De derde dag van de Turkije-rel: voor wie het overzicht kwijt is
De diplomatieke rel tussen Nederland en Turkije ging vandaag zijn derde dag in. En het lijkt er niet op dat het snel goed komt tussen de twee landen. Een overzicht van alle gebeurtenissen op 13 maart.
Het was de eerste werkdag sinds het conflict en dat betekende veel aandacht in de kranten, zowel in Nederland als in het buitenland. Westerse buitenlandse kranten namen het in hun commentaren op voor Nederland, dat in hun ogen het slachtoffer is van Turkse intimidatie en dreigementen.
In Nederland en Turkije was het uiteraard ook voorpaginanieuws. De Telegraaf kopte "WIJ zijn hier de baas", terwijl de Turkse krant Sozcu zich afvroeg "wat dit voor barbaarsheid is".
In Amsterdam was vanmorgen de rust weer teruggekeerd nadat de ME een einde had gemaakt aan een demonstratie van Turkse Nederlanders. De sfeer op Plein 40-45, waar ongeveer 250 betogers waren, was grimmig. Toen de betogers niet vrijwillig vertrokken, greep de ME in.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken wijzigde het reisadvies voor Turkije. Er wordt nu expliciet verwezen naar de "diplomatieke spanningen" met Nederland. Het ministerie raadt mensen niet af om naar Turkije te reizen. Wel moeten ze in heel Turkije alert zijn en wordt aangeraden samenscholingen en drukke plaatsen te mijden.
Excuses nodig
Vice-premier Asscher zei in het NOS Radio 1 Journaal dat de uitspraak van de Turkse president Erdogan dat Nederland "een nazi-overblijfsel" en "fascistisch" is van tafel moet. Op de vraag wat de kabinetslijn is, zei Asscher dat er excuses moeten komen voor de nazi-opmerking. Als er geen excuses komen blijven de verhoudingen met Turkije moeizaam, verwacht hij.
Turkije vond juist dat Nederland excuses moet maken. Het land sprak van wangedrag en van "buitenproportioneel optreden tegen onschuldige Turkse burgers" bij de ongeregeldheden zaterdagavond.
Het Turkse consulaat in Rotterdam riep Turkse Nederlanders die daarbij waren op om zich te melden. Ook vroeg het consulaat om foto's en andere gegevens. Met die informatie wil de consul aangifte doen van het optreden van de politie.
De Turkije-rel speelt inmiddels een belangrijke rol in de Nederlandse campagne. Veel fractievoorzitters zijn het eens met de maatregelen die premier Rutte nam. Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren sprak van "een ontzettend lastige afweging die moest worden gemaakt".
Vanuit Europa kwam er dit weekend geen openlijke steun voor het optreden van Nederland, het bleef erg stil in Brussel, constateerde correspondent Arjan Noorlander gisteren. Maar vanmiddag kwam Europa met een reactie.
De Europese Commissie zei dat de Turkse president Erdogan een grens is overgegaan en riep Ankara op zijn toon te matigen. Vice-voorzitter Timmermans noemde in gesprek met de NOS de vergelijking die Erdogan maakte met nazi-praktijken onaanvaardbaar.
Ook Frankrijk en Duitsland veroordeelden de nazi-uitspraken van de Turkse president Erdogan.
In een Turks televisie-interview maakte president Erdogan bekend dat de twee ministers die dit weekend niet mochten spreken in Nederland, naar het Europese Hof voor de rechten van de mens stappen.
Minister Koenders zei dat hij de zaak met vertrouwen tegemoet ziet, als de klacht wordt behandeld door de rechter. Hij wees erop dat Turkije zelf bijna bovenaan de ranglijst staat als het gaat om veroordelingen door het Mensenrechtenhof.
De situatie tussen Turkije en Nederland kwam ook aan bod tijdens het televisiedebat van EenVandaag.
Rutte zei dat hij het een volgende keer op dezelfde manier zou aanpakken. Ook Wilders vindt het goed dat twee Turkse ministers niet zijn toegelaten en zijn weggestuurd. Maar volgens hem zijn de mensen die in Rotterdam met Turkse vlaggen demonstreerden een groter probleem. De PVV-voorman vindt dat de Turkse ambassadeur en zijn staf meteen Nederland uit moeten worden gezet.
Veel Nederlanders hebben nog vragen over de rel tussen Nederland en Turkije. Bijvoorbeeld: waarom wil Erdogan campagne voeren buiten Turkije? En: hoe wordt in Turkije op Nederland gereageerd?
Tijdens een live Q&A van NOS op 3 kon iedereen via Facebook zijn vraag stellen aan correspondent Lucas Waagmeester en buitenlandredacteur en Turkije-kenner Gulsah Ercetin. Je kunt de vragensessie hieronder terugkijken of hier teruglezen.
En ook op straat werd de kwestie druk besproken, zoals in de winkel van Adam Hancer in Hilversum:
Vanavond kondigde de vice-premier van Turkije sancties af tegen Nederland. Turkije wil voorlopig niet met het Nederlandse kabinet praten. Verder wordt het Turkse luchtruim afgesloten voor Nederlandse diplomaten. Ook riep hij het Turkse parlement op om het vriendschapsverdrag met Nederland op te zeggen. De vice-premier hoopt dat Nederland "de fouten die zijn gemaakt zal herstellen" door deze maatregelen.
De rel tussen Nederland en Turkije zal de komende dagen het nieuws blijven beheersen. Vice-voorzitter van de Europese Commissie Frans Timmermans verwacht dat de hoge toon die we de afgelopen dagen hebben gehoord de komende weken zal aanblijven. In ieder geval tot 16 april, want dan is het Turks referendum.
