liveblog

Corona op 70e nertsenfokkerij • Rutte weet niet waarom mondkapje niet verplicht is in gebedshuis

  • Welkom in het coronablog, je vindt hier het belangrijkste coronanieuws van vandaag.
  • Corona op zeventigste nertsenfokkerij.
  • Onderzoekers: 'Verwacht niet te veel van massaal testen'.
  • Rutte weet niet waarom mondkapje niet verplicht is in gebedshuizen.
  • Donald Trump Jr., de zoon van de Amerikaanse president, heeft corona.
  • RIVM: 5974 nieuwe positieve tests, 217 opnames op verpleegafdelingen.
liveblog gesloten

Liveblog gesloten

Dit liveblog wordt gesloten. Zaterdag starten we een nieuw blog.

Corona op zeventigste nertsenfokkerij

Op een zeventigste nertsenfokkerij is corona vastgesteld. Het bedrijf in Putten heeft ongeveer 3000 moederdieren die worden gedood. De nieuwste besmetting kwam aan het licht via het monitoringssysteem van het ministerie van Landbouw, waarbij nertsen wekelijks worden getest.

Er zijn in totaal 126 nertsenfokkerijen in Nederland. Van de 56 waar geen corona is vastgesteld, staan er 21 leeg. "Voor de resterende 35 bedrijven die nog bezig zijn met het pelzen van de dieren gelden aanvullende maatregelen", schrijft het ministerie. Bij pelzen wordt de vacht van het gedode dier gehaald.

De Nederlandse nertsenfokkerijen zijn mogelijk begin 2021 voorgoed dicht, schreven we donderdag:

Onderzoekers: 'Verwacht niet te veel van massaal testen'

Massaal testen leidt er niet toe dat de samenleving weer helemaal open kan, concluderen epidemiologen van het UMC Utrecht en de Universiteit Utrecht in een wiskundige modelleringsstudie. Ook met 10 miljoen tests per maand, waar het kabinet aan werkt, blijven maatregelen nodig om het coronavirus in te dammen.

Als alle maatregelen worden opgeheven, zou elke Nederlander zich minstens elke drie dagen moeten laten testen om het reproductiegetal onder de 1 te houden, blijkt uit het model. Volgens de onderzoekers moet massale screening vooral worden ingezet in regio's met veel besmettingen, aangevuld met andere anti-coronamaatregelen.

Minister De Jonge schreef dinsdag in een Kamerbrief dat hij vanaf maart 2021 een testcapaciteit wil waarbij iedereen in Nederland, met of zonder klachten, zich gemiddeld één keer per maand kan laten testen. Hij wil de besmettingsgraad laag houden en daarmee perspectief bieden voor een "zo open mogelijke samenleving".

De Utrechtse onderzoekers noemen het "massaal en herhaaldelijk testen", waarna positief geteste personen in isolatie gaan, niet haalbaar als oplossing om de samenleving te heropenen.

Rutte weet niet waarom mondkapje niet verplicht is in gebedshuizen

Premier Rutte weet niet waarom kerk-, moskee-, synagoge- en tempelgangers vanaf 1 december geen mondkapje hoeven te dragen. Op een vraag over deze uitzondering op de mondkapjesplicht in NOS Met het Oog op Morgen, antwoordt hij "vrijheid van godsdienst".

Maar wanneer politiek verslaggever Wilma Borgman vraagt wat dat ermee te maken heeft, zegt hij: "Ik heb geen idee, ik ga het voor u uitzoeken, ik verzin het ter plekke. Ik wist het eigenlijk niet, goeie vraag. Dames en heren, we komen hierop terug. Ik weet het niet, nee. Ik vermoed dat het te maken heeft met de vrijheid van godsdienst, maar ik ga het uitzoeken."

Volgens Borgman, die hem sprak voor het wekelijkse gesprek met de minister-president, gaat het om een uitzonderlijke situatie. "De minister-president zat even met zijn mond vol tanden. In al die jaren met Rutte heb ik dit nog nooit meegemaakt."

Vanaf 1 december geldt een mondkapjesplicht in onder meer winkels, restaurants, musea, theaters, middelbare scholen en het hoger onderwijs.

'Donald Trump Jr. heeft corona'

Donald Trump Jr. is besmet met het coronavirus en zit in quarantaine, zeggen drie bronnen tegen Bloomberg. Een woordvoerder zegt dat de zoon van de Amerikaanse president geen symptomen heeft.

Banken nemen extra personeel aan voor bedrijven in problemen

Afgelopen maanden viel het nog mee, maar het gaat de komende tijd steeds drukker worden op de afdelingen bijzonder beheer van banken. Dat is de afdeling waar bedrijven die hun rekeningen niet meer kunnen betalen terechtkomen. Banken hebben al extra personeel aangenomen en bereiden zich voor.

Zo werken er nu bij ABN Amro 200 mensen op de afdeling. Dat is 20 procent meer dan begin dit jaar. Ook Rabobank heeft ruim 20 procent meer mensen in dienst. ING wil niet precies zeggen hoeveel extra mensen er nu op de afdeling werken, maar stelt wel 'meer ruimte' te hebben.

Duitsland druk met inentingscampagne

De eerste coronavaccins zijn waarschijnlijk eind dit jaar al beschikbaar. "En dan kan het inenten beginnen", zei bondskanselier Merkel gisteren opgetogen. In Duitsland wordt er koortsachtig aan gewerkt, schrijft correspondent Judith van de Hulsbeek.

De geïmproviseerde inentingscentra schieten als paddenstoelen uit de grond. De deadlines zijn strak: voor 15 december moeten er honderden prikstraten door heel het land klaar voor gebruik zijn.

Zo ziet de vaccinatiestraat er nu nog uit:

'Over vier weken ziet u hier het beste vaccinatiecentrum van Würzburg'

Pfizer vraagt toezichthouder in VS om goedkeuring vaccin

Farmaceut Pfizer heeft in de VS officieel om goedkeuring gevraagd voor het eigen coronavaccin. Als de aanvraag wordt goedgekeurd, kunnen volgens Amerikaanse media halverwege december de eerste mensen in de VS worden gevaccineerd.

De producent heeft een spoedverzoek ingediend bij de FDA, de Amerikaanse toezichthouder voor voedsel en geneesmiddelen. Het bedrijf zei woensdag dat "zeer binnenkort" ook bij de EU een vergunning wordt aangevraagd,

Pfizer stelt dat het coronavaccin voor 95 procent van de proefpersonen effectief is. Die claim werd gedaan in een persbericht; een wetenschappelijk artikel is nog niet gepubliceerd.

Nieuwsuur sprak vanavond met de directeur van de Nederlandse tak van Pfizer:

Frankrijk en België pakken 'Black Friday' aan

De Belgische regering roept grote webwinkels op om de zogenoemde Black Friday-kortingsacties uit te stellen. En in Frankrijk heeft bijvoorbeeld webwinkelgigant Amazon onder druk van de regering de aanbiedingsacties al opgeschort.

Black Friday is een uit de VS overgewaaide uitverkoopdag, die dit jaar op 27 november valt. Winkels adverteren met forse kortingen op bijvoorbeeld elektronica.

Vanwege de huidige lockdown in Frankrijk hebben supermarkten en webwinkels de koopjesdag een week uitgesteld. De verwachting is dat tegen die tijd de winkels weer open zijn, zodat de drukte wordt gespreid.

De regering van België roept grote webwinkels op om Black Friday uit te stellen zodat ook kleinere winkels ervan kunnen profiteren. Die winkels zijn nu in de meeste gevallen gesloten als gevolg van de coronabeperkingen.

Kabinet schrapt centraal examen beroepsgericht vmbo

Het kabinet heeft vanwege de coronacrisis een streep gezet door het centraal examen voor beroepsgerichte profielvakken op het vmbo. Op deze manier kunnen de scholen zelf bepalen wanneer ze het examen afnemen, schrijft het ministerie van Onderwijs.

Beroepsgerichte profielvakken zijn bijvoorbeeld horeca, bakkerij en recreatie (HBR) en produceren, installeren en energie (PIE). De opleidingen kunnen wel gebruikmaken van het beschikbare materiaal voor de centrale examens.

Over een paar weken wordt duidelijk of er meer maatregelen voor de eindexamens nodig zijn. De inzet is dat de examens dit jaar voor alle 211.000 leerlingen doorgaan.

Corona gaf hen het laatste zetje: zij staan nu voor de klas

Het onderwijs komt al jarenlang structureel mensen tekort, maar uitgerekend de coronacrisis biedt hoop op verandering, meldt Nieuwsuur. Steeds meer mensen die door de epidemie hun werk zijn verloren, zien in een baan als onderwijzer perspectief.

De pabo heeft ruim tien procent meer eerstejaars dan vorig jaar en er hebben zich 1500 zij-instromers gemeld. Sommige leraren in spe hadden altijd al eens voor de klas willen staan, anderen ontdekten dat lesgeven eigenlijk best wel leuk is.

Zo ook journalist Jelle Brandt Corstius, die nu studeert aan de pabo:

'Mijn leven heeft een andere wending gekregen door corona'

NRC: 65 Schiphol-beveiligers besmet

De afgelopen anderhalve maand zijn 65 beveiligers van luchthaven Schiphol positief getest op corona, schrijft NRC. Twee werknemers van een beveiligingsbedrijf en een bagage-afhandelingsbedrijf zeggen tegen de krant dat hun werkgevers besmettingen verzwijgen.

Op Schiphol werken 5000 beveiligers bij vijf verschillende bedrijven. Die melden hun ziekteverzuim aan Schiphol. Vakbond FNV vraagt al langer aandacht voor de werkomstandigheden op de luchthaven.

"De leidinggevenden verzwijgen hoeveel werknemers ziek zijn", zegt een werknemer van afhandelaar Aviapartner. "Corona is een soort van taboe, ze zijn vooral bang voor paniek." Het bedrijf spreekt de beschuldigingen tegen.

Gevaccineerden komen straks in registratiesysteem

Het RIVM schrijft dat er een landelijk registratiesysteem komt voor de vaccinaties tegen covid-19. "Dat is belangrijk met het oog op het monitoren en waarschuwen voor eventuele bijwerkingen", staat in het persbericht.

Van de miljoenen mensen die straks worden ingeënt zal de naam, het tijdstip van prikken en het type vaccin worden opgeslagen. Minister De Jonge schrijft in een Kamerbrief dat het mogelijk wordt deze gegevens te laten verwijderen, als de gevaccineerde daar om vraagt.

Wel is het volgens De Jonge "heel belangrijk dat de gegevens in het centrale register zo compleet mogelijk zijn zodat de veiligheidsbewaking en monitoring zorgvuldig kan gebeuren. Hierbij heb ik privacy hoog in het vaandel staan."

Het RIVM schrijft verder dat er de afgelopen maanden 25 miljoen vaccinatienaalden zijn besteld. Evenals een extra aantal 'supervriezers', zodat de vaccins bij een temperatuur van -70 kunnen worden bewaard. Ook wordt er gewerkt aan beveiligde opslaglocaties en aan transport en distributie.

Spanje stelt coronatest verplicht voor reizigers uit Nederland

Vanaf 23 november moeten Nederlanders die per vliegtuig of boot naar Spanje komen een negatief testresultaat tonen. De coronatest moet uiterlijk 72 uur voor vertrek zijn afgenomen.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag meldt dat de maatregel niet geldt voor reizigers die per auto of trein Spanje binnenkomen. Het ministerie benadrukt dat alleen voor de Canarische Eilanden code geel geldt, voor de rest van het land geldt code oranje. "Maak en boek geen reizen naar het buitenland tot half januari 2021, tenzij strikt noodzakelijk."

Niet-prioriteitsgroep haalt vaccinatie bij GGD

60-plussers, kwetsbare groepen en zorgmedewerkers krijgen als eersten de mogelijkheid zich te laten vaccineren tegen corona. Zij krijgen de vaccinatie van een huis-, bedrijfs- of instellingsarts, de rest van de bevolking kan in later stadium terecht bij de GGD.

Dat blijkt uit de zojuist gepubliceerde routekaart voor de vaccinatiestrategie. "GGD's kunnen gebruikmaken van grootschalige priklocaties, zoals zij doen bij de HPV-vaccinatie en de meningokokkenvaccinatie of kleinere locaties waar nodig. Mogelijk dat de GGD te zijner tijd hun (grote) testlocaties ook hiervoor kunnen inzetten", schrijft minister De Jonge in de Kamerbrief.

Dit is de routekaart van de vaccinatiestrategie

Turkije meldt hoogste aantal coronadoden

Het Turkse ministerie van Volksgezondheid meldt dat er afgelopen dag 141 coronapatiënten zijn overleden. Dat is het hoogste aantal ooit in Turkije. Het totale dodental staat daar inmiddels op 12.084.

Het aantal vastgestelde besmettingen nam de afgelopen 24 uur toe met 5103, tot ruim boven de 430.000. Sinds juli melden de landelijke autoriteiten alleen nog symptomatische besmettingen en niet de positieve testen waarbij de geïnfecteerden geen symptomen vertonen. Critici vrezen dat het land daarmee de omvang van de coronacrisis probeert te verbergen.

President Erdogan kondigde dinsdag een reeks maatregelen aan om het toegenomen aantal besmettingen in te dammen. Zo moeten restaurants, cafés en winkelcentra eerder sluiten.

Kabinet: ouderen, kwetsbaren en zorgpersoneel allereerst gevaccineerd

Het kabinet wil dat 60-plussers, kwetsbare groepen en zorgmedewerkers als eersten het coronavaccin krijgen. Vaccinatie is gratis en vrijwillig.

Het kabinet neemt hiermee het advies van de Gezondheidsraad over en kiest allereerst voor het beschermen van kwetsbaren en het voorkomen van overbelasting van de zorg.

Mogelijk start het inenten in de eerste maanden van 2021, maar er zijn dan onvoldoende vaccins beschikbaar om iedereen een prik te geven.

Rutte: cijfers gaan niet de goede kant op

Het gaat de verkeerde kant op met de besmettingscijfers, zei premier Rutte na afloop van de ministerraad. De afgelopen dagen is het aantal nieuwe bij het RIVM gemelde besmettingen weer opgelopen. Al blijven de aantallen lastig te vergelijken vanwege de ict-storing bij de GGD's woensdag.

Rutte zei dat er pas in december mogelijk wat coronamaatregelen kunnen worden versoepeld. Op 8 december moet daar meer duidelijkheid over komen. "Maar dan moeten die cijfers wel echt lager zijn dan ze vandaag zijn, want die gaan nu niet de goede kant op", zei de premier.

In eerste week 21.000 aanvragen voor derde ronde loonsteun

Sinds afgelopen maandag kunnen bedrijven een beroep doen op de derde ronde loonsteun ofwel NOW. In de eerste werkweek hebben 21.000 bedrijven dat gedaan. Dat zijn er iets meer dan in de tweede aanvraagperiode, in de zomer. Toen vroegen in de eerste vijf dagen zo'n 17.000 bedrijven NOW-steun aan. In totaal deden zo'n 63.000 bedrijven in die periode een beroep op de noodmaatregel.

Tijdens de eerste ronde in het voorjaar toen de coronabeperkingen net waren ingevoerd, lag het aantal aanvragen veel hoger: 79.000 in de eerste werkweek. Het totale aantal bedrijven dat loonsteun kreeg, was in die periode zo'n 140.000.

Werkgevers die minimaal 20 procent omzetverlies hebben, komen in aanmerking voor de NOW-steun. Tijdens de vorige twee rondes vergoedde de overheid maximaal 90 procent van de loonkosten. Vanaf deze ronde is de subsidie maximaal 80 procent.

Het UWV, dat de regeling uitvoert, heeft van de 21.000 aanvragen 9781 aanvragen goedgekeurd voor een bedrag van 236 miljoen euro. 26 miljoen daarvan is inmiddels overgemaakt, de rest volgt na het weekend. De overige aanvragen zijn nog in behandeling.

'Vliegmaatschappijen hebben nog tientallen miljarden nodig'

Om de coronacrisis te kunnen overleven hebben luchtvaartmaatschappijen wereldwijd nog 60 à 67 miljard euro aan noodsteun nodig. Dat is de verwachting van Alexandre de Juniac, het hoofd van de internationale luchtvaartorganisatie IATA.

"We zijn ongelooflijk dankbaar voor de 135 miljard euro die overheden al in de sector hebben gepompt", zei De Juniac, oud-ceo van Air France-KLM. "Maar zonder de extra steun zullen sommige bedrijven niet overleven."

In Nederland steunt het kabinet KLM met 3,4 miljard en mogelijk komt daar nog meer bij. Door de coronacrisis is het vliegverkeer drastisch afgenomen. De IATA verwacht dat de sector pas in 2024 volledig is hersteld.

5974 coronabesmettingen; ziekenhuisbezetting weer onder de 2000

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur 5974 nieuwe coronabesmettingen gemeld, gisteren waren dat er 5720. Gemiddeld genomen lijkt de daling van de afgelopen maand zich te stabiliseren. Afgelopen week werden gemiddeld 5250 positieve tests per dag gemeld, tegen 5550 een week eerder.

Op de verpleegafdelingen zijn 217 nieuwe coronapatiënten opgenomen, 7 minder dan gisteren. Op de IC's werden 35 nieuwe patiënten opgenomen, dat zijn er 2 minder dan gisteren. In totaal liggen er nu 1961 mensen met corona in het ziekenhuis, van wie 547 op de IC.

Bij het RIVM zijn 51 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren waren dat er 75. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 67 doden per dag, onveranderd ten opzichte van het cijfer een week eerder. Dat zijn doden van wie bekend is dat ze het coronavirus droegen; volgens het CBS ligt het werkelijke aantal doden hoger.

Of het aantal doden verder stijgt hangt mede af van het aantal besmettingen in verpleeghuizen. Er zijn nu 660 verpleeghuizen waar de afgelopen twee weken minimaal één coronabesmetting is vastgesteld. Een week geleden waren dat er 674. Op het hoogtepunt van de eerste coronagolf, op 15 april, waren er 828 verpleeghuizen met minimaal één besmetting.

Ook nationaal aftellen dit jaar zonder publiek

Het Nationaal Aftelmoment bij de jaarwisseling vindt dit jaar plaats op het Museumplein in Amsterdam. "Door de coronacrisis is de kans klein dat we publiek kunnen toelaten", zegt de gemeente. Anders dan andere jaren zal er ook geen vuurwerk worden afgestoken.

Voorafgaand aan het gezamenlijk aftellen van de laatste seconden voor het nieuwe jaar, belooft de gemeente een spectaculair avondprogramma met muziek, entertainment en dans. "Het feest en het spektakel om middernacht is hopelijk een mooi alternatief voor Amsterdammers die het jammer vinden dat ze geen vuurwerk kunnen afsteken vanwege het landelijke vuurwerkverbod", schrijft de gemeente.

De show is live te volgen via lokale zenders, het Nationale Aftelmoment wordt vanaf ongeveer 23.50 uur door de NOS uitgezonden op NPO 1.

Zo ging het aftellen vorig jaar bij de Hofvijver in Den Haag:

Het Nationaal Aftelmoment in Den Haag

Griekse regering vordert twee privéklinieken voor opvang patiënten

De Griekse regering heeft in de Noord-Griekse stad Thessaloniki twee privéklinieken en hun personeel gevorderd voor de verpleging van covid-19-patiënten. De regering zegt dat de privéklinieken gevraagd was om bedden beschikbaar te stellen. omdat de staatsziekenhuizen in de regio overbelast raken. "Het vinden van een oplossing bleek niet mogelijk", zegt het ministerie van Volksgezondheid.

De ene kliniek heeft 110 bedden, de andere 140. De overheid betaalt de salarissen van het personeel en ook voor het gebruik van de kliniek. Volgens de landelijke vereniging van privéklinieken zijn hun klinieken en het personeel niet voorbereid op de opname van covid-19-patiënten.

In Thessaloniki en omgeving is de situatie kritiek door het toenemend aantal patiënten dat in ziekenhuizen moet worden opgenomen, zowel op de reguliere afdelingen als op de intensive care. In oktober werd Thessaloniki en andere noordelijke regio's een lockdown afgekondigd.

Een landelijke lockdown volgde op zaterdag 7 november. Daarna werd ook een avondklok ingesteld, die geldt van van 21.00 uur tot 05.00 uur. De maatregelen gelden tot eind november, maar worden daarna waarschijnlijk verlengd.

Amsterdammers met niet-westerse achtergrond niet vaker besmet

Amsterdammers van Turkse, Surinaamse of Marokkaanse afkomst zijn niet vaker besmet geweest met het coronavirus dan Amsterdammers van Nederlandse komaf. De Amsterdamse GGD vermoedde het omgekeerde; in juni ontstond de indruk dat niet-westerse migranten vaker met covid-19 in het ziekenhuis terechtkwamen.

De GGD startte daarom een onderzoek onder 2500 Amsterdammers. Bij mensen van Turkse, Marokkaanse of Surinaamse afkomst blijkt het percentage antistoffen tegen het coronavirus in het bloed vergelijkbaar dat van mensen van Nederlandse afkomst: zo'n 5 tot 7 procent.

Een uitzondering vormen de Amsterdammers van Ghanese afkomst. Zo'n 25 procent van hen had antistoffen tegen het virus in zijn bloed. Hoe dat komt, is niet bekend. Daarvoor is meer onderzoek nodig, denkt Maria Prins, hoogleraar en hoofd infectieonderzoek en preventie bij de GGD in Amsterdam.

Het onderzoek in Amsterdam is een van de eerste onderzoeken naar de gezondheidseffecten van het coronavirus bij verschillende bevolkingsgroepen. Eerder bleek uit een analyse van de sterftecijfers door het CBS dat er in Nederland een lichte oververtegenwoordiging is onder migranten.

Het onderzoek dat nu is gepubliceerd zegt niets over het ziekteverloop bij mensen. Het liep tot begin oktober en omvatte de eerste en het begin van de tweede golf corona-besmettingen.

Huisartsen verwijzen weer meer door naar ziekenhuis en ggz

Huisartsen hebben vorige week meer mensen naar het ziekenhuis en klinieken kunnen verwijzen dan in de weken daarvoor. Vorige week bedroeg het percentage 80 procent van het aantal mensen dat in normale tijden wordt doorgestuurd. In de weken daarvoor zweefde dat percentage rond de 72 procent, blijkt uit een analyse van de Nederlandse Zorgautoriteit.

Dat betekent dat het aantal gemiste verwijzingen nog altijd oploopt, maar wel minder hard. Sinds maart zijn er 1,05 miljoen mensen minder naar een ziekenhuis of kliniek doorgestuurd dan aan het begin van dit jaar werd verwacht.

Niet al deze zorg moet worden ingelopen. Huisartsen hebben een deel van de behandelingen die nodig waren zelf uitgevoerd. Bij een ander deel van de patiënten zijn klachten vanzelf overgegaan. De Nederlandse Zorgautoriteit maakt zich zorgen over de gezondheidsschade voor patiënten die vanwege de corona-uitbraak niet naar de huisarts durfden te gaan. De oproep blijft om bij gezondheidsklachten contact op te nemen met de huisarts.

Afgelopen week opnieuw meer oversterfte

Afgelopen week overleden opnieuw meer mensen dan normaal. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Er overleden 3600 mensen, zo'n 670 meer dan verwacht. Een week eerder overleden 3560 mensen, ongeveer 660 mensen meer dan normaal. De oversterfte kan voor een groot deel worden geweten aan de tweede coronagolf.

Tijdens de eerste golf, in het voorjaar, bedroeg de oversterfte rond de 10.000 mensen. Sinds de start van de tweede golf zijn ruim 3500 mensen extra overleden. Dat zijn hogere cijfers dan het officiële dodental als gevolg van covid-19: daarbij gaat het enkel om overledenen van wie vaststond dat ze het coronavirus droegen. Dat was tot nu toe bij 8700 Nederlanders het geval.

Vaders doen meer aan zorgtaken sinds begin coronacrisis

De coronacrisis heeft ertoe geleid dat vaders een iets groter aandeel in de zorg voor de kinderen op zich namen. In april gaf 22 procent van de vaders aan meer te zijn gaan doen aan de zorg voor hun kinderen vergeleken met de situatie voor corona. In juni was dit percentage gestegen naar 31 procent, blijkt uit een onderzoek van de Universiteit Utrecht.

De toename in april kan nog toegeschreven worden aan de oververtegenwoordiging van vrouwen in 'cruciale beroepen' waardoor de vaders moesten inspringen, maar in de periode daarna kan dat niet, zegt onderzoeker Mara Yerkes. Ook een deel van de moeders (21 procent) is in juni meer gaan zorgen dan voor de coronacrisis, maar dit is een kleinere groep dan bij de vaders.

Het resultaat is dat de verdeling van zorg voor kinderen tijdens de coronacrisis iets minder ongelijk is geworden. Voor en tijdens de eerste lockdown in april gaf ongeveer een derde van de ouders aan dat de verdeling (bijna) gelijk verdeeld was. In juni was deze groep iets groter en gaf 39% van de ouders aan dat ze de zorgtaken gelijk verdeelden. In gezinnen waarin de zorg niet gelijk verdeeld is (61%), zijn het nog steeds vooral moeders die meer doen dan vaders.

Ouders waren in juni redelijk tevreden over de verdeling van zorgtaken. Op een schaal van 1 (het laagst) tot 10 (het hoogst) gaven ouders de huidige verdeling van zorgtaken een gemiddeld cijfer van 7,2.

Advies aan Amerikanen: ga niet voor Thanksgiving de weg op

Het Amerikaanse instituut voor volksgezondheid CDC roept de bevolking op om volgende week niet op reis te gaan om donderdag met familie of vrienden Thanksgiving te vieren. De oproep komt om een moment dat het aantal besmettingen, opnames en sterfgevallen recordhoogtes bereikt. De afgelopen week zijn meer dan 1 miljoen nieuwe besmettingen vastgesteld.

"De veiligste manier om Thanksgiving te vieren is thuisblijven met de mensen met wie je woont", zei een CDC-woordvoerder. Gezinnen die Thanksgiving met uitwonende studenten of militairen willen vieren, wordt aangeraden afstand te houden en mondkapjes te dragen. Thanksgiving is een nationale feestdag in de VS die traditioneel op de vierde donderdag in november in familiekring wordt gevierd.

De speciale coronataskforce van de Amerikaanse regering gaf gisteren voor het eerst in maanden weer een briefing. Daar werden vooral mededelingen gedaan over de vooruitgang bij de ontwikkeling van vaccins. Vicepresident Pence zei niets over reizen voor Thanksgiving en weigerde vragen van journalisten te beantwoorden.

In Canada werd Thanksgiving dit jaar op 12 oktober gevierd. Daar was ruim een week later een stijging van het aantal besmettingen te zien.

'EU betaalt 15,50 euro per vaccin aan Pfizer-Biontech'

De Europese Unie betaalt 15,50 euro voor elke dosis van het coronavaccin van Pfizer-BioNTech en 10 euro per dosis aan de Duitse farmaceut Curevac voor zijn vaccin. Dat schrijft persbureau Reuters op basis van een bron bij de EU die bij de onderhandelingen betrokken was. De EU wil de bedragen niet bevestigen, omdat de inhoud van de contracten vertrouwelijk is.

Reuters schreef eerder dat de VS 16,42 per dosis betaalt. De EU zou minder betalen, omdat het via het in Duitsland gevestigde Biontech aan de ontwikkeling heeft meebetaald. In eerste instantie heeft de EU 200 miljoen doses besteld. Er is een optie voor de levering van nog eens 100 miljoen doses. De eerste doses worden mogelijk in de tweede helft van december geleverd.

Van het vaccin dat door Curevac wordt ontwikkeld, zijn in eerste instantie 225 miljoen doses besteld. De EU heeft daar een korting van 2 euro per dosis voor gekregen. In totaal heeft de EU bij Curevac 405 miljoen doses besteld. Als het vaccin wordt goedgekeurd, kan Curevac eind maart beginnen met leveren.

Pfizer en Biontech maakten woensdag bekend dat hun vaccin de laatste test goed heeft doorstaan. Het middel zou 95 procent effectief zijn.

Servisch-orthodoxe patriarch Irinej overleden

Het hoofd van de Servisch-Orthodoxe Kerk, patriarch Irinej (90), is aan de gevolgen van een coronabesmetting overleden. Vermoedelijk liep hij die op bij de uitvaart op 1 november van de Servisch-orthodoxe bisschop Amfilohije, die ook aan covid-19 stierf. Irinej werd op 4 november in een militair ziekenhuis in Belgrado opgenomen. Deze week ging zijn gezondheid snel achteruit.

Irinej gold als een man met grote politieke invloed. "Het was een eer om u te kennen", zegt president Vucic op Instagram. Irinej was een onbuigzame tegenstander van een onafhankelijk Kosovo, omdat de wieg van zijn kerk daar stond en een aantal belangrijke kloosters daar nog steeds staan.

De Servisch-Orthodoxe Kerk heeft zo'n 12 miljoen volgelingen in Servië, Montenegro en Bosnië en Herzegovina. Ook in de VS, Australië en West-Europa staan kerken. De Servisch-orthodoxe bisschoppen kiezen in de komende maanden de opvolger van Irinej.

Patriarch Irinej

Een derde van de Belgen wil Kerst niet in kleine kring vieren

Een groot deel van de Belgen is niet van plan de feestdagen in beperkte kring te vieren. Universiteit Antwerpen vroeg 26.000 Belgen of ze de feestdagen met alleen het eigen gezin en slechts één knuffelcontact willen vieren als de overheid dat oplegt. 86 procent zal dat doen met Sinterklaas, met Oudjaar is dat 75 procent en met de Kerst 68 procent, blijkt uit een onderzoek van Universiteit Antwerpen onder 26.000 Belgen.

Anders gezegd, 32 procent van de Belgen wil Kerstmis vieren met meer dan alleen het eigen gezin en één andere naaste. Onder jongeren (18-35 jaar) zegt 40,8 procent zich met Kerst niet aan zo'n plicht te willen houden.

Microbioloog Herman Goossens van Universiteit Antwerpen maakt zich daar ernstige zorgen over. "Als Kerstmis op grote schaal gevierd wordt, zal dat een enorme boost geven aan het aantal infecties", zei hij tegen VRT Nieuws.

In België zijn de coronacijfers aan het dalen, maar de daling gaat de laatste dagen minder hard dan voorheen. Mogelijk komt dat door de Allerheiligenvakantie, de Belgische variant van de herfstvakantie, waarin mensen meer gereisd hebben. Goossens sluit ook niet uit dat het positieve nieuws over het gereedkomen van vaccins een rol speelt.

Uitstel van executie in de VS door corona

De executie van de Amerikaanse moordenaar Lisa Montgomery is enkele weken uitgesteld omdat haar advocaten corona hebben opgelopen. Omdat ze daardoor haar verzoek om strafvermindering niet goed kunnen voorbereiden, is de executie van 8 december naar Oudjaarsdag verplaatst.

Montgomery werd in 2004 veroordeeld nadat ze een zwangere vrouw had vermoord om de baby uit haar buik te stelen. Het kind overleefde de ontvoering. De executie van Montgomery wordt de eerste federale executie van een vrouw sinds 1953.

De federale overheid heeft dit jaar al een recordaantal van acht executies uitgevoerd. Vannacht nog kreeg een 49-jarige moordenaar een dodelijke injectie:

Golf aan faillissementen verwacht in tweede kwartaal volgend jaar

Banken en advocatenkantoren verwachten in het tweede kwartaal van 2021 een vloedgolf aan faillissementen. Dat zeggen onderzoekers van het advies- en accountantskantoor PWC en de Universiteit Leiden in een onderzoek waar De Telegraaf over schrijft. Bij twee derde van de gevallen zijn de maatregelen om de coronacisis te bedwingen de oorzaak.

"Je ziet dat er nu meer schuld wordt opgebouwd, door uitstel van belastingen, opgeschorte aflossingen en nieuwe financiering", zegt een samensteller van het rapport tegen de krant. "De vraag is of je in staat bent die schulden straks af te lossen. Door de snelle veranderingen met bijvoorbeeld thuiswerken en online winkelen, komen veel ondernemingen straks in slechtere omstandigheden terug."

Ruim een kwart van de probleembedrijven komt uit de horeca. Cafés en restaurants zagen het afgelopen voorjaar hun omzet met 65 procent teruglopen. Dit najaar moesten ze opnieuw sluiten. Ook de de cultuur-, sport- en recreatiesector is hard getroffen.

Premier: liegende Australiër zette lockdown in gang

De zesdaagse lockdown die eerder deze week in Zuid-Australië werd ingesteld wordt eerder dan verwacht versoepeld, zeggen de autoriteiten. De lockdown werd ingesteld vanwege een "leugen" van een man die positief was getest zegt premier Marshall van de deelstaat.

Bron- en contactonderzoekers van de Australische overheid gingen de contacten van een positief geteste medewerker van een pizzarestaurant na en kwamen ook bij de man uit. Die zei dat hij slechts een pizza had opgehaald en daarna was weer vertrokken. Later bleek ook hij besmet. De autoriteiten dachten daarom dat het ging om een zeer besmettelijke stam van het coronavirus, en besloten tot de lockdown.

Maar in werkelijkheid had de man meerdere keren in het pizzarestaurant gewerkt. "Zeggen dat ik woedend ben over de acties van deze persoon is wel een absoluut understatement", zei Marshall. "Deze egoïstische actie heeft onze hele staat in moeilijke omstandigheden gebracht." Of de man een straf boven het hoofd hangt is overigens maar de vraag. Liegen tegen bron- en contactonderzoekers is niet strafbaar. Waarom hij loog is niet bekend.

WHO raadt gebruik remdesivir bij coronapatiënten af

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) raadt het gebruik van het antivirusmiddel remdesivir af bij de behandeling van coronapatiënten in ziekenhuizen, hoe ziek de patiënt ook is. Een groep deskundigen zegt dat er "op basis van de huidige beschikbare gegevens" geen bewijs is dat het gebruik van remdesivir leidt tot positieve resultaten voor patiënten. Het advies volgt op vier internationale onderzoeken onder meer dan 7000 patiënten, die met het coronavirus in het ziekenhuizen lagen.

Vorige maand bleek al dat vier veelgebruikte antivirale middelen, waaronder remdesivir, niet werken tegen covid-19. Wel werd toen geopperd dat patiënten met een lager risico op een ernstig beloop van de ziekte wellicht meer aan het middel hebben dan patiënten met een hoog risico daarop.

Remdesivir is oorspronkelijk een medicijn tegen ebola, ontwikkeld door de Amerikaanse farmaceut Gilead. Het is een kostbaar medicijn dat via een infuus moet worden toegediend. Het middel wordt ook in Nederland gebruikt. Gilead is het oneens met de WHO-richtlijn en zegt dat remdesivir in veel landen wordt erkend als behandelmethode voor mensen met covid-19.

Avondklok in Californië

In grote delen van de Amerikaanse staat Californië geldt vanaf morgen een avondklok. Het is een poging van de autoriteiten om het aantal besmettingen met het coronavirus terug te dringen en om het gezondheidssysteem te ontlasten. Wie geen goede reden heeft om naar buiten te gaan, moet in het grootste deel van de staat tussen 22.00 uur en 05.00 uur binnen blijven, heeft gouverneur Newsom aangekondigd.

"Het virus verspreidt zich in een tempo dat we sinds het begin van deze pandemie niet meer hebben gezien", zei hij in een verklaring. "De komende dagen en weken zullen cruciaal zijn om de golf te stoppen. We slaan nu alarm." In de staat steeg het aantal ziekenhuisopnames de afgelopen twee weken met zo'n 64 procent.

De maatregel geldt in eerste instantie voor een maand.

Twee coronavaccins mogelijk in tweede helft december toegelaten in EU

De coronavaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna worden mogelijk in de tweede helft van december voorwaardelijk toegelaten in de Europese Unie. Dat heeft voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie gezegd na overleg met de EU-leiders. Voorwaarde is wel dat de beoordeling van de vaccins door het Europees Medicijnagentschap (EMA) goed verloopt en dat er geen onregelmatigheden worden vastgesteld. Het zal in eerste instantie wel gaan om kleine hoeveelheden van de vaccins.

Volgens Von der Leyen is het EMA in continu overleg met het Amerikaans medicijnagentschap, de FDA. De Europese Commissie heeft met Pfizer/BioNTech inmiddels een overeenkomst gesloten voor de levering van 200 miljoen doses van hun vaccin, die worden geproduceerd in België en Duitsland. Eerder deze week zei Von der Leyen dat de commissie hoopt dat een overeenkomst met Moderna ook snel wordt gesloten.

Pfizer/BioNTech en Moderna presenteerden de afgelopen week positieve resultaten over hun vaccins. Beide farmaceuten zeggen op basis van tussentijdse resultaten dat hun vaccin 95 procent effectief is. Het Europees medicijnagentschap kijkt al sinds begin oktober mee met de ontwikkelaars, om een beoordeling zo snel mogelijk te laten verlopen.

Welkom in dit liveblog

Hartelijk welkom in het coronablog van vrijdag 20 november. We houden je hier de hele dag op de hoogte van het laatste coronanieuws. Wil je het blog van gisteren teruglezen? Dat kan hier.