Campagneblog: Ploumen (PvdA) en Kaag (D66) vinden elkaar • Geen OMT-advies gevraagd voor verkiezingen
- Het is de laatste week voor de verkiezingen. In dit liveblog praten we je bij over het laatste verkiezingsnieuws.
- Sigrid Kaag (D66) en Lilianne Ploumen (PvdA) waren het in hun debat op veel punten met elkaar eens.
- GroenLinks-lijsttrekker Jesse Klaver werd in Nieuwsuur kritisch bevraagd over onder meer biomassacentrales.
- Lees hier wat de NOS tot nu toe heeft gemaakt/geschreven over de verkiezingen.
Campagneblog gesloten
Morgen zijn we er weer met een nieuw campagneblog, met al het nieuws in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen. Goedenacht!
Marijnissen (SP): laten ons niet uit het veld slaan door seksisme
SP-lijsttrekker Lilian Marijnissen probeert zich zo min mogelijk aan te trekken van seksistische kritiek. "'Ik wapen me ertegen door er zo min mogelijk naar te kijken. Gelukkig zit lang niet heel Nederland op Twitter en daar houd ik me dan maar aan vast", zei ze in Op1.
Oud-minister Hedy d'Ancona zat ook aan tafel om te praten over het onderwerp. Ze vond dat onder andere Marijnissen te veel deed alsof seksisme in de politiek "een individueel probleem" was, terwijl het volgens haar om een structureel iets gaat dat "te erg is voor woorden" en dat jonge vrouwen afschrikt om de politiek in te gaan.
Marijnissen benadrukte dat ze lang de enige vrouwelijke lijsttrekker was. "Nu is dat een heel ander verhaal. Dat is mooi en we laten ons door dit soort dingen ook niet uit het veld slaan. Maar het neemt niet weg dat het heel fout is."
Kaag en Ploumen vinden elkaar op veel onderwerpen
In het eerste debat tussen twee lijsttrekkers bij Op1 waren Sigrid Kaag (D66) en Lillianne Ploumen (PvdA) het op veel punten met elkaar eens. Zo vinden ze allebei dat Nederland voorop moet lopen bij het nemen van klimaatmaatregelen. Ook zeiden ze allebei dat het afgelopen moet zijn met de reputatie van Nederland als belastingparadijs.
Kaag had wel kritiek op het plan van de PvdA om de lasten voor het bedrijfsleven met 42 miljard te verhogen. "Dat is bijna twee keer zo veel als de Socialistische Partij. Dat is schadelijk voor de economie en de banen", zei Kaag.
Ploumen begreep niet waar D66 het idee vandaan haalt om mensen een eigen bijdrage te vragen voor de wijkverpleging. Daar zijn ze volgens haar duizenden euro's per jaar aan kwijt. Ploumen verweet D66 400 miljoen euro te bezuinigen op de zorg. Maar volgens Kaag gaat het om een inkomensafhankelijke eigen bijdrage.
Klaver over biomassa: volstrekt achterhaald
Fenna Best, die namens GroenLinks in een stadsdeelcommissie in Amsterdam zat, bevroeg lijsttrekker Klaver bij Nieuwsuur over het partijstandpunt wat betreft biomassacentrales. Eerst werden die centrales gezien als gouden sleutel voor het halen van de klimaatdoelen. Maar inmiddels leiden de centrales - waarin energie wordt opgewekt met het verbranden van hout - tot steeds meer discussie, omdat het niet duurzaam genoeg zou zijn. Ook zijn er zorgen over de luchtkwaliteit rond de centrales.
Toch zijn er nog GroenLinks-wethouders die de biomassacentrales steunen. Klaver benadrukte dat er een onderscheid gemaakt moet worden tussen centrales die voor de opwekking van elektriciteit gebruikt worden en die voor warmte zorgen. "Voor opwekking van elektriciteit is het volstrekt achterhaald", zei hij. "Maar wat betreft warmteopwekking kunnen we niet op alle plekken direct stoppen."
Toen Best hem vroeg of hij namens GroenLinks wilde uitspreken per direct te stoppen met biomassacentrales, antwoordde Klaver: "Als het gaat over nieuwe centrales en de bouw daarvan: absoluut niet doen. Geen nieuwe subsidies. En wat betreft de huidige: zo snel mogelijk uitfaseren."
Ollongren: geen OMT-advies gevraagd voor verkiezingen
Demissionair minister van Binnenlandse Zaken Ollongren zei in Jinek dat het Outbreak Management Team niet is gevraagd voor een advies over de verkiezingen. Telegraaf-hoofdredacteur Paul Jansen zei vervolgens tegen Ollongren het vreemd te vinden dat het kabinet het OMT om allerlei zaken om advies vraagt, maar niet bij iets als verkiezingen. Volgens Ollongren is niet op eigen houtje besloten de verkiezingen te laten doorgaan. "En democratie is belangrijk."
Ze benadrukte verder dat de verkiezingen zo coronaproof mogelijk zijn georganiseerd, met hulp van gezondheidsexperts. Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijke Netwerk Acute Zorg, zei dat het OMT waarschijnlijk had geadviseerd de verkiezingen door te laten gaan.
Klaver verdedigt zich tegenover kritische docent
GroenLinks-lijsttrekker Jesse Klaver kreeg bij Nieuwsuur een kritische docent van een middelbare school tegenover zich, die zich afvroeg waarom Klaver zo graag de scholen wil heropenen in de coronacrisis. Volgens de docent gaat het beter met de jongeren dan wordt gedacht. Hij mist bij Klaver solidariteit met de zwakkeren. "We vragen nu bijna een jaar solidariteit van jongere mensen", antwoordde Klaver. "Er is veel kostbare schooltijd van ze afgepakt en solidariteit komt van twee kanten. Ik krijg veel berichten over mentale problemen."
De docent, John Arts, zei dit niet te geloven en wilde Klavers telefoon zien. "Het valt wel mee met de jongeren." Klaver wierp tegen dat het niet meevalt en zei Arts toe na de uitzending de berichten op zijn telefoon te tonen. "De grote, mentale problemen zitten misschien bij een kleine groep, maar voor veel jongeren is dit een zware tijd."
De politicus ging ook nog kort in op de coronapersconferentie van eerder vanavond. Hij vond het "opvallend" hoe er over de avondklok werd gesproken. "Eerst moest die er als eerste af. Nu blijkt het als derde, vierde of vijfde aan de beurt te zijn."
Jesse Klaver (GroenLinks) te gast bij Nieuwsuur
In de speciale reeks verkiezingsuitzendingen van Nieuwsuur is vanavond GroenLinks-lijsttrekker Jesse Klaver te gast. Zijn partij schuurt vaak aan tegen de macht, maar heeft nog nooit geregeerd. Wat betekent Groen en wat betekent Links voor Klaver? En komt zijn boodschap wel aan bij de kiezer?
Kijk de uitzending vanaf 21.30 uur via deze link.
Eerdmans ziet geen problemen met opslaan kernafval
JA21-lijsttrekker Joost Eerdmans ziet geen onoverkomelijke problemen wat betreft het opslaan van kernafval, mocht er besloten worden om extra kerncentrales te bouwen. JA21 stelt in het partijprogramma voor drie nieuwe kerncentrales te bouwen in Nederland: een extra centrale in het Zeeuwse Borssele, een op de Maasvlakte en een in de Eemshaven in Groningen. Een luisteraar vroeg wat Eerdmans van plan was met al dat kernafval te doen.
"Iemand vertelde mij dat het om een kopje thee aan kernafval gaat", antwoordde Eerdmans op NPO Radio 1 in het programma Dit is de Dag. Toen de luisteraar hem tegenwierp dat het om zeker zeven containers ging met daarin materiaal dat nog honderden jaren radioactief is, wierp Eerdmans tegen wat er dan moest gebeuren "met al die windturbines die aan het einde van hun leven zijn".
"En ik heb al veel mensen uit de wetenschap horen zeggen dat het probleem van kernafval niet te vergelijken is met twintig of dertig jaar geleden", zei hij. Verder is er volgens Eerdmans in de komende honderd jaar "nog even tijd" om te bedenken wat er met het afval moet gebeuren.
Wilders bekritiseert Rutte tijdens persconferentie
Terwijl demissionair premier Rutte de persconferentie over de coronacrisis gaf, trok PVV-lijsttrekker Geert Wilders naar Twitter om de VVD-politicus te bekritiseren. Toen duidelijk werd dat er slechts kleine versoepelingen doorgevoerd zouden worden voor deze maand, schreef Wilders het "ongelooflijk" te vinden dat Rutte nog langer de horeca "gijzelt in onvrijheid".
"Geef Nederland zijn vrijheid terug", aldus Wilders.
'Kandidaat-Kamerlid PvdA belaagd tijdens campagnevoeren'
Alptekin Akdogan, de nummer 25 op de lijst van de PvdA, meldt op Twitter dat hij gisteren tijdens het campagnevoeren in Utrecht is belaagd. Iemand benaderde hem tijdens het posters plakken en verwijderde zijn reeds opgehangen posters. Toen hij hem daarop aansprak, viel de man hem fysiek aan. In een reactie laat Akdogan weten dat hij daar geen letsel aan heeft overgehouden. Meer wil hij op dit moment niet kwijt over het incident.
Het kandidaat-Kamerlid heeft aangifte gedaan bij de politie en contact gehad met de gemeente. Ook is er contact geweest met zijn partij, die later nog met een uitgebreidere reactie komt op het incident. "Ik wil iedereen bedanken voor de innemende reactie", schrijft Akdogan.
Burgemeesters hekelen bekladding verkiezingsposters
Een aantal burgemeesters reageert kritisch op de bekladdingen van verkiezingsposters in verschillende plaatsen in het land. "Dat gebeurt op een onsmakelijke manier, soms zelf aan het walgelijke toe", zegt burgemeester Marcouch van Arnhem tegen persbureau ANP. Daarbij doelt hij op op posters waarop "lijsttrekkers een hitlersnorretje krijgen".
Burgemeester Jorritsma van Eindhoven zegt dat de bekladdingen waarschijnlijk voortkomen uit verveling en irritatie en dat ze niet groter gemaakt moeten worden dan ze zijn. Burgemeester Mikkers van Den Bosch zegt juist dat mensen die zich beschikbaar stellen voor het publieke ambt niet beschadigd mogen worden.
In Rotterdam is volgens burgemeester Aboutaleb "een enkeling" aangehouden voor het vernielen van de borden. "Van de posters blijf je af", zegt hij. Burgemeester Dijksma van Utrecht denkt dat het vandalisme niet te voorkomen is, al wordt dat wel geprobeerd. "Maar wij hebben niet bij elk verkiezingsbord een agent staan", zegt ze.
140.000 euro naar online campagne Volt, meeste advertenties gericht op jongeren
Nieuwkomer Volt roept andere partijen op om inzage te geven in hun (online) campagnestrategie en geeft meteen zelf een inkijkje. Zo licht de partij toe welke doelgroepen actief worden benaderd op sociale media en hoeveel geld er in de online campagne gestoken wordt. Volt is niet de enige partij die via sociale media campagne voert, maar het gebeurt niet vaak dat partijen hierover in details treden.
Voor de verkiezingscampagne verwacht de partij in totaal 140.000 euro aan digitale advertentie uit te geven. Volt heeft voor de campagne advertenties uitgezet op Facebook, Instagram, Snapchat en Google waarbij de meeste advertenties zijn gericht op jongeren tussen de 18 en 35 jaar. Los van leeftijd, wordt gekeken naar interesses als duurzaamheid, klimaat, onderwijs, milieu en de EU. In postcodegebieden waar bij de Europese Parlementsverkiezingen 2019 relatief vaak Volt werd gestemd, wordt ook meer reclame gemaakt.
Verder zegt de partij in sommige gevallen meer geld uit te geven aan advertenties gericht op vrouwen: "Ook wordt soms onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen, omdat Facebook bij het uitzetten van politieke advertenties de neiging heeft advertenties vaker aan mannen te laten zien." Volt zegt verder geen gebruik te maken van micro-targeting, waarbij een digitaal profiel van kiezers wordt gemaakt op basis van persoonlijke data op social media.
Samen met De Groene Amsterdammer en Pointer onderzoekt de NOS de online campagnes van partijen. Lees hier meer over:
Fout met briefstemmen in Barneveld en Epe
Driehonderd mensen in Barneveld hebben een retourenvelop met een verkeerd adres erop gekregen. De stemgerechtigden is gevraagd om hun ingevulde stembiljet op te sturen naar de gemeente Wageningen, terwijl ze in Barneveld wonen.
"Hoe dit precies kon gebeuren, weten we niet", zegt een woordvoerder van de gemeente Barneveld tegen Omroep Gelderland. "De brieven zijn door het ministerie van Binnenlandse Zaken gemaakt."
Het probleem speelt ook in de gemeente Epe. Daar hebben briefstemmers een retourenvelop gekregen met het adres van de gemeente Hattem.
De gemeente Barneveld zoekt nu samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken naar een oplossing. De gemeente Epe vraagt inwoners die een verkeerde retourenvelop hebben ontvangen om zo snel mogelijk contact op te nemen zodat ze een goede retourenvelop toegestuurd kunnen krijgen.
Kaag over coronapaspoort: gaat de goede kant op
D66-lijsttrekker Kaag is te spreken over het plan om met een coronapaspoort meer vrijheid te geven aan mensen. Zelf pleitte Kaag in haar verkiezingscampagne voor een vaccinatiebewijs, naar Israëlisch voorbeeld. Daarbij wilde ze ook dat de overheid gratis snel- en zelftesten verstrekt om de heropening van winkels, scholen en horeca te bespoedigen.
"Het gaat in ieder geval de goede kant op", zegt Kaag in reactie op het nieuws over het bewijs van niet-besmettelijkheid dat vanochtend werd aangekondigd door minister De Jonge. "Haast is geboden, ik denk dat de samenleving geen dag meer kan wachten." Daarbij wijst ze op de druk op studenten en ondernemers in de lockdown.
Gevraagd of haar plan nu door minister De Jonge is gepresenteerd, reageert ze kort. "Kijkt u maar naar de knoppen. Er waren er vijf rood en er was er één groen", zegt ze, verwijzend naar het RTL-debat waarbij Kaag met de groene knop als enige aangaf voorstander te zijn van een vaccinatiepaspoort.
Hoekstra zegt vandaag in een reactie dat er op het moment van het RTL-debat al werd gewerkt aan dit paspoort. Waarom Kaag dan op de groene knop drukte en hijzelf op de rode, zegt hij niet.
"Dat vaccinatiepaspoort gaat er op een gegeven moment komen", zegt Kaag, die er opnieuw op wijst dat zo'n paspoort er in combinatie moet komen met sneltesten. Over een termijn wil ze niet speculeren, maar in reactie op de vraag of ze denkt aan 1 juni zegt ze: "Ik zeg dat het zo snel mogelijk moet, wat mij betreft nog veel eerder".
JA21: euro ontbinden, twee soorten munten
JA21 nummer drie op de lijst, Derk-Jan Eppink, zegt in het BNR nieuwsradio programma De Ochtendspits de euro te willen ontbinden. De partij, een paar maanden geleden ontstaan uit de chaos bij Forum voor Democratie, schrijft erover in een speciaal EU-plan.
Bij het verschijnen van het verkiezingsprogramma van de partij schreef JA21 voor een volksraadpleging over de euro te zijn. In het EU-plan van nu schrijft de partij dat de euromunt op termijn onhoudbaar is. Eppink zegt tegen BNR dat landen zelf zouden moeten kunnen kiezen of ze de gemeenschappelijke munt nog willen handhaven. Een land als Zweden doet er ook niet aan en kan prima handel drijven, aldus Eppink.
Nederlanders betalen nu volgens JA21 veel te veel mee doordat er miljarden uit het noodfonds naar Zuid-Europa worden overgemaakt. "We betalen nu mee aan het basisinkomen in Spanje." Eppink vreest dat dat na de coronacrisis door zal gaan als blijkt dat landen de geleende bedragen niet terug kunnen betalen. De partij pleit niet voor een Nexit maar vindt wel dat de macht van de Europese Unie beperkt moet worden. " Wij willen een soort losse gemeenschap. Niet met Europese belastingen en een Europees leger. Maar we willen er ook niet uit,zoals de PVV", zegt Eppink. De Europese Commissie is begonnen als secretariaat maar heeft nu veel te veel macht. Daarom kan het beter weer terug gaan naar zoals het begonnen is, denkt Eppink: een secretariaat.
Segers: vaccinatiepaspoort geen ticket voor de samenleving
ChristenUnie leider Segers is nadat hij in het Radio 1 Journaal te gast was ook live op facebook te gast. Daar zegt hij dat een vaccinatiepaspoort wat de ChristenUnie betreft nooit het enige ticket naar de samenleving kan zijn. De ChristenUnie is tegen het paspoort zoals D66 het voorgesteld heeft. Dan komt er teveel dwang bij kijken, vindt Segers.
Je laten testen kan ook een manier zijn om toegang tot evenementen of locaties te krijgen, benadrukt de ChristenUnie-voorman. Segers zegt niet te weten met welk voorstel het kabinet zal komen, maar mocht het alleen op vaccineren gericht zijn dan zal zijn partij deze week in het debat met een ander voorstel komen.
Partijen hebben aandacht voor #internationalevrouwendag
Segers: we zijn niet links, maar sociaal
ChristenUnie-leider Segers is te gast in het NOS Radio 1 Journaal. Segers zegt dat zijn partij niet links is, maar sociaal. "Dat betekent dat we ruimte willen voor gezinnen. Ruimte voor de samenleving, ruimte om voor elkaar te zorgen. Dat hoeft niet alleen de overheid te doen."
Wel vindt de ChristenUnie-voorman dat de coronacrisis heeft laten zien dat de arbeidsmarkt weer evenwichtiger moet worden. De hervormingen zullen in de formatie centraal staan, zegt hij. Segers erkent dat meeregeren de afgelopen tijd niet per se altijd leuk was, maar hij is wel trots op dingen die zijn bereikt. Hij noemt extra geld voor gezinnen, het klimaatakkoord en de strijd tegen gedwongen prostitutie.
Bekijk hier vanaf 09.15 uur de Q & A-sessie met Segers
PvdD-kiezers: regeren is belangrijk, maar geen concessies wat betreft dieren
Veel kiezers van de Partij voor de Dieren vinden regeren belangrijk, maar de partij mag dan geen enkele concessie doen over dierenwelzijn. Dat zegt een meerderheid (59 procent) van de huidige Partij voor de Dieren-achterban in een onderzoek van EenVandaag. 29 procent vindt dat de partij op dit vlak wel bereid moet zijn om water bij de wijn te doen.
"Op dierenrechten moet je niet inbinden. Dan maar niet regeren", zegt een van de PvdD-stemmers. Veel kiezers zien dan liever dat de partij invloed uitoefent vanuit de oppositie. Lijsttrekker Esther Ouwehand heeft eerder al gezegd dat ze best wil regeren. "De vraag is alleen of andere partijen klaar zijn om met ons te regeren."
Bijna alle PvdD-kiezers (95 procent) vinden dat de partij het de afgelopen vier jaar vanuit de oppositie goed heeft gedaan. Ook verwacht slechts een fractie van de eigen kiezers (13 procent) dat de Partij voor de Dieren gaat regeren, vooral omdat ze ervan uitgaan dat andere partijen niet willen opschuiven richting de standpunten van de partij.
Het onderzoek is gehouden van 3 tot en met 5 maart. Aan het onderzoek deden 29.137 leden van het Opiniepanel van EenVandaag mee, van wie 1235 mensen met een huidige voorkeur voor de Partij voor de Dieren en 2861 potentiële stemmers op deze partij.
Hoekstra bij Op1: Ik had wel een beter teasertje kunnen bedenken
Zijn de aangekondigde mogelijke versoepelingen voor over drie weken "een teasertje voor de verkiezingen"? Dat vroeg Op1-presentator Talitha Muusse gisteren aan CDA-lijsttrekker Hoekstra. "Dan had ik wel een beter teasertje kunnen bedenken..."
Premier Rutte en minister De Jonge geven vanavond een persconferentie over de coronamaatregelen. Zaterdag werd al duidelijk dat het kabinet geen grote versoepelingen zal bekendmaken, omdat de besmettingscijfers nog te hoog zijn.
Wel worden voorbereidingen getroffen om over drie weken wat meer mogelijk te maken. Als de cijfers de goede kant op gaan, kunnen dan de terrassen open en kan er ook weer fysiek onderwijs gegeven worden op de hbo's en universiteiten. Ook het winkelen wordt dan mogelijk uitgebreid.
Lijsttrekker/hoofdredacteur
De Telegraaf ruimt vandaag pagina's in voor vijf lijsttrekkers, die elk hun eigen 'mini-Telegraaf' hebben samengesteld. In een apart katern krijgen gast-hoofdredacteuren Rutte (VVD), Wilders (PVV), Hoekstra (CDA), Kaag (D66) en Ploumen (PvdA) de ruimte om een krant te maken zoals zij hem zelf het liefst zouden zien.
Wilders zei gisteren dat hij het graag over zou nemen van Telegraaf-hoofdredacteur Paul Jansen:
En Ploumen beloofde een spraakmakende brief en een onthullend interview:
Wat we eerder hebben gemaakt
Lees hier wat de NOS tot nu toe heeft gemaakt/geschreven over de verkiezingen. Met onder meer: rondjes Binnenhof, de Peilingwijzer, Haagse plannen op een rij, welke partijen er allemaal zijn en hoe de verkiezingen werken in coronatijd.
