Daisy Mohr
Correspondent Midden-Oosten
Daisy Mohr
Correspondent Midden-Oosten
De problemen op de Rode Zee stapelen zich op. De Deense rederij Maersk besloot vandaag opnieuw om de belangrijke zeeroute stop te zetten nadat een van zijn schepen was aangevallen door Houthi-rebellen. De NOS sprak met een politieke vertegenwoordiger van de Houthi's. Hij vindt aanvallen op schepen geoorloofd om een einde af te dwingen aan de oorlog in Gaza.
De Houthi's zeggen dat ze met deze reeks aanvallen de Palestijnen willen steunen. Ze hebben daarmee de oorlog tussen Israël en Hamas op een internationaal niveau gebracht. "De agressie tegen Gaza moet stoppen. Mensen daar moeten voedsel, water, medicijnen en brandstof krijgen. Dat zijn humane eisen", zegt Mohammed al Houthi, een politieke leider van de Houthi's, in een interview met de NOS. "Zodra die eisen worden ingewilligd, zal er geen schip meer aangevallen worden. Niet in de Rode Zee, niet in de Golf van Aden, niet in de Arabische zee en niet in de zeestraat Bab el Mandeb."
Met de aanhoudende aanvallen raken de Houthi's, formeel bekend als Ansar Allah ('aanhangers van God'), een van de belangrijkste handelsroutes ter wereld. Ze laten de wereld zien dat ze de commerciële scheepvaart in de Rode Zee kunnen beïnvloeden met alle economische gevolgen van dien.
De aanvallen, uitgevoerd met drones en raketten, vinden plaats ten noorden van Bab el Mandeb. Dat is de nauwe zeestraat tussen Djibouti en Jemen die de Rode Zee met de Golf van Aden verbindt. Omvaren duurt rond de tien dagen langer dan de route door het Suezkanaal en kost dus meer brandstof. Dat maakt het vervoer van containers een stuk duurder. Zo'n 12 procent van de wereldhandel kiest normaal gesproken de route via het Suezkanaal.
"Wij vallen niet zomaar schepen aan, maar ieder schip dat met Israël te maken heeft of naar het bezette land vaart om logistieke redenen of om voedsel te vervoeren wordt aangevallen. Ieder schip dat niks met Israël te maken heeft, kan gewoon zijn gang gaan en wordt niet aangevallen", zegt Al Houthi.
Volgens hem hebben de schepen die ze aanvallen een connectie met Israël, maar in de praktijk is dat lang niet altijd vast te stellen en is de veronderstelling dat elk schip in het gebied een doelwit kan zijn. Zoals het Deense schip dat werd aangevallen. Het Deense scheepvaartconcern heeft inmiddels aangegeven de doorvoer door de Rode Zee voor 48 uur te pauzeren.
In november kaapten de Houthi's de Galaxy Leader, deels eigendom van een Israëlische zakenman. Daarvan kwamen toen opvallende beelden naar buiten van helikopters die de Houthi's daarvoor hadden ingezet. Zwaarbewapende mannen komen de stuurhut binnen, waar ze de controle van het schip overnemen. Later zijn op het dek de Jemenitische en de Palestijnse vlag te zien.
De Houthi's sleepten het schip vervolgens naar de kust bij Hodeida waar de Galaxy Leader inmiddels een toeristische attractie is. In samenwerking met correspondent Daisy Mohr filmde een lokale crew in Jemen op het schip:
Hoewel deze acties van de Houthi's in de smaak vallen bij de eigen bevolking en het ze populariteit oplevert in een deel van de Arabische wereld, zijn de aanvallen op het vrije maritieme verkeer voor de VS onaanvaardbaar. De Amerikanen zouden daarom overwegen de lanceerinstallaties van de Houthi's te bombarderen, maar ze aarzelen omdat militair ingrijpen een ernstige regionale escalatie zou kunnen veroorzaken.
De Houthi's hebben nauwe banden met Iran en de Amerikaanse regering is er zeker van dat Iran de Houthi-rebellen van wapens voorziet en traint. Dankzij Iran beschikken ze over een groot raket- en drone-arsenaal, waarmee ze doelen tot honderden kilometers kunnen raken.
Ook de Britse minister van Buitenlandse Zaken, David Cameron, legt de link tussen Iran en de Houthi's en zegt op X met zijn ambtgenoot uit Iran te hebben gesproken. "Ik heb duidelijk gemaakt dat Iran de verantwoordelijkheid draagt voor het voorkomen van deze aanvallen, gezien de langdurige steun aan de Houthi's", aldus Cameron.
De afgelopen weken hebben de Houthi's ook raketten en drones afgevuurd richting Israël. Al Houthi: "Wij worden constant geconfronteerd met de arrogantie van Israël en de VS. De hele wereld vraagt deze oorlog te stoppen en terwijl ze blijven praten over democratie en mensenrechten gaan ze gewoon door met deze oorlog."
'Nederland, doe niet mee'
De VS werkt aan de vorming van een coalitie van landen die met marineschepen de aanvallen in de Rode Zee moet verijdelen en de scheepvaart zal beschermen onder de naam 'Operation Prosperity Guardian'. Nederland levert, voor nu, twee stafofficieren aan de missie.
Ook Al Houthi heeft daarover gehoord: "Naarmate het aantal oorlogsschepen toeneemt op de Rode Zee, worden ze een makkelijker prooi voor onze strijdkrachten, raketten, vliegtuigen en kanonneerboten. We vragen Nederland om niet mee te doen."
"Als de Nederlanders de internationale scheepvaart willen veiligstellen en oorlogen wil stoppen, moeten ze Israël onder druk zetten om de agressie en de belegering van de 2,1 miljoen mensen in Gaza te stoppen", zegt Al Houthi. "En als je wilt dat de benzineprijzen niet stijgen en de internationale scheepvaart veilig door kan gaan in de Rode Zee, doe dan niet mee met die Amerikaanse coalitie."
