Oekraïneblog
NOS NieuwsAangepast

'Rusland voert aanvallen op twee plaatsen op' • 'Duitsland verdubbelt militaire steun aan Oekraïne'

In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen van de oorlog in Oekraïne.

liveblog gesloten

Bibliotheek Cherson vernield bij Russische beschieting

Beschietingen van vannacht hebben grote schade aangericht aan de wetenschappelijke bibliotheek van Cherson. Het gebouw werd geraakt door een projectiel en vloog in brand. De brandweer had een uur nodig om het vuur te doven.

Het was gisteren een jaar geleden dat de hoofdstad van de gelijknamige regio door Oekraïne werd heroverd. Sindsdien ligt de stad bijna dagelijks onder vuur, ook gisteren weer. Volgens de gouverneur werd de stad 62 keer beschoten. Er zou een dode gevallen zijn. Vier mensen raakten gewond.

De bibliotheek werd vrijwel totaal vernield

'Rusland voert aanvallen op twee plaatsen op'

Het Russische leger heeft volgens Oekraïne zijn aanvallen op twee plaatsen opgevoerd: bij het Oekraïense bolwerk Avdiivka en in de omgeving van Bachmoet.

Bachmoet viel in mei na een langdurige en bloedige veldslag in Russische handen. Sindsdien heeft Oekraïne in zijn pogingen de stad terug te krijgen wat terreinwinst geboekt, maar de Russen proberen dat nu teniet te doen. "De Russen zijn actiever geworden en proberen hun eerder verloren gegane posities te heroveren", zegt commandant van de Oekraïnse landmacht Oleksandr Syrskyi.

De legerleiding zegt dat Russen de al weken durende aanval op het zuidelijker gelegen Avdiivka doorzetten. Die stad wordt als de poort naar de rest van de regio Donetsk gezien, die door Rusland wordt bezet. De commandant van de Oekraïense grondtroepen daar zegt dat de Russen gisteren 30 luchtaanvallen en 712 artilleriebeschietingen hebben uitgevoerd. Het kwam 50 keer tot rechtstreekse gevechten tussen grondtroepen van beide landen.

Een Oekraïense militair bedient een kanon bij Bachmoet

'Duitsland verdubbelt militaire steun aan Oekraïne'

De Duitse regering wil de uitgaven voor militaire steun aan Oekraïne volgend jaar verdubbelen. Dat melden Duitse media. Voor de levering van wapens, munitie en ander militair materieel was voor volgens jaar al 4 miljard euro vrijgemaakt. De coalitie van SPD, FDP en Groenen heeft overeenstemming bereikt over een verhoging naar 8 miljard euro.

SPD-Bondsdaglid Andreas Schwarz bevestigt de berichten. "De verdubbeling is juist en belangrijk. Hiermee komen wij onze beloften aan Oekraïne na door de financiële middelen beschikbaar te stellen." De regering heeft de verhoging nog niet bekendgemaakt en de Bondsdag moet er ook nog mee instemmen.

Schwarz en ook andere Duitse politici zeggen dat Duitsland dankzij deze uitgaven ook aan de NAVO-norm voldoet. Die stelt dat lidstaten 2 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie moeten besteden.

Washington Post onthult naam militair die Nord-Stream-aanval mogelijk coördineerde

The Washington Post meldt op basis van diverse bronnen dat een Oekraïense militair de aanval op de Nord Stream-pijpleidingen zou hebben gecoördineerd. De Amerikaanse krant schrijft dat het gaat om Roman Tsjervinsky, een kolonel van het Oekraïense leger die zich bezighoudt met speciale operaties.

De 48-jarige kolonel zou de Nord Stream-operatie hebben gecoördineerd en hij regelde de logistiek en ondersteuning van het team dat de aanval daadwerkelijk op zee uitvoerde. Het team bestond uit zes personen. Ze huurden vorig jaar onder een valse naam een zeilboot in Duitsland en plaatsten onder water explosieven op de pijpleiding, zeker een week voordat ze ontploften.

Tsjervinsky ontkent dat hij een rol had bij de sabotage van de onderzeese pijpleidingen. Via zijn advocaat zegt hij tegen The Washington Post: "Alle speculaties over mijn rol in de aanval op de Nord Stream zijn verspreid via Russische propaganda en nergens op gebaseerd".

De sabotage leidde tot grote onrust in Europa en zette de geopolitieke verhoudingen na de Russische invasie in Oekraïne nog verder op scherp.

Eerder maakten de NOS en Nieuwsuur samen met andere Europese nieuwsorganisaties deze reconstructies van de aanval op de Nord Stream-pijpleiding:

Na de sabotage van de Nord Steam kwamen er gigantische hoeveelheden gas vrij

Na ruim een maand weer aanval op Kyiv

Kyiv is voor het eerst sinds september weer aangevallen. Vitali Klitsjko, de burgemeester van de Oekraïense hoofdstad, zegt dat er meerdere explosies waren. Er zijn geen slachtoffers gemeld.

"Er zijn krachtige explosies gehoord op de linkeroever van de hoofdstad", aldus de burgemeester op Telegram, waarmee hij verwijst naar de oever van de rivier Dnjepr. De luchtverdediging zou ballistische raketten hebben neergehaald.

Vlak voor de explosies ging het luchtalarm af in Kyiv en in een regio vlakbij. Inwoners kregen de oproep om in schuilplekken te blijven.

Sporen van Russische projectielen in de lucht boven Kyiv, zaterdagochtend

Waarom de oorlog in Gaza Poetin goed uitkomt

Terwijl de focus van de wereld op de oorlog tussen Israël en Hamas ligt, woedt die in Oekraïne ondertussen gewoon voort.

Hoe Poetin daarvan profiteert, legt NOSop3 je in deze video uit:

Waarom de oorlog in Gaza Poetin goed uitkomt

Orbán dreigt nu ook zelf met veto op onderhandelingen EU met Oekraïne

De Hongaarse premier Orbán zegt dat hij geen voorstander is van onderhandelingen met Oekraïne over het lidmaatschap van de EU. De Europese Commissie is daar voor, de Europese regeringsleiders moeten er volgende maand een besluit over nemen. Orbáns woordvoerder liet dinsdag al weten dat Orbán dan een veto zal uitspreken. Nu dreigt hij daar zelf ook mee.

"Oekraïne is totaal niet klaar om te onderhandelen", zei Orbán, in een radio-interview. "Het heldere Hongaarse standpunt is dat de onderhandelingen niet van start moeten gaan." Ook beschuldigt hij Oekraïne van het schenden van de rechten van de Hongaarse minderheid in Oekraïne.

Hongarije maakt aanspraak op miljarden euro's aan EU-subsidies. Het krijgt die niet omdat het zich niet aan EU-normen voor het naleven van mensenrechten en het functioneren van de rechtstaat houdt. Orbán ontkent dat hij het veto-middel wil inzetten om de EU tot uitbetaling te dwingen.

Orbán dreigt ook een veto uit te spreken over financiële steun voor Oekraïne. Bronnen van persbureau Reuters zeggen dat andere EU-lidstaten dan een manier buiten de EU om zullen vinden om 50 miljard euro aan Oekraïne over te maken.

Viktor Orbán

Inwoners van verwoest Avdiivka willen niet weg

Frontstad Avdiivka is verwoest en het is er gevaarlijk. Maar vooral de ouderen willen niet weg.

Vitaly Zjoetsjkov is lid van het evacuatieteam en reist regelmatig naar de frontstad om mensen te evacueren. Hij maakte deze vlog over zijn gevaarlijke werk:

Vitaly vlogt over de evacuatie van ouderen in Avdiivka: 'Ik wil hier niet weg'

Letse oud-minister de cel in voor spionage

Een rechtbank in Letland heeft voormalig minister van Binnenlandse Zaken Janis Adamsons (67) tot een celstraf van 8,5 jaar veroordeeld voor fraude, verboden wapenbezit en spionage voor Rusland. Volgens de rechtbank verzamelde hij geheime informatie in opdracht van Russische geheime diensten.

Adamson werd in 2021 opgepakt. Hij heeft daarvoor vier jaar lang staatsgeheimen aan de Russen doorgespeeld, aldus de rechtbank. Volgens de aanklager deed hij dat niet voor het geld, maar om ideologische redenen.

Een Russische medeplichtige kreeg een gevangenisstraf van zeven jaar.

Russen blijven aanvallen bij Avdiivka

Het Oekraïense leger zegt dat de Russische aanvallen op de stad Avdiivka zijn toegenomen. Die stad in de regio Donetsk ligt centraal in het meer dan 1000 kilometer lange front, 20 kilometer westelijk van de stad Donetsk die in Russische handen is.

"Hun bewegingen zijn behoorlijk compact", zegt een woordvoerder van het Oekraïense leger. "Het is niet alleen de infanterie die aanvalt, maar parallel daaraan heb je het werk van artillerie, drones, vliegtuigen en meer."

Een woordvoerder van het militaire bestuur in Avdiivka zegt dat de stad 24 uur per dag wordt beschoten , maar dat het drassige terrein de Russische infanterie tegenhoudt. "Als de grond droger wordt, zullen zeker naar voren komen."

Evacuatie van burgers uit Avdiivka, eind oktober

Rest van Nederlandse F-16's dit jaar nog naar Roemenië, 18 in totaal

De rest van de toegezegde F-16's gaat nog voor de jaarwisseling naar Roemenië. Dat zegt generaal en commandant der strijdkrachten Onno Eichelsheim. Het worden er in totaal achttien, verwacht hij.

Tot nu toe werd er steeds gesproken over twaalf tot achttien toestellen. "We gaan er nu van uit dat ze er achttien nodig hebben en daar plannen we ook op", zegt Eichelsheim tegen het ANP. Hij verwacht vanaf begin volgend jaar de Oekraïners daar te gaan trainen. De toestellen blijven eigendom van Nederland. In totaal heeft Nederland er 42.

Eerder deze week werd bekend dat de eerste vijf Nederlandse F-16's zijn aangekomen in het Europese F-16-trainingscentrum (EFTC) in Roemenië. Daar worden ze ingezet bij het opleiden van Roemeense en Oekraïense vliegers en technisch personeel. Maar eerst worden ze gebruikt om de instructeurs een opfriscursus te geven.

Nederland en Denemarken coördineren de Europese inspanningen om Oekraïne aan F-16's te helpen. Die heeft het land nodig voor versterking van zijn luchtmacht in de oorlog met Rusland. Denemarken levert negentien toestellen. Negen andere NAVO-landen hebben Oekraïne ook F-16's beloofd.

Plek voor 300 extra Oekraïners in Lelystad

Ongeveer 300 vluchtelingen uit Oekraïne worden de komende tijd overgebracht naar Lelystad. Ze worden opgevangen in een leegstaand gebouw van de Scholengemeenschap Lelystad, waar sinds vorig jaar al 200 Oekraïners zitten. Er worden tijdelijke woonunits neergezet voor de extra plekken.

De eerste Oekraïners kunnen er waarschijnlijk in maart naartoe. Dat kunnen mensen zijn die net uit Oekraïne zijn gevlucht, maar ook mensen die nu nog bij een gastgezin verblijven of die in een gemeentelijke opvang zitten die moet sluiten.

Zo zei de Utrechtse burgemeester Dijksma vorige maand nog dat als er geen nieuwe opvangplaatsen voor langduriger verblijf beschikbaar komen, sluiting dreigt. In de centrale opvang in de Jaarbeurs sliepen begin oktober bijvoorbeeld bijna twee keer zoveel mensen als waar er plek voor is.

Volgens de meest recente cijfers, van vorige week vrijdag, hadden alle gemeenten bij elkaar bijna 85.000 bedden beschikbaar. Op 600 na waren die bezet. In Nederland zijn er ruim 102.000 Oekraïense vluchtelingen geregistreerd.

De opvanglocatie van Oekraïense vluchtelingen in de Utrechtse Jaarbeurs

Europees Parlement: EU-sancties tegen Rusland moeten strenger nageleefd

Het Europees Parlement heeft in Brussel een resolutie aangenomen die ervoor moet zorgen dat EU-landen de sancties tegen Rusland strenger naleven.

Volgens het parlement maken EU-landen het voor Russen te gemakkelijk om de sancties te omzeilen. Russische olieproducten vinden via een niet-EU-land geregeld alsnog een omweg naar de EU. Andersom gaan via die omweg ook EU-producten alsnog naar Rusland.

Zo moet er in de toekomst een volledige afsluiting van de Europese markt voor Russische olie komen. Ook wil het Europese Parlement grondig toezicht op hoe die sancties in de praktijk uitwerken.

De bevroren Russische tegoeden moeten wat het Europees Parlement betreft gebruikt worden om oorlogsschade in Oekraïne te herstellen.

Beelden van Russische raketaanval op vrachtschip Zwarte Zee

Persbureau Reuters heeft de beelden geverifieerd waarop te zien is hoe gisteren een Russische raket een vrachtschip raakte bij de haven van Odesa in Oekraïne.

De raket sloeg in toen het schip een haven aan de Zwarte Zee in de regio Odesa binnenkwam. Daarbij kwam een persoon om het leven. Drie Filipijnse bemanningsleden en een havenmedewerker raakten gewond. Het schip voer onder de vlag van Liberia.

Nadat Rusland zich had teruggetrokken uit de graandeal, heeft het herhaaldelijk infrastructuur in havens aangevallen. Rusland loste eerder waarschuwingsschoten richting een Turks vrachtschip op de Zwarte Zee.

Russische raket raakt civiel schip op Zwarte Zee bij Odessa

Rusland: toezeggingen EU aan Oekraïne niet reëel

Rusland gelooft niet dat de beloften van de Europese Unie om Oekraïne toe te laten tot de unie "reëel" zijn. Dat zegt Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov.

"Hoogstwaarschijnlijk hebben we het over een wortel die ze voorhouden", aldus Peskov. Daarmee doelde hij erop dat de EU Oekraïne aan het lijntje houdt met beloften waarvan de vervulling steeds zou worden uitgesteld.

De Europese Commissie liet gisteren weten dat Oekraïne wordt uitgenodigd voor gesprekken voor een eventuele toetreding tot de Europese Unie wanneer het aan alle definitieve voorwaarden voldoet. Uiteindelijk bepalen de 27 EU-leiders: zij moeten unaniem akkoord gaan. Dat besluit valt naar verwachting op de Europese top van december.

Veel Russen die niet in dienst willen zoeken toevlucht in Armenië

Veel Russen verlaten hun land uit angst om naar de oorlog in Oekraïne te worden gestuurd en Armenië is voor hen een populaire bestemming. Het land is goedkoop, Russen kunnen er zonder visum naartoe en de Armeniërs hebben geen problemen met de Russen. "Ze houden hier ook niet van Poetin, en ze zien ons echt als mensen die gevlucht zijn voor de oorlog en repressie in eigen land", zegt een Russische activist die al anderhalf jaar in Armenië verblijft.

Lees hier het hele verhaal:

'Russische hackers achter cyberaanval op Oekraïens elektriteitsnetwerk vorig jaar'

Russische hackers zijn verantwoordelijk voor een hack die in oktober 2022 stroomuitval veroorzaakte in een deel van Oekraïne. Dat schrijft het Amerikaanse cyberbeveiligingsbedrijf Mandiant in een rapport. Door de cyberaanval werden stroomonderbrekers geactiveerd, met stroomuitval als gevolg.

Cyberaanvallen tegen industriële systemen zijn redelijk zeldzaam. Rusland is een van de weinige landen die in staat zijn om dit soort aanvallen uit te voeren.

De hack viel samen met raketaanvallen op het Oekraïense elektriciteitsnetwerk. Hierdoor besloot de Oekraïense regering al om de stroom in meerdere regio's tijdelijk stop te zetten.

Witte Huis: VS door 96 procent van geld voor Oekraïne heen

De Verenigde Staten zijn door 96 procent van het geld heen dat bedoeld is om Oekraïne te steunen, zo heeft Witte Huis-woordvoerder John Kirby gezegd tijdens een persconferentie. Door kritische geluiden binnen de Republikeinse partij is nieuwe Amerikaanse hulp aan Kyiv niet meer vanzelfsprekend.

Kirby zegt dat Washington er nog in gelooft dat de Oekraïners meer grondgebied kunnen terugveroveren op de Russen, al geeft hij toe dat de voortgang de laatste tijd langzaam was. Vooral veel Republikeinen vinden dat de financiële en militaire steun niet meer onvoorwaardelijk zou moeten zijn. De onlangs gekozen voorzitter Mike Johnson van het Huis van Afgevaardigden heeft gesuggereerd een volgend hulppakket niet zomaar te willen steunen.

Oekraïne: Russische raket raakt civiel vrachtschip op Zwarte Zee

Een Russische raket heeft een civiel vrachtschip op de Zwarte Zee geraakt, zegt Oekraïne. Daarbij zouden een dode en vier gewonden zijn gevallen. Het schip vaart vlak bij de haven van Odesa, onder de vlag van Liberia.

Nadat Rusland zich terugtrok uit de graandeal, heeft het herhaaldelijk infrastructuur in havens aangevallen. Rusland loste eerder waarschuwingsschoten richting een Turks vrachtschip op de Zwarte Zee.

Met de graandeal kon Oekraïens graan ondanks de oorlog toch over de Zwarte Zee worden geëxporteerd, maar Rusland stapte afgelopen juli uit die deal.

Door Rusland geïnstalleerde gouverneur van Cherson krijgt 15 jaar cel

De door Rusland geïnstalleerde gouverneur van Cherson, Vladimir Saldo, is door Oekraïne veroordeeld tot vijftien jaar cel. Saldo is schuldig bevonden aan hoogverraad, collaboratie met de Russische bezetter en het goedpraten van de Russische invasie.

De gouverneur was van 2002 tot 2012 burgemeester van de stad Cherson, en sinds de inval van Rusland vorig jaar februari is hij een belangrijke bondgenoot van de Russen. Toen de regio Cherson even in Russische handen was, kreeg Saldo de gouverneurspositie van Moskou toegewezen.

Vorig jaar trokken de Russen zich terug en verlieten ze de stad Cherson. Saldo is niet in Oekraïne en zal voorlopig waarschijnlijk niet de gevangenis in gaan.

Zelensky verwelkomt advies over EU-lidmaatschap Oekraïne

De Oekraïense president Zelensky verwelkomt het advies van de Europese Commissie waarin staat dat onderhandelingen met Oekraïne over het EU-lidmaatschap kunnen beginnen. Volgens Zelensky gaat "de geschiedenis van Oekraïne en heel Europa" de juiste kant op.

De president zegt dat de Oekraïners het lidmaatschap verdienen vanwege de bescherming van hun "Europese waarden" en voor het feit dat "ze zich zelfs in een tijd van oorlog aan hun belofte houden om onze instituties te ontwikkelen".

De Europese Commissie vindt dat Oekraïne genoeg voortgang heeft gemaakt met het "huiswerk" dat ze vorig jaar kregen om een volgende stap naar het lidmaatschap te zetten. Wel wordt er een aantal extra voorwaarden gesteld, onder meer op het terrein van extra anti-corruptiewetgeving en de bescherming van minderheden. Pas als ook aan die voorwaarden is voldaan, vermoedelijk in het voorjaar van 2024, kunnen de toetredingsonderhandelingen beginnen

De Oekraïense president Zelensky tijdens een persconferentie in Kyiv

Russische bloggers: Oekraïense pantservoertuigen steken Dnipr over

Volgens Russische militaire bloggers hebben Oekraïense troepen een aantal gepantserde voertuigen naar de oostelijke oever van de rivier de Dnipro in de Zuid-Oekraïense regio Cherson verplaatst.

Bovendien zouden ruim 300 Oekraïense soldaten zijn overgestoken naar de voorheen door Rusland gecontroleerde oever nabij het dorp Krynky. Er was geen bevestiging hiervan van Oekraïense kant.

De door Oekraïne gecontroleerde oever aan de benedenloop van de Dnipro wordt al wekenlang zwaar gebombardeerd door Russische artillerie en gebombardeerd door de Russische luchtmacht. Het grootste deel van de Cherson-regio blijft bezet door Russische troepen.

Oekraïense inlichtingendienst zit achter dood politicus in Loehansk

De Oekraïense militaire inlichtingendienst zegt achter de dood te zitten van een door Rusland gesteunde politicus in Oost-Oekraïne. Mikhail Filiponenko kwam gisteren in Loehansk om het leven door een autobom. Hij was lid van het parlement in de zelfverklaarde Volksrepubliek en leidde eerder een militie van pro-Russische separatisten in Oost-Oekraïne.

"Samen met vertegenwoordigers van de verzetsbeweging werd een speciale operatie uitgevoerd om Filiponenko uit te schakelen", meldt de inlichtingendienst op Telegram. "Als gevolg van de autobom stierf Filiponenko ter plekke."

Loehansk is een van de vier deels bezette regio's die Rusland heeft geannexeerd tijdens de oorlog met Oekraïne. Sinds de Russische inval zijn meerdere door Rusland gesteunde politici in Oekraïne aangevallen. Vorige maand werd de pro-Russische Oekraïense oud-parlementariër Tsarjov neergeschoten op de Krim. Volgens de laatste berichten ligt hij zwaargewond in het ziekenhuis. Moskou zou hem als hoofd van een pro-Russische regering in Kyiv willen hebben benoemen. Rusland geeft Oekraïne de schuld van deze en andere aanvallen.

Oekraïne bouwt tweede krijgsgevangenenkamp

Oekraïne is begonnen met de bouw van een tweede kamp voor Russische krijgsgevangenen, zegt een overheidsorganisatie op Telegram.

Het eerste kamp zit vol, zegt de organisatie. Dat zou onder meer te wijten zijn aan het "slechte moreel" van het Russische leger; militairen zouden zich vrijwillig overgeven. Bovendien heeft er sinds augustus geen gevangenenruil meer plaatsgevonden. Het kamp zou in het westen van Oekraïne worden gebouwd, vlak bij de grens met Moldavië, en kan 300 gevangenen huisvesten.

Het eerste kamp zou plaats hebben voor 600 krijgsgevangenen. Exacte aantallen over het aantal Russische gevangenen in Oekraïense handen is niet bekend.

De Franse televisie kreeg vorig jaar toegang tot Russische krijgsgevangenen in Oekraïne:

Russische krijgsgevangenen in Oekraïne: 'Wachten tot ik uitgewisseld kan worden'

Zelensky bedankt Nederland voor eerste F-16's

De Oekraïense president Zelensky bedankt Nederland en demissionair premier Rutte voor het sturen van de eerste vijf F-16's naar Roemenië. Hij noemt het op X een mijlpaal, en zegt dat Oekraïne en Nederland blijven samenwerken om straaljagers zo snel mogelijk in het Oekraïense luchtruim te krijgen.

In totaal heeft Nederland 42 F-16's staan, waarvan een aantal beschikbaar moet blijven voor training. Hoeveel toestellen Nederland in totaal gaat leveren, is niet bekendgemaakt.

Navo schort naleving wapenverdrag op na beëindiging door Rusland

De NAVO voelt zich niet langer verplicht om het Verdrag inzake conventionele strijdkrachten in Europa (CFE) na te leven nu dat door Rusland is opgezegd. Zich eraan vasthouden is onhoudbaar als Rusland dat niet doet, zegt de NAVO.

Het CFE-verdrag uit 1990 stelde grenzen aan de hoeveelheid conventionele wapens die de NAVO en het toenmalige Warschaupact mochten hebben. Rusland stapte vandaag formeel uit het verdrag. Het gaf als reden dat uitbreiding van de NAVO de veiligheid in Europa heeft ondermijnd. De toelating van Finland en Zweden tot de NAVO eerder dit jaar zou de doodsteek hebben betekend. De Duitse regering zegt dat het verdrag weer in werking kan treden als de verhouding met Rusland fundamenteel verandert.

De verhoudingen tussen de NAVO en Rusland zijn in de jaren na de ondertekening en inwerkingtreding dramatisch verslechterd. NAVO-landen leveren wapens, munitie en andere vormen van steun aan Oekraïne dat in een bittere oorlog met Rusland verwikkeld is.

Hongarije dreigt met blokkade van onderhandelingen tussen Oekraïne met EU

Hongarije dreigt de onderhandelingen te blokkeren over de toelating van Oekraïne tot de EU. De Europese Commissie is er voor, maar de Hongaarse regering dreigt volgende maand met een veto als de EU-regeringsleiders akkoord moeten gaan.

De regering van premier Orbán vindt dat Oekraïne de rechten van de Hongaarse minderheid in dat land niet respecteert. "We kunnen dit niet accepteren", zegt Orbáns woordvoerder tegen de NOS. Zijn regering wil dat Oekraïne zijn wetgeving aanpast voordat er over integratie van Oekraïne in de Europese Unie wordt gepraat.

Volgens de etnische Hongaren in Oekraïne met wie de NOS sprak, is er nauwelijks sprake van discriminatie. De regering Orbán geeft een "vals beeld", zegt schrijver Bandy Sholtes.

Grensovergang Oekraïne

Nederlandse F-16's naar Roemenië vertrokken voor training Oekraïners

Het ministerie van Defensie zegt dat vijf Nederlandse F-16's onderweg zijn naar het Europese F-16-trainingscentrum (EFTC) in Roemenië. Daar worden ze ingezet bij het opleiden van Roemeense en Oekraïense vliegers en technisch personeel. Maar eerst worden ze gebruikt om de instructeurs een opfriscursus te geven.

Nederland stelt twaalf tot achttien F-16's beschikbaar voor het EFTC. Ze blijven eigendom van Nederland. Hoeveel toestellen aan Oekraïne gaat leveren is niet bekend. Nederland heeft er 42. "Natuurlijk kijken we of we alle resterende gevechtsvliegtuigen kunnen leveren of dat er nog dingen gedaan moeten worden om ze klaar te maken", zei demissionair premier Rutte in augustus.

Nederland en Denemarken coördineren de Europese inspanningen om Oekraïne aan F-16's te helpen. Die heeft het land nodig voor versterking van zijn luchtmacht in de oorlog met Rusland. Denemarken levert negentien toestellen. Negen andere NAVO-landen hebben Oekraïne ook F-16's beloofd.

Poolse vrachtwagenchauffeurs blokkeren grensovergangen met Oekraïne

Poolse vrachtwagenchauffeurs blokkeren voor de tweede dag op rij drie grensovergangen met Oekraïne. Ze protesteren tegen de oneerlijke concurrentie die ze van buitenlandse collega's ondervinden. Oekraïense chauffeurs mogen sinds de Russische aanval van februari vorig jaar zonder vergunning de grens over. Daarnaast zouden Russische en Belarussische transportbedrijven naar Polen zijn uitgeweken om sancties te ontlopen. De Poolse chauffeurs willen dat hun regering ingrijpt.

Bij drie grensovergangen staan lange rijen met vrachtwagens. De Poolse chauffeurs laten per uur maar een vrachtwagen door. Vrachtwagens met militaire goederen, vee en bederfelijke goederen worden wel doorgelaten, net als bussen en personenauto's.

"Ons standpunt is ondubbelzinnig: het blokkeren van de grens schaadt de belangen van beide landen", zegt het Oekraïense ministerie van Transport. "We staan open voor een constructieve dialoog. Voor ons is het belangrijk dat rekening wordt gehouden met de belangen van vervoerders uit beide landen."

Wachtende vrachtwagens bij de grensovergang Dorohusk

'Dood assistent legerleider is ongeluk'

De autoriteiten in Oekraïne wijten de dood gisteren van een assistent van legerleider Zaloezjny aan een "tragisch incident". Van een moordaanslag zou geen sprake zijn. Majoor Hennadi Sjastjakov stierf toen hij de pin uit een handgranaat trok die hij voor zijn verjaardag cadeau had gekregen. Zijn 13-jarige zoon raakte zwaargewond.

De Kyiv Post schrijft dat majoor Hennadi Sjastjakov van een collega voor zijn verjaardag een houten doos met een fles whisky en zes granaten had gekregen. Dat was als grap bedoeld. Thuisgekomen, zou de zoon aan de ring van de granaat hebben gedraaid. Sjastjakov pakte hem af en trok de pin eruit, in de veronderstelling dat het een nepgranaat was, laat minister Klymenko van Binnenlandse Zaken weten.

Het onderzoek is nog niet afgerond, maar een bron bij de geheime dienst liet de krant weten dat het "voor 99,9 procent" zeker om een ongeluk gaan. Niets wijst op Russische betrokkenheid.

Een collega gaf een doos met whisky en zes granaten cadeau

Rusland zegt verdrag voor conventionele wapens in Europa formeel op

Rusland heeft nu ook formeel het Verdrag inzake conventionele strijdkrachten in Europa opgezegd. De reden is volgens het Kremlin dat de veiligheid in Europa sinds de ondertekening is ondermijnd door de uitbreiding van de NAVO.

Het in 1990 opgestelde verdrag stelde gelijke limieten aan de hoeveelheid tanks, helikopters en andere wapens voor de NAVO als het Warschaupact. Overtollig materieel moest worden vernietigd. Zo zou kunnen worden voorkomen dat een van de twee bondgenootschappen een aanvalsoorlog zou beginnen.

Rusland schortte zijn deelname in 2007 al op. In mei van dit jaar zette president Poetin zijn handtekening onder het decreet dat de formele opzegging in gang zette. Volgens het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken is de uitbreiding van de NAVO met Finland en Zweden de doodsteek geweest.

Volgens de NAVO handelt Rusland al jaren in strijd met het verdrag en is controle op de naleving door de Russen sinds 2007 niet meer goed mogelijk.

Gesloopte tanks op een militair terrein in Belarus in 1995

'Conflict in Midden-Oosten heeft geen invloed op steun G7 aan Oekraïne'

De Japanse minister van Buitenlandse Zaken Kamikawa zegt dat de oorlog in Gaza geen gevolgen heeft voor de steun van de G7-landen aan Oekraïne. "Onze toezegging om strenge sancties aan Rusland op te leggen wankelt niet, zelfs niet als de situatie in het Midden-Oosten verergert."

Kamikawa ontvangt vandaag en morgen haar collega's van de VS, het VK, Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië in Tokio. De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba neemt virtueel deel aan de vergadering waar het over Oekraïne gaat.

Andere onderwerpen die aan de orde komen zijn onder meer de klimaatcrisis, de wereldhandel en economische veiligheid.

Russisch ministerie meldt droneaanvallen op de Krim

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat het Russische leger vannacht zeventien Oekraïense drones heeft uitgeschakeld op de Krim. Negen drones zouden door de luchtafweer zijn neergehaald, de andere door elektronische oorlogsvoering.

De burgemeester van Sebastopol zegt dat brokstukken van een drone in een buitenwijk in een tuin zijn neergekomen. Die zouden een brand hebben veroorzaakt, over slachtoffers wordt niets gezegd.

Een Russische nieuwssite die volgens persbureau Reuters betrouwbaar is, zegt dat er bij twee dorpen explosies zijn gehoord. Een daarvan ligt bij een Russische luchtmachtbasis. Oekraïne heeft de aanvallen niet bevestigd.

De Krim hoort bij Oekraïne, maar is in 2014 door Rusland geannexeerd. Oekraïne heeft steeds gezegd dat het zich daar niet bij neerlegt en wil het schiereiland heroveren. Rusland gebruikt de Krim voor de aanvoer van manschappen en materieel voor de oorlog in Oekraïne. De afgelopen maanden zijn de aanvallen op de Russische militaire infrastructuur op de Krim toegenomen.

In september werd het hoofdkwartier van de Zwarte Zeevloot geraakt door een of meer raketten:

Hoofdkwartier van Russische marine geraakt door Oekraïense raket

Zelensky: onverantwoord nu over verkiezingen te praten

Wat president Zelensky betreft komen er voorlopig geen verkiezingen in Oekraïne. In een video noemt hij het "onverantwoord" om het onderwerp te bespreken. "We moeten ons realiseren dat het nu tijd is om ons te verdedigen".

In 2024 zouden de volgende presidentsverkiezingen zijn. Maar sinds de Russische invasie geldt de krijgswet en kunnen er in principe geen verkiezingen worden gehouden. Zelensky heeft overwogen een uitzondering te maken. Nu geeft de president aan toch niets te voelen voor een nieuwe stembusgang.

Oekraïense legerleider: assistent gedood door granaat in cadeau

Commandant der strijdkrachten van Oekraïne Zaloezjny meldt dat een van zijn assistenten is gedood. Majoor Tsjistjakov vierde vandaag zijn verjaardag, maar in een van zijn cadeaus zat een granaat.

"Mijn assistent en goede vriend Sjastjakov is overleden te midden van zijn familie", schrijft de commandant op Telegram. Hij benadrukt dat er een onderzoek komt om de onderste steen boven te krijgen.

Volgens Oekraïense media is de 13-jarige zoon van Tsjistjakov zwaargewond geraakt. Hij zou naar het ziekenhuis zijn gebracht.

Legercomandant Zaloezjny op een archieffoto

Oekraïne krijgt groen licht voor toetredingsonderhandelingen met EU

Oekraïne en Moldavië mogen als het aan de Europese Commissie ligt beginnen met onderhandelingen over het lidmaatschap van de Europese Unie. Dat staat in een advies van de Europese Commissie dat woensdag uitkomt en is ingezien door de NOS.

De Europese Commissie bepaalt niet of de onderhandelingen daadwerkelijk kunnen beginnen, dat zijn de 27 EU-leiders. Zij moeten unaniem akkoord gaan met het positieve advies. Dat besluit valt naar verwachting op de Europese top van december.

NOS op 3-podcast over het bevroren front in Oekraïne

De oorlog tussen Oekraïne en Rusland gaat opnieuw een winter in. Er worden geen grote doorbraken meer verwacht: er wordt er nog altijd zwaar gevochten. In de podcast Lang verhaal kort van NOS op 3 wordt de stand van zaken besproken.

Rusland probeert met man en macht bij de Oost-Oekraïense stad Avdiivka een doorbraak te forceren. Oekraïne richt zijn pijlen vooral op het zuiden en zuidoosten, maar het front verschuift nauwelijks meer. Het is een vastgelopen slijtageslag die in loopgraven wordt uitgevochten, zei de hoogste Oekraïense legerbevelhebber afgelopen weekend.

'Video van Oekraïense commando's die Wagner aanvallen in Sudan'

The Kyiv Post heeft twee video's gepubliceerd waarop te zien zou zijn dat Wagner-strijders in Sudan worden beschoten door Oekraïense commando's. In het Afrikaanse land is een operatie gaande om "Wagner, lokale terroristen en Russische commando's op te ruimen", beweert een anonieme bron binnen het Oekraïense leger tegenover de krant.

De bron zegt niet waar de videobeelden in Sudan zouden zijn gefilmd. Ze zouden ergens in de afgelopen twee weken zijn opgenomen. De krant heeft de filmpjes niet gecontroleerd. Het is aannemelijk dat de video's zijn doorgespeeld vanuit de Oekraïense strijdkrachten, omdat het een publicatie is van een Oekraïense krant.

Twee maanden geleden meldde ook CNN dat Oekraïense commando's waarschijnlijk aanvallen hebben uitgevoerd op Wagner-leden in Sudan. In het land woedt al maanden een burgeroorlog, en een van de strijdende partijen wordt ondersteund door Wagner.

De video van The Kyiv Post, waarin de twee filmpjes achter elkaar zijn gemonteerd, bestaat uit dag- en nachtbeelden van stedelijk gebied. De filmpjes lijken onder meer gemaakt vanuit een vliegend voertuig. Gebouwen, waar soms mensen in lijken te zitten, worden geraakt door exploderende projectielen:

Russisch olympisch comité in bezwaar tegen schorsing

Het Russisch olympisch comité ROC heeft bij het sporttribunaal CAS beroep aangetekend tegen de schorsing door het Internationaal Olympisch Comité (IOC). Vorige maand maakte het IOC bekend het ROC met onmiddellijke ingang te schorsen, omdat het regionale sportorganisaties van vier geannexeerde gebieden in Oekraïne heeft opgenomen in de sportkoepel.

Dat schendt de integriteit van het Oekraïense Olympisch Comité, wat een schending is van het olympisch handvest, oordeelde het IOC.

Voormalige Oekraïense viceminister van Defensie verdacht van verspillen 26 miljoen

De voormalige Oekraïense viceminister van Defensie Sjapovalov wordt verdacht van het verspillen van bijna 1 miljard Oekraïense hryvnia, omgerekend ongeveer 26 miljoen euro. Dat heeft de Oekraïense veiligheidsdienst bekendgemaakt op Telegram. Sjapovalov zou voor dit bedrag militaire uniformen van lage kwaliteit hebben gekocht, die ongeschikt zijn voor de omstandigheden aan het front in de winter.

Sjapovalov werd in januari ontslagen, vanwege een schandaal over de aankoop van militaire rantsoenen. De prijs van onder meer ingekochte eieren lag veel hoger dan de reguliere prijs. Sjapovalov werd begin februari gearresteerd en zit sindsdien vast.

Oekraïense brigade bevestigt dood 19 militairen Zaporizja

De 128ste Oekraïense aanvalsbrigade heeft de dood van 19 militairen na een Russische raketaanval in Zaporizja bevestigd.

Het ministerie van Defensie heeft een onderzoek ingesteld naar de militairen die zijn gedood tijdens een medaille-uitreiking vlak bij de frontlinie. "We vragen jullie om geen niet-geverifieerde, vaak valse informatie te verspreiden totdat dit is afgerond", schrijft de brigade in een statement op Facebook.

Zelensky over aanval op medaille-uitreiking: 'Te voorkomen tragedie'

De Oekraïense president Zelensky heeft zijn medeleven betuigd aan de nabestaanden van de militairen die afgelopen week zijn omgekomen na een Russische raketaanval in de regio Zaporizja. Verschillende Oekraïense media meldden dat de doden vielen bij een medaille-uitreiking. Volgens de Oekraïense krant Ukrainska Pravda zijn meer dan twintig militairen omgekomen. Die cijfers zijn niet bevestigd door de Oekraïense autoriteiten.

"Dit is een tragedie die voorkomen had kunnen worden", zei Zelensky gisteravond in een toespraak. Volgens hem is er een strafrechtelijk onderzoek ingesteld.

Minister Oemerov van Defensie heeft op Facebook laten weten dat "alle omstandigheden" zullen worden opgehelderd. "We moeten alles in het werk stellen om onze mensen te beschermen en eerlijke antwoorden te geven aan de familieleden en vrienden van de gesneuvelde soldaten."

Acht gewonden na aanvallen Odesa, ook museum beschadigd

Bij Russische aanvallen op de Oekraïense havenstad Odesa zijn vannacht acht mensen gewond geraakt, meldt de gouverneur van de regio op Telegram. Vijf van hen zijn in het ziekenhuis opgenomen.

Door de raketaanvallen werd een van de belangrijkste musea van de stad, het Nationaal Kunstmuseum van Odesa, geraakt. "Op 6 november wordt het museum 124 jaar oud", schrijft de gouverneur. "Aan de vooravond van 6 november 'feliciteerden' de Russen ons architectonische monument met een raket die vlak bij insloeg."

De muren en ramen van het gebouw zijn beschadigd. Ook ligt er puin in het museum. Het is niet duidelijk of de kunst zelf ook is beschadigd.

In deze video is de ravage in het museum te zien:

Museum in Odesa beschadigd na Russische aanval

Welkom

Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne. Lees hier het vorige Oekraïne-blog terug.