Wereldwijd vijf miljoen coronadoden geteld, maar werkelijke aantal hoger

Op 30 december 2019 waarschuwde oogarts Li Wenliang uit Wuhan zijn collega's voor een nieuw, onbekend virus. Een onjuist paniekbericht, volgens de Chinese autoriteiten, die Li korte tijd vastzetten. Daarna ging hij weer aan het werk, raakte besmet en overleed uiteindelijk op 7 februari aan de gevolgen van het virus. Op dat moment waren er al bijna duizend gerapporteerde coronadoden.

Nu, bijna twee jaar later, is de grens van 5 miljoen coronagerelateerde doden gepasseerd, zo blijkt uit de telling van de Johns Hopkins University. Het gaat uitsluitend om officieel gerapporteerde en geopenbaarde statistieken: het werkelijke aantal doden ligt hoogstwaarschijnlijk hoger doordat cijfers ontbreken of worden verborgen.

In absolute aantallen zijn de meeste coronadoden gemeld in de Verenigde Staten (bijna 750.000), Brazilië (ruim 600.000) en India bijna 460.000). Relatief gezien (aantal doden per 100.000 inwoners) blijkt Peru veruit het zwaarst getroffen, gevolgd door voornamelijk Oost-Europese landen:

In Nederland zijn volgens de officiële cijfers 18.850 coronadoden geteld. Dat komt neer op 108,7 doden per 100.000 inwoners. Het relatieve sterftecijfer ligt net onder dat van Duitsland (115,2) en ruim onder België (226,4), maar is hoger dan dat van Denemarken (46,7) en Noorwegen (16,8).

Op 6 maart 2020 werd het eerste officiële sterfgeval door corona in Nederland geregistreerd: een 86-jarige man die was opgenomen in het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam. Uit later onderzoek onder huisartsen bleek dat voor die datum vermoedelijk al vijf ouderen waren gestorven aan een coronabesmetting. Pas na hun overlijden legden artsen een verband met het virus.

Het hoogste aantal doden (232) in Nederland werd op 7 april 2020 gemeld:

De allereerste officieel gemelde coronadode viel op 9 januari 2020 in Wuhan. Het onbekende virus leek zich toen nog tot China te beperken. De NOS sprak in de eerste berichten nog van 'een mysterieuze longziekte', waarbij de kans door onderzoekers als klein werd beschouwd dat het virus van mens op mens wordt overgedragen.

Maar het virus hield zich niet aan grenzen: eind januari doken de eerste infecties in Europa op, de eerste gerapporteerde coronadode in de EU werd op 15 februari in Frankrijk gemeld.

Pas op 27 februari werd in Nederland de eerste besmetting opgemerkt. In werkelijkheid hadden meerdere Nederlanders met carnaval al een infectie opgelopen, vermoedelijk besmet door mensen die kort daarvoor op vakantie in Oostenrijk en Noord-Italië waren geweest.

Mondiale brandhaarden

Afgaand op de officiële cijfers, eiste het virus aanvankelijk vooral in West-Europa, de VS en Iran veel levens. Later werden Brazilië (voorjaar 2021), India (mei-juni 2021) en Indonesië (juli-augustus) brandhaarden. Op dit moment slaat het virus vooral toe in Rusland en Oost-Europa.

Op 29 september 2020 werd in de telling van de Johns Hopkins University de grens van 1 miljoen doden gepasseerd. Dat was 264 dagen na het eerst gemelde sterfgeval. Het duurde vervolgens 108 dagen voordat er 2 miljoen doden waren geteld, daarna 91 dagen voordat 3 miljoen doden waren geteld en vervolgens slechts 83 dagen voordat de grens van 4 miljoen werd bereikt.

De grens van 5 miljoen doden van vandaag volgt 116 dagen na de grens van 4 miljoen doden. De steeds snellere stijging van het wereldwijde dodental lijkt dus af te nemen.

Endemische ziekte

Het is het directe gevolg van de vaccinatiecampagne, die met name in ontwikkelde landen vergevorderd is. In de landen met de hoogste percentages inentingen, zoals Portugal en de Verenigde Arabische Emiraten, worden nauwelijks sterfgevallen meer gemeld.

Dat schept de hoop dat de grens van 6 miljoen doden lang op zich laat wachten. Veel hangt af van het vaccinatietempo in de minder ontwikkelde delen van de wereld: in de meeste Afrikaanse landen is slechts een klein percentage van de bevolking ingeënt. Dat de 6 miljoen bereikt gaat worden, lijkt onvermijdelijk. Deskundigen gaan ervan uit dat covid-19 niet meer verdwijnt, maar als 'endemische' ziekte zal blijven bestaan.