Haagse plannen op een rij: hoe gaan we wonen, eten en een volgende pandemie voorkomen?
Hoe ziet je wereld eruit over een paar jaar? Waar woon je? Wat verdien je? En hoe hard mag je rijden? Om daar invloed op uit te oefenen, kun je op 15, 16 en 17 maart een vakje rood kleuren in het stemhokje. We hebben de programma's doorgespit en in een serie artikelen de verschillende ideeën verzameld. Die vind je hier op een rij.
Voor de Tweede Kamerverkiezingen is ook al een schets te maken van het volgende regeerakkoord. Want over een aantal onderwerpen denken veel partijen namelijk hetzelfde, komt naar voren uit een vergelijking van de programma's van de partijen die nu al in de Kamer zitten.
Het klimaat is de laatste jaren uitgegroeid tot een groot onderwerp in politiek Den Haag, en voor kiezers is het een belangrijk thema waarop ze hun stem baseren. Nu zijn in Nederland en internationaal recent allerlei klimaatdoelen gesteld, maar als je die wil bereiken moet er veel gebeuren. Willen partijen dat? Of juist niet?
De nieuwe minister van Wonen zal op zijn of haar eerste werkdag waarschijnlijk een zucht van wanhoop slaken. Op het bureau ligt de map 'aanpak woningtekort' en dat kan met recht nu al een hoofdpijndossier worden genoemd.
In het dossier zit het overzicht woningtekort. Dit jaar zijn er zo'n 300.000 woningzoekenden en dat tekort stijgt. Van een wachtlijst van tien jaar voor een betaalbaar huurhuis kijkt bijna niemand meer op. En de gemiddelde prijs van een koopwoning ligt op ongeveer 400.000 euro. Acceptabel vinden partijen het voortdurende woningtekort niet meer, is duidelijk uit de verkiezingsprogramma's.
Een aanzienlijk deel van je leven wordt in Den Haag bepaald; politici hebben zelfs invloed op wat er thuis op tafel staat, wat er in je glas zit en wat je rookt. Of tenminste, alle dertien zittende partijen proberen dat, zo is te lezen in hun verkiezingsprogramma's.
Een groot deel van je leven wordt bepaald op het Binnenhof en de ministeries eromheen: bijvoorbeeld hoe je aan je geld komt. Alle dertien zittende partijen hebben daar ideeën over in hun verkiezingsprogramma's staan. Over hoe hoog je uitkering moet zijn, wanneer je die moet krijgen (en wanneer niet), wat je moet verdienen en wat voor contract je baas je zou moeten geven.
Al een jaar staat alles in het teken van de coronacrisis en dat zal nog wel een tijdje zo blijven, niet in de laatste plaats voor politiek Den Haag. Toch bereiden partijen zich ondertussen ook al voor op de volgende virusuitbraak, als je de verkiezingsprogramma's mag geloven. Bijna alle dertien zittende partijen zeggen dat ze lessen willen trekken uit deze crisis om een volgende pandemie beter te bestrijden.
Een lightrailnetwerk door en tussen alle grote steden, snelle en supersnelle treinen naar het noorden, oosten en zuiden van Nederland en naar Europese plaatsen. En ook nog moderne Rapid-bussen, die sneller moeten zijn dan de automobilist, door via de snelweg zonder files dezelfde route af te leggen.
De meeste politieke partijen die in de Tweede Kamer zitten nemen in hun verkiezingsprogramma's de ruimte voor hun toekomstplannen over het beste transport van A naar B.
Black Lives Matter nam een grote vlucht afgelopen jaar. Na de dood van de zwarte Amerikaan George Floyd, die stierf door een hardhandige arrestatie, laaiden de protesten op. Eerst in de VS, maar het sloeg ook over naar Nederland, en de beweging vindt zijn weerslag in verkiezingsprogramma's. Lees er hier alles over:
Hoe ziet de schoolcarrière van de Nederlands peuters, scholieren en studenten er de komende jaren uit? Bij de politieke partijen in de Tweede Kamer is onderwijs een populair onderwerp, zo blijkt bij het doorspitten van de verkiezingsprogramma's. Er staan tal van plannen beschreven en veel partijen denken er niet eens zo verschillend over. Hier lees je wat de partijen willen:
Over een tijdje, in de nieuwe kabinetsperiode, moet een beter betaalde verpleegkundige in het ziekenhuis meer tijd hebben voor een patiënt en niet te druk zijn met het invullen van formulieren. Iemand die veel medicijnen gebruikt, hoeft niet te vrezen voor zijn of haar eigen risico. En in het basispakket zitten mogelijk de anticonceptiepil en therapie om een scheiding te voorkomen.
In grote lijnen is dit het beeld van de toekomstige gezondheidszorg in Nederland, als je op de verkiezingsprogramma's afgaat. Alle zittende politieke partijen in de Tweede Kamer willen vooral dat de zorg beter wordt en betaalbaar blijft.
Immigratie; in Den Haag wordt er al jaren over gebakkeleid. De vorige formatie liep er (voor GroenLinks) op stuk en het onderwerp leidt vaak tot verhitte debatten in de Kamer, onlangs nog binnen de coalitie over het Griekse vluchtelingenkamp Moria.
En als je de verkiezingsprogramma's van de dertien zittende partijen mag geloven, is de strijd niet voorbij. De standpunten lopen namelijk nogal uiteen wat betreft grote vragen als: Hoeveel mensen mogen hierheen komen? Wie dan? Is 'hierheen' eigenlijk Nederland, de EU of de regio? En als ze hier zijn, wat kunnen, moeten of mogen ze dan doen?