Banken zetten meer mensen in voor aankomende problemen bij bedrijven
Afgelopen maanden viel het nog mee, maar het gaat de komende tijd steeds drukker worden op de afdelingen bijzonder beheer van banken. Dat is de afdeling waar bedrijven die hun rekeningen niet meer kunnen betalen terechtkomen. Banken hebben al extra personeel aangenomen en bereiden zich voor.
Zo werken er nu bij ABN Amro 200 mensen op de afdeling. Dat is 20 procent meer dan begin dit jaar. Ook Rabobank heeft ruim 20 procent meer mensen in dienst. ING wil niet precies zeggen hoeveel extra mensen er nu op de afdeling werken, maar stelt wel 'meer ruimte' te hebben.
Bij de crisis van 2008 was er nog kritiek op de manier waarop banken met bedrijven in nood zijn omgegaan. Ze zouden zich te hard hebben opgesteld naar bedrijven.
"In de periode daarna was er veel aandacht op allerlei momenten en podia, van theaters tot kranten, voor bijzonder beheer", zegt Chris Buijink, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Banken. Hij zegt dat er ten opzichte van toen stappen zijn gezet. "Met duidelijke informatie en tijdige signalering, financieren als het verantwoord is en snelle besluiten."
Op dit moment is dat nog niet veel vaker nodig geweest dan voor de coronacrisis. Maar de verwachting is wel dat dat binnenkort gaat komen.
De piek van de bedrijven die in nood aankloppen komt in april, mei en juni volgend jaar, verwachten investeerders, consultants, advocaten en deskundigen bij banken. Dat blijkt uit een enquête door accountantskantoor PwC en Universiteit Leiden. Zij hebben 102 mensen ondervraagd.
'Stilte voor de storm'
Iets minder dan de helft van hen, 49 procent, ziet het aantal klanten naar bijzonder beheer ten opzichte van vorig kwartaal al toenemen. De rest ziet dat het gelijk is gebleven of is afgenomen.
"Stilte voor de (langdurige) storm", noemt een geanonimiseerde bankier het. "Het begint te waaien, maar het duurt echt nog even voordat we dit in de volle breedte van onze economie merken."
De ondervraagden verwachten dat de storm op gang komt als de overheidssteun vanaf begin volgend jaar in stappen verder wordt afgebouwd. "Veel bedrijven hangen aan het overheidsinfuus, als deze steun stopt zal de toestroom naar bijzonder beheer fors toenemen", aldus de bankier.
Struikelen voor de finish
Werkgeversorganisaties VNO NCW en MKB Nederland een ook vakbond FNV vinden daarom dat de overheid de noodsteun komende tijd niet moet afbouwen. Zeker niet voor ondernemers die als gevolg van overheidsmaatregelen moeten sluiten. "Ze hebben al die tijd alleen een gedeeltelijke tegemoetkoming in de loonkosten en de vaste lasten gekregen en zijn door hun reserves heen", zegt Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland.
Op dit moment loopt het derde steunpakket van de overheid waarop bedrijven in financiële nood een beroep op kunnen doen. Dat is iets soberder dan de vorige. Vanaf volgend jaar wordt de steun verder afgebouwd.
Voor de overheid is het al dan niet afbouwen van noodsteun een ingewikkelde keuze. Bij te snel afbouwen vallen meer bedrijven om, maar ook aan het te weinig afbouwen kleven risico's. Het CPB wees er in aanloop naar het derde pakket op dat mensen sneller geneigd zijn van baan te wisselen als er bijvoorbeeld minder loonsubsidie komt. Terwijl dat wel nodig kan zijn als er voor het bedrijf langdurig minder werk is.
Zombiebedrijven
Opvallend is dat het aantal bedrijven dat omvalt tot nu toe juist lager ligt dan voor de crisis. Volgens het CBS was het aantal faillissementen vorige maand op het laagste punt in 21 jaar. Vermoedelijk heeft de noodsteun bedrijven overeind gehouden. Toch ziet ruim een derde van de bankiers, accountants en advocaten in de enquête van PwC en Universiteit Leiden ziet dat bedrijven nu door andere problemen dan de coronacrisis in nood zijn.
"Ondernemers kunnen door veel andere zaken geraakt worden, zoals het wegvallen van een markt, bijvoorbeeld door technologische ontwikkelingen, door nieuwe wet- en regelgeving of fraude", zegt Barbara Stam, hoofd van de afdeling bijzonder beheer bij ABN Amro bij de briefing van de banken. De bank wil het daarom ook geen zombiebedrijven noemen. "Bedrijven kunnen alleen in aanmerking komen voor noodsteun bij de overheid als zij kunnen aantonen dat zij negatieve impact hebben ondervonden van corona."
