Slob: waarschijnlijk veel meer zittenblijvers door corona • Nu 5 mensen vast voor datalek

Twee verdachten GGD-datalek langer vast

Twee mannen die worden verdacht van het te koop aanbieden van persoonsgegevens uit de systemen van de GGD blijven langer vastzitten. Het voorarrest van een man uit Heiloo is met 90 dagen verlengd en dat van een man uit Alblasserdam met 30 dagen.

In totaal zijn sinds eind januari vijf mannen in deze zaak aangehouden. Vandaag werd in Rotterdam de vijfde verdachte opgepakt.

Spanje versoepelt regels als 70 procent van de bevolking is gevaccineerd

Slob: waarschijnlijk veel meer zittenblijvers door corona

Leerlingen, ouders en docenten moeten er rekening mee houden dat veel meer scholieren een jaar over moeten doen of inhaalprogramma's moeten volgen. Dat zegt minister Slob van Onderwijs in De Telegraaf. Volgens de minister zijn de achterstanden inmiddels zo groot dat die niet meer binnen een jaar zijn weggewerkt.

"We hebben even gedacht dat het ons zou lukken om in dit schooljaar alle problemen weg te werken. Dat moment zijn we gepasseerd", aldus Slob. Hij roept alle betrokkenen op om "ontspannen" om te gaan met dit nieuws. Volgens hem is het nu vooral belangrijk dat de leerlingen terug naar school kunnen waar ze met hun leeftijdgenoten bij elkaar zijn. "Dat is toch het allermooiste?"

Het is voorstelbaar dat klassen opnieuw thuis komen te zitten doordat een leerling positief test of een docent ziek wordt, weet Slob. "Je kunt niet uitsluiten dat dit geregeld op scholen zal voorkomen. De risico's zijn nooit nul. We weten zelfs dat bij de Britse variant het risico ietsje groter is, maar nog steeds aanvaardbaar, als je de goede maatregelen eromheen neemt. En dat doen we."

Coronamaatregelen Frankrijk ongewijzigd

De coronamaatregelen blijven in Frankrijk zoals ze zijn. Volgens premier Castex blijft de situatie zorgelijk, maar komt er geen nieuwe nationale lockdown.

De premier riep alle Fransen op om zich goed aan de bestaande regels te houden, zodat een derde lockdown niet nodig zal zijn. In Frankrijk geldt vanaf 18.00 uur een avondklok, maar winkels en scholen zijn wel gewoon open.

Vijfde verdachte datalek GGD aangehouden

In Rotterdam heeft de politie een vijfde verdachte aangehouden in verband met het datalek bij de GGD. De 21-jarige Rotterdammer is de vijfde verdachte die in de zaak is aangehouden. Ze worden verdacht van illegale handel in de privégegevens van miljoenen Nederlanders uit de coronasystemen van de GGD.

Eerder werden al twee mannen uit Heiloo (22 en 23 jaar), een 23-jarige man uit Alblasserdam en een 25-jarige man uit Amstelveen aangehouden.

Politie zet beelden Rotterdamse relschoppers online

De politie in Rotterdam heeft op internet beelden gezet van relschoppers die betrokken waren bij vernielingen en plunderingen. De mannen worden verdacht van openlijke geweldpleging, diefstal, vernieling en brandstichting.

Ook zijn de beelden vanavond te zien in Bureau Rijnmond. Als dit geen resultaat oplevert worden de beelden volgens de politie mogelijk op verschillende schermen in de stad getoond en in landelijke programma's als Crime Desk en Opsporing Verzocht.

Kamervoorzitter Arib haalt fel uit naar Henk Krol vanwege filmpje

Kamervoorzitter Arib heeft in het coronadebat hard uitgehaald naar het onafhankelijke Kamerlid Henk Krol. Die had net het voorstel ingediend om het aanstaande verkiezingsreces van de Kamer te schrappen, vanwege de pandemie.

Eerder stuurde Krol een filmpje de wereld in, waarin hij zei dat de Kamer vanaf 11 februari vijf weken "met vakantie" gaat. Dat is tegen het zere been van Arib; er wordt gewoon doorgewerkt. Ze noemde de opmerkingen van Krol "slecht voor het aanzien van de Tweede Kamer".

Bekijk hier de reprimande van Arib:

Inspectie: drie schoolbesturen houden scholen gesloten

Van de bijna duizend schoolbesturen in Nederland hebben tot nu toe drie besturen aan de Inspectie van het Onderwijs laten weten maandag niet open te gaan voor fysiek onderwijs. Dit geeft volgens de inspectie aan dat een grote meerderheid van de scholen de heropening aan het voorbereiden is.

Hoeveel scholen er onder de schoolbesturen vallen is niet duidelijk. Gisteren meldde Omroep Brabant dat de 31 basisscholen van de Lowys Porquinstichting in de regio Bergen op Zoom komende week dichtblijven. Zolang niet duidelijk is of en hoeveel medewerkers en leerlingen gevaar lopen, gaan zij niet open.

De inspectie probeert de schoolbesturen nog over te halen. Van sanctioneren is op dit moment geen sprake.

Advies: zet vaccin AstraZeneca eerst in bij 60- tot 65-jarigen

De eerste mensen die met het AstraZeneca-vaccin ingeënt moeten worden, zijn 60- tot 65-jarigen. Dat adviseert de Gezondheidsraad aan het ministerie van Volksgezondheid. Het vaccin kan beter niet worden ingezet bij 65-plussers, omdat er twijfels zijn of het vaccin bij hen goed genoeg werkt.

Demissionair minister De Jonge noemde het inenten van 60- tot 65-jarigen met dit vaccin gisteren al als een van de scenario's. Hij wil het liefst het vaccineren van 60-plussers versnellen, om daarmee sterfte te voorkomen en de druk op de zorg te verlichten.

Als De Jonge het advies van de Gezondheidsraad overneemt, wordt opnieuw afgeweken van de eerder vastgestelde vaccinatiestrategie. Daarin was bedacht dat het AstraZeneca-vaccin allereerst zou worden ingezet bij wijkverpleegkundigen, medewerkers in de gehandicaptenzorg, verpleeghuismedewerkers die nog niet zijn ingeënt en medewerkers en bewoners van ggz-instellingen.

Ouderen lang in de rij door storing bij priklocatie Schiphol

Door een storing in het ICT-systeem van de GGD Kennemerland is de wachttijd vandaag voor een vaccinatie op de XL-priklocatie op Schiphol opgelopen tot meer dan een uur. Een woordvoerder van de GGD Kennemerland zegt dat cliënten met pen en papier moesten worden geregistreerd en dat is "zeer arbeidsintensief".

Het systeem van de GGD heeft er vanaf 11.00 uur zo'n 45 minuten uit gelegen. Volgens de woordvoerder werkte het daarna nog steeds niet optimaal. Mensen kregen de keuze om nog langer te wachten of een nieuwe afspraak te maken. Ook bleef de priklocatie wat langer open dan normaal.

Volgens iemand in de rij veroorzaakte de storing op de XL-priklocatie op Schiphol een "chaos". Veel ouderen moesten lang wachten en in de tent was het druk. "Al die kwetsbare mensen stonden gewoon met 200 man in een tent, allemaal hutjemutje", zei ze tegen NH Nieuws.

Volgens de medewerker werden sommige ouderen onwel door het lange staan. "Na een uur werden er plastic stoeltjes uitgedeeld aan mensen die slecht ter been waren, maar die moesten ze wel zelf verplaatsen als ze verder konden. Het personeel was vriendelijk, maar dit kon echt niet."

De oorzaak van de storing was niet op Schiphol, maar op een internetknoopunt in Amsterdam. De landelijke GGD kon vanmiddag nog niet vertellen of en hoe de storing ook ook op andere priklocaties gevolgen heeft gehad.

Basisscholen die niet opengaan niet meteen beboet

Basisscholen die maandag niet opengaan, krijgen niet direct een boete. Dat zei demissionair premier Rutte in het debat over de coronacrisis. Eerst zal de inspectie met scholen in gesprek gaan over de manieren waarop men veilig open kan. Volgens Rutte zijn de meeste lagere scholen er overigens klaar voor om maandag weer te starten. Hij wees erop dat het ook niet de bedoeling is dat scholen dicht blijven, er is gewoon een onderwijsplicht.

In Brabant hebben ruim dertig scholen van de Brabantse organisatie Lowys Porquin aangekondigd dat ze in ieder geval dicht blijven tot de krokusvakantie, die daar 15 februari begint.

In de Kamer is bij sommige partijen, waaronder PvdA en SP, ergernis over de voorbereiding van de heropening van scholen. Ze zeggen dat scholen zich overvallen voelen en veel vragen hebben over hoe ze veilig weer open kunnen. Volgens Rutte wordt er al weken gesproken over heropenen van de scholen.

RIVM koopt 1,5 miljoen speciale naalden

Het RIVM heeft 1,5 miljoen speciale naalden gekocht, die het binnen twee weken verwacht te kunnen inzetten.

Het gaat om zogenoemde low-volume-naalden, waar weinig vaccinvloeistof in achterblijft en waardoor dus minder weggegooid hoeft te worden. Ziekenhuisapothekers halen er zeven in plaats van zes doses mee uit een Pfizer-flacon.

Medewerkers UMCG krijgen in dreigtelefoontjes de volle laag

Medewerkers van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) worden telefonisch bedreigd. Aanleiding is het aanwijzen van het ziekenhuis als locatie om coronapatiënten die niet in isolatie willen gedwongen op te nemen. Op sociale media werd een telefoonnummer van het ziekenhuis gedeeld, met de oproep om te bellen .

Volgens RTV Noord kregen de telefonisten vervolgens een golf aan scheldpartijen en bedreigingen over zich heen en werden termen als 'deporteren' en 'concentratiekamp' niet geschuwd. Vooral gisteren werd er veel gebeld, volgens het ziekenhuis wel vijftig keer per uur.

'Qua haar slaat deze lockdown wel toe'

In het Kamerdebat over de bestrijding van de coronacrisis valt het ChristenUnie-leider Segers op dat het dicht zijn van kappers zichtbare gevolgen heeft voor de kapsels van zowel Kamerleden als bewindslieden.

4246 nieuwe besmettingen, meer dan gemiddeld

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 4246 nieuwe bevestigde coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 208 meer dan gisteren.

Het aantal is ook hoger dan dan het gemiddelde van afgelopen week, toen er per dag gemiddeld 3916 mensen positief getest werden. Gemiddeld genomen daalt het aantal positieve tests wel al een tijdje.

Bij het RIVM werden 67 overleden covid-patiënten gemeld. Gisteren waren dat er nog 62. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 61 doden per dag, tegen 70 doden per dag een week eerder.

Rutte: vaccinatieoperatie staat nu goed

Het is niet verstandig om nu grote wijzigingen aan te brengen in de vaccinatiestrategie. Dat heeft premier Rutte gezegd in het Kamerdebat over de coronacrisis. Volgens hem hebben we weliswaar een achterstand ten opzichte van andere landen, "maar die zijn we nu aan het inlopen".

In de Kamer is veel kritiek op de manier waarop hoe het inenten nu gaat. Partijen wijzen erop dat het volstrekt onduidelijk is welke groepen wanneer aan de beurt zijn. Ook zijn ze boos over beelden van hoogbejaarde mensen die in de regen lang moeten wachten voordat ze een prik kunnen krijgen.

"De operatie staat nu goed", zei Rutte daarop, "maar fouten zijn onvermijdelijk, ook de komende tijd". Hij is er geen voorstander van om mensen tussen de 60 en 75 met onderliggende ziektes eerder te vaccineren. Die groep komt verhoudingsgewijs vaak op de IC terecht. "Als je steeds weer nieuwe groepen voorrang geeft, worden andere groepen weer vertraagd. Het wordt alleen maar steeds complexer."

Verschillende partijen hebben ook geopperd dat het kabinet bij de logistiek van de vaccinatieoperatie steun moet vragen, bijvoorbeeld van het leger. "Alle hulp die we kunnen krijgen hebben we al", zei Rutte. En je moet de logistiek niet nu ineens verleggen naar een ander. Dat levert alleen maar vertraging op."

Minder coronapatiënten in ziekenhuis

In de ziekenhuizen is de bezetting afgenomen. Er zijn dus meer coronapatiënten uit het ziekenhuis ontslagen of overleden dan er werden opgenomen.

Er liggen nu 2121 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2214), van wie 602 op de IC (gisteren: 613), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding.

Leids Archief zoekt unieke coronabeelden 'om later aan kinderen te laten zien'

GGD: wij gooien geen vaccins weg

De spillage van vaccins bij de GGD is gemiddeld 2 procent bij alle 35 locaties, zegt GGD-GHOR Nederland. Het betekent dat vrijwel alle beschikbare vaccins ook daadwerkelijk worden gebruikt.

De organisatie spreekt met klem het bericht tegen dat overgebleven vaccins worden weggegooid. "Wij gooien niets weg, als er toch iets overblijft dan vaccineren we daarmee onze eigen vaccineerders van oud naar jong", zegt een woordvoerder.

Dat vaccineren van eigen personeel gebeurt alleen in "uiterste noodzaak", zegt de woordvoerder. De GGD heeft er geen exacte cijfers over, maar volgens de woordvoerder gaat het om maximaal vijf medewerkers per locatie per dag. Er wordt gewerkt aan een plan B voor wanneer alle GGD-werknemers de prik hebben gehad.

Er worden soms kleine restjes vaccin van verschillende flesjes weggegooid. De GGD mag nu nog geen restjes van twee flesjes met elkaar mengen, ziekenhuizen en apotheken mogen dat al wel. "Wij mogen dit nu nog niet van het RIVM, maar dat kan gaan veranderen, we zijn daar nog over in gesprek".

OM in beroep in snelrechtszaken tegen coronarelschoppers

Het Openbaar Ministerie is het niet eens met de straffen voor zes mannen voor hun aandeel in de rellen op het Museumplein op 17 en 24 januari. De straffen varieerden van een taakstraf van 40 uur tot vier weken cel waarvan twee voorwaardelijk. Het OM vindt ze te laag. Daarom is hoger beroep aangetekend.

De zes personen stonden terecht voor openlijke geweldpleging en het negeren van een politiebevel. De zaken werden via het snelrecht behandeld.

Beelden van de ongeregeldheden op het Museumplein van 17 januari:

Operatiecapaciteit neemt weer toe

Ziekenhuizen hebben weer iets meer ruimte voor het uitvoeren van operaties. Op dit moment is 35 procent van de capaciteit afgeschaald, ten opzichte van 40 procent een week eerder. Dat blijkt uit wekelijkse cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) op basis van ZorgDomein, een verwijsplatform dat door ongeveer 90 procent van de huisartsen wordt gebruikt.

VVD en CDA steunen verlengen avondklok

Als het OMT (Outbreak Management Team) het kabinet adviseert de avondklok te verlengen zullen VVD en CDA zo'n verlenging steunen. Volgens CDA-fractievoorzitter Heerma kunnen we "liever nu doorzetten" dan later "weer versoepelingen van de coronamaatregelen terug te moeten draaien".

Ook VVD-fractievoorzitter Dijkhoff denkt dat verlenging van de avondklok aanstaande is. Met de naderende derde golf door de Britse variant zijn waarschijnlijk "extra tikken nodig" . De Tweede Kamer debatteert vandaag opnieuw over de coronacrisis.

De avondklok ging na veel discussie op 23 januari in en loopt 10 februari af, het OMT adviseert morgen over de effectiviteit ervan. Het kabinet spreekt er zondag weer over in het Catshuis.

Minister Van Ark voor Medische zorg is niet bij het debat, ze heeft zich voor deze week ziek gemeld. Het is geen corona, zo liet premier Rutte weten.

Duitse Ethiekraad keert zich tegen voorrechten voor gevaccineerden

De Duitse Ethikrat heeft zich tegen versoepeling van maatregelen voor gevaccineerden uitgesproken, zolang niet vaststaat dat ingeënte mensen het virus niet kunnen overdragen. Ook moet eerst de druk op de overbelaste zorg afnemen. Pas dan mag aan versoepelingen worden gedacht, maar dan wel voor alle burgers tegelijk.

Correspondent Wouter Zwart legt uit hoe belangrijk de Ethiekraad is:

Van Dissel verduidelijkt: moeten effect avondklok en beperking bezoek nog doorrekenen

Jaap van Dissel van het RIVM geeft na afloop van zijn technische briefing een korte persconferentie. Daarin verduidelijkt hij dat de naar eigen zeggen sombere scenario's die hij heeft laten zien in zijn presentatie (zie 9.53 uur) zijn gebaseerd op het maatregelenpakket zoals dat er half december lag.

De effecten van de avondklok en de beperking van het bezoek per dag tot één persoon zijn nog niet doorgerekend. Van Dissel: "We weten nog niet wat die aangescherpte maatregelen betekenen voor de verspreiding, dat gaan we deze week berekenen. We hopen dat die twee maatregelen de verspreiding van de Britse variant naar beneden drukken." Wel is er eerder een inschatting gemaakt op basis van buitenlandse studies.

Mocht het aantal besmettingen niet meer dalen, dan kunnen nog strengere maatregelen nodig zijn. Dat kan bijvoorbeeld zijn dat mensen geen bezoek meer thuis mogen ontvangen of dat het aantal aanwezigen bij uitvaarten en bruiloften nog verder wordt beperkt. Dat heeft het aantal besmettingen in Ierland en Engeland volgens Van Dissel flink teruggebracht.

Ook Denemarken en Noorwegen geven AstraZeneca niet aan ouderen

Steeds meer landen besluiten het coronavaccin van AstraZeneca voorlopig niet aan ouderen te geven, omdat er volgens hen te weinig informatie is over de effectiviteit bij die leeftijdsgroep. Denemarken en Noorwegen zullen het vaccin niet toedienen aan 65-plussers. Eerder besloten Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk en Zweden al daartoe. Polen heeft de leeftijdsgrens op 60 gelegd, België en Italië geven het AstraZeneca-vaccin voorlopig alleen aan 55-minners.

Volgens de Noorse gezondheidsautoriteiten deden te weinig ouderen mee aan het onderzoek van AstraZeneca. Het Europees Medicijn Agentschap heeft het middel echter voor alle leeftijdsgroepen goedgekeurd. In het Verenigd Koninkrijk wordt het vaccin al op grote schaal toegediend aan ouderen. De Britse minister Hancock van Volksgezondheid sprak onlangs zijn vertrouwen uit over de werking van het middel voor ouderen.

Later vandaag komt de Gezondheidsraad in Nederland met een advies over de vaccinatiestrategie.

Voorraad vaccins teruggebracht tot minimum

Aan het eind van de technische briefing geeft Jaap van Delden van het RIVM uitleg waarom Nederland in Europa bijna onderaan staat wat betreft het aantal vaccinaties. Hij zegt dat het komt doordat Nederland als laatste is begonnen met prikken en dat er aanvankelijk een streng voorraadbeheer was, waarbij er altijd een tweede vaccin op voorraad was.

Dat laatste is nu aangepast. Van Delden: "We hebben de voorraad teruggebracht tot een minimum, wat we normaal gesproken nooit zouden doen. Zulke risico's zouden we anders nooit accepteren."

Verder is er afgelopen week een correctie in de vaccinatiecijfers doorgevoerd, waardoor de werkelijkheid op het vaccinatiedashboard volgens Van Delden beter wordt weergegeven.

Nederland gaat betere spuiten kopen

Jaap van Delden van het RIVM zegt dat met betere spuiten en naalden er meer vaccindoses uit een flacon gehaald kunnen worden. Het gaat om spuiten waarin minder vloeistof achterblijft.

Ziekenhuizen gebruiken zulke spuiten al, omdat ze die ook al hadden voor andere behandelingen, maar daar raakt de voorraad op. Nederland probeert nu meer van die betere spuiten te kopen, zegt Van Delden.

Hij bevestigt ook dat het aanvullen van het restje uit de ene flacon met het begin van een andere flacon, mag. Dat gebeurt nu in ziekenhuizen, maar nog niet bij de GGD. Het RIVM doet met de GGD een training om zoveel mogelijk van het vaccin te benutten.

Advies: bedrijven mogen om vaccinatiebewijs vragen

Winkels, bedrijven, horeca en andere private partijen mogen bezoekers straks in principe vragen om aan te tonen dat ze gevaccineerd zijn. Wel moet dat aan strikte voorwaarden voldoen, zegt de Gezondheidsraad in een advies over dit vraagstuk. De overheid moet er toezicht op houden dat die voorwaarden worden nageleefd.

Zo vindt de Gezondheidsraad dat een vaccinatiebewijs pas mag worden gevraagd als dat "een gerechtvaardigd doel" dient en als er echt geen andere optie is om dat doel te bereiken. Hoe die voorwaarden precies gedefinieerd worden, moet de overheid bepalen in wetgeving of door brancheorganisaties richtlijnen op te laten stellen.

Ouderenbond ANBO wil betere behandeling in prikstraten

85- en 90-plussers kunnen beter geholpen worden dan nu op vaccinatielocaties gebeurt. Dat zegt woordvoerder Ewald van Kouwen van Ouderenbond ANBO vanochtend in het Radio 1 Journaal. Gisteren leidde een foto van tientallen bejaarden die in de regen en de kou stonden te wachten op het coronavaccin voor veel verontwaardiging. "De GGD is niet voorbereid op specifieke doelgroep", zegt Van Kouwen.

Een groot gedeelte is vitaal, maar volgens Van Kouwen er is ook een groep met een gecompliceerde gezondheidssituatie. "Die mensen zijn ook bang om te laat te komen en komen daarom veel eerder. Daar moet je je logistiek op voorbereiden."

Van Kouwen pleit er daarom voor tenten met terrasverwarmers te gebruiken. Daarnaast stelt hij voor mobiele teams in te zetten die bijvoorbeeld met een bus naar een winkelcentrum rijden of bij mensen thuis langsgaan om te prikken. "Ik denk dat de GGD ook een beetje overvallen is. Tegelijkertijd is het belangrijk om je gezonde verstand te blijven gebruiken."

De ANBO krijgt ook verontrustende berichten over een corona-advieslijn waar ouderen naartoe kunnen bellen. "We kregen bijvoorbeeld een telefoontje van iemand van in de 90 uit Gouda die naar een centrale locatie in Rotterdam moest rijden. Het risico is dat mensen dan zeggen: 'laat dan maar zitten'." Ook kunnen de foto's van lange rijen mensen afschrikken. "Dat is ernstig, want dit zijn juist de mensen die het vaccin zo hard nodig hebben omdat zij de grootste kans maken ernstig ziek te worden of te overlijden."

'Bel zo snel mogelijk voor een prik'

Na Jaap van Dissel komt Jaap van Delden aan het woord, hij gaat bij het RIVM over het vaccinatieprogramma. Hij zegt dat het vaccineren bij de GGD goed loopt en dat de GGD is begonnen met het vaccineren van zorgmedewerkers. Verder is een groot deel van de verpleeghuisbewoners al gevaccineerd.

Hij roept mensen die een uitnodiging hebben ontvangen op om zo snel mogelijk te bellen voor een prikafspraak. "Dan kunnen we de capaciteit zo goed mogelijk benutten."

Van Delden zegt verder dat er meer doses van het AstraZeneca-vaccin voorhanden zijn, omdat is gebleken dat er elf of misschien wel twaalf doses uit een flacon kunnen worden gehaald. "Dat is meer dan verwacht en goed nieuws."

Van Dissel spreekt van 'sombere scenario's', strenge lockdown blijft volgens hem nodig

Van Dissel gaat in zijn technische briefing ook in op verschillende scenario's voor de komende tijd. Hij heeft doorgerekend wat de effecten van de maatregelen zijn voor de bezetting op de intensive cares.

Daaruit blijkt dat als alle huidige maatregelen worden gehandhaafd er toch een belangrijke toename is van het aantal bezette IC-bedden. "Je ziet donkere wolken aan de horizon waar we rekening mee moeten houden. Het hele maatregelenpakket is belangrijk om Britse variant eronder te houden."

Van Dissel spreekt van sombere scenario's, maar benadrukt ook dat het gaat om modellen, die een grote mate van onzekerheid kennen. Dat heeft vooral te maken met de Britse variant, waarover een hoop nog onduidelijk is. "Een heel kleine verandering kan een heel groot gevolg hebben."

Hij zegt dat begin maart of eerder de klassieke variant is verdrongen door de Britse. En die variant heeft meer en ernstiger maatregelen nodig om geremd te worden. Dat er een derde golf komt, staat voor Van Dissel vast. "Hoe hoog de derde golf is, ligt aan welke maatregelen we vasthouden."

Hij verwacht verder dat ook vaccinatie een flink effect heeft, maar dat hangt er ook vanaf of vaccinaties niet alleen de ingeënte persoon zelf beschermen, maar ook verspreiding voorkomen.

Brits onderzoek naar combineren van coronavaccins

Britse wetenschappers gaan onderzoeken of het mogelijk is om personen verschillende coronavaccins toe te dienen. Daarmee moet het vaccinatieprogramma flexibeler worden gemaakt. Op dit moment krijgt iedereen hetzelfde vaccin voor de eerste en tweede prik. Alleen in zeer uitzonderlijke situaties wordt daar van afgeweken, bijvoorbeeld wanneer niet bekend is welk type vaccin als eerste is toegediend.

De tijdelijk ingestelde minister voor Vaccinatie Nadhim Zahawi heeft 7 miljoen pond beschikbaar gesteld voor het onderzoek. Hij heeft vertrouwen in het onderzoek, zegt hij tegen de BBC. "Het mixen van vaccins werkte in het verleden ook bij hepatitis, polio en de mazelen." Desondanks verwacht Zahawi niet dat de nieuwe methode binnen enkele maanden ingezet zal worden.

Het onderzoek richt zich aanvankelijk op het combineren van de vaccins van Pfizer/BioNTech en AstraZeneca. De wetenschappers zoeken ruim 800 vrijwilligers van 50 jaar en ouder.

Van Dissel over heropenen crèches en basisscholen

Jaap van Dissel van het RIVM geeft aan het begin van zijn technische briefing aan de Tweede Kamer uitleg over het heropenen van de kinderdagverblijven en basisscholen. Hij heeft een vergelijking gemaakt van besmettingen voor de schoolsluiting en na de schoolsluiting. Daaraan valt te zien dat kinderen tot 12 jaar weinig besmet raken en ook de besmetting weinig overdragen aan leeftijdsgenoten of aan volwassenen. "Je ziet ook dat de ouders vaker hun kinderen besmetten dan andersom."

De cijfers zijn van voor de introductie van de Britse variant van het coronavirus, maar volgens Van Dissel geeft die Engelse mutant nauwelijks een ander beeld. "Je ziet uit andere gegevens dat de overdracht wat gemakkelijker lijkt plaats te vinden, dus dat de mutant besmettelijker is, maar tegelijkertijd zien we dat de verhouding tussen kinderen en ouders niet wezenlijk wordt beïnvloed."

Van Dissel zegt dat de cijfers voor het Outbreak Management Team (OMT), dat het kabinet adviseert over het coronabeleid, een belangrijke reden waren om te adviseren om meer toe te staan in de kinderopvang en het basisonderwijs. Hij zegt ook dat uit de data niet blijkt dat leraren meer risico lopen op een besmetting.

Opnamestop op oncologie-afdeling Leeuwarden na virusuitbraak

Het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) heeft een opnamestop voor de oncologische verpleegafdeling ingesteld vanwege een uitbraak van het coronavirus. Elf medewerkers en zes patiënten zijn positief getest.

Het MCL zegt ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk zorg aan kankerpatiënten kan doorgaan. Oncologische dagbehandelingen, zoals een chemokuur, kunnen veilig doorgaan doordat de verpleegafdeling volledig is geïsoleerd. Alle medewerkers doen een sneltest voor ze aan het werk gaan.

Geboortegolfje op kraamafdelingen, negen maanden na eerste lockdown

Het is op kraamafdelingen in verschillende delen van het land drukker dan normaal. Het Ziekenhuis Rivierenland in Tiel spreekt tegen Omroep Gelderland zelfs van een 'geboortegolfje'. De afgelopen weken waren er zo'n 30 bevallingen per week, zes meer dan gemiddeld rond deze tijd van het jaar. De hausse aan bevallingen lijkt geen toeval: het is ruim negen maanden na het ingaan van de eerste lockdown.

Hoewel het wat voorbarig is om een directe link met de coronamaatregelen te leggen, grijpt een lokale hortensiakweker desondanks de toename in bevallingen aan voor een actie. Met collega's uit het hele land stuurt zij blauwe en roze hortensia's op naar de kersverse ouders.

Tweede Kamer wordt bijgepraat door RIVM-experts

In de Tweede Kamer is de technische briefing door RIVM-experts begonnen. De briefing wordt dit keer gegeven door Jaap van Delden, RIVM-directeur van het vaccinatieprogramma, en Jaap van Dissel, directeur van het Centrum voor Infectiebestrijding. De briefing duurt tot 10.30 uur en is live te volgen bij de NOS via NPO1, NPO Politiek, NPO Start, NOS.nl en de NOS-app.

Om 11.00 volgt een Kamerdebat over de bestrijding van het coronavirus.

Meer studenten aan universiteiten door coronacrisis

In het huidige studiejaar staan ruim 327.000 studenten ingeschreven aan de Nederlandse universiteiten. Dat is 8 procent meer dan het vorige collegejaar. De Vereniging van Universiteiten (VSNU) verklaart de toename uit de coronacrisis: er zijn meer middelbare scholieren geslaagd, meer hbo'ers doorgestroomd en meer inschrijvingen voor masteropleidingen.

De toename van het aantal studenten vergt veel van de universiteiten, zegt de VSNU. De koepel is daarom in gesprek met het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap om de financiering van het onderwijs te laten stijgen.

De VSNU hoopt dat het volgende collegejaar, vanaf 1 september, alles weer bij het oude zal zijn. Ondertussen worden er pilots met sneltesten gehouden op zes universiteiten.

Minder omzet, maar meer winst voor farmaceut Roche

Roche heeft afgelopen jaar een miljard Zwitserse frank (925 miljoen euro) meer winst gemaakt dan in 2019, vooral dankzij een enorme omzetgroei (+14 procent) in de tak die materiaal levert voor coronatests. De Zwitserse farmaceut is wereldwijd marktleider wat betreft testapparatuur en -materiaal.

De totale omzet van Roche nam juist 5 procent af. Door de pandemie werden minder medicijnen verkocht en er verliep een aantal patenten op lucratieve kankermedicijnen, die nu door concurrenten goedkoper worden aangeboden. Ook had het bedrijf last van de sterke frank. Als de valutakoers buiten beschouwing wordt gelaten, steeg de omzet met 1 procent.

Recordverlies voor Shell door corona- en oliecrisis

Shell heeft een uitzonderlijk groot verlies geleden van 21,7 miljard dollar in 2020. Een jaar eerder werd er nog bijna 16 miljard dollar winst gemaakt. Wereldwijd hebben oliemaatschappijen het afgelopen jaar last gehad van de combinatie van een oliecrisis en de coronacrisis.

Nijmeegse zwemschool pioniert met online zwemles

Nu de zwembaden sinds half december gesloten zijn en dat voorlopig ook zo blijft, kunnen kinderen maandenlang geen zwemles krijgen. Maar in Nijmegen denken ze daar anders over. Zwemschool Henricus geeft sinds afgelopen weekend zwemles op afstand. Kinderen moeten met een bak water achter de webcam gaan zitten en krijgen dan instructies.

Ze moeten bijvoorbeeld belletjes blazen in het water:

Volgens het AD is de Nijmeegse methode uniek. Kinderen en ouders zijn heel enthousiast over de zoomles. "De oefeningen slaan aan", zegt zwemschooleigenaar Peer Pulles in de krant. "Kinderen kunnen thuis in een veilige omgeving technieken leren waar ze straks in het water mee verder kunnen. Ik denk dat we hier na corona mee doorgaan."

Aantal startende ondernemingen gedaald

Voor het eerst in ruim een half jaar is het aantal startende ondernemingen gedaald, meldt de Kamer van Koophandel op basis van eigen cijfers. In januari begonnen 7 procent minder bedrijven dan in dezelfde maand een jaar eerder: 22.448 tegen 24.127 in januari 2020. Sinds juni 2020 was het aantal starters juist toegenomen, in december vorig jaar zelfs met 19 procent.

"Tot nu toe was er, ondanks de coronacrisis, nog veel perspectief te zien in het groeiende aantal starters", zegt Erik Stam hoogleraar economie aan de Universiteit Utrecht, over de KVK-cijfers. "Dat lijkt op dit moment verleden tijd, met ook voor het eerst sinds de eerste golf een daling in het aantal startende bedrijven."

In de sector persoonlijke dienstverlening was sprake van de sterkste afname: 44 procent. In alle branches in deze sector, zoals kapsalons, sauna's en nagelstudio's, was sprake van een daling, op één na: de uitvaartbranche. Daar steeg het aantal starters met 39 procent.

Het aantal bedrijven dat stopte, ligt met 17.135 lager dan in januari 2020. Maar Stam nuanceert dat cijfers. "Het is wel het hoogste aantal sinds de start van de coronacrisis."

'GGD's verspillen noodgedwongen coronavaccins'

In het AD beklagen vertegenwoordigers van de ziekenhuizen en de apothekers zich over de omgang van de GGD's met schaarse coronavaccins. Die halen zes doses uit een Pfizer-flacon en de rest verdwijnt in de prullenbak. Ernst Kuipers (Landelijk Netwerk Acute Zorg) en Noortje Swart (vaccincoördinator van de ziekenhuisapotheken) zeggen dat ze zelf dat restje wel benutten. Ze vullen het aan met vaccin uit een nieuw flacon, zodat meer mensen kunnen worden gevaccineerd.

Volgens Swart is dat een "volkomen veilige standaardhandeling" in ziekenhuizen. "Dat doen we bijvoorbeeld ook bij dure kankermedicijnen." De ziekenhuizen gebruiken daarvoor speciale zuinige spuitjes.

De GGD-koepel zegt tegen de krant dat de GGD's de handelwijze van de ziekenhuizen wel zouden willen overnemen, maar dat niet mogen van het RIVM en de Inspectie Gezondheidszorg. Het mengen mag alleen onder strikte voorwaarden en is voorbehouden aan de ziekenhuizen, laat de inspectie aan het AD weten. "Omdat daar mensen werken met een bepaalde opleiding en vaardigheden."

Swart en Kuipers nemen daar geen genoegen mee. Zij pleiten voor een nieuwe richtlijn voor de GGD en het inzetten van apothekersassistenten of geneeskundestudenten bij de GGD-priklocaties. Daarnaast moet er meer landelijke regie komen om overgebleven vaccindoses in ziekenhuizen en zorginstellingen snel in te zetten in de GGD-vaccinstraten.

Britse begrafenisondernemers vragen voorrang bij vaccinatie

De Britse uitvaartsector roept op om begrafenisondernemers en begraafplaatspersoneel voorrang te geven bij het vaccinatieprogramma. De branche wil uitvaarten zoveel mogelijk door laten gaan, met het oog op de hoge sterftecijfers in het Verenigd Koninkrijk. Gisteren noteerde het land 1322 coronagerelateerde doden, het hoogste gerapporteerde dodental ter wereld na de Verenigde Staten.

300 miljoen vaccindoses in voorjaar naar armere landen

Het door de Verenigde Naties ondersteunde vaccinprogramma Covax heeft bekendgemaakt dat het tussen maart en eind juni 300 miljoen doses coronavaccin stuurt naar landen die tot dusver buiten de boot vallen. Het gaat hoofdzakelijk om vaccins van de Brits-Zweedse farmaceut AstraZeneca en diens Indiase partner het Serum Instituut.

De eerste 100 miljoen doses zullen in maart worden verspreid. Een klein deel bestaat uit BioNTech/Pfizer-vaccins, die minder ontwikkelde landen voor grote logistieke problemen stellen aangezien het vaccin bij zeer lage temperaturen moet worden bewaard.

Covax moest de strijd aangaan met rijke landen, die al in een vroeg stadium grote hoeveelheden vaccin voor de eigen bevolking zeker stelden. Slechts een klein deel van de 2 miljard doses die zijn gereserveerd voor het Covax-programma is vastgelegd in waterdichte afspraken. Van de 8 miljard dollar die Covax denkt nodig te hebben voor de inkoop en distributie van de vaccins, is 6 miljard toegezegd door onder andere de Verenigde Staten, de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk.

Het Covax-programma wordt gefinancierd met donaties uit voornamelijk westerse landen. De grootste donateurs zijn het Verenigd Koninkrijk (ruim 700 miljoen dollar), Canada (246 miljoen dollar) en Saudi-Arabië (153 miljoen dollar). Ook het fonds van Bill en Melinda Gates, Netflix-baas Reed Hastings en TikTok hebben geld toegezegd. Nederland draagt 6 miljoen dollar bij.

Gezondheidsraad: tweede prik Pfizer-vaccin kan na 6 weken

De tweede dosis van het vaccin van BioNTech-Pfizer kan zes weken na de eerste prik worden gegeven. Dat heeft de Gezondheidsraad gezegd in een nieuw advies aan het kabinet. De raad blijft daarmee bij zijn eerste aanbeveling. De fabrikant en ook het Europees Geneesmiddelenbureau adviseerden eerder een tussentijd van drie weken.

Het kabinet wil de periode tussen de twee prikken verlengen, zodat meer mensen een eerste prik kunnen krijgen met het beschikbare vaccin. De raad boog zich daarom nogmaals over de vereiste intervalperiode.

Liveblog geopend

Welkom in het coronablog van donderdag 4 februari. Hier lees je het belangrijkste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het liveblog van gisteren kun je hier teruglezen.