liveblog
NOS NieuwsAangepast

Beschietingen in Koepjansk, nieuwe burgerslachtoffers

In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen over de oorlog in Oekraïne.

liveblog gesloten

Beschietingen in Koepjansk

De stad Koepjansk is vandaag onder vuur genomen door Russische troepen. Dat zegt de gouverneur van de regio Charkiv. Daarbij is volgens hem een burger om het leven gekomen.

Koepjansk ligt in het oosten van Oekraïne, op zo'n 30 kilometer van de Russische grens. Russische grondtroepen hebben zich een halfjaar geleden teruggetrokken uit het gebied, maar de laatste tijd wordt de omgeving regelmatig getroffen door aanvallen van de Russen.

Bij de beschietingen van vandaag werden vijf huizen in de stad vernietigd. Een 65-jarige man overleefde dat niet, zegt de gouverneur.

Ook op andere plekken in Oekraïne vielen vandaag burgerslachtoffers. In het zwaar bevochten Bachmoet vonden twee mensen de dood. In het dorp Ponjativka nabij de stad Cherson kwamen een vrouw en twee kinderen om het leven. Bij een beschieting in Boedarky, in de regio Charkiv, werd een echtpaar in een auto gedood.

Schade van een raketinslag in Koepjansk op 1 maart

'Zeker 13.000 Oekraïense kinderen gedeporteerd naar Rusland'

Zeker 13.000 Oekraïense kinderen zijn verdwenen en gedeporteerd naar Rusland, zegt de Oekraïense politicus Ivanna Klympoesj-Tsyntsadze tegen het Britse Sky News. Het aantal is een schatting, want volgens de politicus gaat het mogelijk zelfs om tienduizenden kinderen.

Eerder kwamen al berichten naar buiten dat kinderen die op schoolreis waren gestuurd niet meer terugkwamen. "Sommige kinderen zijn meegegaan met zogenaamde vakantiekampen, maar kwamen niet meer terug", zegt de politicus in het interview.

Ook zijn er gevallen dat Oekraïense kinderen zijn 'geadopteerd' door Russische families, terwijl ze in Oekraïne nog een familie hebben. De kinderen krijgen dan de Russische nationaliteit, volgens Klympoesj-Tsyntsadze een vorm van genocide.

In Rusland werd maanden geleden al openlijk gesproken over het verplaatsen van kinderen uit Oekraïne naar Rusland, ondanks internationale kritiek. Ook trokken Oekraïense ouders aan de bel dat hun kinderen ontvoerd worden door Rusland.

Wagner-baas dreigt Kremlin: 'Zonder ons stort alles in'

Jevgeni Prigozjin, de baas van de Russische huurlingengroep Wagner, heeft in een video opnieuw kritiek geuit op de Russische legerleiding. "Als Wagner nu Bachmoet zou verlaten, dan zou het hele front instorten", zegt Prigozjin, terwijl hij in een donkere ruimte is.

Volgens hem is zijn huurlingengroep "het cement" van de operatie. "Aan de ene kant trekken we de Oekraïense troepen naar ons toe. We vernietigen ze en zorgen dat ze zich niet kunnen concentreren op andere plekken van het front. Aan de andere kant bewegen we voorwaarts en moeten andere Russische troepen ons volgen om geen gezichtsverlies te lijden."

De video van Prigozjin:

Prigozjin dreigt dat een vertrek uit Bachmoet desastreuze gevolgen zal hebben: "De situatie zal onaangenaam zijn voor alle militaire formaties die de belangen van Rusland beschermen". De Wagnerbaas voorspelt ook dat daarna "de Krim valt" en er "vele andere rampen" gaan volgen.

En uiteindelijk zou Wagner volgens Prigozjin de schuld krijgen als Rusland de oorlog verliest, terwijl zijn huurlingen zouden weten wie verantwoordelijk is voor het "verraad", waar hij wijst naar het ministerie van Defensie, "of misschien hoger".

Het is de zoveelste sneer van de Wagner-baas naar Moskou. Er is een soort haat-liefdeverhouding tussen Prigozjin en het Kremlin, zei Peter Wijninga, defensie-expert bij het Haagse Centre For Strategic Studies eerder. "Prigozjin is erg afhankelijk van het Russische leger voor de bevoorrading van munitie. En het Kremlin heeft hem ook nodig, omdat de Wagnergroep zich niet altijd aan de regels hoeft te houden die voor het Russische leger wel gelden."

Meer lezen over Prigozjin en de Wagnergroep:

Turkije werkt aan vernieuwen graandeal

Turkije is druk bezig de graandeal te verlengen die vorig jaar werd gesloten. In die deal wordt de veilige doorvaart geregeld van graanschepen over de Zwarte Zee naar Turkije en vandaar naar de rest van de wereld.

De huidige deal werd in november al verlengd en loopt op 18 maart af. Volgens de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu wordt er "hard gewerkt" aan een nieuwe verlenging. Hij heeft erover contact gehad met secretaris-generaal Guterres van de VN. Rusland zei eerder deze week alleen mee te werken als er rekening wordt gehouden met de belangen van Russische landbouwproducenten.

De export van graan lag na het uitbreken van de oorlog vorig jaar een tijdje stil, omdat Rusland belangrijke doorvoerhavens in Oekraïne bezette. Omdat veel landen in de wereld afhankelijk zijn van graan uit Oekraïne, werkte de VN toen samen met Turkije aan een afspraak om die schepen toch door te laten.

Een schip met graan in de haven van Tsjornomorsk, in de oblast Odesa

Olena Zelensky spreekt over seksueel geweld bij toespraak in Lviv

Olena Zelensky, de vrouw van de Oekraïense president Zelensky, sprak op de tweede dag van de conferentie United for Justice in Lviv over seksueel geweld door het Russische leger. Vorig jaar concludeerde een onderzoekscommissie van de Verenigde Naties dat er sprake is van een patroon van seksueel geweld in de door de Russische troepen bezette gebieden in Oekraïne.

Gisteren was ook minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken aanwezig op de conferentie in Lviv. Hij kondigde daar de oprichting van een nieuw overlegorgaan over de oorlog in Oekraïne aan. Ook zei hij dat Nederland forensische teams ter beschikking stelt om misdaden die zijn begaan in Oekraïne te onderzoeken.

Oekraïense legerwoordvoerder: troepen trekken zich niet terug uit Bachmoet

De Oekraïense troepen vechten nog steeds in Bachmoet, zegt een woordvoerder van het leger tegen CNN. De troepen wisselen elkaar af, maar van een terugtrekking is volgens hem geen sprake.

De afgelopen dagen speculeerden verschillende media over de terugtrekking van het Oekraïense leger uit de stad. De Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW) zei gisteren dat de Oekraïense troepen voorbereidingen aan het treffen zijn voor hun terugtrekking uit de stad. Dat zou blijken uit het verwoesten van twee bruggen in Bachmoet, waarmee de laatste belangrijke bevoorradingsroute naar de stad is doorgesneden.

Een Oekraïense militair in Backmoet

Afrikaanse landen willen Russische sporters toelaten op Olympische Spelen

De Afrikaanse olympische comités zijn voor deelname van Russische en Belarussische atleten aan de Olympische Spelen van 2024 in Parijs. In een verklaring pleiten ze ervoor sporters uit de betrokken landen onder "een neutrale status en zonder enige verwijzing naar een identiteit" startrecht te geven. Een voorwaarde is wel dat atleten uit Rusland en Belarus de oorlog in Oekraïne niet actief steunen.

Oekraïne is uitgesproken tegenstander van een mogelijke aanwezigheid van Russische sporters op de volgende Spelen. Het land dreigt zelfs de Spelen te gaan boycotten. Dertig landen, waaronder Nederland, stuurde vorige maand een brief naar het Internationaal Olympisch Comité met daarin de vraag om "verduidelijking" omtrent de neutraliteitsvoorwaarden voor Russen en Belarussen richting de Spelen van Parijs.

Een dode en twee gewonden bij vluchtpoging uit Bachmoet

Terwijl Bachmoet onder vuur van de Russische troepen ligt, proberen de laatste inwoners de stad te ontvluchten. Een vrouw, die via een geïmproviseerde brug weg probeerde te komen, kwam daarbij om het leven. Twee mannen raakten zwaargewond.

Een woordvoerder van het Oekraïense leger zei tegen persbureau AP dat het te gevaarlijk is voor burgers om de stad met voertuigen te verlaten. De inwoners die willen vluchten, zullen dat te voet moeten doen. Het Oekraïense leger helpt hen daarbij.

Er waren eerder deze week nog zo'n 5000 inwoners in Bachmoet die de stad weigeren te verlaten, ondanks de maandenlange beschietingen in de stad.

Bachmoet is grotendeels verlaten.

Von der Leyen: 'Rusland moet boeten voor zijn misdaden'

Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen is in een videotoespraak ingegaan op de getekende overeenkomst voor de oprichting van het zogenoemde International Centre for Prosecution of the Crime of Aggression (ICPCA) in Den Haag. Dat het ICPCA daar gevestigd wordt was langer bekend.

Ze zei dat de invasie van Oekraïne "onuitsprekelijk lijden" heeft veroorzaakt en dat het Westen alles moet doen om de daders voor het gerecht te brengen. Ze beschreef hoe ze getuige was geweest van de "wreedheden" begaan door Russische troepen in Boetsja - een gebied waar massagraven werden gevonden nadat de Russische troepen zich hadden teruggetrokken.

The New York Times kwam vorig jaar met een grote publicatie over een Russische parachutisteneenheid die tientallen mensen doodde in één straat in Boetsja. Dat gebeurde in de Jabloenska-straat. De krant verzamelde bewijs aan de hand van exclusieve telefoongegevens, documenten, interviews en duizenden uren video.

"Er is steeds meer bewijs van directe aanvallen op burgers en op energie- en andere infrastructuur", zei Von der Leyen. "Het is bekend dat marteling, mishandeling, seksueel geweld en standrechtelijke executies zijn gepleegd door Russische troepen - zelfs kinderen worden niet gespaard."

"Rusland moet verantwoordelijk worden gehouden voor deze gruwelijke misdaden. En Poetin moet verantwoordelijk worden gehouden", zei de EC-chef.

OM start 45 strafrechtelijke onderzoeken naar omzeilen Rusland-sancties

Het Openbaar Ministerie is 45 strafrechtelijke onderzoeken begonnen tegen bedrijven en personen die verdacht worden van het omzeilen van de sancties tegen Rusland, meldt RTL Nieuws. Het OM houdt er rekening mee dat er meer verdenkingen bij komen. "Het is te verwachten dat het omzeilen van de sancties toeneemt naarmate de sancties langer duren", zegt een persofficier van justitie tegen RTL.

Van de 45 strafrechtelijke onderzoeken hebben 29 gevallen te maken met het overtreden van de invoer- en uitvoerregels. De andere onderzoeken gaan over het overtreden van financiële sancties.

Dit leidde vooralsnog bij één strafrechtelijk onderzoek tot een rechtszaak. Hier wordt een man ervan verdacht microchips via onder meer Kazachstan naar Rusland te hebben geëxporteerd. Die zaak is nog niet inhoudelijk behandeld. Op het omzeilen van de sanctieregels staat volgens RTL een gevangenisstraf van maximaal zes jaar.

Vorige maand meldde het CBS dat Nederland het afgelopen jaar veel minder geëxporteerd heeft naar Rusland. Halfgeleiders en chips, die op de sanctielijst staan, lieten de grootste daling zien in de exportwaarde. Desondanks blijkt uit onderzoek van NOS en Nieuwsuur dat via tussenhandelaren toch veel chips in Rusland belanden. Ook wordt soms gebruikgemaakt van uitwijklanden.

Duitse wapenfabrikant in gesprek met Oekraïne over bouw tankfabriek

The Kyiv Independent meldt dat de Duitse wapenfabrikant Rheinmetall in gesprek is met Oekraïense functionarissen over de bouw van een tankfabriek in Oekraïne. Hierin verwijst het naar een bericht in het tijdschrift Der Spiegel.

Volgens de baas van het bedrijf, Armin Papperger, is voor een fabriek in Oekraïne ongeveer 200 miljoen euro nodig. Daar kunnen dan jaarlijks tot 400 gevechtstanks van het Panther-type geproduceerd worden.

Papperger zegt "veelbelovende" gesprekken met de Oekraïense regering te hebben gevoerd. Een beslissing over een de fabriek volgt volgens de bestuursvoorzitter "binnen twee maanden".

'Donetsk getroffen door meer dan 38 Russische aanvallen op één dag'

In de afgelopen 24 uur hebben in totaal 38 Russische aanvallen Donetsk getroffen. Dat meldt de Nationale Politie van Oekraïne in een update op Telegram.

De politie meldt dat er in minstens achttien gebieden in de oostelijke regio, waar de belegerde stad Bachmoet ligt, aanvallen zijn geweest. "Russische troepen raken de burgerbevolking met vliegtuigen, S-300 luchtverdedigingssystemen, Grad-luchtafweerraketten, artillerie, mortieren en tanks", schrijft de politie.

Acht woongebouwen, waaronder een school en een café, werden verwoest. De politie zegt dat "enkele" mensen zijn omgekomen zonder een specifiek aantal te noemen.

Russische minister van Defensie brengt zeldzaam bezoek aan troepen

De Russische minister Sjojgoe van Defensie heeft een bezoek gebracht aan Russische troepen die vechten in de oorlog in Oekraïne. Sjojgoe gebruikte zijn bezoek om de militairen te inspecteren, medailles uit te reiken en een verwoeste stad te verkennen.

In een verklaring op Telegram zei het ministerie dat Sjojgoe de voorste commandopost inspecteerde van een van de formaties van het oostelijke militaire district in de zuidelijke richting van Donetsk.

  • Reuters
  • Reuters
  • Reuters
  • Reuters
  • Reuters

De hoogste militaire leiders van Rusland bezoeken de frontlinie in Oekraïne zelden. Sjojgoe, die sinds 2012 minister van Defensie is, heeft in eigen land veelvuldig kritiek gekregen vanwege zijn optreden tijdens de oorlog.

Vorige maand beschuldigde Wagnergroep-baas Prigozjin hem van "verraad" omdat hij de levering van wapens en munitie aan de Wagnergroep zou tegenhouden. Het ministerie van Defensie ontkende dat de Wagnergroep werd geboycot.

Lees in onderstaand artikel over de recente strijd van Prigozjin met het Kremlin:

Russische buitenlandminister uitgelachen als hij zegt dat Rusland is aangevallen

Tijdens een publiek optreden op de G20-top in India, verdedigde de Russische minister van Buitenlandse Zaken de invasie van Rusland in Oekraïne. Volgens Sergej Lavrov is het Rusland dat werd aangevallen. Die uitspraak werd met gelach ontvangen in de zaal.

Russische minister van Buitenlandse Zaken uitgelachen op G20-top

Britten: Russen rukken op bij Bachmoet

Oekraïense troepen die de stad Bachmoet verdedigen staan onder toenemende druk, meldt het Britse ministerie van Defensie. Het reguliere Russische leger en de troepen van de Wagnergroep zijn verder opgerukt naar de noordelijke buitenwijken van de stad. Hierdoor is Bachmoet kwetsbaar voor Russische aanvallen van drie kanten.

Oekraïne heeft elite-eenheden naar het gebied verstuurd. De Britten zeggen dat in de afgelopen 36 uur twee belangrijke bruggen in Bachmoet verwoest zijn, "waaronder een essentiële brug die de stad verbindt met de laatste belangrijke aanvoerroute van Bachmoet naar de stad Tsjasiv Jar". Hierdoor wordt het aantal door Oekraïne beheerde bevoorradingsroutes buiten de stad steeds beperkter, zegt het ministerie.

Dat de Britten zeggen dat er twee bruggen zijn opgeblazen is opvallend. Oekraïense troepen zeiden gisteren nog dat een explosie bij een brug geen teken was dat Oekraïne zich zou terugtrekken. De 46e brigade van Oekraïne, die momenteel in de stad actief is, zei dat de brug al langer onbruikbaar was.

Hoekstra bij start overleggroep over oorlogsmisdaden

Minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken heeft in de stad Lviv de oprichting bijgewoond van een nieuw overlegorgaan over de oorlog in Oekraïne. Hij ontmoette daar ook de Oekraïense president Zelensky.

In de zogeheten 'Dialogue Group on Accountability for Ukraine' kunnen landen en organisaties afspraken maken over onderzoek naar oorlogsmisdaden en vervolging van verdachten. Naast Nederland en Oekraïne zijn ook het Internationaal Strafhof en de Europese Unie betrokken. Al 45 landen hebben zich politiek gecommitteerd aan de groep.

Volgens Hoekstra gaat deze overleggroep meer "coördinatie en overzicht" brengen bij waarheidsvinding en het opstarten van juridische processen. Bij de overleggen, die naar verwachting vanaf april zullen plaatsvinden, is altijd een Oekraïense vertegenwoordiger aanwezig. "Alles wat we doen voor Oekraïne, moeten we ook doen met Oekraïne. Zij moeten aan het stuur zitten. De Dialogue Group zal ervoor zorgen dat dat ook zo blijft", aldus de minister.

Eerder werd al aangekondigd dat in Den Haag het International Centre for the Prosecution of the Crime of Aggression gevestigd wordt. Daarnaast wordt in Nederland in samenwerking met Oekraïne en andere Europese landen een register bijgehouden van de schade die door de oorlog is ontstaan.

Minister Hoekstra in Lviv

VS maakt nog eens 400 miljoen dollar vrij voor Oekraïne

De VS heeft een nieuwe ronde van militaire hulp voor Oekraïne aangekondigd. Het gaat om een pakket van 400 miljoen dollar (ruim 376 miljoen euro) met daarin onder meer munitie, Himarsystemen, houwitsers en ander militair materieel.

Het pakket kan worden gefinancierd doordat de president in een noodsituatie is gemachtigd om materieel over te dragen zonder tussenkomst van het Congres.

Verplichte evacuaties uit Koepjansk

Families en kwetsbare inwoners uit de stad Koepjansk en aangrenzende noordoostelijke gebieden moeten verplicht evacueren. Dat hebben lokale autoriteiten besloten uit vrees dat Russische troepen de oostelijke stad en het spoorwegknooppunt in de frontlinie heroveren.

Russische troepen trokken zich eerder terug uit belangrijke steden in de noordoostelijke Charkiv-regio, waaronder Koepjansk. Het regionale militaire bestuur van Charkiv zegt dat het bevel tot evacuatie komt door de "onstabiele veiligheidssituatie" die wordt veroorzaakt door de "voortdurende" beschietingen van Rusland op de stad en de omgeving.

Nieuwsuur maakte eind januari nog een reportage in Koepjansk, dat vrijwel volledig was kapotgeschoten:

Koepjansk volledig kapotgeschoten

Oekraïense troepen blazen spoorbrug in Bachmoet op

Oekraïense troepen hebben een spoorbrug opgeblazen in de belegerde oostelijke stad Bachmoet. Op sociale media worden beelden van een mogelijk gecontroleerde explosie verspreid. Nieuwszender CNN heeft de beelden gelokaliseerd. De brug werd eerder in augustus beschadigd door Oekraïense troepen en is nu verder opgeblazen. De vernietiging van de brug zou een teken zijn dat Oekraïne zich voorbereidt om zich terug te trekken uit de stad.

Dit wordt tegengesproken door de 46e brigade van Oekraïne, die momenteel in de stad actief is. De brug zou al langer onbruikbaar zijn. "De brug die nu wordt getoond als bewijs dat we vertrekken, is lang geleden opgeblazen. Mensen die in Bachmoet zijn, weten dat", zeiden de militairen tegen CNN. "Verspreid geen paniek. En ja, men kan daar ook zonder brug de rivier oversteken."

Wagner-oprichter Jevgeni Prigozjin zei eerder vandaag dat Bachmoet "omsingeld" is. Hij riep de Oekraïense president Zelensky op om de Oekraïense troepen terug te trekken.

Bondskanselier Scholz spreekt Biden over rol China in conflict

De Amerikaanse president Biden ontvangt later vandaag de Duitse bondskanselier Scholz in Washington. De twee zullen het hebben over mogelijke wapenleveranties van China aan Rusland. Als China dit zou doen, dan heeft dat mogelijk verstrekkende gevolgen voor het verloop van de oorlog. Moskou kampt met uitgeput materieel dat in potentie aangevuld zou kunnen worden door de Chinezen.

China is de belangrijkste handelspartner van Duitsland. Europese landen zijn over het algemeen voorzichtiger geweest dan de VS bij het aangaan van een harde lijn richting Peking. Gisteren liet Scholz doorschemeren dat hier mogelijk verandering in kon komen. In een toespraak aan het Duitse parlement riep hij China op om "uw invloed in Moskou aan te wenden om aan te dringen op de terugtrekking van Russische troepen en geen wapens te leveren aan de agressor Rusland".

De VS en Duitsland werken nauw samen op gebied van militaire en humanitaire hulp aan Oekraïne. "We zijn trots op de gezamenlijke inspanningen die we hebben geleverd", zei Witte Huis-woordvoerder John Kirby gisteren.

'Meer Russen doelwit haatmisdrijven in Verenigd Koninkrijk door oorlog'

In het Verenigd Koninkrijk zijn het afgelopen jaar meer Russische staatsburgers het slachtoffer geweest van gewelddadige aanvallen, bedreigingen en vandalisme, meldt nieuwszender Sky News op basis van eigen onderzoek. Nieuwe cijfers wijzen op een toename van haatmisdrijven in verband met de oorlog in Oekraïne.

Volgens Sky News gaat het om tientallen aanvallen op Russische staatsburgers in de periode na 24 februari 2022, het begin van de Russische invasie. De politie in de regio Manchester zag bijvoorbeeld de anti-Russische aanvallen het afgelopen jaar meer dan verdubbelen in vergelijking met 2021.

Een liefdadigheidsinstelling meldt dat ook kinderen in de basisschoolleeftijd doelwit van haat zijn. Een expert waarschuwt dat het aantal geregistreerde misdrijven waarschijnlijk het "topje van de ijsberg" is, omdat veel incidenten niet gemeld worden. Ook verwacht hij dat het aantal gevallen niet zal afnemen zolang de oorlog blijft voortduren.

Luchtalarmen gaan af in heel Oekraïne

In de afgelopen minuten zijn er weer luchtwaarschuwingen afgegeven in Oekraïne. In onderstaande kaart betekent een donkere rode kleur dat de alarmen langdurig afgaan.

Luchtalarmen

Quad-ministers vinden kernwapendreiging Rusland ontoelaatbaar

Dat Rusland dreigt om kernwapens in te zetten in Oekraïne is "ontoelaatbaar", hebben ministers van Buitenlandse Zaken van de zogenoemde Quad-groep in een gezamenlijke verklaring gezegd. In die groep zitten de Verenigde Staten, India, Japan en Australië. Eind vorige maand schortte de Russische president Poetin het New START-kernwapenbeheersingsverdrag op en dreigde hij de kernproeven te hervatten.

"Als we Rusland ongestraft laten doen wat het in Oekraïne doet, dan is dat een boodschap aan potentiële agressors overal dat ze er misschien ook mee wegkomen", zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken.

Blinken had gisteren een ontmoeting met de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov, voor het eerst sinds het conflict in Oekraïne iets meer dan een jaar geleden begon. Tijdens de korte ontmoeting drong Blinken er bij Moskou op aan de oorlog te beëindigen en de opschorting van New START ongedaan te maken.

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken meldde dat de ontmoeting minder dan 10 minuten duurde en dat er nergens over onderhandeld is.

Oekraïne slaat 85 aanvallen af, Rusland neemt huizen in beslag in Cherson

De Oekraïense luchtmacht heeft gisteren naar eigen zeggen een grondaanvalsvliegtuig, een helikopter en zeven drones neergeschoten. Daarnaast hebben Oekraïense troepen 85 Russische aanvallen afgeslagen, meldt de Oekraïense legerleiding in een update over de gevechten in het land.

Rusland voerde volgens Kyiv onder meer 31 luchtaanvallen en 3 raketaanvallen uit, met name op civiele infrastructuur in de regio's Donetsk, Zaporizja en Cherson. De Oekraïense luchtmacht wist zelf ook aanvallen uit te voeren op vijandelijke bases en een Russisch munitiedepot. De legerleiding vermeldt niet waar die aanvallen plaatsvonden.

De legerstaf schrijft ook over hoe Russische troepen in een dorp in Cherson land van de lokale bevolking proberen te annexeren. De meerderheid van de bewoners zou hebben geweigerd hun privépercelen af te staan. "Vanaf 1 maart van dit jaar zijn ongeveer 200 mensen uit dit dorp naar een onbekende bestemming gebracht en zijn Russische huurlingen ondergebracht in hun huizen", aldus Kyiv.

De claims van de Oekraïners kunnen niet onafhankelijk worden geverifieerd.

Oekraïense gouverneur: nog ongeveer 5000 inwoners in Bachmoet

Hoewel de gevechten in Bachmoet steeds heviger worden, zijn er nog altijd zo'n 5000 inwoners die de gevechten niet ontvlucht zijn. Volgens gouverneur Pavlo Kyrylenko van de regio Donetsk weigeren zij de stad te verlaten. Hij noemde de situatie in Bachmoet "extreem gespannen."

De Oekraïense vicepremier Iryna Veresjtsjoek zei gisteren dat alle kinderen in Bachmoet geëvacueerd moeten worden, ongeacht wat hun ouders of voogden hebben besloten. Volgens Kyrylenko zijn er op dit moment nog 37 kinderen in Bachmoet. Ondanks de zware gevechten in en om de stad gaan de evacuaties nog steeds door.

Pentagon: wij geven Oekraïne geen inlichtingen over doelen in Rusland

De Verenigde Staten geven geen inlichtingen over doelen in Rusland aan Oekraïne. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie noemde dat "onzin." De Russische minister van Buitenlandse Zaken gaf het delen van informatie door de VS met Oekraïne als reden voor de opschorting van het 'New Start'-verdrag door Moskou.

Deze week kwamen er meerdere drones neer in Rusland, maar Oekraïne heeft de verantwoordelijkheid voor droneaanvallen op Russisch grondgebied niet opgeëist.

Bondskanselier Scholz weigert met Poetin te praten

Bondskanselier Scholz heeft in een toespraak tot het Duitse parlement uitgelegd waarom hij niet wil onderhandelen met Poetin. Daarmee was zijn speech niet alleen gericht tot het parlement, maar ook tot de Duitsers die pleiten voor vredesonderhandelingen met Rusland.

Hoewel het grootste gedeelte van de bevolking achter de steun voor Oekraïne staat, is er ook een groep die zich ongemakkelijk voelt bij de wapenleveringen van Duitsland aan Oekraïne. Zo'n 13.000 mensen gingen afgelopen weekend de straat op om te demonstreren tegen militaire inmenging in de oorlog. Duitsland loopt voorop bij de wapenleveringen aan Kyiv, een radicale breuk met de pacifistische politiek sinds 1945.

Jaar na terugtrekking Russen weer vermisten geïdentificeerd vlak bij Kyiv

De Oekraïense politie heeft drie lichamen geïdentificeerd van mannen die zijn omgekomen zijn bij de gevechten in Kyiv een jaar geleden. Na de terugtrekking van de Russen werden er in steden en dorpen in de regio Kyiv honderden omgekomen burgers aangetroffen. Sommigen lagen op straat, anderen belandden in een tijdelijk graf. De drie lichamen die nu werden aangetroffen waren begraven op een begraafplaats in Borodjanka, vlakbij Kyiv.

Een inwoner vond de drie mannen een jaar geleden en begroef ze. Hij vertrok naar het buitenland, maar is nu teruggekeerd naar Oekraïne. Pas na zijn terugkeer lichtte hij de autoriteiten in.

Er zijn nog zo'n 300 burgers uit die regio vermist. Sommigen zijn misschien nog in leven, anderen liggen onder het puin van ingestorte gebouwen of in de bossen vlakbij Kyiv, zegt de politie. Tot nu toe zijn er 14 massagraven aangetroffen in de regio.

Vier mensen omgekomen in Zaporizja na raketaanval op appartementencomplex

In de Oekraïense stad Zaporizja zijn vier mensen omgekomen nadat een Russische raket een appartementencomplex had geraakt. Acht mensen raakten gewond. Een deel van het gebouw is verwoest.

In deze video vertellen bewoners van de appartementen hoe ze hun huis moesten ontvluchten:

Vier doden bij Russische raketinslag Zaporizja

Eerste ontmoeting Blinken en Lavrov na inval Rusland in Oekraïne

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken en zijn Russische ambtgenoot Lavrov hebben elkaar kort gesproken op de G20-top in New Delhi. Het is de eerste keer sinds de inval van Rusland in Oekraïne dat de twee ministers elkaar ontmoeten.

Diplomaten van de Verenigde Staten meldden aan persbureau AP dat Blinken zijn Russische collega heeft verteld dat de Verenigde Staten Oekraïne blijven steunen zo lang dat nodig is. Ook zou hij gezegd hebben dat Rusland de opschorting van het 'New Start'-verdrag moet terugdraaien en de Amerikaan Paul Whelan vrij moet laten.

Lavrov gaf na de top een persconferentie, maar zei niks over de ontmoeting met Blinken. Wel beschuldigde hij het Westen ervan vredesonderhandelingen te blokkeren. Het Westen moedigt de oorlog in Oekraïne juist aan, vindt hij.

De G20-top is afgelopen, zonder dat er consensus is bereikt over de oorlog in Oekraïne, zei de Indiase minister van Buitenlandse Zaken. Op de vorige G20-top, afgelopen najaar in Bali, stond de oorlog in Oekraïne ook centraal. Zowel Blinken als Lavrov was toen aanwezig, maar spraken elkaar niet.

Poetin noemt 'gijzeling' in Brjansk terroristische aanval

President Poetin heeft de gebeurtenissen in de regio Brjansk een terroristische aanval genoemd. Volgens Russische media doken daar in een of twee Russische dorpen aan de grens met Oekraïne "Oekraïense saboteurs" op die op burgers zouden hebben geschoten en burgers in gijzeling zouden hebben genomen.

Het nieuws is niet bevestigd en de berichten erover zijn zeer verwarrend. Een adviseur van president Zelensky zei vanmorgen dat de Russen er zelf achter zitten. "De Russische Federatie wil mensen bang maken om de aanval op een ander land te rechtvaardigen en vanwege de toenemende armoede na een jaar oorlog", zei hij. Op sociale media gaan ook video's rond waaruit zou blijken dat Russische oppositiegroepen achter de aanval zitten. Ook van deze video's is onzeker of ze echt zijn.

Maar voor Poetin staat dus vast dat het om een terroristische aanval gaat. "De neonazi's hebben vandaag weer een terroristische daad verricht. Ze gingen de grens over en openden het vuur op burgers." Bij het geweld zou een Russische burger en een kind van 10 zijn omgekomen. Het is onduidelijk welke gevolgen Poetin hieraan wil verbinden.

Oekraïne beschuldigt Rusland geregeld van het voorbereiden van een false flag-operatie, waarbij een aanval tegen eigen mensen of doelen in scène wordt gezet, bijvoorbeeld om escalatie van geweld te rechtvaardigen.

Op sociale media gaan video's rond van wat Russische vrijwilligers zouden zijn die met hun actie in Brjansk mede-Russen willen oproepen tot een opstand:

Dansen om te ontspannen in de metrogangen van Kyiv

In de metro van Kyiv komen wekelijks mensen bijeen om te leren dansen. Vooral de traditionele Oekraïense dansen zijn populair. "We zien een piek in het aantal mensen dat wil dansen", zegt de leider van een dansgroep.

Sommigen doen het om te ontsnappen aan de dagelijkse stress, sommigen om de eigen cultuur beter te leren kennen en sommigen om beide redenen:

Zorgen wegdansen in metrogangen van Kyiv: 'Twee uur een normaal leven leiden'

Kleine zeemeermin in haven Kopenhagen besmeurd

Onbekenden hebben het beeld De kleine zeemeermin in de haven van Kopenhagen besmeurd. Op de steen waarop ze zit, is een Russische vlag geschilderd. Het is niet bekend wanneer dit is gebeurd of wie het heeft gedaan.

Het 1,65 meter hoge bronzen beeld is een eerbetoon aan de Deense sprookjesverteller Hans Christian Andersen. Het is vaker slachtoffer van vandalisme. Zo werd de zeemeermin al eens van de steen getrokken en een andere keer werd ze onthoofd.

Het beeldje in de haven van Kopenhagen

Russische media: Oekraïners gijzelen mensen in Russische regio Brjansk

Russische staatsmedia zeggen dat "Oekraïense saboteurs" Rusland zijn binnengedrongen en in de regio Brjansk meerdere mensen in gijzeling hebben genomen.

Volgens Ria Novosti worden de gijzelaars gevangen gehouden in een winkel in het dorp Ljoebechan. Vooraf zouden ze op een auto hebben geschoten, waarbij een volwassene zou zijn gedood en een kind gewond zou zijn geraakt.

Volgens Tass drongen de "saboteurs" Ljoebechan binnen en brak er een gevecht uit met de Nationale Garde. Een ander dorp, 15 kilometer verder, zou zijn aangevallen met een drone.

De berichten zijn niet bevestigd door andere bronnen. Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar geregeld van false flag-operaties, waarbij aanvallen tegen eigen mensen of doelen in scène worden gezet.

Een adviseur van president Zelensky zegt dat de Russen er zelf achter zitten "De Russische Federatie wil mensen bang maken om de aanval op een ander land te rechtvaardigen en vanwege de toenemende armoede na een jaar oorlog."

Oekraïners houden nog stand in Bachmoet

De Oekraïense strijdkrachten in Bachmoet houden nog altijd stand, al liggen ze constant onder vuur van de Russen. Net als gisteren zegt de Oekraïense legerleiding dat vijandelijke troepen de stad bestormen en vorderingen maken.

De Oekraïners vechten nog steeds terug. Maar steeds vaker klinkt het geluid dat opgeven onvermijdelijk is. "Ik denk dat we vroeg of laat uit Bachmoet moeten vertrekken", zei parlementslid Serhi Rachmanin op een Oekraïens radiostation. "Maar op dit moment wordt het om meerdere redenen verdedigd. In de eerste plaats om de Russen zo veel mogelijk verliezen toe te brengen en hen zo veel mogelijk munitie en voorraden te laten verbruiken."

Een Oekraïense militair analist zegt dat de Russen het straatgevecht zullen verliezen en de stad daarom proberen te omsingelen. De Oekraïners kunnen dan niet meer bevoorraad worden.

Volgens hem lijden de Russen zware verliezen. "Ze sturen golf na golf. Ze voeren versterkingen aan met vrachtwagens en voeren gewonden met diezelfde vrachtwagens weer af. Dit gaat constant door, zoals bij een lopende band, 24 uur per dag."

Oekraïners in Bachmoet, begin deze week. De militiar rechts bestuurt een drone

Oekraïne: Russische troepen maken vorderingen in strijd om Bachmoet

Het Russische leger rukt verder op in Bachmoet, zegt een hooggeplaatste officier van het Oekraïense leger.

De Russen hebben vandaag weer onophoudelijk aanvallen uitgevoerd in een poging de stad te omsingelen. Een adviseur van de Oekraïense president Zelensky zei eerder vandaag nog dat Oekraïne zijn militairen uit Bachmoet terugtrekt als de situatie hopeloos wordt. "We gaan niet al onze mensen opofferen voor niets."

Bachmoet is een symbool van het Oekraïense verzet geworden. De strijd, die al maanden duurt, heeft naar schatting aan vele duizenden het leven gekost, aan beide kanten. De laatste dagen laat Zelensky doorschemeren dat de Oekraïners de strijd dreigen te verliezen.

Plan om kritiek op Russische militairen strenger te straffen

De Doema, het Russische lagerhuis, praat morgen over een wetswijziging om de maximale straf voor kritiek op Russische militairen in Oekraïne flink te verhogen. Op het "in diskrediet brengen" van het Russische leger staat nu maximaal vijf jaar cel, maar volgens het voorstel moet dat vijftien jaar worden. Dat is gelijk aan de maximale straf voor het bewust verspreiden van "valse informatie" over het leger.

"Dit initiatief zal iedereen beschermen die zijn leven riskeert om de veiligheid van het land en onze burgers te waarborgen", aldus lagerhuisvoorzitter Volodin, die geldt als bondgenoot van president Poetin. Over twee weken valt de definitieve beslissing. In het lagerhuis heeft Verenigd Rusland, die gelieerd is aan president Poetin, de absolute meerderheid.

Door de wetswijziging kan ook kritiek op andere gevechtseenheden dan het Russische leger worden bestraft. Het gaat dan bijvoorbeeld om vrijwilligers, maar ook om de huurlingen van de Wagnergroep. Wagner-baas Prigozjin klaagde in januari nog dat kritische bloggers en socialemediakanalen niet konden worden aangepakt. De wet tegen het "in diskrediet brengen" van het Russische leger werd begin maart 2022 ingevoerd, kort na de Russische inval in Oekraïne.

Rusland stelt voorwaarde aan verlenging graanakkoord

Rusland wil de graandeal met Oekraïne alleen verlengen als rekening wordt gehouden met de belangen van de eigen landbouw- en kunstmestsector. Dat zegt het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. De Russen doelen daarmee op ongehinderde toegang tot de wereldmarkten. Minister Lavrov van Buitenlandse Zaken sprak vandaag over de graandeal met zijn Turkse ambtgenoot Cavusoglu.

De Russische export van landbouwproducten en kunstmest wordt niet direct geraakt door de sancties van het Westen. Indirect hebben die sectoren er volgens Rusland wel last van, bijvoorbeeld bij verzekeringen, de logistiek of het betalingsverkeer.

Door het akkoord tussen Rusland en Oekraïne kunnen landbouwproducten en kunstmest vanuit drie havens in Oekraïne veilig over de Zwarte Zee vervoerd worden. De overeenkomst werd in juli vorig jaar getekend na bemiddeling van Turkije en de VN. In november werd de deal met 120 dagen verlengd. Die periode eindigt op 18 maart. Oekraïne wil de overeenkomst het liefst met een jaar verlengen, omdat het dan makkelijker wordt om verder vooruit te plannen. Ook wil Kyiv dat de haven van Mykolajiv in de afspraken wordt meegenomen.

De Turkse minister Cavusoglu van Buitenlandse Zaken met zijn Russische collega Lavrov op een G20-top in New Delhi

Goedkeuring van Fins parlement voor NAVO-lidmaatschap

Het Finse parlement heeft zoals verwacht groen licht gegeven voor wetgeving waarmee het land lid kan worden van de NAVO. Van de parlementariërs stemden er 184 voor lidmaatschap van het militaire bondgenootschap. Zeven volksvertegenwoordigers stemden tegen, één stemde blanco en zeven parlementsleden waren afwezig.

President Niinistö moet het besluit nog bekrachtigen. Hij heeft beloofd dat op korte termijn te zullen doen en dan zijn er vanuit Helsinki geen obstakels meer voor het NAVO-lidmaatschap. Finland en Zweden dienden vorig jaar mei een aanvraag in om te mogen toetreden, naar aanleiding van de Russische agressie in Oekraïne.

De bal ligt nu bij Turkije en Hongarije, de enige NAVO-lidstaten die nog niet hebben ingestemd met de toetreding van Finland en Zweden. Secretaris-generaal Stoltenberg van de NAVO was gisteren in Helsinki, waar hij Turkije en Hongarije opriep om vaart te maken met het toelaten van de noordelijke landen.

Hongaarse president wil snel besluit over toelaten Zweden en Finland tot NAVO

De Hongaarse president Novák heeft het parlement in haar land gevraagd haast te maken met toelating van Zweden en Finland tot de NAVO. Het debat daarover gaat vandaag na maanden van stilstand verder.

Zweden en Finland willen na de Russische aanval op Oekraïne snel lid worden van het bondgenootschap. Daar is toestemming van alle lidstaten voor nodig, maar Turkije en Hongarije liggen dwars. De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu zei maandag dat Zweden nog niet aan door Turkije gestelde voorwaarden voldoet, maar dat de besprekingen over de toelating volgende week kunnen worden hervat.

Vrijdag leek de Hongaarse premier Órban op de rem te gaan staan. Hij zei onder meer dat er meer gesprekken nodig waren en dat Zweden en Finland "glasharde leugens" hebben verspreid over het functioneren van de Hongaarse democratie en de rechtsstaat. Daarmee leek hij op verdere vertraging aan te sturen.

"Het is een ingewikkeld besluit, met ernstige gevolgen, dus daar moet goed over nagedacht worden", zei president Novak. Maar op dit moment vindt zij toetreding "gerechtvaardigd". "Ik vertrouw erop dat het parlement zo snel mogelijk een verstandige beslissing neemt."

Adviseur Zelensky: we vertrekken uit Bachmoet als dat nodig is

Een adviseur van president Zelensky zegt dat Oekraïne zijn militairen uit Bachmoet terugtrekt als de situatie hopeloos wordt. "We gaan niet al onze mensen opofferen voor niets", zei economisch adviseur Oleksandr Rodnjansky in een interview met CNN. "Natuurlijk zullen onze strijdkrachten alle mogelijkheden afwegen. Tot nu toe houden ze de stad. Maar als het nodig is, trekken ze zich strategisch terug."

Bachmoet is na maanden van strijd een symbool van het Oekraïense verzet geworden tegenover de Russische aanvallen. De strijd heeft naar schatting aan vele duizenden het leven gekost, aan beide kanten.

Volgens Rodnjansky zet Rusland nu de best getrainde militairen van het Wagner-huurlingenleger in om de Oekraïners in Bachmoet in te sluiten. "De vijand blijft oprukken. De bestorming gaat door", liet het Oekraïense leger vanmorgen weten. Een Oekraïense militair commentator stelde dat de omsingeling bijna compleet was.

Oekraïense militairen, afgelopen maandag in Bachmoet

Kremlin: massale droneaanval op de Krim afgeslagen

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat vandaag een grootschalige droneaanval van Oekraïne op de Krim is afgeslagen. Er is geen onafhankelijke bevestiging van dit bericht. Oekraïne laat zich nooit uit over dergelijke aanvallen. Het land heeft wel drones die de Krim kunnen bereiken.

De Krim hoort bij Oekraïne, maar werd in 2014 door Rusland bezet en geannexeerd. De annexatie wordt door de VN niet erkend. Oekraïne eist dat de Russen daar vertrekken.

Gisteren kwamen er ook drones diep in Rusland terecht, hoogstwaarschijnlijk afkomstig uit Oekraïne. Een adviseur van president Zelensky wees alle verantwoordelijkheid van de hand, maar Kremlin-woordvoerder Peskov zei dat hij de adviseur niet gelooft.

Een monument op de Krim voor gevallenen in de oorlog met Oekraïne

Schaarse beelden uit Bachmoet

Langzaam maar zeker rukken de Russen op naar het centrum van de stad Bachmoet. De stad telde voor de invasie 80.000 inwoners, nu staat er bijna geen huis meer overeind en zijn er bijna alleen nog militairen.

De Oekraïners houden al lang stand, maar ook president Zelensky laat de laatste dagen doorschemeren dat ze de strijd om Bachmoet gaan verliezen.

"We geven Bachmoet niet op", zei een Oekraïense militair maandag nog:

Oekraïense militairen in Bachmoet geven niet op

Rusland ook vandaag weer in de aanval bij Bachmoet

Russische troepen vallen ook vandaag het Oekraïense bolwerk Bachmoet weer aan. "De vijand blijft oprukken. De bestorming gaat door", heeft het Oekraïense leger in een briefing laten weten. Volgens een Oekraïense militair commentator is de omsingeling bijna compleet.

De stad ligt al maanden onder vuur. Volgens militaire deskundigen heeft Bachmoet geen bijzondere strategische waarde, maar staat voor beide partijen veel prestige op het spel.

Voor Rusland is Bachmoet een belangrijk doel omdat het op het slagveld al lang geen overwinning meer heeft geboekt. Het is bereid om daar grote verliezen voor te incasseren. Oekraïne wilde in Bachmoet laten zien dat het de Russen kan tegenhouden, maar president Zelensky en ook de legerleiding zeggen nu hardop dat de stad mogelijk moet worden opgegeven. "Rusland geeft niet om mensen en stuurt ze constant in grote aantallen op onze positie af. De intensiteit van het gevecht neemt alsmaar toe", zei Zelensky gisteravond.

Als Bachmoet valt, opent dat voor de Russen de weg naar de steden in de regio Donetsk die nog niet in hun handen zijn, zoals Kramatorsk en Slovjansk. De verovering van de regio Donetsk was een van de doelen die Poetin bij het begin van de oorlog heeft gesteld. De regio Loehansk is al bijna helemaal in Russische handen.

Oekraïense militairen in Bachmoet, afgelopen maandag

Vermoedelijk Oekraïense drone komt neer op 100 kilometer van Moskou

In Rusland zijn gisteren meerdere drones neergekomen. Volgens het Kremlin kwamen ze uit Oekraïne, maar dat land heeft niet op die beschuldiging gereageerd.

Een drone kwam er neer in Goebastovo, een dorp 100 kilometer ten zuidoosten van Moskou en 500 kilometer van de grens met Oekraïne. Volgens de plaatselijke gouverneur was het doel vermoedelijk "civiele infrastructuur" maar richtte hij geen schade aan. Volgens de Oekraïense krant The Kyiv Independent was een installatie van het olie- en gasbedrijf Gazprom het doel.

Op beelden die via sociale media werden verspreid, is een zwaar beschadigde drone te zien in besneeuwd bos. Volgens deskundigen is het vermoedelijk een drone met een bereik van 800 kilometer van Oekraïense makelij. Ook bij Krasnodar en Adygea in Zuid-Rusland zou een drone zijn terechtgekomen. Beide drones zouden hun doel hebben gemist door ingrijpen van het Russische leger.

Poetin wil maatregelen

Het luchtruim boven de luchthaven van Sint-Petersburg was gisteren een uur dicht, volgens onbevestigde berichten omdat er een onbekend vliegend object was gesignaleerd. Volgens het Russische ministerie van Defensie ging het om een oefening waarbij "doelen" moesten worden ontdekt, onderschept en geïdentificeerd. Er was geen oefening aangekondigd.

Russische commentatoren waarschuwen dat de veronderstelde droneaanvallen een voorbode kunnen zijn van meer aanvallen, ook diep in Rusland. President Poetin heeft de veiligheidsdienst FSB opgedragen de veiligheidsmaatregelen aan de grens aan te scherpen.

Zelensky: 'Intensiteit gevechten Bachmoet neemt toe'

De Oekraïense president Zelensky laat op zijn Telegramkanaal weten dat de gevechten in Bachmoet steeds heviger worden. Ook sprak hij over voorbereidingen voor de terugkeer van militairen naar "actieve operaties" om Oekraïne te bevrijden.

Op Twitter laat de Amerikaanse James Vasques die in Oekraïne vecht weten naar "een heel slechte plek" gestuurd te worden:

Hoofdaanklager Internationaal Strafhof in Oekraïne vanwege aanvallen elektriciteitsnetwerken

Hoofdaanklager Karim Khan van het Internationaal Strafhof in Den Haag bezocht vandaag Oekraïne om de raket- en droneaanvallen van Rusland op onder andere elektriciteitsinfrastructuur te onderzoeken. Bij deze aanvallen kwamen veel burgers om het leven en raakten delen van de bevolking afgesloten van water en elektriciteit. Oekraïne beschuldigt Rusland ervan de aanvallen uit te voeren om Oekraïense burgers te intimideren. Aanvallen op civiele objecten zijn in strijd met de Geneefse Conventies.

Khan sprak een groep verslaggevers toe bij een zwaar beschadigd appartementencomplex. Bij een raketaanval vielen daar veel gewonden en enkele doden. Het is niet duidelijk of de aanval gericht was op een elektriciteitscentrale in de buurt.

"Over het algemeen zien we duidelijk een patroon, denk ik, in het aantal en de omvang van de aanvallen op de elektriciteitsnetwerken in Oekraïne en we moeten kijken waarom dat gebeurt; zijn het legitieme doelen of niet?", zei Khan tijdens zijn bezoek aan Oekraïne. De hoofdaanklager ontmoette eerder vandaag ook de Oekraïense president Zelensky in Kyiv.

Hoofdaanklager Karim Khan ontmoet Zelensky in Kyiv

Oekraïense museumdirecteuren in Nederland

Zeven museumdirecteuren uit Oekraïne hebben aan het begin van de avond in Amsterdam een bijeenkomst over de bescherming van cultureel erfgoed in hun land bijgewoond. Het gaat om de leiders van vooraanstaande musea als het Nationaal Kunstmuseum en het Maidan Museum in Kyiv.

Sinds het begin van de Russische invasie, nu een jaar geleden, zijn volgens directeur Posjivailo van het Maidan Museum zeker 1300 cultuurobjecten beschadigd of vernietigd. 1 op de 12 cultuurobjecten in Oekraïne bevindt zich nu in bezet gebied. Tienduizenden objecten zijn gestolen, een deel is meegenomen naar Rusland.

De Oekraïense museumdelegatie zegt dat Rusland erop uit is om alles wat Oekraïens is te vernietigen, ook de cultuur en de symbolen daarvan. Behoud van collecties is daarom van wezenlijk belang, zegt Tijana Stepanovic van organisator Dutch Culture. "Het is heel belangrijk voor Oekraïne om te laten zien hoe mooi en rijk hun cultuur is, zodat de wereld daarvan leert."

De museumdirecteuren zijn een week in Nederland. Ze vertellen onder meer over hun ervaringen en spreken met Nederlandse collega's. Volgens Stepanovic heeft Nederland veel ervaring met het digitaliseren van collecties. Nu museumstukken gevaar lopen, is digitalisering voor Oekraïense musea extra belangrijk.

Finland begint aan pilot met hekken op grens met Rusland

Finland is begonnen met een project waarin hekken worden geplaatst op de grens met Rusland, meldt de Finse grenswacht. Vandaag werd begonnen met het rooien van bomen op de grens, zodat komende maand hekken geplaatst kunnen worden. Het gaat om hekken met een lengte van 3 kilometer bij de grensovergang bij de stad Imatra. De verwachting is dat het project in juni is afgerond.

Uiteindelijk wil Finland over een afstand van 200 kilometer op de oostelijke grens van het land hekken plaatsen. Dat project kan volgens de Finse grenswacht drie tot vier jaar duren.

De Finse grenswachter Jussi Pekkala zei vorige maand tegen Nieuwsuur dat de hekken vooral nodig zijn voor een scenario waarin Rusland immigranten inzet als wapen:

Wantrouwende Finnen versterken de grens met Rusland

Poetin roept Russische veiligheidsdiensten op om grens beter te bewaken

In een toespraak bij de FSB, de Russische veiligheidsdienst, heeft de Russische president Poetin gezegd dat de FSB de grenscontroles moet gaan versterken. Volgens Poetin zijn de Westerse inlichtingendiensten altijd al actief geweest in Rusland, maar zetten ze nu veel meer personeel, middelen en geld in. De FSB moet voorkomen dat 'sabotagegroepen' Rusland binnenkomen en moet de infrastructuur beter beveiligen. Eigenlijk moet de FSB al zijn contraspionageactiviteiten gaan versterken, zei Poetin.

De president ging niet in op specifieke gevallen van sabotage. Sinds de inval van Rusland in Oekraïne zijn er meerdere droneaanvallen in Rusland geweest. Zo brak er vannacht nog een brand uit bij een oliedepot in Rusland na een droneaanval.

Eerder vandaag werd er op verschillende Russische regionale televisiezenders een waarschuwing voor een luchtaanval uitgezonden, waarin mensen werden opgeroepen om een schuilplaats te zoeken. Het Russische ministerie voor noodsituaties liet weten dat de servers van een aantal radiostations en tv-zenders waren gehackt.

De Slag om Bachmoet in beeld

Bekijk hier beelden van de slag om Bachmoet die zijn gemaakt door een journalist van Radio Free Europe.

Oekraïense militairen beschermen 'alles wat we kunnen' in Bachmoet

Brand bij Russisch oliedepot: 'aangevallen met drone'

Er is vannacht brand uitgebroken bij een oliedepot in de Russische plaats Toeapse. De plaats ligt aan de Zwarte Zee in de regio Krasnodar, zo'n 300 kilometer van de Krim. De brand volgde op twee explosies, die werden veroorzaakt door "onbekende vliegende objecten". Een bron binnen Russische hulpdiensten zegt bij staatspersbureau RIA Novosti dat er sprake was van een drone-aanval. Van officiële zijde heeft Rusland niet gereageerd.

Het gemeentebestuur van Toeapse zegt dat er geen schade is aan oliecontainers of slachtoffers. Toch zou het de bewoners hebben opgeroepen geen "verzonnen informatie" te verspreiden; dat is strafbaar. "Geen reden voor paniek", voegden ze eraan toe. De verantwoordelijkheid voor de drone-aanval is nog niet opgeëist.

Giro 555-teller staat op 183 miljoen euro voor Oekraïne

Unicef heeft een tussenstand bekend gemaakt van Giro 555-actie voor Oekraïne. Sinds het heropenen van de giro voor de slachtoffers van de oorlog in Oekraïne is er 183 miljoen euro opgehaald. Daarvan is iets meer dan de helft gebruikt, zo'n 88 miljoen euro", vertelt Suzanne Laslo, directeur van Unicef in het NOS Radio 1 Journaal.

"Huizen, scholen, waterinstallaties en elektriciteitscentrales liggen in puin. Het geld wordt nu gebruikt om de kou te bestrijden en het blijven leveren van eerste hulp aan mensen die niet konden vluchten. Daarna wordt verder gewerkt aan structurele wederopbouw.

Om te voorkomen dat geld uit andere landen dubbel wordt uitgegeven werkt Giro 555 in Oekraïne samen met andere hulporganisaties. Zij stemmen onderling af wie waar hulp verleent.

Unicef zegt geen onderscheid te maken tussen de mensen die worden geholpen. Zowel niet-bezette als bezette regio's van Oekraïne krijgen noodhulp, als dat tenminste mogelijk is. In door de Russen bezet gebied is dat lang niet altijd het geval.

Ook Oekraïense commandant noemt situatie Bachmoet "extreem gespannen"

De commandant van de Oekraïense grondtroepen, kolonel-generaal Oleksandr Syrskyi, noemt de situatie in en om Bachmoet "extreem gespannen". Vannacht zei ook president Zelensky al dat het steeds moeilijker wordt om de stad in de regio Donetsk in Oekraïense handen te houden. Eerder claimde de Russische Wagnergroep al Bachmoet te hebben veroverd, maar het is onduidelijk of dat klopt.

"Ondanks flinke verliezen heeft de vijand de best getrainde eenheden van de Wagnergroep ingezet. Zij proberen door de verdedigingslinies te breken en omsingelen de stad", meldt Syrskyi op Telegram.

Russische troepen hebben deze maand over een groot deel van de duizend kilometer lange frontlinie de aanval ingezet. Als Bachmoet valt, zal dat vooral een mentale klap zal zijn voor de Oekraïners.

De Duitse nieuwssite Bild publiceert beelden die zijn gemaakt met de bodycams van Oekraïense militairen in de frontlinie bij Bachmoet:

Zelensky: 'Situatie Bachmoet steeds moeilijker'

De situatie rond de stad Bachmoet ,in het oosten van Oekraïne wordt steeds moeilijker, heeft president Zelensky gezegd in zijn dagelijkse videotoespraak. Volgens de generale staf van Oekraïne neemt het aantal Russische soldaten toe. De Russische troepen proberen de stad te omsingelen.

Behalve Bachmoet zelf zijn ook zes nabijgelegen nederzettingen in Donetsk getroffen door Russische beschietingen, aldus het Oekraïense leger. "De vijand vernietigt voortdurend alles wat gebruikt kan worden om onze posities voor versterking en verdediging te beschermen. Onze soldaten die het gebied rond Bachmoet verdedigen zijn ware helden", zei Zelensky.

Mee met de evacuatiebus bij Bachmoet

Niet ver van het front bij Bachmoet in Oost-Oekraïne rijdt een evacuatiebus. Die brengt gewonde Oekraïense militairen naar een ziekenhuis, verder het land in. Onderweg krijgen ze hulp van vrijwillige verpleegkundigen.

Nieuwsuur reisde met de bus mee, zo gaat het eraan toe:

In deze evacuatiebus worden gewonde militairen naar het ziekenhuis vervoerd

EC en Polen gaan Russische deportaties van Oekraïense kinderen in kaart brengen

De Europese Commissie en Polen komen met een gezamenlijk initiatief om de door Rusland ontvoerde Oekraïense kinderen in kaart te brengen. Het is de bedoeling om de kinderen te traceren en de verantwoordelijken voor de deportaties te bestraffen, heeft de Poolse minister voor Europese Zaken Szynkowski bekendgemaakt.

Sinds het begin van de oorlog hebben de Russische bezetters in strijd met het humanitair oorlogsrecht tal van kinderen uit Oekraïne verplaatst naar Rusland. Onderzoekers van de prestigieuze Amerikaanse Yale University meldden eerder deze maand dat er zo'n zesduizend Oekraïense kinderen in Russische 'heropvoedingskampen' zijn geplaatst. Ook EU-buitenlandchef Borrell haalde dat aantal eerder aan, al wordt er rekening mee gehouden dat er fors meer kinderen zijn ontvoerd door Rusland.

"De verblijfplaats van veel van deze kinderen is onbekend. De schattingen lopen zeer uiteen, maar zelfs de meest terughoudende schattingen spreken van zeker 6000 gevallen van ontvoering", zegt de Poolse minister Szynkowski. Ook de Poolse premier Morawiecki reageerde op het initiatief: "We moeten alle ontvoerde kinderen terugbrengen naar Oekraïne en Rusland straffen voor deze misdaad."

In de marge van een bijeenkomst bij de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties reageerde de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba ook op de ontvoeringen. Hij spreekt van "waarschijnlijk de grootschaligste deportatie in de moderne geschiedenis". "Dit is een genocidale misdaad", aldus Koeleba.

Bloemen voor doodgeschoten Kremlin-criticus

Vandaag acht jaar geleden werd Kremlin-criticus en oppositielid Boris Nemtsov doodgeschoten in het centrum van Moskou. Nemtsov was een uitgesproken tegenstander van president Poetin en tegen de oorlog in Oost-Oekraïne, waar pro-Russische separatisten in 2014 een strijd begonnen tegen het Oekraïense leger. Op de plek van de moordaanslag, vlak bij het Kremlin, worden vandaag bloemen gelegd ter nagedachtenis aan Nemtsov.

Bloemen voor doodgeschoten Kremlin-criticus

Duitsland wil gezamenlijk oefenen met VS en Polen

Duitsland en Polen zijn met de VS in gesprek over het houden van een gezamenlijke militaire oefening in Polen. Dat zegt de Duitse minister van Defensie Pistorius. Hij gaf verder geen details.

De grootschalige oefening van deze NAVO-lidstaten moet een "duidelijk signaal" zijn, met name aan de Russische Federatie. "De NAVO is verre van zwak, zoals Poetin lange tijd dacht", zei Pistorius. "De NAVO is juist sterker en eensgezinder dan vorig jaar".

Volgens Pistorius is het van belang dat landen als Polen, de Baltische staten en Slowakije zien dat Duitsland als prominent lid van het militair bondgenootschap voldoet aan zijn verplichtingen.

De aankondiging van deze oefening volgt op een gezamenlijke oefening van de marine van Rusland, China en Zuid-Afrika vorige week. Het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken zei toen zeer bezorgd te zijn en drong bij Zuid-Afrika aan op het niet verder aanwakkeren van de Russische agressie.

'Oekraïne beschiet doelen in Marioepol'

Marioepol is voor het eerst in een half jaar meerdere keren beschoten door het Oekraïense leger. De stad ligt dicht bij de Russische grens en is 80 kilometer verwijderd van de frontlinie, en is een van de belangrijkste steden in handen van de Russen. Er zijn door pro-Russische ambtenaren zeker veertien explosies gemeld rond de bezette stad.

Onder meer twee brandstofdepots, een wapenopslag en een staalfabriek die dient als militaire basis zijn getroffen, vermoedelijk door artillerie. De explosies veroorzaken volgens het Britse ministerie van Defensie onrust onder de Russische militairen. Door de Russen werd aangenomen dat de stad buiten bereik van de Oekraïense artillerie lag.

Marioepol is sinds mei vorig jaar bezet door de Russen, na een belegering van drie maanden.

Verzet in Belarus: 'Militair vliegtuig beschadigd bij sabotage'

Bij meerdere explosies op een luchtmachtbasis in Belarus is gisteren een Russisch militair vliegtuig zwaar beschadigd. Dat claimt BYPOL, een organisatie van voormalige Belarussische agenten die zich tegen het regime van president Loekasjenko hebben gekeerd.

Volgens die organisatie is het verzet in Belarus verantwoordelijk voor de sabotage op de luchtmachtbasis. Ze zouden drones hebben gebruikt om het vliegtuig te beschadigen.

De luchtmachtbasis ligt op 12 kilometer van de hoofdstad Minsk. Zowel de autoriteiten in Minsk als Moskou hebben niet gereageerd op het incident. Volgens het Belarussische ministerie van Defensie is er "niks opvallends" gebeurd.

Oekraïense legercommandant bezoekt Bachmoet voor morele steun

De commandant van de Oekraïense grondtroepen Oleksandr Syrskyi heeft Bachmoet bezocht, om het moreel bij de militairen op te krikken. Hij sprak onder meer met Oekraïense legereenheden die de stad en omliggende dorpen verdedigen.

Syrskyi heeft een heldenstatus in Oekraïne sinds de oorlog. Hij wordt beschouwd als het brein achter de nederlaag van de Russische strijdkrachten toen die aan het begin van de oorlog oprukten naar Kyiv en in de regio Charkiv in september.

In Telegram-groepen spreken militairen uit Bachmoet vol lof over het bezoek van de 57-jarige legercommandant. "Syrskyi luisterde naar de eenheidscommandanten, pakte urgente problemen aan, bood hulp bij het oplossen ervan en steunde de militairen", staat in een van de berichten.

De afgelopen maanden wordt er hard gestreden om Bachmoet. Veel inwoners zijn gevlucht. Het Russische leger probeert de stad over te nemen. Militaire experts zeggen tegen Reuters dat ze verwachten dat de Oekraïense strijdkrachten de komende dagen hun "maximale inspanning" zullen steken in de verdediging van Bachmoet.

De leider van de Russische Wagnergroep claimde dit weekend dat het huurlingenleger het dorp Yahidne ten noorden van Bachmoet heeft ingenomen, maar de Oekraïense legertop spreekt dat tegen.

Zelensky ontslaat militaire topcommandant

De Oekraïense president Zelensky heeft een hoge militaire commandant ontslagen. Eduard Moskaljov gaf mede leiding aan het leger dat tegen de Russische troepen vecht in de Donbas-regio in het oosten van Oekraïne.

Een reden voor het ontslag werd niet gemeld. In een decreet van één zin kondigde Zelensky het ontslag van zijn commandant aan. Moskaljov trad aan in maart 2022, kort na de inval van Rusland in Oekraïne.

'Amerikaanse tanks hebben weinig nut, gestuurd om Duitsland te overtuigen'

Het Witte Huis heeft groen licht gegeven voor het sturen van M1 Abrams-tanks naar Oekraïne om zo Duitsland te bewegen Leopard-tanks te sturen. Dat zei de nationaal veiligheidsadviseur van de Amerikaanse president Biden, Jake Sullivan, in een interview met tv-zender ABC.

Sullivan zegt dat Biden in eerste instantie niet van zins was om de 31 Abrams-tanks te sturen, omdat het Pentagon tegen hem had gezegd dat ze niet nuttig zouden zijn op het slagveld in Oekraïne. Leopard-tanks zouden wel het verschil kunnen maken, maar Duitsland benadrukte geen tanks te willen sturen zonder Amerikaanse toewijding. Dus stemde Biden volgens Sullivan in met de tanklevering in het belang van de "eenheid van de alliantie" en "om ervoor te zorgen dat Oekraïne krijgt wat het wil".

Overigens is de kans aanwezig dat de Amerikaanse tanks pas volgend jaar in Oekraïne zijn. Een hoge functionaris van het Amerikaanse leger zei eerder deze week dat er nog volop onderzocht wordt hoe de Abrams-tanks geleverd moeten gaan worden en dat het daarbij om "langere tijdlijnen" gaat.

Een M1 Abrams-tank

Overzicht weekend

Welkom in dit liveblog over de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne. Een korte terugblik op de belangrijkste gebeurtenissen van zaterdag en zondag:

  • President Poetin heeft gezegd dat Rusland rekening moet houden met de nucleaire capaciteiten van de NAVO, omdat die als doel heeft Rusland te verslaan. Rusland moet hun capaciteiten niet negeren, zei Poetin in een interview op de Russische staats-tv. Hij zei verder dat het Westen van plan is Rusland te "liquideren".
  • De Amerikaanse inlichtingendienst CIA is ervan overtuigd dat China overweegt wapens te leveren aan Rusland. Dat zegt directeur Burns in een interview. Hij benadrukt wel dat Peking nog geen definitief besluit heeft genomen. Verder zegt hij dat de VS door het delen van de informatie China probeert te overtuigen om ervan af te zien. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken zei eerder ook al dat China overweegt om wapens te leveren. Hij zei toen dat dat "ernstige gevolgen" zal hebben.
  • Enkele honderden Russen hebben zaterdag geprotesteerd bij de Russische ambassade in Den Haag. Ze droegen spandoeken mee tegen de oorlog in Oekraïne, die vrijdag precies een jaar geleden begon. De protesterende Russen riepen op tot vrijlating van de mensen die in Rusland zijn opgepakt, omdat zij daar ook demonstreerden tegen de oorlog en het beleid van president Poetin.

Meer teruglezen? Hier vind je het vorige liveblog.