Tweede coronagolf in Brazilië: ‘In twaalf dagen verloor ik drie familieleden’
De tweede golf komt keihard aan in Brazilië: de afgelopen 24 uur werden maar liefst 2798 nieuwe coronadoden geregistreerd. Een nieuw record. Brazilië is na de VS koploper coronadoden: in totaal zijn er nu 282.400 geregistreerd.
"Mijn zus overleed op 27 februari aan de gevolgen van covid. Een week later stierf mijn moeder, en vier dagen daarna mijn vader." Julio Cézar Henrique Araújo uit Osasco, een voorstad van São Paulo, verloor in twaalf dagen een groot deel van zijn familie.
"Toen mijn zus overleed, lag mijn moeder al op de intensive care", vertelt hij. "We konden niet meer met haar communiceren. Ze heeft nooit geweten dat haar dochter was overleden." Zijn vader kreeg het wel te horen. "Hij was al ziek, maar lag nog thuis op bed. Het nieuws verpletterde hem. Ik denk dat hij toen begon te sterven."
Toen de 78-jarige vader van Cézar uiteindelijk moest worden opgenomen, kreeg de familie te horen dat er geen plek meer was. "Je vader redt het niet", zeiden ze. "We kunnen hem geen IC-plek geven, want die hebben we nodig voor personen met betere overlevingskansen."
Het illustreert de kritieke toestand van veel ziekenhuizen in Brazilië. Zelfs in de grootste stad van het land, São Paulo, is ruim negentig procent van de beschikbare IC-capaciteit inmiddels bezet. Op veel plaatsen in het land wankelt de zorg.
"Pap overleed zonder te weten dat zijn vrouw hem al was voorgegaan. Dat nieuws hebben we hem bespaard", verzucht Cézar met tranen in zijn ogen.
Uitvaartverzorger Geraldo verwijt de regering de vele coronadoden. "Ze zijn moordenaars":
Op de grootste begraafplaats van Latijns-Amerika is het druk. Lijkwagens wachten in een lange rij op hun beurt. Doodgravers in witte pakken dragen de kist naar een van de recent gedolven graven op het veld voor coronadoden. Groepjes nabestaanden krijgen een paar minuten de tijd om afscheid te nemen. "Het gaat heel snel", legt begrafenisondernemer Geraldo Santos Reis uit. "Stel dat iemand om negen uur overlijdt, dan is diegene dezelfde dag tegen vieren begraven. Er zijn geen wakes voor coronaslachtoffers."
Geraldo regelde de uitvaarten voor zijn goede vriend en buurman, Julio Cézar. Op het kantoor van zijn uitvaartmaatschappij tekent die nog wat papieren. "De rouw voelt ontzettend eenzaam", zegt Julio Cézar. "Niemand komt langs, en er was nauwelijks familie bij de begrafenissen." Geraldo knikt. "Er zijn veel doden in de ziekenhuizen, het is chaos. Daarom maken we tegenwoordig een foto van de overledene, met toestemming van de familie. Die sturen we naar de nabestaanden, zodat ze zeker weten dat ze de juiste persoon begraven."
Bolsonaro gelooft niet in lockdowns
De vrienden zijn het over één ding eens: de tragedie in Brazilië is niet alleen te wijten aan de nieuwe, besmettelijkere P1-mutatie van het coronavirus, in de rest van de wereld bekend als de Braziliaanse variant. "Mensen houden zich niet aan de coronamaatregelen", verzucht Cézar. "Officieel is hier in de deelstaat nu fase rood, maar er is te weinig controle."
"We moeten sneller vaccineren", denkt Geraldo. "Alles moet op slot, de federale overheid moet ingrijpen. Maar de kans dat dat gebeurt is met deze president klein", verzucht hij.
President Bolsonaro is een uitgesproken tegenstander van lockdowns. Hij legde een verzoek van de deelstaten om met een gezamenlijke, federale aanpak te komen, naast zich neer.
"Dit is de schuld van Bolsonaro", vult Julio Cézar aan. "Hij geloofde niet dat deze ziekte ernstig was. Hij bereidde het land niet voor. De bevolking betaalt nu de prijs."
Pas als het je eigen familie raakt, geloof je het echt
Volgens een peiling die vandaag werd gepubliceerd, noemt 54 procent van de Brazilianen het optreden van de president tijdens de pandemie 'slecht'. Bolsonaro vergeleek het virus met een griepje en noemde Brazilianen die in quarantaine gaan aanstellers. Vanwege de groeiende kritiek veranderde Bolsonaro de afgelopen dagen van toon.
Hij benoemde een nieuwe minister van Volksgezondheid, de vierde sinds het begin van de pandemie. Voor Cézar en Geraldo verandert het niets. "Ik hou zijn regering verantwoordelijk. Het zijn moordenaars", zegt Geraldo.
Cézar vreest dat het de komende dagen alleen maar erger wordt. "Zelfs mijn buren hebben nog niet door hoe serieus dit is", zegt hij. "Pas als het je eigen familie raakt, geloof je het echt."
