Medische hulpmiddelen bereiken Marioepol niet • Macron: 'Rusland verder geïsoleerd'

Westen toont zich eensgezind in Brussel: 'Tegen Rusland, achter Oekraïne'

Brussel was vandaag het decor van liefst drie diplomatieke toppen over de oorlog in Oekraïne: leiders van de landen van de NAVO, de G7 en de Europese Unie kwamen bij elkaar in de Belgische hoofdstad om gezamenlijk een vuist te maken tegen Rusland. De EU-top gaat morgen verder.

Na afloop van de NAVO- en G7-bijeenkomsten buitelden de regeringsleiders over elkaar heen om de onderlinge eensgezindheid te benadrukken.

Oostflank NAVO krijgt versterking: 'Meeste oorlogen in Europa zijn hier begonnen'

De versterking van de oostflank was het belangrijkste dossier van de NAVO-top vandaag. Correspondent Heleen D'Haens was in Roemenië, waar over het algemeen steun is voor de komst van meer NAVO-troepen.

Lees er in onderstaand artikel meer over:

In Lviv worden Oekraïense militairen begraven: 'Deze oorlog is het niet waard'

Medische hulpmiddelen kunnen Marioepol niet bereiken

Het is Wereldgezondheidsorganisatie WHO nog altijd niet gelukt om medische hulpmiddelen de stad Marioepol in te krijgen, laat een woordvoerder aan de BBC weten. De havenstad ligt al sinds het begin van de Russische invasie onder vuur. Een groot deel van de stad is verwoest. Ook lukt het de WHO niet om hulpgoederen de stad Mykolajiv, eveneens aan de Zwarte Zee, in te krijgen.

Tussen 24 februari en 21 maart zijn er in Oekraïne 64 incidenten of aanvallen geweest op gezondheidsinstellingen en ambulances, meldde de WHO eerder. Hierbij kwamen 15 mensen om het leven en raakten 37 mensen gewond.

Een WHO-medewerker die in Oekraïne werkt, zegt dat deze aanvallen "een verwoestend effect hebben op iedereen". Hierdoor voelen gezondheidswerkers zich volgens hem niet meer veilig, durven patiënten zich niet meer te laten behandelen en wordt het lastiger om de juiste zorg aan patiënten te bieden.

Beleggersvereniging wil meer openheid van bedrijven die nog in Rusland zitten

De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) wil dat bedrijven opener zijn over de impact van de oorlog in Oekraïne op hun bedrijf. "Sommige bedrijven zeggen zich terug te trekken uit Rusland, maar gaan bijvoorbeeld onder andere merken gewoon door", zegt directeur Gerben Everts in het NPO Radio 1-programma Geld of je Leven.

Everts wijst onder op Heineken, dat volgens hem onder zeven andere merknamen blijft verkopen. "Ook Shell zegt dat het vertrekt, maar de eigendomspapieren van hun bezittingen daar liggen nog gewoon in de kluis. Kortom, dit soort bedrijven zijn niet echt weg."

De vereniging wil ook dat bedrijven duidelijker maken wat de oorlog doet met de resultaten. Zo noemt Evers staalbedrijf ArcelorMittal. "Dat heeft een grote staalfabriek in Oekraïne. Je kunt je afvragen wat daarmee gebeurt, als het niet al platgebombardeerd wordt. We hebben allemaal een plicht om de sancties die er zijn na te leven. Dat geldt voor financiële instellingen, maar ook voor bedrijven die zeggen niet meer met het regime samen te werken. Die moeten daar wel aan voldoen."

Russische ruimteraketten niet meer gebruikt voor Europese ruimtemissies

Het Russische ruimteagentschap Roskosmos gaat raketten die hadden moeten worden gebruikt voor Europese ruimtemissies nu gebruiken voor satellietlanceringen door Russische bedrijven en landen die Rusland steunen.

Volgens de directeur van Roskosmos, Dmitry Rogozin, gaat het om ongeveer tien raketten. Hij zei al eerder dat sancties van het Westen mogelijk de samenwerking tussen Rusland en het Westen in de ruimte zouden verstoren.

Von der Leyen zegt dat Rusland EU niet kan chanteren met energietoevoer

Rusland kan Europa niet chanteren met zijn energietoevoer, zegt de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen.

Rusland eist dat afnemers van Russisch gas voortaan in roebels betalen in plaats van euro's of dollars. Dat is volgens de voorzitter een poging om de sancties te omzeilen die de EU niet zal toestaan. "De tijd dat energie gebruikt kon worden om ons te chanteren is voorbij."

Zij noemt het betalen in roebels "een eenzijdige beslissing". Volgens haar pleegt Rusland hier contractbreuk mee. De Oekraïense regering riep landen al eerder op om niet in te gaan op het verzoek van Rusland.

Rutte bij NAVO-top: 'Poetin heeft zich totaal vergist'

"Poetin dacht dat hij verdeeldheid kon creëren, maar hij bracht ons juist samen", zeo premier Rutte bij de NAVO-top in Brussel.

Biden: VS komt met reactie als Rusland chemische wapens gebruikt

Als Rusland chemische wapens inzet in Oekraïne, zullen de Verenigde Staten antwoorden, zegt president Biden op de persconferentie na de NAVO-top in Brussel.

Bij de NAVO en de VS zelf bestaat de vrees dat Rusland die wapens wil inzetten. Volgens Biden hangt de manier waarop de VS reageert op de chemische wapens af van "de aard van het gebruik".

Ook zegt de president dat het gebruik "tot een reactie zal leiden" van de NAVO. Maar welke reactie, zegt hij niet. Dat wordt "op dat moment" besloten.

De president wil verder dat Rusland uit de G20 wordt verwijderd. Als andere G20-landen daar voor gaan liggen, dan wil hij dat Oekraïne toegang krijgt tot de G20-bijeenkomsten.

Is de angst van de VS en NAVO voor Russische chemische wapens gegrond?

De VS en de NAVO waarschuwen dat Rusland van plan is biologische of chemische wapens in te zetten. Dat zou "de aard van het conflict totaal veranderen", aldus secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg. De Verenigde Staten werken aan een plan over hoe te reageren als Rusland zulke wapens inzet. Maar hoe reëel is de angst dat Rusland chemische of biologische wapens inzet?

Lees er in onderstaand artikel meer over:

Macron: Rusland raakt steeds verder geïsoleerd

Rusland raakt volgens de Franse president Macron steeds verder geïsoleerd op het wereldtoneel.

Ook zei de president na afloop van de NAVO-top in Brussel dat de G7-landen klaar zijn om meer sancties op te leggen aan Rusland als dat nodig is. "Deze sancties hebben een impact en zijn voelbaar. We moeten hiermee doorgaan vanwege het afschrikkende effect dat ze hebben."

Volgens Macron is het zeer belangrijk dat het conflict niet verder escaleert. Daarom heeft de NAVO volgens hem besloten om Oekraïne te steunen zonder zelf een oorlog tegen Rusland te voeren.

Gevlucht Oekraïens orkest vindt elkaar terug in Lviv: 'Muziek zorgt voor afleiding'

Tijdens de vlucht vanuit Loegansk raakte een 60-koppig orkest elkaar kwijt. Een deel van de muzikanten van het orkest heeft elkaar teruggevonden in Lviv. Van een lokale kerk mogen zij een ruimte gebruiken om te repeteren.

België gaat nog eens 1 miljard euro extra uitgeven aan defensie

De komende drie jaar gaat de Belgische regering 1 miljard euro extra investeren in defensie, dat meldt premier De Croo na afloop van de NAVO-top in Brussel.

Vanwege de oorlog in Oekraïne hebben meerdere landen de afgelopen tijd toegezegd meer geld aan defensie uit te gaan geven. België had voor de oorlog al aangekondigd het budget met 10 miljard te verhogen, maar daar komt nu dus nog 1 miljard extra bij.

Minister van Defensie Dedonder liet aan onder meer VRT Nieuws weten dat van de 1 miljard in 2022 450 miljoen wordt gebruikt. Dat is een verhoging van 10 procent ten opzichte van het budget van dit jaar. In 2023 en 2024 komt er 275 miljoen euro bij.

Het geld wordt onder meer besteed aan verbetering van infrastructuur. Die middelen gaan naar verschillende domeinen, zoals wapens, uitrusting van de soldaten en cyberveiligheid.

Zweeds-Deens postbedrijf stopt met bezorgen van brieven uit en naar Rusland

Het Zweeds-Deense postbedrijf Postnord stopt met het bezorgen van brieven die bestemd zijn voor Rusland en Belarus of uit die landen komen. Het bedrijf doet dat naar eigen zeggen om te voldoen aan de sancties die de EU heeft opgelegd na de invasie van Oekraïne.

Het bedrijf zegt te stoppen met bezorgen van deze post totdat de sancties worden opgeheven of wanneer het mogelijk is "om een systeem te maken waarin de post van en naar deze landen kan doorgaan terwijl wel aan de sancties wordt voldaan". Het bedrijf bezorgt ook geen pakketten meer naar de twee landen of pakketten die uit die landen afkomstig zijn.

PostNL laat weten dat de bezorging naar Rusland gewoon doorgaat en dat het bedrijf met controles aan de douane voldoet aan de sancties. Er bestaat een internationaal verdrag waaronder wordt samengewerkt met de postdiensten in Rusland. De post wordt met vrachtwagens naar Duitsland gebracht en daar overgedragen aan een filiaal van de Russische postdienst. De frankeerkosten worden een keer per jaar afgerekend.

Rutte verwacht op EU-top geen nieuwe sancties tegen Rusland

Premier Rutte verwacht niet dat er nieuwe sancties worden aangekondigd tegen Rusland op de EU-top in Brussel. Dat zei hij voor aanvang van de top.

Volgens de premier zitten er te veel mensen aan tafel om daar concreet over te kunnen spreken. "We hebben al een groot aantal sancties opgelegd. We komen nu op een meer complex terrein terecht." Tegen internationale media vertelde hij verder "met grote interesse" te kijken naar het debat in Zweden en Finland over mogelijk NAVO-lidmaatschap. Ook zei hij dat "Poetin dacht dat hij verdeeldheid kon creëren, maar hij bracht ons juist samen".

Hij herhaalde dat een no-flyzone boven Oekraïne niet aan de orde is "omdat dat tot een 'face-to-face' confrontatie van het Westen met Rusland leidt." Wel zegt hij dat individuele landen al veel doen om Oekraïne militair te steunen. "Nederland is al heel ver gegaan met levering van stingers. Je ziet aan alle kanten dat we bezig zijn de oostflank te versterken. En waar een no-flyzone niet kan, versterken we Oekraïne met militaire middelen."

Stoltenberg: vier nieuwe gevechtseenheden naar oostelijke lidstaten

NAVO-secretaris-generaal Stoltenberg heeft in een persconferentie na de top in Brussel aangekondigd om druk uit te blijven oefenen op Rusland en om Oekraïne verder militair te ondersteunen. Zo krijgt Oekraïne meer drones en luchtafweersystemen van NAVO-landen. Ook willen de landen Oekraïne voorzien van meer humanitaire hulp en cyberveiligheid.

NAVO-landen sturen vier nieuwe gevechtseenheden naar oostelijke lidstaten, als aanvulling op de al vier gestationeerde gevechtsgroepen in Polen en de Baltische staten. De troepen gaan naar Hongarije, Roemenië, Bulgarije en Slowakije. Met onder meer straaljagers, gevechtsschepen en onderzeeërs wordt ook in de lucht en op zee de militaire aanwezigheid van de NAVO versterkt.

Stoltenberg benadrukte dat de oorlog duidelijk heeft gemaakt dat veiligheid geen vanzelfsprekendheid is en dat meer militaire investeringen nodig zijn voor de langere termijn. Hij zei dat NAVO-landen nu met plannen komen om meer geld vrij te maken voor militaire uitgaven.

Een maand oorlog in Oekraïne: dit zijn de gevolgen

Sinds Rusland buurland Oekraïne een maand geleden binnenviel, zijn duizenden doden gevallen, sloegen miljoenen mensen op de vlucht, werden steden verwoest en veranderden internationale verhoudingen.

Poetins oorspronkelijke plan was om Oekraïne in een paar dagen op de knieën te krijgen, Kiev ten val te brengen en de regering-Zelensky te vervangen, zeggen veel experts. Dat lukte niet, door het verzet van het Oekraïense leger en burgersoldaten, gesteund met westerse wapens.

Van het aantal slachtoffers is nog geen goed beeld. Het mensenrechtenbureau van de Verenigde Naties heeft tot afgelopen woensdag 977 burgerdoden en nog eens 1594 gewonden geregistreerd. Ruim 3,5 miljoen mensen zijn Oekraïne ontvlucht, schat de UNHCR.

Amerika komt met nieuwe sancties tegen Rusland en hulppakket voor Europa

Amerika stelt nieuwe sancties in tegen Rusland en zet tientallen bedrijven en mensen op de zwarte lijst. Onder hen zijn 328 leden van de Doema, het Russische parlement.

De VS trekt nog eens een miljard dollar uit om Europa te helpen met de vluchtelingencrisis. Er gaat ook geld naar de ondersteuning van mensenrechten en persvrijheid in Oekraïne en omringende landen. Amerika zegt ook dat het tot 100.000 Oekraïense vluchtelingen zal opvangen. Het gaat vooral om mensen die al familie in de VS hebben.

Russische miljardairs ruim 7,5 miljard rijker na opening beurs Moskou

Een groep Russische miljardairs is dankzij de heropening van de aandelenbeurs sinds vanochtend omgerekend zo'n 7,5 miljard euro rijker geworden. Bij die groep zit ook een zakenman die dicht bij president Poetin staat, Gennadi Timtsjenko, en op de sanctielijst van westerse landen staat.

De Russische centrale bank stond na een wekenlange opschorting weer handel toe op de Moskouse beurs. Wel ging de beurs open onder strenge restricties, zo was de handel in aandelen bij slechts 33 bedrijven toegestaan.

Tien Russen die in de lijst van Bloomberg staan van de 500 rijkste personen ter wereld, hebben aandelen in die bedrijven. Door westerse sancties zagen 23 van de miljardairs op die lijst een bedrag van in totaal 53 miljard euro op de beurs verdampen.

Russisch oorlogsschip in brand in Oekraïense haven

Het Oekraïense leger zegt dat het een Russisch oorlogsschip heeft verwoest. Op beelden is te zien dat het schip, de Orsk, brandt in de haven van Berdjansk. De havenstad aan de zee van Azov ligt niet ver van het belegerde Marioepol.

Het Oekraïense ministerie van Defensie zegt dat er een "groot doelwit" is geraakt, dat in staat is om twintig tanks, 45 pantservoertuigen en 400 militairen te vervoeren. Op beelden die op sociale media circuleren lijkt het erop dat op nog enkele schepen brand is uitgebroken, maar die zouden nog wel kunnen varen.

Zelensky vraagt NAVO om meer militaire steun

De Oekraïense president Zelensky heeft in een videoverbinding met de NAVO-top in Brussel de leiders van de landen opgeroepen om meer militaire steun te geven aan Oekraïne. Hij vroeg onder meer om straaljagers, tanks en wapenafweersystemen. "Als wij die krijgen, dan biedt dat zowel ons als jullie volledige veiligheid."

Ook waarschuwde Zelensky dat Rusland het aanvallen van NAVO-landen als volgende doel heeft. "Rusland wil militair verder gaan tegen oostelijke leden van de NAVO, tegen de Baltische staten en zeker tegen Polen."

Hij meldde ook dat Rusland fosforbommen heeft ingezet tijdens een bombardement. "Russische fosforbommen hebben opnieuw volwassenen en kinderen gedood." Zelensky onderbouwde zijn beschuldiging niet met bewijsmateriaal.

Stadsbestuur Marioepol: 15.000 inwoners gedeporteerd naar Rusland

Het stadsbestuur van Marioepol zegt op Telegram dat zo'n 15.000 inwoners van de belegerde stad illegaal naar Rusland zijn gedeporteerd. Russische troepen zouden inwoners dwingen naar Rusland te gaan. De claim is niet te verifiëren.

De lokale autoriteiten zeiden afgelopen weekend al dat duizenden inwoners gedwongen werden om de Russische grens over te steken. Russische persbureaus meldden dat honderden vluchtelingen uit de stad met bussen waren aangekomen in Rusland.

De stad in het zuiden van Oekraïne wordt al wekenlang gebombardeerd door Rusland. De inwoners kunnen de stad niet of nauwelijks verlaten. Duizenden mensen zouden al zijn omgekomen.

Steeds meer opvangplekken voor vluchtelingen

Het aantal opvangplekken voor Oekraïense vluchtelingen neemt dagelijks toe. Inmiddels zijn er in totaal 27.048 plekken beschikbaar, ruim 2500 meer dan twee dagen geleden. Het ministerie van Justitie en Veiligheid meldt dat nu ruim 15.000 mensen worden opgevangen.

Ook het aantal Oekraïners dat zich in gemeenten registreert, is toegenomen. In de Basisregistratie Personen (BRP) bij gemeenten staan er nu 7220 ingeschreven. Tot en met dinsdag waren dat er 5620. Voor Oekraïners die voor langere tijd in Nederland verblijven, is inschrijving in het BRP verplicht.

Het kabinet heeft met de 25 veiligheidsregio's afgesproken zo snel mogelijk 50.000 opvangplekken te realiseren. Staatssecretaris Van der Burg van Asielzaken heeft er alle vertrouwen in dat dit aantal wordt gehaald, maar mogelijk zijn er wel meer nodig, zei hij gisteren in een Kamerdebat.

Stoltenberg blijft een jaar langer NAVO-chef

Vlak voor aanvang van de NAVO-top in Brussel meldden Scandinavische media dat Jens Stoltenberg langer aanblijft als NAVO-secretaris-generaal. Het was de bedoeling dat de Noor komende zomer zijn functie als NAVO-chef zou neerleggen, om eind dit jaar te beginnen als topman van de Noorse centrale bank.

Vanwege de oorlog blijft hij een jaar langer, omdat de NAVO in het conflict met Rusland een ingewerkte topman goed kan gebruiken. Stoltenberg benadrukte dat NAVO-landen op dit moment "voor de grootste veiligheidscrisis van deze generatie staan".

Kijk hier naar de aankomst van regeringsleiders op de NAVO-top:

Koeleba: betaal Russisch gas niet in roebels

De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Koeleba roept EU-landen op om Russisch gas niet in roebels te betalen. Daarmee reageert hij op president Poetin die wil dat 'onvriendelijke' landen gasaankopen gaan afrekenen in roebels en niet meer in dollars of euro's.

Als EU-landen hier in mee gaan, "is het alsof ze met de ene hand Oekraïne helpen en met de andere de Russen helpen om Oekraïners te vermoorden", schrijft Koeleba op Twitter.

Poetin heeft de centrale bank van Rusland een week de tijd gegeven om de verplichte betalingen in roebels mogelijk te maken. Landen die sancties hebben opgelegd, waaronder de EU-landen en de VS, zouden met de Russische munt moeten gaan betalen. Door de sancties heeft het land minder westerse valuta nodig en wil het de koers van de roebel opstuwen door de vraag ernaar te laten stijgen. Duitsland heeft al gezegd dat betalen met roebels volgens de afgesloten gascontracten niet kan.

'Helft van alle Oekraïense kinderen is ontheemd'

Sinds het begin van de oorlog is een op de twee Oekraïense kinderen ontheemd geraakt, meldt Unicef, de kinderrechtenorganisatie van de VN. Van de naar schatting 7,5 miljoen Oekraïense kinderen zijn 2,5 miljoen ontheemd in eigen land en zijn er 1,8 miljoen naar het buitenland gevlucht. "Dit is een situatie die we nooit eerder hebben gezien", zegt een woordvoerder van de organisatie tegen CNN.

Unicef zet zich in het land in voor het welzijn en de veiligheid van kinderen. Ook voorziet de organisatie zwangere vrouwen in Oekraïne van onder meer dekens, medicijnen en schoon water, zodat ze op een veilige manier kunnen bevallen.

Volgens de VN zijn in de afgelopen maand zeker 78 kinderen omgekomen en raakten er 105 gewond. Dit zijn alleen bevestigde gevallen. De werkelijke aantallen liggen volgens de VN waarschijnlijk veel hoger.

'Weer geen humanitaire corridor vanuit Marioepol'

Volgens Oekraïne is met Rusland afgesproken dat vandaag zeven humanitaire corridors open zijn om Oekraïense burgers vanuit steden en dorpen te evacueren, meldt vicepremier Irina Veresjtsjoek.

Rusland staat volgens haar opnieuw niet toe dat er een veilige doorgang vanuit de belegerde stad Marioepol komt. Burgers die de stad willen ontvluchten, kunnen in het nabijgelegen havenstad Berdyansk wel transport vinden, maar moeten dan eerst met gevaar voor eigen leven de stad uit zien te komen. Al wekenlang is de humanitaire situatie in de zuidelijke stad nijpend en kunnen bewoners de stad niet of nauwelijks verlaten.

Stiefvader begraven tussen de verwoeste flats van Marioepol

De tocht naar een officiële begraafplaats is te gevaarlijk en daarom begraaft Viktoria haar stiefvader tijdelijk in een veldje tussen de flats. Dat kan omdat de grond na een periode van vorst inmiddels voldoende is ontdooid om te kunnen graven. "We gaan hem nog herbegraven, maar dit is alles wat we voor nu kunnen doen", zegt Viktoria.

Een maand oorlog: 'Wat Oekraïne laat zien is indrukwekkend'

Na een maand Russische invasie ligt een aantal Oekraïense steden in puin en zijn miljoenen mensen op de vlucht. De snelle overwinning die Moskou had verwacht, kwam niet, het Oekraïense leger houdt stand. "Kiev is de hoofdprijs in de ogen van Rusland, en dat lijkt nu niet te lukken", zegt Frans Osinga, bijzonder hoogleraar Oorlogsstudies, in het NOS Radio 1 Journaal.

"We zien dat het momentum van de Russische aanval stokt vanwege de verliezen en aanvoerproblemen. We zagen al dat Russische troepen zich aan het ingraven waren en dat Oekraïne de Russen vervolgens omsingelt en in de flanken aanvalt", zegt Osinga. "Dat is indrukwekkend."

"Aan de andere kant moeten we dit ook niet overschatten. Rusland heeft nog diepere zakken als het gaat om militair materieel en mensen, maar het duurt een tijd voordat ze die daadwerkelijk daar hebben." Oekraïne is inmiddels grotendeels afhankelijk van grote wapen- en munitieleveringen van het Westen, zegt de hoogleraar.

NAVO-chef Stoltenberg: nieuw gevoel van urgentie

Het is een dag vol topoverleg in Brussel over Oekraïne. Regeringsleiders trappen vanochtend af met een cruciale NAVO-top. Secretaris-generaal Stoltenberg verwacht dat er sneller dan gepland geld in de defensie van NAVO-lidstaten wordt geïnvesteerd vanwege de dreiging uit Rusland. De NAVO-landen zullen de stationering goedkeuren van extra troepen in oostelijke lidstaten als Hongarije en Roemenië.

Vandaag komen ook de G7-landen bijeen om te praten over de invasie: Frankrijk, de VS, het Verenigd Koninkrijk, Italië, Canada, Duitsland en Japan. En er is een EU-top waar de oorlog aan bod komt. Bij hoge uitzondering sluit ook de Amerikaanse president Biden daarbij aan.

NAVO-chef Jens Stoltenberg vanochtend voor het overleg:

Beurs in Moskou onder strenge voorwaarden weer even open

Na een maand sluiting is de handel op de beurs in Moskou weer hervat, maar er zijn strenge beperkingen. Zo kunnen buitenlandse beleggers hun aandelen nog niet verkopen, terwijl zij eerder verantwoordelijk waren voor het grootste deel van de handel op de Russische beurs. Verder wordt er vandaag maar iets meer dan vier uur gehandeld.

Biden en Zelensky spreken zich uit voorafgaand aan NAVO-top

De Amerikaanse president vreest dat Rusland chemische wapens kan inzetten in Oekraïne, zei hij vlak voor zijn reis naar Europa. Biden is in Brussel voor crisisoverleg van de NAVO. Zelensky wil dat landen de daad bij het woord voegen en Oekraïne met meer militaire hulp gaan steunen.

WHO: sinds invasie 64 aanvallen op zorgfaciliteiten in Oekraïne

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft sinds de Russische invasie in Oekraïne 64 aanvallen op ziekenhuizen en andere zorgfaciliteiten in het land bevestigd. Het gaat om twee tot drie incidenten per dag. Tot begin deze week kostte dat aan zeker vijftien mensen het leven, 37 anderen raakten gewond.

De WHO meldt verder dat 3,6 miljoen Oekraïners naar het buitenland zijn gevlucht. Bijna zeven miljoen inwoners zijn ontheemd geraakt, een derde van hen kampt met chronische ziektes. Door de oorlog stokt de toelevering van medicijnen en veel apotheken in Oekraïne zouden gesloten zijn.

Volgens de WHO heeft een maand oorlog een verwoestende impact gehad op het Oekraïense gezondheidssysteem. De Wereldgezondheidsorganisatie zegt de aanvallen in de sterkst mogelijke bewoordingen te veroordelen. "Aanvallen op de gezondheidszorg zijn een schending van het internationaal humanitair recht", zegt een WHO-vertegenwoordiger in Oekraïne.

'VS maakt noodplannen voor als Poetin zijn krachtigste wapens gebruikt'

Het Witte Huis heeft vier dagen na de Russische invasie een geheim team opgericht dat aan een rampenplan moet werken in het geval Poetin naar biologische, chemische of nucleaire wapens grijpt. De groep, met de naam Tiger Team, is op 28 februari aangesteld door de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan, meldt The New York Times.

Het team werkt ook aan plannen voor het geval Rusland besluit een konvooi met wapens op NAVO-grondgebied aan te vallen en kijkt naar hoe er gereageerd moet worden wanneer Rusland naast Oekraïne ook Moldavië en Georgië zou willen bezetten. Daarnaast is er aandacht voor de ongekende vluchtelingenstroom die Europa momenteel overspoelt en hoe het continent die moet opvangen.

Volgens The New York Times wordt er rekening gehouden met de kans dat Poetin zware wapens inzet omdat hij gefrustreerd is door zijn gebrek aan vooruitgang in Oekraïne of om westerse landen te waarschuwen zich niet met de oorlog te bemoeien. Gisteren zei NAVO-topman Jens Stoltenberg dat de lidstaten Oekraïne zullen beschermen tegen een eventuele chemische, biologische of nucleaire aanval van Rusland.

Rusland blokkeert Google News

De Russische mediawaakhond Roskomnadzor heeft Google News van het Amerikaanse bedrijf Alphabet geblokkeerd. Volgens het Russische persbureau Interfax was er via Google News toegang tot "valse" informatie over de Russische "militaire operatie" in Oekraïne.

Door een nieuwe Russische wet is het verboden om de woorden invasie en oorlog te gebruiken als het om de situatie in Oekraïne gaat. Daarom wordt gesproken van een militaire operatie.

Google bevestigt in een verklaring dat gebruikers in Rusland momenteel problemen ondervinden met Google News. "Dit wordt niet veroorzaakt door technische problemen aan onze kant", aldus het bedrijf.

'Oekraïne lijkt vooruitgang te boeken rond Kiev'

Het Oekraïense leger lijkt vooruitgang te boeken in de strijd rondom de hoofdstad Kiev. Dat meldt het Britse ministerie van Defensie in de dagelijkse update over de oorlog in Oekraïne. Volgens het ministerie, dat zich baseert op informatie van de Britse inlichtingendiensten, voeren de Oekraïense strijdkrachten de druk op Russische troepen ten noordoosten van Kiev flink op. Het Russische leger zou daar met "aanzienlijke logistieke en morele problemen" kampen.

De kleine stad Makariv, zo'n 50 kilometer ten westen van Kiev, zou volgens de Britten door het Oekraïense leger zijn heroverd. Dat geldt ook voor Moschun, even ten noordwesten van Kiev. In Boetsja en Irpin, twee steden net buiten Kiev, is de kans volgens het het ministerie "reëel" dat de Russische troepen omsingeld kunnen worden.

De burgemeester van Kiev, Vitali Klitsjko, kwam gisteren met vergelijkbare berichten en ook een functionaris van het Amerikaanse ministerie van Defensie bevestigde gisteren dat de Russen nog steeds kampen met grote logistieke problemen. Er is een gebrek aan voedsel, brandstof en militaire uitrusting. Ook zouden er soldaten met bevriezingsverschijnselen zijn en kampen Russische troepen met communicatieproblemen.

Ruim 4500 mensen geëvacueerd, de meesten uit Marioepol

In Oekraïne werden de afgelopen 24 uur ruim 4500 mensen geëvacueerd uit belegerde steden. Dat maakten de Oekraïense autoriteiten gisteravond bekend op Telegram. Het merendeel, bijna 3000 mensen, reed met eigen vervoer van de zwaar belegerde havenstad Marioepol naar de stad Zaporizja.

Er waren ook evacuaties uit Huljapole, de regio Loegansk en drie dorpen in de regio Kiev. Zeven van de negen geplande corridors waren in werking. Op twee van de vluchtroutes werden de bussen door Russische eenheden tegengehouden.

Rutte: olieboycot vrij snel mogelijk, maar heeft weinig effect

Premier Rutte denkt dat een olieboycot van Rusland "vrij snel" kan. Dat zei hij in een debat in de Tweede Kamer over de komende top van EU-leiders. De Tweede Kamer pleit voor zo'n boycot omdat met oliegeld het Russische leger wordt gefinancierd. Volgens Rutte zal het effect ervan niet groot zijn.

Hij noemde een olieboycot het "laagst hangende fruit". Het levert volgens Rutte niet zoveel op omdat de Russen hun olie makkelijk ergens anders kwijt kunnen, bijvoorbeeld in India. Daarnaast is het verbieden van de invoer van olie lastig voor Oost-Europese landen omdat hun raffinaderijen afhankelijk zijn van Russische olie, zei Rutte.

Rusland zet Amerikaanse diplomaten uit

Rusland heeft verschillende Amerikaanse diplomaten op een lijst geplaatst van ongewenste personen. Zij moeten het land verlaten. Het is niet duidelijk wanneer ze weg moeten en hoeveel mensen er op de lijst staan. Volgens Russische media is het een reactie op de uitzetting van twaalf Russische vertegenwoordigers bij de Verenigde Naties in New York eind februari.

Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington heeft de ontvangst van de lijst bevestigd. "Dit is de laatste nutteloze en onproductieve zet van Rusland in onze bilaterale relatie", zei de woordvoerder. "Juist nu is het belangrijk dat onze landen het nodige diplomatieke personeel ter plaatse hebben om communicatie tussen onze regeringen mogelijk te maken."

Groot-Brittannië steunt Oekraïens leger met 6000 raketten

Groot-Brittannië stuurt 6000 raketten en 25 miljoen Britse pond (bijna 30 miljoen euro) naar Oekraïne om het leger te steunen. Premier Johnson maakte dat bekend aan de vooravond van belangrijke bijeenkomsten van de NAVO, Europese Unie en G7.

Het gaat om onder meer antitankwapens, waar Groot-Brittannië er volgens Britse media eerder al 4200 van aan Oekraïne leverde. Johnson zegt over deze laatste levering dat zijn land "de verdediging van Oekraïne wil versterken terwijl het tij in de strijd keert".

Tijdens de topbijeenkomsten worden waarschijnlijk meer steunmaatregelen voor Kiev aangekondigd. Gisteren kondigde Duitsland al aan extra luchtdoelraketten te zullen sturen en Zweden stuurt nog eens 5000 antitankwapens naar Oekraïne.

Zelensky roept op tot wereldwijd protest

De Oekraïense president Zelensky roept de hele wereld op om vandaag de straat op te gaan om te protesteren tegen de oorlog met Rusland, die precies een maand geleden begon. "De oorlog van de Russen is niet alleen een oorlog tegen Oekraïne. Rusland is een oorlog begonnen tegen de vrijheid van iedereen in Europa, van iedereen ter wereld."

In een Engelstalige video roept hij mensen op "naar hun pleinen en straten te komen. Maak jezelf zichtbaar en laat je horen." Dat de oorlog al een maand duurt "breekt zijn hart", aldus Zelensky.

Welkom

In dit blog lees en bekijk je alle ontwikkelingen van donderdag 24 maart in de oorlog in Oekraïne. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.