Gaza/Israël-blog
NOS NieuwsAangepast

Nederland roept Houthi's op aanvallen te stoppen

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de oorlog tussen Israël en Hamas.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen over de oorlog tussen Hamas en Israël. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

'Hezbollah-leden gedood' bij Israëlische aanval in Zuid-Libanon

Israël heeft ook vandaag een luchtaanval uitgevoerd op Hezbollah-doelen in Libanon. Daarbij zijn vier leden van Hezbollah gedood, schrijft Reuters op basis van anonieme veiligheidsbronnen.

Een lokale functionaris van de militante beweging zou zijn omgebracht, evenals drie leden. Volgens het Israëlische leger heeft de terreurbeweging projectielen afgevuurd richting Israël. Al sinds het begin van de oorlog zijn er in het grensgebied dagelijks beschietingen tussen Hezbollah en Israël.

Gisteren zijn de spanningen tussen de twee landen zeer hoog opgelopen. Een Hamas-leider werd gedood in Beiroet bij wat lijkt op een Israëlische drone-aanval. Israël bevestigt noch ontkent dat het achter de explosie zit. Het hoofd van de Israëlische inlichtingendienst Mossad herhaalde vandaag dat alle Hamas-leiders die iets te maken hadden met de aanslagen van 7 oktober zullen worden gedood.

Elf landen, waaronder Nederland, roepen Houthi's op aanvallen te stoppen

Nederland heeft de Houthi-rebellen opgeroepen de aanvallen op schepen in de Rode Zee te stoppen. Dat meldt demissionair minister van Buitenlandse Zaken Hanke Bruins Slot op X. Er is samen met elf andere landen een verklaring opgesteld en ondertekend. Onder meer de VS, Japan en het Verenigd Koninkrijk hebben hun handtekening gezet.

"De aanvallen op commerciële en marineschepen in de Rode Zee vormen een onacceptabel gevaar voor schepen en zeelieden van over de hele wereld", aldus Bruins Slot op X.

"Er is geen wettige rechtvaardiging voor het opzettelijk aanvallen van de scheepvaart", staat in de verklaring. Verder waarschuwen de landen dat "de Houthi's verantwoordelijkheid zullen dragen voor de gevolgen, als zij levens, de wereldeconomie en het vrije handelsverkeer in de regio blijven bedreigen".

De Houthi-rebellen hebben zich solidair verklaard met de Palestijnen in Gaza en zien schepen die een link hebben met Israël als doelwit. Rederijen van over de hele wereld mijden daarom al weken de Rode Zee.

Een gewapende Houthi-rebel loopt op het strand, met op de achtergrond een schip dat door hun gekaapt is (december 2023)

'Dood al-Arouri zal niet onbestraft blijven'

De dood van Hamas-leider Saleh al-Arouri in Libanon zal niet onbestraft blijven. Dat heeft Hezbollah-leider Nasrallah vanavond in een speech gezegd. Al-Arouri kwam gisteren om het leven bij een aanslag in Beiroet. Mogelijk zit Israël achter deze aanslag. Een lid van regeringspartij Likoed feliciteerde het Israëlische leger en de veiligheidsdiensten met de dood.

In november zei Nasrallah al dat hij zou terugslaan als Israël in Libanon een bevriende militantenleider zou aanvallen. Om die reden werd er met spanning uitgekeken naar de speech van de leider, die om 17.00 uur Nederlandse tijd begon. In zijn speech sprak Nasrallah ook over "een verzwakt Israël" sinds het begin van de aanval op de Gazastrook. De speech duurde ruim twee uur.

Hezbollah-leider: Israël doodde Hamas-kopstuk Arouri

In zijn toespraak naar aanleiding van de dood van de Iraanse generaal Soleimani, vier jaar geleden, is Hezbollah-leider Nasrallah ingegaan op de explosies van vanmiddag in Kerman, in Iran. Bij die twee ontploffingen, volgens de Iraanse autoriteiten terroristische aanslagen, kwamen volgens staatsmedia zeker 103 mensen om het leven.

Veel van de slachtoffers waren daar bij een herdenkingsbijeenkomst voor Soleimani. Nasrallah, die vandaag al zou spreken over de Iraanse generaal, zegt dat de aanwezigen gericht zijn aangevallen, al noemt hij niet door wie.

Verder condoleert de Hezbollah-leider Hamas in verband met de dood van de hooggeplaatste Hamas-leider Saleh al-Arouri, gisteren. Die werd gisteren gedood in Libanon, vrijwel zeker door Israël. Nasrallah spreekt van een "schaamteloze aanval van Israël" op de buitenwijk van Beiroet. Aan het einde van zijn toespraak belooft hij terug te komen op de dood van al-Arouri.

Hezbollah-leider Nasrallah

Beschietingen tussen Israël en Libanon

Het Israëlische leger meldt dat er vanuit Libanon zo'n vier raketten zijn afgevuurd op het noorden van Israël. Voor zover bekend zijn er geen doden of gewonden gevallen, wel zouden er kippenhokken beschadigd zijn geraakt. In het bewoonde gebied in de regio ging een luchtalarm af.

Libanon meldt dat er vanuit Israël is teruggeschoten op Libanon. Het dorp Ayta ash Shab, in het zuiden van Libanon, zou zijn beschoten en ook een huis in het dorp Markaba is aangevallen. Ook hier zijn geen slachtoffers gemeld.

VS en Frankrijk wijzen praten over gedwongen emigratie Gazanen af

Zowel de VS als Frankrijk bekritiseren het gespeculeer door Israëlische politici over een gedwongen verhuizing van inwoners van Gaza naar een ander land. Een van die politici is minister van Financiën Smotrich, leider van de extreemrechtse coalitie Religieus Zionisme. Volgens hem kan Gaza als onafhankelijke regio niet overleven en is het voor Palestijnen daar beter om te vertrekken naar andere landen. Deze uitspraak voedt de vrees van Palestijnen dat Israël uit is op hun verdrijving uit de Gazastrook.

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken noemt de uitlatingen van onder meer Smotrich "opruiend en onverantwoordelijk". De Franse president Macron heeft gisteren de Israëlische minister van Defensie, Gantz, op de vingers getikt. Macron noemde het overwegen van gedwongen emigratie "onacceptabel en in strijd met een tweestatenoplossing". Hij ziet de vestiging van een Palestijnse staat, naast de Israëlische, als de enige levensvatbare oplossing voor de Israëlisch-Palestijnse kwestie.

Smotrich blijft erbij dat het aantal inwoners van de Gazastrook omlaag moet. "De VS is onze beste vriend, maar het eerste wat we doen is wat goed is voor Israël: de emigratie van honderdduizenden inwoners van Gaza, stelt onze burgers in staat veilig terug te keren naar hun gemeenschappen en beschermt onze militairen."

Toespraak Hezbollah-leider Nasrallah verwacht

Hezbollah-leider Hassan Nasrallah houdt naar verwachting om 17.00 uur Nederlandse tijd een toespraak. Daar wordt met spanning naar uitgekeken, omdat de aanslag op Hamas-leider Saleh al-Arouri het onderwerp zal zijn. Al-Arouri kwam gisteren bij een aanslag in Beiroet om het leven. Vrijwel zeker zat Israël daarachter.

De Israëlische regering bevestigt het niet, maar een lid van regeringspartij Likoed in het Israëlische parlement feliciteerde het Israëlische leger en de veiligheidsdiensten met de dood van al-Arouri. "Iedereen die betrokken was bij het bloedbad van 7/10 moet weten dat we contact met hen zullen opnemen en afrekenen."

De vraag is hoe Nasrallah zal reageren. In november zwoer hij dat hij zou terugslaan als Israël in Libanon een bevriende militantenleider zou aanvallen.

Ook waarschuwde hij voor het uitbreken van een volledige oorlog tussen Hezbollah en Israël:

Hezbollah-leider in toespraak: 'Vijand heeft reële angst voor escalatie oorlog'

VN waarschuwt voor escalatie na aanslag op Hamas-leider

De VN-vredesmacht Unifil in Libanon vreest een escalatie van de gevechten tussen Israël en de Libanese Hezbollah-militie na de aanslag op Hamas-leider Saleh al-Arouri, gisteren in Beiroet. Een escalatie kan "verwoestende gevolgen" hebben voor mensen aan beide kanten van de grens, zei een woordvoerder. "We smeken alle partijen om op te houden met schieten."

Na 18 jaar bezetting trok Israël zich in 2000 terug uit Zuid-Libanon. De 120 kilometer lange grens tussen Israël en Libanon geldt sindsdien als demarcatielijn of blauwe lijn, waarachter het Israëlische leger zich terugtrok. Unifil houdt toezicht op naleving van de afspraken daarover.

In de praktijk is de invloed van Unifil beperkt. Hezbollah en Israël bestoken elkaar geregeld over en weer. Na het uitbreken van de oorlog in Gaza nam het aantal incidenten toe. Hezbollah is een bondgenoot van Hamas, beide milities worden door Iran gesteund.

'Aanslag op Hamasleider, onduidelijk wat de gevolgen zijn'

"Ik denk dat Israël hier nu wel duidelijk een grens over is gegaan voor Hezbollah", zegt oud-Israël-correspondent Inez Polak over het doden van een hoge Hamasleider in de Libanese hoofdstad Beiroet.

In NOS Met het Oog op Morgen legde Polak uit dat Hamas sinds 7 oktober hoopte dat Hezbollah vanuit het zuiden van Libanon het noorden van Israël zou gaan beschieten en bestormen. "Dat is niet gebeurd, maar al drie maanden lang beschieten Israël en Hezbollah elkaar heel voorzichtig. Het is een kat-en-muis-spel waarbij ze er beide voor zorgen dat ze geen grenzen overgaan."

Polak denkt dat Israël nu in de ogen van Hezbollah te ver is gegaan. "Israël zegt ook: we zijn gereed als ze ons willen beschieten. De dreiging vanuit het noorden is in zekere zin veel groter dan van Hamas."

Ze noemt de ongeveer 40.000 raketten die Hezbollah aan de grens met Israël heeft staan. "Die kunnen ook Tel Aviv platleggen." De vraag is volgens Polak wie er belang bij nog een oorlog heeft. Het schijnt dat Netanyahu na 7 oktober Hezbollah preventief wilde aanvallen, maar dat is nooit bevestigd. "Ik sluit niet uit dat Israël nu zegt: laat maar komen."

"Aan de andere kant weet ik niet of ze wel twee oorlogen tegelijk willen voeren. Hezbollah is ook heel voorzichtig. Dat weet ook dat als ze deze oorlog beginnen Libanon het grote slachtoffer wordt, waar ze eigenlijk te gast zijn. Libanon zal er ook alles aan doen om Hezbollah tegen te houden, maar je weet nooit wanneer het in dat spel uit de hand zal lopen."

Het zuiden van Beiroet geldt als een bolwerk van Hezbollah, de militante Libanese groepering die wordt gesteund door Iran en een belangrijke bondgenoot is van Hamas. Hezbollah waarschuwde gisteren dat de dood van Hamasleider Saleh al-Arouri niet ongestraft zal blijven.

Op de Westoever is in verschillende plaatsen geprotesteerd tegen de aanslag op Hamaskopstuk Saleh al-Arouri:

Palestijnen op Westelijke Jordaanoever de straat op na dood Hamas-leider

‘Deze oorlog kan nog twee jaar duren’

Nu Israël een deel van zijn troepen in het noorden van Gaza heeft teruggetrokken, keren Palestijnen terug naar het noorden en midden van Gaza. Die terugtrekking betekent niet dat Israël de indruk heeft dat ze Hamas daar een kopje kleiner hebben gemaakt, zei oud-Israël-correspondent Inez Polak in NOS Met het Oog op Morgen. Het betekent volgens haar "dat het gebied waarschijnlijk beheersbaar is".

"Ze zijn ook overgeschakeld van het mantra 'We gaan Hamas een kopje kleiner maken', naar 'Deze oorlog kan nog twee jaar duren'."

"Dus er is een verschil in toon, maar er is ook een verschil in strijd. Ik denk dat Israël beseft dat wat ze oorspronkelijk wilden, niet gaat lukken: in één keer Hamas uitschakelen."

Lees hier meer:

Nieuwe raketaanval Houthi's richtte geen schade aan

De leiding van de Amerikaanse troepen in het Midden-Oosten zegt dat een raketaanval van Houthi-rebellen gisteravond in de Rode Zee geen schade heeft aangericht. Volgens de Amerikanen vuurden de Houthi's vanuit door hen gecontroleerd gebied in Jemen twee raketten af. Meerdere schepen maakten er melding van, maar geen van de schepen werd geraakt.

De Houthi's nemen sinds oktober schepen op deze belangrijke vaarroute onder vuur. Volgens de Amerikanen was de aanval van gisteren de 24ste. Vanwege deze aanvallen varen meerdere rederijen niet meer door de Rode Zee.

De VN-Veiligheidsraad komt vanavond bijeen om de situatie te bespreken.

'Palestijnse militanten gebruikte ziekenhuis in Gaza-stad als commandocentrum'

Amerikaanse inlichtingendiensten zijn er zeker van dat militante Palestijnse groepen het grootste ziekenhuis in Gaza-Stad als commandocentrum gebruikten en daar ook Israëlische gijzelaars vasthielden. Dat schrijft het Amerikaanse persbureau AP, dat inzage kreeg in een rapport daarover.

De diensten stellen dat Hamas en de Palestijnse Islamitische Jihad "in het al-Shifa-ziekenhuiscomplex en de ruimten eronder een commando-infrastructuur onderbrachten, het als commandocentrum gebruikten, er wapens opsloegen en daarbinnen in ieder geval enkele gijzelaars vasthielden", aldus AP. Het rapport zou geen sluitend bewijs bevatten dat dit ziekenhuis het belangrijkste commandocentrum was, zoals Israël suggereerde.

Het Israëlische leger kreeg het ziekenhuis in november in handen. Mensenrechtenorganisaties bekritiseerden het land voor het aanvallen van een ziekenhuis en het geweld waarmee dat gepaard ging.

Voordat het Israëlische leger het ziekenhuis veroverde, maakte Hamas deze beelden:

Beelden van het al-Shifa-ziekenhuis

Vandaag mogen 26 gewonde Palestijnen Gazastrook verlaten

Een groep van 26 Palestijnen mag vandaag de Gazastrook verlaten via de grens met Egypte. Het Gazaanse ministerie van Volksgezondheid heeft details over deze groep gedeeld. Ze hebben allen zware verwondingen.

In principe houdt Egypte de grens met de Gazastrook dicht voor Gazanen. Uitsluitend mensen in de Gazastrook die ook een andere nationaliteit hebben, mogen de Gazastrook verlaten. Er wordt echter een uitzondering gemaakt voor Gazanen met levensbedreigende verwondingen of levensbedreigende ziektes. Maar lang niet alle zwaargewonde Gazanen hebben tot nu toe het gebied mogen verlaten. De VN meldde eind december dat slechts 1 procent van alle Gazanen die gewond zijn geraakt het land heeft verlaten.

Meerdere invallen op Westelijke Jordaanoever

Op meerdere plekken op de bezette Westelijke Jordaanoever voeren Israëlische militairen invallen uit, meldt Al Jazeera. Onder meer in een vluchtelingenkamp in Tulkarm is veel activiteit, meldt de zender.

In Nablus zijn gevechten tussen het leger en inwoners van het gebied en zijn Israëlische sluipschutters op de daken gezien. De zender maakt geen melding van doden of gewonden. Sinds het begin van de oorlog in de Gazastrook heeft Israël ook de nachtelijke invallen op de Westelijke Jordaanoever opgevoerd. Volgens het Israëlische leger houden zich ook daar Hamas-strijders schuil.

Macron belt met Israël: 'Vermijd escalerend gedrag, vooral in Libanon'

De Franse president Macron heeft de Israëlische regering op het hart gedrukt om "elk escalerend gedrag te vermijden, vooral in Libanon". De president telefoneerde gisteravond laat met Benny Gantz, die minister is in het Israëlische oorlogskabinet.

De Franse regering bracht het nieuws van het telefoongesprek zelf naar buiten, maar stelde dat het vaker aan landen de boodschap overbrengt om terughoudend op te treden. Toch lijkt de timing niet toevallig: gisteren steeg de spanning tussen Israël en Libanon, nadat een belangrijke Hamas-leider om het leven kwam bij een aanval in Libanon.

Emmanuel Macron

Hezbollah valt Israëlische militairen aan bij grens met Libanon

Hezbollah heeft een groep Israëlische soldaten aangevallen bij de grens met Libanon, melden zowel Hezbollah en het Israëlische leger. Daarbij zijn twee soldaten lichtgewond geraakt. Ze zouden zijn beschoten met een antitankraket.

Gisteren werd een kopstuk van Hamas gedood bij een aanval in Beiroet. Saleh al-Arouri is een van de oprichters van de militaire tak van Hamas, de Qassambrigades. Ook twee andere Hamasleiders werden bij de aanval gedood. Libanese staatsmedia melden dat het om een Israëlische aanval met een drone gaat. Israël heeft dat niet bevestigd.

De Libanese militante groepering Hezbollah waarschuwde kort na de aanval al dat de dood van Al-Arouri niet ongestraft zal blijven.

Veiligheidsraad vandaag bijeen om te praten over Rode Zee

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties komt vandaag samen om te praten over de veiligheidssituatie in de Rode Zee. De situatie in de zee is op dit moment zeer gespannen. De bijeenkomst is om 21.00 uur Nederlandse tijd. Meerdere leden van de raad, waaronder voorzitter Frankrijk, hadden gevraagd om een gesprek over het onderwerp.

Meerdere schepen die een mogelijke connectie met Israël hebben, zijn de afgelopen tijd beschoten door Houthi-rebellen. De rebellengroep die in Jemen actief is, zegt uit solidariteit met de inwoners van Gaza de schepen te bestoken om zo een staakt-het-vuren te forceren. Vanuit Westerse landen wordt echter aangenomen dat Iran opdracht heeft gegeven voor deze aanvallen.

Meer informatie over de beweegredenen van de Houthi's is in dit artikel te vinden:

Nieuw liveblog

Welkom in het liveblog van woensdag 3 januari over de oorlog tussen Israël en Hamas. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.