Verplicht een winkelwagentje als je naar de supermarkt gaat, niet meer naar de kapper en meer mogelijkheden voor burgemeesters om de anderhalve-meter-regel te handhaven.
De maatregelen om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan waren deze week niet van de lucht. Maar welke regels gelden er nu precies - en tot wanneer? De datum 1 juni bleef hangen na de persconferentie van het kabinet van maandagavond, maar eerder werd vooral 6 april genoemd. In dit artikel leggen we uit hoe het zit.
In een groepje naar buiten
Het advies om anderhalve meter afstand van elkaar te houden, kenden we al. Maandag kwam daar het advies bij om het liefst in je eentje een frisse neus te halen en om thuis maximaal drie mensen (uitgezonderd gezinsleden) op bezoek te krijgen.
Daarnaast werd gesproken over een verbod op groepsvorming. "Onder een groep verstaat het kabinet drie of meer personen die daarbij geen afstand van anderhalve meter houden", schreef de Rijksoverheid gisteravond in een nadere uitwerking van de plannen.
Mag je nu dan helemaal niet meer naar buiten met z'n drieën? Niet helemaal, want het gaat hier niet om een landelijk verbod. De maatregel biedt vooral burgemeesters ruimte. Zij kunnen nu bepaalde plekken aanwijzen waar groepsvorming verboden is, zoals parken of stranden. Wie zich daar dan niet aan de regels houdt, kan een boete krijgen die kan oplopen tot 400 euro. De Rijksoverheid adviseert om de berichtgeving van je gemeente in de gaten te houden om te checken of daar zo'n verbod op groepsvorming geldt.
Kinderen zijn hierbij overigens een uitzonderingsgeval. Buitenspelen mag nog steeds voor kinderen tot 12 jaar oud. Deze uitzondering geldt omdat het coronavirus minder vat op hen heeft.
Grotere bijeenkomsten
Bovenstaande maatregel is vooralsnog van kracht tot en met 6 april. Dan kijkt het kabinet of een verlenging nodig is. De enige maatregel waarvan we nu al weten dat die tot 1 juni geldt, is bedoeld voor grotere bijeenkomsten: alle evenementen die "planbaar en vergunningsplichtig" zijn, worden tot die tijd verboden. Daarmee wil het kabinet de organisatoren van bijvoorbeeld grote festivals duidelijkheid bieden.
Ook andere samenkomsten worden tot 1 juni geschrapt. Het kabinet maakt een uitzondering voor uitvaarten en bruiloften, die mogen doorgaan met maximaal dertig aanwezigen. Ook "samenkomsten van religieuze of levensbeschouwelijke aard" kunnen in principe doorgaan, maar met maximaal dertig mensen. Wel moeten bezoekers van zulke samenkomsten zich houden aan de hygiëneregels en anderhalve meter afstand van elkaar houden.
Winkels, markten en openbaar vervoer
In principe blijven winkels, markten en het openbaar vervoer beschikbaar. Markten mogen openblijven omdat ze op sommige plekken in het land onmisbaar zijn voor de voedselvoorziening.
Wel moeten ze zich aan de hygiëne- en afstandsregels houden. Burgemeesters krijgen de bevoegdheid om winkels en markten te sluiten als blijkt dat klanten of personeel dat niet doen. Dat geldt ook voor het openbaar vervoer.
Dinsdag kondigden supermarkten en drogisterijen al aan met een deurbeleid te komen. Er mag nog maar één klant naar binnen per tien vierkante meter en een winkelwagentje wordt verplicht (of een mandje, als er geen wagentjes zijn).
Sport
Over sport heeft het kabinet op de persconferentie niet gesproken. Meerdere sportbonden hebben aangegeven dat er voor hen ook nog onduidelijkheden zijn. Ze overleggen nog met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over wat de regels betekenen voor bijvoorbeeld buiten sporten en de competities.
Het verbod op openstelling van sporthallen, sportvelden, fitnessclubs en zwembaden geldt in ieder geval nog tot en met 6 april. Daarna bekijkt het kabinet of die maatregel moet worden verlengd of niet.
Horeca, casino's, kapsalons en nagelstudio's
Horecagelegenheden zijn al sinds zondagavond 22 maart dicht en blijven dat sowieso tot en met 6 april. Ook speelhallen en casino's moeten hun deuren tot die tijd sluiten. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld nagelsalons, kapperszaken, massagesalons en andere zaken waar "op de uiterlijke verzorging gerichte contactberoepen worden uitgeoefend". Na 6 april kijkt het kabinet of de maatregelen verlengd moeten worden.
Voor fysiotherapeuten geldt overigens een uitzondering, maar hun wordt wel aangeraden om zo veel mogelijk te beeldbellen met klanten.
Scholen
De centrale eindexamens voor middelbare scholieren gaan dit jaar niet door. Scholen moeten op basis van de schoolexamens gaan beslissen of leerlingen geslaagd zijn of niet.
Verder wordt onderzoek gedaan naar de verspreiding van het coronavirus onder jongeren. De uitkomst van dat RIVM-onderzoek werd eerst rond 6 april verwacht, maar dat wordt naar verwachting enkele weken later. Omdat Onderwijsminister Slob op de resultaten wil wachten voordat hij een besluit neemt over het heropenen van de scholen, blijven die waarschijnlijk ook na 6 april nog dicht.
'Intelligente lockdown'
Premier Rutte noemde bovenstaande maatregelen maandagavond een intelligente lockdown. "Je kunt nu niet meer iets anders verzinnen totdat je bij een totale lockdown uitkomt, is mijn inschatting", zei hij. Maar daar wil hij weg van blijven, omdat mensen die zich wel aan de regels houden, en gezond zijn, daar volgens hem de dupe van zijn.
Wat zei Rutte over een lockdown en welke boodschap had minister Grapperhaus voor mensen die niet genoeg afstand hielden? Bekijk de video's: