacht hij dat de Russen niet zonder meer aanvallen. "Maar ze zijn duidelijk: Kiev is de hoofdstad van Oekraïne, Zelensky moet weg."

Rutte: EU-toetreding Oekraïne wordt een lang proces

De regeringsleiders van de EU-lidstaten hebben de aanvraag van Oekraïne om lid te worden, doorgestuurd naar de Europese Commissie. Die moet nu beoordelen of Oekraïne er klaar voor is. In de Franse stad Versailles spraken de leiders, onder wie premier Rutte, elkaar tot diep in de nacht over de oorlog.

"Wat er vanavond is vastgesteld, is dat wij in Europa familie zijn met elkaar", zei Rutte na afloop aan de NOS. Hij benadrukt wel dat een mogelijke toetreding een lang proces is. "Dat is ook helemaal niet slecht, want het gaat ook echt wel ergens over", zegt Rutte. "Maar voor de korte termijn moeten we er natuurlijk voor zorgen dat we Zelensky en zijn regering ondersteunen."

De wapenleveringen gaan daarom door, zegt Rutte. "Ook vanuit Nederland. We zeggen niet altijd wat we leveren, want we willen niet te veel inzicht geven in waar Oekraïne behoefte aan heeft. Dat gaan we de Russen niet wijsmaken." Nederland levert ook humanitaire steun, zoals medicijnen.

De sfeer tijdens de top was "een tikje somber", zegt Rutte. "Zolang er gepraat wordt, is er ook hoop dat dat kan leiden tot de-escalatie. Maar we zijn ook niet naïef. Als je ziet wat Rusland nu doet: met clusterbommen, met artillerie beschieten van flatgebouwen, dat is natuurlijk verschrikkelijk. In het Europa van de 21e eeuw was dat ondenkbaar."

Enorm Russisch konvooi is opgebroken

Het enorme Russische militair konvooi dat sinds vorige week ten noorden van Kiev stond, is opgesplitst. Delen van het 60 kilometer lange konvooi staan nu in bossen en steden rondom Kiev, is te zien op nieuwe satellietbeelden van het Amerikaanse ruimtetechnologiebedrijf Maxar. Door slecht weer kon het bedrijf enkele dagen geen nieuwe foto's maken, maar donderdag klaarde het op.

Het konvooi stond al enkele dagen praktisch stil. Volgens experts mogelijk vanwege logistieke problemen: te weinig levensmiddelen voor de militairen bijvoorbeeld, een gebrek aan brandstof en slecht onderhoud van het materieel. Oekraïense troepen zeggen daarnaast dat ze het konvooi hebben aangevallen. Artillerie-voertuigen zouden zich nu in gevechtspositie hebben opgesteld aan de bosrand bij het dorp Loebjanka. Meerdere pantserwagens zijn te zien bij dorpen rondom het vliegveld Hostomel.

Deskundigen noemden het konvooi eerder een bedreiging voor Kiev, maar benadrukten ook de kwetsbaarheid ervan. "Dit is een gigantisch konvooi. Het zou me verbazen als daar geen verliezen geleden worden. Het is een zeer aantrekkelijk doelwit", zei oud-directeur van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst Pieter Cobelens eerder.

'Veiligheidsraad vrijdag bijeen op verzoek van Rusland'

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties komt vrijdag op verzoek van Rusland bijeen, zeggen diplomaten tegen persbureau Reuters. Moskou beschuldigt de Verenigde Staten ervan een "militair biologisch programma" te ondersteunen in Oekraïne. Rusland heeft nog geen bewijs geleverd voor de beschuldiging, en de VS doet de bewering af als "lachwekkend".

40.000 mensen geëvacueerd, Marioepol nog onbereikbaar

Volgens de Oekraïense president Zelensky zijn donderdag 40.000 mensen geëvacueerd uit vijf verschillende steden. Maar opnieuw heeft geen enkele burger de belegerde havenstad Marioepol kunnen verlaten; de Russen hebben zich daar niet aan het tijdelijke staakt-het-vuren gehouden.

Ook pogingen om voedsel, water en medicijnen naar de stad te vervoeren zijn mislukt, zegt Zelensky in een televisietoespraak. "Dit is regelrechte terreur, van ervaren terroristen," zei hij. "De wereld moet dit weten. We hebben allemaal te maken met een terroristische staat."

Het internationale Rode Kruis zei gisteren tegen de BBC dat de humanitaire situatie in de stad steeds nijpender wordt. Volgens de hulporganisatie hebben honderdduizenden mensen geen toegang meer tot voedsel, water, warmte, elektriciteit en medicijnen.

Oekraïne: helemaal geen contact meer met Tsjernobyl

Oekraïne heeft aan het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) gemeld dat er helemaal geen contact meer is met de kerncentrale in Tsjernobyl. Met de centrale, die nu in Russische handen is, was eerst nog contact mogelijk via de mail. IAEA-chef Grossi zegt dat hem is verteld dat de stroom naar de centrale is hersteld, maar dat hij dat nog niet bevestigd heeft gekregen.

Welkom

In dit blog lees en bekijk je alle ontwikkelingen van de oorlog in Oekraïne van vrijdag 11 maart. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.