NOS Nieuws•
Prinsjesdag 2021: wat is er al uitgelekt?
Geen Ridderzaal, geen koets (de gouden, noch de glazen), geen balkonscène, geen Oranjefans (hoopt de gemeente Den Haag althans), geen gezamenlijk driewerf hoera (spreekkoren zijn niet toegestaan) en veel minder genodigden. Een sobere Prinsjesdag wat betreft ceremonie dus, maar er is wel gewoon de inhoud.
Die inhoud zit traditiegetrouw in het koffertje dat de minister van Financiën morgen aanbiedt aan de Tweede Kamer. En net zo traditioneel ligt de Miljoenennota van tevoren al grotendeels op straat. Hieronder op een rijtje wat we al weten uit de plannen voor 2021:
- Het kabinet heeft 1 miljard euro gereserveerd voor lastenverlichtingen. De helft is voor verlaging van de eerste schijf van de inkomstenbelasting (voordeel voor zo ongeveer alle Nederlanders, zou je kunnen zeggen). De andere 500 miljoen euro is voor arbeidskorting, waardoor werkenden over een kleiner deel van hun inkomen belasting hoeven te betalen.
- Een doorsnee huishouden gaat er dan volgend jaar in koopkracht 0,8 procent op vooruit, is de Prinsjesdag-voorspelling. De werkenden gaan er het meest op vooruit: 1,2 procent, uitkeringsgerechtigden winnen 0,5 procent aan koopkracht en gepensioneerden 0,4. Deze cijfers bieden overigens weinig garantie voor individuen (en nu met de coronacrisis nog minder dan normaal).
- Grote bedrijven krijgen te maken met een tegenvaller: de winstbelastingen voor hen worden niet - zoals eerder aangekondigd - verlaagd van 25 naar 21,7 procent, maar blijven even hoog. Voor kleinere bedrijven wordt de winstbelasting wel verlaagd, zelfs nog wat meer dan gepland.
- De zelfstandigenaftrek, een belastingvoordeel voor kleine ondernemers (ook zzp'ers), wordt sneller afgebouwd dan eerder gedacht. Hiermee wil het kabinet het fiscale verschil tussen zelfstandigen en mensen in loondienst kleiner maken.
- Er komt geen structurele loonsverhoging in de zorg, ondanks meerdere pogingen daartoe van de oppositie. Maar naast de eerder afgesproken bonus van 1000 euro, komt er wel ook nog een bonus van 500 euro (netto). Ook trekt het kabinet jaarlijks 130 miljoen euro uit om werken in de zorg aantrekkelijker te maken, onder meer door de werkdruk te verlagen.
- Leraren krijgen er ook wat bij, althans: het kabinet trekt jaarlijks 32 miljoen euro uit om het lerarentekort te bestrijden.
- In dezelfde categorie: leerlingen en studenten blijken met meer te zijn dan eerder becijferd door het CBS en mede daarom wordt de Onderwijs-begroting verhoogd met uiteindelijk jaarlijks zo'n 450 miljoen extra.
- Het budget voor Justitie en Veiligheid gaat omhoog (volgend jaar 300 miljoen erbij en daarna structureel 350 miljoen). Het geld is onder meer bedoeld voor gevangenissen en tbs-instellingen, omdat er "een grotere capaciteitsbehoefte" wordt verwacht. Er wordt 150 miljoen euro structureel gereserveerd voor ondermijnende criminaliteit, van onder meer drugsbendes.
- Opgeteld ongeveer 2 miljard euro aan investeringen in onder meer spoor, water, wegen en defensie worden naar voren gehaald.
- Deze heeft ook te maken met defensie: tot en met 2030 gaat er 652 miljoen euro naar Zeeland en daarna structureel jaarlijks 66 miljoen, omdat de marinierskazerne na veel gesteggel toch niet naar Vlissingen gaat.
- Compensatie voor ouders die slachtoffer waren van de affaire rond de kinderopvangtoeslag gaat zo'n 390 miljoen euro kosten, plus 110 miljoen aan uitvoeringskosten: in totaal een half miljard.
- Verder gaat er meer geld naar het kindgebonden budget. Vanaf het derde kind gaat het bedrag omhoog om de kans op armoede in grote zinnen te verlagen, zo is de gedachte van het kabinet.
- Ook in de stukken staat een tegenvaller voor dit jaar: de begroting van Sociale Zaken staat 230 miljoen euro in de min, vanwege de groei van het aantal werkeloosheidsuitkeringen (en dat dan weer vanwege corona).
- Maar niet alleen voor corona in Nederland wordt geld uitgetrokken: het kabinet begroot een half miljard voor de bestrijding van de coronacrisis in "kwetsbare landen".
- Er wordt 5 miljard euro uitgetrokken tot 2030 voor maatregelen om de stikstofneerslag te reduceren. En ook de koolstofdioxide moet een onsje minder, dus het kabinet komt met een CO2-heffing. Daarvan is de hoogte en precieze uitwerking nog niet uitgelekt (wel is duidelijk dat de taks gefaseerd wordt ingevoerd).
- De woningbouw staat voor 295 miljoen euro extra op de begroting, deels vanwege de stikstofproblematiek. En de overdrachtsbelasting voor starters (tot 35 jaar) op de woningmarkt wordt afgeschaft, terwijl beleggers juist meer belasting gaan betalen als ze een woning kopen.
- Eerder al gepresenteerd, maar wel op deze begroting: het Nationaal Groeifonds/WopkeWiebesfonds. Jaarlijks vier miljard euro voor de komende vijf jaar, is het idee. Dat geld is voor investeringen in ontwikkelingen die bijdragen aan groei en aan het halen van de klimaatdoelen van Parijs.
- Dit alles (en vast nog meer, dat morgen nog bekend wordt) leidt ertoe dat het begrotingstekort en de staatsschuld oplopen (de laatste waarschijnlijk tot boven de zestig procent van het bbp).
- Het kabinet verwacht overigens voor volgend jaar alsnog een economische groei van 3,5 procent (na zo'n 5 procent krimp dit jaar). En de werkloosheid stijgt tot zo'n 6 procent. Maar vanwege de coronacrisis zijn deze voorspellingen onbetrouwbaarder dan anders.
Heel veel is al bekend dus, maar ongetwijfeld zitten er ook nog wat verrassingen in het koffertje van Hoekstra. Hoe of wat precies, wordt morgen rond 15.00 uur duidelijk, als de minister de stukken openbaart.
En dat is op deze manier te volgen op alle NOS-platformen:
