Met nul assists en nul doelpunten voor het Nederlands elftal begon Xavi Simons aan de voorbereiding op het EK. Het was na dertien interlands nog wachten op zijn doorbraak in Oranje. Die doorbraak is er gekomen, op het hoogste podium nog wel.
"Die vond ik absoluut de allerbeste vandaag", zei bondscoach Ronald Koeman na het bereiken van de kwartfinales. "Geweldig. Ook in het positie kiezen. De drive. Hoe agressief hij dat duel wint."
De bondscoach doelde op de inleiding bij de 3-0 tegen Roemenië. Simons won op eigen helft het duel van Alexandru Cicaldau en bediende met een tackle gelijk Donyell Malen, die uit de counter scoorde. Eerder was hij al aangever bij de eerste goal van Cody Gakpo.
Worsteling in Oranje
Het is een contrast met het beeld van tot voor kort. Ondanks zijn imposante cijfers op clubniveau bij eerst PSV (22 goals, 12 assists) en daarna bij RB Leipzig (10 goals, 15 assists) kwam Simons bij Oranje lang niet uit de verf. Het was meer lijden dan leiden. Vaak liep hij zichzelf in zijn ijver voorbij.
De cijfers van Simons in Oranje trekken inmiddels aardig bij. Met in totaal nu drie assists is hij voorlopig assistkoning dit EK. Nog één en hij komt in een illuster rijtje met beste Nederlandse aangevers ooit op een EK: Arjen Robben (5), Dennis Bergkamp (4) en Wesley Sneijder (4).
"Hij moet gaan beseffen waar hij geen balverlies mag lijden", zei Koeman na de wedstrijd tegen Schotland (4-0) in maart. "Op eigen helft moet je altijd denken aan balbezit houden, op die plekken kan dat niet gebeuren. Ik mag van hem verwachten dat hij zich daarin ontwikkelt."
De bondscoach stak er energie en tijd in: "Ik praat met hem over het feit dat hij bij Oranje vecht voor een goede wedstrijd en een doelpunt", zei Koeman ook. "Daar praat je met hem over want het blijft wel een goede speler. Je praat over de druk die hij zichzelf oplegt en zijn positie hier."
Vanuit Duitsland klonk steun voor Simons en een beetje advies voor Koeman, van RB Leipzig-trainer Marco Rose: "Ik kan Nederland alleen maar adviseren om te proberen Xavi in een rol te plaatsen waarin hij zijn overduidelijke kwaliteiten kan laten zien."
Vertrouwen
Bij de start van de EK-voorbereiding sprak Koeman zijn vertrouwen uit in Simons. "Ik zie een gedreven Xavi, die heel veel kwaliteiten heeft en keihard werkt", zei Koeman. "Het is een geweldig talent, het gaat er wel komen. Daar moeten we hem de tijd voor geven."
Ondertussen toonde Simons zich een gentleman en teamspeler. Op een vraag naar de concurrentie met Jeremie Frimpong op rechts antwoordde hij: "Hoezo concurrent? Het is gewoon een teamgenoot. Hij is mijn vriend. We moeten geen concurrentie creëren."
Kijk hieronder naar de samenvatting van Nederland - Roemenië en het interview met Ronald Koeman:
Bij de eerste oefenwedstrijd tegen IJsland (4-0) kwam dan eindelijk die eerste interlandgoal. Op zijn spel viel nog steeds het een en ander aan te merken. Dat had misschien ook met zijn positie te maken, aan de rechterkant voorin, de plek waar hij het EK ook begon tegen Polen (2-1).
In het tweede EK-duel met Frankrijk (0-0) kreeg Simons de kans als aanvallende middenvelder en maakte hij zowaar een doelpunt, dat helaas werd afgekeurd. Op dezelfde positie kende Simons tegen Oostenrijk een energieke invalbeurt en was hij aangever bij de goal van Gakpo.
Worsteling lijkt voorbij
De meer vrije rol in Oranje zit Simons als gegoten. Steeds meer is hij de speler die hij op clubniveau al langer is. De worsteling in Oranje lijkt voorbij. Dinsdag in München excelleerde Simons door als 10 vooral aan de linkerkant steeds goed de ruimte te vinden.
"Misschien speelt hij iets vrijer op 10", zei Koeman. "Daar zijn we inmiddels ook wel achter."
Natuurlijk gaat nog niet alles goed. Simons liet voor rust een enorme kans liggen. Maar met Jerdy Schouten en Tijjani Reijnders als controleurs en Simons als 'linker' 10 heeft Koeman zijn middenveld gevonden. "Het puzzeltje is gelegd", zei de bondscoach.
Tegen Roemenië speelde Simons zijn achttiende en misschien wel beste interland. In de opbouw naar de eerste goal vond Schouten hem in die linker zone met een strakke pass. Simons draaide open, speelde door naar Gakpo en die zette Oranje op voorsprong.
De doorbraak van Simons in Oranje is een overwinning voor hemzelf, maar ook voor Koeman. De bondscoach voorzag al langer dat Simons hem zou terugbetalen, liet de jongeling niet vallen, hield vertrouwen en dat vertrouwen werd beloond.
