Een demonstrante voor het Saudische consulaat in Istanbul met een portret van de verdwenen journalist Jamal Khashoggi
NOS NieuwsAangepast

Deel westerse bedrijven neemt afstand van Saudi-Arabië om zaak-Khashoggi

Westerse bedrijven en zakenmensen nemen afstand van Saudi-Arabië vanwege de affaire-Khashoggi. De in de VS woonachtige journalist is verdwenen na een bezoek aan het Saudische consulaat in Istanbul en volgens Turkije vermoord door een door Saudi-Arabië ingevlogen 'doodseskader'. De Turken zouden audiobewijs van de moord hebben. Jamal Khashoggi (59) is een columnist van The Washington Post en schreef verschillende kritische columns over de Saudische kroonprins Mohammed bin Salman.

Neelie Kroes heeft zich teruggetrokken uit de adviesraad van een megaproject om een nieuwe stad aan de Rode Zee te bouwen, meldt EenVandaag. Tegen het programma zegt ze dat ze eruit gestapt is, zolang niet duidelijk is wat er met de journalist is gebeurd.

En Virgin-oprichter Richard Branson trekt zich terug als voorzitter van twee Saudische toerisme-projecten rond de Rode Zee. Branson accepteerde die voorzitterschappen naar eigen zeggen omdat hij hoop had voor het koninkrijk met de opkomst van Bin Salman. De Brit was daarnaast met Saudi-Arabië in zakelijke besprekingen verwikkeld over een investering door Riyad in zijn ruimtevaart- en satellietbedrijven.

Richard Branson en kroonprins Bin Salman in oktober vorig jaar in Riyad

"Wat in Turkije is gebeurd rond de verdwijning van de journalist Jamal Khashoggi, als het waar is, maakt het moeilijk voor ons in het Westen om zaken te doen met Saudi-Arabië", schrijft Branson. Zijn bedrijf heeft Saudi-Arabië om meer informatie gevraagd over wat er met Khashoggi is gebeurd.

Lobbyist Harbour Group heeft volgens The New York Times het contract met de Saudische overheid opgezegd. Het bedrijf kreeg 80.000 dollar per maand om de public relations voor de Saudische ambassade in Washington te verzorgen. Ook een deel van de andere lobbyisten die voor de Saudi's werken zullen snel het voorbeeld van Harbour volgen, meldt de krant op basis van gesprekken met betrokkenen.

Het land is een felbegeerde klant omdat het lobbyisten boven de marktprijs betaalt voor hun diensten. Daarnaast zien ze Saudi-Arabië als een stabiele partner voor de VS in een instabiele regio en heeft kroonprins Bin Salman hechte banden met leden van de regering-Trump, zoals Trumps schoonzoon Jared Kushner.

Uber, Blackstone en JPMorgan

Investeerder Steve Case, oud-topman van de grootste Amerikaanse internetaanbieder AOL, neemt ook afstand van Riyad. Hij zou later deze maand spreken op de Future Investment Initiative in Saudi-Arabië, maar ziet daar nu vanaf. Uber-topman Dara Khosrowshahi en Viacom-baas Bob Bakish hebben laten weten eveneens niet naar Saudi-Arabië af te reizen voor die bijeenkomst.

Verschillende media die de conferentie zouden bezoeken of eraan zijn verbonden als mediapartners, zoals The New York Times, The Los Angeles Times en The Economist, reizen ook niet af. Op het congres dat ook wel 'Davos in de woestijn' wordt genoemd, een knipoog naar de jaarlijkse bijeenkomst World Economic Forum van 's werelds machtigste en rijkste mensen in het Zwitserse Davos, spreekt ook kroonprins Bin Salman.

Bedrijven die wel nog hun topmensen sturen zijn onder meer de Amerikaanse bank JPMorgan Chase en The Blackstone Group. Veel andere Amerikaanse en Europese bedrijven die op de lijst van sprekers en sponsoren staan, zoals Mastercard, McKinsey & Company en Deloitte hebben volgens The Washington Post niet gereageerd op een vraag of ze nog van plan zijn te gaan.

Een andere genodigde die het bezoek niet heeft afgezegd is de Amerikaanse minister van Financiën Mnuchin.

IMF-topvrouw Lagarde en kroonprins Bin Salman op het Future Investment Initiative vorig jaar

De Amerikaanse regering wil dat Saudi-Arabië meewerkt aan een onderzoek naar de verdwijning van Khashoggi. Trump heeft gesuggereerd dat de vriendin van Khashoggi, die op 2 oktober urenlang tevergeefs heeft staan wachten op haar verloofde bij het consulaat in Istanbul, wordt uitgenodigd voor een bezoek aan het Witte Huis.

De Amerikaanse Senaat gaat een stap verder en zegt geen andere keus te hebben dan sancties in te stellen mocht blijken dat Khashoggi inderdaad vermoord is. Dat zou waarschijnlijk betekenen dat wapenleveranties aan het land niet doorgaan.

Trump wil die leverantie niet schrappen. Volgens hem snijdt de VS dan zichzelf in de vingers. Saudi-Arabië was de het eerste land dat Trump als president bezocht. Hij tekende een overeenkomst waarbij Saudi-Arabië de komende tien jaar voor 460 miljard dollar aan wapens koopt bij de Amerikaanse defensie-industrie.

Zowel Duitsland als Frankrijk riep Saudi-Arabië vandaag op om de omstandigheden rond de verdwijning van Khashoggi op te helderen. Volgens een woordvoerder van Erdogan zal een gezamenlijk Turks-Saudisch team de zaak onderzoeken.

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl