Meer blikjes en flessen ingeleverd, maar inzamelingsdoel nog lang niet gehaald
Vorig jaar zijn er opnieuw meer flessen en blikjes ingezameld, maar het wettelijke doel van 90 procent is weer niet gehaald. Wel liggen er minder flesjes en blikjes op straat. Dat blijkt uit voorlopige cijfers van Verpact, eerder nog het Afvalfonds, de organisatie die namens bedrijven verantwoordelijk is voor de inzameling van plastic flessen en blikjes.
Een jaar na de invoering van statiegeld op blikjes wordt zo'n 65 procent van de blikjes ingeleverd, meldt Verpact. Verder is de inschatting dat vorig jaar 71 procent van de plastic flessen, met en zonder statiegeld, is ingezameld, 3 procentpunt meer dan een jaar eerder. Nederlanders laten alles bij elkaar 374 miljoen euro aan statiegeld liggen.
De inzamelingspercentages blijven dus stijgen en de hoeveelheid (plastic) zwerfafval blijft dalen. Verpact baseert zich hiervoor op cijfers van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
"Het aantal gevonden kleine flesjes in het zwerfafval daalde over de eerste helft van 2023 ten opzichte van de eerste helft van 2020 met 63 procent", meldt de organisatie. "En ook is in 2023 het laagste aantal blikjes aangetroffen sinds zeker acht jaar."
Sinds 1 april 2023 kunnen statiegeldblikjes worden ingeleverd. Dat was een uitgestelde datum: in eerste instantie zou het statiegeld op blik ingaan per 1 januari. Maar supermarkten, producenten en importeurs kregen uitstel, mede omdat er onvoldoende machines waren om ingeleverde blikjes plat te persen.
NOS op 3 legde vorig jaar al eens uit waarom er statiegeld op blikjes zit:
Ook betalen consumenten sinds 1 juli 2021 vijftien cent extra voor flesjes van minder dan een liter water of fris. De uitbreiding van statiegeld gaat en ging niet zonder slag of stoot. Zo ontstond er in steden een jacht op lege blikjes en flesjes. Vuilnisbakken worden opgebroken en zakken opengescheurd en leeggeschud.
Afgelopen zomer bleek dat de inzameling van plastic flesjes in 2022 bleef steken op 68 procent, in plaats van de wettelijk vereiste 90 procent. Vorig jaar september kreeg Verpact daarvoor nog een officiële waarschuwing van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).
Boete van inspectie
In december stelde het voormalige Afvalfonds in een verbeterplan dat pas in 2026 aan de wettelijke vereisten kan worden voldaan, vooral door voor meer statiegeldmachines en handmatige inzamelpunten te zorgen. Als de verpakkingsbranche die deadline niet haalt, volgt een boete van de inspectie.
Vorig jaar zijn er in supermarkten ruim 400 nieuwe innamemachines geplaatst. Ook zijn ruim 600 apparaten vervangen door nieuwere exemplaren.
In het plan staat verder dat er 5400 extra inzamelpunten komen: 800 in en bij supermarkten en de rest op plekken "waar dagelijks veel mensen samenkomen". Het gaat om locaties als scholen, het openbaar vervoer en winkelcentra.
"Ook starten testen buiten de supermarkten met handmatige inname van beschadigde verpakkingen." Dit zal de inzamelcijfers naar verwachting "flink" verhogen.
