Hoe verliep de tweede dag van de Algemene Beschouwingen? Lees het hier

Het debat is voorbij, het liveblog is afgesloten

Traditiegetrouw schudden de ministers, staatssecretarissen en de premier nog handjes van de Kamerleden en dan zijn de Algemene Beschouwingen voorbij. Het liveblog wordt ook afgesloten.

De stemming van de moties is voorbij

De meeste moties haalden geen meerderheid, maar haalde het wel? Het voorstel om:

- de bezuiniging van 19,5 miljoen euro op leerwerkplekken voor mbo's en vmbo's ongedaan te maken; - de tegenvallende STER-inkomsten voor de publieke omroep onder voorwaarden te compenseren met 40 miljoen euro; - de kennis en ervaring van sociale werkplaatsen te gebruiken om mensen met een beperking aan werk te helpen; - burgers meer ruimte te geven om zelf initiatieven te nemen en taken van de overheid over te nemen; - belangrijke documenten, zoals de begroting, uit te brengen in begrijpelijke taal; - eremedailles te geven aan moedige politieagenten; - alle schikkingen en transacties in de financiële sector te onderzoeken; 8 miljoen euro extra uit te geven aan de bestrijding van de armoede.

Rutte plaagt Baudet met gebrekkig Kamerkennis

Baudet denkt dat hij het bewijs heeft gevonden dat het kabinet eigenlijk alle moties naast zich neerlegt en dat het twee dagen debatteren zinloos is geweest. Hij baseert zich op Rutte's uitspraken door bij allerlei moties 'oordeel Kamer' te zeggen. Baudet: "Het bewijs is geleverd, u doet niets met de voorstellen uit de Kamer". Rutte lacht een beetje en vraagt of hij de camera's misschien uit mogen, omdat hij de heer Baudet wat pijnlijks moet uitleggen. "Ik ga u iets vertellen wat u had geweten als u hier vaker was geweest."
"Oordeel Kamer, zegt Rutte op fluisterende stem, "Betekent dat de regering met het voorstel eens is." Baudet wijst de uitleg af en zegt dat hij schriftelijke vragen gaat stellen.

Rutte neemt de moties door en ontraadt voorstel d-belasting

Met hoog tempo neemt de premier de 37 ingediende moties door. Het verzoek van de oppositie om een onderzoek te doen naar de alternatieven voor de afschaffing van de dividendbelasting wordt door de premier ontraden. De motie is getekend door de voltallige oppositie, ook de SGP die tot deze week nog twijfelde.

Rutte zei zoals verwacht dat er geen alternatieven zijn om het vestigingsklimaat te verbeteren voor bedrijven. "Het kan alleen op deze manier", aldus Rutte.

Pauze tot half tien

De premier kan zich even buigen over de ingediende moties.

Baudet vindt meedoen aan debat beneden mijn waardigheid

De leider van Forum voor Democratie vindt het beneden zijn waardigheid om mee te doen aan het debat over de Algemene Politieke Beschouwingen. De afgelopen dagen heeft hij geen enkele keer vragen gesteld in het debat. Hij zegt dat hij er niet was omdat hij beter buiten de Tweede Kamer zijn partij kon opbouwen. "Ik ga hier niet meespelen. Er wordt toch niet geluisterd. Het is hier een aaneenschakeling van ingestudeerde riedeltjes." Hij zegt dat er toch niets verandert door mee te debatteren.

GroenLinks, Buma en Pechtold reageren furieus op de woorden van Baudet. "U staat hier om de regering te controleren namens het volk. Anders moet u zich niet laten betalen als Kamerlid", zegt CDA-leider Buma. GroenLinks-leider Klaver complimenteerde PVV-leider Wilders, die wel intensief meedeed aan het debat om zaken te veranderen. D66-leider Pechtold is furieus dat Baudet met zoveel dedain over het parlementaire werk praat. Dijkhoff vindt het jammer dat Baudet niets doet om de kwaliteit van het parlementaire debat te verbeteren. "Ik gun u uw wijntje in de wandelgangen, maar had u uw tijd niet beter kunnen besteden?" vraagt de VVD-fractievoorzitter. Ook Segers van de ChristenUnie is boos. "Hier vechten we onze gevechten uit, niet met een wijntje in de gang. Als je het systeem wilt veranderen, doe je dat hier."

SGP: repareer het dak als de zon schijnt

De SGP-leider vindt dat er te weinig aandacht is voor de kritiek van de Raad van State die vindt dat het kabinet te veel geld uitgeeft nu het beter gaat met de economie. "Het dak moet gerepareerd worden, als de zon schijnt."

Kleine partijen dienen nog moties in

Zo wil de Partij voor de Dieren een btw-verhoging op vlees en zuivel en een btw-verlaging op groente en fruit. Krol van 50Plus wil dat er meer geld vrij komt voor de belastingdienst, en dat wil de linkse oppositie ook.

Nachtwerk wordt het dit keer niet

Kijktip: het nieuwste Prinsjesweekvlog

Segers: meer geld voor omroep en hulp vluchtelingen Lesbos

De kleinste coalitiepartij sluit zich aan bij de motie van D66 voor extra geld voor de publieke omroep. "De publieke omroep is een plein waar mensen samenkomen," zei partijleider Segers. Hij diende ook een motie in om meer burgerinitiatieven te stimuleren.

Asscher en Pechtold kibbelen over "uitgestoken hand"

D66-leider Pechtold laat zijn irritatie doorschemeren over de woorden van Asscher, die zegt dat er te weinig gebeurt voor het onderwijs. Asscher: "Hoeveel complimenten wilt u hebben?". Pechtold vindt dat de PvdA-leider de coalitie niet de maat moet nemen. "Dat is hartstikke goed", sluit Asscher de discussie af.

Een handreiking van 0.066 procent

Kamer wil extra geld voor leerwerkplekken

De oppositie en de vier oppositiepartijen willen dat de bezuiniging van 19 miljoen euro op zogenoemde BBL-plaatsen wordt teruggedraaid. Het gaat om leerbanen voor mbo'ers en vmbo's. De kans is zeer groot dat deze motie wordt aangenomen, zo liet Rutte al doorschemeren.

De tekst luidt als volgt: De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende, dat leerbanen momenteel plek bieden aan ruim 100.000 MBO-leerlingen; overwegende, dat leerbanen een leven lang verschil kunnen maken in het leven van jongeren die kunnen leren én werken als bijvoorbeeld monteur, verpleegkundige of lasser; overwegende, dat werkgevers, MBO'ers en de samenleving hard geraakt worden als er leerbanen verdwijnen; verzoekt de regering, af te zien van de korting op leerbanen van 19,5 miljoen die tienduizenden banen kan kosten; verzoekt de regering daartoe, de begroting van OCW met 19,5 miljoen te verhogen en daarvoor dekking te zoeken en daarop terug te komen, En gaat over tot de orde van de dag.

Asscher: teleurgesteld door routineuze Rutte

Asscher spreekt zijn grote teleurstelling uit over de reactie van het kabinet op de plannen van de oppositie, niet alleen van zijn partij, maar ook van GroenLinks, de SP en de PVV. "Dit kabinet marcheert door op de maat van de aandeelhouders." De PvdA-leider hoopte op meer toezeggingen. "De routineuze premier scheert langs de randen van de arrogantie."
Hij wil dat de salarissen in het primair onderwijs op termijn rechtgetrokken wordt met die van leraren in het voortgezet onderwijs, verder moet de korting op de huurtoeslag worden aangepast en moet de bezuiniging op arbeidsongeschikten worden geschrapt.

Pechtold: extra geld voor publieke omroep

D66 wil extra geld voor de publieke omroep als compensatie voor de tegenvallende reclame-inkomsten. Het gaat om een bedrag tot 40 miljoen euro voor 2019, voor het geval de NPO zelf op de korte termijn geen oplossing weet te vinden. Door de tegenvallende reclame-inkomsten kampt de omroep met een gat van naar schatting 62 miljoen euro in 2019.

D66 draagt graag bij aan een stevige publieke omroep", zegt D66-leider Pechtold. "Zij informeren dagelijks een breed publiek van miljoenen Nederlanders."

Marijnissen getroffen door ongeval in haar geboorteplaats Oss

Alle fractievoorzitters beginnen hun inbreng met het uitspreken van hun medeleven aan de slachtoffers in Oss. Marijnissen stond er extra lang bij stil. Het is haar geboortestad.. "Oss huilt." Verder vraagt met een groot deel van de oppositie naar een plan van aanpak voor een nieuwe sociale werkvoorziening.

Coalitie: ervaring sociale werkplaats inzetten

De coalitiepartijen willen de kennis en infrastructuur van de sociale werkvoorzieningen benutten om meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te helpen, zo blijkt uit ene motie die CDA-leider Buma indiende. CDA, D66, ChristenUnie en VVD willen dat de kennis en ervaring van sociale werkplaatsen blijvend worden ingezet om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan werk te helpen en te houden. "De kennis daar, is van groot belang", aldus Buma.

GroenLinks en VVD: onderzoek transacties financiële sector

De Tweede Kamer heeft nog steeds geen goed gevoel bij de schikking die het Openbaar Ministerie trof met ING na het witwasschandaal. De Kamer vindt dat het rechtsgevoel van burgers kan worden geschaad als door dergelijke schikkingen bepaalde personen die mogelijk strafbare feiten hebben gepleegd de dans ontspringen. Ze willen daarom dat het kabinet alle schikkingen, of wel transacties, in de financiële sector onderzoekt en kijkt of het beter kan in dit soort schikkingszaken.

De volledige tekst van de motie

Complete oppositie wil alternatieven d-belasting

GroenLinks-leider Klaver vindt het ongehoord dat Rutte niet bereid is om na te denken over plannen om het Nederlandse vestigingsklimaat te vergroten. Met de complete oppositie dient hij een motie in om het kabinet te dwingen om met alternatieven te komen.

Dijkhoff: we hebben gebotst over integratie

De VVD-fractievoorzitter begint zijn betoog, net als PVV-leider Wilders, met het uitspreken van medeleven met de slachtoffers in Oss. Daarna begint hij over zijn omstreden probleemwijkenplan en erkent dat er binnen de coalitie een stevig meningsverschil over was. "We hebben gebotst, maar het mag ook schuren". Hij zegt blij te zijn met het plan van het kabinet om een onderzoek te doen naar de aanpak van integratieproblemen in omringende landen. Hij wil een onderzoek naar de gevolgen van de bevolkingsgroei in Nederland en daar is een meerderheid voor.

Wilders blijft kritisch, land van patsers

Het antwoord van Rutte heeft weinig indruk gemaakt op PVV-leider Wilders. Hij zegt dat er twee landen zijn; Rutte-land van multinationals en Nederland van de gewone burgers, die betaald hebben voor de crisis. "Het land wordt bestuurd door patsers". Hij wil dat de BTW-verhoging ongedaan wordt, dat de huren en de zorgpremie worden verlaagd. Hij dient geen motie van wantrouwen in, zoals hij vaker deed bij de Algemene Beschouwingen

Voor in de avondpauze: terugkijken deel 3 van het debat

Schorsing voor de dinerpauze

De eerste termijn is klaar. Tot kwart voor zeven kan gegeten worden, daarna is de Tweede Kamer weer aan het woord.

Rutte vraagt hulp aan Mona Keijzer

Bij de Algemene Politieke Beschouwingen beantwoordt de premier de vragen over de beleidsterreinen van alle bewindslieden. De ministers en staatssecretarissen luisteren vooral of knippen instemmend als het over hun onderwerp gaat. Af en toe vraagt Rutte even hulp. Bij het onderwerp over de winkelsluitingswet mocht staatssecretaris Keijzer van Economische Zaken vanaf de achterste rij vertellen of het mogelijk is om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn voor winkeliers op op zondag te sluiten of te openen. "Ja, dat kan!', herhaalde Rutte enthousiast de woorden van zijn staatssecretaris.

"Er zijn accentverschillen tussen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie"

"Maar die verschillen zijn overigens niet zo groot", voegde de premier er aan toe. Hij is toegekomen aan het blokje medisch-ethische kwesties en begint over de abortuspil. In het regeerakkoord is afgesproken dat die niet via de huisarts te krijgen is, zoals VVD-minister Schippers wel wilde. Het CDA en de ChristenUnie zijn er tegen. "We proberen elkaar heel te laten", zei Rutte.

Rutte sprak Orbán over anti-Sargentini-campagne

Rutte heeft in de marge van de Europese top in Salzburg de Hongaarse premier Orbán aangesproken op de mediacampagne tegen de Nederlandse GroenLinks-Europarlementariër Sargentini. Het Europees Parlement stemde vorige week in ruime meerderheid in met strafmaatregelen tegen Hongarije, waarvoor Sargentini had gepleit. Rutte zei bij de Algemene Politieke Beschouwingen dat Orbán hem heeft toegezegd nog eens naar de tegencampagne te kijken.

Weet niet of een Brexit-toespraak op Piccadilly Circus helpt

Rutte uit wederom zijn zorgen over de Brexit en zegt dat hij nog een kleine kans is dat er een akkoord komt.

D66-leider vroeg woensdag Rutte om naar Londen te gaan om de Britten te vertellen dat ze in de EU moeten blijven. De premier ziet daar niet zoveel in. "Ik denk niet dat een toespraak van mij op Piccadilly Circus zal helpen." Piccadilly Circus is een van de bekendste pleinen in Londen.

Asscher vraagt uitgestoken hand bij huurtoeslag

PvdA-leider Asscher vraagt om toenadering van premier Rutte en dat het kabinet kijkt of er iets gedaan kan worden aan een korting op de huurtoeslag. "Het wordt wel erg mager", constateert Asscher, die niet wil dat een groep huurders straks 100 euro per jaar meer moet betalen. Maar Rutte biedt niet de gevraagde 'uitgestoken hand'. Het is te duur. "Ik wil geen hoop wekken", aldus Rutte.

Wilders zegt dat veel sociale huurwoningen aan asielzoekers wordt toegewezen. Rutte ging er niet inhoudelijk op in.

Na het blokje klimaat, nu de woningbouw

Premier Rutte kan tempo maken in het blokje woningbouw, tot nu toe geen interrupties als hij de kabinetsplannen vertelt om jaarlijks 75.000 extra woningen te bouwen. Het somt in hoog tempo een aantal regelingen op, zoals de KAN-bepaling. Niemand reageert.

Rutte: ik zeg niets over voorstel A van tafel Z

Rutte is niet van plan te reageren op de stand van zaken over de totstandkoming van het Klimaatakkoord, de afspraak van bedrijven, maatschappelijke organisaties en overheden om de CO2-uitstoot sterk te verminderen. Er zijn allemaal zogenoemde overlegtafels en onlangs lekte uit dat Shell dreigt te stoppen met onderhandelen als het bedrijf geen milieusubsidies krijgt. Thieme van de Partij voor de Dieren wil een oordeel van de premier, maar dat doet hij niet. "Het is een heel ingewikkeld proces en dan ga ik niet in op voorstel A van tafel Z of voorstel B van tafel Y."

CDA'er Buma wil weten of andere landen ook streven naar een CO2-reductie van 49 procent ten opzichte van 1990. Hij is bang dat Nederland nogal alleen staat in de klimaataanpak. Rutte wil andere landen nu niet teveel achter de broek aan te zitten, omdat het daar politiek gevoelig ligt.

Asscher: Wat een schertsvertoning!

Asscher is verbijsterd over Rutte's voorstel voor een integratieonderzoek in omringende landen en dat de VVD-fractie daar tevreden mee is. Het is een onderzoek van niets, vindt de PvdA-leider. "Dit is de ondraaglijke lichtheid van de proefballon van Dijkhoff."

Rutte: Geen aanpassing strafrecht voor aanpak probleemwijk

Rutte komt met het voorstel om in omringende landen te kijken, zoals Denemarken, Duitsland en België, hoe ze hun integratieproblemen aanpakken. Hij reageert op het omstreden voorstel van VVD-fractievoorzitter Dijkhoff om mensen die in een probleemwijk zich misdragen dubbel zo hard te straffen. Andere partijen, ook coalitiepartijen CDA en D66, vinden het een slecht plan en vinden dat het strafrecht niet aangepast mag worden.

Rutte belooft de Kamer dat in dat onderzoek niet gekeken wordt naar het strafrecht, maar alleen naar het bestuursrecht. "Het kabinet gaat niet met voorstellen komen, want dat is strafrechtelijk lastig", aldus de premier. "We kijken naar de successen en failures in die landen." Dijkhoff zei op het idee te zijn gekomen, omdat er in Denemarken ook zo iets gebeurt.

Wilders: gaan we kijken naar terugkeer 70.000 Syriërs?

Wilders wil dat Rutte bereid is om vanaf morgen te kijken of in Nederland verblijvende Syriërs, in totaal een groep van 70.000 vluchtelingen, terug te sturen naar delen van het land. Rutte zegt dat het niet aan de politiek is om te bepalen of ze terug gaan. Het zijn allerlei ook internationale instanties die bepalen of een land veilig is. Dus het gaat niet gebeuren.

Rutte neemt ook afstand van het plan van de PVV om te komen tot een verbod op islamitische uitingen in de openbare ruimte. Volgens Rutte is dat voorstel in strijd met de Grondwet, zoals de vrijheid van meningsuiting. "We zien er niets in."

Rutte is tot nu toe niet van plan om aanpassingen te doen

Debat hervat

Voor in de lunchpauze: samenvatting dividenddeel debat

Wel een uitgestoken hand naar de coalitie

Debat voor een half uur geschorst

Na de lunchpauze is er eerst een regeling van werkzaamheden, waarin de Kamer de agenda voor de komende tijd bepaalt. Daarna gaat de premier verder met het beantwoorden van de vragen over de kabinetsplannen.

Kijk vanaf ongeveer 13.45 uur verder op NPO Politiek of NPO 1

Pechtold: miljard op de plank bij defensie

Pechtold zegt dat er bij Defensie jaar na jaar 1 miljard euro op de plank blijft liggen. "Ik vind het echt niet kunnen dat de bewindslieden het tempo niet kunnen bijbenen van de ambities." Rutte zegt dat het geld niet weg is, dat het nodig is en ook zal worden ingezet. Volgens hem kost het tijd als je bijvoorbeeld goede mensen wilt aantrekken voor je organisatie.

VNO-NCW pleitte zelf voor 'geniepige' belastingplannen

Uit een memo in handen van de NOS blijkt dat VNO-NCW in augustus zelf met het voorstel kwam, waar ze gisteren hun zorgen over uitten. Het gaat om het plan directeuren-grootaandeelhouders belasting te laten betalen als ze meer dan 500.000 euro van hun eigen bv lenen.

Minister Hoekstra maakte de maatregel op Prinsjesdag bekend om gedeeltelijk het gat in de begroting te dichten dat door het verdwijnen van de dividendbelasting was ontstaan. Veel ondernemers werden verrast door de plannen.

Lees hier het hele artikel

'Weer geen uitgestoken hand'

Rutte: publieke sector niet in de fik

SP-leider Marijnissen vraagt of de premier het eens is met PO in Actie dat de publieke sector in de fik staat. "Nee", zegt Rutte. "Maar ik ben het er wel mee eens dat er iets moet gebeuren voor de publieke sector en dat doet dit kabinet ook. Maar ik denk dat mevrouw Marijnissen meer wil. Helaas kunnen we niet alle wensen honoreren."

Marijnissen is boos over dit antwoord. Want waarom dan wel de dividendbelasting afschaffen? "Ik wil dat de minister-president een minister-president voor alle Nederlanders is."

Coalitie wil lange termijnvisie publieke omroep

De invloed van buitenlandse marktpartijen zoals Netflix, op het Nederlandse medialandschap en de Nederlandse journalistiek heeft grote invloed, zegt premier Rutte. Het kabinet gaat onderzoek doen en met alle partijen praten om een toekomstvisie.

Pechtold (D66) vraagt of minister Slob de ruimte kan krijgen om de publieke omroep toekomstbestendig te maken. Rutte zegt dat er eerst een visie voor de langere termijn moet komen. Vervolgens kan dan gekeken worden naar de financiën. Pechtold vindt die financiën belangrijk, omdat het om publieksgeld gaat. Ook Segers van de ChristenUnie wil in gesprek met de omroepen tot een lange termijnvisie komen. "Maar het moet geen Poolse landdag worden, waarbij iedereen zich ermee bemoeit."

D66 en ChristenUnie willen dat het kabinet incidenteel 40 miljoen euro vrijmaakt voor de publieke omroep. Ze zullen dat aan het eind van dit debat in een motie vragen. Voorwaarde voor de eenmalige steun is een goed plan voor hoe het verder moet.

Blokhuis vraagt vanuit vak K aandacht voor psychische aandoeningen

Volgende heikele onderwerp: de publieke sector

Het volgende onderwerp. Na de koopkracht gaat het over de publieke sector, waar het kabinet volgens de oppositie veel te weinig voor doet. Rutte zegt dat het kabinet 6 miljard in zorg, onderwijs en politie investeert.

Segers: banen voor kwetsbare groepen

Koopkrachtverbetering kun je niet beloven

Het kabinet kan geen koopkrachtverbetering beloven, zegt Rutte. Het kabinet laat het CPB doorrekenen wat het effect van maatregelen is, en daar komt dan een voorspelling uit. Het is geen exacte wetenschap, wil hij maar zeggen.

Wat gebeurt er met jouw koopkracht in 2019? Bekijk het hier Overigens is Rutte het niet eens met deze cijfers van het Nibud. "Het Nibud gebruikt voorbeeldhuishoudens waar heel veel elementen niet inzitten. Als je appels met appels wilt vergelijken moet je de CPB-berekeningen volgen."

PVV-leider Wilders gaat uit van de cijfers van het NIBUD, een consumentenorganisatie voor budgetvoorlichting. Premier Rutte gaat uit van het CPB, een onafhankelijk onderzoeksinstituut voor economische beleidsanalyses.

Rutte komt niet met alternatief voor dividendplan

Het blokje over de dividendbelasting is afgelopen. Rutte liet blijken dat hij de hand niet zal uitsteken naar de oppositie als het om de dividendbelasting gaat. Er komt geen alternatief op tafel voor het afschaffen van de dividendtaks, ook al hamert de oppositie erop dat er maar weinig steun voor is.

De 'uitgestoken hand' verwijst naar het debat over de regeringsverklaring van vorig jaar. Premier Rutte zei toen dat zijn kabinet ondanks de (krappe) meerderheid in de Tweede Kamer toch een breed draagvlak in de politiek en de samenleving zoekt.

Klaver nog niet klaar met dividendplan

Waar is de uitgestoken hand gebleven?

Onder meer de SGP en GroenLinks willen dat het kabinet naar alternatieven voor het afschaffen van de dividendbelasting kijkt. Klaver zegt dat Rutte kennelijk niet bereid is om de oppositie tegemoet te komen.

"Waar is nu die uitgestoken hand waar het kabinet het steeds over heeft?", vraagt ook Asscher van de PvdA. "Die is blijkbaar in de zakken van gewone Nederlanders verdwenen en nu te vinden onder het dienblad met champagne op de Zuidas."

Klaver: premier dramt erger dan kleuter

Klaver (GL) vindt dat Rutte doordramt met zijn dividendplan. "Echt, ik moest vanmorgen een kleuter wegbrengen voor een schoolreisje en die was minder aan het drammen dan de premier." Rutte ziet het huiselijke tafereel kennelijk meteen voor zich. Hij maakt een opmerking over de eikeltjespyjama die Klaver ooit op Instagram toonde.

Wilders: kom terug uit Rutteland

Het blijft druk bij de interruptiemicrofoon. Wilders (PVV) zegt dat de normale mensen de crisis hebben betaald. Hij vindt dat Rutte zich moet schamen dat hij nu, na de crisis, wel iets doet voor multinationals, terwijl gewone Nederlanders een premie- en btw-verhoging om de oren krijgen. "U bent niet de premier van Nederland, u bent hooguit de premier van Rutteland'.

Rutte vindt dat we "met z'n allen, ook de bedrijven, de tocht door de woestijn hebben gemaakt." En hij zegt nogmaals dat het afschaffen van de dividendbelasting deel uitmaakt van een mix van maatregelen, waaronder ook lastenverlichting voor de burgers.

Geloof in maatregel groeide in de loop van 2017

De oppositie blijft erop hameren dat de afschaffing van dividendbelasting nooit in het VVD-verkiezingsprogramma heeft gestaan. Marijnissen van de SP en Klaver van GroenLinks vragen zich af hoe premier Rutte kan beweren dat hij "tot in zijn vezels voelt dat dit een goede maatregel is", als die nooit aan de kiezers is voorgelegd. Rutte zegt dat het geloof in het afschaffen van de heffing "in de loop van 2017" bij hem is gegroeid. Toen werd een aantal grote bedrijven overgenomen en zag hij het risico dat werkgelegenheid uit Nederland verdwijnt.

VVD vindt het wél een goed verhaal van Rutte

Rutte: dividendplan ook goed voor taxichauffeur

Wilders vindt dat Rutte "het geld dat hij heeft gestolen van de mensen thuis" moet teruggeven. Hij zegt dat veel Nederlanders, ook mensen met een baan, te weinig geld hebben om rond te komen.

Rutte zegt dat het afschaffen van de dividendbelasting ook goed is voor bijvoorbeeld gewone mensen, omdat bedrijven die hier blijven of naartoe komen vanwege deze maatregel voor werkgelegenheid zorgen. Als bedrijven weggaan "verarmt dat ons land".

Ondertussen in de regieruimte van de NOS

Rutte wil impopulaire maatregelen nemen

Ongeveer de hele oppositie staat bij de interruptiemicrofoon, nu het debat is begonnen met de meest omstreden maatregel die het kabinet wil nemen: de dividendbelasting afschaffen. Ook 50Plus-leider Krol wijst erop dat maar een heel klein deel van Nederland het hiermee eens is. "Hoe legt de premier dit uit aan de overgrote meerderheid?"

Rutte zegt het risico te groot te vinden dat bedrijven uit Nederland vertrekken. Hij vindt dat een verstandig kabinet bereid moet zijn om "impopulaire maatregelen" te nemen. Hij zegt dat het plan inderdaad niet in de verkiezingsprogramma's van de coalitiepartijen stond, maar dat er soms dingen veranderen na verkiezingen.

Klaver: Rutte laat zien dat er een kloof is

Volgens GroenLinks-leider Klaver laat het betoog van Rutte "de kloof" zien tussen het kabinet en de mensen in het land. Hij zegt dat er ongeveer niemand is die achter het afschaffen van de dividendbelasting staat. Hij wil dat er in plaats van deze maatregel meer wordt gedaan om de loonkloof in de publieke sector te dichten.

Rutte over 'onderbelichte' maatregel

Rutte begint direct over de afschaffing van de dividendbelasting, Dat onderwerp is tot nu toe een beetje onderbelicht gebleven, grapt hij. Volgens hem is het een goede maatregel, die deel uitmaakt van een heel pakket. Hij zegt dat je zonder de maatregel het risico loopt dat bedrijven weggaan uit Nederland.

Arib: mensen ergeren zich aan ons

Kamervoorzitter ontving brieven over toon van het debat

Kamervoorzitter Arib sprak de 150 Kamerleden aan op het taalgebruik van afgelopen woensdag in het debat. Zij ontving veel mails en brieven van burgers die het te grof vonden.

Arib en Rutte staan stil bij ongeluk Oss

Kamervoorzitter Arib en premier Rutte stonden bij het begin van het debat stil bij het ongeluk in Oss, waarbij vier kinderen om het leven kwamen. Arib noemde het een ongeluk dat voor iedereen dichtbij voelt. "Je brengt als ouders je kinderen naar een kinderdagverblijf en een uur later zijn ze er niet meer, de grond onder je voeten verdwijnt, het is niet te bevatten." Ze wenste de familieleden veel sterkte.

Ook Rutte sprak zijn medeleven uit. "Dit is de nachtmerrie van elke vader en moeder en elke opa en oma, elke broer en zus." Hij noemde het intens verdrietig en zei dat heel Nederland in zijn ziel is geraakt.

Het debat begint

Het is vandaag de tweede dag van de Algemene Politieke Beschouwingen. Premier Rutte gaat in op de vragen van woensdag uit de Kamer. De oppositie is niet erg te spreken over de houding van de coalitie. Zij vinden dat die onvoldoende naar hen luisteren als het gaat om het aanpassen van de plannen. Politiek verslaggever Ron Fresen zegt hierover: "De oppositie is getergd over de 'njet-houding' van de regeringspartijen en als voorbeeld noemen ze het moment met Pechtold en Asscher toen het ging over de bezuiniging op arbeidsongeschikten. 'Hoe bedoel je uitgestoken hand', zeggen ze daarover."

In het debat moet blijken of het kabinet de oppositie op onderdelen tegemoet wil komen. Voor het debat antwoordde Rutte op de vraag of er ruimte voor de oppositie is om zaken met hem te doen: "Alles vanuit de inhoud."

Terugkijken naar dag 1 van de Beschouwingen