liveblog
NOS NieuwsAangepast

Miljoenen prikken gepland komende weken • Bijna helft vakantiegangers blijft in Nederland

liveblog gesloten

Klopjacht in België op mogelijk bewapende bedreiger bekende viroloog

In België is een klopjacht gaande op een man die mogelijk zwaarbewapend is. Onlangs bedreigde hij kopstukken uit de Belgische coronacrisis. Viroloog Marc Van Ranst en zijn gezin zijn ondergedoken. Hij is het Belgische gezicht van de corona-aanpak.

Politici steunen actie Giro555 tegen corona

Demissionair premier Rutte en de partijleiders Kaag (D66), Marijnissen (SP) en Ploumen (PvdA) hebben hun steun uitgesproken voor de actie Samen in actie tegen corona van Giro555. In een gesprek met de organisatoren van de actie bij de Tweede Kamer hebben ze het belang ervan onderstreept. Ook enkele Kamerleden spraken hun steun uit.

Met de actie willen de hulporganisaties achter Giro555 geld ophalen om corona te bestrijden in armere landen. Sinds de start van de actie vorige week woensdag is ruim 1 miljoen euro opgehaald. Dat is minder dan de meeste acties de eerste week opbrengen.

Rutte riep mensen op om te doneren uit solidariteit met andere landen. "Pas als iedereen voldoende vaccinatiegraad heeft, is de hele wereld ook veilig." Kaag vulde aan dat onder meer mensen op de vlucht het keihard nodig hebben.

De komende weken rijdt de collectebus van Giro555 door het land om bij priklocaties geld in te zamelen. De stops worden aangekleed met een programma met optredens en sprekers.

Rutte bij de collectebus van Giro555

Miljoenen coronaprikken gepland voor de komende weken

Afgelopen week is een recordaantal van 986.433 prikken gezet. Het totaal aantal vaccins dat is gegeven staat nu op ruim 7,4 miljoen. Het is de bedoeling om de komende weken miljoenen mensen te vaccineren, een enorme operatie.

Thailand wil gevangenen vrijlaten vanwege coronabesmettingen

Het aantal coronabesmettingen in Thailand stijgt snel, onder meer door uitbraken in gevangenissen. De regering overweegt nu om tienduizenden gevangenen vrij te laten. Vandaag kwamen er 9635 nieuwe besmettingen bij in Thailand, waarvan 6700 in de gevangenissen.

Door 50.000 gevangenen vrij te laten, hoopt de regering de druk op de overvolle gevangenissen te verminderen, meldt de Bangkok Post. In de gevangenissen zitten zo'n 311.000 mensen, veel meer dan waar plek voor is.

De vrijlating zou onder voorwaarden zijn, bijvoorbeeld met een enkelband.

Griekenland versoepelt voorwaarden voor vakantiegangers

Het wordt makkelijker om op vakantie te gaan naar Griekenland. Eerder mochten Nederlandse toeristen alleen het land binnen met een vaccinatiebewijs dat door de Nederlandse autoriteiten is goedgekeurd. Nu is ook een vaccinatiebewijs van de GGD of het ziekenhuis geldig. Dat laat het Griekse verkeersbureau weten.

Op het bewijs moeten naam, geboortedatum, vaccinatiedatum en het soort vaccin staan vermeld. De tweede prik moet minimaal twee weken voor aankomst zijn gezet.

Ook mogen reizigers het land in met een negatieve PCR-test van maximaal 72 uur oud of een herstelbewijs van corona. De certificaten mogen in het Nederlands zijn. Het blijft daarnaast verplicht om een dag voor aankomst een PLF-formulier in te vullen, omdat de autoriteiten willen weten waar reizigers vandaan komen.

Europees vaccinatiepaspoort

"Andere landen accepteren een dergelijk certificaat nog niet", zegt de ANVR. "Helaas is het niet zo dat er één lijn wordt getrokken." Veel landen wachten liever op het Europese vaccinatiepaspoort dat als het goed is op 21 juni groen licht krijgt van de Europese Unie.

Een aantal Griekse bestemmingen heeft kleurcode geel, wat betekent dat reizigers bij terugkeer in Nederland geen PCR-test hoeven te doen en niet in quarantaine hoeven.

Bijna helft vakantiegangers blijft in Nederland

Nu de zomervakantie in zicht is en er minder reisbeperkingen zijn, zijn veel mensen druk bezig een vakantie te boeken. Twee derde van de Nederlanders heeft al geboekt of is dat nog van plan. Dat staat in een onderzoek van Panel Inzicht op verzoek van vergelijkingsplatform Independer.

Bijna de helft van de vakantiegangers, 46 procent, blijft in Nederland, vooral vanwege de onzekerheid over corona.

Dat geeft vakantiezekerheid, zegt Independer. "Omdat de coronasituatie per vakantieland zomaar kan veranderen, is het niet altijd zeker dat je de buitenlandreis die je nu boekt in de zomer kunt maken. Als je je buitenlandvakantie moet afblazen, wordt het lastig om op dat moment nog een vrije en betaalbare accommodatie in Nederland te vinden."

Het aantal reisverzekeringen is door corona flink toegenomen. 70 procent van de ondervraagden die er een afsloten, deed dat deels of uitsluitend vanwege corona.

Kamer wil duidelijkheid over gele vaccinatieboekje

De Tweede Kamer heeft een motie aangenomen waarin het kabinet wordt gevraagd om het 'gele boekje' ook voor covid-vaccinaties in te voeren. De Kamer vindt het niet terecht dat het kabinet dit al bestaande registratiemiddel voor vaccinaties niet gebruikt, terwijl het internationaal erkend is en in het Engels en het Frans is opgesteld.

Minister De Jonge had de motie in het coronadebat ontraden, omdat het kabinet wil wachten op het Europese groene certificaat.

Reizigers hebben dat certificaat echter nog niet en het is ook nog niet duidelijk wanneer dat wordt ingevoerd en voor welke landen op de wereld dat dan geldt. De Kamer wil daarom dat mensen op alle GGD-locaties worden geïnformeerd over hoe zij met een (Engelstalige) stempel hun vaccinatie in het gele boekje kunnen laten bijschrijven. Ook moeten ze erop worden gewezen dat ze hun vaccin-registratiekaart goed moeten bewaren.

Straf voor verdachten avondklokrellen Enschede en Eindhoven

Er zijn opnieuw straffen uitgedeeld voor avondklokrellen op verschillende plaatsen in het land.

Twee mannen van 26 uit Enschede zijn veroordeeld omdat zij op 24 januari mensen opriepen naar het stadscentrum te komen om te rellen. Een van hen kreeg negen maanden cel, waarvan een deel voorwaardelijk. De ander kreeg 77 dagen cel, waarvan 31 voorwaardelijk, en een taakstraf van 150 uur. Hij richtte met andere relschoppers vernielingen aan en pleegde geweld, meldt RTV Oost.

De man die negen maanden kreeg, had nog een celstraf van 121 dagen openstaan. Die moet hij alsnog uitzitten. Daarna wordt hij opgenomen in een kliniek, vanwege de kans op herhaling. Volgens de reclassering is hij voor zijn leeftijd al zorgwekkend vaak in aanraking geweest met justitie. Hij heeft een autismestoornis en een alcoholprobleem.

Rellen in Eindhoven

Ook voor de rellen in Eindhoven op diezelfde dag zijn verdachten veroordeeld. Honderden mensen richtten vernielingen aan, stichtten brandjes, gooiden met stenen en plunderden winkels. De politie en de ME grepen in.

Een 20-jarige man uit Tilburg kreeg zes maanden cel en moet een schadevergoeding van 40.000 euro betalen voor zijn aandeel in de avondklokrellen. Hij is veroordeeld voor het gooien van stenen en het plunderen van een supermarkt in het stationsgebouw. Hij had al een strafblad, meldt Omroep Brabant.

Andere verdachten kregen lagere straffen. Een 36-jarige man uit Boekel kreeg een taakstraf van 240 uur en drie maanden voorwaardelijk en moet een boete van 20.000 euro betalen voor het beschadigen van een politiebus.

Ook in onder meer Rotterdam en Den Bosch waren avondklokrellen. Inmiddels zijn tientallen relschoppers veroordeeld tot cel- en taakstraffen en schadevergoedingen.

In Turkije is de vaccinatiegraad te volgen via Twitter

In Turkije is een Twitter-account gelanceerd waarop meerdere keren per dag de vaccinatiegraad wordt vermeld. In de posts van het account, Asilama Türkiye (vaccinaties Turkije), is een balkje met een percentage te zien. In de omschrijving van het account staat: "Volg het vaccinatieproces tot het voltooid is. Bij 60 procent vervalt de mondmaskerplicht".

Het percentage staat nu op 13,5. Iedere keer als er een toename van 0,1 procent gevaccineerde mensen is, wordt het percentage bijgewerkt. Het account heeft inmiddels bijna 70.000 volgers.

Volgens cijfers van de overheid zijn bijna 27 miljoen Turken gevaccineerd.

Minder besmettingen, minder ziekenhuisopnamen dan vorige week

De afgelopen week is het aantal positief geteste personen gedaald met 25 procent ten opzichte van de zeven dagen ervoor. Er werden 35.142 besmettingen geregistreerd, de week ervoor 47.108, blijkt uit de weekrapportage van het RIVM.

De ziekenhuisbezetting daalde ook. Er werden 1152 nieuwe covid-patiënten opgenomen, tegen 1458 een week eerder. Dat is een daling van 21 procent.

Op de IC's liggen nu 646 patiënten. Vorige week dinsdag waren dat er 748.

'Controle vaccinafspraak GGD is wassen neus'

Mensen die nog niet aan de beurt waren voor een coronavaccinatie konden er gemakkelijk toch een krijgen, meldt RTL Nieuws. De uitnodiging waarmee zorgmedewerkers hun prik kunnen krijgen, stond tot voor kort op internet en de GGD controleert niet of de eigenaar van de brief ook daadwerkelijk al aan de beurt is voor vaccinatie.

Het is onbekend hoeveel mensen op deze manier eerder een vaccin hebben gekregen. Dagelijks plannen 85.000 mensen een afspraak voor hun coronavaccinatie. "Maar ongeveer 0,5 procent van die afspraken wordt gemaakt door mensen die nog niet aan de beurt zijn", zegt een woordvoerder van de GGD tegen RTL Nieuws. Hoewel het soms wel lukt om eerder een prik te krijgen, bijvoorbeeld door te liegen over hun geboortejaar, worden ze er volgens de GGD vroegtijdig uitgefilterd.

Verplichte coronatest voor reizigers blijft gelden

Iedereen die vanuit een risicogebied naar Nederland wil reizen, moet voor vertrek een negatieve uitslag van zowel een PCR-test als een sneltest laten zien. Die verplichting blijft gelden, heeft het gerechtshof in Den Haag vandaag bepaald.

Actiegroep Viruswaarheid eiste in een kort geding dat de verplichting zou worden geschrapt, of dat die in elk geval niet voor Nederlandse burgers zou gelden. Het gerechtshof wees dat af, net als de rechtbank eerder.

De zaak was, met steun van Viruswaarheid, aangespannen door een vrouw die eind vorig jaar vanwege familieomstandigheden naar Israël was gereisd. Tijdens haar verblijf daar werd de testplicht ingevoerd. De vrouw zegt dat meer dan tachtig van haar familieleden tijdens de Holocaust zijn vermoord in het vernietigingskamp Auschwitz en dat andere familieleden het slachtoffer werden van medische experimenten. Daarom weigert zij nu elke gedwongen medische behandeling en volgens haar valt een verplichte coronatest daar ook onder.

Het gerechtshof was het daar niet mee eens. In de grondwet staat dat de overheid de plicht heeft om maatregelen te nemen om de volksgezondheid te beschermen. Dat kan ten koste gaan van iemands rechten.

Songfestivalbezoekers staan in de rij voor de teststraat

In Ahoy Rotterdam is vanavond de eerste halve finale van het Eurovisie Songfestival. In het kader van een Fieldlab-experiment mag er publiek bij aanwezig zijn, maar bezoekers moeten zich aan strikte regels houden. Onderweg naar hun plek en naar het toilet moeten ze een mondkapje op en ze mogen niet staan, maar krijgen een vaste zitplaats toegewezen.

Alle toeschouwers moeten aantonen dat ze minder dan 24 uur geleden negatief zijn getest. Voor de teststraat bij voetbalstadion Excelsior Rotterdam stond daardoor vanochtend een lange rij:

Syrische Nederlander vertaalt persconferenties

Amer Alomari uit Nieuwveen helpt nieuwkomers en mensen die geen of slecht Nederlands spreken bij het begrijpen van de coronamaatregelen. Via zijn pagina 'De brug van Amer' vertaalt hij persconferenties in het Arabisch. Hij trekt duizenden, soms wel tienduizenden kijkers per keer.

Alomari vluchtte zes jaar geleden van Syrië naar Nederland. Hij wil met zijn werk een brug slaan tussen de overheid en Arabischtalige nieuwkomers. "Dit is voor mij wat integratie betekent", zegt hij tegen Omroep West.

Hij werkt als communicatieadviseur op het gebied van integratie voor de gemeente Utrecht. "Ik werk bij een gemeente, dus ik weet hoe de overheid denkt. Aan de andere kant begrijp ik deze doelgroep heel goed. Dat de terrassen weer open zijn, is voor nieuwkomers niet zo belangrijk als dat er weer inburgerings- en rijexamens kunnen worden gedaan. Verder beantwoord ik alle vragen die vanuit de doelgroep komen."

Ook na de coronacrisis wil hij zijn account voorzetten. "Toen ik in een azc verbleef, heb ik ook wel een paar fouten gemaakt, bijvoorbeeld met brieven en in het communiceren met mensen. Ik wil niet dat mijn doelgroep dezelfde fouten maakt, maar dat ze snel integreren en een baan vinden. Dat is mijn grote doel."

Amer Alomari: 'Ik wil niet dat mensen een boete krijgen'

Nederlands zorgpersoneel helpt met vaccineren in Suriname

Zo'n veertig artsen en verpleegkundigen uit Nederland willen naar Suriname om daar het vaccinatieprogramma te ondersteunen. Zorgpersoneel van het Nederlandse Diaspora Medisch Team gaat helpen de 700.000 vaccins toe te dienen die Nederland aan Suriname zou schenken. De Surinaamse GGD heeft de leiding over het landelijke vaccinatieprogramma.

Het aantal vaccins dat naar Suriname gaat, is nog niet bevestigd door de Nederlandse regering. "Maar de tijd dringt omdat in Suriname code zwart dreigt," zegt Krishna Khargi, hartchirurg in het Amsterdam UMC en verbonden aan het Diaspora Medisch Team. "De ziekenhuizen zijn bomvol en snel vaccineren is de oplossing. Ons team staat klaar."

Wanneer de artsen en verpleegkundigen naar Suriname gaan, is nog onduidelijk. "Het wachten is op de ministeries van Buitenlandse Zaken en VWS om de missie financieel mogelijk te maken," zegt Khargi.

Taiwan in lockdown; scholen en restaurants twee weken dicht

Taiwan is vandaag in lockdown gegaan. De afgelopen 24 uur werden er 240 coronabesmettingen en twee doden gemeld. "Tot een week geleden was de pandemie grotendeels aan het eiland voorbij gegaan, er waren in totaal zo'n duizend coronagevallen geconstateerd op een bevolking van 23 miljoen mensen. Vandaar dat de klap daar nu extra hard aankomt", zei correspondent Sjoerd den Daas in het NOS Radio 1 Journaal.

Internationaal werd Taiwan geprezen vanwege het succesvol indammen van de verspreiding van het virus. Kroegen, restaurants en scholen blijven de komende twee weken gesloten, ook worden de reisbewegingen beperkt.

Recordaantal burenruzies gemeld in coronajaar

Niet eerder werden er zo veel burenruzies gemeld bij buurtbemiddelingsorganisaties. Het aantal meldingen van conflicten steeg van zo'n 17.500 in 2019 naar ruim 20.000 in 2020. Geluidsoverlast was de grootste ergernis. Klachten over luidruchtig spelende kinderen, harde muziek en lawaai door een verbouwing, kwamen het meest binnen.

Vooral in de grote steden waar mensen dicht op elkaar wonen, hadden buren meer last van elkaar, concludeert het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), dat de cijfers verzamelde. "Nu iedereen meer thuiszit en veel online vergadert en de kinderen hele dagen thuis waren, merkt iedereen ook meer van zijn buren. Je gaat je ergeren aan geluiden die er altijd al waren. Als daar dan nog de herrie van een klussende buurman bovenop komt, neemt het woonplezier in rap tempo af", zegt een woordvoerder.

In zeven op de tien gevallen kon het conflict tussen de buren worden opgelost dankzij de buurtbemiddelingsorganisatie. "Hoewel ook het werk van die organisaties moeilijker werd doordat mensen door de coronamaatregelen niet fysiek bijeen konden komen, zijn de meeste meldingen opgepakt", zegt de woordvoerder.

Toch weer handvol nieuwe coronabesmettingen in China

In China zijn in de afgelopen dagen toch weer enkele coronabesmettingen vastgesteld. Een tegenslag voor het land waar het gewone leven eigenlijk zo goed als was teruggekeerd. Ook vandaag rapporteerden de autoriteiten weer twee gevallen in de noordoostelijke stad Yingkou. "Twee gevallen is een aantal waar men in Nederland waarschijnlijk ontzettend jaloers op zou zijn", zegt correspondent Sjoerd den Daas in het NOS Radio 1 Journaal. "Maar voor China is elk geval er één te veel."

Het is nog onduidelijk hoe het virus kon terugkeren in China. De gevallen, die ook de centraal gelegen provincie Anhui troffen, zouden terugleiden naar de haven in de stad Yingkou in het noorden van China. Daar zitten 40.000 inwoners nu in quarantaine. Wie de stad nog uit wil, heeft een negatieve coronatest nodig. Ook wordt er intensief contactonderzoek gedaan. "Vijf verantwoordelijke functionarissen zijn ontslagen, omdat de regering vindt dat ze er veel dichter op hadden moeten zitten."

Een bezorgdienst in beschermende kleding komt in Yingkou bij de mensen thuis boodschappen afgeven en afval ophalen:

Bezorgdienst komt langs bij Chinezen in quarantaine

Morgen mogen de dierentuinen weer open; voor sommigen 'net op tijd'

Na vijf maanden is het morgen zover: de dierentuinen mogen weer open. "We zijn heel blij", zegt Erik Van Engelen, directeur van dierenpark Wildlands in Emmen. "Er is een babyolifantje geboren drie maanden geleden en we kunnen niet wachten dat te laten zien."

Met steun van de overheid hebben de dertien dierentuinen in Nederland het hoofd boven water weten te houden. Maar daar staat tegenover dat geplande investeringen niet konden doorgaan en dat medewerkers hun baan kwijtraakten, schrijft Nieuwsuur.

Dierentuinen zijn een beetje een vreemde eend in de bijt, zegt expert Goof Lukken van Breda University. "Attractieparken kunnen in winterstand, alle attracties uitzetten en korten op het personeel. Maar dieren hebben nog steeds voeding en verzorging nodig." Hij denkt dat de heropening voor dierentuinen "net op tijd" kwam.

In Wildlands moeten bezoekers straks meer afstand houden van de bavianen. Omdat deze dieren besmet kunnen raken met corona dragen de verzorgers een mondkapje, vertelt dierverzorgster Esther Bloksma in de video hieronder:

'Als er nu mensen komen, reageren ze daar best heftig op'

Ondernemers positief over economie

Aan het begin van de coronacrisis vorig jaar daalde het ondernemersvertrouwen tot een dieptepunt. Sindsdien steeg het vertrouwen weer, maar nu zijn voor het eerst meer ondernemers positief gestemd dan negatief, meldt het CBS.

Ondernemers in de bouw zijn voor het derde kwartaal op rij het meest positief over de huidige stand van de economie. Daarna volgt de groothandel. Ook binnen de autohandel is het ondernemersvertrouwen gestegen, hoewel autohandelaren over het algemeen somber gestemd bleven.

Horecaondernemers zagen door de coronamaatregelen hun verdienmodel instorten, maar zijn nu ook voorzichtig positief. Vooral het perspectief dat de maatregelen de komende drie maanden worden afgebouwd stemt hen optimistisch.

'Geen coronatesten in Gazastrook meer na bombardement'

Er kunnen voorlopig geen coronatesten meer worden afgenomen in de Gazastrook als gevolg van een Israëlisch bombardement, meldt het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid. Het enige laboratorium dat zulke testen kan uitvoeren, raakte gisteravond beschadigd. Ook personeel van de medische kliniek zou gewond zijn geraakt.

Oostenrijk heft quarantaineplicht op voor meeste EU-landen, maar niet voor Nederland

Vanaf vandaag hoeven reizigers uit de meeste EU-landen niet meer verplicht in quarantaine in Oostenrijk. Wel moeten inkomende reizigers een vaccinatie- of testbewijs kunnen overhandigen.

Voor Nederland en vier andere EU-landen blijft die verplichting wel gelden, in verband met de hoge besmettingscijfers. De quarantaine kan na vijf dagen worden beëindigd als een reiziger in die dagen twee keer negatief is getest.

De Oostenrijkse bondskanselier Kurz (met witte mondkap)

WHO-topman: wereldwijd sprake van vaccinatie-apartheid

Er is wereldwijd sprake van vaccinatie-apartheid, volgens de WHO-baas Tedros Adhanom Ghebreyesus. Op een digitaal evenement zei de Ethiopiër dat de beschikbare vaccins niet goed worden verdeeld.

Eerder waarschuwde de baas van de Wereldgezondheidsorganisatie al dat het risico op vaccinatie-apartheid dreigde, maar dat stadium is volgens hem nu bereikt.

De WHO-baas schrijft op Twitter dat het plan van de Verenigde Staten om 80 miljoen doses coronavaccin te doneren, enorm wordt gewaardeerd.

De pandemie is pas voorbij als die óveral voorbij is, waarschuwt de WHO-topman.

Goedemorgen

Welkom bij het coronaliveblog van dinsdag 18 mei. Lees hier het blog van gisteren terug.